NOVEMBER is
van de slacht
de maand
Record gebroken
Er is V*jkpo»L
Onze luchtvaart ontsluit
Centraal-Azië
tfT 5M4KEUJK
ffiMWSMlEË
4
Grote bedrijvigheid in het gezin
van de boer
Blanke hammen en
rose worsten
Spiegel
der
wereld
TUINKALENDER
M
Weer een overwinning
voor Labour
Scheepstijdingen
Pleidooi voor het
goedkope boek
Radio-programma
f" aat op de avond wordt er nog gebeld. Ik werp de
J-/ bovendeur open. maar vergeet het buitenlicht op te
draaien, zodat ik alleen een diepe basstem hoor zeggen:
..Goeien avend. Alsjeblieft!"
Meteen reikt een hand een grote, witte schaal naar binnen,
waarop als smakelijke bekroning van een luxurieuze hoeveelheid
vers-rose vlees, een glanzende worst mij toelacht. Nu draai ik
snel de buitenlamp aan en kijkt in het lachende gezicht van een
vroegere buurman, die me deze verrassing, deze kostelijke huts
pot, thuisbracht.
Mijn weldoener wil er niet in komen, dus praten we aan de
deur even over de slacht. Ik bedank nogeens en nógeens, dan
gaat Hendrik naar huis en de deur dicht. Maar voor ik de
schaal in de kelder zet. sta ik nog even te genieten van het
ouderwetse geschenk. En dat in het jaar 1947! Een ons vlees
extra in de veertien dagen Mij maken ze voorlopig niks
Het varken is 'geslacht cn hangt
aan de leer. Nu begint het grote
werk pas. er moeten hammen cn
worsten komen. De hele [amihe
helpt mee
X\7ie enigszins op de hoogte is met
v het leven cvp het platteland, zal
zich herinneren, hoe 't vroeger ge
woonte was c1 kinder om de beurt te
bedenken mot iets van de ..slacht"
Dat heette cfèn een hutspot! En al is
dat oude gébruik door de tijdsom
standigheden hier en daar verdwe
nen, het is blijkens bovenstaande
recente ondervinding op de Veluwe
nog niet uitgestorven.
Die "typische buurtgebruiken, zn
wonderwel passend bij najaar en
winter, als het leven zich gaande
weg terugtrekt tot de intimiteit van
de huiselijke haard, begonnen eigen
lijk al met het binnenhalen van de
oogst. Het inhalen van de rogge
vonden wij in onze jeugd onk 7^>-»t<;
prachtigs Op Hc akker bleef de ver
plichte ..tiend" staan voor de kerk
en als de laatste vracht dan werd
weggereden, mochten wij er. gehol-
pep door de voerman, bovenop klau-
te ?n pn voelden we ons de koning
te rijk.
Waren do schoven op de balk ge
borgen dan verzamelden allen, inn?
en oud. zich in de keuken. Daar
deden we ons te goed aan boek-
weite-brond. w^Brin njkelhk rozij
nen gebakken "-arm. Tk ruik nog de
geur van dat zware maar kostelijke
brood met z'n knappende, bruine
korst!
Er werd weinig gèzeed. maar des
te meer geschranst. Wij, i.ngens
br. chten het gewoonlijk niet vopder
dan twee of drie van die reusachtige
sneden maar de grote, stoere kerels:
de maniers. binders en de voerman
konden hun portie aan' Vele kom
men koffie weiden er bij geledigd.
Vroeger
Als de aardappelen van het land
waren en ingekuild, kwam de an
dijvie aan de beurt. Die ging in 't
zout. want de weckfles was toen
nog niet Uitgevonden En zo om
streeks die tijd werden ook witte
kolen gekocht voor de zuurkool
waarbij Grootje altijd verscheen om
te helpen. In een grote teil ritselden
de blanke schilfers neer tot witte
u*3"-.,en™!C,irT!f.!L!?a& kIT..^ ?.f vliegen. Nog een paar minuten en doornhaag langs de Molensteeg of
vrouwen met de vuisten in het vat
gestampt, tot de pekel er op bruis
te. De keuken was een en al geur
van gesneden kool en Grootje bleef
zo'n inmaakdag bij ons eten. Het
menu bestond uit zoutevis met bo
tersaus en aardappelen. Rijstebrij
met bruine suiker toe.
Onder al deze toebereidselen om.
wat de voeding aangaat, voor de ko
mende winter oncler dak te zijn,
nam de slacht ongetwijfeld de voor
naamste plaats in Vroeger jaren
was er bijna geen dorpshuishouden
of men slachtte er in November één
of twee varkens Dat mocht AJ
wilde je er tien het levenslicht uit
blazen en de weg van alle varken;
laten gaan Clandestiene zwijnen
waren er niet en van de CCD
droomde toen boer noch dorpeling
Je behoefde geen keurmeester te
waarschuwen om het zwijn op z'n
gezondheid te testen en evenmin
was een huisslachtingsvergunning
nodig Wat je niét knn missen, was
een mannetje, dat het karwei voor
je opknapte, maar zo iemand vond
je in elk dorp.
Het grote drama
De slacht bracht de gemo "rrén
danig in beweging en er is zelfs alle
aanleiding te spreken van een ze
kere spanning die aan de vooravond
van de vastgestelde dag haar hoog
tepunt bereüite. Bu 't aanbreken
van de donkere Novembermorgen
was de hele familie al uit de veren
en wij, jongens, stonden natuurlijk
met de neus vooraan om te zien. hoe
Hannes, de slachter ziin voorberei
dingen trof Maar zodra hij zich.
voorzien van een sterk touw, naar
het varkenshok begaf, namen u
benen Het slachten ging in die
dagen nog op de ouderwetse manier
en ik herinner me dat ik op het
kritieke moment wegkroop in d"
verste hoek van het huis om daar
met de vingers stijf in de oren het
drama af te wachten.
Een kwartier later won de nieuws
gierigheid het van de angst. Voor
zichtig werd het hoofd ojn de bui
tendeur gestoken en warempel daar
lag dan het levenloze dier al bijna
geheel b'ank en schoon, op z'n bed
van stro. Hannes goot ketels vol
kokend water over het varken, dan
krabde hij er weer verwoed op los
en de ruige beharing zagen we er
DE in heel Engeland met zoveel
spanning tegemoet geziene
tussentijdse verkiezing m Grave
send ligt thans achter ons en
Labour heeft zyn record van over
winningen ongerept weten tc hou
den.
Deze uitslag moet een zware slag
zijn voor de Conservatieven, die nog
geen maand geleden bij de gemeen
teraadsverkiezingen een voorproef
je van de triumf hadden gesmaakt.
Spraken zij bij die gelegenheid niet
van een „aardverschuiving", ver
langden zij geen algemene verkie
zingen. aangezien het kabinet-
Attlee het vertrouwen van het land
zou hebben verloren
Zij zijn er niet in geslaagd om
deze stelling, door hun woordvoer
ders in i:gt Lagerhuis bij het debat
over de troonrede tot in den treure
herhaald, bij deze verkiezing te be
wijzen. En zij hadden deze keer de
wind op alle mogelijke manieren
mee.
Daar was allereerst hun succes
bij de gemeenteraadsverkiezingen
Succes trekt nu eenmaal altijd suc
ces aan. Dan was het Labourparle*
mentslid voor Gravesend om zeer
bedenkelijke redenen zijn zetel
kwijt geraakt: zo iets kan toch
heel gemakkelijk tot een smet op
Zijn partij nvordon. Vervolgens was
•*u;,nog die ongelukkige affaire van
indiscretie van Dalton, welke
6k al niet geschikt was om het
/anzien van Labour te verhogen, ai
vas de fout van Dalton door zijn
f aftpectöf als minister dan ook ge
boet.
In hoever het A.N.P gelijk had
met zijn opvatting, welke wij bij de
mededeling van de uitslag in de
radionieuwsberichten beluisterden,
dat Labour ook nog werd gehandi
capt door de omstandigheid, dat
zijn candidaat een religieus so
cialist was in tegenstelling tot zijn
Conservatieve tegencandidaat, die
een meer practisch man was,
wagen wij niet uit te msken. Wij
moeten wel bekennen, dat wij even
tjes heel verbaasd hebben gekeken,
toen wij deze wijsheid door onze
radio hoorden verkondigen.
Maar goed. de Conservatieven
hadden dus alles mee. behalve
zoals nu blijkt, het vertrouwen van
de kiezers.
HET is niet onze bedoeling, om
een analyse van de redenen,
tot deze overwinning van La
dour hebben geleid te geven- daar
voor ontbreken ons nog de gege
vens. Wel vragen wij ons af. in
hoever de int.crnatiortale situatl^
verkiezing in de kaart heeft ge
speeld. De Engelsen zijn zich be
wust, dat het spant in de wereld,
zij weten, dat Bevin een ongeloof
lijk zware taak heeft op de Confe
rentie van Londen, zij gaan in het
algemeen met zijn politiek accoord
Daarom zou het ons niet verwon
deren, wanneer zij, bewust als zij
zich zijn van al deze dingen en van
alles, wat er momenteel in de we
reld op het spel staat, wat het
zwaarste is ook het zwaarste heb
ben laten wegen bij het uitbrengen
van hun stem.
Hannes was zover, dat het zwijn op
de leer «ladder) moest. Maar na dat
eerste bedrijf moest de slachter eerst
een pierenverschrikkertje hebben.
Wat glommen dan dc kleine, grijs
groene oogjes van 't manneke m z'n
blauwe kiel. die er anders in onze
ogen zo klem en minnetjes uitzag,
maar nu met dat grote, overweldig
\an de sleedoornstruikën op Kern
heim hadden gesneden. Voor elke
tien goede pennen kregen we een
cent
De worstmakerij duurde dikwijls
een gehele dag en Grootje had zo
tegen schemeravond dan wel eens
een hoogrood blosje op haar oude
wangen en ook gevoelde ze zich een
de beest aan z'n klompenvoeten tot beelf„ slaperlg. Daaraan w
nmzettpnrip ppvaarlnkp rlincpn in
ontzettende, gevaarlijke dingen in
staat bleek te zijn
Een minuut of wat later hing het
varken, de geweldige reuzels. vlezige
ribben en dikke speklaag tentoon
stellend, stevig vastgebonden met de
kop naar beneden aan de ladder en
werd-ie op een koele plaats rustig
neergezet om koud en stijf te wor
den
Hannes ruimde clan de rommel op
en ging zich bezig houden met een
vies maar noodzakelijk werkje.
..Pletsen" noemde die dat grinnc-
kend Het bestond in het schoonma
ken der darmen, straks nodig voor
de worstfabricage. Niemand zal het
ir- en. hoe dat „pletsen" toe
ging, trouwens ik weet het niet pre
cies om de doodeenvoudige reden.
dat Hannes. als we eens in de buurt be"orven 'ia<a Integendeel.
aren ver-
moedeliik dp glaasjes boerenjongens
of ..rood", die nu en dan verschalkt
werden niet vreemd maar ja als
je met de slacht, aan de gang bent.
moet je af en toe eens een andere
smaak in de mond hebben
De glanzende rose worsten gingen
de zelfde avond nog naar Hendriks
•n de Driehoek, waar ze in de ouder
wetse, wijde schoorsteen prachtig
bruin werden gerookt Als ze terug
kwamen. zagen ze er wel ver-
schromDeld en zeer gekronmen uit
maar wanneer ze later op tafel
kwam als garnering van dampende
boerenkool of in rode schijven rond
dreef in de terrien met gloeiend
hete erwtensoep, nu dan snapte
je wel. dat Hendriks er niets aan
I -• n. steevast piobeeide ons
met zo'n stuk darm schrik aan te
jagen Hij stopte gerust zo'n brok
van dat natte, vieze gekronkel in je
nek. wat je de stuipen op 't lijf joeg
••n a.n-° cd brullen van plezier.
lp slacht ig besloot Hannes
weer met een „borreltje" en dan
ging hij huis-toe na z'n moord- en
krabwerktuigen bij mekaar gepakt
te hebben
„Morgenavend, bij leven en wel
zijn. kom ik afhakke!" riep die dan
noe even naar binnen
Het tweede bedrijf was niet zo
afzichtelijk Hannes was nu in een
schone witte kiel' we hadden de
slager aan huis. IJverig begon hij
H r.rLen m moten te verdelen.
Een groot deel daarvan ging naar de
kelder en werd ingezouten, het
k" ine spul was voorbestemd tot
wo -rt verwerkt te worden, terwijl
het blanke vet. in dobbelsteentjes
gesneden, verhuisde in een grote,
ijzeren pot die boven het vuur hing
Balkenbrij
Natuurlijk werd er balkenbrij ge
maakt. en dat was een feest van je
welste! Een zwaar werk, want het
mengsel van meel. water, kaantjes
en kruiden, moest voortdurend ge
roerd worden en dat vraagt een
sterke arm! Stijver en stijver werd
het mengsel in de gloeiende pan
nog meer meel ging er bij en maar
steeds moest het stugge beslag om
geroerd worden om aanbranden te
voorkomen.
Water kun je er bij gieten, maar
dan komt er niets van terecht, 't
Moet zo zijn, dat de balkenbrij. als
ze koud is in schijven gesneden kan
worden zonder dat er wat aan het
mes blijft kleven Om te onderzoe
ken of het mengsel gaar was. werd
er meestal een oreinaald in gesto
ken: kwam deze er blank uit. dan
was de zaak in orde Bruin gebraden
in verse reuzel was het een heerlijk
gerecht!
Een week of drie daarna waren
hammen en zijden ook gerookt en
hing de voorraad mèt de riien rook
worsten in de grote spekkist op zol
der en ik moet tot mijn schande be
kennen. dat ik wel eens 'als ik voor
straf vroeg naar bed gestuurd was)
op de tenen over de zolder geslopen
ben, om een worst uit dc spekkist'te
kapen Een zonde, die echter niet
onopgemerkt bleef en nieuwe re-
presaiPes ten gevolge had.
Een van de aardigste gebruiken,
die zich bij de slacht afspeelden,
hebben wij tot dusver niet genoemd;
wij hopen daarop in een volgens ar
tikel terug te komen.
JAC. GAZENBEEK
2$ NOVEMBER. - Saxifraga's
zijn met alleen voortreffelijke rots-
planten. doch sommige ervan kunnen
ook zeer goed als pot- of kamerplant
worden gebruiktEen der mooiste rots-
planten is wel dc Saxifrage dccipten
waarvan verschillende soorten in rode.
rose en witte kleuren bestaan. Zeer
bekend is de Saxifraga umbrosa. du
teer goed in dc schaduw wil groeien
en veel voor randen wordt gebruikt
Als potplant ziet men in de bloemen
winkels wel de Saxifraga Cotyledon
pyranudalis. Iht een rozet van witte
bladeren ontwikkelt zich eerst b:j deze
plant op een lange stengel een grote
pyramidale tros van witte bioemen.
Deze kan ook wel in dc tuin worden
gehouden. De aanplanting kan in het
laatst van dc winter of in het vroege
voorjaar geschieden. S. L.
(Ingezonden mededeling)
In tuben van
14-28-63 ct. en f. 1.02
KLM-gezantschap terug
uit Iran
(Van onze luchvas. tmedewerker)
CP r is dezer dagen een KLM-gezël-
schap uit Teheran teruggekeerd
De heir H. Martin, directeur van dc
maatschappij, die de missie leidde,
heeft zich daar op bekend terrein ge
voeld. Toen vele jaren geleden im
mers de „eerste steen" gelegd werd
van de luchtbrug, die Nederland met
Java moest verbinden heeft hij deze
Centraal-Aziatische landen bereisd
om een geschikt plekje te vinden
voor de houten Fokkers.
De verkenningen uit die tijd, naar
vliegvelden en benzinedepóts, wer
den veelal nog in karavanen op ka
meelruggen uitgevoerd. Nu vliegt
men even per speciale Skymaster
naar Teheran cn neemt alle deskun
digen mee. die bij dergelijke bespre-'
kingen geraadpleegd moeten worden
Wat zoekt de KLM in Teheran?
Passagiers en vracht, want het is een
verkeersarm land. dat zich zo snel in
de economische structuur van de
Westerse mogendheden heeft ge
voegd dat alleen het vliegtuig de
aansluiting op -het wereldverkeers-
net kan geven.
Het object Teheran is min of meer
een nieuwe mijlpaal in de ont
wikkeling van de KLM. Tot dusverre
zagen wij hoe zich een interconti
nentaal verkeersnet ontplooide, met
^eer bepaalde eindpunten: Batavia
als eindpunt van de grote intercon
tinentale verbinding Amsterdam,
Egypte. Indonesië, de Verenigde
Staten als eindpunt van het oceaan-
verkeer en de West, Suriname en
Curasao a's terminus voor de dienst
over de Zuidelijke Atlantische we
reldzee. tenslotte nog Zuid-Afrika
als laatste station in de verbinding
met het „zwarte werelddeel".
Nu krijgen wij evenwel epn lucht
lijn naar Teheran dat is het resultaat
van de KLM-missie naar Perzië
Deze lijn betekent, dat onder Neder
landse vlag thans luchtverkeer on
derhouden wordt met een ander
werelddeel zuiver en alleen om het
vervoer zelf.
Die luchtlijn moet men zich als
volgt voorstellen AmsterdamPa
lestina «Lydda)Irak «Bagdad»
Iran «Teheran). Men kan zeer veel
verkeer verwachten juist op de loca
le trajecten, zoals Lydda—Bagdad
en Bagdad—Teheran, omdat men
daar nauwelijks concurrentie heeft
van andere vervoersmiddelen.
Een tweede punt is waarheen die
lijn naar Teheran tenslotte leiden
zal Van Teheran kan men nog dc
eindloze hoogvlakte overvliegen naar
Bu het stoppen van de me-tvorst
Wij weten, dat wij de Engelse kwam Groot jé weer een dag Helpen
kiezer een groot compliment maken
met te veronderstellen, (lat dit een
van zijn belangrijkste overwegingen
zal zijn geweest. Maar wij hebben
nu eenmaal een hoge dunk van het
politiek inzicht en de redelijkheid
van de gennddplde Engelse kiezer
en daarom durven wij deze veron
derstelling maken.
en dat was allemaal handwerk Een
machine kwam er niet bij te pas
Vlees en spek werden heel bedaard
met scherpe messen fijn gesneden,
met zout. peper cn worstkruiden
dooreen gemengd, op de smaak ge
keurd en vervolgens in de goed ge
wassen darmen gestopt In een bak-
e lagen de worstpennen. lange,
scherpe dorens, die wij van de mci-
Ingezonden ree
FEUfL L TOAJ
JQf-trv i/AA Svf L t A?G
heeft je zo mirakuleus gered. Pablo?"
Graaf Paul's lachende stem klor^k terug.
...Tonska s pistool Maar schiet nu óp. dokter.
Vergeet de kinine niet."
De dokter volgde mij door het nauwe gangetje
naar mijn kamer Er klonk verbazing in zijn mooie doodskop Hoe kwamje^daar aan. Jon ska?"
stem Voön hij vroeg: „Een pistool? Wat betekent
dat. Jonska?"
Maar ik kon hem geen uitleg geven.
Er hing zoveel tabaksrook, dat ik eerst nets
kon onderscheiden Tenslotte zae ik de h'ote'eige-
naar. die op ^en stoel zat. een scha i'<Vw,l eo
een laag tafeltje voor zich Tegenove iem c1ond
een diepe leunstoel Daarin zat. ralf weggedo
ken zün Jegensreïor E"n hoofd werd zichtbaar;
graaf Prul ke^k mil onderzoekend aan
.Graaf Paul!"
Opeens kwam er een orop in mijn keel; de tra
nen liepen mii over de wangen
Graaf Paul's lio krulde zich tot de welbekende,
halfsnottende glimlach
..Jcnska schei uit' Also! ie nog niet nat genoeg
bent! Dokter maak dat die joneen droee spul
len aankrijgt en dan in bed met een hete kruik
En een schept je tequila in een glas heet water
V'ug nu Géén getreuzel.*"
„Man U dan
Mijn mankeert niets
De dokter betastte graaf Paul's linkerbeen.
HOOFDSTUK XXX.
Het Mirakel van Chiqtiinuira.
Mesjed bij het drielandenpunt Iran-
Afghanistan—Turkestan Sovjetre
publiek) en vandaar naar de Af
ghaanse hoofdstad Kaboel. Kaboel
zal eerlang ook aangedaan worden
door Nederlandse vliegtuigen, doch
Kaboel is ook geen eindpunt Wan
neer de lijn consequent verlengd
wordt, zou men in China terecht
komen en daarvoor is een gerede
kans. aangezien het luchtverkeer in
dit onmetelijke land in korte tijd tot
grote bloei zal worden gebracht
Al zijn de gemeenteraads
verkiezingen voor de Labour-
party slecht uitgevallen, het
ongeslagen recórd voor de tus
sentijdse verkiezingen is nog
altijd onaangetast gebleven.
Bij de tussentijdse verkiezingen
te Gravesend (in Kent), nodig ge
worden doordat de Labour-alge-
vaardigde G. Allighan uit het Par
lement was gezet, heeft de La-
bour-candidaat Sir Richard Aclancl
de conservatief Frank Taylor met
24.69223.017 stemmen verslagen.
Bij de algemene verkiezingen
had Labour 21.609 stemmen gekre
gen, de Conservatieven 14.553 en
de Liberalen 5.035. De Liberalen
hadden deze keer geen candidaten
gesteld.
Er staan nog vier tussentijdse
verkiezingen voor de deur.
Hamman, Anderson
vragen volmachten
Averell Hamman, de Ameri
kaanse minister van handel, heeft
het Congres gevraagd, hem be
perkte volmacht te geven voor het
doen van toewijzingen, opdat staal
voor de meest essentiële doelein
den zal worden gebruikt. Hier
door kan een klein gedeelte van
het staal dat anders in minder be
langrijke artikelen zou verdwijnen,
beschikbaar komen voor de pro
ductie van wagons cn landbouw-
weiktuigen.
Hamman drong er tevens op
aan dat het Congres hem bevoegd
heid zal geven tot controle op de
export-prijzen, om te voorkomen
dat een deel van de leningen aan
het buitenland zullen verdwijnen
als buitensporige wmsten van de
expprteurs. Hij kondigde aan dat
de regering verder strekkende
voorstellen voorbereidt
Clinton Anderson, de minister
van landbouw, heeft voor de com
missie voor bankzaken van het
Huis van Afgevaardigden gezegd
dat de regering de controle moet
hebben over het graan. De hulp
aan het buitenland zou dc Ver
enigde Staten weerloos kunnen
maken tegen misoogsten. Het is
daarom noodzakelijk dat de rege
ring de macht heeft niet alleen om
ae omvang van de export te kun
nen bepalen, maar ook om de voor
raden te controleren en het ge
bruik van graan in het binnenland
door de meest essentiële kanalen
te leiden.
Tienduizend Nederlanders
naar Canada
Volgens een gezamenlijke be
kendmaking van het Canadese de
partement van de mijnen en hulp
bronnen en de Nederlandse am
bassade, zullen het volgende jaar
tienduizend Nederlandse boerenar
beiders naar Canada emigreren,
met het doel op de duur een eigen
boerderij te beheren.
De Nederlandse gezinnen zullen
zelf hun reis naar Canada bekosti
gen. De eersten worden in Maart
in Halifax verwacht.
De Nederlanders zullen aanvan
kelijk op boerderijen, die daartoe
zijn aangewezen, worden tewerk
gesteld, en later in de gelegenheid
zijn boerderijen over te nemen.
AGATHA 19 Nov v Maracaibo te
Curagao; 1 3POLDSKERK, R'dam-
Shanghai 25 Nov v Suez; LISSE-
KERK. R'damBombay pass 23 Nov
Ouessant; MARIEKERK, R'dam—
Freemantle 25 Nov te Colombo-
SWEELINCK. Calcutta—R'dam 25
Nov v Antw 2G Nov tc R'dam vervv;
TEGELBERG. SingaporeRio de Ja
neiro 23 Nov v Port Elizabeth; ZEE
LAND (KRL), 23 Nov v Boston tc
New York; ALCOR, 26 Nov v Antw
n Rio de Janeiro; ALCYONE. A'dam
West Afrika 27 Nov te Freetown:
ALDABI, 25 Nov v Montevideo te
Buenos Aires; PRINS ALEXANDER.
AntwPalestina pass 25 Nov Gibral
tar: AALSDIJK, 25 Nov v Norfolk n
Antw; COTTICA. 25 Nov v Madeira
n Paramaribo; DELFLAND, Buenos
AiresA'dam pass 25 Nov Canari-
r, I »T I 4 it u tt sche Eilanden; GROOTE BEER, Am-
Dat vertel ik U later wel Vertelt U nu eerst sterdam—Java 26 Nov te Aden;
„Ja. ja ongeduld! De dokter dronk met smaak HELDER 25 Nov v Curacao te Bar-
zyn koffie en vertelde: Toen jij graaf Paul op- ranouiUa. HUC.O DE GROOT. 25
r,al ",n d"""1» en Nov' v Singapore n Penang; LAWAK
A De Gemeenschap voor oud-
illegale '-'erkers in Nederland,
(G.O.I.W.N.), de Landelijke Orga
nisatie voor hulp aan onderduikers
(L.O.) en de Landelijke knokploe
gen (L.K.P.) zullen gemeenschap
pelijk het weekblad „De Zwerver"
uitgeven. ..De Vrije Stem Op korte
golf" wordt opgeheven.
Nederland heeft de Uno mee
gedeeld dat het gaarne bereid is
voor de volgende algemene verga
dering gebouwen ter beschikking
te stellen.
De schoenwinkeliers uit de
Noordelijke provincies hebben ge
protesteerd tegen de verlaging van
dc- winstmarge.
Onder de leuze: „Onthoudt
Uw kinderen de melk niet, geeft
schillen. Minder schillen, minder
melk" zullen de handelaars in le
vensmiddelen-afvalstoffen propa
ganda maken voor het geven van
aardappelschillen aan de ophalers.
De productie van de meelfa
briek „Holland" in Amsterdam
kon belangrijk worden verhoogd
doordat de grote molen in gebruik
is genomen. Er werken thans weer
90 arbeiders in dit bedrijf.
(Ingezonden mcdedelin.yï
„Ach ja. dat s waar ook Jij weet daar nog niets
van.
„Vertel het me dan, dokter. Graaf Paul zei
gisteren dat het pistool hem had gered
„Ja. dat is zo! Een pracht exemplaar, met die
(jus volk heeft in de oorlog lezen
geleerd en 't is die kunst nog niet
vergeten Nog altijd is de belang
stelling voor het boek groter dan
voor de oorlog.
Hieruit blijkt wel van hoe grote
betekenis het is. dat het volk boeken
Ran kopen. En wanneer wij nu de
prijzen op de boekenmarkt nagaan
dan blijkt onmiddellijk dat een be
langrijk deel van het publiek daar
aan zeker niet of niet voldoende zal
toekomen Goed. de prijsstijging
mag dan in vergelijking met andere
producten achter blijven, de prijzen
voor materiaal en lonen hoog zijn cn
menig manuscript nog belast zijn
met een hoge in de oorlogsjaren
daaraan bestede aankoopsom, deze
laatste facoren tezamen kunnen niet
temin een noodlottige uitwerking
hebben.
Te meer omdat een deel van de
buitenlandse boeken die over het
algemeen dan duurder mogen zijn
dan de Nederlandse binnen het
bereik van iedereen liggen. Vooral
waar het vertaalde boeken betreft
zijn dc werken in de oorspronkelijke
taal vaak voor een zevende van de
Nederlandse prijs te krijgen. Welis
waar zullen die goedkope buitenland
se boeken voorlopig met meer worden
ingevoerd, maar de verhouding geeft
toch te denken.
Prijzen van f 14.50 (Vestdijk: Vuur
aanbidders»; f8 90 «D. de Jong: Een
burgerkoning»; f 8.50 (Annie Romein-
Verschoor: Vaderland in de verte) en
f7.90 «D?phne du Manner: Honger-
heuvel»; schakelen een groot deel
van het publiek als kopers uit. En nu
noemden we nog maar enkele voor
beelden.
Wij kunnen er in het belang van de
volksontwikkeling en in het belang
ook van de Nederlandse literatuur
niet genoeg op aandringen dat er met
kracht wordt gestreefd naar het
goede en goedkope Nederlandse en
ook vertaalde boek Er worden in
die richting loffelijke pogingen ge
daan Wij noemen in dit verband de
Salamander-uitgave van Querido
waarin binnenkort als 75ste deel „De
Immoralist" van Andre Gide zal verJ
schijnen, dc Nimmer Dralend reeks
van Nijgh en Van Ditmar, waarin zo
juist Catherma en de Magnolia's van
Jo Boer en Vijf Fantastische vertel
lingen van F. Borclewijk verschenen.
Weliswaar is een groot deel van
deze series uitverkocht maar binnen
de mogelijkheden van het ogenblik
wordt toch aan herdruk en uitbrei-
l ding gewerkt. Ook hier noemden we
I maar weer enkele voorbeelden,
i Wij vragen ons af of het ook niet
mogelijk zou zijn tegelijk met een
I duurdere ook een ..volksuitgave'* te
laten verschijnen. Er zullen altijd
I genoeg mensen zijn die aan 't goede
i boek in een goed kleed de voorkeur
geven, zodat ook de duurdere uit
gave wel zal gaan.
(Ingezonden mededeling)
MEER DAN
eens dat pistool in zijn handen duwde en het op
een lopen zette, wist hij dat hij daarmee het
middel in zijn bezit kreeg, waarmee hij waar-
Het was de dokter zelf die het mij de vol- schijnlijk zijn leven zou kunnen redden. Hij riep.
gende morgen uitlegde
Ik lag nog in bed. na een zware slaap
Helder daglicht stroomde mijn kamertje bin
nen. de dokter zat naast mijn bed.
„Ja. ja." zei hij. ik heb gisteravond maar een
beetje zekere kruiden in je hete limonade gedaan
opdat je goed zou slapen." Hij voelde mijn
pols.
..Je bent een taai kereltje, hoor! Geen koorts,
geen kou gevat en dan na zo'n nacht!"
het je nog achterna, maar dat vertelde hij
mij tenminste je liep als een haas die door
honden wordt achtervolgd. Je scheen niets te
horen
„Ik hoorde hem wel roepen, dokter. Maar ik
dacht: laat ik nu niet teruggaan om de dingen
te gaan uitleggen er is geen minuut te ver-'
liezen."
„Inderdaad- geen minuut. Het menselijk
lichaam verdraagt het gif van de ratelslang nu
Een kleine donkere jongen verscheen met een eenmaal niet lang Een half uur een uur als je
grote pot koffie en een goudbruin, versgebak
ken maisbroodje Ik moest mijn ontbijt maar in
heel sterk bent en er geen ader getroffen is Je
begrijpt nu. Jonska. waarom ik zo weinig hoop
bed opeten: graaf Paul was er al op uit om met had gisteren Het was ook voor mij geen pretje.
de koetsier af te spreken dat wij pas die nacht
als de ergste hitte voorbij was. zouden ver
trekken.
„Hij vindt dat je vandaag nog veel rusten
dat op een stoel lag met een keurig wit verband moet zei de dokter.^terwijl hij mij en zichzelf
I, Ar. nAni'lnn IrrtfnA incAK/lnlf
boven de enkel
Maa< toch Jonska zei ratelslang" mompel
de «'e dokter
„Hij sprak de waarheid maar dokter stoo die
joneen nu toch eerst in bed Hij staat te rillen'"
een kop geurige koffie inschonk.
„Dat begrijp ik nu heel goed. dokter. U moet
het me maar niet kwalijk nemen dat ik zo kwaad
werd Ik wist niet meer wat ik deed Maar nu
van dat pistool
„Het ging om een kogel, eigenlijk om het
kruit Hot is oen paardenmiddel, pijnlijk en af-
„IK9 Maar luister eens' IK ben toch niet gebe- doende Kpn ie het niet? Je legt de wond open
ten9 Hoe gaat het met hem?'
O. best! Hij loopt nog een beetje moeilijk
graaf Paul deed het met zijn zakmes Je
breekt een kogel uit zijn huls en strooit het
De dokter ging met mu de deur uit. stak nog gevaar, dank zij
dat zal wel een weekje duren Maar er is geen kruit in de wond Dan een lucifertje, psssffft.
Hij brak zijn zin af. en een pimlijk stukje vuurwerk, dat verzeker ik je.
van het ogenblik Labour bij deze even zijn hoofd naar binnen en vroeg: „Wat sneed een stuk van het nog dampende brood. Maar het gif is weggebrand.
22 Nov v Port Swettenham n Bata
via; LUTTERKERK. 25 Nov v Kas-
bapoint n Bandar Shahpur; PRINS
MAUR1TS, 12 Nov te Detroit; RAND-
KERK. A'dam-Z-Afrika pass 25 Nov
Gibraltar: ROEPAT. 26 Nov van East
Londen te Durban; RUYS; 23 Nov v
Batavia tc Buenos Aires; SAMA-
RINDA. 25 Nov van R'dam te Eata-
via; STRAAT MALAKKA. 22 Nov v
Durban n Singapore; STUYVESANT
ParamariboA'dam 26 Nov te Ply
mouth verw; TEGELBERG. 25 Nov
v Kaapstad n Buenos Aires; TOSARI
A'damBatavia pass 25 Nov Algiers.
CONGOSTROOM 25 Nov. te Verdon;
BOSCHFONTIEN 24 Nov. v. Genua
(thuisreis); Amsteldiep 24 Nov. van
Genua n. Batavia; JOHAN DE WIT
25 Nov. v. Colombo n. Aden; TARA-
KAN 23 Nov. v. Sabang n. Pankal
Penang; POLYDORUS 21 Nov v Aden
n. Liverpool; NED. MURENA 25 Nov
v Amsterdam n Curagao met drink
water; AXELDIJK. 24 Nov. Hous
ton te Galveston; EDAM, 26 Nov. v
m van Rotterdam naar Philadelphia
NIEUW-AMSTERDAM, 2-5 Nov van
R'dam n New York.
vrouwen in Europa waren in 1939 in het
bezit van
BEYER'S LEERBOEK OER KAAI!'
Zo Juist is verschenen een geheel bijge
werkte Nederlandse herdruk onder de
titel
„HET LEERBOEK DER NAAI KUNST",
in de vooroorlogse uitvoering op prima
illustratiepapicr Een uitgebreide leer
gang voor beginners, een practisch hand
boek voor geoefenden met vele duide
lijke foto's van maatnemen, passen,
veranderen, knippen, doorslaan, rijgen,
naden, mouwen biezen, zakken, plooien,
zomen, rimpelen, voeren enz. 120 pa
gina's. 260 foto's en 200 tekeningen.
Gcb. In halflinnen (form» 25X19) t 4,95.
Indien niet meer voorradig bij Uw boek
handelaar, stoffen- of handwerkzaalc
wordt omgaande levering (desgew p.
expres) gegarandeerd door Uw bestelling x
Ie richten aan de alleen vertegenw.
II. J. G. Meulcnbeld Co., Alex. Boers-
str. 23. Amsterdam, Tel. 96872. Postrek.
357098. p. 42707
Hedenavond
HILVERSUM I. 19.Klokje van
zeven uur; 19.05 Bernard Person;
19.15 Klein kunstrevue: Rite. 19.45
RVD antwoordt; 20.— Nws; 20.15
Radio Philh. ork.; 21.15 Luisterspel:
Riddertrouw en Vrouweneer; 22.
Piano; 22.15 Metropole ork.; 22.45
Grondtrekken der moderne weten
schappen: 23.— Nws; 23.15 Grpl.
HILVERSUM II. 19.— Nws.
weer: 19.15 Pianoduo; 10.30 Actueel
geluid; 19.45 Gr. muz.; 19.55 Koor;
20.Nws; 20.15 Studio Steravond;
2130 Dr. C. W. G. Schoiten; 21.50
Met band en plaat paraat voor U;
22.30 Nws; 22.45 Overdenk.; 23.—
Radio Cembalo gezelschap: 23.30
Orgelspel.
Morgen
HILVERSUM I 7.— Nws; 7.15
Gymn.; 7.30 Gr.pl.; 8.Nws; 8.18
Opera progr.; 8.50 Voor de huis
vrouw; 9— Kamermuz. progr.; 10.—
Morgenwijding; 10.20 Grpl10.30
Voor de vrouw; 11.15 Piano: 11.30
Orgel; 12.— Skymasters; 12.30 Weer.
sport, Pierre Palla; 13 Nws; 13.15
Renova septet; 13 45 Grpl.; 14
Kookkunst; 14.20 Fragmenten opera
,.De Rus"; 15 Boekenschouw; 15.20
Kamerork.; 16 Virtuoso trio; 16.30
Tussen 12 en 16; 17 Filmland;
17 20 Wij en de muziek; 18.— Nws;
18.30 Strijdkrachten.
HILVERSUM II - 7.— Nws; 7.15
Grpl 7.30 Gebed 7.45 Strijkkwartet;
8— Nws; 8.15 Opgewekte mei.; 9.
Ochtend conc.; 9.30 Waterst9.35
Spaanse werken; 10.15 Uit 't boek
der boeken: 10.40 Ork. werken van
Haydn, Mozart, Liszt; 11Zonne
bloem; 11.35 Als de ziele luistert;
11.45 Zang; 12.— Angelus, fluit eft
piano; 12.30 Weer. lunchconc.. Zon
newijzer; 13.-- Nws; 1315 Welk
boek? 13 20 Lunchconc.; 13.40 Grpl.;
13.50 Van Man tot Man; 14Uit
Ned. goud. t -dnerk; 14 30 Lichte ork
muz.; 15.30 Stichts piano kwartet;
16.— Klanken uit oude en nwe we
reld; 17 Na schooltijd: 17.15 Instru
mentale soli- 17.45 Wat 't buitenland
leest- 18— Volkslied, kwartet; 18 25
Jongeren; 18.40 Grpl.
Minister Lieftinck naar
Middelburg
De minister van Financiën, prof.
mr. P. Lieftinck. zal Zaterdag a s.
een bez brengen aan Middel
burg. Tijdens dit bezoek zullen her-
stel- en schadevergoedingsproble
men worden besproken. De getrof
fen landbouwers zullen door het
College van Gedeputeerde Staten
van Zeeland in de gelegenheid
worden gesteld hun belangen te be
pleiten.