Er is
wee;
DEUTSCHE
SLAOLIE
Klachten van Utrechtse architecten
over wederopbouw
811111
.|||1
Dienstbodennood is gevolg
van weinig waardering
Wrijving tussen am btelijke instanties
oorzaak van vertraging
VJ
Geef de „Kaisers" wat des
„Kaisers" is
Woord is nu aan
de minister
De officieren van de Nederlandse Missie
te Berlijn en hun auto's
26 500 gulden aan
literaire prijzen
De zuinigste
de beste! i*
CALVÉ m DELFT
Nieuwspalet
Radio-programma
Donderdag 18 December 1947
3
De Utrechtse architecten zijn ernstig ontevreden over de gang
van zaken bij de wederopbouw. In de twee en een half jaar na
de bevrijding hebben zij de ervaring opgedaan, dat de over
heidsbemoeiing te veel-omvattend is geworden. Deze maakt,
volgens de Utrechtse architecten, een goede ontwikkeling van
de bouwnijverheid onmogelijk. De wrijving tussen en binnen
verscheidene ambtelijke instanties, die naast en tegen elkaar in
werken, is volgens hen oorzaak van de ernstige vertraging bij
het verlenen van vergunningen en de uitvoering der bouw
werken.
schien slechts tien bouwmees
ters zijn, die over de techni
sche en artistieke kwaliteiten
beschikken om als supervisor
op te treden.
De Utrechters stellen voor, dat
deze bouwmeesters in hun kringen
college gaan geven. Voorop stellen
zij, dat de meesters ook de belang
rijkste opdrachten moeten hebben.
Door hun opdrachten te bespreken
met collega's, die minder begaafd
of bedreven zijn, zouden zij de
vakkennis van deze architecten
kunnen vergroten en oeïnvloeden.
Uit de kringen moeten zich vor
men commissies van de beste
architecten, die de opdrachten en
het werk der collega's beoordelen
Ambtenaren gaan buiten
hun boekje
Dit is wel de belangrijkste klacht,
die in de kring- „Utrecht" van de
Bond van Nederlandse Architecten
(B.N.A.) tot uiting is gekomen. In
enkele vergaderingen is zij bespro
ken. Daar bleek ook grote ontevre
denheid over de regionale architec
ten-commissie, de supervisoren en
de honorering.
Het is de Utrechtse architecten
eveneens gebleken, dat vele amb
tenaren vaak :n zaken, die niet tot
hun competentie behoren, hun
eigen inzichten trachten door te
drijven. In plaats van dat de over
heid deze misstanden wegneemt,
bevordert zij ze dikwijls.
Daardoor komt het, dat de
kosten van de wederopbouw-
en planologische diensten, de
supervisie, het gemeentelijke
bouwtoezicht, de schoonheids
commissies enz. volgens de ar
chitecten niet in een redelijke
verhouding staan tot die van
het bouwwerk, dat de be
moeienissen van al deze dien
sten en bureaux het bouwen
duurder maken.
Bezwaren tegen supervisie
Ernstig ook zijn de bezwaren, die-
tegen de supervisie, gelijk die
thans functioneert, zijn ingebracht.
Door min of meer dwingende voor
schriften wordt de verantwoorde
lijkheid van de architect steeds
verder ondermijnd. De supervisie
ontaardt in de practijk tot een wa
re dictatuur, gelijk le Utrechters
het uitdrukken. Men moet dikwijls
spreken van een één-hoofdige
schoonheidscommissie, die in de
practijk dikwijls degenereert tot
een ambtelijk bureau, waar een
ondergeschikte uitmaakt wat toe
laatbaar is en wat niet.
De keuze der supervisoren is
door de overheid soms volkomen
willekeurig geschied, zonder over
leg met de B.N.A. Daardoor kregen
vaak architecten, die te jong zijn of
te weinig ervaring hebben, deze
functie. Men is van mening dat
het systeem van supervisie ge
doemd is te falen, omdat steeds
meer blijkt dat er te weinig archi
tecten zijn, die voor dit werk ge
schikt zijn.
De Utrechtse architecten be
palen zich echter niet alleen
tot afbrekende critiek. Zich
bezinnend op positieve maat
regelen ter verbetering der
volgens hen onhoudbare toe
standen kwam men tot de con
clusie, dat er in ons land mis-
Spiegel
der
wereld
„Wederopbouiv' zal
antivoorden
Ernstig zijn de klachten, die de
Utrechtse architecten over de We
deropbouw hebbenZtj hebben hun
grieven op schrift gesteld en die
het hoofdbestuur van de Bond van
Nederlandse Architecten (B.N.A.)
toegezonden. Zij spreken van amb
telijke traagheid en willekeur, van
onbekwaamheid en dictatuur. Wij
hebben onze krant voor deze
klachten opengesteld, doch meen
den dat de wederpartij, i.e. het
departement van W ederopbouiv.
het recht had de moeilijkheden van
haar kant te bezien. Hedenavond
dus komen de architecten aan het
woordmorgenavond volgt de
reactie van de afdeling Voorlich
ting van het departement
en eventueel raad kunnen geven.
Als er een supervisor wordt be
noemd moet die uitsluitend een
coördinerende taak hebben voor
een hele streek of stad.
Door deze onderlinge aesthetische
critiek worden in zekere zin
schoonheidscommissies overbodig,
terwijl de architect persoonlijk
verantwoordelijk blijft voor zijn
werk.
De Utrechtse architecten zijn er
van overtuigd, dat door deze, iet
wat simplistisch voorgestelde wijze
van werken veel ambtenarenwerk
overbodig wordt en de wederop
bouw sneller kan opschieten.
Er zijn peignoirs, die men alleen maat
..even aanschieten er zijn er. waar-
mee men ook „voor de dag kan
komen". Dit is zo'n decent, ietwat
gekleed kamerjaponnetje van de laat
ste soort. Het is vervaardigd van
karmozijnrode wollen stof en heeft
wit wollen, geborduurde mouwen.
Vaken vrouwenbonden ontwierpen betere
arbeidsvoorwaarden
Het beroep van dienstboden is jarenlang een der minst gewaar
deerde vakken geweest. Veelvuldig waren altijd de klachten van de
meisjes, die hulp in de huishouding waren: laag loon, geen behoor
lijke sociale positie en, laten we het maar eens ronduit zeggen, een
behandeling door vele mevrouwen, die lang niet zo was als zij be
hoorde te zijn. Al deze factoren drukten een stempel van minder
waardigheid op dit beroep. Is het wonder, dat hoe langer hoe meer
meisjes, die voorheen dit vak gekozen zouden hebben, de fabrieken
ingingen, waar zij meer verdienden en waar hun rechtspositie be
hoorlijk verzorgd was? Zo groeide de dienstbodennood, waarover
men veel gepraat en gerapporteerd heeft.
hoogd met f 5.per maand als
het meisje één der genoemde di
ploma's heeft. Voor krachten ouder
dan 30 jaar (dus echte huishoud
sters) zijn hogere lonen toegestaan.
Verder stelt de regeling eisen t.a.v.
huisvesting en verwarming.
De werktijd voor werksters is in
de regeling vastgesteld op 8y2 per
-
Ti -1
t-
1
'A
Wm$.. j
Ifec'ï*
i
jfei
innrTTrf8^
l.- t. 3
Voorheen: de oude getrouwe dienst
bode in costuum, die werkte en zorg
de van de vroege morgen tot de
late avond; de spil waar het huis
houden om draaide.
7 OALS men weet, is de sociaal-
democratische partij in de Rus
sische zone van Duitsland al sinds
heel lang verboden. De C(hristlich)
D(emokratische) U(nion) en de
Liberale Democraten konden er
tot dusver hun politieke werkzaam
heid voortzetten, zij het dan ook,
dat hun daarbij allerlei moeilijkhe
den in de weg werden gelegd.
Eerstgenoemde partij in het bijzon
der had een sterke aantrekkings
kracht. omdat zij onder de energie
ke leiding van Jakob Kaiser keer
op keer pal durfde staan voor het
behoud van de democratische vrij
heden en daarbij ruiterlijk critiek
durfde oefenen, zowel op de bezet
tingsmacht als op haar handlan
gers, de S(ozialistische) E(inheits-
partei) D(eutschlands).
Dit heeft Kaiser al meer dan eens
in conflict gebracht met de Sowjet-
autoriteiten en wii hebben ons al
eens met verwondering afgevraagd,
hoe lang de Russen dit optreden
van dc C.D.U. zouden tolereren.
In de laatste tijd, nu overal in de
Russische invloedssfeer van Oost-
Europa de laatste sporen van oppo
sitie worden vernietigd, is ook in
Oost-Düitsland de systematische
actie tegen de C.D.U. in het alge
meen en haar voorzitter Kaiser in
het bijzonder begonnen. De druppel,
welke de beker heeft doen overlo
pen, is geweest de weigering van
de leiding van de C.D.U. om de par
tij als zodanig te doen deelnemen
aan het „Duitse Volkscongres" te
Berlijn. Van dit ogenblik af staan
de leiders van C.D.U., naar de Neue
Zürcher Zeitung meldt, onder voort
durende persoonlijke pressie: z\j
worden telkens ter verantwoording
geroepen op de verschillende Kom-
mandaturen en daar dikwijls uren
lang achtereen aan zware verhoren
onderworpen, waarbij vriendelijk
heden en dreigementen elkaar af
wisselen, zoals dit bij deze wijze
van optreden nu eenmaal gebruike
lijk is. Ook doodgewone leden van
de partij staan aan soortgelijke
druk bloot.
Het is niet te verwonderen, dat
bepaalde lieden tegen deze druk
niet bestand zijn gebleken. Zo heeft
een klein getal van de leiders, naar
verluidt in het geheel zes, zich ver
enigd om Jacob Kaiser ten val te
brengen. De Russen geven er n.l.
de voorkeur aan, dat Kaiser van
binnen zijn eigen partij uit op zij
wordt geschoven; dit spaart hun de
onaangename noodzaak een marte
laar van hem te maken.
T AKOB KAISER maakt het de
J bezettingsmacht intussen alles
behalve gemakkelijk. De Russische
kapitein Kratyn, die hem de hint
kwam brengen, dat ht1 do bezet
tingsmacht niet langer welgevallig
was, heeft hij ronduit gezegd, dat
hij een dergelijke officieuze mede
deling niet voldoende achtte en dat
de Russen hun oordeel over hem '»n
een openlijke verklaring moesten
vastleggen en daardoor zelf de ver
antwoording voor zijn afzetting op
zich dienden te nemen. Zolang dit
niet gebeurde, aldus Kaiser in dit
zelfde gesprek, was er slechts één
instantie, die over ziin al of niet
aanblijven als voorzitter zou kun
nen beslissen: het partijcongres van
de C.D.U. Dus zelfs niet het partij-
b e s til u r, waar de Russen met
de straks genoemde zes opposan
ten hun zin hoopten te krijgen.
Dinsdag j.l. zouden de voorzit
ters van de C.D.U. in de verschil
lende L&nder van de Russische zone
een onderhoud hebben met overste
Toelpanof en andere leden van het
militaire bestuur, om over deze
actie tegen hun partij met de Rus
sen te spreken. Zij hadden opdracht
om in dit onderhoud nadrukkelijk
te vragen, welke mogelijkheden
voor politieke activiteit op de basis
van vrijheid van mening er in de
Russische zone nog bestonden.
Over het verloop en het resultaat
van deze bespreking is ons nog
niets bekend geworden. Wij kunnen
ons echter moeilijk voorstellen, dat
de Russische autoriteiten tot con
cessies in deze bereid zullen zijn
geweest, tenzij zü er na de mis
lukking van Londen op uit zouden
zijn om de publieke opinie in hun
zone van Duitsland voor zich te
winnen. Wjj vrezen echter, dat zij
de weg van onderdrukking van
iedere oppositie de kortste en dus
de meest practische zullen vinden
om dit gebied nog meer dan tot
dusver het geval was in hun hand
te krijgen.
Op 1 Jan. 1947 telde Zweden
2462 bioscopen. Elke avond werden
de bioscopen door een half millioen
mensen bezocht, die daarvoor
750.000 kronen uitgaven.
Er is slechts één middel om uit
deze impasse te geraken: verhoog
het aanzien van dit beroep door
een uniforme salarisrcgeling, door
vaststelling van vacantie en vrije
dagen. Deze gedachte is richtlijn
geweest voor de regeling der ar-
eidsvoorwaarden voor vrouwelijk
huispersoneel, die de Alg. Ned.
Bond van Huispersoneel, in overleg
met de Ned. Ver. van Huisvrou
wen, ontworpen heeft.
Wordt deze regeling aanvaard
dan zal het land ingedeeld worden
in drie gemeenteklassen, het per
soneel in drie groepen: hulpen in
de huishouding extern, idem intern
en werksters. De werktijd zal voor
de-eerste groep maximaal 8!/2 uur
per dag bedragen. Per week zal
het externe dienstmeisje recht heb
ben op anderhalve vrije dag: de
hele vrije dag liefst op Zondag. Het
loon zal variëren van 40 cent tot
55 cent per uur in de hoogste klas
se (waartoe Amersfoort, Baarn,
Jutfaas, Maartensdijk, Oudenrijn,
Soest, Utrecht, Zeist en Zuilen zul
len behoren), in klasse II 35 tot 50
cent per uur (De Bilt, Bilthoven,
Driebergen en Maarssen) en in
klasse III 30 tot 45 cent per uur
(alle andere gemeenten).
Deze lonen zullen verhoogd wor
den met 5 cent per uur als het
meisje in het bezit is van een di
ploma huishoudschool, lapdbouw-
huishoudschool of van een bijzon
dere cursus. Verder bevat de con
cept-regeling bepalingen voor
overwerk en aftrek voor maaltij
den.
De werktijd voor internen is voor
onder 18-jarigen vastgesteld op
maximaal 44 uur per week, voor
ouderen maximaal 10 uur per dag
en 55 uur per week. De regeling
Ingenieuze smokkelarij langs semi-legale weg
Over de gedragingen van en de verhoudingen in de Nederlandse mili
taire missie te Berlijn zijn hier te lande dusdanige bijzonderheden bekend
geworden, dat na publicaties in de pers en een kamerinterpellatie een
commissie van onderzoek is ingesteld. Onlêngs is aan de leden van de
Tweede Kamer het rapport-Visser aangeboden, waarin de bevindingen
van deze commissie ter vertrouwelijke kennisneming zijn neergelegd.
waarbij uit de „missie"-kas voor
schotten werden teruggestort met
marken, verkregen door smokkelarij
Daarna bood men zijn wagen ter
tijdelijke militarisering aan de mis
sie aan en gebruikte deze meestal
geruime tijd ten dienste daarvan.
Na hun demobilisatie nanien de
officieren de auto's mee naar Ne
derland, lieten ze in Nederland
demilitariseren en betaalden in
voerrechten ten dep. van financiën.
Dit werd dan uiteindelijk beloond
met een nationaliteitsbewüs, zodat
de auto privé-bczit kon worden.
De wagen van overste H. bad lt
S. op deze wijze naar Nederland ge
smokkeld Ziin eigen auto bracht hij
onder valse papieren (vervallen mi
litair nummer) over de grens.
Op 'n vraag van de voorzitter van
dc krijgsraad, waarom hii deze me
tbode gevolgd had, verklaarde S..
dat hij bevreesd was. dat de chef
van de missie, generaal Iluender,
zijn dierbaar bezit in beslag zou
laten nemen en aan een andere offi
cier ter beschikking stellen. Hfj had
steeds onenigheid gehad met de ge
neraal. reden, waarom hij tenslotte
ontslag had genomen.
In opdracht van zijn meerderen
zou hijzelf met een hoofdinspecteur
van het min. van financiën de af
spraak gemaakt hebben, volgens
welke de officieren na demobilisatie
in 't bezit konden blijven van hun
wagen.
Dé auditeur-militair nam het ver
dachte kwalijk, dat hij onder de
vlag van de missie smokkelarij had
bedreven en het deviezenbesluit
overtreden. Hij eiste een gevange
nisstraf van 4 maanden met aftrek,
een geldboete van f 5000.subs. 2
mnd. hechtenis, verbeurdverklaring
van de twee B.M.W.-auto's en ont
slag uit de militaire dienst. Na
raadkamer werd de zaak terugge
wezen naar de officier-commissaris
voor nader onderzoek.
Thans: dc kwieke jongedame die
zich van haar rechten welbewust is.
Van speciale kledij geen sprake
meer, een coquet schortje is vol
doende.
van de vrije tijd is dezelfde als
voor de externen. De werktijd zal
niet voor 7 uur 's morgens mogen
aanvangen en moet uiterlijk 7 uur
's avonds eindigen. Loon: klasse I
van f 40.tot f 60.per maand;
klasse II van f 35.tot f 55.en
klasse III f 30.tot f 50.ver
dag. Loon: klasse I 70 cent, klasse
II 65 cent en klasse III 60 cent per
uur.
Vacantie voor beide eerste
groepen: minstens twaalf
werkdagen per jaar met be
houd van loon en vergoeding
voor voeding en inwoning.
Werkster: een vacantiedag per
half jaar per wekelijkse werk
dag. Als de werkgeefster spe
ciale kleding verlangt moet zij
die verstrekken.
Een afschrift van deze regeling
is gezonden naar de Landelijke
Commissie van Advies voor Vrou
wenarbeid met het verzoek de mi
nister van Sociale Zaken te over
tuigen van de noodzaak van een
goede rechtspositie voor huisper
soneel.
In Brussel hebben exploitan
ten en filmverhuurders een ge
meenschappelijke „Hoge Kinema-
raad". ingesteld. Deze raad zal tal
van problemen, ter hand ne
men, o.a. het ontwerpen van een
uniform vertoningscontract, wijzi
gingen in de filmcensuur enz.
De Engelse minister van han
del, Harold Wilson, heeft in het
Lagerhuis op een desbetreffende
vraag geantwoord, dat de Labour-
regering geen plannen heeft tot
nationalisatie van het Britse film
bedrijf.
Officieren komen voor
de krijgsraad
Voor do krijgsraad te velde al
hier diende Dinsdag: de zaak tegen
de 36-j. reserve le luitenant E. S..
die zich als transport-officier bij de
Nederlandse militaire missie te Ber
lijn schuldig heeft gemaakt aan her
haalde overtreding van het devie
zenbesluit en aan smokkelarij.
De auditeur-militair maj. mr. A.
W. baron van Imhoff kondigde aan,
dat nog meer officieren van de mis
sie voor deze krijgsraad zullen moe
ten verschijnen en hij betreurde het.
dat de krijgsraad geen inzage bad
kunnen krijgen van het rapport-
Visser. De onderhavige verdachte is
ook in andere zaken ten goede of
ten kwade betrokken, maar om
hem een lang voorarrest te besparen
had baron van Imhoff aan spoedige
berechting de voorkeur gegeven.
Wat It. S. in feite misdreven heeft,
kan op zichzelf beschouwd weinig
belangrijk genoemd worden, maar
als symptoom voor de mentaliteit
der Ned, missie-officieren, levert bet
een aardige bijdrage tot een beter
begrip van de misstanden bü dit
instituut.
Een auto voor koffie
Lt. S. dan. die tot transportofficier
was gebombardeerd „omdat hij zo
bekwaam zou zijn in de oplossing
van moeilijke zaken", was even
als de meeste van zijn krijgsmak
kers zeer gesteld op het bezit van,
'n eigen auto en speciaal op het
Duitse merk B.M.W. had hij zijn
zinnen gezet. Nu gaat zo'n wens in
het Duitsland van heden op een
zeer gemakkelijke manier in ver
vulling: men kope in het buitenland
(bijv. in Nederland) een aantal pon
den koffie, thee of enige boxes siga
retten, men smokkele deze over de
grens en ruile ze tegen een fraaie
wagen, of wel: men zette de arth
kelen om in rijksmarken en kope
met dit geld de begeerde auto.
Aldus ook lt. S. In militaire
auto's smokkelde hij, met behulp
van enige vrienden, 80 pond koffie
naar Duitsland. Deze werden daar
te gelde gemaakt. Ook smokkelde
hij 30.000 mark van Duitsland naar
Nederland en weer terug!
Voorts werd hem te laste gelegd,
dat hij twee auto's, één voor hem
zelf en één voor de overste H.. plv.
correspondent van de missie te Den
Haag. naar Nederland zou hebben
gereden.
Wat S. hierover meedeelde, gaf
een hoogst merkwaardige indruk
van de financiële manipulaties van
de Ned. missie, die in veel herinnert
aan de stijl van wijlen het M.G.
Andere tactiek
De officieren, die dus een hobby
hadden voor auto's, wilden ook
gaarne na hun demobilisatie de be
schikking hebben over een eigen
wagen. Hierboven hebben we reeds
één wijze beschreven, waarop ze in
Duitsland hun auto's verkregen.
Een andere tactiek was deze,
In de door de uitgeverij Gottmer
te Haarlem uitgeschreven vier
jaarlijkse Roman-prijsvraag heeft
de Nederlands-Vlaamse Jury, be
staande uit Jan H. de Groot, Piet
Bakker en P. W. Assmann voor
Nederland, Karei Jonckheere en
Dr. André Demedts voor België
uitspraak gedaan.
De uitreiking der prijzen, totaal
f 26.500, aan de auteurs der be
kroonde manuscripten, onder wie,
een bekend Utrechter, zal plaats
hebben op 20 December a.s, te 15
uur in Hotel „De Leeuwerik",
Kruisstraat 30 te Haarlem.
Bij deze gelegenheid zullen Ka-
rel Jonckheere en Jan H. de Groot
als leden der Jury het woord voe
ren.
Een 1500 kg wegend motor-anker, bestemd voor de machine van een schip dat
voor dc kust van Afrika bij Dakar averij had gekregen, werd per extra vracht
toestel door de K.L.M. op de snelst mogelijke wijze overgebracht. Dc kapitein
had zich met de werf Wilton-F yenoord in verbinding gesteld, waar het anker
onmiddellijk naar Schiphol werd vervoerd Het zware machine-onderdeel wordt,
zooals de foto toont, stevig vastgesjord. Het toestel waarin de kist werd over
gebracht was van dubbele deuren voorzien.
FEUILLETON
HOOFDSTUK IV
Waarin Peter meent er iets van te begrijpen
In het zijkamertje van het doktershuis zaten zij
de volgende middag weer tegenover elkaar: Pe
ter, zijn lange benen over dc stoelleuning geslin
gerd, en 'Frank, in wiens gezicht bezorgde trek
ken gegroefd waren.
,,'t Valt best mee, tussen die boeven." zei Peter
luchthartig. „Ik begin er al aardig aan te wen
nen."
„We moeten het hele geval aan de politie voor
leggen", meende Frank peinzend.
„Als je dat ooit in je hoofd haalt," dreigde
Peter, „dan stuur ik al mijn nieuwe relaties op
je spreekuur. Ik zie de kranten al: Afgrijslijk
misdrijf in dokterskamer Veelbelovend jorig
arts, met eigen instrumenten vermoord!"
„Rustig maar, jij zou met al je bravoure niet
één van die relaties van je kunnen vinden."
;,Wat zijn de laatste berichten?"
„Ik was om twaalf uur nog op het raadhuis.
De veldwachtJt rapporteerde juist aan de bur
gemeester over zijn raid met drie boerenknech
ten en een paar honden door het land. Geen
spoor van een worsteling of wat dan ook. Zij
kwamen met twee patroonhulzen terug. Dat was
alles En dat is waar ook er waren lieden
van het parket uit Eaangekomen."
„En de koster? Heeft hij nog over zijn pakket
gesproken?"
,„Neé, de arme drommel is wel wat rustiger
door mijn broomdrankje. Hij was zo overstuur,
dat hij zich nu nog'^naar vaag herinnert, wat er
gebeurd is."
„Kan ook slimmigheid van hem zijn."
„Mogelijk, maar ik heb nog een verrassing
voor jou. Ik kon de koster verleiden tot een tech
nisch gesprek over het orgel. En, mijn waarde
Sherlock, jouw Watson heeft een aardig karwei
voor je opgeknapt; hij bracht voor zijn meester
het „mysterie van de onzichtbare handen" tot
oplossing."
Met een ruk kwam Peter uit zijn stoel over
eind.
„Weet jij," vroeg hij met verbazing in zijn
ogen, „hoe dat orgel speelde, terwijl de organist
er niet voor zat?"
„Juist. En 't was heel eenvoudig. De koster
vertelde, dat Ossiefski enkele maanden geleden
een instrumentje aan het orgel heeft gebouwd,
dat, met een eenvoudige handgreep bediend,
een accoord kan vastzetten. Toen de koster Os
siefski ermee bezig zag en naar de betekenis
ervan vroeg, scheepte de Pool hem af met de
bewering, dat „alle moderne orgels dat hadden".
Maar ik moet je bekennen, dat ik het nut ervan
niet inzie."
„Daar zit iets achter Frank'"
„Mogelijk, maar ik vind het belangrijker, dat
de koster nog steeds met geen woord over jou
gesproken heeft, niet tegen mij en wanneer hij
de burgemeester in vertrouwen had genomen
zou ik dat nu ook wel weten. Dat betekent dus,
dat hij je ook werkelijk niet zal hebben gezien."
„En het signalement van de man met de korte
laarzen?"
„Weet hij alleen van te stamelen, dat het zijn
redder was en dat hij een lidteken boven zijn
rechteroog had. Maar de koster is te gauw bui
ten gevecht gesteld om nog veel te kunnen ver
tellen De man. die hem met de kolf van een
pistool knock out sloeg, heeft hij helemaal niet
gezien."
„Dat moet nummer 4 in de wedloop geweest
zijn; hij lag tenminste achter, toen ik de start
meemaakte."
„Mogelijk: maar ik blijf het gedrag van onze
koster zonderling vinden. Hij vertelde, dat hij
door zijn plicht geroepen
„Ja, ja, ik hoor hem al praten."
poolshoogte ging nemen in het huisje;
of de veldwachter er wel voor gezorgd had, dat
alles op slot was tegen mogelijke zwervers."
„En geen woord over het pakket?"
„Dat is juist het vreemdste van alles, Peter.
Wat heeft hij in vredesnaam met die muziek
boeken willen doen? Waarom bracht hij die te
rug, zorgvuldig ingepakt?"
„Ik denk er langzamerhand iets van te be
grijpen en ik zal je mijn idee vertellen," zei
Peter, en hij krulde zich nog behaaglijker in de
stoel.
„Zie je, dié boeken waren van Ossiefski, al
staat zijn naam er niet in. Maar de koster zal
zich nooit met de Franse suite van Bach bezig
gehouden hebben. Er staan ook aantekeningen
in die boeken, die ik nog grondig bestuderen
moet. maar het is Pools, dat zie je aan die zotte
c's, 3ie je ook op de postzegels kunt bekijken.
Wanneer je de koster aan een kruisverhoor zou
onderwerpen, weet ik zeker, dat hij bekennen
zal. de boeken in de kerk achtergehouden te
hebben; de sukkel heeft in zijn jaloezie over
Ossiefski's superioriteit stellig gedacht in die wer
ken het Sesam open U voor de muziekschatten
te kunnen vinden. In plaats van een toverfor
mule vond hij een notenschrift, dat hem te mach
tig was en hij besloot d?- boeken snel terug te
brengen, voordat zij door iemand gemist zouden
kunnen worden."
„Waarom ze dan niet weer in dc kerk neer
gelegd?"
(Wordt vervolgd)
(Ingezonden mededeling)
I
•f» De Bredase recherche is erin
geslaagd de dader van twee bom
aanslagen, die het laatste half jaar
werden gepleegd, te arresteren.
Het individu verpakte de handgra
naten, die voor dit doel gebezigd
werden ln een marsepein-doosje, dat
met zilverpapier werd opgevuld.
Liefde was de achtergrond
•f» Gistermorgen om kwart voor
negen is er brand uitgebroken ln de
villa van de weduwe W. v. d. Woerd
te Barneveld. Het vuur ontstond in
de bijkeuken en werd door een voor
bijganger ontdekt. Deze waar
schuwde onmiddellijk het personeel
van do aan de villa grenzende ket-
tlngkastenfabriek. De brandweer
werd gealarmeerd en was snel ter
plaatse. De kapitale villa was toen
echter reeds een prooi der vlammen.
Men schat de schade op f 70.000 tot
f 80.000, welke door verzekering
wordt gedekt. De oorzaak van de
brand kon nog niet worden vastge
steld.
Gistermiddag omstreeks 2 uur
geraakte de heer G. Verburg uit
Rijswijk op de Hoornbrug aldaar
onder de tram van Delft naar Den
Haag.
Hij viel met het hoofd tegen de
voorzijde van de baanschuiver en
werd enige meters meegesleurd.
Het slachtoffer werd op slag ge
dood. Het stoffelijk overschot Is
overgebracht naar het ziekenhuis te
Voorburg.
Jj* Te Boekei schonk de vrouw
van de grondwerker L. Verhofstad,
wonende in de Heivelden, het leven
aan een drieling, twee meisjes en
een jongen. Moeder en drieling, die
in het ziekenhuis te Gemcrt ver
blijven, maken het uitstekend. Het
gezin Verhofstad-Pennings telt
thans 8 kinderen.
Jb Volgens de Bagdadse avond
bladen is in betrouwbare kringen
bevestigd, dat een Irakees leger
klaar staat om zich bij do Arabische
legers te scharen voor de strijd ln
Palestina. Volgens onbevestigde
berichten zouden 150.000 volledig
uitgeruste manschappen het teken
tot de opmars afwachten. Verder
zouden 500.000 gewapende stamge
noten gereed staan Trans-Jordanië
binnen te trekken en daar op nade
re orders te wachten.
Hedenavond
HILVERSUM I: 19.— Klokje van
7 uur: 19.05 Bernard Person; 19.15
We kijken naar binnen (revue); 19.45
Reg uitz; 20.— Nws; 20.05 Report;
20.15 Omroep ork; 21 15 Luisterspel;
fam tfltastök; 22.30 Cor de Groot;
22.45 Causerie; 23.Nws; 23.15 Gr.
HILVERSUM II: 19— Nws, weer;
19.15 Heroriëntering in de zending;
19.30 Act films; 19.45 Gr muz; 19.55
koor; 20.— Nws; 20.15 Steravond;
21.30 Vaart der volken; 21.50 Kir
Lintilloch Choir; 22.30 Nws; 22.45
Overdenk; 23— Viool recital; 23.30
Potpourri.
Morgen
HILVERSUM I: 7.— Nws; 7.15
Gr pl; 8— Nws; 8.18 Operette klan
ken; 8.50 Voor de huisvrouw; 9.
Lichte klanken; 9.30 Pro Arte Kwar
tet; 10.Morgenwijding; 10.20 Sevil-
lian Serenaders; 10.30 Voor de
vrouw; 10.45 Omrocpkamcrork; 11.30
Sneeuwgans, voordr; 11.45 Pop zang.
plaatjes; 12.— Vaudeville ork.; 12.30
Weer; 12.33 Sport; 12.38 Piano; 13
Nws; 13.15 Virtuoso sextet; 13 45
Benjamino Gigli; 14.Kookkunst;
14.20 Gr muz; 15.— Boekenschouw;
1520 Piano; 15.30 Frans Cabaret;
16.Orgelspel; 16.30 Tussen 12 en
16; 17— Schumann liederen; 17.20
Wij en de muziek; 18.Nws; 18.30
Strijdkrachten.
HILVERSUM II: 7.— Nws; 7.15
Orkestwerken; 7.45 Woord vd dag;
8.-5 Nws; 8.30 Liszt progr; 9.15 Och-
teirobezoek bij zieken; 9.30 Waterst;
9.35 Lichte klanken; 10.30 Herden
king 150-jarig bestaan Ned Zending;
12.Pianoduo; 12.30 Weer; 12.33
Dolf vd Linden: 13.— Nws; 1315
Mandolinata; 13.50 Pianorcc; 14.20
Van oude en nieuwe schrijvers; 14.40
Zangrec- 15.15 Piano, viool, cello;
16— Declamatie; 16.20 Omroep ork;
17.20 Lili Kraus piano; 17.40 Fluit,
viool, cello en plano; 18.30 A'dams
Vocaal Ens; 18.45 Werk op de ach
tergrond, causerie.
TUINKALENDER
19 DECEMBER. Even een-
dacht voor dc Sedutti, hel populaire
kamerplantje, dat in zeer vele wo
ningen wordt aangetroffen en vol
uit Sedum Sieboldi heet. Ze heeft
blauwgroene blaadjes en geeft
naast andere planten op dc venster
bank een aardig effect. Door de
overhangende bladstengels krijgt ze
tenslotte het aanzien van een hang-
plant Des zomers kan ze als pot
plant ook zeer goed buiten worden
gehouden Er bestaat ook nog een
soort met bonte bladeren. De ver
meerdering kan door stekken of
scheuring geschieden. S. L.
