Vissersvloot is verouderd, en
de Noordzee is leeg!
wusê m m
Nel van Vliet professional?
SCHUDT UW
LEVER WAKKER
Italië restaureert en bouwt
weer op
Avontuur van James Yoland
Prachtig plan van drs. Hildebrandt,
maar wie financiert het?
Op de vismarkt is het stil
Van de Pol wint van
Van Vliet
Zij voelt er veel
voor
Schaak-rubriek
J JÉ WTm
Um Hm
as mt Wkk
i
O 1 P I ft
fv i A
Verrijking van onze
toneelliteratuur
Nieawspalet
TTIINKALENDER
Aanslag gepleegd
op zichzelf
Kerknieuws
Sport voor Zondag
Scheepstijdingen
Radio-programma
Vrijdag 16 Januari 1948
Huisvrouwen vragen: „Waar blijft de vis?"
o
De laatste weken Is het merkwaardig stil op de Vismarkt. Hier en
daar staat een marid of kist buiten; alleen wat snoekbaars en mosselen.
Waar blijft de zeevis?"In zee, voor «over zy daar nog Is. Want het Is
droevig gesteld met de zeevisserij. In de IJmuIder haven liggen al vijftien
trellcrs stil en als de toestand niet verbetert varen ook do binnen
lopende schepen niet meer uit.
en komen er misschien binnen
enkele dagen nog meer bil.
Moderne trawlers nodig!
Natuurlijk wordt aan deze kwaal
druk gedokterd. Drs. A. G. U. Hil
debrandt, chef van de afdeling Vis
serij van het Landbouw Econo
misch Instituut, heeft een onder
zoek ingesteld naar oorzaken van
de dreigende ondergang onzer zee
visserij. Hjj ontwierp een plan tot
vernieuwing van de vloot. „Wij
hebben moderne, grote treilers no
dig, die de vis achtervolgen tot diep
ln de Oceaan en naar de Pool
streken. Wft moeten de nieuwste
'bedrilfsmethoden toepassen - diep
vries voor de vis. die ver weg ge
vangen wordt, anders is ze bedor
ven voor zij pp de afslag komt
wij hebben een fabrieksschip nodig,
dat de vissersschepen ontlast van
de moeizame bewerking en het in
vriezen. Maar vooral: het is nodig,
dat de kleine, bijna permanent
noodlijdende kleine rederijen ver
dwijnen. dat er een concentratie
plaats vindt van alle, die zich met
de visserh bezig houden."
„Geen gek plan", zegt men op
het departement van Landbouw.
Visserij en Voedselvoorziening,
..Maar drs. Hildebrandt heeft becij
ferd dat de uitvoering ongeveer
60.000.000 kost. Een deel daarvan
moeten de reders zelf neertellen, de
rest moet komen van subsidies en
Onwil bii de reders, omdat in
winsten te laag zijn? Neen. on
macht. omdat de meesten met ver
lies werken. Wij hebben de cijfers
gezien. De gemiddelde kosten voor
een tocht met een z.g. kusttreiler
die alleen op de Noordzee en op de
gronden in de buurt van Denemar
ken visten zijn 7500.De
besommingen blijven daar dikwijls
ver onder: één treilcr maakte in
de tweede helft van het vorige jaar
zeven reizen, totale besomming
30.000. per reis ruim 4000.
Enkele getallen van andere treilers
twaalf reizen, 58.000: twaalf
vangsten, 76.000 (dat was de bes
te. per reis plm. 6500.negen
reizen, 52.000:, negen tochten.
36.000; tien vangsten 55.000. Er
zijn treilers. die terugkeren met
een partij vis. die 1400.op
brengt De reders zeggen: ..Zo kan
het niet langer." En zij hebben ge
lijk!
Noordzee is leeg!
Er zjjn vele oorzaken voor deze
teleurstellende stand van zaken aan
te wijzen. Eén der belangrijkste is
deze: de Noordzee is bijna leegge
vist. Voor de oorlog was dat reeds
het geval, ook toen werd de zee
visserij door een catastrofe be
dreigd. Zonder steun van de rege
ring ging het niet meer. De oorlog
bracht, voor de vissen, een adem
pauze. Na de bevrijding haastten
de reders zich hun schenen de zee
op te sturen: Nederland had voed
sel nodig, en veel! Doch niet alleen
Nederland. Ook de Engelsen, Fran
sen, Denen. Belgen en de Noren
trokken ter vangst. De vissen had
den meer vrede toen het oorlog
was. De treilers kwamen terug,
boordevol! De winkels puilden uit.
de Vismarkt was het bedrijvigste
hoekje van de stad. Maar de vis
sers vingen te veel! De Noordzee
is bijna leeg.
Onze vissersvloot is hopeloos
verouderd. Wc hebben twee
treilers, die jonger zfin dan 15
jaar, vier tussen de 16 en do
20 jaar, vier tussen 21 en 30,
vijf tussen 31 en 40, het over
grote deel. n.I. 23 heeft do 41-
iarige leeftijd overschreden. In
heel Nederland staat geen en-
enkel nieuwe treller op stapel,
terwijl Engeland, België en
Frankrijk ln een snel tempo
hun vissersvloot vernieuwen.
De Noordzee-.,leegte" dwingt de
vissers, het steeds verder te zoe
ken. De Engelsen varen naar de
Ierse- en de Barendszee. zij vissen
bjj IJsland en de Faroër-landen.
langs de Noorse kust en bij de Lo-
foden, zij zoeken de vis op in de
buurt van Spitsbergen en de Beren
eilanden, ze steken zelfs de Oceaan
over en gooien hun netten uit bij
Newfoundland. De Noren. Fransen.
Denen en Belgen volgen hun kiel
zog. De Nederlanders blijven in de
Noordzee, omdat hun schepen niet
verder kunnen varen. En de Noord
zee is leeg!
En juist nu, nu er geen ex-
tra-vlecsbonnen meer worden
verstrekt, de peulvruchten
uitermate schaars zjjn, nu ons
volk een tekort aan eiwit-hou
dend voedsel heeft, liggen 15
treilers in de IJmuider haven
In de zaal van de Kon. Luikse
Biljartacademie vingen Donderdag
middag de wedstrijden aan om het
kampioenschap van Europa groot
biljart anker kader 45/2. De partij
tussen Van de Pol en Van Vliet
was een prachtige strijd met tv/ee
uiterst sterke spelers in grootse
vorm. hetgeen blijkt uit dc score:
v. d. Pol 91, 14, 0, 7, 60, 2, 0, 9, 21
en Van Vliet 108, 45, 1, 38. 107. 6,
37, 23, 4. De slotserie van de we
reldkampioen was er een van dc
hoogste van deze eerste ronde. In
negen beurten maakte Var. de Pol
de 400 vol met een gemiddelde van
44.44. Albert won in 19 beurten
van zijn landgenoot Chassereau,
terwijl van Hassel dertien beurten
nodig had om Gabriëls er onder te
houden./De partij tussen de Zwit
ser Musberger en De Oostenrijker
Reicher was er een zonder geschie
denis. Beide spelers stonden
vreemd tegenover het materiaal en
de omgeving. Pas bij de 32ste
beurt wist Reicher de 400 caram
boles vol te maken. Nusbergen
bleef op 289 staan.
Tegen Van Vliet was Reicher
wat beter ingespeeld en onze land
genoot kreeg geen kans. In zeven
beurten maakte de Zwitser de
partij uit. Van Vliet had toen 191
caramboles bij elkaar kunnen
stoten.
Evenals (Gabriels tegen Albert
speelde Van de Pol tegen Nusber
gen met een gemiddelde van 100,
zodat de Rotterdammer thans de
leiding in dit tournooi heeft.
De prijs van f 2500.voor een
openluchtspel op het Binnenhof in
dit jaar is toegekend aan A. den
Hertog te 's-Gravenhage. De
schrijver heeft, met de Ridderzaal
als centrum, het verleden en het
heden met elkaar geconfronteerd
in een gestyleerde fantasie. Heden
en verleden worden elk gepersoni
fieerd met er omheen een steu
nende en beeldende groep. De fi
guur van het Heden is belichaamd
in de gestalte van de gids op het
Binnenhof. De figuur van het Ver
leden is de levende ziel van de
Ridderzaal, de slotgeest, de eeuwig
tegenwoordige.
leningen van een nieuw op te rich
ten Visserijbank. Maar welke parti
culier steekt geld in een failliete
boedel? Het Rijk zal dus over de
brug moeten komen, maar ook het
Rfik is nog niet enthousiast. Ten
eerste: het heeft geen geld. natuur
lijk niet! Ten tweede: zijn deze
nieuwe treilers. is dit fabrieksschip
(een soort zuster van de „Willem
Barendsz") exploitabel te maken?
In Engeland neemt men op het
ogenblik een proef met zo'n schuit.
Voor zover wij weten zijn ze daar
ook nog niet in een hiep-hlep-hoera-
stemming. Wij wachten dus voor
lopig af. Trouwens, zou 't zin heb
ben als dit goede plan slechte
resultaten opleverde zestig mil-
lioen letterlijk in het water te
gooien?"
Het is geen opgewekt perspec
tief dat wil de huismoeders kunnen
bieden. Zeker, tegen het voorjaar
en de zomer komt er wel weer een
beetje schol en schelvis op de Vis
markt, maar z\\ blijft duur. Zij
wordt waarschijnlijk duurder dan
enkele weken geleden, want wij
vernamen dat er een prijsverhoging
van 15% in de pen is, om de reders
een beetje te steunen. Maar deze
zeggen: „Daarmee zijn we niet ge
baat!"
Wordt drs. Hildcbrandts plan
verwezenlijkt dan bestaat dc kans
dat er, maar dan pas over enige
jaren, goedkope diepvries-kabel
jauw op de Vismarkt komt. Het Is
wel zeker, dat alle platvis luxe
blijft.
Gaat het plan niet door, dan mo
gen we alleen de veel te dure IJs
landse visfilets in de winkels ver
wachten. Want onze handelsmissie
heeft vijf millioen kilo daarvan ge
kocht tegen het. zachte prijsje van
zes millioen en negen honderd-dui
zend gulden. Niet minder dan 1.38
per kilo. Daar komt bovenop de
winsten van grossiers en winkeliers,
dus de prijs zal niet ver onder één
gulden c,er pond komen
Amerikaans aanbod voor twee jaar
De Hilversumse zwemster Nel van Vliet, Europees en Amerikaans
kampioene 200 M. schoolslag, voert, naar men ons meedeelt, reeds ge
ruime tijd met een impressario in Chicago onderhandelingen om daar
als prof op te treden.
kende echter dat zij' haar een con
tract als professie nal had aangebo
den. Zij zei bovendien niets af te
weten van de garantiesom welke
de vader van Nel van Vliet zou
verlangen.
Nieuwe problemen
Het in de zwemwereld bestaande
conflict over de training voor de
Olympische Spelen heeft zich op
nieuw toegespitst. Een aantal
zwemsters en zwemmers, die niet
aan de centrale training van mevr.
Braun willen deelnemen en in het
conflict de zijde van Jin Stender,
hun trainer, hebben gekozen, heb
ben op het distributiekantoor ver
nomen, dat de toegewezen extra
rantsoc .en levensmiddelen zijn in
getrokken. Bij deze zwemsters be
vinden zich ook Nel van Vliet en
Hanny Termeulen.
Zoals bekend ontvangen de can-
didaten voor de Olympische ploeg
maandelijks een flinke hoeveelheid
extra rantsoenen voor levensmid
delen. De vader van Hanny Ter
meulen, dc heer Termeulen heeft
over deze aangelegenheid een on
derhoud gehad met de voorzitter
van de K.N.Z.B. de heer J. de
Vries, die mededeelde, dat deze
maatregelen door het Nederlands
Olympisch Comité waren genomen.
De heer de Vries voegde er, aldus
de heer Termeulen aan toe, dat zo
dit de betrokken zwemsters en
zwemmers er nog niet toe mocht
brengen aan de training van mevr.
Braun deel te nemen, overweging
zou worden genomen voor hen een
startverbod voor wedstrijden in
het buitenland uit te vaardigen.
Direct np haar overwinning te
Chicago in de afgelopen zomer
kreeg zij de eerste verzoeken om
naar het professionalisme over te
gaan en naar Amerika te komen.
Na haar terugkomst kwamen
schriftelijke en telegrafische aan
biedingen en zelfs ging een vrou
welijke impresario uit »Cchicago
zover, dat zij reeds geheel opge
maakte en door de Amerikaanse
partij getekende contractfen toe
zond, waar bij Nel zich verplichtte
voor twee jaar als prof in Amerika
te werker.
De onderhandelingen waren
reeds zover gevorderd, dat zelfs
passage voor Nel van Vliet op de
„Nieuw Amsterdam", die op 23
Februari naar Amerika vertrekt,
was besproken.
Trainer Jan Stender, aan wie ten
slotte om advies werd gevraagd,
constateerde echter, evenals de
vader van Nel, dat de financiële
garantie, van de zijde van de im
presario voor deze grote stap ont
brak, wel zou de overtocht naar
Amerika worden betaald, maar de
overige inkomsten zijn slechts in
zoverre geregeld, dat de zwemster
met het percentage der baten te
vreden zou moeten zijn. Aangezien
het tevens voor Nederland een
groot verlies zou zijn als onze we
reldrecordhoudster niét op de
Olympische Spelen zou starten,
drong vooral ook Stender er sterk
op aan, dat Nel met de verleidelij
ke overtocht zou wachten tot na de
Olympische Spelen, zeker is dit
echter nog niet.
Toen wij Donderdag ten huize
van de zwemster informaties in
wonnen, zei Nel van Vliet open
hartig, dat zij er zeker veel voor
voelde, om direct naar Amerika te
vertrekken.
„Maarje kunt niet gaan zon
der mijn toestemming," zei Pa van
Vliet, „ik moet de contracten teke
nen", waarmede Nel het overigens
niet eens was, omdat zij immers
meerderjarig is geworden.
Een kennis van Nel van Vliet,
mevrouw Fogarott in Chicago, zei
dat zij de Europese kampioene
borslcrawl uitgenodigd had voor
een bezoek aan Chicago. Zij ont-
(Ingezonden mededeling)
en u zult morgens weer
kiplekker uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal
in uw ingewanden doen stromen, anders
verteert uw voedsel niet, het bederft. U
raakt verstopt, wordt humeurig cn loom.
Neem de plantaardige CARTER'S
LEVERPILLETJES om die liter gal op te
wekken en uw spijsvertering en stoel
gang op natuurlijke wijze le regelen.
"CARTER^
i CVERPILLETJES
A. VAN STEENIS
'onder leiding van A. van Steenis
Hoe een gesloten Italiaan, waarbij
de d-pion doorgeschoven wordt
naar d5 en zo een gesloten pionnen-
rij tegenover elkaar geeft, toch tot
een wilde variant kan leiden, blijkt
uit onderstaande partij.
Wit die de aanval ontketende,
verliest daarbij een paard tegen 2
vrijpionnen op de flank. Daar hij
deze echter slechts vertikaal met
zijn toren kan steunen, blijkt het
paard sterker te zijn.
Hastings Kerstmis 1946. Wit dr J.
M. Aitken Zwart Cx H. C. Al
exander:
I. e4e5. 2. Pf3—Pc6. 3. Lc4—
Lc5, 4. c3Lb6, 5. d4—De7(l) 6. O—
O—Pf6, 7. De2(2)--d6. 8. d5f3)—Pb8,
9. a4—a6, 10. a5<4)La7. 11. Le3—
Le3, 12 De3:Pg4. 13. De2—f5!. 14.
ef5:Lf5:, 15. Pbd2—Pd7. 16. Tfel—
O—O. 17. h3Ph6, 18. Khl—Kh8(5),
19. Pe4Le4:. 20. De4:—Tf7, 21. Ld3
(6)— g6(7). 22. De3(8)Pf5, 23. Lf5:
gf5:<9), 24. Pgó—Tf6. 25. Ta4!—
Tag8!. 26. Th4—f4!, 27. Ph7:Ü0)
fe3:, 28. Pf0:Kg7, 29. Th7—Kf6:«
30. Te7:Ke7:(11). 31. Te3: Het spel
is uit. De compensatie voor een
paard is te weinig. Bovendien kan
de toren de pionnen moeilijk steu
nen en dreigt zwart met zijn pion
nen op te komen. Het is echter nog
niet gauw afgelopen. Er volgde nog:
31—b5. 32 b3Tb8. 33. g4—Pf6, 34
c4bc4:, 35. bc4:—Kf7. 36. g5—Ph5,
37. Kg2Tb4, 38. Te4—Pf4t, 39.
Kg3Pd5:, 40. Th4—Pe7. 41. Th7t—
Kf8, 42. h4Tc4:, 43. h5—Pf5t— en
op de 64ste zet gaf wit op.
1. Deze zet en de vorige kunnen
verwisseM worden.
2. Tel is vermoedelijk beter.
3. Haalt de spanning uit het cen
trum. De zet kost zwart schijn
baar 2 tempi, maar ook wit moet
zijn stukken nu anders rang
schikken; hij geeft momenteel
het initiatief uit handen.
4. Wat ongewoon, maar zo nodig
kan dit de pion met b4 dekken.
5. Voorbereiding voor actie op de
koningsvleugel.
0. Een matdreiging die gemakkelijk
te pareren is met Pf6.
7. Zwart verkiest de verzwakking
van zijn koningsvleugel, in ver
band met zijn volgende plannen.
3. Er dreigde zowel Pc5 als Tf4.
9. Dit is wel de opzet van zwart
geweest. We zien dat zwart totaal
niet ip ontwikkeling achter is.
Wit gaat nu een foutief plan uit
voeren: zwart dekt alle moge
lijkheden.
10.27. Th7:Dh7:, 28. Ph7:—fe3, 29.
Pf6:cf2:Kost wit een pion
meer dan de tekstvoortzetting.
11. Eerst ef2: faalt op TeGt.
l
mi
-i.,—
Als probleem een aardig tempo
probleem. Een tweczet van W. Bctt-
mann uit „Le monde des échecs".
Stand K7/3R4/3blB2/4b2b/lTlr3k/
5DbP/8/4P2r/.
De oplossing van de tweezet Op-
penheimer uit onze laatste rubriek
is: 1. Dc8.
T TALIE, dat economisch"zo volko-
A men aan de grond zit en dat in
de oorlog veranderde in een versla
gen en geschoffeerd land, heeft alle
krachten gebundeld voor de weder
opbouw. Prof. Van Thienen vertelt
daar iets van ln zijn bijdrage in het
fraai uitgevoerde Itallë-nummer van
het tijdschrift „A p o 11 o". Hij vindt
daarbij gelegenheid te wijzen op het
feit dat de Italianen voortreffelijk
de kunst verstaan in volkomen mo
derne stijl te bouwen, maar tegelij
kertijd toch ook zo, dat zulk een
nieuw bouwwerk een waardige
buurman blijft van een oud uit mid
deleeuwen of renaissance.
Bij de restauraties schrikt men er
niet voor terug om, als het oude ma
teriaal nog bruikbaar is, alle onder
delen stuk voor stuk op te zoeken
uit dc chaos, die een «uïne nu een
maal is. Deze stukken en brokken
worden zorgvuldig aangebracht op
de plaats waar zij horen. Er wordt
dan een jaartal aangebracht om het
nageslacht te laten merken, dat het
niet met een origineel werk. te doen
heeft.
AL BLADEREND IN
DE TIJIDSCHRIETEN
„Waar het oude materiaal niet
meer te gebruiken is, neemt men
nieuw, maar dan van een ander
karakter. In de loop der jaren pati-
neert dat wel bij. cn toch is op de
eerste blijk te zien, dat men een
restauratie uit later tijd voor zich
heeft. Ornamenten worden op ande
re, moderne wijze voortgezet, soms
weggelaten, en soms ook duidt men
het verdere verloop daarvan op het
gerestaureerde gedeelte even aan.
Dit principe der eerlijkheid, waar
door iedere restauratie direct als zo
danig is te herkennen wordt overal
strikt gehandhaafd.
Het artikel is met een groot aantal
foto's en fraaie tekeningen van Peter
Spier geïllustreerd.
Romano Guarnieri wijdt een bij
drage aan Benedetto Croce, histori
cus, wijsgeer en criticus, wiens leer
stellingen vooral de moderne cri-
tiek hebben beïnvloed op literair cn
artistiek terrein. Voor Croce, die
altijd trouw is gebleven aan „zün
Napoli", waarmede hij de karakte
ristieke eigenschappen van het zui
delijke intellect gemeen heeft „hel
derheid van verstand cn een spe
culatieve geest), is de kunst een
visie, fantasie, een zang. Er is ver
der een foto-reportage van het leven
van een straat in Rome en een in
leiding bij het werk van Marino
Marinu Het nummer is rijk geïllu
streerd.
Rembrandt op het toneel
Mr. H. M. Planten heeft een to
neelstuk geschreven over Rem
brandt. F. W. van Heerikhuizen ls
van mening, dat onze aan goede to
neelstukken zo arme toneellittera
tuur daarmee een grote verrijking
heeft geboekt. In „Ad Interim"
wijst hij er op, dat de schrijver met
grote overtuigingskracht het laatste
gedeelte vol tragische spanningen
uit het leven van de grote schilder
uitbeeldt dat bij «11e eenzaamheid,
zo kenmerkend is geweest voor de
beste eigenschappen van ons volk.
„Het beeldt Rembrandt uit als
mens, in zijn nobele vrijheidsdrang
èn in zijn tekort aan „maatschappe
lijke" verantwoordelijkheid; het
weet ons tegelijk, en dat is geen
geringe verdienste, de schilder die
hij geweest is voor ogen te stellen."
Het stuk blijft gebonden aan de
gegevens die bij een grote histori
sche figuur altijd in hoofdzaak vast
liggen. „De bescheidenheid die dit
van de auteur vergde heeft bij hem
a.h.w. tot ceji anoniem meesterschap
geleid, cn de grote winst hierbij is
dat zijn stuk er een wonderlijke ge
schiktheid door heeft gekregen om
tot het levend eigendom van een
groot deel van ons volk te gaan be
horen. De zwaarwichtige Parnas?us
wordt ermee verlaten zonder goed
kope concessies, in een eenvoud
waarin het hoogste voor het grijpen
"ligt".
Er is verder o.m. proza van Han
Hoekstra, poëzie van Dendermonde,
Aafjes en Van Hattum Ook de kro
nieken en critische bijlagen ontbre
ken piet.
Ernst Heinkel, de 62-jarige Duitse
vliegtuigbouwer en ontwerper van
de Hcinkel-bommenwerper. zal in
Februari voor een zuiveringsrecht
bank terecht staan. Onder enorme,
geestdriftige belangstelling is het 60-
jarig bestaan van Carré te Amster
dam met een gala-avond herdacht.
In Brielle wordt in Maart weer
een beurs voor landbouw en bedrijf
gehouden. Patricia Roe, Engels
filmactrice, brengt Zaterdag een be
zoek aan Amsterdam. Tr het Tuschin-
sky-theater zal zij 500 portretten
van zichzelf uitdelen. Het beroep
in ëassalie van de ter dood veroor
deelde handlangers van de beruchte
Ans v. Dijk, het echtpaar Houthuys-
Branca Simons, moet worden ver
worpen. eiste de proc.-fisc. bij de
Bijz. raad van Cassatie Twintig
jaar gevangenisstraf is tegen de mon
teur Eickhoff geëist, omdat hij
tijdens de bezetting gevangen Ne
derlanders op Helgoland mishan
delde. Hij droeg dc bijnaam „Schrik
van Helgoland". De Care heeft
machtiging ontvangen voor de aan
koop van een tweede partij anthra-
cmt van 1000 ton vo r verscheping
naar .Nederland Opvarenden aan
boord van de „Tabinta" kunnen in
Port-Saïd post ontvangen, mits deze
uiterlijk op 9 Januari wordt gepost.
Voor Batavia moeten de brieven
uiterlijk op 5 Februari worden ge
post.
17 JANUARI. De Anemoon
is een zeer plezierige snijbloem,
waarvan de knollen voor vele kleu
ren verkregen kunnen worden. Uw
tuinbouwwinkel moet U nu reeds
de knolletjes leveren, want met de
planting in losse vochtige grond
dient in het laatste van de winter
reeds begonnen te worden
(Vervolg van pagina 1)
Wy worden er bovendien nog eens
diep van doordrongen, dat maar niet
iedereen met een toch heel fatsoen
lijke stem. gcschrkt is om aan mil-
Iioencn luisteraars te vertellen, wat
er ln de wereld gebeurt of wat de
band van Dolf van der Linden „ver
volgens" voor U gaat spelen.
Zijn zij, wier stemmen wij dage
lijks uit onze luidsprekers horen
klinken, dan wondermensen?
Herinnert U zich nog de radio
omroeper uit de oorlogsdagen van
1940, de man met de bekende stem?
De man, die ook nog enkele weken
nè de capitulatie de nieuwsberichten
bleef lezen en toen plotseling uit de
aether verdween? Die man, „de
man met de bekende stem", de man
met de baard, is de heer D. H.
B. Bakker Niemeijer. alias James
Yoland. .Natuurlijk kan men zich
door studie, oefening en routine als
omroeper ontwikkelen," zegt iiij,
„maar dat men een voor de luiste
raar aangename stem heeft, is geen
verdienste. Het juiste timbre in de
stem hééft men, of men heeft het
niet. Het is een gift van de natuur,
een wondertje, als ik het zo noemen
mag."
En dan, op een ander onderwerp
overstappend, vragen wij de heer
Niemeijer, die zich in de oorlog o.m.
in de Amsterdamse K.P. verdien
stelijk maakte:
„Wat was er eigenlijk waar van
de geruchten in 1940, dat er een
moordaanslag op U was gepleegd?"
Zichzelf k.o. geslagen
Dan horen wij de „vanouds be
kende" stem vertellen, hoe Nie
meijer door de Duitsers gedwongen
„werd, ook na de capitulatie de
nieuwsberichten te blijven uitzen
den. Hoe het hem al heel spoedig
te gortig werd met de Duitse pro
paganda. Hij vroeg om ontslag. Dit
werd niet gegeven. Hij vertelde de
Duitsers, dat hij nog eens vermoord
zou worden door zijn eigen landge
noten. De Duitsers lachten hem uit.
Maar zij schenen er toch over ge
telefoneerd te hebben met het rijks
commissariaat in Den Haag. En het
rijkscommissariaat, het telefoontje
verkeerd begrijpend, belde op naar
een Amsterdams ziekenhuis en
vroeg, hoe het ging met Niemeijer.
Er was toch een aanslag op hem
gepleegd?
Dit misverstand buitte ,.de man
met de bekende stem" direct uit. Hij
haalde zich zelf met een kaasrasp
het gezicht open en sloeg zich met
de scherpe kant van een pandeksel
zó lang op het hoofd, tot er een
flinke bult op verrees Aldus „ver
minkt" en met een vinger in de keel
braakneigingen opwekkend, ging
Niemeijer onder een poort bij zijn
woning liggen. Volgens afspraak
vond zijn vrouw hem daar een
kwartier later. Binnen een half uur
Twaalf jaar geleden ben ik in Scheveningen tot
schoonheidskoningin uitgeroepen en ik zou het
vandaag aan de dag nog worden. Ik kan U mijn
medaille en de blauwe sjerp, waar het op staat
zo laten zien. Meer vertel ik niet, ik wil U al
leen maar nieuwsgierig maken."
Juffrouw Spoor was er buiten adem van.
„Schoonheidskoningin," riep ze nog eens verach
telijk uit en zag toen Peter streng en onderzoe
kend aan.
„Merkwaardig." mompelde deze man en hij
streek zich nadenkend over zijn kin, moeilijk
een lach verbergend.
..Ja, ja, merkwaardig," gromde juffrouw Spoor.
„Maar mijn huis komt zij niet in, zowaar ik
hier sta."
„Rustig maar, Spoortje," kalmeerde Peter en
hij wilde haar der gewoonte getrouw op haar
brave schouder kloppen, maar zij weerde hem
als een onrein object af.
„Verder nog," sprak zij hu met nieuwe kracht.
„Ja. we zijn er nog niet. Die tweede brief was
er nog Ik zie hem nog voor me; die zal ik niet
vergeten, al word ik negentig. Luister: Mijnheer,
daar begint het altijd mee. Mijnheer, ik ben 22
slippen zo gauw in de bocht. Voor Nylons hoeft
U niet te zorgen; ik krijg elke maand een pakje
uit Canada, dat is dus een hele last minder
voor U."
„Stop maar," riep Peter ontsteld. „Stop, stop,
stop. Juffrouw Spoor," zei hij nu plechtig. „Ik
beloof U en deze juffrouw hier, wier achternaam
ik maar niet kan onthouden, is mijn getuige. Ik
beloof U, dat die schoonheidskoningin hier geen
voet in huis zal zetten, want zij is overjarig, be
legen, zeggen ze in de kaaswereld en die swing
mama komt er ook niet in, want ik heb zo'n
idee. dat die eraan ontsnapt is bij de bevrijding
kaal geschoren te worden. Wees dus gerust, mijn
brave ziel en kijk mij dan weer lief aan."
Juffrouw Spoor keek nog zorgelijk, zij was
nog niet helemaal gerustgesteld en zij wilde
meer weten van die advertentie; het hoe en
waarom.
Maar Peter had andere plannen met haar. Zijn
gedachten waren nog in de auto. en bij de man
nen, die juffrouw Spoors evenwicht blijk/baar
meer verstoord hadden door haar de kans te
geven de brieven mede te lezen, dan door het
feit, dat zij ontvoerd was.
„Wat zeiden die gangsters wel. toen zij de
brieven lazen?" vroeg hij.
„Wel." zei juffrouw Spoor, iets milder, maar
toch nog met een terughoudendheid. ,.Ik denk,
dat zij minnaars van die schoonheidskoningin
waren, want zij tierden en vloekten zo erg, dat
ik ze tot de orde moest roepen. Ik zei. dat als
jaar en heb veel vrije tijd. Ik houd van swin- ze nog een woord verder gingen, ik onmiddel-
gen en van vogels, vooral van nachtegalen en 1;;I !-x TT *"~1
roodborsten. Ik ben opgewekt en sportief en zou
het leuk vinden als U een two-seater had, die
zijn zo gezellig in de zomer. Ik spreek Hollands,
Duits en Canadees. Als U op Clark Gable lijkt,
zal ik gek op U zijn, maar zorgt U vooral voor
die two-seater, liever dan een jeep, want die
lijk zou uitstappen. Maar ziet ik was ook wel
even geschrokken, of laat ik zeggen, verbaasd,
over die brieven aan U. dat ik zo precies niet
gelet heb op wat ze zeiden. Wel riep een lange
vent, die Hollands sprak die dikke deed dat
heel slecht, was vast een buitenlander zo iets
als „Dat is een streek van Kubelin".
„Kubelin?"
„Ja, Kubelin, 't viel me nog op. omdat het zo'n
vreemde naam was en U weef, dat ik goed namen
kan onthouden. Nu, de dikke was weer kwaad,
dat de ander namen noemde en zei. dat ie zich
beheersen moest. Maar hij veragiste zich zelf ook,
want hij zei „Cyrus" tegen die ander en dat weet
ik nog wel zeker, omdat U me wel eens verteld
heeft van koning Cyrus."
„Mooi, zo," mompelde Peter. „Cyrus en Kube
lin. Dat weten we tenminste."
„Wat, kent U ze niet eens?"
„Nog niet," zei Peter veel betekenend en de
twee vrouwen keken elkaar vragend aan. „Maar
vertel toch verder Spoor. Elk woord moeten we
uit U trekken."
„Er is niet veel meer te zeggen. Ze waren zo
woedend over die brieven, dat ze togen mij be
gonnen te schreeuwen, vooral die lahge. die z'n
eigen taal sprak. Toen heb ik geZegd: nou *ls t
genoeg. Ik ga eruit. De ruziemaker wilde mij
toen aangrijpen. Maar ik heb hem toen eens ver
teld. wat ik van hem dacht. Ik zei: „giftige pad,
ga uit de weg en zet.je vette lippen op elkaar,
want dat geluid, dat tussen die gele slagtanden
van je komt. lijkt wel op de eerste Philips van
mijnheer Edison. Toen zei de dikkerd, die de
baas was, dat z'n makker zich rustig moest hou
den en hij gaf zijn chauffeur een sein om te
stoppen, dat die ook deed en ik ging er uit. Toen
trapte dat magere talhout mij nog stiekum na,
maar ik heb 'm een kardoedel met m'n paraplu
op zijn lelijke tronie gegeven. Ik zag 'm nog naar
zijn neus grijpen en toen was die auto al weg.
Ik zag de dikke nog door het achterraampje
naar mij kijken, en ik schreeuwde: „Wacht maar,
je zult nog van me horen, Coloradokever", maar
ik denk niet, dat ze me nog gehoord hebben.
Nou en toen stond ik bij Purmerend."
(Wordt vervolgd).
JAN NIEMEI1 ER IN MEI 1940:
Nederlandersluistert goed naar
mijn stem. opdat geen Duitse be
richtgevers U kunnen misleiden.
was de gekwelde omroeper „met
een hersenschudding" in het Wil-
helmina-gasthuis opgenomen. Na
twee weken „mocht" hij voor het
eerst rechtop zitten en plaatjes kij
ken. Lezen „vermoeide" nog te zeer!
Zeven weken na de gefingeerde
aanslag werd Jan Niemeijer ont
slagen uit het gasthuis en.... tot
zijn grote opluchting, ook als radio-
omroeper!
Doch bijna twee jaar zit de heer
Bakker Niemeijer nu al weer dage
lijks „in de lucht", zoals hij het
noemt. En wel bij dc wereldomroep
PCJ En een van zijn collega's daar
is een Rotterdammer, Martin dc
Groot, die tot de beste nieuwslezers
in Nederland behoort.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Muiden: J. Bakker te
Vcencndaal;
te Hooge-Zwaluwe (toez.) C. Sunder-
meijer te Gorinchem.
Aangenomen naar Berkhout: H F
Sxvart. cand. te Zeist;
naar Birdaard: H Zuidersma, cand.
te Groningen.
Bedankt voor Gnastmeer (toez.) P
N Vellekoop. Indisch predikant met
verlof te Rotterdam-O
voor. Hoek van Holland: A. Sonne-
veld te Tcr-Heijde (Z-H).
GEREF. KERKEN
Beroepen te WieringcnTj Holwerda.
cand te Wolvega.
Bedankt voor Loppersum: W Wij ma
te Gasseltornijvecn.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Apeldoorn: M. Blok te
Zeist.
GEREF. KERKEN NAAR ART. 31 K.O.
Beroepen t£ Minnertsga en te Val-
thermond: R te Velde. cand. te Stads
kanaal
KERKELIJKE EXAMENS
Oc classis Stadskanaal der Geref
kerken ondcrh art. 31 K.O heeft prae-
paratolr geëxamineerd cn beroepbaar
verklaard de heer R te Velde te Stads
kanaal. cand aan de Theologische
Hogeschool te Kampen
Bij de uitvoeringen van de
Johannes-Passion op 5 en 6 Maart
1948 in de Grote Kerk te Naarden,
zal de Christus-partij worden ge
zongen door de Franse zanger
Charles Panzera.
VOETBAL
District I, le klasse: Haarlem—De
Volewbckers; Gooi—Xerxes; Ajax
Zeeburgia; Neptunus—HBS. RFC
VSV. 2e klasse A: Volendam
Vriendenschaar; SDWKFC; Elink-
wykHilversum; ZFCAlkm. Boys,
DWVHercules. 2e klasse B: Alcm.
Victrix—Dc SpartaanHVC—ZVV;
TOG-Westfrisia; WFC—OSV; ATC
Velox. 3e klasse F: Fortitudo
DWSV; Zeist—APWC; RUC—Patria;
Holland—CDN; BVC—HMS. 4e kl.
J: 's Graveland—De Zebra's; Sticht-
se BoysA'foortse Boys; Olympia—
RKBVV; ADE—Saestum; Quick
LVV. 4e klasse K: SECZwaluwen
Vooruit; En AvantAmsvorde;
VoorwaartsActlf; VVOGBarne-
vcld; WoudenbergNyenrodes. 4e
klasse L; Kampong—MSV; PVC
JSVUtrechtGWIJFC—Vrees
wijk; Bredcrodes—WIJ.
District II, le klasse: Stormvogels
Blauwwit; ADOSparta; Drc—
DHC: FeyenoordEDO- DWS—Ex
celsior. 2e klasse A: Velsen—Emma.
De Kcnnem.-Coal; Vios-Sliedrecht;
GoudaVUC; DCV—Fortuna; 2e
klasse B: IIVVSVV; Quick—Over
maas; UVS—BMT; Unitas—RCN;
ODS—CVV.
District III, le klasse: Heracles
Zwolse Boys; Vitesse—Wagcningen;
Ensch. Boys— Quick; AGOVV—Go
Ahead; Be QuickEnschede 2e kl.
B: WVCZutphania; Sallandia
Aalten; LaborDoctinchcm; PEC
Rijssen Vooruit. 2e klasse C: SCH
.Dierense Boys; EDC—AZC; Theole
Gelria; Vcencndaal—Varsseveld;
WAVV—TEC.
AFD. UTRECHT K.N.V.B.
le klasse A: BDC—FAK; KVVA—
Scherpcnzeel, MinervaSoesterberg,
DEV—HDS, Voorwaarts tR.)—For
tissimo.
le klasse B: Maarsscn—PVW, KDS
RK Stormvogels, AresSperwer,
De StlchtscNaarden, DOSVUtr.
Boys. 2c klasse A; EMS—Aurora,
SCH—DWSM, Bcnsch. Boys—Bun-
nik, Wijk bij Duurstede—KSVV, Mij
drechtLokvogels, HoutenPVCV.
2e klasse B; OdinVSK. G. Boys
VSH, Meervogels '32—Hilv. Boy*,
DAC—DSOU, De Toekomst—VBO.
2e klasse C: RenswoudeNSC, DV
SA—Austerlitz, PuttenW. Boys,
Veense Boys—Achterveld. 3e klasse
A: HamersvcldSchalkwijk. 3e kl.
B: Celeritudo—De Meeuwen.
HOCKEY
Heren; Amsterdambeker: SCHC
HOC; AmersfoortAlmelo Tres-
lingbeker; VVVVoordaan; Schaer-
weydeAmsterdam VI.
Dames: Amsterdambekcr: Kam
pong IIGooi II; Prom. klasse C:
KampongAmsterdam II; Amers
foort—SCHC.
KORFBAL
le klasse N.H.: Rhoda—Amster
dam Z.; SVKBlauwwit; Swift
Koog Zaandijk; LutoWesterkwar
tier; Archipel—A.W. 2e klasse A:
Samos—OosterparkDDV—Giraffes;
OlympiaIndo; DEDDFV; Zwa
luwenFortuna.
AALSUM, 14 Jan v Wcst-Afrika
te Antw; AMSTELDIEP. 14 Jan v
Batavia te Semarang; AMSTELDIJK
New Orleans—R'dam 13 Jan te Lon
den; ANNENKERK, R'damSydney
14 Jan te Alexandrië; LUTTER-
KERK, 14 Jan v Khorramshar naar
Abadan; NIEUW-AMSTERDAM, 13
Jan v New-York n R'dam; RUYS,
Durban-Singapore 12 Jan v Mauri
tius; STRAAT MALAKKA, Cebu—
Mauritius 1 Jan te Singapore;
VEENDAM, Ncw-YorkR'dam 16
Jan voorgaats verw; GROOTE KERK
14 Jan v Fremantië te Adelaide;
KOTA BAROE, vermoedelijk 17 Jan
v Batavia n R'dam; KOTA GEDE,
16 Jan v Batavia n Makassar; KOTA
INTEN, 13 Jan v Batavia via Bela-
wan n R'dam; LENA, 10-Jan van
Tunis te Algiers; PAPENDRECHT,
23 Jan v Abadan te Thameshaven
verw; STREEFKERK, R'dam—Cal
cutta 18 Jan te Bombay verwacht;
NIGERSTROOM, 13 Jan v Bordeaux
n Dakar; OSSENDRECHT, R'dam—
Sfax, 13 Jan ten anker te Bombay;
PRINS ALEXANDER. Jaffa—R'dam
pass 14 Jan Malta; STAD ARNHEM
16 Jan v Bona te R'dam verwacht;
STAD VLAARDINGEN, 14 Jan van
Norfolk te R'dam; ZAAN, 13 Jan v
A'dam te Stettin.
Hedenavond
HILVERSUM I: 19.00 Nws; 19.15
Geestelijke liederen; 19.30 Actueel
geluid; 19 45 Hoe verhogen wij onze
productie; 20.00 Nieuws; 20.15 Staf
muziekcorps; 20.45 De jeugd maakt
werk; 21.20 Mannenkoor; 22.00 Vra
gen aan voorbijgangers; 22.30 Harp-
recital; 22.45 Avondoverdenking-
23.00 Nieuws; 23.15—24.00 Lichte
avondklanken.
HILVERSUM II: 19 00 Denk om
de bocht; 19.15 Regeringsuitz.; 19.30
Het geloof der oude kerk; 19.50 Tien
voor acht, 20.05 Gr. pl.; 20.30 Mid
den in de Wereld (III); 21.00 Men
vraagt en wij draaien; 21.30 Schul
dig of onschuldig; 21.50 Op vleug'len
van de muziek; 22.00 Buitenl. week
overzicht; 22.15 Swing and sweet v.
Hollywood; 22.50 Vandaag; 22.45
Avondwijding; 23 00 Nws; 23.15-24.00
Vrijdagavondconcert.
Morgen
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws- 7.15
Ochtendgymn.; 8.00 Nws; 8.15 Pluk
de dag; 9.00 Voor de vrouw; 9.05
Tsjechische kamermuz.; 10.00 Klein
kleutertje; 10.15 Een reisje langs de
Donau; 1100 De Zonnebloem; 11.45
Orgelwerken; 12.03 Orgel en zang;
12.30 Weeroverzicht; 12.33 Lunch
concert; 12.55 Zonnewijzer; 13 00
Regeringsuitzending; 13.30 Lunch
concert; 13.50 Film en toneel; 14.lt)
The Kentucky Minstrels; 14.20 En
gelse les; 14.46 Elck wat Wils: 15.15
Jeugdconcert; 16.00 Mannenkoor;
17.00 De Wigwam; 18.00 Pianoduo;
18.15 Journalistiek weekoverzicht.
18.30 Regeringsuitzending.
HILVERSUM II: 7 00 Nws; 7.15
Ambrose en zijn orkest; 8.00 Nws;
8.18 Orgelspel; 8.40 Lichte morgen-
klanken; 9.30 Waterstanden: 9.35
Gr.muziek; 10.00 Morgenwijding;
10.20 Radiofeuillcton; 10.35 Zang en
piano; 11 00 Voor de arbeiders; 12.00
Lucienne Boyer (zang); 12.30 Weer-
praatje; 12.33 Vincentino; 13.00 Nws;
13.20 Luchtige klanken; 14.00 Als
een bonte vogelvlucht; 14.15 Mil.
kapel; 15.00 Sociaal-democratisch of
democr -socialistisch; 15.15 Gr.; 16.00
Het onderwijs; 16.15 Binnen zonder
kloppen; 16.45 Artistieke staalkaart;
17.15 Volksconcert; 18.00 Nws; 18.15
Sport; 18.30 Om en nabij de twin
tig; 18.55 Hongaars strijkkwartet.
