DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Kustvaarder „Holland" ging hevig
brandend ten onder
Friese paarden in koninklijke stoet
Vandaag...
Sanchez rekende op steun
van de bevolking
Golf van stakingen dompelt
Frankrijk in een chaos
UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOL
Schipper Vermeulen met bemanning
beleefde verschrikkelijke nacht
Warenhuisbrand
in Nieuw Zeeland
Besprekingen niet
opgeschoten
Paul van Zeeland
naar België
Verstikkende
gassen
Weerbericht
Twee agenda's voor
de Grote Vier
Textiel blijft op punten
Zal het een witte bruiloft
worden?
Generale repetitie
een succes
Nieuwe regeling
melkbonnen
Trumans program
bedreigd
Eenzijdig en
ondemocratisch
Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank
Postbua 9 Abonnementsprijs: 0-31 per week
of 4.— per kwartaal Losse nummers 10 et
Woensdag 19 November 1947 Nr. 802 6e jaarg.
Red. en Adm.: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
Telef. redactie 4291 Tclef. administratie 6235
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER
Drie leden van de bemanning van de kustvaarder
„Holland" kwamen gisteren per trein ons land binnen.
Het waren de kapitein J. H. Vermeulen uit Vlissingen
de stuurman P. Verduin. woonachtig te Chatham en
het jongmaatje Cor van Dijk uit Bolnes. Zij vertelden
ons, hoe hun schip in de nacht van Zondag op Maan
dag j.l. om twee uur door een ontploffing was getroffen.
Drie leden van de bemanning van
de kustvaarder ..Holland", welke
nabij de Deense kust door brand
werd vernield, kwamen per trein
in ons land terug. Het waren de
kapitein H. Vermeulen uit
Vlissingen, de stuurman P. Ver
duin uit Chatham en het jong
maatje Cor van Dijk uit Bolnes.
Aantal doden vermoede
lijk
boven veertig
Het grootste warenhuis van
Christchurch (Nieuw Zeeland) het
vier étages tellende gebouw van
BaUantyne Brothers, is Maandag
volkomen door brand verwoest,
waarbfj, voor zover tot nu toe be
kend, 29 mensen om het leven kwa
men, terwijl er op zijn minst nog
33 personen vermist worden.
Ter plaatse aanwezige autoritei
ten gaven als hun mening, dat het
niet mogelijk zou zijn voor Woens
dagmorgen vroeg de puinhopen ge
heel te doorzoeken.
Het gebouw was vol mensen, die
inkopen voor Kerstmis wilden doen,
toen de brand uitbrak en vele men
sen op de bovenste verdiepingen
werd door de vlammenzee de terug
weg afgesneden.
Kort na het uitbreken van de
brand zagen de straten voor het
gebouw zwart van de mensen. Toen
dezen probeerden steeds dichter
bij het brandende gebouw te ko
men, richtte de brandweerlieden de
brandslangen op de menigte om
dezen terug te drijven.
Pauze in Indonesië
Welingelichte kringen te Ba
tavia hebben het Republikein
se bericht bevestigd, dat de
besprekingen van de Neder
ig.ïdse en Indonesische techni
sche commissies over de uit
voering van het bestands-bevel
op moeilijkheden zijn gestuit.
De moeilijkheden ontstonden bij
de behandeling van het voorstel
voor gedemilitariseerde zones.
De reis van de leden van de
commissie van drie naar Oost-In-
donesië en Sumatra is in verband
hiermee voor onbepaalde tijd uit
gesteld.
Een plaatsvervanger voor Van
Zeeland is nog niet aangewezen.
Van Zeeland ontkende nadrukke
lijk dat zijn onverwacht vertrek
iets heeft uit te staan met de ko
ningskwestie.
Zijn reis zal in dit stadium niet
veel vertraging ten f Ige heb
ben, omdat de voorbereidende be
sprekingen over de politieke as
pecten van het Tndonsische vraag
stuk zijn vastgelopen op het feit
dat de Verenigde Staten om onbe
kende redenen nog niet hebben ge
reageerd op het verzoek - - o
beschikbaar te stellen voor de be
sprekingen.
Een Nederlandse militaire woord
voerder heeft meegedeeld dat de
zer dagen bij Tjilangkap 1116 Chi
nezen zijn bevrijd.
Geen uittreding uit de
commissie van drie
Naar het A.N.P. van bevoegde
zijde verneemt, zal de heer Paul van
Zeeland, de Belgische vertegen
woordiger in de commissie voor
goede diensten, dezer dagen tijdelijk
naar België terugkeren, omdat zijn
aanwezigheid aldaar dringend nodig
is.
Volgens berichten in de Belgische
pers zou de heer Van Zeeland Zon
dag a.s. in België verwacht worden
in verband met een belangrijke ver
gadering betreffende de konings
kwestie
De heer Taymans zal Van Zee
land tijdelijk vervangen.
De Belgische minister-president en
minister van Buitenlandse Zaken.
Paul Henri Soaak. verklaarde tegen
over het A.N.P., dat hem van een
uittreden van de heer Van Zeeland
uit de commissie niets bekend was
Van Zeeland heeft hem van een
wens daartoe niets laten weten, noch
heeft de heer Spaak hem verzocht,
om welke reden dan ook. zich te,
te trekken als lid van de commissie
Naar het A.N.P. van de zijde der
K.L.M. verneemt, zal vanaf Zater
dag 22 November voorlaan dagelijks
van Amsterdam naar Batavia en van
Batavia naar Amsterdam gevlogen
worden, en wel driemaal per week
met Constellations en driemaal met
Sk;,ae~94*ra.
kindse verliezen van 17 No
vember: één dode, twee gewonden.
Het scheepje was onderweg van
Noorwegen en Zweden naar Rotter
dam en Hellevoetsluis met een la
ding van 50 ton zwavelzuur in va
ten en 200 ton stenen. Het bevond
zich op het genoemd uur juist voor
de monding van dc Weser. Schip
per Vermeulen stond zelf aan het
roer. Met hem had de 35-jarige ma
troos Karei Dronkers uit Den Hel
der de wacht. De explosie, die ach
ter in het schip ontstond, sloeg alle
luiken los en werd gevolgd door
een hevige gasontwikkeling. Dooi
de hoge zeegang en windkracht 8
tot 9 was de situatie hoogst onpret
tig voor de 6 koppen tellende be
manning. Schipper Vermeulen
hield aanvankelijk de boot varen
de, niettegenstaande door de ont
ploffing een ruit van de stuurhut
was verbrijzeld. Daardoor konden
verstikkende gassen de cabine bin
nendringen.
Nog meer ontploffingen
Het bleek, dat er na de ontplof
fing brand in het achterschip was
uitgebroken, waardoor nog meer
ontploffingen volgden. De achter
boom sloeg overboord en de ravage
werd steeds groter. Tenslotte liet
men het schip drijven en werd ge
probeerd de sloep overboord te zet
te. „Het was een geweldig gesuk
kel", zo vertelde Vermeulen, „ik
hoop, dat het verboden wordt, om
sloepen van het achterschip af te
water te brengen. Eindelijk geluk
te het".
„De sloep was direct vol water
doch dat hinderde niet. Hoe moei
lijk de situatie ook was, de moed
hebben wij geen moment verloren.
Dronkers sprong in de sloep, doch
blijkbaar was hij bang, dat deze
onder het achterschip zou geraken.
Hij sprong tenminste overboord en
is helaas verdronken.
Van 27 uur volgden de explo
sies elkaar op. Het was een hel op
de kleine coaster. We stonden met
zijn vijven op het achterschip en
hadden geen last van koude voeten,
want het dek was warm".
„De zolen onder mijn klompen
waren verschroeid", werpt stuur
man Verduin er tussen.
Bange uren
Bange uren hebben de mannen
doorstaan. Het was niet mogelijk
het schip tegen wind in te krijgen,
want niemand kon het uithouden in
de verstikkende gassen. De kok W.
Wijs uit Vlissingen en het jong
maatje Cor van Dijk uit Bolnes gin
gen, toen de toestand vrijwel on
houdbaar was geworden van boord
in de sloep.
Zij werden opgepikt door een
Duitse vissersboot, die hen in Bre-
Daad van een kampioen
De neger Ray Robinson, wereld
kampioen welter gewicht, had in
Juni jl. 'n wedstrijd gebokst tegen
Jimmy Doyle, die aan de ge
volgen van deze match overleden
is. Robinson heeft thans een bedrag
gedeponeerd bij een New Yorkse
bank waar uit een maandelijkse
lijfrente van 50 dollar betaald
zal worden aan dc moeder van
Doyle.
Koning George doet een
aanbod
Koning George van Engeland
heeft het Britse parlement medege
deeld, dat hij bereid is gedurende
twee jaar na hun huwelijk de kos
ten voor het onderhoud van prin
ses Elizabeth en luitenant Philip
Mountbatten uit eigen middelen te
betalen, om op het ogenblik geen
last te laden op de schouders van
het volk, dat met zulke grote eco
nomische moeilijkheden te kampen
heeft.
Prinses Elizabeth zelf heeft me
degedeeld, dat zij twintig van de
25 japonnen en andere kledingstuk
ken, die zij als huwelijksgift van
het New Yorkse instituut van kle
dingontwerpers heeft ontvangen,
aan twintig Britse bruiden zal ge
ven.
KOUD
Cf Weersverwachting, geldig
v tot Donderdagavond:
\anvankelijk wind uit
Oostelijke richtingen. La
ter veranderlijk. Zwaar
bewolkt met opklaringen.
Plaatselijk enige lichte
sneeuw en hier en daar
nevel of iróst. In de nacht
'erscheidene plaatsen weer lichte
i Nov Zon op 8.07 uur. onder 16.44
Maan op 14 19 uur, onder 23.20 uur
merhaven aan wal zette. Daar
moesten de kok en de machinist in
het ziekenhuis worden opgenomen.
De kapitein en de stuurman bleven
aan boord, doch konden weinig uit
richten. De brand woedde voort, zo
dat beide mannen blij waren toen
een loodsboot te hulp kwam. Zij
sprongen overboord en werden uit
zee opgepikt. Het schip zonk later,
doch het kan, naar de mening van
de kapitein gelicht worden. De drie
schipbreukelingen waren blij weer
vaderlandse bodem onder de voe
ten te hebben, al was het dan plat
zak.
Wanneer Marshall en Molotof, Be-
vin en Bidault 25 November in Lon
den aankomen, zullen zii daar twee
agenda's aantreffen. Hun plaats
vervangers hebben .namelijk geen
overeenstemming kunnen vinden
over de te behandelen onderwerpen
en hebben nu maar twee verschil
lende agenda's opgesteld: een met
de standountcn van de Ver. Staten.
Engeland en Frankrijk en een met
die van de Sovjet-Unie.
Wel was men het er over eens
dat de volgende vraagstukken be
handeld moesten worden: de toe
komst van Oostenrijk, de economi
sche toekomst van Duitsland, de
voorlopige regering van Duitsland,
de procedure voor een vredesver
drag voor Duitsland. Over de volg
orde van deze vier punten was men
het echter alweer oneens en verder
kon bijv. over de ontwapening hele
maal geen accoord bereikt worden.
Zoals gemeld heeft het bestuur
van het NW heden een telegram
gezonden aan de Minister van Eco
nomische Zaken, naar aanleiding
van geruchten over een in overwe
ging genomen opheffing der gehele
textieldistributie.
Het Ministerie van Economische
Zaken deelt ons nu mede, dat van
een beslissing inzake het vrijkomen
van de distributie van textielgoe-
deren geen sprake is en voorlopig
geen sprake zal zijn.
7 NOVEMBER D-DAG VAN STAATSGREEP
IN SURINAME
De samenzweerders, die onder leiding van Simon Sanchcs
een staatsgreep in Suriname zouden ondernemen, hadden er op
gerekend, dat de bevolking achter hen zou staan. Dit is mee
gedeeld door-de procureur-generaal van Suriname. Zij wilden een
regering van Surinamers.
Sanches, die in Augustus uit Nederland was gekomen, had
ongeveer tachtig man, allen overzeese oorlogsvrijwilligers uit
Paramaribo, om zich verzameld. Hun doel was het Nederlandse
bewind uitschakelen en met geweld een nieuwe regering in het
zadel helpen.
Op de avond van 7 November
zouden de wachten van de mili
taire barakken te Kamween-
landswej bij verrassing overvallen
moeten worden en daarna zouden
de samenzweerders zich meester
maken van alle wapens, tanks en
motorvoertuigen. De blanke Ne
derlandse soldaten zouden worden
opgesloten.
De aanvallers zouden daarna
het hoofdbureau m politie, de
radio- en telefoonstations, het re
geringsgebouw en Fort Zeelandia
bezetten. Vervolgens zouden Fort
Amsterdam, het vliegveld te Zan-
derry cn het arsenaal aan de beurt
zijn gekomen. De kanonnen zouden
gevechtsklaar worden gemaakt.
De rebellen waren van plan
de Gouverneur in zijn huis te
(Van onze speciale verslaggever)
LONDEN, Dinsdagavond. Als Donderdag :n de eeuwenoude
abdij van Westminster Prinses Elisabeth en luitenant Philip Mount
batten elkaar de hand zullen reiken en de aartsbisschop van Can
terbury in tegenwoordigheid van vijf koningen, z- vcn koninginnen,
een tiental prinsen en prinsessen en verder nog vele andere promi
nenten der aarde hun huwelijk zal Inzegenen, bc"kent dat tevens
dat voor het eerst in hun leven 36 Friese paarden deelnemen aan
een „royal procession", een koninklijke stoet en dan nog wel een die
zal worden gadegeslagen door een menigte zoals de Engelse hoofd
stad. die in vele jaren niet op de been heeft gezien.
de aanzegging, die reeds verschei
dene verdachte Londenaren gekre
gen hebben om Donderdag uit de
buurt van Westminster te blijven.
Staking doodgelopen
De wel een beetje heel erg ge
forceerde staking in de grote West
End-hotels is doodgelopen. Toen
een groep stakers Maandagavond
opnieuw trachtte te verhinderen,
dat er aan het Savoy Hotel olie
werd afgeleverd het geschiedde
ook nu weer onder leiding van het
Labour-parlementslid Lewis
heeft de politie korte metten ge
maakt en Lewis alsmede een twin
tigtal stakers gearresteerd. Reeds
vanmorgen zijn zij voor de rechter
geleid. Deze heeft hun medege
deeld, dat hij de volgende week
een beslissing zal nemen en de de
monstranten er voor gewaar
schuwd zich gedurende deze tijd
niet als stoute jongens te gedragen.
Een gewaarschuwd man geldt voor
twee en het is niet te verwachten,
dat Lewis en zijn vrienden de hun
Natuurlijk interesseert ons
Nederlanders dat. Wij toch in
het bijzonder zijn nieuwsgierig,
hoe het vorstelijk geschenk van
36 Friese warmbloeds, het vo
rig jaar door onze Koningin de
Engelse koning aangeboden, als
dank voor het aandeel, dat het
Britse volk in de bevrijding van
ons vaderland heeft gehad, in de
practijk zal voldoen en vooral hoe
dit prachtige fokproduct van onze
bodem deze vuurproef zal door
staan. Een ding weten wij tenmin
ste al zeker: de generale repetitie,
die Zondag is gehouden, was een
succes. De koninklijke stalmeesters
waren zeer tevreden en blijkens
hun uitlatingen wat blij met deze
kostbare aanwinst van hun stallen.
Mist
en sneeuw
Londen was naar en droefgeestig
vandaag. Er hing een koude, vrij
dichte mist over de stad en van
ochtend vroeg lag hier en daar
zelfs enige sneeuw. Zal het dan
toch nog een witte bruiloft wor
den? De weerspecialisten houden
een slag om de arm en durven
geen voorstellingen te doen. Wat
moeder natuur in al haar grillig
heid dan ook van plan zal zijn,
koude, sneeuw of regen zullen niet
kunnen beletten, dat reeds mor
genavond de eerst' Londenaars
een plaats langs de korte route, die
de bruiloftstoeten Donderdagmor
gen volgen, zullen innemen. En
thousiaste patriotten, die geen
moeite en geen ontbering te veel is
om toch maar niets van het mach
tige kleurrijke schouwspel te mis
sen.
V nsters- en balconplaatsen,
voor zover deze zün aangeboden,
noteerden vandaag schrik niet
lezer bedragen tot honderdvijf
tig pond. dat is in Nederlands geld
uitgedrukt iets meer dan zestien
honderd gulden. Nog liefhebbers?
Scotland Yard actief
Ook is gewenst, dat hij een be
wijs van goed gedrag meeneemt,
want Scotland Yard heeft sinds de
invasie in Normandië niet zo'n ac
tiviteit ontwikkeld als in deze
bruiloftsweek. Geen enkel risico
wordt genomen en honderden de
tectives zijn reeds dagen op stap
om precies vast te stellen, welke de
antecedenten zijn van hen, die
Donderdag naar Whitehall zullen
komen. Alle toegangswegen, die
leiden naar Buckingham Palace en
LONDEN:STAD DER
VORSTEN
In geen jaren heeft de Engel
se hoofdstad zoveel personen
van vorstelijke en prinselijke
bloede in haar midden gehad
als deze week. Vijf koningen,
vier koninginnen en een tiental
prinsen en prinsessen zijn thans
als gasten van de Britse konink
lijke familie in Londen aanwe
zig. Zij zijn:
Koning Haakon van Noorwegen;
Koning Frederik en Koningin
Ingrid van Denemarken;
Koning Frederik van Grieken
land;
Koning Michael van Roemenië
en zijn moeder Koningin
Helena;
Koning Peter en Koningin
Alexandra van Joego-Slavië;
Koningin Victoria Eugenie van
Spanje met haar zoon en
schoondochter, de hertog en
hertogin van Barcelona;
Prins Albert van België;
Prinses Juliana en Prins Bern-
hard;
Prins George en Prinses Euge
nie van Griekenland;
Prins John en Prinses Elisabeth
van Luxemburg.
vV
gegeven raad in de wind zullen
slaan, ook al niet omdat hun wel
duidelijk zal zijn geworden, dat het
grote publiek hun actie op dit mo
ment helemaal niet kan apprecië
ren.
Nog geen licht in nieuwe kabinetsformatie
De stakingen in Frankrijk breiden zich uit als' een olievlek. Tal van
kolenmijnen liggen reeds stil, de meeste autofabrieken werken niet meer
en de havenstaking die in Marseille begon, dreigt landelijk te worden. De
C.G.T. heeft een verhoging van het minimumloon van 7.000 tot 10.800
francs geëist en 25% loonsverhoging. De arbeiders zetten aan deze eisen
kracht bij op de volgende wijze:
In Noord-Frankrijk staken 114.000
mijnwerkers.
In de fabrieken van Renault,
Hotchkiss, Penhard, Citroen, Ford
en Gnöme-Rhöne is het werk neer
gelegd.
De onderwijzers gaan Vrijdag sta
ken ongeacht of de regering hun
voorschot-eisen inwilligt of niet
andere burgerlijke ambtenaren
wachten de beslissing der regering
af).
De 4500 stakers in de Parijse
meelfabrieken hebben steun gekre
gen van hun collega's in Lille en
Marseille.
In de havens wordt overwogen
het werk neer te leggen.
De afd. Parijs van de C.G.T. be
sprak Dinsdagavond 't uitschrijven
van een algemene staking.
Triumviraat
En Ramadier zet zijn besprekin
gen tot wijziging van het kabinet
voort. Dinsdag had hii weer een on
derhoud met Reynaud.
Men houdt thans in Parijs reke
ning niet de vorming van een ml
naar de route, die de bruiloftstoe- I nisterie met een driemanschap Ra
ten zullen volgen tot enige honder- l
den meters voorbij Westminster
Abbey, zijn reeds vanavond onder
controle van Scotland Yard ge
steld. Ieder maar enigszins ver
dacht uitziend persoon zal met in
gang -van vanavond onverbiddelijk
worden ondervraagd of gevisiteerd.
Hierbij wordt niet alleen gedacht
aan politiek onbetrouwbare of ge
vaarlijke elementen, maar ook aan
zakkenrollers en dieven, die het
speciaal op sieraden hebben ge
munt. Het totaal aantal geünifor
meerde politie-agenten, dat Don
derdag langs de route dienst zal
doen, bedraagt meer dan zes dui
zend. Dat het Scotland Yard inder
daad menens is, moge blijken uit
niadlerBlumReynaud aan het
hoofd, waarvan een der drie pro-
mier zou worden en de beide ande
ren vice-premier.
Ramadier aan het hoofd zou con
stitutioneel de meest eenvoudige
oplossing ziin. evenwel worden ook
de beide andere mogelijkheden on
der ogen gezien.
Italië: nieuwe onrust
In Genua is een havenstaking
uitgebroken uit solidariteit met de
Marseillaanse havenarbeiders: men
wil geen schepen lossen die oor
spronkelijk voor Marseille bestemd
waren en thans de Italiaanse haven
aandoen.
In Milaan is een staking uitge
broken in de electriciteitsfabrieken
en uit alle delen van Italië komen
nieuwe berichten over onlusten,
aanvallen op politiebureaux en bom
aanslagen. De Romeinse bladen op
peren de mogelijkheid van een
nieuw ministerie waarmee De Gas-
peri de communistische aanslagen
wil bestrijden. De premier zou Dins
dagavond besprekingen voeren met
de socialistische partij der Italiaan
se arbeiders (de afgescheiden rech
tervleugel onder Saragat) en de re
publikeinse partij.
interneren en het gezag over
te dragen aan enige personen
op wier steun zij konden reke
nen. Daarna zouden zij zich tot
de Nederlandse regering wen
den, die zij dan meenden te
kunnen dwingen het nieuwe
bewind te erkennen.
De Europese Nederlanders in
Paramaribo «.ouden geïnterneerd
worden, maar een klein aantal zou
op hun post hebben mogen blijven
om hun normale werk onder streng
toezicht voort te -etten.
Vijftig man in arrest
De politie heeft het complot kun
nen verijdelen, zonder dat mensen
levens verloren gingen.
Op het ogenblik bevinden zich
vijftig man in arrest, w.o. Simon
Sanches, zeven soldaten, een poli-
tie-agent en zes groepsleiders.
Voorzover de regerii g van Suri
name kan nagaan heeft de bevol
king met de actie der rebellen niets
van doen cn is er geen onmiddel
lijk gevaar dat vrees kan wekken
voor de verstoring van de orde en
rust in Suriname.
In een blad te Caracas werd ge
schreven dat de samenzwering van
Sanches c.s. een onderdeel uit
maakte van een algemene onafhan
kelijkheidsbeweging in Guyana. De
politie van Brits Guyana deelt
echter mee niets tc weten van
enige actie onder de bevolking van
dit gebied, die zich op het ogenblik
druk bezig houdt met de campagne
voor de op 24 November te houden
algemene verkiezingen.
In verband met dc grote toevloed
van melkbonnen uit het Oosten
naar het Westen des lands, zal roet
ingang van 23 November een nieu
we regeling worden afgekondigd,
waarbij alle bonnen, die afkomstig
zün uit andere dan de provincies
Noord-Holland. Zuid-Holland cn
Utrecht in het Westen niet geldig
zün.
Na 23 November zullen in het
Westen alleen geldig zijn:
1. de voor melk aangewezen bon
nen der gewone bonkaarten
voorzien van de aanduiding
„West'.'
2. De voor melk aangewezen bon
nen van de toeslagkaarten voor
zieken en a.s. moeders, zonder
„West".
3. De voor melk aangewezen cou
pure X 178, zonder aanduiding
„West".
4. De voor melk aangewezen X-
coupures met hoger nummer
dan „187", voorzien van de
aanduiding „West".
5. De rantsoenbonnen voor melk
G 39, zonder de aanduiding
„West".
Zij. die niet in het Wisten wonen,
doch daar gedurende kortere of
langere tijd zullen verblijven, kun
nen. onder overlegging van hun
stamkaart de aangewezen melk
bonnen bij de distributiedienst
hunner tijdelijke verblijfplaats rui
len tegen rantsoenbonnen. Dit
?eldt ook voor hen. die naar het
Westen verhuizen. Voor hen. die
zich uit Noord-Ho'.land. Zuid-Hol
land en Utrecht naar een der an
dere provincies begeven, is zulk
een regeling niet nodig, aangezien
de bonnen met de opdruk „West"
ook in het overige deel des lands
geldig zijn.
Congres is geschrokken
Een bedreiging van het Europese
herstelprogram heeft zich in het
Amerikaanse Congres ontwikkeld.
Toen een aanzienlijk aantal demo
craten zich Dinsdag aansloten bij de
Republikeinen om een hecht blok
te vormen tegen het anti-inflatie
program van president Truman.
De radicale en^onverwachte voor
stellen, die Truman op het gebied
van prijsbeheersing en rantsoene
ring uiteengezet heeft, schijnen het
zwaartepunt in de huidige speciale
zitting van het Congres van de bui
tenlandse aangelegenheden naar de
binnenlandse verlegd te hebben.
Het schijnt, dat Truman opnieuw
voedsel gegeven heeft aan de be
weringen dat de ontzaglijke Ameri
kaanse export in verband met het
hulp-program zo niet de voornaam
st?. dan toch een van de oorzaken
zou zijn van dc inflatie. Het heeft
er ook de schijn van. dat de eis van
senator Taft. dat het plan-Marshall
maximaal niet meer moet kosten
dan de huidige uitgaven voor het
buitenland, meer steun ondervindt
Bovendien blijkt Truman een at
mosfeer van bittere 'politieke tegen
stellingen geschapen en een krach
tige beweging aan de gang ge
bracht te hebben tegen het verbin
den van het land aan ieder hulpplan
op lange termijn voordat de kwes
tie van binnenlands economische
aard zijn geregeld.
Niet in principe
Er was overigens niets, dat er
op wijst, dat deze reacties een snel
le behandeling van het wetsontwerp
voor tussentiidse hulp in de weer
zullen staan. Er is eveneens weinig
te bemerken van een vermindering
van de steun voor het beginsel van
het plan-Marshall op zichzelf. Wel
ingelichte kringen ziin echter van
mening, dat de voorstellen van Tru
man voor een wederinvoering van
een contróle op lonen en prijzen en
een rantsoenering van verbruiks-
goederen „ten dode zijn opgeschre
ven." De vakverenigingen verzetten
zich vierkant tegen de invoerir.e
van een loonstop, terwijl de zaken
wereld. Republikeinen en rechtse
Democraten zich onverbiddelijk to
nen tegenover de andere twee voor
stellen.
Alle vijf inzittenden zijn om het
leven gekomen bij het neerstorten
van een Constellationvliegtuig van
de Transworld Airlines dat Dins
dag tijdens een proefvlucht in New
castle (Delaware. USA) veronge
lukte en in brand vloog.
Bij de Nederlandse troepen in
Indonesië bestaat de functie van
contact-officier. De laak van deze
militairen is te peilen welke wen
sen en verlangens er leven onder
c'e soldaten cn die te rapporteren
aan hun superieuren. Het doel is
j.izicht te krijgen in de geest, die
er onder de troepen heerst. De
opzet verraadt de zuivere sociale
aard der functie. Deze contact-
officieren kunnen dan ook buiten
gewoon nuttig werk doen.
Voor deze functie wordt per ba
taljon één jongeman aangewezen,
die het einddiploma 5-jarige H.B.S.
moet hebben, terwijl hij over
enige journalistieke aanleg moet
beschikken. De scholing geschiedt
in de Waalsdorp-kazernc te Den
Haag, doch voordat de jongelieden
daarheen gaan test men ze in
Woerden op hun geschiktheid.
Enkele officieren van de Leger-
Voorlichtingsdienst leiden de cur
sussen in de Waalsdorp-kazerne.
Het zijn de heren Koenders, (waar
nemend hoofd van de L.V.D.)»
overste Borghoiit en Gravelotte, de
rechterhand van generaal Spoor.
De lessen van deze heren beper
ken zich tot strikt zakelijke kwes
ties.
Wonderlijk doet het aan dat
daar, wat de politieke voorlichting
betreft, uitsluitend tegenstanders
van de regerings-koers t.a.v. Indo
nesië lezingen houden, nl. de he
ren Welter, dr. Meyer Ranneft en
prof. Gerretson.
Men versta ons wel: wij hebben
cr geen enkel bezwaar tegen dat
ook tegenstanders van de huidige
kabinetskoers hun standpunten aan
deze jonge officieren bekend ma
ken, maar dat geen enkele voor
stander van de politiek der rege-
ring-Beel de kans krijgt de cursis
ten voor te lichten is, op z'n
zachtst gezegd, toch wel vreemd.
Er is meer: het eigen kabinet
van generaal Spoor, dat onder lei
ding staat van mr. Van Lier, geeft
een vertrouwelijk blad uit „Blijf
op de hoogte", dat bestemd is voor
cc officieren van het K.N.I.L. en
het K.L. Het bevat perscommen
taren, gekozen uit bladen van di
verse politieke richtingen, ook ci
taten uit de z.g. „linkse" Neder
landse kranten drukt men in dit
blad af, zonder commentaar. De
bedoeling is klaarblijkelijk de offi
cieren een objectief beeld te geven
van de politieke meningen in ons
land. Generaal Spoor blijkt het be
lang van juiste voorlichting zeer
wel in te zien, hetgeen duidelijk
merkbaar is uit een vertrouwelijke
brief, die in het „Blijf op de hoog
te" nummer van 1 Mei afgedrukt
staat. Na een zakelijke uiteenzet
ting van de betekenis van „Ling-
gadjati" merkt generaal Spoor op:
..Ik verzoek U Uu< onderhebbende
commandanten inzage van dit schrij
ven te geven cn voorts dc inhoud te
gebruiken als grondslag voor de aan
dc troepen te geven voorlichting en
theorieën. Ik wijs nogmaals op dc
noodzaak de troep zo goed mogelijk
voor tc lichten in de huidige moeilijke
en verwarrende tijden.
De voorlichting hier is dus in
strijd met het streven van generaal
Spoor.
De contact-officieren, al dan niet
ingeschakeld in de L.V.D.zouden
de troepen een goede voorlichting
kunnen geven. Maar dan is het
toch zeer gewenst dat zij zelf door
hun opleiding niet van meet af aan
eenzijdig worden voorgelicht.
V.S. willen vetokwestie in
de Kleine Assemblee
behandelen
In de politieke UNO-commlssle
heeft Amerika voorgesteld de kwes
tie van het vetorecht naar de Klei
ne Assemblée te verwijzen, omdat
deze aangelegenheid een zorgvul
dige en langdurige bestudering
eiste. Gromyko verzette zich hier
tegen: geen enkele kwestie kon
naar dit volgens hem „illegale"
lichaam worden verwezen. Het eni
ge juiste besluit zou zün, de veto
kwestie van de agenda van de As
semblée af te voeren.
vestigen we de aandacht op het
feit, dat er volgens de jongste voor
lopige gegevens van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek in September
1947 1009 woningen zijn voltooid en
dat cr op 1 September 30302 wonin
gen in aanbouw waren.
Als we de cijfers over 1947 bekijken
zien we. dat u>e in Januari 1947 be
gonnen met 137 voltooide woningen,
en dat er in dc volgende maanden
steeds meer bijkwamen. Er wordt dus
wel gebouwd, al is het zachtjes aan.
want als men 1947 vergelijkt met 1938
staat het er nog niet al te best voor:
het maandgemiddclde voor 1938 was
3198 voltooide woningen. Intusschen
is cr oor log geweest, zijn cr vele wo
ningen vernield en geen nieuwe bijge
komen. dus hebben we een grote ach
terstand gekregen. Om die achter
stand in te halen is een totaal van
ruim 1000 woningen nog niet bepaald
iets om over naar huis te schrijven.
We willen maar zeggen: er moet
nog veel meer en veel sneller gebouwd
worden, willen we uit dc woningmisè
re raken. In dit tempo komen we er
niet. maar komen we via inwoning
hoogstens met z'n allen in een zenuw
inrichting.
