Nederlandse instanties
durfden niet
In Amsterdam ontmoeten
127 kerken elkaar
Spiegel der wereld
Besluit
maar welke
gevolgen?
R.K. toehoorders
aanwezig
Londen bemoeide zich uitsluitend
met krijgsgevangenen
Traagheid door
bureaucratie
„Utility" ook voor
fietsen
Jaffa sinaasappels
voor Nederland
Nieuwspalet
HULSTKAMP
Radio-programma
Dinsdag 2 December 1947
3
Het „Statuut van Utrecht" grondslag
der besprekingen
WANNEER volgend jaar in Amsterdam vertegenwoordigers van 127
kerken uit heel de wereld tezamen komen om een regeling te
treffen, waarbij de deelnemende kerken hun geloofsverhouding en posi
tie in de wereld gemeenschappelijk zullen overleggen, dan gebeurt dat
op de grondslag van het z.g. Statuut van Utrecht. Dit Statuut werd in
1938 op een bijeenkomst te Utrecht, welke onder voorzitterschap van
William Temple werd gehouden, opgesteld en slechts die kerken, die dit
stuk aanvaarden, kunnen aan de Amsterdamse conferentie deelnemen.
Deze bedoelt een welgeordend ontmoetingspunt te zijn en beoogt geen
samensmelting van de kerken. De grote betekenis is echter, dat deze niet
meer met de rug naar elkaar toestaan, maar samenspreken.
WERDEN de grote oecumeni
sche conferenties tot het
bijeenroepen daarvan was de im
puls uitgegaan van de zendingsvel-
den aanvankelijk alleen door in
dividuele bezoekers bijgewoond, in
1937 kregen zij een officiëler ka
rakter omdat de kerken afgevaar
digden zonden naar Edinburgh
(Faith and Order) en Oxford (Life
and Work). Nadien heeft een co
mité van 14 personen regelmatig
contact gehad, ook gedurende de
oorlog zelfs vertegenwoordigers
van de oorlogvoerende partijen ont
moetten elkaar nog geruime tijd
om de grote conferentie voor te
bereiden, welke in 1941 in Ameri
ka zou worden gehouden, maar die
door de omstandigheden eerst vol
gend jaar, en nu in Amsterdam, zal
plaats hebben. In plaats van uit el
kaar te vallen is het samengaan
door de oorlog versterkt geworden.
Er zullen zo vertelde prof. dr.
S. F. H. J. Eerkelbach van der
Sprenkel, ons in Amsterdam on
geveer 500 afgevaardigden samen
komen, voorts komen er een 600
plaatsvervangers en een honderdtal
gasten uit de Oecumenische jeugd
beweging. In totaal zal men wel
op een 1500 vreemdelingen mogen
rekenen. Er komt natuurlijk heel
wat kijken om deze allemaal onder
dak te brengen en om de nodige
vergaderruimte te vinden. Want
buiten de plenaire zittingen wor
den in vier sectics besprekingen
gevoerd, welke zijn voorbereid
door theologen uit de deelnemende
kerken, die daartoe voortdurend
hebben samengewerkt. In elk der
onderdelen is Nederland vertegen
woordigd, o.a. door prof. Banning,
prof. Kraemer, die voorzitter is van
de tweede sectie, prof. Van Asbeck
en prof. Berkelbach v. d. Sprenkel.
In Nederland hebben de acht
Op het programma voor de con
ferentie van de Wereldraad der
Kerken, welke in 1948 in Amster
dam wordt gehouden, is in ver
band met de nauwe relatie die door
de voorbereidende bijeenkomst in
193S met Utrecht bestaat plaats
ingeruimd voor een bezoek aan
Utrecht, hoewel het programma
zeer overladen is. Dit bezoek zal
eventueel plaats hebben op 29
Augustus, nadat des morgens in
Amsterdam het H. Avondmaal is
gevierd.
coöpererende kerken het werkter
rein op gelijke wijze verdeeld als
dat internationaal is geschied.
R. K. toehoorders
Het onderwerp van de conferen
tie is „Mens disorder and Gods
design", de menselijke wanorde en
Gods plan.
Er is met het Vaticaan een
correspondentie gevoerd over
deelneming, maar de R.K. kerk
staat op het standpunt, dat zij,
gezien haar opvattingen, niet
officieel kan deelnemen. Wel
zal er voor het eerst in de
historie een aantal R.K. toe
hoorders zijn.
Er zijn vijf personen die de ver
gaderingen zullen leiden: de aarts
bisschop Van Canterbury, John
Mott, Mare Boegner, Germanos, de
bisschop van Thyateira en bisschop
Eidem van Upsala.
De conferentie wordt geopend
door vier Avondmaalsdiensten, één
volgens de Nederlandse ritus in de
Engelse taal, één voor de Anglica
nen in het choor van de Nieuwe
kerk, één voor de Lutheranen en
één voor de Russen. Zij worden
voorafgegaan door een voorberei-
dingsdienst in de Koepelkerk aan
het Leidseplein. Iedere morgen
wordt een korte dienst gehouden,
waarbij de voorgangers de liturgie
UE beslissing over Palestina is
ten langen leste dan toch ge
vallen: met een nog onverwachte
grote meerderheid heeft de Alge
mene Vergadering der Verenigde
Naties tot de verdeling van het
land in een Joodse en een Arabi
sche staat besloten. Deze grote
meerderheid op het nippertje kan
voor een deel haar verklaring vin
den, zoals wii in onze vorige be
schouwing over dit probleem reeds
hebben aangeduid, in de sterke
pressie, welke ongetwijfeld en in
het bijzonder door de Ver. Staten
op bepaalde delegaties is uitge
oefend. Wfl zijn er echter van over
tuigd, dat hiernaast voor meer dan
één van de staten, die in voorstem
mers veranderd zijn, vooral ook de
overweging zal hebben gegolden,
dat bij het resultaat van deze eind
stemming het prestige der Verenig
de Naties op het spel stond.
De Joden zijn verheugd over de
gevallen beslissing. Maar... hoe
lang zal die vreugde aanhouden.
bische staten inzake Palestina wer
kelijk stand zal houden, vooral
wanneer het wat lang zou duren
voordat tot actie zou kunnen wor
den overgegaan. Tenslotte zijn hun
belangen in de streken van het
oude Syrië, waar ook Palestina toe
behoort, alles behalve dezelfde.
Tussen Abdoellah van Transjorda-
nië b.v. en de kleine staaties Syrië
en de Libanon hangt de schaduw
van de eerzucht van eerstgenoem
de vorst, die zichzelf al tot even
tueel heerser over een eventueel
verenigd Groot-Syrlë heeft gepro
jecteerd. Tussen dezelfde Abdoel
lah en zijn collega's Ibn Saoed van
Arabië en Faroek van Egypte bo
tert het al evenmin, persoonlijk zo
min als politiek. En tussen deze
allen door glipt nog de glibberige
figuur van de Moefti, die momen
teel wel het meest een agent van
koning Faroek en Ibn Saoed schijnt
Reeds zijn op het ogenblik, dat wii maar inmiddels, daarvoor staat ons
dit schrijven, acht hunner als i zijn verleden borg. z\jn eigen sinister
slachtoffer gevallen van Arabische spel speelt met het Hoge Arabische
gewelddaden. En laten wij toch één Comité in Palestina. Daarom heeft
ding vooral niet vergeten, n.l. dat
de Joodse gemeenschap één in dit
geval zeer kwetsbare Dlek heeft:
de naar schatting 6 a 700.000 van
hun ras- en geloofsgenoten, die op
dit ogenblik in de landen van de
Arabische Liga wonen en tegen wie
zich natuurlijk het met alle gebrui
kelijke middelen opgezweepte Ara
bische nationalisme in de allereer
ste plaats zal keren, terwijl wij er
allesbehalve van overtuigd zijn, dat
de regeringen der betrokken landen
alles zullen doen wat in hun ver
mogen is om die Joodstf levens eu
eigendommen te beschermen.
Het tegendeel is zelfs waar. Want
de regeringen van de Arabische
staten hebben dit valt niet te
ontkennen een ernstige neder
laag geleden met deze beslissing
van de Algemene Vergadering. Zo
zullen ook hun onderdanen dit voe
len. Welnu, het is een beproefd re
cept, dat regeringen dc verontwaar
diging en woede van hun onderda
nen bij voorbaat afleiden door het
aanwijzen van een zondenbok. Die
in dit geval nog zo voor de hand
te vinden is ook! Wij vrezen met
groten vreze, dat opnieuw een deel
van de Joden (voor de hoeveelste
maal in hun historie?) zal worden
gebruikt als object om de harts
tochten van een tot fanatisme op
gezweept nationalisme op te koe
len.
U IERVOOR zijn wij bevreesd,
-1- ■*- veel meer dan voor een open
lijke oorlog van de Arabische sta
ten tegen de Joden in Palestina.
Die zijn een heel wat hardere noot
om te kraken en bovendien voor
lopig zitten de Engelse troepen nog
in Palestina. Wij vinden het dan
ook tekenend, dat iemand als Az-
zam pasja, de secretaris van de
Arabische Liga. nu al verklaart,
dat de actie van de Arabieren
waarschijnlijk niet zal beginnen
voor 1 Augustus (de datum, waar
op de Engelsen van plan zijn om
Palestina ontruimd hebben) en dat
zij meer het karakter zal hebben
van een terreur, van een guerilla
dan van een openlijke oorlog.
Bovendien zijn wij er niet van
overtuigd, dat de momenteel schijn
baar zo hechte eenheid van de Ara-
het ons op zichzelf niet verwonderd,
toen de laatste weken geruchten
opdoken over geheime onderhande
lingen zowel van de Moefti als van
koning Abdoellah met het Joods
Agentschap.
Dit alles neemt intussen niet weg
dat er in de toestand in het Mid
den Oosten een gevaarlijke span
ning dreigt te komen. Ook al is er
voorlopig nog geen reden om de
premier van Irak helemaal au sé-
rieux te nemen, met zijn haast
triomfantelijk geuite bedreiging,
dat uit deze spanning in het Mid
den-Oosten een derde Wereldoorlog
zal ontstaan.
Prof. dr. S. F. H. Berkelbach van
der Sprenkel, te Utrecht, met wie wij
een gesprek hadden over „Amster
dam" de Kerken-conferentie. welke in
Augustus 1948 in de hoofdstad zal
worden gehouden.
van hun eigen kerk mogen gebrui
ken. De regering zal de deelnemers
in het Rijksmuseum een ontvangst
bereiden en ook de gemeente Am
sterdam, die zeer grote medewer
king verleent, zal de congressisten
ontvangen.
Internationale vertegen
woordiging
In hoeverre de Wereldraad der
Kerken in bepaalde gevallen zal
kunnen spreken namens het niet
RK gedeelte der Christenheid hangt
o.m. af van de bevoegdheden wel
ke het centrale comité zal krijgen.
Een vraag is ook of en hoe de We
reldraad in internationale instan
ties als Uno en Unesco zal zijn
vertegenwoordigd. Deze beide li
chamen zullen in Amsterdam ook
toehoorders hebben. Op de confe
rentie zal een derde van de deel
nemers uit leken bestaan.
De beloofde puzzles
Vandaag komt dan toch nog ons
puzzlerubriekje aan de beurt.
De oplossingen van de laatste
keer zijn:
Tholen Polen
Tram Ram
Negentig negen (maar negen
tal en negenoog worden ook goed
gerekend.)
Ineke de Wilde uit A; Dick de
Leur uit G. en Hendrik Bruijnes
uit E. zijn deze week de gelukki
gen.
En nu de nieuwe raadsels. Ja
jongens en meisjes, dat worden er
een heleboel. Gauw potlood en pa
pier gepakt en dan aan de slag.
Verborgen dranken:
Oom Henk was te moe om mij
te vergezellen.
Zij brachten in Arabië ruim een
half jaar door.
Hadden vader en oom Bram el
kaar in twee jaar niet gezien?
Een klein, zelfs heel klein plantje.
Keer je dat netjes om.
Dan krijg je iets, dat moeilijk
Soms wezen kan: een....
Ik besta uit negen letters.
1, 2, 3, 4, is een vogel
KRABBELTJES
en
BABBELTJES
5, is een klinker
6, 7, 8, 9, is een inwendig orgaan
(dat kan dus zijn je hart of je
longen. Maar we hebben nog meer
inwendige organen. Denk maar
eens goed na, je vindt het vast
wel!) Mijn geheel is een man, die
in de Middeleeuwen op de burch
ten van jachtlustige edelen leefde.
Wij dansen en wij springen.
Wij lopen met een vaart.
Wij hebben kop noch benen.
Geen armen en geen staart.
Zijn w' eenmaal weggelopen.
Dan kunnen we onze plaats.
Heus nimmer meer bereiken.
Al hebben wij veel praats.
Hoe of wij er wel uitzien?
Soms groen, soms bruin. rood. geel!
Je vond ons ook dit najaar.
Als ieder jaar weer veel.
Tot en met 11 December kunnen
jullie je oplossingen sturen naar de
redactie van Krabbeltjes en Bab
beltjes.
TANTE ANS.
Verschillende vraagstukken heeft de commissie-Vorrink. die
een onderzoek instelde naar het beleid tijdens de oorlog der Rode
Kruis-instanties in en buiten Nederland in haar rapport behan
deld. Zij stelt vast, dat gevangenen van vreemde nationaliteit
beter van voedselpakketten werden voorzien dan de Nederlan
ders. Vervolgens gaat zij na welke instanties daarvoor verant
woordelijk waren en tenslotte geeft zij een overzicht der werk
zaamheden van deze instanties.
Prof. Gerbrandy kon zich
niet herinneren
Op de aan profossor Gerbrandy
in Mei 1947 gestelde vraag, hoe
veel maal en wanneer het verblijf
van grote aantallen Nederlanders
in Duitse concentratiekampen, in
de Londense ministerraad ter
sprake was gekomen, zei prof.
Gerbrandy eerst dc omvangrijke
notulen te moeten raadplegen,
daar hij zich herinnerde, dat hier
over enige malen was gesproken.
Enige weken later moest hij echter
berichten, dat hij hierover in de
notulen niets had kunnen vinden
(Ingezonden mededeling)
Het London-comittee heeft zich
bijna uitsluitend bezig gehouden
met de verzorging van de k r ij g s-
ge vangenen. Hiervoor heeft
men. volgens de ingekomen rappor
ten al het mogelijke gedaan.
Ten opzichte van de pakketver
zendingen aan politieke gevange
nen en gedeporteerde Joden was
het Londen-comité van mening, dat
dit onmoge lijk was wegens de wei-
gerachtige houding van de geal- j
lieerden. Ook de geringe financiële
steun aan het werk van hun gede
legeerde te Genève zou volgens
de heer van Harinxma Thoe Sloo-
ten destijds voorzitter van bo
vengenoemd comité het gevolg
zijn van het feit, dat op legale wij
ze geen gelden naar Zwitserland
konden worden overgemaakt.
De Nederlandse regering te Lon
den nam van 1942 af de zorg voor
de krijgsgevangenen gro
tendeels voor haar rekening.
Bij K B. van 8 October 1943, ge
geven te Londen, werd het rege-
nngscommissariaat voor de repa
triëring ingesteld onder verant
woordelijkheid van de minister van
Sociale Zaken met als opdracht
de repatriëring van alle in Europa
verblijvende Nederlanders, zodra
dit mogelijk was. Hierbij werden
gerekend zowel arbeiders als poli
tieke gevangenen en gedeporteerde
Joden. De verzorging van de krijgs
gevangenen bleef onder het depar
tement van oorlog ressorteren.
In de zomer van 1944 stelde het
departement van financiën 50.000
Zweedse kronen per maand be
schikbaar voor hulpverlening via
Zweden. In November d.a.v. werd
te Stockholm de eerste maandelijk
se toewijzing van 2.000 pakketten
voor gevangenen in de concentra
tiekampen verstrekt. De eerste
verzending had plaats in Januari
1945. Dat deze hiervan vrijwel niets
hebben ontvangen, vindt zijn oor
zaak in het feit, dat men van Lon
den uit niet voldoende en niet snel
genoeg adressen kon verschaffen.
Het verzamelen van adressen was
pas enkele maanden vroeger be
gonnen
In Januari 1945 werd aan de
Poolse illegaliteit 10.000 dollar ver
strekt om Nederlandse gedepor
teerde Joden in Polen te redden.
Dit bedrag was reeds in Juli 1944
toegezegd. Toen het bedrag einde
lijk ter beschikking werd gesteld
was Warschau intussen door de
Russen bezet....
In Zwitserland
Iets dergelijks gebeurde in Zwit
serland. De heer Ferwerda, rege
ringscommissaris voor repatriëring,
berichtte in Juni 1944 aan de heer
Gans, organisator van de Joodse
Coördinatiecommissie, dat een be
drag van 500.pond sterling voor
zijn werk was overgemaakt. Dit
bedrag bleef zes weken liggen bij
de heer Dc Vos v. Steenwijk, gede
legeerde van het Londen-comité te
Genève, die er, volgens de heer
Gans de bedoeling niet van had be
grepen.
In Augustus 1944 werd door de
Nederlandse regering voor hetzelf
de doel een maandelijkse subsidie
van 12.500 Zw. Franc aan het Ame
rican Joint Distribution Committee
toegezegd. Dit bedrag werd voor
het eerst in Februari 1945 uitbe
taald. Intussen had men bijna twee
maanden lang geen pakketten kun
nen verzenden.
Uit het boven vermelde overzicht
moet het voor een ieder duidelijk
(Ingezonden mededeling)
Geen goede Sint
voor een vrouw of meisje wan
neer ze als geschenk niet een tube
Hamea Gelei heeft ontvangen.
zijn. dat de geboden hulp, vooral
voor de concentratiekampen, in to
taal zeer onvoldoende is geweest
met het bekende noodlottige gevolg.
Ook in Nederland
De in de Duitse kampen ver
blijvende politieke gevangenen
zijn bovendien het slachtoffer
geworden van een achteraf be
zien verwonderlijke mentaliteit
van hun eigen groepen, organi
saties en vrienden in Neder
land. Natuurlijk: familieleden
trachtten iets te doen voor de
weggevoerden. Meestal tever
geefs door de tot krachteloos
heid gedoemde individuele ac
ties. Maar de illegaliteit als ge
heel? Er werd gezorgd voor de
onderduikers, dus voor de nog
bruikbare mannen in het ver
zet. Door comité's werd ge
zorgd voor de concentratie
kampen in Nederland. Aan on
ze commissie zijn slechts twee
gevallen bekend, waarin comi
té's een geslaagde poging de
den om in de Duitse kampen
door te dringen. Men voelde
zich machteloos ook nog voor
de vrienden van gisteren over
de grens te zorgen. Een werke
lijk goed georganiseerde po
ging is door de illegaliteit niet
ondernomen. En zo werd de
opinie, dat „wie over de grens
was, verloren was", gemeen
goed. Zo zelfs, dat regelmatig
dringende verzoeken aan de
Londense regering om het
uiterste te doen voor de „oud
strijders" zelden aan Engeland
vaarders of Linecrossers wer
den meegegeven.
Dit betekent geen verwijt, Het
verzet had al zoveel aan het hoofd
Het is slechts een ondergeschikt as
pect van de tragedie van dit „ver
geten leger".
Hier blijkt de noodzakelijkheid,
dat in de toekomst naast dé inter
nationale regeling voor de verzor
ging van krijgsgevangenen, civiele
geïnterneerden en gijzelaars, ook
een status tot stand komt voor po
litieke gevangenen en de burgerbe
volking.
Formalisme
Met droefheid heeft de commis
sie moeten vaststellen, dat, terwyl
b.v. aan Noorse, Deense en Joego
slavische z(jde alles sprankelde van
initiatief en durf, men aan Neder
landse z(jde b(j haast alle officiële
instanties, zowel in Den Haag als
in Londen en elders op een muur
van formalisme en bureaucratie
stuitte.
De commissie kan hieruit niet
anders concluderen dan dat deze
mentaliteit er de hoofdoorzaak van
Is, dat duizenden Nederlanders het
leven hebben verloren, welke, naar
menseiyke berekening, b(j tijdige
hulpverlening zouden zijn gered.
Door bestudering van tal van ge
gevens heeft de commissie ge
tracht, zich een juist beeld te vor
men van hetgeen in Zwitserland ls
geschied. Zij vermeldt, dat ook'daar
de officiële vertegenwoordigers van
de Nederlandse regering en het
Nederlandse Rode Kruis tekort zijn
geschoten in hun taak. Zij aciit
evenwel de Nederlandse regering
te Londen in casu het regerings
commissariaat voor de repatriëring
alsmede het Londen-comité mede
verantwoordelijk voor het misluk
ken van de Zwitserse hulp-acties.
In het verslag van de heer Fer
werda, die op 11 October 1943 tot
regeringscommissaris voor de re
patriëring was benoemd, maakt
deze melding van plannen om de
Nederlanders in Oostelijk-Europa,
in het bijzonder Polen, bij hun be
vrijding naar Zweden te evacueren.
H(j deelt mede, dat de uitvoering
van de plannen in de practijk
slechts in beperkte mate mogelijk
is geweest. Een klein aantal perso
nen is op deze wijze via Zweden
naar Nederland gerepatrieerd.
Tegen het einde van dc oorlog
deden zich door onderhandelingen
tussen graaf Bernadotte en Himm-
ler mogelijkheden voor om gevan
genen uit concentratiekampen te
evacueren. Hierdoor moet verklaard
worden de evacuatie van alle No
ren en Denen uit alle Duitse con
centratiekampen naar Zweden.
Ondanks de tegengestelde ver
klaringen van oud-minister Van
den Tempel is de commissie van
mening, dat verzuimen en nalatig
heden van onze Londense autoritei
ten. in dit geval met name van mr.
M. de Groot, ambtenaar bij het de
partement van Sociale Zaken, er
voor een groot deel de oorzaak van
zijn, dat deze kans niet is benut.
(eau de cologne)
Een
voornaam
FEU/L L TOA/
Hij was bleek en ik zag dat zijn hand beefde zong een liedje dat hier populair was:
toen hij begon te schrijven.
De dokter vloekte, sloeg op de tafel zodat de
inktpot bijna omver viel. „Je bent gek, Pablo.
Je dit gevaar op de hals te halen en waar
voor? Laten die schurken elkaar maar rustig af
maken. Mexico en de wereld zullen er niet
slechter van worden. Geen druppel goed bloed
is er bij".
Graaf Paul knikte, maar ging door met schrij-
Toen graaf Paul terug kwam, had hij een pen ven. „Ik heb daar ook aan gedacht, dokter,
en een potje inkt meegebracht. Hij scheurde een Maar wie zal zich tot rechter maken over leven
JOHN t/AN SMELLE/V&E&G
velletje uit een notitieboekje en zei schertsend:
,.Nu ga ik de moeilijkste brief van mijn leven
schrijven".
„Naar \<'ie?" vroeg de dokter, die, evenals ik,
de ernst in zijn stem hoorde.
„Naar Zwendasky'
O. in de baai van Vera Cruz
huist een groot geheim
De zeemeerminnen fluisteren
Van het grote geheim
Del gran secreto!
Al de argumenten van de dokter mochten niets
baten. Toen hij een paar uur later afscheid nam,
had ik medelijden met hem. Hij was zichtbaar
bedrukt Die brief, ofschoon hij er geen woord
meer over repte, zat onze „doctorito" nog dwars
dat was duidelijk.
Het schip vertrok iets later dan was vastge
steld. Op het laatste moment moest er nog een
vracht kisten met sinaasappelen en bananen aan
en dood? Ik moet dit doen: ik zal Zwendasky
de kaarten in handen geven, dan moet hij zelf
maar weten hoe hy ze uit wil spelen. Ik geloof w.
wel dat na deze brief alles heel vlug weer rustig boord worden genomenT Graaf Paul en 'ik 'sloegen
zal zijn'. van het achterdek de bedrijvigheid gade. Het was
- „Het is de manier om Zwendasky weer op al donker, maar schijnwerpers en reusachtige
„Naar Zwendasky?" nepen de dokter en ik te- je spoor te brengen", bromde de dokter. lampen deden de baai in een vloed van licht ba-
gehjk „Dat weet ik nog niet. De brief gaat mee met den. Eindelijk werd de looplank ingehaald. De
Graaf Paul keek om zich heen. Het terras lag een kapitein, die ik ken. Hij zal pas op de post kleine sleepboot begon de Santa Catalina van de
verlaten. De Mexicanen houden niet van buiten gedaan worden in Montevideo". steiger weg te trekken. Het zware geluid van de
zitten en in de middaghitte en laten dat liever „Nu jagevaarlijk blijft het tochzo'n sirene van ons schip vermengde zich met het
aan de vreemdelingen over. Toen hij sprak, kerel als Zwendasky je weet niet hoe hij zo- schrille gefluit van de sleepboot. Langzaam
kwamen zijn woorden langzaam, als woog hij iets zal opnemendat kan hij je toch nooit draaide de Santa Catalina
ze nog. terwijl hij ze uitsprak: „Ja. ik ga aan vergeven zo'n vernedering!" De dokter keek Op dat moment zag ik een kleine figuur met
Zwendasky schrijven. De waarheid. Alles. Hoe somber voor zich uit, als zag hij donkere toe- razende snelheid de kade oprennen. Ik stootte
wij hem beetgenomen hebbendat er geen komstbeelden aan de horizon. graaf Paul aan. „Kijk eens. die arme kerel mist
dubbel-afstand mengsel besaat. Ik weet welke Ik wist niet wat ik er van denken moest. Aan zijn boot",
risico's hieraan verbonden zijn. Zwendasky zal de ene kant gaf ik graaf Paul gelijk: er moest
buiten zichzelf van woede zijn. Maar ik zie geen een eind komen aan deze comedie. aan dit doel-
andere uitweg. Er moet een eind komen aan dit loos, nutteloos bloedvergieten. Maar aan de an-
bloedvergieten om niets om een leugen. Want dere kant deelde ik de zorgen van de dokter;
dat is het toch. Jullie hebben de kranten zeker vreesde ik de wraak van Zwendasky.
nog niet gezien. De bendes verscheuren elkaar Ik leunde over de ballustrade en staarde in het
als iiitgehonderde wolven. En dat alles om in het warme, groene water van de baai dat zachtjes te-
bezit te komen van een formule, die niet be- gen 't terras kabbelde. Was er geen andere op- opperde ik, maar durfde het niet te roepen
staat. Van een geheim, dat er niet is. Het is te lossing? Mijn hoofd was zwaar en ik kon geen „Nog niet", riep graaf Paul terug. „Die kapitein
gek. Zoiets kan niet blijven doorgaan". Zelden uitweg vinden. Door de open deuren van het res- ligt in Havana."
had ik graaf Paul zo ernstig horen spreken, taurant klonk muziek een zonnige tenorstem (Slot volgt).
Maar toen de „laatkomer" naderbij kwam, her-
kende ik hem. „De dokter!" riep ik.
Inderdaad, het was de dokter, die daar op de
rand van de kaai stond te springen Hij wuifde
iets boven zijn hoofd, en riep: „Heb je 'm al
weggestuurd. Pablo? Heb je 'm al weggestuurd?"
„Hij bedoelt zeker de brief van Zwendasky",
Meer prijsverlagingen
Eerstdaags zal een regeling tot
stand komen, waar bij de fietsen-
industrie verplicht wordt een ge
deelte van haar productie in stan
daard-fietsen te vervaardigen.
Zij zullen voor heren f 108.25 en
voor dames f 111.25 gaan kosten.
Dc gemiddelde prijs voor alle fiet
sen, inclusief die voor de zoge
naamde standaardfietscn, wordt
met ongeveer 10% verlaagd.
Automobilisten zullen hun auto
accu's binnenkort 10% tot 20%
voordeliger kunnen kopen. Auto
accu's worden voor het grootste
gedeelte geïmporteerd, maar een
handels marge-regeling maakt een
verlaging van de binnenlandse
prijzen mogelijk.
Voor kachels en fornuizen is
een nieuwe prijsregeling ingegaan,
waardoor een gemiddelde prijsda
ling van ongeveer 10% tot stand
zal komen.
Een cantal huishoudelijke
gebruiksvoorwerpen zal
in prijs worden verlaagd. Metalen
huishoudelijke artikelen, zoals gas-
comforen, kachelonderdelen en
draadartikelen zullen ongeveer 5%
in prijs dalen.
Door een wijziging in de han
delskortingen voor de belangrijkste
electrische huishoud-apparaten, zo
als smeltpatronen, straalkachels,
wasmachines, strijkijzers, water
kokers, theeketels, comforcn,
broodroosters, zaklantaarn-batte
rijen en stekkers kan, door het
vaststellen van algemene maxi
mum-prijzen een prijsverlaging
van 10 tot 50% worden verwacht.
De Nederlandse regering heeft in
totaal 200.000 kisten sinaasappelen
in Palestina aangekocht. Do eerste
partij hiervan zal omstreeks 15 De
cember van Haifa verscheept wor
den en begin Januari in ons land
aankonisin.
«f. In totaal zijn aan Nederland
als Duitse herstelbetalingen goede
ren toegewezen, die een waarde
vertegenwoordigen van 3.558.367,80
rijksmark (waarde 1938). Onder
de goederen bevond zich de gehele
fabriek van zeevliegtuigen „Land-
und See Lichtbau" te Schlesswig.
4. Het Noorse vliegveld van Sta-
vanger, Sola, zal binnenkort wor
den vergroot tot een Atlantische
lichthaven.
Te Leipzig zal in Maart weer
een jaarbeurs worden gehouden,
waaraan een „Technische Messe"
zal zijn verbonden. Inlichtingen
verstrekt de Ned. Kamer van
Koophandel voor Duitsland te
's Gravenhage.
De Prins Bernhardkapel heeft
Maandagmiddag met enige vrolijke
marsen afscheid genomen van het
prinselijk gezin. De Kapel, Kees de
Bok en de Bengaalse geit Miky
sionden op het gazon voor het pa
leis opgesteld.
«s» In Amsterdam is een „Orga
nisatie van progressieve, studeren
de jeugd" opgericht. Deze organi
satie zal streven naar een behou
den van „de culturele en weten
schappelijke waarden, die het Ne
derlandse volk zich door de werk
zaamheid van haar grootste gees
ten heeft verworven."
Tegen de Hilversummer Reu-
Ier, bewaker in het kamp „Erica"
tijdens de bezetting, heeft de proc.-
fisc. van het Amsterdamse Bijzon
der Gerechtshof 18 jaar gevange
nisstraf geëist.
TUINKALENDER
3 DECEMBER. Verschillende
kamerplanten maken in deze maand
aanstalten te gaan bloeien. Dit is o.a.
het geval met de Lidcactus. Wanneer
zich aan de uiteinden van de lidvor-
mige bladeren of tussen de stengelle
den kleine rode puntjes vertonen is de
rusttijd voorbij Uit de rode puntjes
gaan zich de bloemknoppen ontwikke
len. De plant krijgt weer iets meer
water en wordt in dezelfde stand voor
het raam gehouden. Anders zouden de
knoppen kunnen afvallen. Wanneer
de knoppen van Uw Azalea's, die
tot dusver in een koele kamer stonden,
gaan zwellen en beginnen te kleuren,
kunnen ze in een warmere kamer wor
den overgebracht. Zet men ze te vroeg
in de warmte, dan kan de bloei mis
lukken. S, L.
St. Nicolaas geschenk
Scheepstijdingen
ALPHARD. R'damBuenos Aire*
30 Nov. v Antwerpen: ANTHONY
LEEUWENHOEK. 29 Nov. v. Port
Elizabeth n Kaapstad; ARNEDIJK,
30 Nov. v New York te Antwerpen:
BLIJDENDIJK, 30 Nov v. Philadel
phia te R'dam; BOISSEVAIN. 27
27 Nov. v. Shanghai te Singapore:
BOSCHFONTEIN. Kaapstad—A'dam
pass 30 Nov. Ouessant; BREDA.
Cuba—A'dam. 30 Nov te Punta del
Gada: CONGOSTROOM. Adam—
West—Afrika, pass 30 Nov. Finis-
terrc: EEMDIJK. Galvestone—R'dam
30 Nov ten anker bij Southend;
GAASTERKERK. 30 Nov. v. Fre-
mantie via Kaap dc Goede Hoop n.
Dakar; HUGO DE GROOT. 29 Nov.
van Penang to Port Swettenham;
LIEVE VROUWEKERK. R dam-
Basra, 30 Nov. te Antwerpen; KO-
TA AGOENG, R'damJava, pass.
29 Nov, 16 uur l'j Graadkanaal:
MERWEDE, 29 Nov. v Montevideo
n. Rio de Janeiro; NOORDAM. 29
Nov v. New York n. R'dam; NIEUW
HOLLAND, 30 Nov. v Batavia n.
Semarang; ORANJEFÓNTEIN. 30
Nov. v. Kaapstad bij Port Elisabeth;
OVERIJSEL, 30 Nov. v. Karachi n.
Cochin; PERICLES, 30 Nov. v. Gal
veston te New Orleans; POELA
AUT A'damBatavia, 29 Nov. van
Londen; SAMARINDA, 30 Nov. van
Semarang n. Cheribon; STAD
HAARLEM. R'damSavona, pass. 30
Nov. Finisterre; WESTLAND, 29
Nov. van Buenos Aires n. Montevi
deo; WINTERSWIJK. 30 Nov. Van
Alexandrië te Sfax; ALCYONE. 1
Dec. nm v. Freetown to Takoradi;
AMSTELDIEP. A'damJava, 1 Dec.
van Suez: GROOTEKERK, R'dam—
Sydney. 29 Nov. v. Genua; KOTA
BAROE. R'damJava. 1 Dec t«
Port Said; TISSEKERK, R'dam—
Bombay, 30 Nov. te Genua; MARIE-
KERK, R'damFremantle. 29 Nov.
v. Colombo; MEERKERK. 29 Nov.
v. A'dam n Antwerpen; MIJ
DRECHT. 29 Nov. v. A'dam n. Cu
racao; POLYDORUS 26 Nov. van
Port Said n. Liverpool; AMSTEL-
DIJK, R'damBrownsville, pass.
13 Nov. 13.30 uur Ouessant
(Ingezonden mededeling)
EAU DE COLOGNE
IMPERIALE
SINT NICOlPflS-VEDOQSSING Noll
Zeer Oude Genéver
Likeuren
Dry Gin
Hedenavond.
HILVERSUM I: 19.Klokje van
zeven uur; 19.05 Bernard Person;
19.15 Bijz. Bezettingen; 19.45 Niwin;
19.50 Wederopbouw; 20.Nws; 20.15
Bonte Dinsdagavondtrein; 21.30* Con
tact; 22.15 Buitenl. overzicht; 22 30
Orgelconc.; 23.— Nws; 23.15 Sky-
masters; 23.45 Grpl.
HILVERSUM II: 19.Nws, weer;
19.20 Orgelmuz.; 19.45 Anatomische
les; 20.Nws; 20.05 Actualiteiten;
20.12 Gewone man; 20.20 Luister
spel: Genesus; 22.10 Van Rooyens;
22.25 Gebed; 22.45 Radio Philh. ork.*
23.— Nws; 23.30 Grpl.
Morgen
HILVERSUM I: 7.Nieuws* 7 15
Gymn7.30 Grpl.; 8.— Nws; 8.18
Operette klanken; 8 50 Voor de huis
vrouw; 9.30 Musette; 9 30 Budapes-
ter strijkkwartet; 10.— Morgenwij
ding; 10.20 Onze keuken; 10.35 Gr.
muz10.45 Legende van St. Nico-
laas; 11.— Pop. non stop progr.; 12.
Vmcentino; 12.30 Weer. platteland;
12.38 Kilima Hawaiians; 13.Nws;
13 15 Kalender; 13.20 Ramblers; 14.
Nwe kinderboeken; 14.15 Jeugdconc;
15— Hoorspel voor de jeugd; 15.30
Roodborstjes: 15.45 Regenboog' 16.15
Vragen staat vrij; 16.45 Het stónd in
de krant; 17.15 Filmland; 17.30 Ned.
Volksherstel; 17.35 Accordeon ork.*
18.— Nws; 18.20 Grpl.; 18.30 Strijd
krachten.
HILVERSUM n: 7— Nws; 7.15
Reveille; 7 45 Woord voor de dag;
8.Nws; 8 15 Orgel; 9 Ziekenbe
zoek; 9 30 Waterst9.35 Discoklan-
ken; 10.30 Morgendienst; 11.— Zang
recital; 11.30 Luistersp. Esther; 12.—
Viool; 12.25 Kamerork.; 13.Nws;
13.15 Pianomuz.; 14.— Reportage;
15 30 Praags radio symph.ork 15.45
Amati trio- 16.15 Harpe Davids; 16.45
Voor onze jongens en meisjes; 17.30
Apavi band; 17.45 Rijk over zee*
18.Ned. Kamerkoor; 18.30 Ere
dienst en museum; 13.50 Piano.
