Een poging om olie op de
golven te gooien
NACHTVORST: wat verstaat
men er onder
Spiegel der wereld
ESES3
Maatregelen tot verbetering van
de vetpositie
Goed voorbeeld van
52-jarige
Nieuwspalet
Ghestem had een persoonlijke stijl
Tussen twee Zondagen
WAT DE PARIJSE MODEHUIZEN
DIT SEIZOEN PRESENTEREN
TUINKALENDER
NEDERLANDSE POPPENFILM
IN KLEUREN.
Radio-programma
Donderdag 16 October 1947
3
Ondanks droge zomer, schrale oogsten en de in verband daar
mede noodzakelijke rantsoenverlagingen, onlangs door minister
Mansholt aangekondigd is de voedselpositie in ons land niet
verontrustend. Dit in tegenstelling tot die in de ons omringende
landen. Er blijft hier uit den aard der zaak ook nog veel te wen
sen over en een der belangrijkste klachten betreft wel de vet-
voorziening. Te bedenken valt echter, dat er een wereldtekort
aan oliën en vetten bestaat, dat jaarlijks vier millioen ton beloopt.
De vooroorlogse productie be
droeg twintig millioen ton, de hui
dige is ongeveer twee en een half
millioen ton lager, terwijl deze, om
het vooroorlogse verbruik te kun
nen handhaven, in verband met de
bevolkingsaanwas ongeveer ander
half millioen ton hoger zou moeten
zijn. Per hoofd der bevolking was
het verbruik in Nederland voor de
oorlog per jaar 27 kilogram tegen
thans 20 kilogram.
De oorzaak van het tekort moet
uiteraard in de eerste plaats ge
zocht worden in het grote verband
van de ontwrichte na-oorlogso eco
nomie, het tekort aan producten in
het algemeen en aan de grondstof
fen om ze te vervaardigen, gebrek
aan machines en aan mensen om ze
te bedienen, gebrek aan energie en
aan steenkool om ze op te wekken,
aan deviezen en aan export om ze
te verkrijgen.
Het is dan ook duidelijk, dat her.
stel van de vetpositie in de eerste
plaats gezocht moet worden in het
algemene herstel van het productie
apparaat. Dit zal weer het spoe
digst worden bereikt als het thans
in bedrijf zijnde zo doelmatig mo
gelijk wordt gebruikt. Van zeer
deskundige zijde worden voorts een
aantal middelen tot verbetering
van de vetpositie aangegeven, die
ook voor andere takken van bedrijf
van betekenis zouden kunnen zijn.
De daarin weergegeven zienswijze
is gebaseerd op een Wcst-Europese
instelling.
In de eerste plaats wordt aan
dacht geschonken aan het inkopen
van grondstoffen. De daarbij gel
dende overheidsmaatregelen wor
den nog niet ovcrbod.g geacht,
doch wel wordt een zodanig ge
bruik gewenst, dat oen verlaging
van dc verkoopprijzen wordt ver-
kregen door coördinatie van de
aankopen, met uitschakeling dus I
van de concurrentie tussen de aan-
kopende landen. Daarbij dient men
een tijdelijke vermindering van do
import te riskeren, ook al zal dit
politieke moeilijkheden kunnen op
leveren. Voorts wordt aanbevolen I
de afschaffing van dc subsidies op I
levensmiddelen, waar en zodra dit
mogelijk is.
Dan worden genoemd: verhoging i
van de nationale productie van dc
Wcst-Europese landen; herstel van
de productie van dc overzeese gc- j
bieden, die voor de oorlog expor-
teerden; het in cultuur brengen van 1
nog onontgonnen streken, waarbij
als voorbeeld wordt genoemd hei j
Oost-Afrikaanse grondnotenplai!
van de Engelse regering; atoenc-
mend gebruik van grondstoffen uit
minerale oliën voor de zeepfabri
cage; tenslotte een tijdelijke schor
sing van dc beperking van dc wal
visvangst.
Het is een respectabele ljjst van
mogelijkheden om tot verhoging
van de vetpröductie tc komen,
maar en hoe zou men het an
ders kunnen verwachten het zal
niet op korte termtfn botertje tot
de boom z(jn, De resultaten van
de genoemde maatregelen kunnen,
behoudens die van enkele van ge
ringere betekenis, pas over enige
jaren tegemoet gezien worden. Zij
die gaarne zouden willen, dat het
nu al dadelijk .vetpot" was, moe
ten zich maar troosten met de ge
dachte, dat wat in het vat zit niet
verzuurt.
De vorige week heeft dc 52-Jarlge
inspecteur vnn dc Amsterdamse ge
meentetram, J. Haitsma, voor de
vijfde achtereenvolgende maal hot
„kroontje" bij het N.O.C.-diplopia
behaald.
Dit kroontje wordt uitgereikt aan
hen, die de 36-jarige leeflijd hebben
bereikt en dan bijzónder zware proe
ven willen afleggen. Deze proeven
zijn samengesteld voor de leeftijd
van 2329 jaar en omvatten o a. de
volgende eisen: 100 meter hardlopen
in 13 sec., verspringen 5 meter. ïO
km. hardlopen in 55 minuten en 3
ronden van 3 minuten boksen. Voor
het gewone NOC-diploma. dat 47 tot
53-jarigcn kunnen halen, gelden voor
deze afStanden resp.: 16 sec.. 3.50 me
ter. 1 uur 15 minuten en 3 ronden
boksen van 2 minuten.
De heer Haitsma liep de 100 meter
In 12.8 sec., sprong 5.20 meter ver,
liep 10 km. in 51 min. 52.3 sec.,
sprong 1.35 meter hoog en bokste 3
ronden van 3 minuten. ..Een krasse
oude heer".
EMPIRE SAXON
NORDFONN"
Clark Gable geboi/cott
- Employé's wan de Hongaarse
filmindustrie hebben besloten dc
flhwt, waarin de bekende Clnrk
Ciüblc meespeelt, te boycotten,
In ren verklaring wordt gezegd,
dut hli dc leider is van een anti-
Sovjetbeweging in de Verenigde
Staten, die o.m. Charley Chanlin
vnn communistische sympathieën
beschuldigt 1
Dinsdagmiddag is op de werf Wil-
ton-Feyenoord het geheel gerestau
reerde Noorse tankschip Empire
Saxon omgedoopt in „Nordfonn". De
Empire Saxon van de fa. Syval Ber-
gesen te Stavanger voer gedurende
de oorlog in geallieerde dienst en
werd omstreeks 1944 op de Atlanti
sche Oceaan door twee Duitse tor
pedo's getroffen, die het gehele ach
terschip wegsloegen. Na enige tijd
op de waterdichte schotten te zijn
blijven drijven werd het vaartuig
opgepikt en naar een geallieerde ha
ven overgebracht.
Onmiddellijk na de bevrijding
kreeg Wilton-Feyenoord het ter re
paratie. Het was een van de eerste
schepen na de bevrijding die voor
dat doel in ons land aankwamen.
Wilton bracht machines en een ge
heel nieuw achterschip aan. Mevr.
Ragny Bergesen, de echtgenote van
de reder doopte het schip met zijn
nieuwe naam: Nordfonn. Het schip
meet 8219 ton en is in 1942 bij Swan
Hunter in Engeland gebouwd
De periode is weer bereikt waar
in wy in de weerberichten 's avonds
de mededeling omtrent nachtvorst
kans kunnen verwachten. Inder
daad hebben zich in het begin de
zer maand reeds enige nachten met
nachtvorst voorgedaan. Laten we
ons eerst afvragen wat er onder
nachtvorst wordt verstaan, nl. dit:
afkoeling tot onder het vriespunt
van sterk blootgestelde voorwer
pen. terwijl dit niet het geval is op
de hoogte van enkele meters waar
do thermometers in de waarnc-
mlngshut ztin opgesteld.
In het wcerpraatje werd enige
dagen geleden een toelichting ge
geven op dit verschijnsel, welke
schrijver dezes niet geheel kon be
vredigen. Wij willen daarom alle
factoren, die hierbij in het geding
zijn, nog eens in liet licht stellen.
Het gaat hier, evenals in de huis
houding, om het evenwicht tussen
ontvangsten en uitgaven, maar dit
evenwicht is dc gehele dag ge
stoord. behalve op het ogenblik
van maximum of minimum - om
het minimum is het te doen bij dc
nachtvorst.
Ontvangst van warmte
In het algemeen is er ontvangst
van warmte door het aardopper
vlak: warmte van de zon, van de
atmosfeer. soms meegevoerde
warmte en altijd stralingswarmte
en soms warmte uit de diepere
aardlagen. Uitgaaf van warmte is
er Ge gehele dag door straling,
soms door meevocring door dc at
mosfeer en soms naar dc diepere*
lagen.
Wc kunnen nu de nachtvorstbc-
schouwing vereenvoudigen door op
te merken zoals ook in het wcer
praatje werd gedaan, dat er geen
nachtvorst voorkomt wanneer de
wind dc onderste lagen doorccn-
mengt en zo de afkoeling door uit
straling teniet doet. Het evenwicht
bij het minimum blijft dus bepaald
-
Weerkundig overzicht
door
l'rof. dr. v. Everdingen
V
door drie factoren, de ontvangst uit
de atmosfeer (straling), dc ont
vangst uit de diepere lagen (gelei
ding) en dc straling van het aard
oppervlak.
De verwarring die nogal eens ge
maakt wordt, komt doordat men
het woord uitstraling gebruikt om
het stralingsverlles (dat is het ver
schil tussen de ontvangen en uit
gezonden straling) aan te duiden.
Zo zegt men wel dat de aarde al
leen 's nachts uitstraalt, terwijl
toch de straling van het aardopper
vlak overdag door de hogere tem
peratuur veel groter is. Wij houden
ons dus steeds aan uitstraling als
dc volle straling die het oppervlak
verlaat.
Pijnenburgeressen
„Hup, Marie; zettumop. Annie;
nog twee rondjes, Nel". Zoevende
wielen, diepgebogen ruggen, op en
neer dansende benen, langgerekte
halzen, vurige kreten, hoera-ge-
roep: wielerwedstrijd voor
vrouwen in het Limburgse plaatsje
Arden. Prijzen: brandstoffen, taar
ten en vlaaien. De taaiste dames
trachtten het wereldrecord wielren
nen voor vrouwen tc breken, dat
de Engelse miss Margaret Sutclif-
fe, die als verpleegster in Parijs
werkt, dezer dagen vestigde Ztf
reed 50 km. in één uur en 24 min.
53.4 sec.
(In Arden reden ook de heren
mee, voor pantoffels cn liters jene
ver. De borrels zijn pas geschonken
nè de wedstrijd, anders was er mis
schien geen enkele deelnemer aan
de finish gekomen.)
•fw In dc gemeente Arccn en Velden
gaat men „bungalows" (een net
woord voor zomerhuisjes) bouwen
Prijs per stuk: f 7000,(Zij zul
len dienen als échte woningen.)
«f. Niets nieuws onder de
mode. In Amsterdam liggen de
étalages vol met hoeden, getooid
met hele of gedeeltelijke vogels.
De Nederlandse Vereniging tot be
scherming van vogels is reeds in
het geweer tegen deze gril, welke
duizenden vogels het leven zal kos
ten.
(„Want jij kent Nelly niet zo
goed als ik haar ken", zong het
kleine vogeltje op Nelly's hoed.
Weet U nog
•V Weer heeft een goocheme Ame
rikaan d c oplossing gevonden van
het vraagstuk hoe er voor Europa
voedsel bespaard kan worden. Hij
wil namelijk alle ratten in Amerika
verdelgen.
(Neen, er zal vast geen tekort
aan graan zijn in Europa als Ame
rika zich zo inspant).
•f» „Het A.B.C. van de crisis" heet
een brochure, gezonden aan de be
stuurders van de Labour Party. Er
staat in,*dat een houding van „la
ten de ministers en economen ons
maar uit de rommel halen" fataal
zou zijn.
(Het zou natuurlijk nog noodlot-
Damrubriek
Onder leiding van
B. SPRINGER
EEN van de meest interessante
partijen uit de strijd tussen dc
wereldkampioen Ghestem en onze
landgenoot Keller was wel de vijfde
partü uit deze lange rijen waarin
dc Fransman van Keiler wist te
winnen. Het verloop van deze kamp
welke te Ierseke werd gespeeld en
dc grote reews remises weldadig
onderbrak laten wij hier volgen.
H. C- Keller (W it)—P. Ghestem
(Zwart)
I. 31—30. (Dit is do tweede keer
dat Keiler deze openingszet die
de laatste jaren van het wed-
strijdrepertoiro verdwenen was,
speelt) 1—, 10—23; (l)c eerste
keer spccldo Ghestem 2025, de
bcekenvoorzetting. Keiler kreeg
toen zéér bevredigend spel. waar
schijnlijk kiest de Fransman daar
om deze niet gebruikelijke voort
zetting) 2. 30—25. (Roozenburg
zou zeker 2. 39—31 hebben ge
speeld) 2.—, 20-21; 3. 32—2S, (De
stijl waarin Keiler gewoonlijk zijn
partijen opzet. Ken ander cn zeker
niet slechter denkbeeld is 33—28
enz.) 3.-, 23x32; i. 37x28. 17—22;
(Een zeer ongebruikelijke voort
zetting die we echter in partijen
\an Ghestem vaker aantreffen
liet doel ervan Is niet erg duide
lijk) 5. 28x17. 12x21; 0. 31—20.
7—12; 7. 20x17, 12x21; S. iO-3».
(Een echte Keiler-zet. Geeft gele
genheid tot een grote afruil om
schijf 35 kwijt te raken die vol
gens Keller's opvattingen een
zwakte betekent) S.17; (Ghes
tem gaat er niet Op in) 0. 4137,
7—12; 10. 40-il, 21—20, 11. 45—40,
tiger worden als men zou zeggen:
laten ze ons cr maar ln laten zit
ten.)
•f» De Russen z\Jn kwaad omdat dc
Italianen Marconi gaan herdenken
als de uitvinder van dc draadloze
telegrafie. Zij eisen deze eer name
lijk op voor hun geleerde Alexan
der Stapanowitsj Popof.
(Als de Russen hun zin kragen
zullen onze schepen cn vliegtuigen
dus Popofisten aan boord hebben.)
V ANNEER gcmceiifcraadsverkie-
zingen een graadmeter zijn
voor de politieke stemming in een
bepaald land. dan zijn wij dezer da
gen wel in c'e gelegenheid om dit
instrumentje op twee zeer belangrij
ke plaatsen te gebruiken. Komende
Zondag móeten nl. dc gemeentera
den van Frankrijk vernieuwd wor
den. terwijl verleden Zondag dc ver
kiezing voor de gemeenteraad van
Rome beeft plaats gehad. En aange
zien Frankriik zowel als Italië tot de
zeer belangrijke stukken behoren op
het politiek schaakbord, waaraan
Marshall en Molotof zitten te spelen,
is hei zonder enige twijfel van groot
belang hun waarde op dit ogenblik
zo nauwkeurig mogelijk te kunnen
bepalen.
Voordat wij do uitslag vnn de Ro
meinse verkiezing nan een nadere
beschouwing onderwerpen, moeten
wij onze lezers echter voor één ding
waarschuwen: Rome is beslist niet
zo maar met Italië te vereenzelvigen.
Het Pyrcncse schiereiland valt poli
tiek gesproken van ouds in drie
scherp onderscheiden delen uiteen:
het Zuiden, de hoofdstad Rome en
net Noorden. Met het generaliseren
voor heel Ilnllë op grond van deze
verkiezingsuitslag in Rome moet men
dus voorzichtig zijn.
De gemeenteraad van do Italiaan
se hoofdstad was tot Zondag als volgt
samengesteld:
Volksblok (communisten plus soc.
van Nenni) 36 zetels;
Christen Democraten 20 zetels;
Qualunquisten 20 zetels;
Verschillende rechtse partijen
samen 4 zetels.
De betekenis van dfe verkiezing
van Zondag lag allereerst in de gro
te strijd tussen beide eerstgenoemde
partijen. De Christen Democraten
zijn als de partij van dc prmler De
Gasperi de regeringspartij bij uitne
mendheid. Het Volksblok loopt nu
al weken lang storm tegen het ka
binet-De Gasperi. Vandaar dat dc
worsteling tussen deze beiden het
hele beeld van de verkiezingsstrijd
overheerste. Daarnaast kon hoogstens
nog de vraag rijzen, of de andere
grote partij van deze strijd wellicht
zou profiteren om de lachende derde
te worden.
Dit. laatste is om te beginnen niet
gebeurd. Integendeel de Qualunquis
ten hebben Zondag een volkomen
nederlaag geleden; met niet meer
dan 63.472 stemmen zijn zij ver ach
ter komen te liggen bij de andere
twee grote partijen. Wij juichen het
toe, dat dc Romeinse kiezers genoeg
P°Lu k inzicht cn gezond verstand
hebben getoond, om niet te vluch
ten in het zuiver negatieve, in het
vormloze semi-fascisme van Gian-
mni s Uomo Qualunque.
Volksblok en Christen Democra
ten hebben Zondag een nek-aan-nek-
race gehouden: 203.566 stemmen voor
DE GASPERI
I eerstgenoemden, 204.297 voor de par
tij van de Gasperi. Dit. betekent dat
zij in dc nieuwe Raad ongeveer
evenveel zetels
zullen bezetten
(de juiste zetel
verdeling is ons
nog niet be
kend». hetgeen
neerkomt op 'n
opvallend grote
nederlaag voor
het Volksblok,
meer nog mis
schien dan op
een vooruitgang
van dc Christen
Democraten.
Inderdaad, dc
meest essentiële
trek van de uitslag van Zondag is.
dat dc kiezers het Volksblok onder
communistische leiding ccn zeer ern
stig échec hebben bezorgd.
WAARUIT moeten wij deze ne
derlaag vnn het koppel Tog-
liatti cn Nenni verklaren? In de eer
ste plaats uit het feit, dat de bin
nenlandse politiek van Italië cn de
situatie in de wereld in voortdurende
wisselwerking tot elkaar staan. De
Italiaanse burger, die voor het eco
nomisch herstel van Italië op Ame
rika cn zijn dollars hoopt, stemt niet
op uiterst links. Daarbij hebben het
„Communistische Manifest" cn de
wederoprichting van de Komintern
"do Italianen vlak vóór deze verkie
zing duidelijk gemaakt, dat hun
vroegere idee. dat Togliatti leider
van een nationale communistische
partij was. helemaal een illusie was
geworden Het moet de om zijn tac
tische gaven altijd zeer geprezen
Togliatti wel zeer tegen de zin zijn
geweest, dat hij dit manifest, dot zijn
afhankelijkheid van Moskou en dc
Russische politiek als het ware haast
propageerde, in de wereld heeft
moeten zenden vlak vóór deze
krachtproef cn net lang genoeg er
voor nota-bene om het goed op de
kiezers te laten inwerken.
Daarnaast zijn nog andere redenen
te noemen, waarvan cr een enkele
alhans met het voorgaande nauw
verband houdt. Dc Italiaan begrijpt
Toghatti's voorliefde voor Tlto niet,
of liever hij begrijpt haar wel, maar
hij waardeert haar niet. In het geval
Triest en Vcnezia Giulia verwijt hij
de communisten, dat zij de Joegosla
vische zaak meer dienen dan de
Italiaanse. En evenzo keurt hij het
af, dat de Italiaanse communisten
zich nimmer duidelijk hebben uit
gesproken tegen de annexatie van
Tenda cn Briga door Frankrijk, wel
ke annexatie immers door de
Franse communisten zo vurig
werd voorgestaan.
Er zijn nog andere redenen De
veie stakingen van de laatste tijd.
waaraan altijd een politiek karakter
zat, hebben algemene onlust ver
wekt. zelfs bij de arbeiders, die cr
bun zin niet door hebben gekregen.
Vlak voor de verkiezing van Zondag
was cr nog weer een grote staking
geweest in de naaste omgeving van
Rome. op het platteland van Lntium.
Ook dit is zeker niet zonder uitwer
king geweest.
Rome heeft Zondag een ruk naar
rechts gemaakt. Hoever precies zul
len wij eerst kunnen zien. als alle
gegevens binnen zijn. Wel is bekend,
dat Saragat cn zijn fcl-anti-commu-
nistische socialisten 24.967 stemmen
hebben behaald.
Het is gevaarlijk om tc voorspel
len, dubbel gevaarlijk in een geval
als men tc doen heeft met verhou
dingen, welke.niet in hetzelfde vlak
liggen, maar toch durven wij wel
zeggen, dat de uitslag van Rome de
Franse communisten zeer ernstig
bezorgd zal ninken voor aanstaande
Zondag.
Verlaging luchtrecht
Naar de Nederlandse overzeese
gebiedsdelen in de West, en naar
verschillende bestemmingen in
Afrika (Liblc, Nigeric. de unie van
Zuld-Afrika cn Zuid West Afrika)
en Amerika (Canada, de Ver. Sta
ten van Amerika. Argentinië. Bra
zilië, Columbia, Uruguay en Vene
zuela) is het luchtrecht voor ge
drukte stukken, akten en monsters
tot en met 20 jjram bij verzending
per K.L.M. verlaagd. Boven de 20
gram blijft het onveranderd.
Bij windstil weer
Zodra dc windkracht onder 3
Beaufort (matig) valt, wordt het
's nachts aan het oppervlak volko
men windstil en wordt het even
wicht bij het minimum bepaald
door hot gelijk worden van de uit
straling aan de som van de warm
testraling van de atmosfeer en de
warmtegclciding uit dc diepte. Dc
laatste Is gering
r verande
T JlT een verslag over dc najaars-
v--/ sohws der vooraanstaande Pa-
rijse modehuizen noteren wij het
volgende:
Het Spaanse huis B a 1 e n c i a ga
heeft vele markante details, waar
over wij het vorig jaar reeds schre
ven. gehandhaafd: zakken helemaal
op zij. op dc heupen, met grote af-
geronde kleppen. Ronde schouders,
afgeronde revers en rond wegge-
I sneden uiteinden der tailleurs. Sterk
zeer veranderlijk echter is de
Straling- van de atmosfeer, die gro- I ?f«?YuljLc
tendeels bepaald wordt door het J.a5?f' A qtsrVe Insln.e invinèn
voehtgehalte. zowel het onzichtbare
als het zichtbare in dc vorm van b°?*?nJ1eJs:.(rh,£°'
wolken die bovendien nog enige duLlr"l fluwclel1 atrokrai ondcr-
uiteestrnal.le warmte terugkaatsen aan de xvijde avondjaponnen. Deze
Uitgestraalde warmte terugkaatsen. laatsW zdf, me, hoepeirokkcn.
Vandaar dus de drie eisen voor
nachtvorst: windstilte, heldere lucht ™®i.pareltJes
en droge atmosfeer. Is dit alles
vervuld, dan kan zelfs b(j 20° maxi
mum de temperatuur ln de ther-
mometerhut tot 0 dalen en ette
lijke graden nachtvorst voorkomen,
waarbij vooral sterk uitstekende
voorwerpen grassprietjes, bloe
sem enz. het zwaar tc verant
woorden hebben.
Dc echte vorst wordt gedeeltelijk
door dezelfde omstandigheden be
vorderd, speciaal b\j speeuwbedek-
king die dc aardwarmte tegenhoudt
en zelf sterk uitstraalt; gedeeltelijk
is het een imoortartikcl uit Rusland
of andere koude streken!
VRIJDAG 17 OCTOBER. Er
was een lijd, waarin overal langs dc
straten, grachten cn wegen in stad
en land de prachtige sterke iepen-
bomen wc/ dm aangetroffen. In en
kele tientallen jaren werden hou-,
derdduizendeu van deze mooie bo
men het slachtoffer van de beruchte
lepziekte. liet begint met de plotse
linge verdorring van enige tokken
met bladeren, liet jonge hout wordt
inwendig bruin en de boom kwijnt
langzaam weg. Teneinde verdere
verspreiding van deze ziekte te
voorkomen moeten aangetaste bo
men volgens diverse ivetlelijke
technische voorschriften worden
verwijderd. Er werd echter ook een
iep gevonden die onvatbaar voor
deze ziekte bleek te zijn. In de prijs
couranten vindt men deze vermeld
als Vlinus campestris Christina Buis
man. S. L
en lovertjes in alle kleuren.
Hermes, bekend om zijn tail
leurs en sportklcding had zwarte
matclpakken. afgezet met randjes
oker en donkergroen. Wi)de jassen
met pastel-geverfde teddybearvoe-
ring, getailleerde jassen met Napo
leon-kragen cn diepe zakken met
twee kleppen. Kleine ronde bont
moffen, kleine bonthocdjcs aan éón
kant. Hoge bontkragen, alleen neus
en ogen vrijlatend.
Bij G r s zijn de rokken niet
zo lang. Onze lezeressen kunnen
gerust zijn: wanneer een toon
aangevend modehuis dit waagt,
mogen zij zich nog best verto
nen in jurken van het vorig jaar,
die niet uitgelegd kunnen wor
den!
Veel draperie en klokrokken. De
mannequins droegen vaak i.p.v. een
hoed een draperie om het hoofd, ook
bij de avondjaponnen. Onder deze
laatste prachtige kleurencombina
ties: donkergroen en donkerrood flu
weel op een nauwe dinnerdress: een
wit georgette rok om een zwart ve
lours chiffon avondjapon gedra
peerd. Ook felle kleuren met goud
leer. Grieks idee, voor de avondtoi
letten.
Car ven (zie foto) kleedt veel
„jeunes filles" en had dan ook de
meest jeugdige collectie. Deze Fran-
caise werkt veel met plooien in Het Parijse modehuis Carven munt
wijde rokken, dc lijfjes erg nauw. er uit door eenvoudige, jeugdige mo-
dige sportpakjes in beige cn bruin n',f 1 x
ripsfluweel cn een zeer aparte rc- f? 15 Brofne wollen stof,
genjas met losse „cap", die ver over e wouwen zijn afgezet met yos-
W- ...V. ,|VWK I «tv. ypj Uï Cl r.
het gezicht valt. Als „kijkgat" was senbont. De grote schuine zakken
er een klein mica ruitje ingezet, zijn laag ingezet en hebben grote
Ideaal voor de make-up! kleppen
FEU/LLETOM
DOHN l/AH SAt£LLEM&EGG
De Indianen draaiden hem zwijgend dc rug toe,
en gingen naar huis om zich te wassen. De Ame
rikaan. uit zijn humeur, startte de auto en reed
weg naar ruïnes van Axalpam.
Wij vervolgden onze weg. Graaf Paul zag in
deze kleine gebeurtenis een gelegenheid om mij
iets duidelijk te maken: „Dc afgrond tussen dc
peon cn de „beschaafden". Jonska. Zo als je dat
nu zag, zo zie je het honderdmaal! Had die Ame
rikaan nu maar werkelijk die peones bedankt,
dan waren ze tevreden geweest, cn dan waren
belde partijen aJs vrienden gescheiden. Nu voelt
dc Amerikaan zich beledigd cn verongelijkt; en
de Indianen staan nog ccn beetje vaster in hun
overtuiging, dat ze met minderwaardig volk te
doen hebben, hetwelk men het best kan negeren,
't Is wel gek, hoe de mensen zich uitsloven om
ergens brokken oude ruïnes te gaan zien, maar anders leefde hij dan anderen! Hèt verbaasde mij
brengen. Ik deed mijn best en zei: „Ik hou van
hen. Maar ik begrijp ze niet. En toch ook wel. Ze
zijn niet zoals anderen, niet zoals andere mensen
waar je elke dag mee omgaat; het zijn" en op
eens wist ik het „kunstenaars".
Graaf Paul lachte en keek me toen goedkeu
rend knikkend aan. „Bravo Janska! En daarom
kunnen wij, moeten WIJ hen begrijpen. Alleen
hij die begrijpt, kan helpen. Hebben ze ccn toe
komst. Jonska? Is het de moeite waard om de
vertrapte peon weer op zijn benen te zetten?"
„O ja", riep ik. Dat is het zeker. Maar waarom
vraagt JJ dat zo? Gaat U hen helpen?"
\Vij?"
Zeker! Het is toch ons geld we hebben het nes, waarmee ze op dc prairie het graan tegelijk
samen verdiend? Kom. laten we een eindje ga- maaien cn in schoven zetten",
lopperen".
U bedoelt de eheh, h-half.
„Ja, ja'. Precies. Het half-millioen van Zwen-
dasky. Dat gaan wij wagen aan dc toekomst van
de peon. En nu, vooruit! Vanavond eten we de
beroemde gebraden kip van Estanzuela".
HOOFDSTUK XVIII
EI Progrcso: Modcldorp
Nog steeds steeg mijn bewondering voor graaf
Paul. Wat wist hij veel. wat waagde hij veel; hoe
Hij sprak weinig over zichzelf. Wel wilde hij
allerlei van mij weten; hij luisterde graag als ik
hem vertelde over Holland; hoe ik met mijn hele
familie (we waren met z'n achten) als emigran-i Symph. avondconc,
ten naar Canada was getrokken. Ik was toen nog
geen tien jaar oud. Hoe wij eerst in Quebec bij Morgen
een oom van ons woonden, die daar een „maple-
sugar" farm (Maple-sugar esdoorn-suiker; in
Frans Canada bereidt men suiker cn stroop uit
het sap van de esdoorn) had. en mijn vader later
zaken ging doen in Montreal.
„Doet hij dat nog?" had graaf Paul met meer
interesse dan gewoonlijk gevraagd.
„Ja, hij importeert Hollands touw voor de Ca
nadese „binders". U weet wel, die grote machi-
zich zelden de moeite geven dc levende nakomc
lingen van die tempelbouwers te leren kennen. En
dat zou toch de moeite lonen".
Een poosje reden wij zwijgend verder. Toen
vroeg graaf Paul: „Wat denk jij van die peones,
Jonska? Je hebt ze nu een beetje meegemaakt.
Heb je wel eens over hen nagedacht?"
Ja. dat had ik zeker; vooral sinds graaf Paul
m veel van hun ontzettende geschiedenis had
verteld. Ik voelde mij sterk tot hen aangetrok
ken, maar ik wist niet precies waarom cn vond
het moeilijk mijn gevoelens onder woorden te
hoe goed hij dit land moest kennen. Hoe kan
iemand zonder kaart zijn weg door dit land vin
den, alleen met de zon en sterren als gids? En 0
dan nog wel zoals wij reisden meestal wegen was nogal wat verschil. Dat van graaf Paul was
„Hmmm, een handelsman dusen jij? Wat
moet jij worden?
Ik haalde mijn schouders op. Ik wist het wer
kelijk niet. „Ik had gedachtop het toneel
misschien, maar nu. ben ik er niet meer zo
zeker van. Ik wil net zo worden als U".
Graaf Paul was in lachen uitgebarsten- Ik wist
niet waarom. Was dat dan zo'n gek idee? Of was
het dat ik in mijn Frans-Canadese taaltje weer
iets koddigs had gezegd? Ik kreeg namelijk bij
graaf Paul de reputatie van humorist, die ik he
lemaal niet verdiende. Wij spraken buna aldoor
Frans. Af cn toe deed ik er een woordje Spaans
bij. Maar tussen mijn Frans en dat van graaf Paul
vermijdend? Ik vermoedde dat graaf Paul lang,
heel lang in Mexico had geleefd; ja. ik verbeeld
het moderne Frans, „Parijs Frans". En dat van
mij? Ik had nooit anders gehoord dan dat wan
dc me soms dat het niet anders kon of graaf Quebec en vond het al heel mooi dat ik het zo
Paul was in het leger van Villa of Madero een
jong luitenant geweest; tezamen met die ruiters
der opstandelingen had hij Mexico leren kennen!
Niet. dat graaf Paul ook maar door een. woord
aanleiding gaf tot mijn romantische theorieën.
vlot kon spreken. Maar het Frans van Quebec is
door drie ecuwen heen hetzelfde gebleven. Het
is volgens de Frans-Canadezen het zuivere
Frans. Zij weren hardnekkig alle rfeuwigheid-
jcs". (Wordt vervolgd)
I U-17; 12. 50-13. 17-21 (Ook
tcfren Raiclionbacli zette Ghestem
zij» aanvallen lepten de vtjande-
1 itjke liniRe vleugel in met de kla-
vcrblad lormntim lil. -'O31. 0 11;
li 1)1—27. 21x32; 15. 38x27. 11-17;
10 13—3?. 17—22; 17. 11—36,
22x31; is. 30x27. 12-17; 19. 33-28.
lï—211!; 20. 37—32!. (0„ 20. 38—
32 20—31; 21. 37x17. 18—22; 22.
27x18, 13x33; 23. 39x28, 21—30; 21.
Dux-H,' li20; 25. 25x14, 10x50; en
Zwart wint) 20.—, 14-—20; (Ein
delijk komt ook de lange vleugel
tot ontwikkeling) 21. 25x14, 10x19;
J2 :ï833, (Belet 22.—, 5—10; met
23 27-22, enz. wint) 22.—, 18-23;
48—43, 5-10; 21. 42—37, 8—12;
(I n niet 24.—, 13—18; wegens 25.
31—29, 23x34; 20. 40x20, 15x24; 27.
28—23, 18x38; 28. 37—31, enz. met
winst) 25. 47—42, (Algemeen ver
wachtte men liier 25. 2822. Dit
schept inderdaad interessante
verwikkelingen. Of do voortzet
ting echter positioneel verant
woord is blijft oen open vraag.
Do zeer persoonlijke stijl van
Ghestem komt hier wel goed viit.
Ilij heeft oen zee van vrije zotten
door zijn achterstand in ontwik
keling. Echter bevat zijn stelling
geen enkele zwakke plek. Waar
schijnlijk w ig 25. 34—29, 26. 40x20,
en 27. 39—34, de beste voortzet
ting voor Wit) 25.1218; 26.
42—38, (Nog steeds verdiende de^
ruit door 3429 enz. de voorkeur)
23.15—20!!; (Een fijno zet. Be-
lot dc grote ruil door 34—29,
40x20, 27—22, 28—23, enz. De Wit
te stand is delicaat) 27. 3430,
10—15; 28. 30-25, 0—141!; 29,
40—34, (do cnigo zet) 29.—24201;
30. 33x24, 20x40; 31. 45x31. 15—20;
32. 38—33, 20—24; 33. 43—38, (Hier
gaat het er om zich bewust te
zijn dat cr gevaar dreigt. Dan
komt men tot 33. 34—29, waarna
het Witte spel nog zéér goed
houdbaar is) 33.—, 28; 34«
34—30??, (Dit brengt een snel It
beslissing. Noodzakelijk was
49—43, waarna nog veel verdedi
ging mogelijk 'is. Volgens Keiler
is het spel dan nog ongeveer ge
lijk tc houden, terwijl Ghestem
van mening is dat e» o*>k dhii
winst is) 34.—, 23—29!!!; (De mo
kerslag. Er dreigt 29—34—40 enz.
Wit ktth niet 28—23 spelen, daar
liet resterende afspel verloren is)'
55. 44—40, (Dud gedw.) IS—23; 3
40—34, (Op 36. 27—22, 8—12. 37.
22—18, (gedw.) 13x22; 38. 28x8,
3x12; 39. 49—43, 21-27; enz. en
Zwart wint. Op 36. 40—43, 8-12;
37. 39—34, 1-2—18; 38. 43—39, 4—10;
30. 28—22, 10—15; 40. 3%-28,
15-20; 41. 39-33. 3-9; en Wit
staat vast) 36.— 29x10; 37. 35x41,
24x35; 38. 39—34, 4—9; 39. 27—22,
14—20;'40. 25x14, 0x20; 41. 33—29?,
(Bespoedigt het einde. Wit was
echter toch verloren) 41.3—9;
42. 29x18, en Wit geeft op want
er volgt 42.—, 21—27, enz. met
winst. Een parEj die voor de
Ihcorie van ons -spel zéér grote
waarde heeft.
(Nadruk verboden) I
(Ingezonden mededeling
In opdracht van de Honig's Fa
brieken tc Koog aan de Zaan en
Nijmegen, is door .Toop Geesink een
aardig^ poppenfilm vervaardigd,
die binnenkort in dc Nederlandse
bioscopen te zien zal zijn.
Dc film wordt geheel gespeeld
door poppen, terwijl de machines
levende wezens geworden zijn. In
een bonte rij van leuke opnamen en
originele vondsten lcrijgf. do toe
schouwer een indruk van wat Ho
nig'* fabrieken doen om zoveel mo
gelijk heerlijke, voedzame Honig's
artikelen te maken voor zo veel
mogelijk Nederlandse gezinnen.
U zult deze kleurenfilm stellig de
moeite waard vinden en bij een be
zoek aan de bioscoop dan ook ze
ker van de film „Honig werkt'' ge
nieten.
Hedenavond
HILVERSUM I. 10.00 En nu
naar bed; 19.05 Bernard Person;
19.15 Karpaten-klanken; 19 45 R V.D.
antwoordt; 20.00 Niéuws, reportage;
20.15 Het concertgebouw ork.; 21.15
Luisterspel: Lady Windermere's
waaicr;22.30 Piano; 22.45 Prof de
Vries: Aspecten v. d. openbare finan
ciën; 23.00 Nieuws; 23.15 Victor Her-
bert concert.
HILVERSUM II. 19 00 Nieuws;
19.15 Gram. muz.; 19 30 Actueel gel
19.45 Gram. muz.; 19.55 Bach koraal;
20.00 Nieuws; 20.15 Studiosteravond;
21.30 Dr. Scholtcn: dc Vaart der
Volken: 21.50 Gram. muz.; 22 30
Nieuws; 22 45 Overdenk.; 23,00
HILVERSUM I. 8.00 Nieuws;
8.50 Voor dc huisvrouw; 9.00 Tsje
chisch Symph. ork.; 10.00 Morgen
wijding; 10.20 Gram. pl.; 10.30 Voor
de vrouw; 10 45 Zangvoordr.; 1105
Voordr.; 11.20 Licht ork. conc.; 12.00
Skymasters; 12.30 Weer, sport, orgel;
13 00 Nieuws; 13.15 Ork. Lajos Vcres;
13.45 Lys Gauty cn Charles Trenet;
14.00 Kookkunst; 14 20 Kamerork.;
15.25 Luisterspel: Dc jacht op Bob
Vrolik; 16.00 Alfredo Campoli; 16.30
Tussen 12 cn 16; 17.00 Orgelspel;
17 20 Wij en dc muziek; 18.00 Nieuws;
18.20 White brothers; 18.30 Strijd
krachten.
HILVERSUM II. 8.00 Nieuws;
9 00 Werken van Bach cn Buxtehu-
de; 9.30 Watcrst.; 9.35 Kamcrmuz
10.15 Boek der boeken; 10.40 Am.
ork 11.00 Zonnebloem: 11.35 Als de
ziele luistert; 11.45 Chopinwerken:
12.00 Angelus: 12.03 Cello cn piano;
12.30 Weer. lunchconc.. zonnewijzer;
13.00 Nieuws; 13.15 Welk boek; 13.20
Lunchconc.; 13.50 Van man tot man:
14.00 Kamermuz,; 14.35 Luisterspel;
Leonidas; 15.00 Luisterspel: Een
nieuw leven; 15.20 Barnabas von
Gezv; 15.45 Variété; 16 45 Na school
tijd; 17 00 Coll. Mus. Amstelodameiw
se; 17.45 Wat het buitenland leest:
18.00 Klaas van Beock: 18 25 èled.
Kath. jongeren; 18.40 Piauo.
