Ik moet geofferd worden:
dat is rechtvaardig
Hastings weer schaakarena
Een sombere Thomasvaer,
heel confuus na 't oude jaar
„Men noemt mij wel een duivel, maar
de illegaliteit was voor mij een hel
en in elke hel leeft een duivel
Rustig, beheerst
wacht hij af
Proefballonnen worden
opgelaten
CALVË'S
PUDDING
Sterk bezet
tournooi
Arsenal vergroot
zijn voorsprong
Szabo leidt in
Hastings
Radio-prograrama
Vrijdag 2 Januari 1048
3
Rauter spreekt:
„Op politieke en psychologische gronden moet ik geofferd
worden, het Nederlandse volk heeft daar recht op; het is recht
vaardig!" Dat is Rauter's visie op het proces, dat waarschijnlijk
deze maand nog in Den Haag tegen hem zal worden gevoerd.
Maandenlang hebben rechercheurs van de P. R. A. gezwoegd
om het benodigde materiaal in handen te krijgen. Het was een
moeizaam werk, want niet alleen de leden van de S.D. maar
ook de Wehrmacht, de S.S. en de Kriegsmarine hebben oorlogs
misdaden begaan en de schuld van hun misdaden schuiven zij
op elkaar.
Maar de zaak werd uitgezocht.
Uit heel Nederland kwamen de
processen-verbaal binnen: in No
vember nog een respectabel aantal
....230. Ieder document bevatte
verschillende oorlogsmisdaden van
de S. D. en wat nog niet geheel dui
delijk bleek, werd nagevraagd bij
de leiders van verschillende „Aus-
sendienststellen" Lages en Con
sorten en deze noemden weer de
namen van lagere S.D.-beambten.
Toen in Duitsland nog het archief
van Himmler gevonden werd, was
de zaak „rond".
Himmler had bevel gegeven al
le archieven van de SD te ver
branden. Zijn bevel werd prompt
opgevolgd: alle archieven ver
dwenen in rook en as, alleen het
zijne behield hij. Het is al heel
wat Duitsers noodlottig gewor
den. Het deed ook Rauter „de das
om". Uit de tussen Himmler en
Rauter gevoerde correspondentie
kwam vast te staan, dat de „Ge-
neral der Polizei" wel degelijk op
eigen initiatief gijzelaars had ge
vangen genomen en illegale wer
kers had laten fusilleren. Tot op
dat ogenblik was de indruk ge
wekt, dat de moorden en brand
stichtingen in de meeste' gevallen
door de lagere S.D.-ers op eigen
gelegenheid waren uitgevoerd.
Meestal kostte het veel moeite de
Duitsers aan het praten te krijgen.
Dit bewijst het verhoor van gene
raal Naumann, die er van beschul
digd wordt de Silbertanne-moorden
op zijn geweten te hebben. Deze
bevond zich in Amerikaanse han
den en werd niet uitgeleverd, ook
niet „uitgeleend". De Amerikanen
wilden hem in Neurenberg veroor
delen wegens het vermoorden van
tienduizenden Polen.
Dies zag een P.R.A.-inspecteur
zich genoodzaakt naar Neurenberg
te reizen, om daar tot zijn verba
zing te mogen vernemen, dat gene
raal Naumann slechts verhoord kon
Spiegel
der
wereld
„de illegalen: het beste deel
van Uw volk".
worden, als deze zelf zün toestem
ming gaf. Er bestaat namelijk een
Amerikaanse wet, die voorschrijft
dat een gevangene niet meer lastig
gevalen mag worden als hij zijn
dagvaarding heeft ontvangen.
Naumann had zijn dagvaarding
reeds. Na een week stemde hij ech
ter toe. Ook generaal Christiansen
is aan de tand gevoeld. Hij geeft
alle schuld aan Rauter en vindt
zich zelf onschuldig.
„Mijn logische houding"
Rau.^r bekent echter alle schuld;
hij toont evenwel geen berouw,
omdat hij de gevolgen van zijn op
treden in Nederland beschouwt als
de logische consequentie v; n zijn
opdracht: rust en orde te handha
ven. Hij weet, dat hij veroordeeld
zal worden rn geeft toe, dat dit
rechtvaardig is. Maar hij wil be
wijzen dat hij „dienst" gedaan
heeft en geen „Schwein" is.
„Was ik niet streng opgetreden,
dan was er nog een veel groter
bloedbad ontstaan".
Rauter wordt een duivel genoemd
en hierop antwoordt hij: „De ille
galiteit was voor mij een hel en in
een hel is nu eenmaal een duivel."
Trouwens over de Illegaliteit
heeft hij zich typisch uitgelaten.
Hij beweert een groot respect te
TV/TeT Oud en Nieuw hadden wij
bedenkelijk een sensatie van
enige jaren terug. Een deel van de
nieuwsberichten van de Home ser
vice van de BBC deed ons nl sterk
terugdenken aan de tild dat wij
clandestien en in grote spanning
luisterden naar wat de bekende,
nuchtere stemmen „van de over
kant" ons te vertellen hadden over
de tóestand aan de fronten. Want
ook ditmaal bevatte het nieuws een
oorlogscommuniqué, het verslag van
de gevechten bij Konitza en wij moe
ten bekennen, dat de overeenkomst
tussen toen en nu ons opeens als
griezelig groot aandeed.
Er woedt al heel lang een burger
oorlog in Griekenland, zo lang. dat
wij haast niet beter weten, of dit
hoort zo Maar toch is in deze sle
pende striid kort geleden een ver
andering ingetreden De „rebellen"
hebben een cigerKtegenregering ge
vormd, waarvan hun chef. generaal
Markos. het hoofd is geworden
Vlak hierna is de relatief grote on
derneming van de guerillatroepcn
tegen de stad Konitza begonnen. Het
verband tussen deze twee dingen zit
hem hierin, dat de rebcllenregering
een centrum van enige betekenis
nodig heeft en moet kunnen preten
deren, dat haar gezag zich althans
over een gebied van zekere omvang
uitstrekt, wil de vorming ervan niet
volkomen een slag in de lucht
bliiven.
Het optreden van die regering-
Markos kwam niet onverwacht. In
tegendeel, toen zij in Juni van het
vorig jaar reeds werd aangekondigd
door de vertegenwoordiger van de
Griekse communistische partij op
het congres van de Franse commu
nisten, kan het eerder verbazing
wekken, dat zij niet veel eerder
heeft plaats gevonden. Er wordt ge
zegd. dat het lange uitstel te wijten
zou zijn geweest aan de mislukte
pogingen van de communisten, om
anderen dan partijgenoten alleen
bereid te vinden, om tot deze rege
ring toe te treden. Een zeker ele
ment van waarheid zal er wel in
deze verklaring schuilen: wij zijn er
bij voorbaat van overtuigd, dat de
Griekse communisten een serieuze
poging zullen hebben gedaan om
meelopers te krijgen, ten einde hun
bedoelingen te maskeren en te ca
moufleren. gelijk dit ook in de an
dere volksdemocratieën van Oost-
Europa het geval is of geweest is.
Maar de hoofdzaak is dit toch
niet Die zit hem eenvoudig hierin,
dat niet generaal Markos het tijdstip
te bepalen heeft gehad, dat hij als
Grieks ..staatshoofd" optreedt, maar
dat het Politiebureau in Moskou dit,
hetzij rechtstreeks, hetzij door haar
vertrouwensman Tito, heeft uitge
maakt.
Met andere woorden, het procla
meren van de regering-Markos is
EfN
L- V
niet anders dan een faze in de „kou
de oorlog" tussen Oost en West. Eerst
heeft Tito zijn federatie van com
munistisch geregeerde staten in
Oost-Europa gevormd. Bij de onder
tekening van het vriendschaps-
accoord tussen Joegoslavië en Bulga
rije, de kern van deze federatie, viel
aanstonds reeds te beluisteren, dat
dit verdrag een speciale spits tegen
Griekenland had. Daarop is de Con
ferentie van Londen mislukt en
prompt volgde de proclamatie van
generaal Markos (nota bene: via de
Joegoslavische radio)
wat moet er dan volgen?
Wel, eerst de erkenning van
de regering-Markos door Joegosla
vië. Albanië. Bulgarije cn vermoe
delijk ook Roemenië (moest met
het oog op dit laatste misschien
Michael nu worden verwijderd?)
En als dit goed gaat. dat wil zeg
gen, als het Westen hier niets te
genover stelt, dan volgt ook de er
kenning door de Sovjet-Unie.
Een reeks van proefballons dus.
die achter elkaar worden opgela
ten? Zo zou men het kunnen noe
men. alhoewel deze betiteling ons
rijkelilk onschuldig in de oren
klinkt
Maar verwachten de heren in
Moskou en Belgrado hier dan enig
succes van Misschien redeneren
ze zo: Labour is de Griekse rege
ring niet populair en bovendien is
Engeland momenteel niet bereid en
in staat om zich in internationale
verwikkelingen te steken. Ook in
de Ver. Staten is veel critiek op de
Griekse politiek van Truman, die
aldoor maar meer geld kost en
geen resultaten oplevert; verder is
het nu 1948. het jaar van de pre
sidentsverkiezing en dus de vraag,
of dc Amerikaanse regering zich
vrij kan en durft te bewegen in de
grote politiek. En dan is de con
clusie uit deze redenering, dat het
niet onmogelijk is. dat de politiek
van achtereenvolgende klappen
succes kan hebben. Bovendien,
lukt het niet. dan is er nog niet
veel verloren!
Intussen, als de heren zo redene
ren, dan geloven wii, dat zij zich
vergissen. Londen en Washington
hebben wel iets geleerd uit de ge
schiedenis van 1933 tot 1 Septem
ber 1939! In ieder geval hebben zü
bij het oplaten van het eerste bal
lonnetje reeds een prik gegeven ln
nummer twee. doordat zii de rege
ringen van Joegoslavië. Albanië en
Boelgarije attent hebben gemaakt
op de ernstige gevolgen^ welke een
erkenning van de regering-Markos
zou hebben.
Ingezonden mededelingen
hebben voor de mannen het
verzet, die hU het beste deel van
ons volk noemde. Had Duitsland
de oorlog gewonnen, dan zou h|j
hun de beste banen geboden heb
ben en niet de NSB-ers, die hij
veracht. Rauter was zelf geen lid
van de NSDAP. Hij wilde niet ge
bonden zijn aan een partij. Had er
ook geen interesse en geen tijd
voor.
Een echte vechtjas
Heel zijn leven was hij een vecht
jas. In 1914 onderbrak hij zijn stu
die voor bouwkundig ingenieur en
nam als vrijwilliger dienst in het
keizerlijk Oostenrijk-Hongaarse le
ger. In de strijd om Karinthië, in
1919, vinden wij hem terug als
commandant van verschillende
vrijcorpsen. Ook is hij er bij nis
Duitse vrijcorpsen tegen de Polen
vechten om de inlijving van Op-
per-Silezië bij Polen te verhinde
ren.
Daar ontmoet hij voor de eerste
maal Hitier. Als in 1933 de Hei-
matwehr door Dolfus verboden
wordt aanvaardt hij, na aanvan
kelijk geweigerd te hebben het
strijdende Oostenrijk te verlaten,
de opdracht van Hitier om de in
Duitsland wonende Oostenrijkers
in „culturele" strijdorganisaties te
verenigen. De Oostenrijkse rege
ring verklaarde hem daarop van
de Oostenrijkse nationaliteit ver
vallen.
HIJ werd Duitser, weigerde na
de Anschluss, de door Himmler
aangeboden functies in Oostenrijk
en vertrok op 24 Mei 1940 naar
Nederland als Höhere SS en Poli-
zeiflihrer met de rang van General
der Polizei.
Nu wacht hij af, kalm en be
heerst. Mensen, die hem in gevan
genschap hebben kunnen gadeslaan
bewonderen zijn ijzeren zelfbe
heersing. Hij is correct, moppert
niet op zijn behandeling, die stren
ger is dan die van andere gevan
genen. De stilte van zijn cel in de
strafgovnngenis te Scheveningen,
die hij nooit verlaat, geniet hij als
een weldadige rust. „Eindelijk
eens tijd om te denken".
Deze 52-jarige Duitser is geen
zwakkeling en ook geen poseur.
Alleen wil hij geen .Schwein" ge
noemd worden. Zijn 22 jaar jonge
re vrouw en kinderen verblijven
nu in Celle bij familie. Zij hebben
hem op zijn uitdrukkelijk verlan
gen niet bezocht.
Rauter zal voor het Bijzonder
Gerechtshof te 's-Gravcnhagc te
recht staan. Mr. J. Zaayer zal de
aanklacht voorlezen waarin dc ge
neraal beschuldigd wordt van men
senroof. moord op Joden, doodslag
en fusillades. Men verwacht dat
het proces niet lang zal Jurcn, eni
ge dagen wellicht.
Force Ouvrière en de
autonomen fuseren
Het nationale coördinatie-comité
van de autonome Franse vakver
enigingen en de Force Ouvrière
van Jouhaux zijn tot overeenstem
ming gekomen over de vorming
van een nieuwe vakcentrale.
De Force Ouvrière telt op het
ogenblik ongeveer een millioon le
den, de autonome vakbonden
250.000.
RECTIFICATIE
In het nummer van dit blad van
28 Nov. 1.1. schreef ik een stuk
over de treurige vooruitzichten van
ons Middelbaar Onderwijs. Het. is
niet mijn bedoeling geweest de
leraren M.O aan te sporen op een
gegeven dag te staken, dus niet
naar school te gaan. Wèl heb ik
bedoeld en bedoel ik nog dat
de situatie van die aard is. dat de
leerkrachten bij het M.O. zich ern
stig af moeten vragen of het hun
nerzijds verantwoord is en zin
heeft het M.O. nog langer te die
nen. De jongste berichten over een
in de betrokken adviescommissie
bereikte overeenstemming geven
weer iets meer hoop. Mogen ze
juist blijken.
G. VAN DER LEEUW
en ook
CUSTARD
en
^MAÏZENA
Amsterdam wint van de
Zwaluwen
In het Ajax-stadion te Amster
dam behaalde het Amsterdams elf
tal Nieuwjaarsdag een verdiende
32 overwinning op een Zwalu
wen-elftal, nadat de rust met ge
lijke stand (1-1) was ingegaan.
„Oude Garde" verslaat
jong HFC
Tegenover techniek van de oud
internationals stelde een verjongd
HI.C. geestdrift in de jaarlijkse
wedstrijd tussen deze elftallen.
Deze keer bevatte het elftal der
„oudjes" toch vele actieve spelers
en te begrijpen is, dat de ploeg
beter voor de dag kwam dan in
voorgaande jaren. Het overwicht
dat zij wisten te behalen werd in
één doelpunt uitgedrukt, dat Ven-
te maakte (0-1).
Spoedig na de hervatting brach
ten Smit en Vente de stand op 0-3.
De oud-internationals speelden*
daarna rustiger, waarvan H.F.C.
gebruik maakte. Na een half uur
hadden van Zeeland er. Hans Win
ter de achterstand verkleind tot
2-3. Even kwamen de gasten op
zetten en uit een prachtige, door
Smit aangegeven bal, doelpuntte
Roozcn. (4-2). Met een 4-2 over
winning voor de oud-internationals
kwam het einde.
Tijdens de maaltijd voor de spe
lers heeft Karei Lotsy. dr. J. F.
van Moorsel, die deze middag zijn
scheidsrechtersloopbaan, wegens
vertrek naar Hamburg afsloot, na
mens de Kon. Ned. Voetbalbond
dank gebracht voor het vele dat hij
voor de bond heeft gedaan.
De opstelling der oud-internatio
nals was:
Leo Halle (Go Ahead), Calden-
hove (DWS) cn Pienter (Be Quick)
Pellikaan (Longa), Paauwe (Feve-
noord) en Stijger (De Vole-
wijekers), Wels (Unitas), Vente
(Ncptunus), Roozen, Smit (beiden
Haarlem) en Van Gelder (VUC).
Mr. Ed. Spanjaard, J. Visser en mevr. Heemskerk
uit A'foort zullen de Utrechtse
kleuren verdedigen
(Van onze Speciale Verslaggever)
Hastings heeft in schakersoren een bekende klank. Ieder Jaar toch wordt
in deze Engelse badplaats hèt Engelse schnaktournool van het jaar ver
speeld. Alle grote schaakmeesters traden één of meermalen in Hastings'
beroemde arena op en behaalden er lauweren. Een schaakmeester is niet
ontgroend als hij nooit in Hastings speelde!
Zijn groep telt enkele zeer be
kende internationale: dr. Altken. dr.
List. Sergeant. Wood en Newman
Hastings verdient ditmaal dus de
volle belangstelling van Stiehts-Gooi-
se schakers, waar toch vier van de
vijf Hollandse deelnemers leden van
dit rayon zijn.
een aanvang.
tSs*
Traditiegetrouw werd ook dit jaar op Nieuwsjaarsdag de wedstrijd HFC-~
Oud Internationals gespeeld. Het Oranje team v.l.n.r. zittend: Wels, Vente,
Roozen, Smit cn van Gelder. Staand: Caldenhoven, scheidsrechter Kauff-
man. Pelikaan, Leo Halle Bas Pauwe en Stijger.
Pieternel bleek fel!
(Van onze correspondent)
In de Amsterdamse Stads
schouwburg, waar der traditie ge
trouw „De Bruiloft van Kloris en
Roosje" volgde op de voorstelling
van „Gijsbreght Van Aemstel" door
het Amsterdams Toneel Gezel
schap was de door Paul Huf en
Marie Hamel uitgesproken Nieuw
jaarswens geschreven door S. Car-
nuggelt en A. Koolhaas.
Thomasvaer bleek door het som
ber verloop van 1947 zo in de war
geraakt, dat hij in de mantel van
Gijsbreght ter bruiloft komt in
Vondels trant jammert over „het
hemelse gerecht, dat zich ten lan
gen leste heeft erbarmd over het
benauwde jaar". Pieternel wijst
hem op de opbouw,, maar haar
sombere echtvriend verklaart: „In
Mokum bouwden z' een café
dat breken ze weer af". Woningen
zijn er nodig, ons land 'wordt veel
te klein.
Van het beloofde stukje Duits
land komt ook al niets terecht,
want ,,'t Germaans genie heeft uit
gemaakt, dat Sittard Pruisisch
was", Hetzelfde geldt voor Zeve
naar en Mook: „Straks vorderen ze
Mook nog terug zegt Thomas
vaer en Pieternel verzucht: „Als
het Van Mook nou was
„Coloradiokever"
Over Indonesië meent Piet, dat
hervat beraad „meer kan beloven
dan het politiecorps". Met Rijks
eenheid heeft ze weinig op: de ge
kapte radiospreker Gerbrandy
„werd uitgeroeid als een coloradio
Kever". Ernstig gispt Thomasvaer
de nalatigen van het Rode Kruis:
heren aan wie „menig menselijk
wrak zijn gezondheid kan decla
reren".
Maar er zijn ook wel goede din
gen: de jubilea van Rika Hopper
en Herman Bouber, het Nationaal
Monument, Benelux, de herstelde
NachtwachtPiet herinnert zich
nog de rijen voor het brood: „Een
ontevreden KoorDe bakkers
slaakten en alleen „de Waarheid"
was er voor".
Tenslotte spreken zij de traditio
nele heilwensen uit.
Arsenal, dat de leiding heeft in de
eerste divisie, wist Nieuwjaarsdag
zijn voorsprong nog te vergroten
door een 10 overwinning op de
hekkensluiters Bolton Wanderers,
terwijl Burnley, dat de Londenaren
het, dichtst op de hielen zit, met 50
het onderspit moest delven tegen
Manchester United De voorsprong
van Arsenal bedraagt thans weer
vijf punlen.
De uitslagen van de gespeelde
wedstrijden luiden:
Eerste divisie: Blackburn Rovers
Chelsea 11; Belton- Wanderers
Arsenal 1; LiverpoolCharlton
Athletic 23; Manchesterv United
Burnley 50; MiddlesboroughWol
verhampton Wanderers 24: Shef
field United—Porstmouth 12.
Tweede divisie: Bury—Cardiff
City 1—2; Chesterfield—Millwall
20; Newcastle United—West Brom-
wich Albion 3—1.
Beroepen to Landsmeer: G. J.
Meilink te Ankeveen te Oud Alblns;
Bedankt voor RotterdamHille-
G. C. Klerk te Op en Neder Andel.
gersberg G. Huls te Gouda.
Grote schakers als Aljochln. Bot-
winnik. Capablanca. Euwe enz. ra
men deel aan de hoofdgroep. o"e
zgn. Premier Section. En dit janr nu
valt een Utrechter dc eer te beurt
de Nederlandse kleuren te v*rde-
digen! Mr Ed. Spanjaard heelt
deze bijzondere onderscnelding on
getwijfeld in eerst instantie tc Jan
ken aan zijn groot succes m het
tournooi te Hilversum in Aug. j.l..
waor hij met 6 uit 7 een tweede
prijs behaalde in een zeer sterk be
zet internationaal tournooi.
Naar onze mening heeft hij deze
eer volkomen verdiend. Niet alleen
heeft hij zich al jarenlang onbetwist
baar Utrechts sterkste speler ee-
toond. maar ook maak le iiü ver
scheidene malen deel uit van het
Nederlandse tiental Iedere Utrecht
se schaker kent dan ook deze. thans
38-jarige. advocaat en zal vermoe-
dolijk met spanning zün resul'aten
afwachten. Dat hij het niet gemak
kelijk zal krügen, moge de o'vjom-
ming van de andere deelnemers be
wijzen: Szabo. sterkste speler van
Hongarije en bekend om veie inter
nationale successen, Raizman, reeds
vilfmaal kampioen van Frankrqk.
Grob. een sterk Zwitsers meestor en
enkele malen kampioen von Hel-
vctië, M h r 1 n g. Nederlands twee
de vertegenwoordiger en é£n van
de sterkste nationale spelers, cn de
Engelsen Golombek, Alexander.
Fairhurst, Sir Thomas en Abrahams,
waarvan de eerste vier één of meer
dere malen kampioen van Engeland
waren.
Behalve de Premier Section zijn
Premier Reserve-groepen gefor
meerd, die eveneens een internatio
naal karakter dragen. Aan één hier
van noemt de Utrechter J. Visser
deel. Deze speler staat in schaak
club „Utrecht" officieel genoteerd
als no. 2. boven spelers als ir. v
Steenis. van Oosferwijk Bruyn en
v. Vloten. Dit jaar schijnt hij regel
recht op het kampioenschap af te
stevenen. Hij scoorac reeds 7'-5 uit-8
cn versloeg o.a. opnieuw bovenge
noemde spelers.
Uit Amersfoort cn 't Gooi
Uit Utrecht en uit 't Gooi nemen
nog deel mevr. F. Heemskerk
uit A'foort cn G. R. D. v. Does-
burgh uit Laren. Mevr. Heems
kerk is ingedeeld in Major A. ver
gelijkbaar met dc Hollandse hoofd
klasse. Zij is reeds jarenlang kam
pioene van Nederland en behaalde
al vele triomfen in Hastings Zij
kent dus het klappen van de zweep!
Van Doesburgh, ingedeeld in dc
sterkste Premier Reserve-groep, is
zeer wisselvallig in zün spel. Nu
eens boekt hij resultaten, die hem tot
één van Nederlands sterkste spelers
ordenen, dan weer zijn zün resulta
ten verre beneden de verwachting
Als hij deze luimigheid kan onder
drukken. achten wij hem tot zeer
goede prestaties in staat.
In dc vierde ronde van de hoofdgroep
van het tournooi Hastings versloeg dc
Hongaar Szabo dc Zwitser Grob. Szabo
heeft nu de leiding mot drie gewonnen
partijen, doch wordt onmiddellijk ge
volgd door dc Engelse kampioen Alex
ander die twee partijen won cn van
avond bij dc sluiting nog in strijd ge
wikkeld was met Fairhurst (Schotland),
terwijl ook de partij Thomas lEnge-
In de derde ronde van het tournooi
te Hastings eerste klasse groep b werd
mevr. Heemskerk (Nederland) versla
gen door J. Rutterworth (Londen),
land)Spanjaard (Ned.) remise werd
De stand li nu ln de hoofdgroep:
Szabo 3 gewonnen partilen Thomas
(Engeland) 2 Alexander 2, Grob l1-..
Fairhurst l'i. Raizman (Frankrijk)
m Muhrlng (Nederland) 1. Golombek
(Engeland) 1, Abrahams (Engeland)
va, Spanjaard (Nederland)
„Lctternummer? O, ja, P-ll."
Het meisje zocht nog even in het hoge rek en
haalde uit een vak, waarbij zij ternauwernood
reiken kon, twee brieven.
„Dank U," zei de man en verdween haastig uit
de rij.
Enkele uren later kwam er een tweede man
voor het loket. Hij was zo lang, dat hij in zijn
knieën moest doorzakken om zijn hoofd op
spreekhoogte voor het meisje te brengen.
„Juffrouw, mag ik de antwoorden op P-elf -
twee-acht-zeven nul?"
Het meisje liep weer langs het rek en kwam
hoofdschuddend terug.
„Niets op gekomen münheer."
„Weet u dat zeker?"
„Natuurlijk münheer." glimlachte het meisje
zelfverzekerd en zij trachtte reeds met haar
ogen de man opzij te duwen om de volgende
gegadigde de confronteren. Toen kwam er plot
seling een merkwaardige uitdrukking op haar
gezicht van een lichte aarzeling.
„Wacht U eens even." sprak zij kordaat en ging
nog eens de vakken in het rek na, ging op haar
tenen staan en tastte in een leeg vak. Ver
baasd richtte zij zich weer tot in de spanning
wachtende.
„Ik weet haast wel zeker, dat al een andere
mijnheer geweest is om de brieven te halen.
Twee waren het er. Ja. nu herinner ik het mij-
De lange man keek snel om zich heen. als
vreesde hij bespied of afgeluisterd te worden en
boog zich voorover, door het loket heen.
„Ik moet direct Uw chef spreken. Zegt U hem
mijn naam: Munnik, Munnik!"
Het meisje aarzelde nog even, werd echter
langzamerhand overtuigd door haar geheugen cn
besloot toen, dat dit inderdaad een kwestie was
voor de autoriteiten. Peter werd in een mat-gla-
zen spreekkamertje geloodst en na enkele minu
ten stond hem een droefgeestig heer te woord.
Hij vernam nu, dat de courant voor haar statis
tische afdeling de aantallen der op advertentie
binnengekomen brieven registreerde en dat men
aldus had kunnen reconstrueren, dot er twee
brieven op zün advertentie waren geweest Peter
meende, dat het een fout in het systeem was.
dat en ieder willekeurig brieven in zijn bezit
kon krijgen door slechts een nummer aan het
loket te noemqn.
De chef gaf dit toe. met een gezicht als droeg
hij het leed van de wereld, doch hij voegde er
aan toe, dat het voorschrift op de courant luidde,
dat de afhalers zich moeten legitimeren met de
kwitantie van de advertentie, doch aangezien in
de praktijk zelden vergissingen waren voorge
komen, had men deze formaliteit langzamerhand
laten vallen.
Peter was onder de indruk van het gebeurde.
Zijn brieven waren gestolen, dat was duidelijk en
de gevolgen daarvan konden onaangenaam zijn.
Hij vertelde nu aan de advertentiechef. dat het
een politiezaak betrof en dat het zeer ernstig was,
nu de brieven in verkeerde handen waren te
recht gekomen. Hü wist maar één oplossing en
dat was de advertentie opnieuw te plaatsen met
een toevoeging in het onderschrift Deze stel
den zij samen op en dezelfde avond stond het
portret van de kleine man wederom in de cou
rant en vele duizenden lezers vonden het een
interessant geval geworden toen zü lazen:
„De brieven, op eerste Dlaatsing der adver
tentie binnengekomen, zün door onbekenden
gestolen. De inzenders worden derhalve drin-
worden, dat de brieven wél in goede handen
zullen komen."
De advertentiechef had de uitdrukkelijke In
structie van Peter gekregen, dat aan niemand
zijn naam, als steller van de advertentie, ge
noemd mocht worden en dat de volgende brie
ven alleen zouden mogen worden afgegeven aan
een ongeveer vijftigjarige vrouw met rood ge-'
laat. een dunne stalen bril dragend, die zich
zou bekend maken als Johanna. Christina. Ma
ria. Evelina, Wilhelmina Spoor, huishoudster van
beroep.
Diezelfde middag nog werd de directeur van
de courant opgebeld door een dringende stem,
die zei tot de Inlichtingendienst te behoren en
weten wilde, wie advertentie no. 2370 geplaatst
had. De directeur gaf het enige juiste antwoord
in dit geval, namelijk, dat de namen der adver
teerders alleen in bijzondere gevallen bekend
gemaakt mochten worden cn dat men zich. met
een instructie van de Officier van Justitie uit
gerust. persoonlijk op de courant behoorde te
melden.
In de zelfde tijd van dit telefoongesprek liep
Peter nerveus door allerlei smalle steegjes, waar
hij nog nooit geweest was, om dan plotseling een
drukke straat snel over te steken, een slop in te
schieten, er door te hollen om dan om de hoek
even te blyven staan en over zün schouder te
küken.
Peter dacht, dat hij gevolgd werd. Toen hij het
dagbladgebouw verliet, was een sjofel mannetje
met een bolhoed hem rakelings gepasseerd Hü
had Peter aangekeken alsof hij plotseling tegen
zich zelf sprak: „Hé. dat is 'm. bijna te laat!" en
was meteen omgekeerd in Peters richting Peter
bleef toen even voor een grote étalage staan om
in het venster glurend de ander gade te slaan,
maar gaf dit direct alweer op. toen hij merkte,
dat hij voor een winkel stond, waar languisante
zacht-blauw
we en witte nachtjaponnen waren uit-
gendverzocht hun mededelingen te herha- gestald Hij draaide zich resoluut om en zag de
len. Thans zal er zorgvuldig voor gewaakt bolhoed boven twee meisjeshoofden uit naderen.
Olympisch stadion krijgt
65.000 zitplaatsen
In het komende voorjaar zal het
aantal plaatseh van het Olympisch
Stadion te Amsterdam aanzienlük
zijn uitgebreid. Voor de Marathon-
tribune wordt bü grote wedstrij
den een houten tribune geplaatst
met ruim 2000 plaatsen. Boven
dien zullen twee bovenvakken van
de noordelijke tribune en vier bo
venvakken van de zuidelüke tri
bune in staanplaatsen worden om
gezet. Hierdoor zal de capaciteit
van het Olympisch Stadion bü gro
te wedstrijden ruim 65.000 plaat
sen bedragen.
Van Meegeren's stoffelijke
resten worden gecremeerd
Het stoffelük overschot van dc
te Amsterdam overleden kunst
schilder Han van Meegeren zal Za
terdagochtend te Westerveld wor
den gecremeerd.
Scheepstijdingen
ALCHIBA, 30 Dec. van Montevi
deo te R'dam; ALKAID, 30 Dcc. van
R dam naar Zuid Amerika; BRE-
DERO HongkongR'dam, 29 Dec.
van Manilla; INDRAPOERA. Rot
terdamJava. pass. 30 Dcc. Suez;
KAMERLINGH ONNES. 3 Dec. van
Batavia; KOTA BAROE. 29 Dec. v
R'dam te Ambon, 9 Jan. v Batavia n
R'dam; KOTA GEDE 7 Jan. van
R'dam te Batavia; KOTA INTEN. 13
Jan. van Batavia naar R'dam; SLO-
TERDIJK, 2 Jan. te Batavia. 5 Jan.
vandaar naar R'dam; STREEFKERK
R'dam—Calcutta, 30 Dec. van Suez;
BOISSEVAIN, 25 Dec. van Singa
pore te Durban; BOSCHFONTEIN.
30 Doc van Genua naar Port Said;
GADILA, 28 Dec. van Aden naar
Abadan; RANDKERK. A'dam—Oost
Afrika. 28 Dec. te Mombassa;
STRAAT SOENDA. 27 Dec. van
Durban naar Mombassa; STREEF
KERK, Raam—Calcutta, 31 Dcc. te
Safnga; TEGELBERG. 29 Dec. van
Buenos Aires te Kaapstad; ALDE-
RAM1N. SantosR'dam. 30 Dec. te
Antwerpen; ALETTA, 26 Dec. van
Singapore naar Pladjoe; ALGANIB,
30 Dec van Victoria naar Pernam-
buco; ALUDRA, 31 Dec. van Rot
terdam nnar Calcutta; HERMES,
28 Dec. van Trinidad naar Deme-
rara; LIEVEVROUWEKERK, 29
Dec van Aden nanr Bahrein; STAD
ARNHEM, 30 Dcc. van Savona naar
Bona; STAD HAARLEM, 30 Dec.
van Sfax te Vlaardingcn; STRAAT
MALAKKA, 29 Dec. van Hongkong
te Manilla.
Hedepavond
HILVERSUM I. 19.— Nws,
weer; 19.15 Amsterdams Vocaal Ens;
19.30 Actueel geluid; 19.45 Veilig
verkeer; 20.Nws; 20.15 Koor; 20.45
Straat Magalhaens; 21.30 Kamer
orkest; 22.Vragen aan voorbijgan
gers; 22.30 Harprccital; 22.45 Over
denking; 23.Nws; 23.15 Grpl.
HILVERSUM II. Denk om de
bocht; 19.15 Rcg. uitz; 19.30 Geloof
der Oude Kerk; 19 50 Tien voor
acht; 20.Nws; 20 05 Trio Knibbe-
ler; 20.30 Dr R. Faber. „De Wereld";
21.Men vraagt; 21.30 Schuldig of
onschuldig; 21.50 Op vleug'len van
muziek; 22.— Bultenl. weekover
zicht; 22 15 Am. grpl; 22.40 Van
daag; 22.45 Wijding; 23.— Nws; 23.15
Symph. orkest.
Morgen
HILVERSUM I 7 Nws; 7.15
Gymn. 7.30 Gebed; 7.45 Ens. Fan
tasia; 8.Nws; 8.15 Pluk de dag;
9.Voor de vrouw; 905 Ochtend-
conc; 9.35 Pianoduo; 10.Klein
kleutertje: 10.15 Grpl; 11.Zonne
bloem; 11.45 Mannenkoor; 12.An
gelus; 12.08 Alt. piano; 12.30 Weer,
dansork. Zonnewijzer; 13Strijd
krachten; 13 30 Lunchconc; 13.50
Film en Toneel; 14 10 Wlcsbadener
Coll. Musicum; 14 20 Eng. les (be
gin); 14.40 Grpl; 15,15. Conc. dor jon.
geren, 15.45 Kiosk; 16.Melodieën
van vroeger; 16.20 St Christoffcl in
de branding: 16.30 Gregoriaans; 17.
Wig wam; 18.Piano en orgel; 18.15
Journ. weekoverzicht; 18.30 Strijd
krachten.
HILVERSUM II. 7 Nws; 7.15
Musette; 8.Nws; 8.18 Virtuoso
trio; 8.40 Lichte klanken; 9.30 Wa-
terst: 9.35 Berl. philh. orkest; 10
Morgenwijding; 10.20 Feuilleton;
10.35 Piano; 11.Uitz. voor arbei
ders in continu bedr; 11 20 Jan Vo
gel. 11.45 Marsen en walsen; 12.—
Orgelspel; 12.30 Weer; 12 33 Vincen-
tino; 13 Nws; 13.15 Molando; 13 45
Grpl; 14— Als een bonte vogel
vlucht; 14 15 Mar. kapel; 15.In ge
sprek met een schrijver; 15.15 Disco
matiné; 16— Esperanto bij het on
derwijs; 16.15 Binnen zonder klop
pen. klein kunst; 1645 Artistieke
staalkaart; 17.45 Volksconc; 18.
Nws; 18.15 Sport; 18.30 Om en nabij
de twintig.
TUINKALENDER
3 JANUARI Weet men wat
„vruchtcnwlssellng' betekent? Hier
onder verstaat men het systeem om
op dezelfde grond in de op elkaar
volgende jaren niet steeds dezelfde
producten te verbouwenBij de sa
menstelling van het teeltplan voor
de moestuin houde mer hiermede
rekening. Immers, wanneer er ja
ren achtereen op een zelfde stuk
grond dezelfde gewassen worden
geteeld, dan wordt die grond in
toenemende mate een haard voor
de verwekkers van verschillende
plantenziektenzeer duidelijk
treedt dit aan het licht bij koolge-
wassen, doch ook bij peulvruchten,
tomaten enz. S. L.