Politie in Amerika niet altijd vrij
van politieke invloeden
Het Goudse raam der
bevrijding
Voor de jeugd wordt echter
veel gedaan
Spiegel der wereld
Chaotische toestanden in het
Duitse transportwezen
Vrouwenpolitie
met eigen taak
Aanbod van Franco
Nieuwspalet
T
Ontwerper: Chr. Eyck
Amerikaans leraar won
radio-wedssrijd
Scheepstijdingen
Radio-programma
TUINKALENDER
Dinsdag 11 November 1947
3
WAT MEJ. MR. DR. HUDIG IN DE V.S. ERVOER:
OVER het algemeen Is in Amerika de politie een minder solide corps
dan bij ons. Enerzijds is zij uitgerust met prachtige technische hulp
middelen. anderzijds mist zij het degelijke fond van onze politiemannen.
Op verschillende plaatsen is de politie een politiek apparaat. De hoofd
commissaris wordt door de burgerij gekozen of door de burgemeester, die
zelf direct door het voik gekozen en voor een bepaalde tijd benoemd wordt.
Verandert de stad van burgemeester, dan verdwijnt ook de commis
saris en al degenen, die hun baantje te danken hebben aan het feit. dat
zij op de burgemeester stemden. Niet erg bevorderlijk voor de conti
nuïteit! En als een burgemeester zijn kiezers beloont door ze politieagent
te maken, zijn deze als regel niet de beste vaklui en betonen ze ook niet
veel dienstijver: de baas heeft immers voor een volgende verkiezing hun
stemmen wéér nodig?
Nog een andere bedenkelijke in
vloed van de politiek op de politie:
de „organized crime". Al Capone is
wel dood, maar zijn „gang" is nog
machtig. Een wijd vertakt net van
deze en dergelijke groepen beheerst
en beheert de geheime speelgelegen-
heden en andere ondergrondse ver-
maakcentra. De politie laat dit oog
luikend toe, omdat zij yaak *n
verdienste deelt. Politici maken
vaak gebruik van de onderwereld
om een verkiezing te winnen (zij
vervalst voor hen stemmen en tel
lingen van stemmen) en in verband
met het voorafgaande begrijpt men
het belang van de politie daarbij.
Uii officiële Amerikaanse rappor
ten van 1927 en 1929:
Dij de begrafenis van een van
Chicago's beruchte gangsters in
1920 liepen in de indrukwekkende
stoet 12 officiële personen mee:
acht gemeenteraadsledentwee con
gresleden, twee rechters!
Er zijn inspecteurs van politie
die kapitalisten werden met huizen
en kostbaarheden, die zij zeker niet
van hun salaris konden aanschaf
fen!
Uit krantenartikelen, waarin mis
bruiken aan de kaak gestéld wor
den, kan men zien dat veel van de
Inhoud van deze rapporten nog actu
eel is. Men is er in verschillende
steden, o.a New York en gedeelte
lijk in Chicago, daarom too overge
gaan van de politie ambtenaren te
maken, aangesteld volgens het ..civil
service system", met vergelijkende
examens, om het corps zodoende uit
de politieke sfeer te houden. Dc
hoofdcommissaris blijft 'échter nog
een politiek persoon, afhankelijk
van de burgemeester.
Jeugdcriminaliteit
Het probleem van de jeugdcrimi
naliteit verschilt in Amerika weinig
van het onze, al zijn misschien dc
Amerikaanse boefjes wat minder
baldadig. Maar vooral in de grote
steden is de aard van hun wange
drag ernstiger dan bij ons: „holds up
with a gun" (gewapende overval
len), autodiefstal door 15- en 16-ja-
rlgen. omkoping van kinderpolitie-
mannen zijn geen zeldzaamheid
Het belang van preventief werk
wordt terdege ingezien. Zo is In
New York de „Police Athlctlo
League" (PAL) opgericht door de
kinderpolitie. Ongeveer 250000 kin
deren z||n lid 200 gediplomeerde
sportleraren werken met dc kinde
ren in gymnastieklokalen en op
sportvelden (35 stuks In totaal) die
over de hele stad verdeeld en elke
dag na 3 uur ter beschikking zijn.
Mej. mr. dr. J. C. HUDIG
de eerste vrouwelijke rechter
in ons land.
V
Alles is kosteloos, ook het mate
riaal. zoals ballen, voetbalschoenen,
enz. 's Zomers wordt er drie weken
gekampeerd op een terrein in de
bergen buiten de stad. In druk be
volkte stadsdelen zijn speelstraten
georganiseerd na schooltijd, die dan
door de verkeerspolitie worden af
gezet. De burgerij en de jeugdvereni
gingen nemen een deel van de fi
nanciën voor hun rekening. Meer
dan 100.000 burgers zijn lid en beta
len een dollar contributie, de kin
deren niet meer dan 10 dollarcents
per jaar. De PAL is semi-officlcel,
het bestuur bestaat uit vertegen
woordigers uit de burgerij en verte
genwoordigers van jeugdverenigin
gen. de commissaris der kinderpo
litie is president. Ook de baldadige
jeugd kan terecht bij do bond, die in
New York heel populair is.
In Chicago heeft de gemeente, dus
niet de politie, prachtige speelgele-
genheid voor de kinderen in 134
parken. Hier wordt des winters kos
teloos voor de jeugd van alles geor
ganiseerd in mooie recreatiegebou
wen. Het bezwaar is. dat kinderen
uit achterbuurten zich niet thuis
voelen in die mooie zalen. Zij gaan
liever ongeorganiseerd spelen op
terreinen, waar nog wat te gappen
valt! Het particuliere initiatief heeft
hier Ingegrepen door het organlsèrcn
van wijkcentra.
In Los Angeles met zijn vele ne
gers en Mexicanen voeren de ge
kleurde kinderen onderling en met
de blanke formele oorlogen met wa-
tT RANCO heeft gesproken en wel
in de meer en meer gebruike
lijke vorm van een interview, dat
hij de Braziliaanse journalist Assls
de Chateaubriand heeft toegestaan.
De caudillo begon met een alge
mene politieke uiteenzetting over
de plaats van Span ie in de wereld
van het Westen. Hij noemde ziin
land „een bruggenhoofd van Ame
rika in een door het Russisch bols
jewisme bedreigd Europa" en ln
aansluiting hieraan verklaarde hij
een voorstander te zijn van een
..Atlantisch blok", d.w.z. van een
samengaan van alle staten, die aan
de Atlantische Oceaan grenzen,
waarbij hij nog eens extra wees op
de bijzondere positie van Spanje als
verbindingsscha
kel tussen At
lantische Oceaan
en Middellandse
Zee. Wanneer hij
tegclilk wees op
de vriendschap
pelijke gevoelens
welke Spanje
aan alle ..At
lantische'* staten
toedraagt. dan
was hot wol bc-
erriinelülc. dat hii
hlerbii niet op de
wederke
righeid van
van de gevoelens
wees. althans
voor zover het
F r a n c o 's
Spanje betrof.
Na deze algemene inleiding
kwam hij tot ziin hoofdthema: het
isolement van Spanje, met name
zijn uitsluiting uit de gemeenschap
van het plan-Marshall. Hierdoor
was het Spaanse volk aldus de
caudillo zeer gekrenkt. Maar bo
vendien: ln dc gecompliceerde eco
nomie van West-Europa was Span
je als schakel niet te missen .en...
Spanje was bereid zijn aandeel tot
de wederopbouw van West-Europa
bij te dragen.
In het tweede deel van ziin inter
view roerde Franco de binnenlandse
situatie van Spanje aan. verdedigde
hij.zijn regiem, dat 't Spaanse volk
vvel degelijk gelegenheid geeft om
zijn wil kenbaar te maken, al was
dit dan op een iets andere manier
EL CAUDILLO
Smekeling
dan in democratische staten. En
tenslotte tikte hij Don Juan op de
vingers, omdat deze de Spaanse
burgeroorlog als een episode
beschouwde in plaats van. zoals h.j
volgens Franco is geweest, de be
kroning van een historische ont
wikkeling." Hetgeen in gewone
mensentaal betekent: Franco is
niet van plan plaats te maken voor
Don Juan.
NAAR onze mening zitten er in
dit interview een paar merk
waardige dingen. Vooreerst is het
althans voor zover wil w®*®*1
eerste maal. dat Franco zichzelf
zo opcnliik aan het Westen in het
algemeen en aan Amerika in het
bijzonder heeft aangeboden.
In do tweede plaats ligt het ac
cent heel duidelijk op^bpanjes uit
sluiting uit het plan-Marshall, dus
uit de economische hulp der Ver
enigde Staten. Het een met het an
der gecombineerd doet ons de con
clusie trekken, dat Franco-Spanie
deze bijstand van het WestenbUlK*
baar wel heel erg nodig heeft. Het
geheel lijkt machtig veel op een
smeken'om hulp.
Van wat Franco in zijn inleiding
heeft gezegd, is veel waar, afge
zien natuurlijk van de anti-Russi
sche en anti-communistische ten-
denz, welke wij rustig voor reke
ning van de caudillo kunnen laten en
voor die van zijn Zuid-Amerikaanse
toehoorders, voor wie dit interview
in de eerste plaats is bestpmd. Het
is zelfs zo waar, dat Spanle onmid
dellijk deze plaats in de wereld
weer zou kunnen innemenwan
neer Franco maar het werkelHke
belang van zijn land en volk zou
willen dienen door op de kortst mo
gelijke termijn te verdwilnen. Iets
wat de Braziliaanse journalist hem
moeilijk kon vertellen, maar wat
b.v. het State Department te Wash
ington hem nu eens naar aanleiding
van dit interview aan zijn verstand
moest brengen.
Daarbij zou het kunnen aankno
pen aan het tweede deel van het
interview. Want het komt ons voor
dat Franco beter had gedaan om
de binnenlandse situatie voor dit
interview te rekenen onder de stille
dingen, die men beter stil kan la
ten.
penen. De kinderpolitie heeft hier
een speciale afdeling voor preven
tief werk. Men heeft Spaans spre
kende en gekleurde politiemannen
voor die speciale wijken, omdat die
eerder het vertrouwen van de be
volking winnen. De preventieve
sectie verdient haar geld o.a met
een politierevue, waarin ook de
jeugd meespeelt!
Vrouwen bij de politie
De vrouw heeft in Amerika bij de
politie een ruimere taak dan hier.
Reeds in 1888 werden in New York
de eerste vrouwen benoemd voor
het bewaken cn fouilleren van vrou
welijke gedetineerden. In 1898 wer
den ze in het corps opgenomen op
dezelfde voet als de mannen. In
New York bestaat de Police Women's
Devision uit 200 vrouwen! Zij heb
ben geen rangen. Bij speciale gele
genheden dragen zij uniform: zij zijn
altijd gewapend, maar in moeilijke
gevallen krijgen zij assistentie van
mannelijke rechercheurs, zodat zij
hun revolver zelden gebruiken!
De vrouwenpolitie heeft een eigen
taak. zij behandelt alle klachten over
misdrijven, door vrouwen gepleegd
of waarbij vrouwen betrokken zijn
en verlenen hulp bij het opsporen
van vrouwen en meisjes. Ook ont
vangt zij opdrachten van andere af
delingen. wanneer vrouwenhulp no
dig is. zo bijv. voor de inlichtingen
dienst. - Hiervoor worden vrouwen
gevraagd die een speciale opleiding
hebben gehad in het instellen van
delicate onderzoeken en die een of
meer vreemde talen spreken. Ook
zijn er „politievrouwen" uitgeleend
als sociale werksters bij verschillen
de rechtbanken; 90% van de politie
vrouwen heeft een „college degree"
en zij hebben allen ervaring in so
ciaal werk.
Er is een speciale winkeldiefstal
len-brigade en een speciale brigade,
die 's nachts surveilleert in het ver-
maakcentrum van New York, Times-
square en Broadway, het aantrek-
kingspunt voor weggelopen kinde
ren uit het hele land.
In Los Angeles heeft de kinderpo
litie een typisch instituut, dat van de
City Mother. Zij werkt met twee
assistenten, is door de politie aange
steld, heeft een politionele rang,
doch geen politie-opleiding. Naar
haar worden alle gevallen van so
ciale moeilijkheden verwezen: hui
selijke onenigheden, wangedrag van
meisjes, enz. Zij verzorgt ook een
sociale vragenrubriek in de krant!
De vrouw heeft zich hèar eigen
plaats veroverd en men zou zich do
Amerikaanse politie zonder vrou
wen niet meer kunnen denken!....
4» Nikolai Novikof, een Sovjet-
Hussische piloot, heeft dezer dagen
zijn drie millioenste kilometer voor
de Sovjet-Luchtvaartmaatschappij
afgelegd na 25 jaar gezagvoerder ge
weest te zijn
•f» Dr. Tewfik Choucha Pacha. de
Egyptische onderminister voor
volksgezondheid heeft verklaard, dat
het einde van de huidige cholera-
epidemie in zicht is Het aantal do
den bedroeg ln de afgelopen 24 uur
slechts 170. het laagste cijfer sedert
15 October.
4» Mevr. Dante Tempète. een hel
derziende uit Parijs kocht op de
Parijse zwarte markt een zak suiker
tegen een prijs van 200 francs per
kilo, een prijs die ver beneden de
„zwarte" prijs ligt Toen ze het pak
opende bleek dit onder een dun
laagje slechts een mengsel van ze
melen en zand te bevatten
4. De Brusselse vereniging van
filmcritici heeft William Wyler's
„The best years of our Lives" als
de beste film van de maand October
aangewezen. Tweede en derde wer
den de Engelse films „Odd man out"
en „The Overlanders".
A Dat iemand buiten de gevan
genis wordt gesloten komt niet
vaak voor! Een van de directiele
den der I. G. Farben Fritz ter Meer,
die terecht staat wegens oorlogs
misdaden, kreeg toestemming in
Frankfort enkele documenten in te
zien. Bij zijn terugkomst wilde de
schildwacht niet geloven, dat hij
in de gevangenis thuis hoorde.
Tenslotte kwam de officier van de
wacht te hulp, die het verloren
schaap met open armen ontving
«f» De voormalige luitenant gene
raal Ernst Maisel is op verzoek
van het zuiveringstribunaal «te
Berchtesgaden gearresteerd onder
verdenking van medeplichtigheid
aan moord op veldmaarschalk
Rommel.
Op de Oirschotse heide is op
een diepte van drie meter een
slagtand van een mammouth en
eén deel van het scheenbeen van
een neushoorn gevonden.
Jf» Mevrouw Schlingman wil
haar leven wijden aan het zenden
van levensmiddelen en kleding
naar behoeftige mensen in het
buitenland, in het bizonder in
Duitsland. Op één Zaterdag in
October heeft zij alleen al tien
pakketten verstuurd.
«f» De 85 jaar oyde Russische
prinses Leonille Ballanske heeft de
dertigste verjaardag van de Octo
ber revolutie uitgekozen om zelf
moord te plegen door uit de vijfde
verdieping van een pension in
Rome te springen.
fIngezonden medcdelino)
M
r
he
pen bij de meesfe pijnen
ZEVENTIEN LOCOMOTIEVEN NODIG OM EEN
KOLENTREIN TE TREKKEN
Ongetwijfeld met het oog op de op 25 November te Londen aanvan
gende viermogendhedenconferentie, heeft de Britse bestuursraad een
rapport uitgebracht, waarin belangrijke bijzonderheden worden mede
gedeeld betreffende de chaotische toestand van het Duitse transport
wezen. Niet minder dan zeventien opgelapte Duitse locomotieven zijn op
het ogenblik nodig om een kolentrein van het Ruhrgebied naar Ham
burg te brengen.
Vernielde spoorwegen, gedeci
meerd rollend materieel, verzande
waterwegen, belemmeren op het
ogenblik de handel met de omrin
gende landen, zoals Tsjecho-Slowa-
kije. Oostenrijk, Zwitserland cn
Nederland.
Bovendien waren vele van de
veronderstellingen, waarop de
vooroorlogse overeenkomsten wa
ren gebaseerd, niet langer houd
baar. Zo is er b.v. geen vrij geld
verkeer. Doorbevrachting en we
derzijdse beschikbaarstelling van
personeel en rollend materieel zijn
onmogelijk en financiële sancties,
zoals overliggeld en wagonhuur,
kunnen niet worden toegepast om
een heen en weer gaan van de
transportmiddelen te verzekeren.
De materiële ontoereikend
heid van tal van transport
systemen belet het aanvaarden
van de verplichtingen, die uit
de vooroorlogse overeenkom
sten voortvloeien, 't accepteren
en doorzenden van internatio
naal vrachtgoed zonder onder
scheid en het aanvaarden van
aansprakelijkheid voor verlies
en beschadiging benevens het
daarvoor uitkeren van schade
vergoeding volgens de overeen
gekomen bepalingen.
De grenscontrole is streng en de
bemanningen van vaartuigen, het
porsonoel van treinen en anderen,
zijn niet meer, zoals voor de oorlog,
betrekkelijk vrij wat het overschrij
den van grenzen betreft.
(Een voorbeeld hiervan vormen
de internationale expressetreinen
van Stockholm naar Parijs, Osten-
de en Basel. Personeel en restaura
tiewagens worden aan de grens
verwisseld cn de passagiers moe
ten geld bij zich hebben van elk
land, waar zij doorheen reizen, ten
einde vrachtprijzen, toeslagen voor
slaapwagens en maaltijden in de
restauratiewagens te kunnen beta
len).
Goudschat gevonden in
Zuid-Afrika
Twee inwoners van Johannes
burg hebben vijf ammunitiekls-
fenopgegraven met gouden
munten en half vergone bank-
biljettenZij vermoeden dat dit
een gedeelte van het goud is dat
president Kriiger na zijn vlucht
voor de Britse troepen in Oost-
Transvaal begraven heeft.
Zij hadden in een oude bijbel
een kaartje gevonden waarop
aanwijzingen .stonden ihet be
trekking tot de plaats waar de
Het motief van de voorstelling
voor het nieuwe Goudse bevrijdings-
raam moest geïnspireerd ziin op het
verzetslied „Ongenoemde doden
van Yge Fonoema. meer speciagl
de strofe:
Gedenken hen. die toen het volk
verslagen
En macht'loos scheen.
De vaan der vrijheid hebben hoog
gedragen
Door alles heen.
Het Comité dacht hierbij aan een
vlag. gedragen door enige mannen
en vrouwen, terwill vliegtuigen,
brandende huizen. ondergelopen
land, kampellende etc. zouden her
inneren aan de verslagenheid van
het volk. De ontwerper werd echter
geheel vrij gelaten het motief in
andere vormen in beeld te brengen
Uit de binnengekomen ontwerpen
van vier kunstenaars, aan wie een
concept was opgedragen. Charles
Ejjck (Valkenburg), ir. M. C. A.
Meijschkc (Rotterdam). Hans van
Norden (Amsterdam) en Jaap
Weyand (Bergen) werd door de
jury Chr. de Moor. Jhr. W. J. H. 13.
Sandberg en prof. L. O. Wencke
bach) unaniem het ontwerp van de
voor uitvoering aangewezen.
Wie de ontwerpen in het Gemeen
temuseum van Gouda, waar ze
thans geëxposeerd ziin, biiecn ziet
kan moeilijk anders dan
met de 1ury Instemmen.
De andere ontwerpen
hebben stuk voor stuk
hun verdienste maar
geen heeft die van
zelfsprekende natuurlijk
heid waardoor het ont
werp en nu ook het
voltooide werkstuk
Van Eyck zich zo duide
lijk kenmerkt.
Het effect dat dit raam
in het kerkgebouw zelf
maakt is frappant om
niet te zeggen overrom
pelend. In ziin hoofdmo
tief een aanstormende
troep met vlaggen gewa
pende mensen de 8.1-
lcrvoorste maakt met do
rechterhand het ver
maarde V-teken
spreekt het een directe,
gemakkelijk verstaanba
re taal. Misschien is het
rood en blauw van do
vlaggen wat ondrlngerDr.
wellicht wordt do com
positie lichtelllk ge
schaad door de groepen
op kleiner schaal er
naast: strengere afschei-
rlng ware niet mis
plaatst geweest. Prach
tig. in de top. de groep
der voortjagende apoca
lyptische ruiters en onder hen de
rampen: brandendo en vernietigde
gebouwen, bommen, ondergelopen
land. Toch, de zon een vreemde
bundel zilvergeel schijnt, on
danks alles en schittort in het rood
en blauw der vlaggen.
Uit allerlei onderdelen blilkt. met
hoeveel gemak en... piëteit Charles
Eyck zich aan de still der oude Cra-
bethglazen heeft aangepast zonder
eigen persoonlijkheid en eigen, mo
derne dynamiek, prijs te gven. Zijn
architecturale achtergrond doet
classicistisch aan (overeenkomstig
de st\jl van Crahcth) maar zijn fi
guren zijn bij alle pathos volkomen
modern en ongedwongen. Geen
spoor van schoolsheid is ln dit werk
te ontdekken, dat voor ccn kerk
raam misschien wat al te luidruch
tig en roerig aandoet. Naast het ge
citeerde. verzetsvers is ook con
meer verheven Bijbeltekst (Exodus
15:13) in het vaam verwerkt, het
lied van Mozes na Israels verlos
sing: „Gij lciddet door Uw welda
digheid dit volk. dat gil verlost
hebt."
Van Eyk's ongewone veelzijdig
heid getuigt ook de kleine, selecte
tentoonstelling van een aantal zij
ner schilderijen in hetzelfde Mu
seum, die zich bewegen tussen bril-
lant en innig. Brillant cn zwierig Is
in hoge mate dc groep uit de Bie-
dermcycr-periodc, die in de verte
aan Marrct doet denken, maar ook
de vrouw in rood; innig in do
meest aangrijpende zin: het klein
ste meisjesportret, dat niet ten on-s
rechte centraal is geplaatst.
Een klein maar tragisch fragment uit het
n\euwe raam van Ch. Eyck: het onder water
gezette gebied.
Voetbalkoorts in
Oostenrijk
Wenen is bevangen van ccn voet
balkoorts cn door de van uur tot uur
toenemende spanning rondom de a.s.
Zondag in dc Oostenrijkse hoofdstad
te spelen wedstrijd Oostenrijk—Italic
dreigen cr internationale incidenten te
zullen ontstaan.
Alles draait om dc kaartjes. De
Oostenrijkse voetbalbond heeft be
kend gemaakt, dat alle 60.000 plaat
sen voor dc wedstrijd verkocht zijn.
Een lid van het Oostenrijkse kabinet
stuurde ccn boodschap aan dc bond.
dat hij vier entreebewijzen wilde heb
ben. „Wij ook." antwoordde dc bond.
De vereniging van buitenlandse
correspondenten heeft gedreigd zich
tot dc resp. regeringen van hun leden
te zullen wendenindien de vereni
ging niet meer kaarten toegewezen
krijgt. Zij ontving er 20 cn wilde cr
100 hebben. Maar dc bond ziet er
geen kans voor.
De legatie van een Europees land
zon een koerier naar het bureau van
dc bond met 8 pond chocolade waar
voor zij tien plaatsen wilde hebben.
Zelfs deze transactie kwam niet tot
stand.
Intussen is er een speciale trein met
S00 Italiaanse voetbalenthousiasten uit
Udinc naar Wenen vertrokken; maar
plaatsen zijn er niet voor hen. noch
voor de 1200 andere Italianen die nog
verwacht worden. Evenmin is er in de
Oostenrijkse hoofdstad logeer gelegen
heid voor deze bezoekers.
De zwarte markt vaart er wel bij.
Het goedkoopste kaartje brengt zwart
bijna 100, schellingen (dertig gulden)
op. Voor dc duurdere plaatsen wor
den, naar de voetbalbond mededeelde,
automobielen en villa's aangeboden.
Per KLM 10 dagen naar
Nederland
Op 15 November zal een Ameri
kaanse onderwijzer uit het stadje
Dalton met zijn beicle dochtertjes
een reis naar Nederland moken,
zulks als hoofdprijs in ccn radio-
luisterwedstrijd. Dc Amerikaanse
omroepvereniging Mutual Broad
casting System stelde haar luiste
raars in een „Hartowcns-program-
ma" de vraag: „Waarom wilt u een
reis naar Holland maken?"
Mr. Bowlby zond hierop de vol
gende inzending naar de omroep
vereniging; „Mijn liefste wens is,
dat mijn dochtertjes Joan en Ro
berta eens naar Holland kunnen
gaan om als afgezant van Dalton
de dochtertjes van de heer Reepe,
Cornelia en Johanncke de hand te
kunnen drukken".
Mr. Bowlby kwam in contact
met de heer Reepe, doordat de
stad Dalton destijds dc gemeente
Zuidzande in Zeeland adopteerde,
tengevolge waarvan een geregelde
briefwisseling tussen de beide
heren ontstond. (Volkskrant).
Jeugdorkest gaat spelen
Het Nederlandse Jeugdorkest,
dat na zijn optreden in Praag
dreigde uiteen te vallen, is thans
definitief behouden. De plaatsen,
die waren opengevallen doordat de
leerlingen der Conservatoria tij
dens hun studie geen lid van een
orkest mogen zijn, zijn' weer aan
gevuld en de eerste repetities zul
len Zaterdag een aanvang nemen
o.l.v. Hein Jordans, die het orkest
ook verder als dirigent zal aanvoe
ren.
Het eerste concert wordt uitge
voerd op Zonclag 16 November a.s.
des middags om half drie. Het pro
gramma omvat de KuhYiauvariaties
van Andrlessen, de Roemeense
volksdansen van bartok, do Suite
voor strijkorkest van Janacek en de
SymphOnie op.
B. 104 (Londen) van Haydn.
Op de plaza juichte men de soldaten luidkeels
toe; 't dorpsorkest speelde dat het een lieve lust
was; het legioen marscheerde wel drie keer om
het plein heen en steeds juichte men luider.
Daarna werd het feest hervat alsof er niets was
gebeurd.
Er werd midden op het plein gedanst: vrolijk
zwierden de paartjes rond op de muziek van
guitaren en castagnetten,
zemoes van de feestvierders uit. „Mooi! En nu
kom je op mijn schouders zitten, nino, anders kun
je niets zien."
Ik had helemaal geen zin om op Bolivar's
schouders te gaan zitten, maar hij wachtte mijn
antwoord niet af. Een, twee hop, en daar zat ik.
Op het midden van de plaza was het een draai
kolk van kleur en bewegong.
„Zie je dat kleine kereltje? Hij heet Pépé en
heeft vuur onder zijn voeten; zie je 't Jonska?"
De anders zo bedaarde Bolivar was nu al even
opgewonden als de rest. ,,Zie je moedertje
Amelia wel? Zij is al zestig, dat zou je niet zeg
gen, hè? Kijk eens hoe ze de redobles maakt
als een jonge geit. Wat een temperament!Is
het niet prachtig, Jonska?.
hoefde er nooit veel voor te doen; zij zwierden
en zwaaiden mc in de rondte en hadden de
meeste pret als ik op 't eind zo duizelig was dat
ik bijna niet meer op mijn benen kon staan. Ja,
het was leuk de Cucarachu met Bolivar te dan
sen. Mdar nu.. „Nee. dank je, Bolivar", zei lk.
„Ik eh. voel cr niets voor.."
Bolivar's geduld met mij was ten einde. „Psah!
Ik zie dat jc niet uit hetzelfde hout bent gesne
den als graaf Paul?" Hij keerd mij dc rug toe cn
vroeg aan de dokter, die naast ons stond: „Hoe
gaat het met Pablo, dokter? Ik wed dat hij al
weer danst en zingt. Is het niet? Een gebroken rib
of £ecn gebroken rib".
„Géén gebroken rib", lachte de dokter. „Een
schaafwond. Niets ernstigs. Hij drinkt een rondje
Omdat ik helemaal niet enthousiast werd. vroeg met de ouderlingen Ze hebben hem plechtig
De plaza was het brandpunt van de weer op- sDelletier
Aaipnrlo vrana/la Maai* I Ir imalrla wa alp aan
Bolivar opeens: „Wat scheelt eraan?"
„Niets."
„Je bent toch niet geschrokken van dat kogel-
laaiende vreugde. Maar ik voelde me als een
verlaten ziel temidden van deze bruisende op
winding.
Waarom ben ik hier eigenlijk naartoe geko
men? vroeg ik me af. Ik heb toch geen zin in
feestvieren.
Opeens zag ik Bolivar; zijn machtige donkere
kop stak ver boven de menigte uit. Ik had geen
zin om hem nu te ontmoeten, maar hij zag me.
Vóór ik kon wegkomen, klonk zijn roep over het
plein: „Jonska Caracoles." Hij baandde zich een
weg door de menigte heen en ik zag nu dat hij
„IK niet." zei ik met nadruk.
..Caramba! Je bent toch een raar kereltje. Je
praat alsof je op een begrafenis bent en dat
op déze dag!" Er klonk verwijt en verbazing in
Bolivar's stem. Toch vroeg hij, als zocht hij naar
een oplossing:
..Je maakt je toch geen zorgen over graaf
Paul?"
„Waarom zou ik?.. Zet me maar weer op de
grond. Bolivar."
Bolivar zette me neer. keek mij verwonderd
geïnviteerd. Wel een eer voor een vreemdeling!
Ik drong tussen hen in. „Graaf Paul gewond?
Wat bedoelt U? Was hij dan tóch in het ge
vecht?"
Bolivar barstte in lachen uit. „IN het gevecht?
Jonska. waar ben jij geweest deze*laatste uren?
Graaf Paul WAS het gevecht!"
„Si. si", voegde de dokter er aan toe. de ver
wondering op mijn gezicht lezend. „Als graaf
Paul er niet was geweest, waren de gangsters
zeker de vallei binnengedrongen. „Caramba. wat
een kerel!"
„M-m-maar wat deed hij dan?' stotterde ik.
„Hij zei dat hij niet schieten kon".
Weer daverde Bolivar's lachen boven het ru-
weg uuui ub intrinsic utreii en ik zag nu uui nij ouuvdi zeue ine zieei, kcck mij verwonderd u., M.ccaKiaa L-o h.i rlat
in gezelschap was van de kleine dokter en twee aan en vroeg toen. als een jongen die een heel mÏ!i. Iff»ctnn»n miklr<»nwJ 7iin
van zijn „luitenants". „Waar was je 's hemels- klein broertje wil opvrolijken- „Dans dan de Cu- UÏJ' ni» HpIa aiifn
naam? We hebben je overal gezocht!" caracha met me. nine, dit zal je goed doen" ±f„r7,^LK®n.0hlLd h.f ?i„n"
„Thuis." 2e i ik. „Op de rancho. Ik was goed De Cucaracha.. op onze manier konden we Tt w"' i Mwrik witfïw
en veilig weggestopt." hem dansen.Ik had met Luis en Bolivar wel "Ik zag het zei lk. „Maar ik w.st niet.
Bolivar's donkere lach klonk boven het geroe- eens geoefend, 's avonds op de rancho ik (Wordt vervolgd)
Aldabi. Antwerpen—Rio de Janeiro
pass 9 Nov St Vincent; Aldebaran.
)0 Nov. v R'dam te Baltimore; Adin-
da. 8 Nov v Batavia te Pladjoe; Al
pherat. R'damShanghai 9 Nov te
Manilla verw; Alwaki. 8 Nov. van
R'dam n Rosario. Andijk, 8 Nov v
Tampa n New Orleans; Antonia,
SingaporeBatavia 9 Nov te Batavia
in dok verw; Averdijk. 8 Nov v Lon
den te Antwerpen; Bantam. 9 Nov v
Semarang n Soerabaya; Bloemfon
tein. BeiraA'dam 9 Nov te Kaap
stad; Breda, 9 Nov v Port au Prince
n Juraco op Cuba; Demta 9 Nov v
Probolingo n Pontianak; Bera, 9 Nov
v Curacao n Puerto Cabello; Indra-
poera, JavaR'dam 9 Nov v Aden;
Johan de Witt, 9 Nov. v Belawan n
Pankal Pinang; Kamerlingh Onnes,
New OrleansBatavia pass 8 Nov
Gibraltar; Keroe, 9 Nov v R'dam te
Batavia; Keilehaven. Las Palmas
R'dam pass 9 Nov Ouessant; Kota
Agoeng, R'damBatavia 9 Nov van
Algiers; Leeghwater. Abadan—Rot
terdam pass 9 Nov Gibraltar; Leo-
poldskerk. R'damShanghai pass 9
Nov Gibraltar; Macoma. 8 Nov v Sin
gapore te Miri; Madoera. 9 Nov van
Batavia n Rangoon; Malvina. A'dam-
Curagao 8 Nov pass Beachy Head;
Merwede. 9 Nov van Montevideo n
Villa Constution; Modjokcrto, 10 Nov
v Soerabaya te Batavia verw; Nieuw
Holland. A'damJava 8 Nov op 110
mijl ZW Kreta; Nigerstroom, 8 Nov
te Port Amboina vertrek 9 Nov n
Boina; Noordam. 10 Nov v Newyork
te R'dam; Slotcrdijk, BataviaR'dam
pass 9 Nov Finisterre wordt 11 Nov
te Southampton verw; Stad Arnhem,
HiielvaA dam pass 9 Nov Kaap St
Vincent; Stuyvesant. 9 Nov v Para
maribo n Port of Spain; Tarakan.
A'damBatavia pass 8 Nov Port
Satd; Tiba, AntwerpenBuenos Aires
pass 9 Nov Ouessant; Tjibadak. 7
Nov v Hongkong n Singapore; Tjitja-
lengka, 6 Nov v Shanghai n Amoy;
Van der Waals, 9 Nov v Port Said
n St John; Volendam. R'dam—Java
pass 9 Nov Sadres; Zaanstroom. 8
Nov v Liverpool n A'dam; Zeeland
(rl.) StraitsNew York pass 9 Nov
10 u Gibraltar; Aalsdijk, 8 Nov van
New York te Philadelphia; Amster-
dijk, Havana—Rotterdam te Antwer
pen verw; Dante. (Italiaan) 8 Nov v
Cngliari n R'dam, alwaar 20 Nov
verw.; Alderamin. 9 Nov v Rosario n
Buenos Aires; Arkeldijk, Newyork-
Antw pass 10 Nov Lizard; Ena. 9
Nov v Las Piedras n R'dam; Esso
Den Haag, werd 9 Nov v R'dam op
Cuba verw; Haarlem. A'dam—Valpa
raiso. 10 Nov te Curagao verw;
Meerkerk, CalcuttaR'dam 9 Nov v
Port Said; Noordwijk. 9 Nov v A'dam
n Antw; Rijn, Uleaborg—R'dam pass
10 Nov Falster; Stentor. 8 Nov ter
rede van Istanboel; Tibertus, 10
Nov v Venetie n R'dam; Triton. 9
Nov v Jacmel n Kaap Haitien; Wes-
terdam, 10 Nov v R'dam te Newyork
verw; Alcor, Zd-Amcrika—R'dam
pass 7 Nov Madeira; Alkaid, 9 Nov v
Rlo Grande te San Francisco do Sul;
Bald Eagle, 6 Nov v New York 22 Nov
te R'dam verw; Corilla. 9 Nov v Rot-
terd tc A'dam; Eemdijk, 7 Nov van
New Orleans n Mobiie; Kongsborg.
AbadanAustralië pass 7 Nov Kaap
Leeuwen; Lutterkerk. R'damBasra
7 Nov v Suez; Meerkerk, Calcutta
R'dam 8 Nov tc Suez; Molcnkerk, 9
Nov v Vancouver te Zaandam; Notos,
4 Nov v Cristobal n Tampico; Oot-
marsum, 9 Nov v Baltimore te Am-
stcrd; Panaghiotis Coumantaris, 29
Nov v Baltimore n A'dam; Prins Wil
lem 4, pass 10 Nov Cape Race (Mon
trealAntwerpen); Prins Willem v
Oranje. ChicagoR'dam 7 Nov op 050
mijl west van Land's End; Stad-
Schiedam. R'damCalcutta 9 Nov v
Alexandrië; Stad Haarlem. 9 Nov v
Huelva te A'dam; Triton, 4 Nov van
Maracaibon Punta Cardon.
Hedenavond
HILVERSUM I: 19.00 En nu naar
bed; 19.05 Bernard Person; 19.15
Serenade in dc kamermuz.; 19 45
Niwin; 19.50 Wederopbouw; 20.00
Nws; 20.15 Bonte Dinsdngayondtrein;
21.30 Contact: 22,15 Buitenl overz.;
22.30 Viool en piano; 23.00 Nws;
23.15 Gram. muz.
HILVERSUM II: 19.00 Nws. weer:
19 20 Pianoconcert; 19 45 Anatomi
sche les; 20,00 Nws; 20.05 Actuali
teiten; 20.12 Gewone man; 20 20 Om-
roepork 22.10 Van Rooyens; 22.15
Gebed; 22 30 Nws; 22.45 Orgelmuz.,
23.10 Avondconcert.
Morgen
HILVERSUM I. 7.00 Nws; 7.15
Gymn.; 7.30 Grpl.; 8.00 Nws; 8.18
Lichte klanken; 8 50 Voor de huis
vrouw; 9.00 Gram muz.; 10.00 Mor
genwijding. 10.20 Ónze keuken; 10.35
Grpl10.45 Voordr. Dr. Abrikozen-
boom; 11.00 RVU „Kinderen met
leermoeilijkheden; 1130 Pop. non
stop progr.; 12.30 Weer, platteland,
grpl.; 13.00 Nws; 13.20 Ramblers;
13.50 Orgel; 14.00 Causerie over boek
Dr. J. P. Thijsse. De levende natuur;
14.15 Jeugdconc.; 15.00 Jcugdluister-
spel; 15.30 Roodborstjes; 15.45 Re
genboog; 16.15 Vragen staat vrij;
10.45 Het stond in de krant; 17.15
Radio Kwintet; 17.30 Ned. Volks
herstel, Filmland; 18.00 Nws; 1820
Light Opera Comp. 18.30 Strijd
krachten.
HILVERSUM II. 7.00 Nws; 7.15
Reveille: 7.45 Woord voor de dag;
8.00 Nws; 8.15 Westminster Abbey
Choir; 8.30 Opgewekte klanken; 9.00
Ochtendbezoek bij jonge zieken; 9.30
Waterst.; 9.35 Oude bekenden; 10.00
Symph, ork 10.30 Morg.dienst; 11.00
Philadelphia ork.; 11.15 Luisterspel:
Ondergang; 12.00 Gemengd omroep
koor; 12.30 Weer, Mendelssohn; 13.00
Nws; 13.15 Continental Quintet; 13.45
Pandora Trio; 14.15 Orgel; 14 45 Ens.
Lachman; 15.15 Grpl.; 15.30 Cello
ree.; 16.00 Postzegels; 10.15 Zingende
jeugd; 1045 Voor de jeugd; 17.30
Klanken van Hawaii; 17.45 Rijk
overzee; 18,00 Schütz-Monteverdi;
18.20 Grmuz; 18.30 RVU Dr H Groot.
12 NOVEMBER. Bij de aan
schaffing van bloelende kamerplan-
ten bepalen velen hun keuze op die
planten, die de meeste bloemen be
zitten. Ongetwijfeld trekken der
gelijke planten in vergelijking tot
andere wel het meest de aandacht.
Indien alle bloemknoppen, die b.v.
een Azalea bezit, reeds geheel open
zijn, betekent dit echter, dat de
verdere bloei nog maar van be
perkte duur kan zijn. Daarom doet
men verstandig door bij aanschaf
fing van Azalea's exemplaren te
kiezen, die naast hun reeds geopen
de bloemen ook nog halfgeopende
of zwellende knoppen bezitten.
Daardoor zal men langer van de
bloei genieten dan bij de planten,
waarvan alle knoppen reeds een
bloem hebben gevormd. Bij de aan
schaffing'van Cyclamen houde. men
eveneens rekening met het aantal
knoppen, waaruit nog bloemen zijn
te verwachten, S. L