Bewogen jaren van het
Nationaal Steunfonds
Locale geschiedenis nieuw
deel van 't onderwijs?
Zwemmen in vele opzichten
buitengewoon nuttig
2
ija msd ds JbuA
INTEKENBILJET
Nederland wint van
Italië
De Gelukkigen
Italië schaft politieke
doodstraf af
Voor 86 millioen bijeen gebracht
Scherpe Britse nota
aan Bulgarije
Zaterdag 7 Februari 1948
STADSNIEUWS
Aan Kenau- en keienslepersverhalen heeft
de onderwijzer geen behoefte
e publicatie van de voortreffelijke opstellen over de Geschie-
denis van Amersfoort, van de hand van de Heer P. S. Tee
ling in dit blad. geeft onderwijzers opnieuw gelegenheid de vraag
aan de orde te stellen, welke plaats de locale geschiedenis in het
onderwijs behoort te hebben.
Mogelijkheden nog gering
Reeds jarenlang bestaat er wéinig
voldoening over de inhoud van thet
geschiedenis-onderwijs op de Lagere
school. Het grote strijdpunt van eni
ge jaren her behandelde de vraag of
het geschiedenisonderwijs een feite
lijk relaas .van de politieke en staats
kundige ontwikkeling van ons volk
moest geven of wel een inzicht in de
ontwikkeling van het culturele en
sociale leven, dus van de gebruiken
en verhouding van onze voorouders.
Er was wel reden voor critiek op de
vroegere inhoud van dit onderwijs.
Dit was toch vastgelopen in een
overmaat van feiten, namen en
jaartallen, die vooral betrekking
hadden op de vele oorlogen en poli
tieke twisten, waar onze vaderlandse
geschiedenis zo rijk aan is. De ar
beid van de pioniers, van hen. die
zochten naar een nieuwe inhoud,
die zij beschavingsgeschiedenis heb
ben genoemd, had alle kenmerken
van de overdrijving van een nieuwe
gedachtegang. Zij zochten het in een
aantal ontwikkelingsgangen naast
elkaar, van vuurspaan tot electrische
lamp. van voetweg tot vliegtuig, van
de eenvoudige hak tot de stoom
ploeg. Hierbij bleek evenwel, dat de
kinderen van de geschiedenis iets
anders verlangden dan deze voor de
ouderen zo interessante groeiproces
sen. Zeker is het, dat op het ogen
blik de beschavingsgeschiedenis een
bescheiden plaats heeft gekregen in
het geschiedenisverhaal van de
school, waarbij even zeker veel van
de ballast van feitjes en jaartallen
naar de rommelzolder is verwezen.
Nog geen rust
Maar ondanks deze nieuwe oriën
tering is de rust rond het geschie
denis-onderwijs niet gevonden. Niet
alleen dat de maatschappij in haar
geheel geen bevredigende overeen
stemming heeft kunnen vinden over
de waarde van de geschiedenis bij
het onderwijs, voor de Lagere school
blijft het nog een open vraag, wat
kinderen beneden de 2-jarige leef
tijd van de geschiedenis mee zullen
nemen. Doch één gulden regel staat
toch wel in het citatenboekje van
iedere onderwijzer: „Aanknopen bij
het bekende". En wat is er nu meer
bekend dan de eigen stad, het eigen
dorp, de eigen omgeving, waar het
kind zelf. zün ouders en misschien
vele van zijn voorouders in opge
groeid zijn, in meegeleefd hebben
en de veranderingen met de eigen
ogen gezien hebben? Levend zijn
ook voor ons. volwassenen, toch in
hoge mate. die dingen, waar we zelf
mee te maken gehad hebben.
Aanknopingspunt
stad zou het onderwijs dus een van-
stad zou het onderwijs dus een van
Noteert U even
GRAND: George wint op alle fron
ten Vrij. en Zat. 14.30, 18.45 en
21 u. Zo 14, 16.15, 18.45 en 21 u,
overige dagen alleen 14.30 u.
CITY: Tien dagen in Pariis. 14.30
18.45 en 21 u. Zo. 14, 16.15, 18.45
en 2i u.
REMBRANDT: De zwarte raaf. De
geest v, d. Vampir. 14.30 en 20 u.
Vrij. en Zat. 14 30, 18.45 en 21 u.
Zo. 14, 16.15, 18.45 en 21 u.
7 FEBR.: Conferentie Jonge Kerk
Ingeborg, en 8 Febr.:
Feestavond R.K. Transportarbei
dersbond K.A.B. gebouw 20 u.
Feestavond H.V.C. Markthal 20 u:
Tooneeluitv. ,,De Keien" met
„Betje regeert", Amicitia 20 u.
en 8 Febr. prijsdansen „De
Stichtse Heuvel".
8 FEBR.: Hum Verbond, spr. dhr.
J. van Praag, Volksgeb. 10.30 u.
9 FEBR. T./M. 12 René Sleeswijk's
Snip en Snap-revue „Cheerio".
Grand, 20 u.
Vastenavondfeest K.A.B.-gebouw
20 uur.
N.R.V.-filmavond over Engeland
en natuurfilm „Toendra" 's-Prin-
senhof 20 u.
Inst, v Volksontw. lezing dr. P.
S. Pels „Economische democratie''
Geb. v. Vrijz. Herv. 19.30 u.
Toneelavond buurtver „Stephen-
sonstr." bal na. Amicitia 20 u
10 FEBR.: Vergadering Ver. v. Huis
vrouwen, foyer Amicitia 14.30 u.
11 FEBR.: Jaarsoirée A.V.E.R.A.
's Prinsenhof 19.30 u.
Schaakavond „Amersfoort" Markt
hal 20 u.
Genoots. Nederland-Frankrijk
Maxime Chastaing" l'Homme dans
le theatre frangais contemporain".
De Wapenroem 20 u.
T./M. 22 FEBR.: Van Gogh exposi
tie, d'Oude Lanteern, geopend
10-12, 14-17 u., Zo. 14-17 u.
OPENB. LEESZAAL EN BIBL. dage
lijks ruilen v. boeken 14—17 u. DL
Vrüd. avond ook van 19—21 u.
Leesz. geopend dagelijks 10—12.30
u. en 1417 a DL en Vrijd. ook
19—22 uur.
„STICHTSE HEUVEL": Wo., Za.
en Zondagavond en Zondagmid
dag dansen (Black-White Band,
„de Spotvogels").
DANCING VAN T HUL: Zat.,
Zon. en Woensd. dansen, 20—23
uur. Zon.mid. 1518 u. (Orkest
„The Rhythm' Specials").
DANCING d ORANJEBUUM: ZaL.
Zon. en Woensd. dansen.
zelfsprekend aanknopingspunt kun
nen vinden voor een levend verhaal
van de vroegere gebeurtenissen en
toestanden. Heel de beschrijving van
een middeleeuwse stad met zijn wal
len en muren, met zijn kloosters en
kerken, met zijn gilden en stadsbe
stuurders kunnen we dan als het
ware direct demonstreren aan de
overblijfselen van die tijd.
Zoals uit een onlangs gepubli
ceerd artikel van de heer Teeling
blijkt, is het zelfs mogelijk, in de
voor de kinderen zo lege en ondui
delijke tijd als de 18de eeuw, een
practisch voorbeeld van de industri
alisatie aan te wiizen, door het ver
haal van de bloei van een grote
fabriek met 1500 arbeiders te ver
tellen.
En zo zou het mogelijk zijn de ge
hele vaderlandse geschiedenis door
te gaan en steeds weer te wijzen op
de rol, welke Amersfoort hierin ge
had heeft, enerzijds om de geschie
denis van de eigen stad levend te
houden, doch anderzijds om steeds
weer een sprekend voorbeeld tot
beter begriD van het geheel bij de
hand te hebben.
De bronnen
Drie opmerkingen zullen ons en
thousiasme echter spoedig doen ver
minderen. Het zal een grote uitzon
dering zijn, wanneer een onderwij
zer zonder een dieneaande studie
over zoveel materiaal van de
locale geschiedenis beschikt, dat
het hem mogelijk is deze ken
nis steeds op het passende ogen
blik bij de les te betrekken. De
locale geschiedenis heeft nu eenmaal
nooit die grote belanestelling gehad,
noch bij de vakgeleerden, noch bij
de popularisators. dat we beschikken
over een voldoend aantal eenvoudige
verhalen, waarvan de feiten histo
risch verantwoord zijn en die tevens
passend zijn in het onderwijs
Overigens is het uitgesloten, be
houdens een enkele uitzondering,
dat de onderwijzers in de gelegen
heid zijn. zelf de bronnen na te gaan
om daaruit de leerstof voor de lo
cale geschiedenis te putten.
Zodia we evenwel zouden be
schikken over een betere kennis
van onze locale geschiedenis, doet
zich bij de keuze van de stof weer
de oude strijdvraag voor, nl. tus
sen de vechtjassengeschiedenis
(ik denk hierbij aan de bezetting
van Amersfoort door Maarten van
Rossum) en de beschavingsge
schiedenis. Wanneer de locale ge
schiedenis slechts nieuwe verhaal
tjes van de Kenau's en Keien
slepers brengt, zal geen onderwij
zer hieraan zijn ujd willen be
steden.
Doch hiermee komen we tot een
kernpunt van de zaak. Zal de locale
geschiedenis een nieuw weetvakje
naast de gewone geschiedenis wor
den? Of zal er een mogelijkheid zijn
om deze. wanneer dan het materiaal
verzameld is. een centrale plaats in
het geschiedenisonderwijs te gevep.
om van uit een levende werkelijk
heid een inzicht in de ontwikkeling
van een strijdende mensheid te ge
ven? Wanneer we dit trachten te
beantwoorden, komen we op het
grotere gebied: ,,d e He e m k u n d e"
L. VAN GELDER
Stadsautobusdienst
(Adv.)
Vijf jaar geëist tegen
Jodenverrader
De Amersfoortse politie loerde in
Aug. 1944 op een zekere M. Harm-
sen, Israëliet, die verblijf hield bij
een ^gmilie alhier. Zij trof de man aan
in gezelschap van G. van Duinen en
om veel indruk te maken deden ze
het voorkomen alsof Harmsen een
misdadig individu was. die nodig ge.
arresteerd moest worden. Oorspron
kelijk namen zij de verkeerde per
soon gevangen, doch deze werd weer
spoedig vrijgelaten. Hij was zo onder
de indruk gekomen van de zwarte
afschildering die de rechercheur
Schiphorst van de Jood had gege
ven. dat hij nog dezelfde dag het
slachtoffer de politie in handen wist
te spelen.
'Voor dit verraad was van Duinen
voor het Bijz. Gerechtshof te Utrecht
gedagvaard, waar hij 5 jaar gevange
nisstraf tegen zich hoorde eisen.
Groentenhandelaren
vierden feest
De Amersfoortse Bond van Klein
handelaren in aardappelen, groen
ten en fruit hield in café-dancing
van 't Hul een geslaagde feestelij
ke bijeenkomst.
Voorzitter E. Bouman liet in zijn
openingswoord uitkomen dat er
grote tevredenheid bestaat over de
vaste band tussen de kleinhandela
ren enerzijds en de groothandel
anderzijds. Spreker deed een be
roep op het kleine aantal nog niet
bij de bond aangeslotenen om zich
onverwijld als lid aan te melden.
Dit kan het werk van de Bond zeer
ten goede komen. In het verdere
verloop van deze avond bleek al
gauw de eensgezindheid onder de
kleinhandelaren, die zich zeer
amuseerden in de gezellige in
oud-Hollandse stijl opgetrokken
zaal van Café-dancing van 't Hul.
De feestcommissie bestaande uit
de heren de Kruiff, Smink en Lee-
nards, kan met genoegen terugzien
op deze geslaagde avond die ver
zorgd werd door eigen krachten en
„The Rhythm Specials" o.l.v. Joe
Williams.
Groot tafeltennistournooi
in Markthal
Op Zondag, 22 Februari a.s. or
ganiseert de ATTC „Over 't Net"
ter gelegenheid van het 12Va-jarig
bestaan van de vereniging een
groot tafeltennistournooi in de
Markthal te Amersfoort, waarvoor
deelname open staat voor NTTB-
leden uit de afdelingen Amster
dam, 't Gooi, Den Haag en Utrecht
en voor niet-leden van de NTTB.
Het tournooi, dat op minstens 20
tafels zal worden gespeeld, zal be
ginnen om 9 uur 's morgens, ter
wijl de finales in de avonduren
zullen worden gespeeld. Er zijn
aparte afdelingen voor de diverse
klassen evenals voor Nieuwelingen
en Senioren. Men verwacht een
grote deelname van beginnelingen
tot en met Nederlands meest pro
minente spelers en misschien ook
enige buitenlanders.. De inschrij
ving is open tot 11 Februari. Voor
alle nadere inlichtingen wende
men zich tot het tournooi-secreta-
riaat, Celebesstraat 1, Amersfoort.
AZRMV-midwinternacht
watersportfestijn
Vrijdagavond ging de A.Z.M.R.V.-
tweemastbark in de „haven"
's Prinsenhof voor anker. De be
manning bood de passagiers een
gevarieerd programma aan. De
Eemmeerminnen onder leiding van
kaptein Bearda zweefden bekoor
lijk over het toneel en pro'f. Boter
bloem, die een verhandeling hield
over de „osculum smaccum" of te
wel „de kus" had succes. Nelly
Cockpit en Jan Torentuig deelden
klappen op rijm uit aan diverse le
den en Dini Smit zong als ver-
slekelinge enkele liedjes. De
zeilers kregen les van dirigent en
leden van het' „orkest" voorzien
van alle onmogelijke instrumenten
die de „Symphonica Aquatica uit
voerden. Door dit alles heen zeilde
Willi Anfrede, de conferencier.
Vooral zijn sneldichterij had de be.
wondering. Fantastisch zoveel in
terne voorvallen hij wist uit het
verenigingsleven. Het bal werd ge
leid door Dan Bearda op de maat
van Jan van Loo en zijn ensemble.
Aa nhet begin van de avond deelde
men prijzen uit aan de winnaars
van de laatste wedstrijd in 1947.
Deze gezellige avond werd be
sloten met woorden van dank aan
de medewerkenden 'door de voor
zitter, de heer J. Nijzink, die zijn
woorden kracht bijzette door de
dames Buitenrust Hettema, Smit
en Hoogevest elk een ruiker aan te
bieden, terwijl deze laatste tevens
als eerste lid een ere-insigne kreeg.
Waterpoloprogramma
Het programma voor de Water-
polo-wedstrijden op Maandag, aan
vang zeven uur a s. luidt als volgt:
Neptunus 3AZ PC 3 (heren;
VZC 2Flevo 2 (heren); Flevo I
Zwemlust I (dames); AZ PC 2
Zwemlust 2 (heren).
Voor de eerste ronde van de bc-
ker-competilie lootte Neptunus I
'dames tegen Merwede en Neptunus I
héren tegen AZ PC.
Examens
Aan de Rijksuniversiteit te Utrecht»
slaagde ofize stadgenoot de heer E.
van .Dijk Jr. voor zijn semi-arts
examen.
Burgerlijke Stand
Geboren: Hendrik, z v J J van
den Hoek en J. Doornekamp. Jan
Barend, z v J B uit de Bos en C J
de Regt. Gerard, z v G Bomers en
C. van den Hoek.
George doet dicaas maar
toch ivel leuk
George Formby, de komiek van
het linnen venster, de man van de
duizend en één ongelukken kunt U,
tijdens zijn angstige avonturen, vol
gen in een gloednieuwe film waar
in hij op „alle fronten wint". Op
alle fronten, want niet alleen ont
maskert hij, terzijdegestaan door
de lieftallige Mary Wilson, een
Duitse spion, maar ook wint hij
met zijn altijd weer nieuwe en
geestige liedjes en het getokkel van
zijn banjo Uw hart.
-Wat zouden wij er meer over
kunnen vertellen, dan dat ook in
adeze film Formby voor de moei
lijkste problemen komt te staan.
Hij slingert als een aap aan een
kabel door de lucht, duikt ih een
deegkuip, zet tenslotte de boel op
stelten in een Duitse U-boot en
wordt als torpedo gelanceerd naar
een Engels passagiersschip waar
hij in de armen rolt van zijn mede
werkster Mary. Dit is dan het „pak
kend" slot van deze Formby-film,
die volkomen dwaas is, maar....
toch wel leuk. Het front ligt voor
Formby ditmaal achter de hall van
het Grand Theatre.
Wat deed hij die tien
dagen?
We zouden onwaarheid spreken
als we zeiden dat we na
Aan de Administratie van het Dagblad voor Amersfoort
Snouckaertlaan 7, Amersfoort.
IK VERZOEK O MIJ TE WILLEN NOTEREN ALS ABONN6 OP HEI
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
voor 31 cent per weefc
t 4.— per kwartaal
Naam
Straatnaam
Woonplaats
Datum
Doorhalen wat niet wordt verlangd.
WD vergissen ons niet gaarne, zou U daarom Uw naam en adres ln blok-
letters willen invullen?
afloop van de film. die wij Vrijdag
middag in het City-theater zagen
„Tien dagen in Parijs" heet het
geval helemaal niet het gevoel
hadden bij de neus te zijn genomen.
De geschiedenis van de jongeman,
die met zijn vliegtuig verongelukt,
daarna tien dagen in Pariis ver
toeft, vervolgens met een schamp
schot in het ziekenhuis terecht
komt en wordt aangezien voor de
persoon, aan wie hij een „lift" had
gegeven en die bij het ongeval om
het leven is gekomen en tenslotte
in het vreemdste spionnagecomplot
terecht komt dat wij ooit op het
witte doek hebben gezien, is zo
verward, dat wij er de eerste drie
kwartier geen touw aan vast kon
den knopen. Een leuk verhaaltje is
het wel, want er komen veel schur
ken met gemene tronies, enkele re
volvers, frisse treffers op de onder
kaak, hier en daar wat komische
scènes en een ietwat verlept meisje
in voor.
Het gegeven deed bij ons echter
de vraag rijzen: wat deed die char
mante knaap in die tien dagen
waarvan hij zich niets meer herin
nert? Het antwoord bleef uit, van
daar dat onbehaaglijke gevoel.
Kort maar interessant is van het
voorprogramma de film over de
Winterspelen in St. Moritz.
Trailer in de knel.
In de bocht SnouckaertlaanSta
tionsstraat slipte een uit de richting
van het station komende trailer-
autobus. De oplegger zwaaide naar
links en botste tegen een andere
trailer welke tegen de gevel van de
winkel van Kortbeek werd gedrukt
Van de bus werd de linkerzijde
over een lengte van 5 meter inge
deukt. Er deden zich geen persoon
lijke ongelukken voor.
Slager deed in 't zwart
Door de C.C.D. werd de slager De
V. op het politiebureau gebracht, die
knakworstjes zonder bon had ver
kocht en vleesbonnen had gekocht.
De slaggr is ingesloten en zal naar
Utrecht worden overgebracht.
Remmen deugden niet
Een vrachtauto met slechte rem
men reed door een slagboom van de
bewaakte spoorwegovergang op de
B. W.-laan. De boom werd geheel
ontzet en kon slechts met grote
moeite provisorisch worden hersteld.
De auto werd in beslag genomen.
AMHC-heren gaan
bekeren in Den Haag
Het eerste AMHC-herenteam
plaatste zich 3 weken geleden in de
vierde ronde van de Amsterdam
bekercompetitie door de uitsteken
de overwinning op Almelo. De
vierde ronde zal waarschijnlijk niet
zo gunstig verlopen' voor onze stad
genoten, want t.g.v. de loting moe
ten zij morgen op Klein-Zwitser-
land in Den Haag hun kleuren ver
dedigen tegen HOC I. Deze club is
een der sterkste eerste-klassers
van het Westen en als zodanig dus
geen partij voor onze stadgenoten.
Wij hebben onze verwachtingen
niet hoog gespannen en wij zijn
reeds tevreden, als de rood-witten
met een eervolle nederlaag terug
komen. Maar misschien beslist
Vrouwe Fortuna anderszins.
De heren-reserves, die nog steeds
op fluweel zetelen in de 3e klasse,
spelen in Maartensdijk "tegen Voor-
daan II, een der gevaarlijkste riva
len. Wij verwachten, dat ook deze
klip door onze stadgenoten omzeild
zal worden.
Dames IILaren I is voor de be
zoeksters. Bij de match Be Fair IV
Heren III blijven de puntjes in
Hilversum.
Wordt Amersfoort II
dames kampioen?
De handbalcompetitie voor de
Amersfoortse clubs begint langza-
merhanc het einde te naderen. Het
eerste herenelftal, dat nog twee
wedstrijden moet spelen, is aan
staande Zondag vrij. Het eerste
dames-elftal heeft een vrije Zon
dag. De lagere elftallen komen
echter alle in het veld. Het twee
de heren trekt naar H.H.C. 2 in
Hilversum. De Hilversummers heb
ben in deze competitie nog geen
enkele overwinning behaald en zij
zullen ook nu wel geen winstpun
ten kunnen boeken. Het derde
heren-team speelt op eigen terrein
de laatste competitiewedstrijd te
gen H.V.B. 2. Gezien de resultaten
der Amersfoorters van de vorige
week tegen A.A.V. 2 (8-0) geven
wij H.V.B. niet veel kans. Vol
spanning wordt de wedstrijd van
het tweede dames-elftal tegemoet
gezien. De dames spelen op eigen
terrein tegen Nijkerk 2. Een gelijk
spel is reeds voldoende voor
„Amersfoort" om kampioen te
kunnen worden. Vorige week won
nen de dames in Nijkerk met 0-2.
Zij hebben dus een goede kans.
Interessante filmavond
van de A.B.v.L.O.
De sportfilmavond van de A.B.
v. L.O., Vrijdagavond in de Markt
hal gehouden, is in verschillende
opzichten buitengewoon interessant
geweest. In de eerste plaats omdat
de heer Joh. Schmidt, secretaris
van de Propagandacommissie der
K.N.Z.B.. die de films vertoonde en
er een vlotte, geestige causerie bij
hield, films van de Olympiade
1936 te Berlijn voor deze voorstel
ling had meegebracht. Met het oog
op de komende spelen te L.onden
voor de vrij talrijke ranwezigen,
waaronder veel zwemmers, belang
wekkend omdat zij kennis maakten
met de sfeer die op zulk een groots
sportfestijn heerst. Doch ook en
vooral leerzaam, daar de Amers
foortse zwemcracks zoals de
heer Schmidt het uitdrukte nu
eens konden zien, wat na heel veel
oefenen en met opoffering van vele
andere genoegens, te bereiken is.
Voor de pauze werd voorts nog
vertoond de rolprent „Nederland is
een waterland", welke bedoeld is
als propaganda voor het leren
zwemmen. Tenslotte verschenen op
het witte doek prinses Beatrix en
prinses Irene, druk bezig zich de
Tafeltennis
Vrijdagmorgen werden de wed
strijden in de Empire Pool om het
wereldkampioenschap tafeltennis
voortgezet. f
De uitslagen waren:
Swaythling beker (heren):
Tsjeoho-Slovakije-Italië 5-0;
Australië-Luxemburg 5-0; Ameri-
ka-Jersey 5-0; Wales-Schotland
5-0; Griekenland-Noorwegen 5-1;
Zuid-Slavië-Nederland 5-0.
De scores van de laatste wed
strijd luiden:
Harango (ZS)-Van Zoelen (N).
21-6, 21-15; Dolenar (ZS)-Lars-
heyd (N) 21-6, 21-11; Vogrinc
(ZS)-Du Buy (N) 21-13, 19-21,
21-18; Dolenar (ZS)-Van Zoelen
(N) 21-13, 21-13; Harango (ZS)-
Du Buy (N) 20-22, 21-19, 21-13.
Zuid-Slavië-Luxemburg 5-0,
Nederland-Italië 5-3.
De gedetailleerde uitslagen van
deze wedstrijd zijn:
Van Zoelen (N)-Rosner (I) 21-
12, 21-15; Du Buy (N)-Giorgi (I)
21-9, 21-3; Herskovic (I)-Lorsheyd
(N) 21-13, 21-13; Du Buy (N)-
Rosner (I) 21-13, 21-10; Herskovic
(I)-Van Zoelen (N) 21-14, 21-15;
Lorsheyd (N)-Giorgi (I) 22-24,
21-17, 17-21; Herskovic (I)-Du
Buy (ff) 12-21, 21-11, 21-17;
Lorsheyd (I)-Rosner (N) 11-21,
21-19, 24-22.
De corbillon beker (dames):
Ver. Staten-Jersey 3-0; Oosten-
rijk-Wales 3-1; Engeland-Schot-
land 3-1; Roemenië-België 3-1;
Egypte-Luxemburg 3-0; Ierland-
Zweden 3-0; Tsjecho-Slowakije-
Frankrijk 3-0; Hongarije-Neder-
land 3-0.
De gedetailleerde uitslagen luiden;
G. Farkas (H)-T. de Zeeuw (N)
21-17, 21-6; L. Gyery (H)-M. van
Wijk (N) 21-16, 10-21, 21-11.
Dames dubbelspel: G. Farkas en
Karpati (H)-M. van Wijk en T. de
Zeeuw (N) 21-16, 21-9.
zwemkunst eigen te maken. Deze
film is jaren geleden in Cajiada
door Prins Bernhard opgenomen
en vormt een aardig
beeld van de omstandigheden
waaronder de prinsesjes zijn opge
groeid. Het programma dat na de
pauze werd afgewerkt vormde on
getwijfeld het interessantste deel
van de avond. In een korte toe
spraak deelde de heer Schmidt en
kele van zijn ervaringen mede. die
hij in zijn zwembad te Haarlem
heeft opgedaan met het zwem-on-
derwijs aan geestelijk onvolwaar-
digen en lichamelijk gebrekkigen.
De heer Schmidt is één van dege
nen, die op dit gebied pionierswerk
hebben verricht en er over de ge
hele linie goede, vaak uitstekende
resultaten mee hebben bereikt. Hij
deed een beroep op de Amersfoort
se zwemmers zich te werpen op de
uitvoering van de taak die op dit
terrein voor elke volwaardige
zwemmer is gelegen. Vervolgens
draaide de heer -Schmidt enige zelf
vervaardigde films over deze tak
van het zwemonderwijs, waarvan
vooral die over mismaakte en blin
de zwemmers, niet nalieten diepe
indruk op het publiek te maken.
De bijeenkomst werd geopend
door de voorzitter van de A.B. v.
L.O., de heer P. E. H. van Mourik.
De dank van de Bond aan de heer
Schmidt voor zijn prettige mede
werking werd overgebracht door
de heer W. ter Wolbeek. Vertegen
woordigers der Amersfoortse
zwemclubs spraken nog enkele
woorden, om de speech van de
heer Ter Wolbeek te onderstrepen.
Medegedeeld werd dat op 6 April
a.s., eveneens in de Martkhal, een
propaganda-avond wordt gegeven,
waar verscheidene takken van
sport door plaatselijke verenigin
gen zullen worden gedemonstreerd.
De „dubbele-puzzle" van de vo
rige week bracht ons een dubbele
inzending oplossingen. We hebben
het overleefd. De uitslag is gewor
den:
1. G. J. Broekmaat, Palmstraat
224, Amersfoort.
2. Mej. H. Wolfswinkel, Slappen-
del 250, Woudenberg.
3. R. Th. 's Gravemade, Pierson-
laan 17, Amersfoort.
4. R. de Vries, Miereveldstr. 6,
Amersfoort.
5. M. van Harten, Stationsweg
641, post Scherpenzeel.
No. 1 krijgt een postwissel van
f 10.toegezonden de anderen een
van f 2.50.
Italië heeft de doodstraf voor po
litieke misdaden tegen de staat af
geschaft. Dit besluit had tot ge
volg. dat het doodvonnis van meer
dan 200 personen, beschuldigd van
fascistische politieke misdaden,
veranderd werd in levenslange Ge
vangenisstraf. Het decreet, dat op
22 Jan. was aangenomen, werd
Vrijdag voor de eerste maal gepu
bliceerd in het officiële staatsblad.
Italië heeft op 10 Augustus 1944
de doodstraf voor „gewone" mis
daden afgeschaft.
Barbara Ann Scott, dc Canadese wereldkampioene kunstscKaatscnrijdcn.
maakt een van haar gracieuze sprongen.
Banken van het verzet
Het Nationaal Steunfonds heeft een bewogen geschiedenis
achter de rug. In het klein begonnen groeide de organisatie uit
tot een machtig wapen tegen de Duitse bezetters. Op allerlei
terrein gaf het fonds steun. Zo werd het een enorme macht op
de achtergrond. Voor 86 millioen gulden bracht het Nationaal
Steunfonds bijeen. De thans bekend geworden bijzonderheden
worden hierbij gepubliceerd.
Het nationaal steunfonds ont
stond eigenlijk uit verschillende
kleinere organisaties, welke in 1940
en 1941 gesticht werden, teneinde
de gelden te verzamelen voor fami
lies van politiemannen, die door de
oorlog in Engeland waren beland en
voor vrouwen en kinderen van offi
cieren en manschappen ter koop
vaardij. Via radio-Oranje verklaar
de de Nederlandse regering zich be
reid, de aan hen te verstrekken gel
den na de oorlog terug te betalen.
De moeilijkheid was echter de
financiering dusdanig op te zetten,
dat de vaderlandslievende geld
gevers geen gevaar zouden lopen.
Voor dit probleem vond de oud
koop vaard ij-officier Walraven van
Hall, de ziel van het N.S.F., de vol
gende oplossing: hjj gebruikte als
kwitantie voor de leningen bijv. een
zilverbon van een gulden, waarvan
hi; 't nummer in zijn register aante
kende. Na de oorlog zou de eigenaar
op vertoon van die zilverbon zijn
geld terugkrijgen. Vielen de papie
ren van Van Hall in Duitse handen,
dan zouden de Duitsers toch onmo
gelijk de houder van die zilverbon
met dat ene bepaalde nummer kun
nen opsporen.
In de zomer van 1943 werd het
zg. „Landrottenfonds" opgericht.
Van Hall en zijn medewerkers, van
wie de oud-zeeofficier I. J. van den
Bosch uit Eindhoven een der voor
naamste was, besloten geen lenin
gen beneden 25.000 te aanvaar
den. Deze bedragen konden dan ook
alleen van grote instellingen uit het
bedrijfsleven worden verworven.
Contact werd gelegd met de
regering te Londen. Op 10 Januari
1944 ondertekende minister-presi
dent Gerbrandy een brief, langs ge
heime weg naar Nederland overge
bracht, waarbij de Nederlandse
regering zich garant stelde voor de
terugbetaling van een bedrag van
30.000.000, bestemd voor onder
duikers en voor met hulpacties ver
band houdende doeleinden.
Met deze garantie kon het natio
naal steunfonds weer talrijke nieu
we, grote leningep sluiten. Boven
dien mocht het zich voortaan ge
rechtigd achten financiële steun te
verlenen aan het werk van andere
organisaties als b.v. de persoons
bewijzen centrale. Langzamerhand
werd het N.S.F. op deze wijze de
bankier van het verzet.
„Tante Betje"
De „Tante Betje"-actie. Na Sep-
fcpmber 1944 .nam het beroep op de
centrale kas van het N.S.F. een
grote omvang aan. De spoorweg
staking maakte het noodzakelijk,
de gezinnen van de omstreeks
40.000 arbeiders en employé's van
de Nederlandsche Spoorwegen te
steunen. Een aantal bankiers in
Amsterdam legde ln één vergade
ring terstond 3% millioen gulden
op tafel. Met een actie, die in de
administratie van het fonds werd
aangeduid als „Tante Betje", slaag
de het N.S.F. er in de tientallen
millioenen bijeen te brengen, die
voor deze hulpverlening nodig
waren.
Met medeweten van slechts
enkele vooraanstaande figuren uit
de financiële wereld slaagde het
N.S.F. er in deze tijd in, in het hol
van de leeuw, nl. bij de Nederland
sche Bank, die toen nog onder
scherp toezicht van mr. Rost van
Tonningen stond, op geregelde
tijden grote hoeveelheden echte
geldswaardige papieren te verruilen
tegen imitaties.
Deze nagemaakte papleren waren
vervaardigd door de persoonsbewjj-
zencentrale. De imitaties zouden in
normale tijden terstond zijn ont
dekt, maar ten gevolge van het ont
breken van electTlciteit moest ook
in de kluis van de Nederlandsche
Bank b(j kaarslicht worden ge
werkt. Met behulp van de echte
waardepapieren konden dan b(J
enkele grote financiële instellingen
aanzienlijke bedragen worden opge
nomen. In totaal werd op deze
wijze door het N.S.F. meer dan 50
millioen gulden voor het verzet
liquide gemaakt.
Leiders gefusilleerd
Zware slagen troffen het N.S.F.
toen I. J. van den Bosch in de herfst
van 1944 in het Noorden werd ge
arresteerd en gefusilleerd. Walra
ven van Hall w^d op 27 Januari
1945 in Haarlem gevangen geno
men met andere leden van het lan
delijk werkcomité en op 12 Februari
1945 gefusilleerd.
Ondanks deze verliezen slaagd©
het N.S.F. er in tot de dag der be
vrijding zijn werk voort te zetten.
Toen op 5 Mei 1945 de rekening
werd opgemaakt, bleek dat het
N.S.F. in enkele jaren tyds meer
dan 86 millioen gulden ten behoeve
van het verzet bijeen had gebracht.
Engeland heeft aan Bulgarije de
scherpste protestnota gezonden die
nog ooit over de geheime immigra
tie in Palestina is opgesteld. De
nota is reeds een week geleden
Eis tegen Aufseherin
blijft ongewijzigd
In een grijze winterjas, het haar
in een rolletje om het hoofd ge
kapt en met zeer bleke gelaats
kleur, nam de 32-jarige voormalige
Aufsherin Susanna Arts van het
kamp Vught Vrijdagmorgen plaats
in de verdachtenbank gedurende
een korte zitting van. het Amster
damse Bijzonder Gerechtshof.
Uit het psychiatrisch rapport
bleek, dat deze vrouw, die een be
langrijk aandeel had in het bun
kerdrama van 1944 in kamp
Vught, geen prettige jeugd heeft
gehad. Van haar stiefmoeder on
derging zij een ellendige en hard
handige behandeling. De psychia
ter concludeerde daaruit, dat de
afschuw voor lijfstraffen dienten
gevolge wellicht is verslapt. Het
rapport besluit met er op te wij- overhandigd, doch cerst thans ge-
zen, dat zij „geenszins zo gebrek- _llhliroprd
kig ontwikkeld is, dat ze haar da
den niet jsou kunnen overzien."
De advocaat-fiscaal, mr. M. H.
Gelinck, persisteerde bij zijn eis tot
levenslange gevangenisstraf.
Verdachte's raadsman, mr. J. K.
M. Mathuysen, achtte dit onjuist,
omdat naar hij zeide tijdens
een het vorig jaar opnieuw door
de raadsheer-commissaris inge
steld diepgaand onderzoek onom
stotelijk is komen vast te staan,
dat het aandeel van verdachte in
het bunkerdram^ door de getuigen
schromelijk is overdreven. Hij
vroeg het hof zijn cliente een be
perkte vrijheidsstraf op te leggen,
„omdat dit in feite niet meer is,
dan een zaak tegen een der vele
kampbewaaksters van Vught."
Het hof zal uitspraak doen op
20 Februari a..s
De grens tussen Frankrijk en
Spanle zal in de nacht van Maan
dag op Dinsdag weer opengesteld
\\vorden. Zij is gesloten geweest
sinds het voorjaar van 1946 in de
spannende dagen die volgden op de
executie van vrijheidsstrijder Chris-
tino Garcia.
Onmiddellijk na de opening zal
het post-, telegraaf-, telefoon- en
reizigersverkeer weer in beide rich
tingen mogelijk zun.
De Franse artsen hebben beslo
ten 1 Maart te staken uit protest
tegen de hoge belasting. Dit be
sluit is genomen door de bestuurs
raad van de medische vakvereni
gingen. De artsen zullen weigeren
fondsledcn van de nationale verze
kering in ziekenhuizen te behande
len en attesten te tekenen, behalve
waar het zwangerschap of praena-
tale zorg betreft.
