Waarborg voor behoorlijke bouw
is onmisbaar
Herstel van rundveestapel
werd flink aangepakt
philips
phh/Shave
Regionale commissies bevorderen
overleg en overeenstemming
Overheidsbemoeiing
is Ingrijpend
Handelsaccoord Rusland-
Engeland
Nieuwe komeet
Een nieuwe lichting
kwam op (II)
Radio-programma
TUINKALENDER
Onder
de Kerstbobip,
Sport voor Zondag
Scheepstijdingen
4
Vrijdag 19 December 1947
,Wederopbouw" antwoordt Utrechtse architecten
De afdeling Voorlichting van het
ministerie van Wederopbouw en
V olkshuisvesting schrijft ons naar aan
leiding van de critiek der ^Itrechtst
architecten:
Het kan niet worden ontken**,
dat de overheidsbemoeiing op het
terrein vari het bouwen ingrijpend
is. Evenwel moet hierbij worden op-
gemerkt, dat de overheid daar ook
zeer gr<?te belangen heeft te behar
tigen. Vooral waar het de eigen
lijke wederopbouwwerken betreft,
is het Rijk bij deze bouw voor ge
weldige bedragen geïnteresseerd
Zowel in het groot als tri het kleifi
geldt nog steeds de regel: „Hij. dip
betaalt, wil ook wat te zeggen heb
ben". "Dit is niet alleen de reden,
waarom ..Wederopbouw" te voren,
wil beoordelen in welke vorm d«-
bouwwerken tot stand zullen ko
men. Men bouwt voor vele tiental
len jaren. Omdat in schade-centra
vele nieuwe ponden zullen verrij
zen, is een waarborg voor behoor
lijke bouw onmisbaar.
De taak van de supervisor is:
het bevorderen van een zo goed
mogelijke architectuur. het
aanpassen van de bouwplan
nen aan de bedoelingen van het
stedebouwkundig plan. het be
vorderen van een goed geheel
in stedebouwkundige en archi
tectonische zin.
Zijn arbeid is leidend en ad
viserend, hij laat zijn persoon
lijke opvattingen niet over
heersen; de architecten blijven
verantwoordelijk voor hun
werk!
In veel gevallen is de supervisor
tevens ontwerper van het stede
bouwkundig herbouwplan. Hij bp-
oofdeelt of de projecten voor ieder
afzonderlijk bouwwerk passen in
het geheel, zoals dat is gedacht.
Onlangs zijn door de minister van
Wederopbouw en Volkshuisvesting
architecten-commissies gevormd
Deze commissies bezitten geen
enkele beslissende of verordenende
bevoegdheid. Zij adviseren slSbhts.
zowel „naar beneden" als „naar bo
ven". De leden der commissies zijn
benoemd in volkomen overeen
stemming met het bestuur van de
B.N.A.
Critiek voorbarig
Bljjkens het artikel van gister
avond zouden de Utrechtse archi
tecten over hun regionale commis
sie slecht te spreken zijn. De over
heid wil en kan vooralsnog niet be
oordelen in hoeverre de critiek juist
♦is. Deze lijkt echter wat voorbarig
De commissies zullen zich door hun
werk en hun dienstbetoon de nodige
autoriteit en waardering moeten
- verwerven. Dat is. omdat hier veel
belangen kunnen botsen, een rpoei-
Spiegel
der
wereld
lijke taak. Mede daarom is het te
prijzen, dat er. ook op verzoek van
hun eigen hoofdbestuur, vooraan
staande architecten bereid zijn ge
vonden, dit werk ter hand te ne
men.
Op iedere bijeenkomst van oor
logsgetroffenen wordt gefulmineerd
tegen de. hoge architecten-honora
ria. In iedere vergadering ven ar
chitecten daarentegen wordt mot
klem van argumenten betoogd, dat
deze honoraria te laag zijn. Samen
n^et de leiding van Wederopbouw
heeft het hoofdbestuur van de B.N
A. deze zaak in handen.
Over de toekomstige bere
kening der honoraria is over
eenstemming bereikt. Nog
wordt o.m. met het directoraat-
generaal \oor do prezen over
leg gepjeegd. Het ziet er naar
uit. dat de nieuwe regeling
spoedig zal worden ingevoerd.
Het welstandstoezicht, het be
oordelen van ter uitvoering voorge
dragen bouwplannen, was ook voor
de oorlog reeds aan onderscheiden*'
gewestelijke of plaatselijke Instan
ties opgedragen. Algemeen erkend*-
men. dat dit toezicht noodzakelijk
was, wilde het bouwen zich in har
monische vormen en verhoudingen
ontwikkelen. Door de Wederopbouw
is aan deze bestaande instanties
slechts de „supervisor" toegevoegd
evenwel met de uitdrukkelijke be
perking. dat deze supervisie alleen
betrekking heeft op de eigenlijke
wederopbouw-werken en dus bin
nen het raam van de stedebouw
kundige herbouw-plannen. Waar de
supervisor beoordeelt, vervalt het
toezicht der andere instanties. Van
een uitbreiding m aantal van dit
toezicht en van grotere complica
ties is dus geen sprake.
De t't rechtse architecten zjjn
niet billijk, wanneer zij wijzen op de
hoge kosten, aan dit toezicht ver
honden. Het gemeentelijk bouwtoe
zicht heeft een veel meer technische
inslag en bestond vanouds, evenals
dp z.g. schoonheidscommissies In
\clerlei vorm en benaming.
Deskundigheid betwist
De Utrechtse architecten ontwik
kelen ernstige bezwaren tegen de
werkwijze der sypervisoren en trek
ken dq, toereikende deskundigheid
dezer functionarissen in twijfól. De
architecten-wereld is in zichzelf
verdeeld. Verschillende richtingen
staan lijnrecht tegenover elkaar.
Representanten dezer richtingen
bejubelen de werken hunner geest
verwanten en hebben voor de pro
jecten van anderen geen goed
woord over.
Deze scherpe tegenstellingen
ontmoet men op elk gebied van
kunst. De leken zullen daar
vrede mee moeten hebben. Het
is evenwel duidelijk, dat deze
tegenstellingen ook in de prac-
tijk van de supervisie tot uiting
komen. De nieuwe architecten
commissies zullen ook in deze
supervisie-zaken het overleg
kunnen vergemakkelijken en
overeenstemming bevorderen.
Waar men meent ambtelijke
willekeur te ontdekken, kan
ER is altijd een zeker verband
geweest tussen handelsrelaties
van twee of meer mogendheden en
oe politieke verhoudingen tussen
oezè^Dit verband is des te sterker
geworden, naarmate de economie
van een bepaald land meer onder
controle van de staat komt. In een
staat als de Sow jetunie, waar de
gehele export en impor.t staats
zaak is, zijn handelsverdragen
doodeenvoudig helemaal politieke
verdragèn geworden.
Wij zijn aan de waarheid van dit
laatste nog weer eens herinnerd
duor het bericht van 11 December
j.l., dat een handelsaccoord tussen
de Sowjetunie en Engeland in
principe tot stand was gekomen.
Een dergelijk verdrag, dat door
Engeland zeer wordt begeerd, was
al heel lang in de maak. Tot twee
maal toe was er al een Engelse
delegatie naar Moskou geweest, om
zo'n accoord tot stand te brengen
en tot tweemaal toe waren de be
sprekingen op niets uitgelopen.
En thans, nu de onvermoeibare
Britse minister Harold Wilson voor.
de derde maal deze zelfde reis
deed, ging het hem als wijlen Ju
lius Caesar: hij kwam, hij zag, hij
overwon. Het was gewoon eer.
wonder, in een paar dagen tijcis
was de zaak voor elkaar en dat
nota bene met de Russen, aan wie
niemand als regel het maken van
overdreven haast met een verdrag
kan verwijten. De redenen voor
het maken van deze uitzondering
moeten dus wel zeer dringend zijn
geweest.
LIGGEN die redenen voor hen
op economisch terrein? Inder
daad wordt het succes van de En
gels-Russische onderhandelingen
deze keer o.a. toegeschreven aan
de omstandigheid, dat Engeland,
dank zij het plan-Cripps, in staat
whs de levering van dc door de
Russen begeerde machinerieën te
garanderen. Maar wil dat ook zeg
gen, dat dc Russen zo'n verbazen
de haast hadden met die Engelse
leveranties in spe, dat zij daarom
zo snel tot een accoord kwamen?
Het is natuurlijk mogelijk; het zou
een bewijs te meer zijn voor de
tegenwoordig nogal eens (en waar
lijk niet van anti-Sowjetzijde al
leen) geuite veronderstelling, dat
er aan de gang van zaken in het
het economisch léven van de .Sow
jetunie het nodige ontbreekt.
het werk dezer commissies
daartegen een waarborg zijn.
De Utrechtse architecten mogen
niet over het hoofd'zien, dat deze
commissies juist op het terrein van
de supervisie één hunner belang
rijkste werkgebieden zullen vinden.
De berei.dheid tot overleg en samen-
spreking kan veel moeilijkheden
voorkomen, die in het verleden zijn
Opgetreden.
Mede daarom wordt van over
heidswege iedere vorm van samen
werking tussen de architecten on
derling van harte toegejuicht. De
vorm, waarin deze samenwerking
tot stand komt, en het uitwisselen
van gedachten, denkbeelden en
overtuigingen zijn echter zaken van
de architecten zelf. De overheid is
hierby een welwillend toeschouw
ster en is bereid, desgevraagd, sti
mulerend op te treden.
Woensdag bokste Luc. van Dam in het R-A.l.-gebouw te Amsterdam tegen
Robert Charron en versloeg de Fransman op punten. Thans heeft Van Dam het
volste recht de Europese middengclvicht-kampioen Cerdan uit te dagen.
Gelderland „importeerde" veel
productieve dieren
Tot 1939 ging het met onze rundveestapel steeds in stijgende
lijn. Er was voeder in overvloed en de prijzen daarvan waren
niet hoog. Wat men dus zelf nifet verbouwde, kon gemakkelijk
bijgekocht worden. Daardoor was het ook geen bezwaar, dat
de veestapel zich uitbreidde. Men kon het grasland een 'ruime
bemesting geven, want er was kunstmest genoeg en ook be
schikte men over veel stalmest, die tengevolge van de eiwit
rijke voeding veel stikstof bevatte en dus van uitstekende kwa
liteit was. Dat de veehouders in die tijd meer belangstelling
toonden voor de kwantiteit, dan voor de kwaliteit van hun vee
stapel blijkt uit het feit, dat slechts 25.8 pet van alle koeien ge
controleerd werden.
I sommige streken nog veel geleden.
Van 1939 tot 1943 liep het aantal
runderen terug van 2.8 lot ongeveer
2>millioen en het aantal melkkoeien
var, ruim 15 tot 1.2 millioen. Men
mocht toen minder jong vee aan
houden en men hield zich aan de
voorschriften, welke door middel
van de Plaatselijke Bureauhouder
werden verstrekt. Na 1943 veran
derde deze gehoorzaamheid en zo
kon 't gebeuren, dat in 1946 de vee
stapel" weer op een peil stond, dat in
verband met de beperkte hoeveel-
I eid grasland en 't beschikbare
krachtvoer verantwoord was. Er
as veel grasland gescheurd, zodat
dc uitbreiding van de veestapel nog
steeds beperkt was. Dc kwaliteit
was echter verbeterd, dc belangstel
ling voor het fokken van betere
melkkoeien met een hoge productie
en veel vet was gewekt. Daardoor
zagen de stamboeken hun ledental
verdubbeld. Het Nederlandse geld
werd in die tijd niet hoog gewaar
deerd. zodat de veehouders liever
een goede koe hadden dan twijfel
achtig geld. Bovendien waren er in
ons land enkele stieren, die het aan
zien van onze fokkerij sterk beïn
vloed en verbeterd hebben. Tijdens
de bevrijding heeft de veestapel in
Zoals gezegd, dit is mogelijk,
maar wij neigen er toch meer toe,
om dit mirakels vlotte verloop van
cie onderhandelingen. Wilson
kreeg nu in 5 dagen gedaan, wat
hem de afgelopen zomer in 3
maanden niet lukte toe te
schrijven aan politieke overwegin
gen. De Russen hebben hfet op dat
moment de moeite waard gevon
den om Engeland tegemoet te ko
men en zodoende gunstig voor zich
te stemmen. Dit verdrag is niet
anders dan een van de vele aspec
ten van de worsteling tussen Oost
en West. Het ,is de zoveelste poging
van de Russen, om de totstandko
ming van een eenheidsfront van
het. Westen te verhinderen.
Tot nu toe hadden zij zich bij die
pogingen geconcentreerd op Frank
rijk, dat zij enerzijds met preste
(via de communisten b.v.) ander
zijds met gunstbetoon (dc belofte
van 300.C00 ton graan, enz.) ge
willig hoopten te maken. Maar
thans hebben zij het roer gewend
en hun aandacht op Engeland ge
concentreerd. Het Russisch-F i anse
bondgenootschap heeft in de ogen
van Moskou voor het ogenblik al
thans alle waarde verloren, 't Is
dan ook heus geen toeval, dat het
handelsaccoord met Engeland in
dezelfde tijd kwam, dat aan de
Franse verwachtingen op Russisch
graan botweg de bodem werd in
geslagen.
Maar wat betekent dit accoord
dan, nu de Conferentie van Lon
den mislukt is? Er is natuurlijk
reden om te menen, dat de Russen
nu thans ook Engeland als een
hopeloos geval zullen opgevén.
Doen zij dat, ja dan zien wij dit
Russisch-Engels handelsaccoord de
weg opgaan, die tussen beide we
reldoorlogen in zovele overeen-'
komsten tussen Londen en Moskou
zijn gegaan, nl. naar de prulle-
niand. Aan de andere kant echter
is het allerminst uitgesloten, dat
cie Russen juist nu prijs blijven
stellen op deze brug naar het Wes
ten. Voor ons staat het vast, dat
de Russen op dit ogenblik noch de
economische noch de politieke iso
lering bepaald wensen. En dan is
er geen recten, waarom dit han
delsaccoord niet zou worden uit
gevoerd.
ENKELE OUD-B.S.-ERS hebben op
het Middendamterrein dc nieuwe Am
sterdamse vlag gehesen. Behalve dc
drie Andries-kruisen cn een keizers
kroon is aan het wapen cjen devies toe
gevoegd: ..Heldhaftig. vastberaden,
barmhartig". Dit devies schonk dc
Koningin aan dc hoofdstad voor dc
houding der inwoners tijdens dc
bezetting
doch dit deed weinig schade aan de
fokkerij als geheel. In 'de gebieden
waar het roodbonte MaasRijn cn
IJselvce overheerst, was de schade
groter en daar zal het ook langer
duren, voor we daar van een volle
dig herstel kunnen spreken. Wel
licht gaat .men dan tevens een wij
ziging brengen in de fokkerij van
de roodbonten. In de laatste jaren'
heeft men ook bij dit veeslag op
hoge productie gefokt, 't Gevolg
daarvan is. dat het model van het
dier zich heeft gewijzigd. Het oor
spronkelijke robustc diepe en brede
type met korte benen en harde spie
ren herkent men daarin niet meer.
Sommige fokkers willen nu weer
naar dat oude model terug.
Zwart-bont vee
Aan het herstel van de zwart
bonten hebben de fokkers in Fries
land en Noord-Holland duchtig
meegewerkt. De kunstmatige be
vruchting mocht zich steeds in gro
ter belangstelling verheugen. Er
bestaan ongeveer 100 verenigingen
cn dit jaar werden reeds ruim 70000
koeien kunstmatig geïnsemineerd.
Ook de melkcontróle breidt zich
sterk uit. Toen in 1943 de Centrale
Melkcontróle werd ingesteld, wa
ren 25.8% van alle koeien onder
controle en in 1946 reeds 36.9
thans ruim 42 Daarnaast^ is dc
verwerking van de gegevens voor
de veeverbetering met voortvarend
heid ter hand genomen.
Dc stamboeken trachten zoveel
mogelijk het juiste productietype
naar voren te schuiven en selectie
in die richting te bevorderen. Tal
rijke nieuwe inzichten in de veevoe
ding en de veebehandeling zijn met
name uit Amerika en Engeland be
kend geworden. Verschillende proe
ven met Let doel deze resultaten
ook voor ons land te controleren,
worden thans genomen. De oprich
ting van provinciale gezondheids
diensten voor vee. de t.b.c. en mond
en klauwzeerbcstrijding, de kunst
matige inseminatie mede uit een
oogpunt van steriliteitsbestrijding.
aan dit alles wordt van regerings
wege krachtige steun verleend.
Gelderland
We denken vooral ook aan het
nuttige werk, dat op de „Schot
horst" te Hoogland wordt verricht
en waarvan de resultaten in ge
schriften en op lozingen worden
meegedeeld, zodat onze veehouders
er hun voordeel mee kunnen doen
De heer. Ir. W. C. Hoogland ver
telt ons. hoe Gelderland zijn geteis
terde veestapel herstelde. In het
tijdvak van 1945/46 gingen daar
32659 runderen verloren, waarvan
bijna 20.000 melkgevende of drach
tige koeien: Men onderscheidde
fok- cn gebruiksVee. In Friesland
werden 688 stuks vrouwelijk fokvee,
verder 81 stuks roodbont en in to
taal 31 stieren aangekocht. Boven
dien 14.054 stuks gebruiksvee, waar
van uit Friesland 6078. uit Noord-
Holland 1590, uit Groningen 1400.
uit Overijsel 163 en uit die delen
van Gelderland, waar de veestapel
niet noemenswaard had geleden
4823. Er kwamen veel'' productieve
dieren naar Gelderland, zodat ver
schillende zuivelfabrieken een ho
ger gerpiddeld vetgehalte aanwijzen
dan vóór de evacuatie. Er zijn thans
weer overal veestapels, waarmede
gewerkt kan worden.
De komeet, die de laatste vijf
nachten op het zuidelijk halfrond is
waargenomen en die de voorlopige
naam „1947" heeft gekregen, heeft
zich voldoende naar het Noorden
verplaatst om in Europa tc worden
waargenomen.
De baan van dc komeet is nog
niet vastgesteld en het' is niet mo
gelijk met zekerheid te voorspellen,
hoelang; en van welke punten der
aarde zij zichtbaar zal blijven.
Waarnemers in Europa kunnen
de komeet zien onmiddellijk voor
zonsondergang, indien het weer
buitengewoon helder is. Zij «schijnt
zich in de richting van de zon te
bewegen cn moet helderder worden.
Al echte huzaren
A LS moeder me nu eens zag! Ik
durf er alle thee in China om te
verwedden, dat bijna iedere jongen, die
ik voor een zakspicgcltjc zijn veel te
grote of veel tc nauwe uniform zag
bekijken, dat dachtIk dacht het zelf
ook. begrijpt u
Maar na een weekje voelden wc
ons al echte soldaten. Pardon, we
voeld&n ons echte huzaren. Want
een huzaar is natuurlijk heel iets an
ders dan een soldaat. Wc hebben wel
geen paarden, maar wc hebbèn tanks
en pantserwagens en daarom voelen
we ons ver verhaven boven dc alle
daagse infanterie. Dat we als echte,
huzaren die eerste week iedere avond
zaten tc poetsen en tc schuren, ver
geten wc liefst zo gauw mogelijk, want
eigenlijk verwacht ;e van een huzaar
met. dat hij poetst of schuurt. We
hebben dc vloer van dc kamer net zo
lang geboend, tot Vetlap er zich on
behaaglijk voelde en toen wc dachten,
dat het er schoon uitzag, lag cr dank
zij het puike ventilatiesysteem van dc
Infanterickazcmc al weer ccri dikke
laag stof op dc meest onbereikbare
plekken.
Overdag ivas cr natuurlijk dc dienst
en waarlijk geen lichteExercitie
vormt de hoofdschotel, 'maar wie
denkt, dat cr niets anders gebeurde
dan lopen cn nog eens lopen, vergist
zich danig. Want theorie heeft een
voorname plaats op het dagelijks roos
ter. En sport waaraan veel aandacht
wordt besteed in het leger. Elke dèg
is cr een lesuur lichamelijke opvoc
ding. waartegen onze spieren in den
beginne krachtig protesteerdenmaar
waaraan wc mettertijd wenden. Eerts
m dc week is er een uur zwemmen en
dan wordt er in dc douches van het
Sportfondscnbad menig stukje storm
baan weggespoeld.
In verband met de heersende
werkloosheid onder de Neder
landse musici zijn beperkende
maatregelen getroffen t.a.v. hier
tc lande gedomicilieerde buiten
landse musici van Hongaarse en
Roemeense origine.
Met ingang van N1 Januari a.s.
worden slechts aanvragen om
werkvergunning ten behoeve van
genoemde musici in overweging
genomen, indien deze werkzaam
zullen zijn in orkestjes van min
stens 5 personen, terwijl in deze
orkestjes geen musici van andere
nationaliteit mogen spelen.
Hedenavond
HILVERSUM I: 19.— Denk om de
bocht; 18 Aceordeonork; 19.30 Ge
loof der oude kerk; 19.50 Tien voor
acht; 20.Nws: 20.05 Nederl Bach-
vcreniging; 20.30 Probleem van het
leven: 21 Gezellige plaatjes 21.30
Schuldig of onschuldig; 21.50 Op
vleug'len van muziek: 22.Buiten!
weekoverz; 22.15 Gr pi; 22.35 Biljar
ten; 22.40 Vandaag; 22.45 Avondwij.
ding; 23.15 Symp conc.
HILVERSUM II: 19.— Nws. weer;
19.15 Reg uitz; 19.30 Oratorium The
Messiah; 22.45 Overdenk. 23.Nws;
23.15 Pop avondklanken.
Morgen
HILVERSUM I: 7.— Nws; 7.15
Gymn; 7.30 Gr pi; 8.— Nws; 8.18
Malando; 8.40 Lichte klanken; 10.
Morgenwijding: 10.20 Radiofeuille
ton; 10.35 Piano Ro v Hessen; 11.—
Uitz v arb in continubedrijven; 12.—
Ens Vincentino; 12.30 Weer, orgel;
13:Strijdkrachten; 13.30 Barca
role 14.Als een bonte vogelvlucht;
14.15 Stafmuz corps; 15.Demobi
lisatie en Jeugdorg; 15.15 Men
vraagt; 16.Causerie: Moeder wat
doet U op die vergaderingen? 16.15
Binnen zonder kloppen: 16.45 Om
en nabij de 20; 17.15 Volksconc; 18.—
Nws; 18.15 Sport; 18.30 Strijdkr; 19.—
Klein vrouwenkoor;
HILVERSUM II: 6.45 Weer; 7.—
Nws; 7.15 Spaanse liedjes; 7.30 Mor
gengebed; 7.45 Lond Pljnh ork; 8.
8.15 Pluk de dag; 9.— Och-
tcndconc; 9.30 Waterst; 9.35 Kamer-
muz; 10.Klein kleutertje; 10.15
Gr pi; 11.De Zonnebloem; 11.45
Tsjechische koorwerken; 12.Ange.
lus zang en orgel; 12.30 Weer, lunch
concert; 12.55 Zonnewijzer; 13.
Nws; 13.15 Welk boek? 13 20 Lunch
concert; '13.40 Filmpraolje; '13.50
Gershwin; 14.Toneelkijker;- 14 10
Grpl; 14.20 Eng les v beginners; 14.40
Grpl; 15.„Goud"; 15.15 Debutan
ten conc; 15.45 Kiosk; 16.Franse
chansons: 16.20 Huiselijkheid; 16.30
Gregoriaans; 17.Wigwam; 18
Volkslied kwart. 18.15 Journ. week
overzicht; 18.30 Lord Jumpatit; 19.—
Nws, weer;
(Ingezonden mededeling)
(Ingezonden mededeling)
20 DECSMBER. Ilcl is nu de
lijd van de Azalea's Zij kent een
bonte schakering van'kleuren: rose,
zalmrose, rode, witte, lila. Wanneer
men een Azalea heeft gekocht, of
ten geschenke gekregen houde men
er wel rekening mee, dat die plant
tijdens haar bloei veel water nodig
heeft. Als de aarde uitdroogt laat
ze reeds spoedig haar blaadjes val
len. Men 'houde de aarde goed
vochtig en zet de plant in het volle
licht. Na de bloei worden de bloem-
resten verwijderd en kopit de Aza
lea in een koele kamer. S. L.
Duitse vrouwen werken mee aan dc
wederopbouw van Berlijn. Een straat
toneeltje in het Berlijn van Heden. Een
aantal vrouwen bezig met het graven
van een geul voor het leggen van
elcctricitcitskabcls.
FEUILLETON
„Dat weet ik niet. maar je zult het gauw ge
noeg van hem horen. Neem hem eers onder vier
ogen en oren. Wacht even, Frank, niet doen.
want ik wil die boeken voorlopig houden en
jij kunt dus niet weten, dat zij gevonden zijn.
Maar hij zal zenuwachtig worden als zij niet voor
de dag komen en er dan zelf wel over beginnen."
„Ik was mijn handen in onschuld," zuchtte
Frank.
„Lafaard! Als je al die dikke boeken ovér
psychologie, die daar in j<? kast staan, gelezen
hebt. zul je het gedrag van de koster kunnen
begrijpen. Ik verwed mijn beste paar sokken
onder, dat de koster de muziek naar Ossiefski's
huisje heeft gebracht, in plaats van ze weer bij
hof orgel neer tc leggen, uit louter angst, clat
iemand hem zal vragen er eens wat -uit te spe
len. Maar. ter zake. Wanneer we alzo de koster
uittellen, uit de ring van de vechtjassen, dan
blijft er nog een mysterie over."
„En dat gaat dieper, dan jij op dit ogenblik
denkt." profeteerde Frank
„Ik ben zo'n diepdenker niet; ik begin met de
siirjpele dingen, die gebeurd zijn. En wat is dat?
Ossiefski vermoord in de kerk. Door een man,
die er nog was, toen ik binnen kwam: De schurk
is" óf het kereltje, dat even eruit en erin wipte,
toen ik juist de kerk fotografeerde, óf de andere
partij, waarmee het vuurgevecht tussen de- ban
ken. onderhouden werd. Het ligt voor dc hand,
dat Ossiefski een kameraad van een van beiden
was. Het mannetje met die absurde hoed zag ik
terug in het huisje, waar beide partijen ook weer
present waren. Uit hun opwindend gedrag maak
ilc tenminste op. dat het aan het zandpad gpwoon
he eerste vervolg was van het grensincident in
de kerk."
„Grensincident? Wat bedoel je daarmee?"
„Rustig, rustig! Er zitten heus nog geen spion
nen en vijandelijke mogtndheden in je spreek
kamer."
Frank zuchtte en zag er nog bezorgder uit:
„Als jij niet zo ontstellend, oppervlakkig was
Peter vind ik al zo'n oppervlakkige naam
zou ik met je kunnen praten. Ik hoop dat je ge
lijk hebt en'dat het hier een schietpartij betreft
.tussen twee benden van gangsters: misschien
zijn het wel troepjes georganiseerde deserteurs,
ook kan het wel een gewone vete zijn, die hier
bbslccht wordt. Dat waren mijn eerste gedachten,
omdat Ossiefski erbij betrokken werd, maar ik
geloof daarin niet meer. Gewone gangsters zou
den plunderen, dc buurt onveilig maken, terro
riseren. Hier zit meer achter. En jij met je avon
tuurlijk brein vindt dat allemaal natuurlijk
prachtig. Maar ik. v
„....Vind het jammer, dat ze juist de goege
meente Axen voor hun besprekingen hebben
uitgekozen. Waren ze maar een dorp verderop
gegaan, niet?"
Fiank werd driftig, maar hij beheerste zich.
„Hoor .eens Peter," sprak hij met nadruk. „Als
ik je niet zo goed kende zou ik je op je vrij
postige neus slaan en hard ook. Maar onthoud
dit goed: wat hier in Axen gebeurt gaat heel
het land aan. Ik voel dat en jij kunt mij met
al je spotternijen niet van mijn idee afbrengen."
Peter was werkelijk een weinig onder de in
druk geraakt van Franks ongewoon heftig betoog
en hij werd er een ogenblik stil van. Hij stak een
sigaret op. Frank tastte wat nerveus naar ziin
pijp en zo rookten zij zwijgend, ieder vervuld
van eigen gedachten. Frank was bezig met zijn
schimmen: en fantomen. Peter met een visioen
van zon en warm hooi, waarin hij kon luisteren.
Men rangschikte Peter onder de nijveren en
ijverigen van deze wereld, een werkbij, maar zij.
die hem goed kenden, wisten, dat hij in feije
een dar was; niet eens een dikke dar,
maar het skelet van een dar. Hij hoor
de tot de luiaards cn de grootste mens in zijn
verbeelding vertelde hij aan een ieder, die het
horen wilde was dc Arabische jongen, die zich
onder een vijgenboom ter ruste had gelegd, dagen,
weken, maanden lang. en te lui was om te eten.
tc lui zelfs om een rijpe vijg. die op zijn wang
viel in ziin mond te tikken, zodat hij tenslotte
van honger is gestorven. Dat Peter zo ijve
rig aandeed, kwam door zijn ogen, die zo slim
konden kijken en door dc lengte van zijn benen,
die de indruk wekten, alsof hij altijd in beweging
was. Maar kwam er iets op zijn weg, dat zijn
fantasie prikkelde, dan kon hij plotseling een
ongekende activiteit ontwikkelen. Doch zelfs
dan nog weigerde hij om vooruit te denken,
een plan van tevoren te beramen. Hij dacht ter
wijl hij sprak; hij dacht onder het handelen,
maar wanneer hij niets deed waren zijn herse
nen ook in zalige rust.
Zalige rust vond Peters fantasie in zijn geu
rende hooiberg cn zii sufte heerlijk achter de
glinsterende libellenvleugels aan en toen dwars
door» zijn fata morgana twee korte laarzen stap
ten. .sloeg Peter deze verstoring als een hinder-
lnkc vlieg van zich af. Toch kwamen zij terug,
alle figuren uit het spel, totdat Peter weer ach
ter het orgel stond en zich bekennen moest,
dat de dode organist grote indruk op hem had
gemaakt. Als symbool van deze verschrikking
herhaalde zich telkens op de rand van zijn be
wustzijn die schrille orgelklank. Dat accoord!
(Wordt vervolgd)
Bij de pakjes onder dc Kerstboom
hóórt ook dc „PHILlSHAVE"doos
...met het apparaat, dat bij vlas
baarden en staalbaarden zo uiterst
welkom is! Geef een Philips
„PHILlSHAVE" Staalbaard!
F.Uctrisch droogscbetrapparaat
H.V. PHILIPS' VERKOOP-MIJ V. NEDERLAND. ÜNDH0VEN
DISTRICT I le klasse: Neptunus
Haarlem: VSVZceburgia; RTC
Volewijckers; Xerxes—HDVS;
Ajax't Gooi. 2e klasse A: Elink-
wijkVolendam; ZFCVrienden
schaar; DWVKTC: Alkm. Bovs—
Watergraafsmeer; Hilversum—Her
cules. 2e klasse B: TOGHVC; WFC
—De Spartaan; ATC-ZW; OSV—
Westfrisia; UWVelox-, 3e klasse
F: APWC—Patria.' Fortituda—RUC;
ZeistBVC. 4e klasse J: Olympia—
Stichtse Boys; ADE's Graveland-
Quick—Zebra's; - L V VRKBVV;
SaestumVictoria. 4e klasse K:'
ZwaluwenVooruit-Barneveld; SEC
—Voorwaarts; En-AvantWouden
berg; VVOG—Nijenrodes. 4e klasse
L: JSV—GW; MS V—Vreeswijk;
Kampong—Utrecht; PVC—Brcdero-
des; IJFC—WIJ.
DISTRICT II le klassu» DOS—
Stormvogels; DWSSparta; Feijen-
oord—Blauw Wit; DFC—ADO; EDO
DHC. 2e klasse A: VIOS—De Ken-
nemers; GoudaVelsen; DCVCool;
ScheveningenSliedrecht; VUC
Fortuna: 2e klasse B: QuickUVS;
VFCHW; Unitas—SVV; ODS—
Overmaas; RCHBMT.
DISTRICT III Ie klasse: Ensche-
dèse BoysNEC; QuickZwolse
Boy^j AGOVVEnschede; Heracles
—Be Quick; Wageningen—Go Ahead.
2e klasse B: SallandiaPEC; Aalten
Robur et Velocitas; Zutphania—Rij
nen Vooruit; ZACLabor; 2e klas
se C: TeoleRheden; AZCVarsse-
veld; Gelria Dierense Boys; SCH
WAVV; VeenendaalTEC.
Afdeling 'Utrecht K. N. V. B., le
klasse A: KVVAMinerva; FAK
DEV; ScherpcnzeelVoorwaarts
(R.l; SoesterbergFortissimo; HDS
BDC. le klasse B: KDSAres,
De StichtseMaarssen (terrein
UPTTS); RK StormvogelsDOSV
SperwerUtr Boys; NaardenPVW.
2e klasse A: HoutenMijdrecht;
PVCV—Wijk bij Duurstede; Lek vo
gelsBensch Boys; SCHKSVV;
EMSBiinnik: DWSMAurora. 2e
klasse B: G Boys—Odm; Hilv Boys
VSK- DAC—VSH; VBO—Meer vo
gels '32; DSO (U.l—DVSU. 2e klas.
se C: RenswoudePutten; NSC
Veense Boys; AusterlitzKieviten;
W Boys—Oranje-Wit. 3e klasse A:
AvanceHamersveld; Hooglander
veenSchalkwijk. 3e kasse B: WH
Sparta (L)DOVDe Meern; Ce-
leritasDe Meeuwen.
HOCKEY
Heren le klasse* A: Laren—Am
sterdam- LeidenHHIJC; TogoBM
HC. le klqsse B: HOC—Dclftse
Stu'd; Gooi—Hilversum; HDOS—Be
Fair; Prom. klasse C: Amsterdam
IIIHilversum II; SCHCPinoke;
Gooi IIAmersfoort. 2e klasse F:
SchaerweydeKampong II; Be Fair
IIHilversum III; SCHC IIVoor-
dam.
Dames le klasse: RoodrWitAm
sterdam; BDHCHOC; HHIJC
HDH; Hilversum—Togo; Gooi—Be
Fair. Prom. klasse C: Amsterdam II
Amersfoort; SCHCBDHC II. 2e
klasse D: SchaerweydeKampong
II; LarenHilversum II.
KORFBAL
Eerste klasse: Swift—AW; Archi
pelKoog-Zaandijk; Amsterdam-Z
Westerkwartier: LutoSVK. 2e
klasse A: Giraffes—Fortuna: Sanios
DDV; Zwaluwen—DED; Olympia
1Oosterpark; DTVIndo.
AMSTELDIJK. 17 Dec. van Cor
pus Christ i! te Houston; A VERDIJK,
17 Dec. van Houston te New Or
leans; CONGOSTROOM. 17 Dec.
van Accra naar Lagos; DELFT.
A'damValparaiso, IS Dec. te Cu
rasao verw.; MELISKERK, Brisba
ne—R'dam. pass. 13 Dec. Finisterre;
ALPHARD. R'dam—Buenos Aires,
17 Dec. van Recife; BOSCHFON-
TEIN. A'dam—Oost Afrika, 17 Dec.
van Southampton; CERAM, A'dam-
Java, 17 Dcc. van Antwerpen; HUGO
DE VRIES. ShanghaiR'dam. 17
Dcc. te Marseille; INDRAPOERA.
18 Dec. van R'dam naar Batavia;
LIEVEVROUWEKERK, R'dam—
Basra. 17 Dec van Genua; MAAS-
KERK. 17 Dec. van Freetown naar
Port Bouet; NOORDWIJK. A'dam—
Huelva, pass. 17 Dec. Finisterre;
ORANJEFONTEIN, 17 Dec. van
Durban naar East Lond«n; RIJN-
KERK. Bombay—R'dam. 17 Dcc. v
Port Said: STREEFKERK. R'dam—
Calcutta, \1 Dcc. tc Genua; TAEIN-
TA. SingaporeA'dam. 17 Dec. van
Port Said; VOLENDAM. 18 Dcc. v
Soerabaya te Batavia verw.: ZUI
DERKRUIS. 17 Dec. van R'dam n.
Batavia: KAMERLINGH ONNES.
New York—Java.' vermoedelijk 20'
Dec. van Singapore; KEDOE, verm.
18 Dec. 7 uur van Batavia naar Rot
terdam; KOTA INTEN. R'dam—Ja
va. 20 Dcc te Sabang verw.: KOTA
BAROE. R'damJava, 18 Dec. te
Sabang verw.; SAMARINDA. verm.
18 Dec. van Balik Paapan naar Ma
cassar.