Fedde Schurer over „SIMSON"
Leo Grootkop
grimeur en kapper is van de partij
waar toneel gespeeld wordt
Ina de Gans
Amsvorde eist de grootste
aandacht voor zich op
>em
ook naar de
Olympische
Spelen?
Als alle staatslieden hun vak eens
verstonden als „Ome Leo"...
v
Spanning in korf
bal-competitie
Qeef mij maar liever een
drijfjacht
Zaterdag 31 Januari 1948
3
Kpnt TT Hiermede vervolgen wij ome
U serie artikelen over beken-
7P wpP e en onbekende personen uit
ons aller omgeving
IN zijn gezellige woning zaten wjj tegenover de grimeur en toneelkap
per Leo Grootkop, Amsterdammer van geboorte en sinds zyn tweede
jaar woonachtig in Amersfoort. „Ome Leo" noemen de tonelisten hem.
De 47-jarige Grootkop is een levenslustig mens. In zijn jeugdig en artis
tiek gelaat staan tintelende bruine ogen. Hij heeft direct door waarvoor
wy komen.
Het is zo, dat, waar toneel gespeeld wordt, ook „Ome Leo" van de
party is. Misschien wel honderdmaal zagen wij hem
weer achter de schermen aan het werk. En nu
zitten wij genoeglijk met Amersfoorts eerste grimeur
b\j de haard. Hij strijkt eens door zyn ravenzwart
golvend haar, dat de artistieke uitdrukking van zijn
gelaat accentueert. Onophoudelijk trekt hy aan een
grote sigaar.
Het is poot-aan-spelen
achter de schermen
Wat zou „Ome Leo" zijn zon
der sigaar? Wat dit betreft Is
hij een groot concurrent van
de grijze Engelse staatsman
Churchill. Maar zoals Leo
Grootkop grimeert, doet gee£i
staatsman het hem na. Dat
behoeft ook niet. Maar als alle
staatslieden hun vak zo goed
verstonden als Ome Leo...
Maar daar gaat het nu niet
over.
In zijn bewogen loopbaan, waar
over straks meer, grimeerde Leo de
eenvoudigste kop maar ook de we
zenstrekken van Napoleon of welke
machtige potentaat ook. Dus iets
met staatslieden heeft hij wel te
maken gehad.
Grootkop streek een tikje ver
moeid over zijn voorhoofd toen wij
hem vroegen hoe hij eigenlijk in
het vak was gekomen.
„Mijn vader," zo vertelde hy, die
toneelspeler en toneelleider was.
grimeorde zichzelf. Hy trok voor de
spiegel allerlei grimassen en legde
zo de lijnen vast. Vandaar ook de
naam grimeur. Door middel van
een pruik en schmink maakte hij de
geschikte kop voor de te spelen
rol. Toen mijn vader zich in Amers
foort had gevestigd mochten wij als
jongens van 15 en 16 jaar ja
schrik niet ik heb nog twee broers
die dit vak beoefenen met vader
mee. Zijn interessant werk trok ons
bijzonder aan. Om beurten mochten
wij meewerken als assistent voor
afschmink en ander ondergeschikt
werk.
U kunt het geloven of niet, maar
wij transpireerden erger dan de
spelers. Het was poot-aan-spelen
achter de schermen. Zo tussen een
paar bedrijven door nog even
iemand bijwerken of afschminken
en een andere kop fatsoeneren. Een
verduveld mooi vak, dat je in je
vingers gaat zitten.
Hèt moment
Het grootste moment van mijn
leven was, toen ik voor het
eerst een kop grimeerde.
Tsjonge, wat beefden mijn
handen en transpireren mijn
heer, transpireren... Natuur
lijk was lk erg tevreden met
mijn eerste karwei en dacht lk
dat lk een heel kunstwerk ge
maakt had. Mijn vader vond
het echter maar zo. zo... Na
veel ploeteren kreeg ik lang
zamerhand de techniek onder
de knie."
„Berust grimeren volgens Uw
mening dan grotendeels op tech
nische vaardigheid?" vroegen wij.
„Eendeels wel. anderdeels echter
op langdurige ervaring en studie
van de mensen in het dagelijkse
leven.
U moet goed begrijpen, in het
brein van de deskundige grimeur is
een arsenaal van gelaatsexpressies
verzameld. De toneelschrUver
steunt voor een belangrijk deel met
zijn stuk op de grimeurs. Ala z!1
niet in staat zijn de bedoelingen
van de auteur tot uiting te brengen
Al is een jonge
dame door de
natuur van nog
zulk een schoon
uiterlijk voor
zien, a/s zij op
de planken gaat.
dan moet Leo
Grootkop de
natuur toch een
handje helpen.
Vindt u dit niet
een echte boef?
Het is er geen
hoor. maar het
is ivel een tref
fend staaltje van
Grootkop's
grimeerkunst.
Door de bijzonder gunstige weersomstandigheden draait de voetbal
competitie die seizoen bijzonder snel. Het ziet er naar uit dat in Maart
reeds vele clubs zullen zijn uitgespeeld. Voordat er beslissingen vallen
moeten echter nog belangrijke wedstrijden worden gespeeld. Het pro
gramma voor Zondag bevat weer een aantal ontmoetingen die de be
slissingen een stap nader kunnen brengen.
Boys kan winnen,
Quick heeft het
moeilijker
In de tweede klasse B mogen De
Spartaan en UW geen fout maken.
Toch hebben beide verenigingen
het niet makkelijk. HVC gaat naar
de Amsterdammers en het zal alles
In het werk stellen om een zo goed
mogelijk resultaat te bereiken.
UVV moet naar Zaandam. De po
sitie van ZVV is precair, zodat de
Utrechters op hevige tegenstand
kunnen rekenen. TOG krijgt OSV
op bezoek. Het is niet uitgesloten
dat de Oostzaners zich hun laatste
kleine kans zullen zien ontgaan.
Wij zijn benieuwd of Alcmana Vic-
trix op de goede weg blijft voort
gaan Nu er voor Velox niet zo veel
meer op het spel staat duryen wij
een overwinning voor de Alkmaar-
ders te voorspellen.
Van de drie candidaten in de
derde klasse F heeft CDN de minst
moeilijke wedstrijd. De Driebergers
ontvangen RUC. Wij twijfelen er
niet aan of de punten blijven in
Driebergen. Holland moet naar
DWSV, een op eigen terrein bijzon
der kwade tegenstander. Toch hou
den wij het op Holland. Zeist gaat
bij HMS op bezoek. HMS is hek
kensluiter en heeft de punten hard
nodig. Willen de Zeisters CDN blij
ven bedreigen dan moeten zij win
nen. APWC is aan haar supporters
verplicht om op Birkhoven van For
titude te winnen. Wij geloven wel
dat hun dit zal lukken.
WIJ rekenen er op dat De Zebra's
in de grime van de spelers, dan kei- kans zullen zien om de bezoekende
dert zo'n stuk. Een stuk staat of Stichtse Boys met een nederlaag
valt met de grime en décors. Laten naar huis te zenden. De Hilversum-
wij ons bepalen tot het eerste dan mers staan er in dc vierde klasse
kan ik U verzekeren, dat er levens
ervaring voor nodig is om de figu
ren die de auteur in zijn spel op
roept als levende krachtige men
sen op de planken te brengen. Daar
doet het costuum iets aan en niet
te vergeten de man of vrouw die in
het costuum huist, maar bovenal
wordt de toeschouwer gegrepen
door de gelaatsexpressie. Het zijn
toch de ogen en de mond, waarme
de de speler iets te zeggen heeft.
De grime kan fascinerend zijn.
maar ook zo volkomen misplaatst
dat het de toeschouwer afleidt."
Het is nu aan de interviewer om
eens vermoeid over zyn voorhoofd
te stryken.
„Het is blijkbaar niet eenvoudig
mijnheer Grootkop, „om grimeur
te zyn."
„Neen. dat is het zeker niet.
maar de beste grimeur grijpt wel
eens mis en hij heeft ook „zijn dag"
wel eens niet."
„Werkt U alleen In Amersfoort?"
„Er zijn weinig Amersfoortse ver
enigingen die niet een beroep op
„Ome Leo" doen. Maar ik zit ook
veel tussen de wielen en dring tot
in de kleinste gehuchten door om
boer Krelis tot baron zus en zo om
te toveren."
Getapt grimeur
Ook in Amsterdam ia „Ome Leo"
een getapte grimeur.
Trouwens menig opgejaagde
landgenoot klopte tijdens de
bezetting by Grootkop aan en
weinige ogenblikken later ver
liet de vluchteling, gemeta-
morphoseerd, rustig het huis
van de man, die dc Duitsers
menigmaal op een dwaalspoor
bracht.
Boven deze rubriek vragen wij
onze lezers: „Kent U ze wel?" Die
vraag is voor Ome Leo misschien
overbodig want bijna iedereen kent
hem en iedere dilettant-toneelspe
ler in onze stad (en er zyn er heel
wat in Amersfoort) is wel eens
onder zijn handen geweest. Hy is
nu 47 jaar en zal dus menselijk
gesproken nog heel wat jaartjes
„achter de schermen" aan de to
neelvoorstellingen in onze stad mee
werken. Wie nog toneetf gaat spe
len en hem nog niet mocht kennen,
kan nu weten aan wie hij of zij
eenmaal waarschijnlijk voor korte
tijd zyn uiterlijk schoon zal moeten
toevertrouwen.
I Voor de Zondag
Negen-era-negentig
tegen ééira
Vandaag ontving ik het bericht
van het overlijden van één van
mijn vroegere catechisanten in
vorige gemeente. Hij stierf in een
hospitaal in Batavia. Het was een
jongen van zeer middelmatig intel
lect. Wat hem en mij bij elkaar
hield, was veel meer een persoon
lijke vriendschap dan dat hij waar
schijnlijk erg veel heeft meegeno
men van wat ik hem en anderen
trachtte bij te brengen. Maar als
thermometer was hij mij zéér waar
devol: wist ik hem te boeien, dan
was ik zeker, dat de anderen het
ook goed hadden. We hebben nog
al eens met elkaar gesproken in een
tijd. toen een sigaret meer pro
bleem voor hem tvas dan wat ik
hem voorzette. Toen is hij ver
huisd en kort daarop ging ik weg.
Daarna niets meer. Totdat deze
aankondiging komt. Hij stierf als
belijdend lid van een andere kerk
dan waarin hij en ik elkaar von
den. Wij mensen laten elkaar tel
kens weer los. Moeten dat ook wel
doen. We zijn als schepen, die in
de mist langs elkaar varenEen
signaal, een groet, en ieder glijdt
voort in eigen koers. Vandaag
heeft mij even te pakken de on
macht van ons kerkelijk handelen.
Wij moeten altijd bezig zijn met
de kudde. Met de negen-en-negen-
tig in de woestijn. Maar de goede
Herder zegt het uitdrukkelijk, dat
Hij de negen-en-ncgentig in de
woestijn achterlaat, om het éne
schaap te zoeken, dat verloren
was.
En die éne jongen, die uit mijn
aandacht weg-gleed. was zulk een
eenzame. En wanneer ik. die zijn
voorganger poogde te zijn. hem
eenmaal volgen zal, zal ik het óók
moeten hebben van dien Herder,
die dat éne schaap zoekt, dat ver
loren was. v. E.
J gunstig voor en zullen geen fout
maken, vooral omdat verwacht mag
worden dat Amersfoortse Boys aan
de Rubensstraat van Olympia zal
winnen. Quick heeft het moeilijker.
The Reds gaan naar Saestum. Doch
wij geloven dat zij de punten mee
naar Amersfoort brengen.
Ook Victoria zal wel kans zien te
winnen van 's Graveland. ADE
krijgt het in de uitwedstrijd tegen
RKBVV moeilijk doch kan winnen.
Het is weer Amsvorde dat de
grootste aandacht voor zich op
vraagt. Ditmaal kon het Soester
SEC naar de Leusderweg en deze
ontmoeting betekent voor Amsvor
de de beslissing of zij nog een rol
in de vierde klasse K zullen mee
spelen. Door de grote nederlaag van
jl. Zondag zal Amsvorde alles op
alles zetten om zich te rehabilite
ren Een puntenverdeling behoort
o.i. lang niet tot het onmogelijke.
Voorwaarts moet naar Barneveld.
Het is lang niet uitgesloten dat de
Barnevelders, die op eigen terrein
fraaie prestaties hebben geleverd,
de opmars van Voorwaarts tot
staan weten te brengen. VVOG gaat
bij Zwaluwen Vooruit op bezoek.
Dit is voor dc Harderwijkers een
lastige opgaaf, doch zij hebben har
dere noten gekraakt. En Avant zal
het bij Nijenrodes weer niet tot een
overwinning kunnen brengen.
Kruiige krabbels van
een huzaar (1)
U. kent natuurlijk dat machtige verhaal
over dc boer in een of andere negorij,
die drie jaar na dc Duitse inval nog
niet wist, dat er oorlog was. omdat hij
ver van de bewoonde wereld leefde en
werkte, geen radio had en (zeer ver
standig) geen kranten las. f
Wij, soldaten en daar bedoel ik
ditmaal ook huzaren mee zijn ook
slechte krantenlezers. Radio's hebben
we niet en hoewel we nu niet bepaald
ver van de bewoonde wereld zitten,
hebben we er toch betrekkelijk weinig
contact mee. Daardoor verloor ik on
langs een weddenschap, toen iemand
beweerde, dat Richard Toubcr ge
storven was. Nee Peer. je bent in de
war met Joseph Schmidt, zei ik. Van
het een kwam het ander cn ik ver
loor dc weddenschap.
Tijdschriften, die u vol stof op dc
zolder hebt liggen, zijn een geweldige
luxe in een kazerne-kamer, ook al
zijn ze erg oud. Als u cr soms geen
weg mee iveet. och. brengt ze even bij
dc krant. De Amersfoortse Ernie
Pyle, zoals mijn oud-collega's me
plagend noemen, neemt ze wel mee.
Boeken, die u waardeloos vindt,
kunnen pico bcllo dat betekent: ont
zettend goed) gebruikt worden in de
bibliotheek, die wij aan het stichten
zijn en die wc mee gaan nemen als
wc nog eens op reis gaan.
Binnenkort gaan wij onze zoge
naamde passing-out parade houden
door Amersfoort. Dat is dan ons eer
ste officiële optreden in het openbaar.
En dc muziek zal voorop gaan.
„Machtig", zei Schcffel. m'n overbuur-
beneden-bed. toen hij het hoorde.
Drie dagen poefsen en vijf dagen zie
kenrapport"
Soesterkwartier buiten
gevaar
Voor Zondag (en Zaterdag)
staan er belangrijke korfbalwed
strijden op het programma. Twee
pretendenten voor het kampioen
schap nl. Tovers en M.E.O. zullen
in Zeist uitmaken wie de sterkste
is. Tovers zal moeten winnen, wil
het niet achterop geraken en hier
mede is het Utrechtse Vogel" het
meest gebaat. Deze ploeg reist naar
Amsterdam om de beide punten
van Togo afhandig te maken.
K.V.D. heeft altijd nog een theo
retische kans en zal deze willen
behouden. Wij geloven daarom ook
niet, dat het zwakke S.K.V. in
staat zal zijn één of meer punten
buit te maken. Verliezen de Dom-
steclelingen, wat het meest voor de
hand ligt dan gaat het er voor hen
steeds dreigender uitzien.
Onze stadgenoten hebben nog 2
wedstrijden voor de boeg ep zijn
dan uitgespeeld. Zaterdag wordt
op Birkhoven het Hilversumse Al-
tius ontvangen en dan hebben de
groen-witten rust tot 29 Februari
op welke datum de laatste wed
strijd tegen S.K.V. gespeeld moet
worden. Soesterkwartier heeft de
laatste weken getoond over dc de
pressie heen tc zijn en wij gelo
ven, dat het Altius heel zwaar zal
vallen om een punt mee naar Hil
versum te nemen.
De stand in deze klasse is nu:
M.EO.
Tovers
K.V.D
Vogel
Togo
Altius
Rhenen
Soesterkwartier
S K V.
Soesterkwartier 2 gaat naar Gi
raffes 2 hetgeen wel een punten
verdeling zal worden.
12
10
2
0
22
12
10
1
1
21
13
9
2
2
20
10
8
1
1
17
11
2
2
7
6
11
2
2
7
6
12
3
0
9
6
14
2
2
10
6
11
0
2
9
2
TOEN ik in 1942 het reeds voor de oorlog aangevangen drama „Sim-
son" had voltooid, zat lk eigenlek met een stuk in myn maag, in
welks speelbaarheid ik zelf niet geloofde. Speelbaarheid hier clan opgevat
in de zin van „mogelijkheid tot opvoering". De spelmogelykheden by het
Friese amateurtoneel (en een ander kennen wij niet) zijn uiteraard be
perkt, en men is als schrijver, wil men zyn stuk op de planken zien, »vel
gedwongen met deze beperkte mogelijkheden rekening te houden. Dit
komt natuurlijk aan het peil van de stukken niet ten goede. Met Simson
was ik moedwillig uit deze cirkel gesprongen, daarbij riskerende dat het
stuk niet gespeeld zou worden. Voor my was het aanvankelijk echter
meer een zaak van de litteratuur dan van het toneel, hoewel ook een
toneelschrijver altijd zijn wensdromen behoudt.
bii gelegenheid van de grote land
bouwtentoonstelling drie opvoerin
gen gaven, ook tot de laatste plaats
uitverkocht.
Nederlandse vertaling
De vriendelijke reacties van de
pers hebben het stuk in Holland
weer onder de aandacht gebracht.
Vrijdagavond hebben Rotter
damse studenten het daar in het
Luxortheater gespeeld onder regie
van Ton Lutz. En het plan van
Amersfoort, om het als openlucht
spel te brengen op bevrijdingsdag,
opent weer een heel bilzonder pers
pectief. Het is natuurlijk altijd
prettig voor een schrijver wanneer
Als bevrijdingsspel te
Amersfoort
T N Friesland „deed" het stuk het
1 bij declamatie, ook In brede
kring. Men zag het als een stap
buiten de provinciale sfeer, waar
buiten trouwens de Friese poëzie
zich altijd meer dan het proza had
bewogen. Simson bracht dit „bo-
ven-provinciale" karakter in het
drama, hiermee aanknopend bij de
historische drama's van Douwe
Kalma, die tussen twee haakjes
onze vruchtbaarste Shakespeare-
vertalcr is. In Amsterdam, waar ik
als onderwijzer werkte, had ik veel
contact met Hollandse schrijvers,
wat myn eigen werk betreft enigs
zins van hen gescheiden door het
rookgordijn van dc taal. Theun de
Vries en Dr. K. Heeroma echter,
die goed Frieskundig zijn, zeiden
vriendelijke dingen over „Simson"
en toen myn vrienden ds. J. J. Bus-
kes en de nu helaas overleden Hem
de Bruin mij rieden het stuk in het
Hollands te vertalen, gaf ik daar
aan gehoor. Ik las het in verschil
lende bijeenkomsten, o a in de „Be
zige Bij"-kring bij Sjoerd Leiker
aan hui3. Zo kreeg Hans van Meer-
ten het in handen, die dadelijk con
tact met mij zocht, zich erg geest
driftig toonde over inhoud en speel
baarheid. en mij verzekeringen deed
over opvoering na de bevrijding,
die hij niet heeft kunnen gestand
doen. maar die on het moment toch
Drettig waren. De Bezige Bij gaf
het uit (wat laat), het behaalde een
regeringsprijs (1915) maar geen
opvoering.
Herenveen speelt het klaar
Toen ik in Mei 1946 als redac
teur van de Heerenveense Koerier
werd aangesteld en Amsterdam als
woonplaats tegen Heerenveen in
ruilde. toonde de plaatselijke to
neelwereld daar veel belangstelling
voor het stuk. Na voorlezing in een
select gezelschap besloot men tot
de opvoering, maar niemand van
de initiatiefnemers vermoedde wat
daar aan vast zat. Moeilijkheden
met de regie, met de costuums, de
toneelbouw, de muziek. Maar het
is alles terecht gekomen. Onze
Friese schilder A. v. d Sloot bouw
de het toneel en schilderde de dé
cors, Paulus Folkertsma schreef
de muziek, en we beraamden liefst
vijf achtereenvolgende opvoeringen
bij gelegenheid van een tentoon-
stellingsweek. Toen heb ik eerliik
gezegd mijn hart vastgehouden, en
niet alleen ik. Zo'n gooi uit het
Friese volkstoneel, uit het realis
tische spel. naar het bijbels-histori
sche, naar een stuk dat helemaal
in verzen geschreven was. Zou mis
schien de operatie slagen en de pa
tiënt bezwijken? M.a.w. zou hot
publiek geen verstek laten gaan?
Wij hebben op het publiek ver
trouwd en het heeft ons niet in de
steek gelaten: zijn onderschatters
hebben glansrijk ongelijk gekregen
De vijf voorstellingen waren ln een
ommezien uitverkocht, en overmoe-
digen beweerden dat we cr nog wel
vijf bij hadden kunnen geven. Maar
dit zou niet mogelijk geweest zijn
als niet de regisseur en de spelers,
kortom alle medewerkers hun
uiterste krachten hadden ingesnan-
nen. Ik kan geen namen noemen
omdat ik ze allemaal even dank
baar ben voor hun geweldige toe
wijding. Later ziin we nog naar
Leeuwarden getrokken, waar we
Een in de afgelopen zomer in
ons blad verschenen artikel over
het op bijbelse motieven gcschre-
ven verzetsstuk Simson van
Fcddc Schurcr. is cr dc aanleiding
toe geweest, dat na Heerenveen cn
Leeuwarden nu ook Amersfoort dit l
spel tc zien zal krijgen. Het wordt
j op dc herdenkingsdag van dc be-
vtijding. op 5 Mei, door bij dc
i Amersfoortse Gemeenschap aangc-
sloten organisaties opgevoerd in
het openluchttheater Birkhoven Dc
instudering is in dc afgelopen
weck begonnen. Ter gelegenheid
door van vonden wij de Friese
i auteur Fedde Schurcr bereid nc-
venstaand artikel over zijn stuk
voor ons blad tc schrijven.
Fedde Schurer
zijn werk wordt geapprecieerd maar
in dit geval is er voor mij een heel
aparte reden tot voldoening. Wan
neer ik me niet vergis Is dit de
eerste maal, dat een Fries werk
van enige omvang in Hollandse
vertaling voor het voetlicht wordt
gebracht. Of het dit verdient?
Daarovyr is het oordeel aan ande
ren; wil zijn dankbaar voor de kans
die ons hoge verplichtingen oplegt
en ons losmaakt uit het isolement.
En wat voor de tekst geldt, dat
geldt zeker ook voor de muziek van
Folkertsma. die tot dusver wel in
Canada, maar nog niet in Holland
is gehoord.
In zekere zin zijn deze Hollandse
opvoeringen (ook het Amsterdams
Amateurtoneel heeft plannen) een
krachtproef. Mag men dc hartelijke
ontvangst in Friesland nog schui
ven op zekere persoonlijke welwil
lendheid en op het solidariteitsge
voel van de Friese beweging, in
Holland kunnen deze overwegingen
geen factor zijn. As lk echter zie,
met hoeveel geestdrift Amersfoort
de zaak aanpakt, durf lk zeker wel
verwachten dat een eventuele mis
lukking niet aan de spelers zal lig
gen. Ook wat de regie betreft, ben
ik vol vertrouwen in Floor Middag
en Ludzer Eringa (de laatste kan
hier wraak nemen over het Simson-
manuscript, dat de Duitsers hem
by een inval afhandig maakten
Over het stuk zelf zullen we hier
niet verder uitwijden: dat komt 'a-
ter. In vertrouwen, maar niet zon
der spanning wachten we op de
Amersfoortse daden.
FEDDE SCHURER.
9 9 9 ©Hl
HET is, dat een konijn een ont
zaglijk schadelijk dier is maar
anders zou ik geen vrede hebben
met dat fretteren, want ik vind het
een liefhebberij, die maar weinig
meer met jagen te maken heeft.
I en dat doet hij ook bij tijd en
wijle. Als nu het fret in het hol
I liet konijn te pakken krijgt dan
kunnen de jagers rustig met hun
geweer in aanslag staan wachten,
I maar het konijn komt niet te voor
liet wordt gewoon een schijfschie- schijn en ook het fret laat zich niet
Amersfoortse zwem-
crack, derde van ons
land op rugcrawl,
traint thans onder
leiding van Ma Braun
ZAL het Amersfoortse
meisje Ina de Gans
een zwemfenomeen wor
den als destijds een Willy
den Ouden en een Rie
Mastenbroek? Dan zal ze
nog sneller en veelzijdiger
moeten worden, maar ze
op de goede weg. De
Amersfoortse zwemwe-
reld, waarin deze stevige
twintigjarige jongedame
de uitblinkster is, wacht
met spanning af hoe haar
sportieve prestaties zich
in de komende maanden
zullen ontwikkelen.
Ina is namelijk uitver
koren om deel te nemen
aan de Bondstraining voor
de Olympische Spelen en
ze maakt een goede kans
om van de zomer naar dit
grootste aller sportfestij
nen, ditmaal in Londen,
uitgezonden te worden.
Wij hebben Ina gadege
slagen bij haar training in eerst niet, waarop zij zich zes jaar geleden en het is
het Amersfoortse Sport- speciaal moest toeleggen, sindsdien niemand meer
fondsenbad en wij hebben op rugcrawl of op borst- gelukt haar die titel af te
vol bewondering gestaan crawl. Het werd tenslotte nemen. In 1947 slaagde zij
1<N soepele rugcrawl, waarmee zij er zelfs in ook kringkam-
meter alleen armen, keer
punten nemen en starten.
Als ze tijd over heeft
neemt ze er nog een
sprintje van vijftig meter
bij.
De Neptunustrainer, de
heer Fremouw, houdt
haar dan voortdurend
nauwlettend in het oog.
Voorts traint Ina één
maal in de veertien dagen
in Amsterdam bij Ma
Braun, die haar reeds
enkele aanwijzingen heeft
gegeven waardoor zij haar
snelheid ongetwijfeld kan
verhogen. Zo zwom Ina
bijvoorbeeld met de ar
men te dicht langs het
hoofd, waardoor haar slag
niet soepel genoeg was en
ze te veel last had van het
water, dat overdadig over
haar gezicht spoelde.
„Ma Braun ziet'alles",
vertelde Ina ons.
i Twee of drie?
Het is nog niet bekend
of Ina ons land dit jaar op J
de Olympische Spelen
ten op bewegende doelen en van
korte afstand, meestal raak na
tuurlijk, omdat met een schot hagel
van dicht bij zelfs een bijziende
niet kan missen.
Weet u hoe het gaat? Men neme
een fret
Ja, wat is een fret. Een fret is
een albino-vorm van de bunzing,
gelig wit met rode ogen, tam, wat
vadzig maar nog zeer bloeddorstig
Men kan het beest houden als een
tam konijn in een hok en op zijn
„jacht" mee voeren in een jute
zak met een luchtgaatje.
Nu zoeke men een konijnenhol
en daar behoeft men op de Veluwe
niet ver voor te lopen. Men zette
het fret voor het hol en kijke wat
het beest doet. Draait het de kop
om en wil het niet naar binnen,
dan is het h°l met zijn gangen
leeg. Wandelt het fret het hol in
dan kan men er wel zeker van zijn
dat er een of meer konijnen in
verborgen zitten. Het konijn krijgt
de stuipen op het lijf als het
moordlustige roofdier er aan komt
en rent in doodsangst het hol uit
door een van de andere uitgangen.
Daar staan de jagers dan al likke
baardend te wachten, ze laten het
dier om der wille van de sportivi
teit nog een paar sprongen maken,
maar dan knallen de schoten al,
suist de hagel door de lucht en
buitelt het konijn getroffen over
de kop. Het fret komt even later
ook weer te voorschijn.
Men pakke het monstertje nu
weer op voorzichtig, achter de
kop, want het kan soms lelijk bij
ten en zoeke een nieuw hol met
nieuwe buit.
Ik heb dit spel een morgen mee
gemaakt en begreep eerst niet
waarom niet iedlre poelier er zo'n
bedrijfje bij neemt. Eenvoudig ge
noeg. Een kind kan de was doen.
En succes is altijd verzekerd.
Maarja, er is ook nog een
Als fret en konijn
onder de grond
blijven is Holland
in last
over haar snelle,
crawlen. Wij hebben ook zicli in 1947 met 1 min. 19 pioene^e worden"*op"het Londen zal vertegenwoor-
thuis met haar gesproken, sec. als derde van ons land nummer borstcrawl. digen. Zij heeft een zeer
op de Leusderweg, onder plaatste op haar nummer. ««ede kans. want alleen
het lamplicht van een ge- Op de wereldlijst stond Talent Greet Gaillard cn Iet
zellige woonkamer. 2jj toen als tiende geno- Ina weet, dat talent een KosterVan Feggelen
T, j. teerd. voorname factor is voor staan met rugcrawl boven
Eenvoudiq iedere sportbeoefenaar, haar. Het is nu de vraag
Ina schonk een kopje uet js natuurlijk niet maar ze weet ook, dat zij of er drie rugcrawl-zwem-
thee en bleek een gezellig allemaal vanzelf gegaan, haar training niet kan ont- sters naar Londen gaan of
babbelaarster. Een verbe- Als dertienjarig meisje beren. Iedere dag, tussen twee.
ten tegenstandster in wed- nam Ina een abonnement twaalf en half twee, trekt
strijden, maar een „aardi- Gp het Sportfondsenbad, ze haar baantjes en ze Gaan er drie meisjes,
ge meid in het gewone wat haar in staat stelde kan zich dit te gemakke- dan verwachten we, dat
leven, eenvoudig, zonder haar talenten te ont- lijker veroorloven doordat Ina één van de drie is.
iets wat naar „verbeel- plooien. Het volgende jaar ze geen werkkring bui- Gaan er twee, dan moet
ding zweemt, zo leerden werd zij lid van de zwem- tenshuis heeft, doch haar Ina nog een van haar twee
wij haar kennen, toen ze vereniging Neptunus. In moeder helpt in de huis- rivalen voorbij streven.
°nV?iS V3n r dat zelfde jaar legde zij houding. Haar dagelijks Dat zal echter niet mee-
vertelde. beslag op de ulel rug- programma bestaat uit 400 vallen. Sportminnend
Ina en haar trainer, crawl-kampioene van de meter stijlzwemmen, 400 Amersfoort wacht vol
Huib Fremouw, wisten kring Utrecht. Dat is nu meter alleen benen, 400 spanning af.
„maar" aan het geval. Er zijn wel
onnoemelijk veel konijnen op de
Veluwe, maar er blijken toch nog
veel meer holen te zijn (wie weet
van hoe oude datum soms wel).
Lang niet in ieder hol zit wild en
heel vaak wil het fret niet eens
naar binnen. Maar dat is het erg
ste niet. Er blijven nog genoeg ho
len over waar wel een konijn in
zit.
Maar niet altijd komt het
wild naar buiten. Niet dat het ar
me konijn er niet graag vandoor
zou gaan. Maar het zou er voor
roofdieren als fret, hermelijn, we
zel enz. slecht uitzien als alle ko
nijnen, die ze opzochten in hun
hol, de benen konden nemen. Zo'n
rover moet ook eens wat vangen
meer zien. Dan is Holland in last
en is er een kundig vakman nodig
om buit en rover boven de grond
te krijgen.
Het fret probeert het konijn in
dc nek te komen en zich daar vast
te bijten. Soms komt het konijn
naar buiten met het fret aan het
lichaam vastgezogen. Het gebeurt
I ook wel dat het konijn dan nog
j aan de haal gaat en in zijn vlucht
I de rover afschudt. Maar in de re
gel blijkt het tweetal in een der
gangen van het hol steken.
Wat nu?
De geoefende jachtopziener, die
ook het vluchtende konijn aan de
geluiden onder de grond op zijn
weg kan volgen, constateert spoe
dig waar de dieren zich ongeveer
moeten ophouden. Dan moet de
schop er aan te pas komen en die
nen fret cn konijn opgegraven te
worden. Meestal lukt dit wel na
enige tijd, vooral als de grond los
is en de dieren niet ver onder de
grond zitten. Maar niet altijd is
dat het geval; soms is de boven
grond bevroren of zit de gang met
dc dieren meer dan een meter on
der de grond, Soms ook kan men
niet met zekerheid vast stellen
waar men graven moet en dan
wordt het een zoeken in den blin
de. Want als het fret het konijn
eenmaal goed te pakken heeft
zuigt het zich vol met het bloed
van zijn prooi en gaat er, verza
digd en vadzig, lekker bij liggen
slapen. Geen geluid klinkt meer,
do jachtopziener spit de grond me
ters om en de jagers staan met
beteuterde gezichten te wachten,
soms zó lang, dat het hele plezier
er verder af is. Daarom neemt
men, als men cr over beschikken
kan, meestal nog maar een paar
fretjes in reserve mee. En in ieder
geval denkt men er niet aan te
gaan fretteren zonder een schop
mee te nemen. Die is nog slechter
te missen dan een geweer.
Ik heb alle „lief en leed" van
zo'n fretteerparty op mij laten in
werken. Ik heb zien schieten en
graven. Ik heb meegemaakt dat
een ongeoefende helper het fret
voor een hol zette waar juist een
aangeschoten konijn in was ge
vlucht en kon toen al op mijn vin
gers narekenen dat het weer
„graven" zou worden. En juist nu
zat het konijn erg diep en duurde
het meer dan een uur voor het met
de rover opgegraven was.
De buit was overigens groot die
dag. Daar zal ik het niet over heb
ben. En hoe onprettig het mis
schien moge klinken ieder ge
schoten konijn is winst, niet alleen
voor de jager maar ook voor de
boer en de bosbouwer. Want er is
geen dier dat buiten zo onnoeme
lijk veel schade aanricht als het
zich snel voortplantende en on
uitroeibare konijn.
Maar het jagen met het fret, hoe
winstgevend het ook moge zijn,
vind ik toch maar een bezigheid,
waar weinig aardigheid aan is.
Geef mij dan nog maar veel liever
een drijfjacht.