Strijd in tropische eenzaamheid
Hitlers gezicht is geld
waard
Zendelingen in dienst der
inheemse kerken
Somber en.... niet
eerlijk
SOLIDOX
PETER
Contact op Java was dat niet mogelük. En parallel
weer opgenomen
Nieuwspalet
Zilveren gordel voor
Joe Walcott
Beb Vuyk verbeeldt het leven op
de afgelegen buitenpost
Goede vertelkunst
tandpasta
Vijf en twintig landen
naar St. Moritz
Scheepstijdingen
VERCELT
Radio-programma
TUINKALENDER
Woensdag 10 December 1947
3
De Zending ging in Indonesië de Staat voor
bij het zelfstandig worden der kerken
*7 ESTIG jaar geleden 11 December werd op een Zondag dr. K. J.
Brouwer, de tegenwoordige zendingsdirector te Oegstgeest, te Zwollle
geboren. Op een Zondag, dat moet geen toeval geweest zijn, want zijn hele
leven heeft hij zich niettegenstaande ook hem geen verdriet en narig
heid gespaard werden een Zondagskind gevoeld, vooral ook wat zijn
werk betreft. Deze zestigste verjaardag valt midden in de periode waarin
overal in het land het feit wordt hei-dacht, dat anderhalve eeuw geleden
het Nederlands Zendeling Genootschap werd gesticht en kort voor het
vertrek van dr Brouwer naar Indonesië, welke reis overigens misschien
nog enkele weken wordt uitgesteld tot begin Februari.
Toch weet hij nog een uurtje voor ons vrij te maken en vóór een van
zijn vele vergaderingen aanvangt, vertelt hij van zijn jeugd, zijn loop
baan en het werk dat hem lief is.
Deze zendingsdirector heeft iets van het profetische in zijn gestalte. Zijn
gelaat heeft scherpe, sprekende trekken, waarachter een zekere onbe
wogenheid schijnt schuil te gaan. maar in werkelijkheid gloeit er een
hartstocht, die telkens weer opvonkt en in zijn beweeglijke vingers trilt
een nerveuze spanning.
i i T Kerk geleefd, alleen organisatorisch
Ont
moetingen
D'. Brouwer was de jongste van
de zes kinderen van een hoofd
ener openbare school en ging, na in
Zwolle een gelukkige jeugd te heb
ben doorgebracht, in Utrecht stu
deren. waar hij als student sterk de
invloed van prof. Slotemaker de
Bruine onderging. Zijn proefschrift
,,De ethiek van Marx" getuigt van
deze sociale belangstelling. Toen hij
promoveerde diende hij de Ned.
Herv. Kerk in Amsterdam over het
IJ en daar kwam hij in die jaren,
vlak voor het
einde van de eer
ste wereldoorlog,
sterk in aanra
king met allerlei
sociale bewegin
gen. Het lag daar
om voor de hand,
dat de jonge
Brouwer verder een nauw contact
zou hebben met de christelijke vak
beweging. met name met het Chris
telijk Nationaal Vakverbond Twee
en een half jaar later, in 1921, ging
hij naar Doetinchem en dat zal la
ter blijken een afbuiging te zijn
van de sociale lijn. Via de zomer-
conferenties in Lunteren, waar hij
een paar maal voorzitter was, ont
waakt bij hem de belangstelling
voor de zending, welke zo groot
wordt, dat Oegstgeest dr. Brouwer
op 1 Mei 1925 tot zendings-director
benoemt.
Enorme groei
Sedert zijn komst is het werk
enorm gegroeid, wat wel blijkt uit
de cijfers van de begroting In 1925
beliep deze drie ton, voor 1948
twaalf ton. Na een reis van 1M: iaar
door Indonesië, waar hij alle Zen-
dingsposten bezocht, ging dr. Brou
wer leiding geven aan het Indische
werk. dat in een groeiphase ver
keerde. Maar spoedig deed de in
vloed van dè crisis zich gevoelen.
Dan breekt er een zeer belang
rijke periode voor de zending aan.
Na 1930 begint de zelfstandigwor
ding van de inheemse kerken, eerst
die in Batak cn zo gaat het voort tot
onlangs de kerk op Timor,
Heel de verdere periode wordt
dan begeleid door deze merk
waardige ontwikkeling, die ove
rigens een benadering is van het
zendingsdoel.
Van 1940 af dateert de veel ster
kere band met de Ned Herv. Kerk.
Feitelijk heeft ..Oegstgeest" geeste
lijk en stoffelijk altijd uit de Herv.
Spiegel
der
wereld
met het sterker worden van die
band liep een ander verschijnsel, nl
dat van de samenwerking van de
corporaties, welke in 1902 begon
met de opleiding en die is uitge
groeid tot een fusie, waarvoor de
voorbereidingen tijdens de bezetting
zijn getroffen en die reglementair
na de bevrijding een feit is gewor
den.
De zending ging voor
Na de historie kwam het heden
en bespraken wij de Indonesische
kwestie en allerlei problemen die
daarm°e samenhangen.
Wat wij nu op politiek gebied
zien gebeuren, de drang naar zelf
standigwording hebben wij de staat
van 1930 af voorgedaan. Met vreug
de en als doel van ons werk hebben
wij de kerken zelfstandig zien wor
den, een ontwikkeling die staatkun
dig zoveel moeilijkheden meebrengt
Nooit aanvaarden wij de tegen-
weroing dat de zending niet aan po-
litmk moet doen. want de vragen
liggen vlak bii elkaar. De jongere
christenen op Java waren lang voor
de oorlog al aanhangers van hun
nationale beweging. Voor de zende
lingen gaf het herhaaldelijk moei
lijkheden. dat zij niet alleen zende
lingen maar ook Nederlanders wa
ren en vertegenwoordigers van het
politiek overheersende ras. Dat hing
ook samen met de omstandigheid-
dat wii alleen zending bedreven in
een gebied waar wij politiek over
wicht hadden.
De gevolgen van het politieel op
tred i deden zich dadelijk voelen
en het contact met de Javaanse
kerken dat juist in Mei was opge
nomen. verslapte onmiddellijk.
Maar dezer dagen heeft de
Kerk van Oost-Java de band
weer aangeknoopt en om hulp
gevraagd.
Dr. Brouwer ziet de komende vijf
jaren als een periode waarin naar
alle kanten moet worden geconsoli
deerd. wat de laatste twintig jaren
is gegroeid.
In de eerste plaats zal de zelf
standigwording der kerken moeten
voortgaan. Al van de dagen, dat dr.
J. W. Gunning zendingsdirector was
dateert het streven om het zwaarte
punt van de zending te verleggen
ri'aar het zeridïngsveld zelf. Nu
treedt die verlegging van het zwaar
tepunt op een andere manier veel
sterker naar voren.
Tot nu toe kregen de zende
lingen van Nederland uit hun
terreinen en hun werk aange
wezen en voortaan zullen de
zendingskrachten uitsluitend ter
beschikking worden gesteld van
de kerken in Indonesië en zal
men daar bepalen wat zij gaan
doen.
De zendelingen zuilen dus voor
taan in dienst treden van de inheem
se kerken en de correspondentie-
wordt door Oegstgeest dan ook via
EEN van de eigenschappen, waar
om wii gedurende de oorlog
Winston Churchill het meest be
wonderd en gewaardeerd hebben,
was zijn durf om de dingen bii hun
naam te noemen, de situatie, wanneer
nodig, in de meest sombere kleuren
te schilderen. Wie herinnert zich
niet. hoe hii in ziin eerste rede als
prime-minister in Mei 1940 ziin
landgenoten voorhield, dat hun in
de naaste toekomst niets wachtte
dan „bloed, inspanning, tranen en
zweet." Het merkwaardige daarbij
was, dat deze openheid misschien
meer dan iets anders uiteindelijk
een opbeurende uitwerking had op
de luisteraars. Wie onzer'heeft dit
tijdens de bezetting niet ondervon
den 1
Na de oorlog is Churchill zich
zelf in zover getrouw gebleven, dat
hji bii voorkeur een sombere toon
laat horen, dat hii bii tijd en wii ie
geen andere rol schijnt te willen
vervullen dan die van ongeluks
profeet. Dit is al begonnen in de
vez-kiezingsqampagne van 1945,
toen hij zich de bedenkelijke luxe
permitteerde, om een overwinning
van Labour af te schilderen als de
komst van de politie-staat. com
pleet met Gestapo en al. Het feit,
dat de Engelse kiezers zich toen
door deze profetie niet hebben la
ten imponeren, heeft hem niet tot
inkeer gebracht. Integendeel, ziin
nederlaag en die van ziin üartii
heeft de oude vechtias verbitterd;
verbittering en vechtlust beide
hebben de ongeluksprofeet in hem
nog aangewakkerd, zodat hii bij
tijd en wijle haast niet meer weet.
waar al het zwart vandaan te ha
len om het Engeland van Labour
mee te schilderen.
Zaterdag 1.1. heeft hii de ..vrii-
heid van de stad Manchester", hem
door de vroede vaderen van die stad
verleend, gebruikt om weer eens
van leer te trekken tegen het so
cialisme in het algemeen en tegen
de Labourregering in het bijzonder
op een wijze, die ons met een ge
voel van grote split doet vragen:
wat blijft er op deze manier nog
over van de grote Churchill uit de
jaren van 19391945?
„Ik ben er zeker van. dat het
socialisme, d.w.z. de vervanging
van de particuliere onderneming
door staatscontróle door middel van
ambtenaren het onmogelijk zal ma
ken voor de 48 millioen inwoners
om in dit eiland te blijven leven en
dat minstens een kwart van de
thans levenden op de een of andere
manier zal moeten verdwijnen na
dat zij een verlaging van de levens
standaard. een vermindering van
voedsel en van comfort zullen heb
ben meegemaakt, die in de laatste
50 jaar ondenkbaar is geweest."
Is dit niet Churchill op zijn som
berst Ja, maar wat veel erger is,
dit is demagogisch en... oneerlijk.
Dr. K. J. BROUWER
consolideren wat de laatste twintig
jaar groeide.
de Synoden der inheemse kerken
gevoerd. Het is overigens een heu
gelijk feit. dat de inheemse kerken
met zo sterke aandrang de hulp
vragen van de zending, van de
oudere kerk.
Op enkele plaatsen na waar moei
lijkheden heersen zijn de zendings-
velden open.
Een tweede punt dat de aandacht
vraagt is de binnenlandse actie, de
inkomsten zullen niet alleen gecon
solideerd moeten worden, maar
vooruit moeten gaan. want geleide
lijk aan moet de begroting tot twee
millioen worden opeevoerd. En ten
slotte is er de verhouding tot de
Ned. Herv. Kerk die nog verder
moet worden geregeld. Als de nieu
we kerkorde wordt aanvaard zal d<>
zendipg helemaal naar de kerk*
overgaan. En in de Raad voor de
uitwendige zending vindt zij dan
het begin van een kerkelijk appa
raat.
Doel der reis
En nu. wat is het doel van uw
reis naar Indonesië?
Ik ben dankbaar, zo antwoordt
dr. Brouwer, dat ik het werk onder
totaal veranderde omstandigheden
zal mogen zien. Ik zal er besprekin
gen voeren met zendingsconsuls en
personen uit de inheemse kerken. In
dit verband is het van groot belang
dat ik ook ga als afgevaardigde van
de Generale Synode der Ned. Herv.
Kerk. Ook hoon ik contact te heb
ben met de Indische kerk. waarvan
de Svno-'" in Mei vergadert. En dan
zal ik ook de zending'sposten bezoe
ken, waar op sommige terreinen
moeilijkheden zijn. Het eerste doel
4» Door de langdurige droogte is de
melkproductie beneden de verwach
tingen gebleven. Teninde in de be
hoefte te kunnen voorzien, wordt
af en toe gebruik gemaakt van
melkpoeder, dat de voedingswaarde
niet beïnvloedt.. Alleen de smaak
ondergaat een geringe verandering.
4» In Cuvk aan de Maas ontplofte
een handgranaat in een fornuis.
Drie kinderen, die zich aan het vuur
warmden, werden door rondsnor-
rende scherven licht gewond. Het
projectiel bleek in de kolenvoor-
raad verzeild geraakt te ziin.
4» In Amsterdam is de stichting
„Emigratie Nederland-Overzee" op
gericht. die emigratie naar Nieuw-
Guinea grootscheeps wil voorberei
den en verwezenlijken. Secreta
riaat: Keizersgracht 292294. Am
sterdam-C.
4* In Den Haag zal een gedenkte
ken voor mr. P. J. Troelstra verrij
zen. In een der zalen van het ka
mergebouw zal een borstbeeld van
deze politicus worden geplaatst.
4* „Plaats enkele telefooncellen
langs de grote verkeerswegen en in
het bijzonder langs de speciale au
towegen", vraagt de A.N.W.B. aan
het hoofdbestuur der P.T.T.
is Nieuw Guinea, waar dank zij de
ontzaglijke visie van de resident
Van Eechoud een grote beweging
voor de verheffing van de Papoea's
gaande is en waar het Papoeainsti
tuut door de zending zal worden
overgenomen.
En dan het persoonlijk contact is
te slap geworden! Dat hoop ik ook
te verstevigen en ik hoop voor al
dit werk behoorlijk mijn tijd te kun
nen nemen.
Zo gaat dr. Brouwer zijn laatste
permde van vijf jaar in. De zending
heeft de tekenen der tijden ver
staan. zij heeft het voorbeeld gege
ven en zij geniet daardoor het ver
trouwen van de inheemse bevol
king. Moge men in Nederland blijk
geven te beseffen hoeveel dat ver
trouwen waard is.
Olie Tandberg de Zweedse
kampioen zwaargewicht zal Joey
Maxim (Cleveland) Vrijdag 9 Ja
nuari in de ring ontmoeten, in een
wedstrijd'van 10 ronden, te hou
den in Madison Square Garden.
Californië verwelkomt
Chevalier
De Franse zanger Maurice Che
valier is na 12 jaar in Frankrijk
doorgebracht te hebben in Cahfor-
nië teruggekeerd en vond daar een
aanslagbiljet van 5229 pond voor
inkomstenbelasting over 1955.
„Ik mag niet klagen. Californië
is altijd goed voor mij geweest."
zei hij.
V.
Jersey Joe Walcott krijgt over
een paar dagen een zilveren, met
juwelen ingezette gordel cadeau,
het symbool voor de wereldkam
pioenstitel zwaar gewicht. De Po
lice Gazette, het orgaan dat In de
boksdagen van weleer, de tiid van
John Sullivan, feitelijk de leiding
had in de boks wereld en ook de
functie van arbiter bij geschillen
vervulde, heeft n.l. Walcott als we
reldkampioen erkend.
Onmiddellijk nadat de New York
State Athletic Commission het pro
test van Walcott's manager. Joe
Webster, had afgewezen, kwam het
bericht van de erkenning en het
geschenk van de zijde der Police
Gazette.
Intussen heeft Louis verklaard,
dat hij bereid is om in Juni a.s.
Walcott opnieuw te ontmoeten, bij
voorkeur in het Wembley-stadion
te New York. Hij maakte natuur
lijk het voorbehoud dat hii met de
voorwaarden moest kunnen instem
men.
ERNIE RODERICK BEHOUDT
ZIJN TITEL
Ernie Roderick behield zijn Brit
se weltergewicht titel door een
puntenoverwinning op Eric Boon,
vroeger Brits lichtgewicht kam
pioen. Het gevecht ging over 15
ronden.
De Racing Club de France
heeft het Tsjechoslowaakse Olym
pische IJshockeyteam Dinsdag
avond met 54 verslagen. De sco
res waren 31, 11, 12.
Want Churchill weet heel goed. dat
het helemaal niet de bedoeling van
de Labourregering is om alle par
ticuliere ondernemingen, alle parti
culier initiatief te vervangen door
staatscontróle. Bovendien staat hij
achter het Industriële Handvest van,
zijn eigen partij en dit voorziet in
het laten voortduren van een groot
gedeelte van de bestaande controle
van de staat op het economisch le
ven.
DEZE demagogische oneerlijk
heid komt ook nog te voor
schijn in een ander deel van dezelf
de rede. n.l. daar. waar Churchill
uit de vier laatste tussentijdse ver
kiezingen gaat bewijzen, dat het
tegenwoordige parlement niet lan
ger de volkswil vertegenwoordigt.
Hij doet dit met een eenvoudig re
kensommetje. Bij deze verkiezingen
zijn uitgebracht 68.000 stemmen
pro Labour en 103.000 anti-socia
listische stemmen met deze betite
ling kan hij de liberale en Schots
nationale stemmen en passant aan
z\jn kant trekken!), dus... hiermee
is de stelling bewezen.
Overtuigend? Ja, voor wie niet
zo gauw de cijfers van 1945 in zijn
hoofd heeft. Want in dat jaar wer
den in deze zelfde vier districten
ruim 72.000 stemmen op Labour
en ruim 95.000 stemmen in „anti
socialistische" zin uitgebracht. Met
andere woorden ook toen had La
bour in deze districten slechts een
minderheid van stemmen. Nu- kan
men zeggen, dat h'et Engelse kies
stelsel niet deugt, dat zii een even
redige vertegenwoordiging nodig
hebben, allemaal goed en wel, maar
daar moet men Churchill niet in
de eerste plaats mee aan boord
komen. En dat is ook niet, waar
wij het hier over hebben. Wij con
stateren alleen, dat Churchill hier
bewust goochelt met cijfers om er
een bepaalde conclusie uit te kun
nen trekken; het alternatief, dat hij
dit uit onschuldige onwetendheid
doet, lijkt ons niet zeer waarschijn
lijk.
Wii hebben deze demagogie, deze
oneerlijkheid van Churchill willen
signaleren, niet omdat wii er ge
noegen in zouden vinden, om zijn
reputatie neer te halen, maar om
dat wij fair plav wensen ook in de
politiek en omdat wij gehoopt had
den, dat de politici na de oorlog
zouden hebben gebroken met de
stelregel, die wii met een variatie
op de woorden van een ander groot
Engels staatsman, Palmerston, zou
den willen weergeven als „right
or wrong, mv partv." En
niet in de laatste plaats, omdat het
ons zo oprecht spijt, dat een zo
groot man go klein kan gün.
In de nazomer van dit jaar publiceerde de redactie van
het letterkundige maandblad Criterium een Indonesië-
nummer. Het bevat verhalen en gedichten van Indonesische
auteurs. Terecht stelt de redactie „ter inleiding" vast, dat
Indonesië reeds een zeer belangrijke invloed op onze cultuur
heeft uitgeoefend. Dan volgen de namen van Multatuli en
Du Perron. Deze opmerking is juist. En behalve aan de
twee genoemde schrijvers denken we ook aan P. A. Daum,
wiens Indische romans onlangs nog werden herdrukt, aan
Jan Prins en zijn Indische gedichten, aan de "schrijfster
Székely-Lulofs. En, voor_onze tijd, aan de boeken van
B e p Vuyk.
Haar boeken zijn geschreven in
goed. modern proza. De schrijfster
verstaat de kunst van het vertellen,
boeiend, bondig, beeldend. Zij bezit
de ware lust tot het verhaal. Om
streeks 1930 debuteerde zij met een
novelle „De Vrien d" die toen in
De Vrije F'-"5-- verscheen. Het is de
geschiedenis van een jongen, voor
wie alle menselijke verhoudingen
tot een spannend, een avontuurlijk
verhaal zijn geworden, met Oosterse
landen en zeeën tot achtergrond. Die
eersteling typeert Beb Vuyk. Het
tekent haar afkomst haar schrijver
schap, haar werk.
Vrijwel al haar boeken en verha
len gaan over de meest afgelegen
streken van Indonesië: de Moluk-
ken, het gebied van de Duizend
Eilanden met op één ervan Het
laatste Huis van de We
reld. Het is het land van de uiter
ste eenzaamheid. Er zijn niet de tro
pische centra van Westerse samen
leving met hun merkwaardige ver
schijnselen van isolering.en vermen
ging, cn waarvan de draden Jopen
naar de plantenwereld daarbuiten
Evenmin zijn er de centra van Indo
nesisch volksleven en volkscultuur.
Op die eilanden leven enkele Hol
landers, leeft soms één gezin te
midden van wat Alfoeren en Pa
poea's. Het lijkt soms idyllisch. De
vrouwen kunnen er orchideeën kwe
ken en de mannen besturen de klap
pertuin. De zee geeft er haar prach
tigste geheimen prijs, de kleuren
van het paradijs schijnen op uit haar
heldere diepte. De maandelijkse
postboot brengt even wat beweging.
En eenmaal per jaar vaart de do
minee van Menado uit en doopt hiel
en daar kinderen met de onwaar
schijnlijkste namen. Ander contact
met het Westen is er niet.
De tegenkant van deze idylle is
het harde bestaan van de pionier, die
terrein wint op de woekerende na-
Met de Johan van Oldcnbacnevelt"
keerde de bekende schrijfster BEB
VUYK onlangs naar Indonesië, waar
haar echtgenoot vertoeft, terug. Zij
had toen het plan voor een nieuwe
roman, die eveneens in Indonesië
speelt, al in haar hoofdHier ziet men
de vertrekkende schrijfster op de
loopplank
tuur en terrein aan haar verliest,
een onafgebroken strijd die een man
geheel aan zich kan binden. Voor
dit pionierschap heeft Beb Vu.vk
steeds scherp oog gehad. Zij is op
haar best, wanneer zij beschrijft hoe
de man geheel opgaat in dit ge
vecht. Haar laatste roman Het
Hout van Bara (uitg. W. de
Haan. Utrecht) is er opnieuw aan
gewijd.
En de tegenkant van deze idylle
is ook de slopende werking der een
zaamheid, vooral op de Europese
vrouw, cn de verlammende inwer
king van de hitte, en de conflicten
tussen de Europeanen, waarvan me
nigeen, als klein bestuurdertje aan
gesteld over een groot gebied, zich
alleenheerser waant en bezeten is
door machtsgevoel. Ook dat be
schrijft zij in dit boek: hoe mensen
elkaar in dit klein bestek van en
kele huizen aan de kust tot een ob
sessie werden, tot kwelgeesten en
duivels.
Beb Vuyk weet wat de tropen
maken van de Europeanen: de har
de verbeten vechter, die nooit meer
zonder dat land kan, de verzopen
duivel, de indolente. En hun levens
zijn voor haar de verhalen van het
avontuur, waarin de mens zich
waagt, die dat uiterste gebied be
treedt. En zij weet ook hoe. in Hol
land. nooit meer zijn eigen weg
vindt, wie eenmaal dit land hebben
gekend of er van vaders- of' moe
derszijde uit stammen. Haar novel-
lenbundel „De Wilde Groene
Geur" is vooral aan dit thema ge
wijd. De bundel verscheen reeds in
1941 te Batavia, en kon dus hier niet
meer bekend worden. De tweede
druk is thans te Amsterdam door de
uitgeverij Vrij Nederland bezorgd.
Ook in deze vijf verhalen waar
onder „De Vriend" zijn de
hoofdpersonen als de geïsoleerde
eilanden van het gebied, waaruit de
schrijfster komt. Want dit is het
kenmerk van haar figuren, die niet
meer weten of ze tot Europa of tot
het Oosten behoren, dat zij zo een
zaam zijn en ver van de anderen als
het eiland, waarop zij hebben ge
leefd. De mens is er volkomen op
zich zelf gesteld, hij gaat daaraan
onder of bijt zich vast in zijn arbeid
Beb Vuyk interesseert vooral de
man die het laatste doet. Zijn avon
turen zijn voor haar „de^ groene
wilde geur". Van hem vertelt zij in
een kort gehouden proza, dat na
een bondige formulering van de fei
telijke gebeurtenissen snelle wen
dingen maakt naar het innerlijk
van haar figuren, hun hunkering
naar liefde en veiligheid en zachte
toevlucht, onzichtbare medereiziger
op de avontuurlijke tochten, maar
die in dromen en koortsvisioenen
zich verraadt. Haar vrouwelijk ac
cent, hoezeer ook bijna angstvallig
weggehouden, verleent aan deze
„mannenverhalen" datgene, waar
door zij het iets te stoere missen,
dat menige avonturengeschiedenis
net even tot een sterk verhaal
maakt. Beb Vuyk kent het leven,
dat zij beschrijft, blijkbaar goed ge
noeg, om daaraan geen behoefte te
hebben. Dr. J. C. Brandt Corstius
(Ingezonden mededeling)
Om trots op te zijnl Elke
tand is zuiver wit en
kerngezond: geen spoor
tje tandsteen is zichtbaar.
Solidox nam het weg.
Solidox bevat sulforicinoleaat,
het unieke middel, dat tand
steen bestrijdt en voorkomt.
Solidox Is voorlopig slechts beperkt
verkrl|gbaar.
TEGEN
TANDSTEEN
SO 174)10.54
„Postzegelhandelaren in de Ame
rikaanse zone van Duitsland ver
heugen zich in het feit, dat Hitler's
gezicht hun fortuin betekent," zo
begint een Reuterbericht van 9 Oc
tober, waaruit blijkt, dat een de
creet, door de Geallieerde Contróle-
raad uitgevaardigd, het begin is
geweest van een ongezonde uitwas
der philatelie. Immers, het decreet
vermeldt het verbod postzegels,
voorzien van Hitler's beeltenis te
kopen, te verkopen, tentoon te stel
len of zelfs voorhanden te hebben.
Dit verbod heeft tot gevolg ge
had, dat bedoelde zegels sterk in
prys stegen en hoewel millioenen
exemplaren werden verbrand, kwa
men nog enorme aantallen op de
markt. De waarde van sommige
soorten is wel duizendvoudig geste
gen. Enkele voorbeelden van dit
zwarte handels-object volgen hier
onder.
De eertijds meest gebruikte fran
keerzegels, nl. die van 6 en 12 pfen
nig, werden verkocht voor ca. 30
Mark. Dc exemplaren, uitgegeven
ter gelegenheid van 's Führer's di
verse verjaardagen, waarvan voor
dien de topnotering de 3 Mark niet
te boven ging, gingen nu voor 150
De algemene inschrijvingtermijn
voor de olympische winterspelen is
gesloten. De volgende landen zullen
deelnemers naar St. Moritz zenden:
Canada, Verenigde Staten, Oosten
rijk, Frankrijk, Groot Brittannië,
Hongarije, Italië, Polen, Zweden,
Tsjechoslowakije, Zwitserland, Fin
land, Noorwegen, Zuid Slavië, Bul
garije, Liechtenstein, Turkije, Grie
kenland, Roemenië, Argentinië,
IJsland, België, Denemarken, Ko
rea en Nederland. Dit aantal
betekent geen record, immers in
1928, te St. Moritz, waren er even
als in 1948, 25 landen vertegen
woordigd, terwijl in 1936 te Gar-
misch Partenkirchen 28 landen
deelnemers hadden uitgezonden.
ALETTA, 9 Dec v Manilla te Iloilo
verw; ANTH LEEUWENHOEK. 7
Dec v Walvisbaai n Dakar; BOS
KOOP, Curacao—A'dam 10 Dec te
Antw verw; DELFT, Antw—Curaqao
pass 8 Dcc San Michaels; GROOTE-
BEER, 8 Dcc v Sabang te Balik
Papan; KOTA BAROE, R'damJava
7 Dec te Aden; MARIAKERK. 8 Dec
v Fremantle n Adelaide; MOLEN-
KERK, AntwGenua pass 9 Dec
Gibraltar: TARAKAN, 8 Dec van
Batavia te Cheribon; WILLEM
RUYS, R'damJava 7 Dec v Malta;
ABBEDIJK, R'damGolf v Mexico
6 Dcc te Tampico; ANDIJK, Havan
naR'dam 9 Dec te Antw; AVER
DIJK. 7 Dcc van Havanna te Tampa;
SLOTERDIJK. R'damJava pass 8
Dec Sagres; WESTERDAM. 8 Dec v
R'dam te New-York; VOLENDAM.
9 Dec v R'dam te Batavia; ZONNE-
WIJK.Buenos AiresHolland pass
8 Dec Fernando Noronha; JOHAN
DE WITT, 5 Dec te Suez; POELAU
LAUT, 7 Dec te Genua; TALISSE,
7 Dec v Algiers n Halifax; RAND-
KERK, 7 Dec v Bombay n Aden;
JAARSTROOM. 9 Dec v Antw n
Bordeaux; NIGERSTROOM. 8 Dec
te A'dam aangekom.; POLYDORUS,
7 Dec te Liverpool; POLYPHEMUS,
8 Dec te Port Swettenbam.
FEUILLETON
deren was en dat de koster dan met opzet zo'n
lawaai maakte met emmers en bezems, dat hij
alleen met de gemeenste orgelklanken de kerk
was uit te krijgen."
„Je zult zien. dat nu de koster de organist het
meest zal missen," meende Peter.
„Best mogelijk, maar luister eens." schrok
Frank plotseling op. „Hij heeft je toch zeker niet
gezien""
worden. Want je begrijpt wel. dat het er lelijk
voor je uitziet, wanneer die schurken zonder een
spoor achter te laten verdwenen zijn en iemand
wel jou in of bij de kerk zou hebben gezien."
Peter was er de man niet naar om onder de in
druk te geraken van dit somber perspectief en
zijn jongensachtig gezicht was allerminst zorge
lijk. toen hij zijn lange benen slungelig over zijn
fietè slingerde en voor de derde keer die dag
5)
Hij bracht hun sigaretten en blikjes en cho
cola. Toen heeft de Poolse commandant met
de burgemeester gesproken en zowaar op
een goede dag was Ossiefski tijdelijk tot or
ganist benoemd. De kerel speelde prachtig en
de koster, die het orgel altijd bediend had. zou
het toch nooit leren. De stakker werd daarmee
altijd zo gesard, dat hij blij was een ander in zijn
plaats te zien. Toch zijn zij geslagen vijanden ge
bleven, de koster en hij. De koster beklaagde zich
telkens bij de pastoor, dat Ossiefski teveel op het
orgel studeerde en dat het dan zo vals klonk,
dat hij er schele hoofdpijn van kreeg."
„Nu," meende Peter, „als het studeren was, wat
ik vandaag van hem hoorde, dan kan ik mij dat
indenken. Ik heb nog nooit zo'n verschrikkelijk
geluid beluisterd, als het accoord, waarmee hij
afscheid van het leven nam."
„Toch had je die man moeten horen. Af en toe
„Wie? De koster? Uitgesloten. Hij moet ge- de zonnige landweg voor de boeg kreeg
dacht hebben, dat er een dozijn duivelen en hel
lehonden achter hem aanzat, zo hard is hij naar
het klokketouw gelopen
„Gode zij dank. Stel je voor, dat juist één van
het handjevol Axenaren, die je gisteren voor het
Ht was niet zo stil meer bij het kerkje, toen
zij er kwamen en Peter vond. dat het er ook niet
langer vriendelijk uitzag. Twee brandweerlieden
stonden buiten te praten met enkele boeren en
zij keken de dokter met zijn logé onderzoekend
eerst ontmoette, je bij de enige moord sinds heu- aan, toen zij langs kwamen.
genis hier. gezien zou hebben.'
„Ik begrijp het: weg praktijk. Veelbelovend
jong arts door razende boeren uit zijn gemeente
verjaagd. Hield moordenaars onder zijn dak
„Geen brand, mannen?" vroeg Frank onnozel
in het voorbij gaan.
„Neê, dokter." zei er een. „We dachten, dattet
de heuimijt van Driekes Derkse was. die broeit
tuurlijk niet. wat dit allemaal voor gevolgen kan
hebben.wees Frank zijn vriend terecht. „In de
eerste plaats moeten we afwachten, of Ossiefs
ki wel dood is. Straks zal ik wel geroepen wor
den. Maar is het zo, dan heb je de poppen aan
het dansen. De hele provincie zal er zich mee be
moeien, politie, perslieden, radio-reportages, ge-
tuige-verhoren, ga maar door En waar sta jij
dan? Dacht je, dat die twee schutters rustig zijn
blijven wachten, totdat de veldwachter op het
gaf hij een concert voor de muziekliefhebbers van klokgelui zou komen aansukkelen? Nee, die zijn
Axen. De mensen hier zijn trots op hun orgel, natuurlijk ook gevlogen."
omdat het electrisch is, het enige in de hele streek „Of ze hebben elkaar nog even doodgeschoten,"
maar de klank en de accoustiek zijn bijzonder opperde Peter.
„Jij met je bekende oppervlakkigheid ziet na- al vier daoge, maar de veldwachter zei, dattet een
fraai en de notaris, de meisjes van Wiltzangk. wij
en nog een stel kwamen altijd, weer of geen
weer, Ossiefski beluisteren, wanneer hij zich in
„Afwachten!", zei Frank. En dat duurde niet
lang, want Karin kwam vertellen, dat Jef was
komen aansnellen met een boodschap van de bur-
Bach's fuga's verdiepte. En het grappigste is, dat gemeester, of dokter onmiddellijk naar de kerk
zijn wederwoord op de aantijgingen van de kos
ter onveranderlijk luidde, dat de koster altijd
kwam schoonmaken, wanneer hij aan het stu-
wilde gaan, want daar was een ongeluk gebeurd.
„Ga maar mee," zei Frank tegen Peter. „Als
het nodig blijkt kun je dan meteen gearresteerd
lijk in de karke is. We moge der niet in.
„We zullen eens zien." zei Frank, zoals hij altijd
tot zijn patiënten sprak, voordat hij zijn onder
zoek begon.
In de kerk waren vele autoriteiten van Axen;
het gezicht van de burgemeester klaarde op. toen
hij de dokter zag.
„Blij, dat U gekomen bent. dokter!" begroette
hij hem haastig en nadat Peter was voorgesteld
zette de burgemeester nerveus uiteen, wat er ge
schied was. Toen ging hij met de dokter en de
veldwachter naar het orgel, de anderen achter
latend. Enkele mannen, die Peter niet kende, ble
ven op een afstand praten, met gedempte stem
men en wantrouwende blikken in de richting van
Peter. Maar de koster was te zeer opgetogen, ziin
geschiedenis nog eens te kunnen vertellen: hij
bleef bij Peter en vond in hem en aandachtig ge
hoor. Het v/as een andere koster, een acteur, die
nu zijn dramatisch optreden beschreef:
Wordt vervolgd
Mark vlot van de hand en ook het
zegel van 12 (4- 38) pf. uit het
jaar 1941, waarop de Duitse Führer
met z\jn Italiaanse rotgenoot on
vervaard de wereld inblikten onder
het opschrift „Zwel Volleer und eln
Kampf", „deed" meer dan 20 maal
de normale waarde.
Het spreekt vanzelf, dat by do
Amerikanen, die altijd op wat bij
zonders uit zijn, het meest In trclc
zijn diè soorten, die van overdruk
werden voorzien onmiddellijk na do
ineenstorting van het eenmaal zo
trotse „Grossdeutschc Reich", zoals
bv. de uitgave ter ere van Stalin's
verjaardag in 1945, vervaardigd ln
de toen pas bezette Russische Zóne.
Deze zegels, ontworpen door het
Militair Bestuur voor Bezet Duits
land, droegen oorspronkelijk de op
druk „A.M." („American Mail"),
doch werden door de Russen daar
bij nog voorzien van het opschrift
„20.12.'45" (de verjaardag van Sta
lin.)
Ook de ln de stad Meissen door
de Russen van de opdruk „Deutsch-
lands Verderber" voorziene fran
keerzegels van 5, 6. 9 en 12 Pfen
nig waren een gewild object, het
geen blijkt uit de omstandigheid,
dat deze zegels, die voorheen min
der kostten dan een Mark voor alle
waarden, nu „zwart" voor 90 Mark
verhandeld werden.
Ingezonden mededeling
Op school maakte een
meester de leerlingen
knap
In stellende, vergro
tende en overtreffende
trap.
Jantje mocht na al dat
leren
Oók een voorbeeldje
lanceren:
„Goed, beter „TIP",
zei hij rap.
Inz. Mevr. I. V. Boskoop ontv. 1 fl. TIP.
Hedenavond
HILVERSUM I 19.— Beginsel-
progr. P. v. d. A.: 19.15 Trio; 19 30
De kerk nu; 19.45 Lezen in de bij
bel; 20— Nws; 20.15 „La belle Hé-
lène"; 21.15 Manetje is mijn doch
ter; 21.45 Ida Handel; 22.15 Cha-
noeka feest; 22.45 Van boek tot
boek; 23.Nws; 23.15 Zang, orgel;
23.30 Luchtige klanken.
HILVERSUM II 19.— Nws,
v/eer; 19.15 Nws uit Indië; 19.30 Ac
tueel geluid; 19.45 Eng. les; 20.
Nws; 20.05 Piano; 20.15 Conc. geb.
ork.; 21.20 Onder de leeslamp; 21.40
Conc. geb. ork.; 22.30 Nws; 22.45
Overdenk.: 23.— Vijf Zapakara's;
23.20 Lichte klanken; 23.45 Slotac-
coord.
Morgen
HILVERSUM I. 7.— Nws; 7.15
Gymn 7.30 Rhythme; 7.50 Dagope
ning; 8.Nws; 3.15 Masqueraders;
8.45 Gr.muz.; 9.15 Morgenwijding;
9 30 Piano; 9.45 Arb. vit.; 10.30 Voor
de vrouw; 10.35 Orgel; 10 50 Kleu
tertje luister: 11.Vrouwen in de
omroep; 11.20 Frans ork. conc.; 12.
Operette conc.; 12.30 Weer, in 't spi
onnetje; Gerard van Krevelen; 13.
Nws; 13.15 Renova septet; 13.45 De
vrouw in haar huis; 14.De vrouw
binnen en buiten haar huis; 15.
Voor zieken en gezonden; 16.U
kunt het geloven of niet; 16.05 Re
prises; 17.Kaleidoscoop; 17,20 Dr.
Portielje; 17 30 Skvmasters: 18.15
Sport; 18.30 Strijdkrachten.
HILVERSUM II. 6.45 Weer; 7
Nws; 7.15 Marek Weber; 7.30 Gebed:
7 45 Ochtendgloren: 8.Nws; 8.15
Pluk de dag; 9Ochtendconc.; 9.30
Waterst.; 9 35 Franse opera sterren;
10.Leger des Heils; 10.15 Morgen
dienst; 1045 Orgel; 11.Zonne
bloem; 1145 Orgelwerken; 12
Angelus, pianorec.; 12.30 Weer; 12.33
Lunch conc.; 12.55 Zonnewijzer;
13 Nws; 13.20 Welk boek?; 13.45
Hors d'oeuvre; 14Metropole ork.;
14.40 Gezondheid in de wintermaan
den; 15.— Bij een kopje thee; 15.15
Nationaliteit in het strijkkwartet;
•16.— Bijbellezing; 16.45 Symph. ork
17.Jeugdjournaal; 17.30 Cyclus
geest, lied 17 50 Rijk overzee; 18
Land en tuinbouw; 18.15 Zigcuner-
muz.; 18.30 Ned. koren en korpsen.
11 DECEMBER. Appelbomen
kunnen thans evenals andere vrucht
bomen worden geplant. Men onder
scheidt vroege, middenvroege en late
soorten Enige der meest aanbevelens
waardige zijn: Yellow Transparant
pluktijd Aug.), Zigeunerin (Augus
tus). Transparante de Cronels (Sep
tember). Manks Codlin (September),
Cox's Orange Pippin (einde Septem
ber), Sterappel (October), Groninger
Kroon (October) en Goudreinet (Oc
tober). Bij de aanschaffing dezer
vruchtbomen late men zich door een
deskundige voorlichten. S. L.
