Tussen de resten van de „Krupp-Kultur" Vreemd span van zes SAMAPIRIN Met één handgreep de motor uit de auto geschoven D iiié «esv Federalisten-congres in Den Haag Echte helden als filmhelden Goebbels' dagboek Langs de wegen der kunst Sadler's Wells Ballet Nederlandse vinding van grote waarde Oorlogsbuit in ons land Kamer keurt ontwerp Conversielening goed Binnen drie weken praefederale raad Kerknieuws Scheepstijdingen Radio-programma TUINKALENDER Donderdag 19 Februari 1948 3 Duitsland in 1948 Bezoek op de „Hügel", het domein van1 Gustav en Bertha Staalproductie neemt snel toe (Van een speciale verslaggever) HET zou niet helemaal iuist zijn te beweren, dat de fir ma Krupp uit Essen er ten eeuwigen dage aan meegewerkt heeft de mensheid zo veel en zo vaak mogelijk uit te dunnen. Toen er nog met Pill en boog geschoten werd en zelfs nadat in de XVIde eeuw het buskruit uitgevonden was, heeft Krupp niets van zich laten horen. Zo dra er echter geschoten werd met kogels en uit kanonnen met enige draag- en vernieti gingskracht, zat Krupp op de eerste rij. Tenslotte was men er al in 1811 aan het experimen teren en in 1844 was de Prui sische minister van Oorlog zeer in zijn sas met de Krupp-le- veranties. De eerste bekroning op het werk der Krupps was de wereld-tentoon stelling te Londen waar een goed kanon werd geëxposeerd - en in 1867: daar was de eerste duizend ponder. En al stierf in 1887 Alfred, Friedrich zette de zaak op dezelfde voet voort. Toen kwam Bertha aan het bewind en werd beroemd om het naar haar genoemde monster kanon, de „dikke Bertha", dat Pa rijs zou gaan beschietenBertha Krupp huwde Gustav von Bohlen und Halbach en daarmede dreigde de familienaam uit te sterven. Ech ter. Wilhelm 2 stak dagr een stokje voor en decreteerde, dat elke oudste zoon. uit deze familie, de glorie- naam Krupp zou mogen voeren. Krupp leverde niet uitsluitend wapenen Het werd een wereld firma die locomotieven, landbouw machines en zelfs materiaal voor tandartsen fabriceerde, doch hel behoeft niet te verwonderen, dat de zaak in 1870, 1914 en 1940 hoogte punten bereikte. Dat er zo'n laagte- punt op volgen zou, dat had geen van de vele zonen, noch het trouwe personeel van de familie Krupp ge loofd. De oude Fritz Wij worden door de oudste der dienaren, door Fritz Dorman, die 42 jaar de toegewijde leider der enorme bediendenschaar was, rond geleid over het landgoed der fami lie Krupp, de Villa Huegel. Hij heeft de Keizer aan tafel geleid en Adolf Hitler, die herhaaldelijk te gast was op de Huegel. Engels ge- gesproken heeft Doorman echter zelden en dit doet hij nu dagelijks. j omdat dit uiteraard de voertaal is in „het kantoor" van waaruit de administratie wordt gevoerd over de mijnen in het Roergebied „From an English painter", zegt de oude Fritz als hij vol ontzag voor het levensgrote familieportret staat waarop alle leden van de Krupp von j Bohlen's tot in 1500 zijn af- i gebeeld. En als een van de journa listen niet zonder hoon op een schil- 1 dcrij wijst, waarop een schoon lid i van de familie ten voeten uit-staat en zegt: „Die ziet er niet bepaald arisch uit", dan verklaart hij opge wonden, dat zij dit wel degelijk was. eine Prinzessin von So und So En even later laat hij een hele j wand verdwijnen, waarachter de j complete stamboom van de Krupp s j tot in 1500 of daaromtrent, is ver- meld. Ergens staat die Prinzessin en dat waren haar ouders, legt hij, wederom in dat moeilijke Engels, uit. Vornehm in zijn slaafsheid laat hij het zwembad van de familie zien en de eetzaal, waar 1000 perso nen konden aanzitten en de kamers (hij kan er helaas niet in, kanto ren!) waar de kinderen Krupp hun Spiegel der wereld speel-, kleed- en slaapkamers had- den, hij toont de balzaal en de gymnastiekzaal Dat was het domein van de fami lie die de oorlogsmachinerie, ver derop, deed floreren. Hoe vaak hebben we in de oorlogsjaren niet horen verzuchten: waarom gooien ze de Krupp-fabrieken nu niet in puin? Welnu, we hebben bij ons bezoek aan de fabrieken te Essen kunnen vaststellen hoezeer de Geallieerden er op uit zijn geweest dat bedrijf te elimineren! De Engelse autoriteiten die er ons rondleiden hebben twee dingen te bewijzen; eerstens; dat er in to taal 884 aanvallen uit de lucht on dernomen zijn met een vernietigend gevolg; tweedens; dat er sinds de nederlaag van Hitier en zijn benden een ommekeer heeft plaats gevon den en dat de Krupp-fabrieken on der Geallieerde supervisie, doch Duitse leiding, alweer hebben kun nen bereiken, dat omstreeks 1950 de staalproductie op de vooroorlog se capaciteit zal zijn gebracht. Terwijl wij in de reusachtige, weer opgebouwde, fabriekshallen toezien hoe de vuren opgestookt worden en regens van gloeiende vonken om ons heenspatten; terwijl vurige staven van tientallen meters löng als vuurslangen voorbijschieten, doen» wil een schietgebed, dat de Geallieerden liever de hele staalproductig stopzetten en de hele Krupp-ideologie uitroeien, dan dat deze fabrieken ooit nog een centrum zouden kunnen worden van de vernietigingsmiddelen die de mensheid niet alleen uitdunnen, maar ook hun idealen en hun toe komst od het spel zetten. Hij koopt nooit spoorkaartjes, want wie bewijst hem vooraf, dat de trein aankomt? Van vi taminen heeft h(j wel eens ge hoord, maar vindt hqt allemaal onzin, want zijn grootmoeder werd zo maar vanzelf honderd jaar. Dat anderen vief en fit blijven (met Noury CCC-tabletten) deert hem niet. Hij is al tevre den als hy er (zonder Noury CCC-tabletten) miezerig uit ziet. Bent U ook een ongelo vige Thomas? Of neemt U Noury CCC-tabletten? XXI AT de laatste dagen reeds ver- wacht werd. is werkelijkheid geworden: de volksvertegenwoordi ging van Eire heeft Dc Valera als minister-president gewipt. Wat aan vankelijk voor onmogelijk werd ge houden. dat de zes oppositiepartijen zich zouden verenigen, is gebeurd en aangezien de Fianna Fail, de partij van De Valera, slechts over 68 ze tels beschikte tegenover de geza menlijke oppositie 79. was het lot van „Dev" hiermede bezegeld. In de uitslag van de verkiezingen zit inderdaad een motief voor deze gang van zaken opgesloten, of zelfs twee motieven als men wil. Ten' eerste is de Fianna Fail haar meer derheid in het parlement kwijtge raakt en bovendien is het percen tage der op deze partij uitgebrachte stemmen van 48 teruggelopen tot 43 Toch zou het volgens democratisch gebruik voor de hand gelegen heb ben om de vorming ener regering op te dragen aan de leider van de sterkste partij, wat Fianna Fail nog altijd is. zelfs met een grote voor sprong op nummer twee, Fine Gael, met 31 zetels, die bovendien bij deze verkiezingen 6 zetels heeft verloren. Maar vooreerst zijn die democrati sche gebruiken, waar wij het over hebben, tot nu toe in Eire niet zo erg goed ingeburgerd en in de twee de plaats heeft De Valera door zijn verklaring, dat hij geen coalitie regering wenste te vormen, aan de oppositie weinig keus gelaten. Nog afgezien hiervan, dat die oppositie de gelegenheid, welke „Dev." haar bood met zijn hautaine afwijzing van iedere coalitie met twee handen heeft willen ..aangrijpen. Bij de ver kiezingen ging het immers in feite al om de vraag: vóór of tegen de continuatie van de machtspositie van Pe Valera en zijn Fianna Fail. En juist omdat dit zo was. konden de 6 oppositiepartijen zich in het parle ment verenigen voor dit éne doel: ue Valera ten val te bren gen. Dit is dus gelukt en Costello van Fine Gael gaat nu zijn plaats inne men. Als kabinetsformateur eerst, maar vermoedelijk ook wel als mi nister-president. want wij kunnen toch v/el aannemen, dat de nieuwe regeringspartijen het van te voren ,f.r de vorming ener regering eens z>.in geworden. Costello, een cJP* advocaat, iemand met een finp ,SoePelheid, heeft reeds erva- s van het regeren; hij is indertijd onder Cosgrave minister van justitie geweest. Die soepelheid, waarom hij be kend staat, zal hem in'zijn nieuwe, verantwoordelijke functie zeer wel van pas komen. Want het is een merkwaardig zesspan, dat hij voor zijn bokkenwagen krijgt en het zal hem de nodige moeite kosten en al zijn koetsierstalenten vragen om het geval in één richting te sturen. Want tenslotte is er nog wel enig verschil tussen de negatieve basis'- weg mot De Valera, en het leggen van de po sitieve grondslag voor een gezamen lijk regeringsprogram. Eerlijk gezegd zien wij aan het kabinet-Costello geen lang leven be schoren Daar zif De Valera natuur lijk op te hopen. Want dan zal er weinig anders op zitten dan dat er nieuwe verkiezingen worden gehóu den en daarbij heeft Fianna Fail de beste kansen, al was het alleen maar hierom, dat deze relatief grootste partij financieel het sterkst staat. Voor de kleine partijen zouden nieu we verkiezingen op korte termijn eenvoudig ruïneus zijn. Daar staat één ding tegenover: wat De Valera weet, dat weten de zes partijen zelfs minstens zo goed. En wij mogen dus verwachten, dat zij alles zullen doen om te vermijden, dat zij hun gevaarlijke tegenstander Dev. in de kaart spelen. Het zou nog wel eens kunnen blijken, dat hun verlangen om coüte que coüte aan de macht te blijven, welke zij nu in handen hebben gekregen, de sterkste prikkel was om het voortbestaan van de regering-Costello te ver zekeren. In Mei zal in de Ridderzaal in Den Haag een Vierdaags congres beginnen over de Europese samen werking. Aan dit congres wordt deelgenomen door de meeste ver enigingen die in de West-Europese landen het denkbeeld van een Europese federatie voorstaan. Uit nodigingen zijn ook gericht aan de landen in Oost-Europa, doch het is nog zeer twijfelachtig of deze van de uitnodigingen gebruik zullen maken. Aan dit congres zal ook de vroegere Britse premier Winston Churchill deelnemen, die zich een voorvechter van dit streven heeft getoond CEYLON ONAFHANKELIJKEen overzicht tijdens het uitspreken van de onafhankelijkheid van Ceylon door de Hertog van Gloucester in de As sembly Hall te Colombo. Noorse illegale actie tegen het zicare water' Op 9 Febr. 1943. midden in de oorlog, drongen elf Noren de ver maarde Norsk Hydro Fabrik ten Z.W. van Oslo binnen en plaatsten in de ruimte, waar het z.g. „zwaar water" werd geproduceerd een aan tal tijdbommen. Een uur later was het werk, dat de Duitsers hier bezig waren uit te voeren, en dat geleid zou hebben tot het maken van atoom-wapens, te niet gedaan. Na betrekkelijk korte tijd werd de schade hersteld, maar toen de fa briek te lijden kreeg van geallieer de bommenwerpers, besloten de Nazi's de kostbare apparatuur naar Duitsland te verplaatsen. Midden op het Noorse meer Tin'nsjoen, toen de trein met z'n zeldzame last op een veerpont was overgeladen, ex plodeerde de boot, dank zij een paar geïmproviseerde tijdbommen, welke door een der elf Noren, die alle bewegingen der Duitsers was blijven bespieden, kap. Haukelid, tezamen met enkele andere illega len, waren aangebracht. De Duitse hoop om met behulp van het zware water de strijd van de atoombom te winnen, verdween hiermee voorgoed in het blauwe Noorse water. In samenwerking met een Franse filmonderneming heeft de Noorse „Herofilm" deze geschiedenis met medewerking van de elf heldhafti ge kerels zelf op 't celluloid vastge legd. Begin Februari draaide te Oslo de première en enige dagen gele den ging de Franse première in de Opera te Parijs voor een illuster ge_ zeischap, w.o. Vincent Auriol, pre sident van de Franse Republiek. De elf Noren, o.w. ook Einar Skinnarland, wiens aandeel in deze zaak niet gering is geweest, waren getuige van deze Parijse première, Op hun terugtocht per vliegtuig naar Oslo hebben zij Zondagmiddag Schiphol aangedaan, waar kap. Haukelid aan de pers een uiteen zetting heeft gegeven van de ware toedracht der feiten. Van Londen uit werd de actie opgezet en geleid door de Noorse professor Tronstad, die in dè laat ste oorlogsmaanden naar Noorwe gen terugkeerde, om de onder grondse beweging te organiseren. Kort voor de bevrijding sneuvelde hij in zijn vaderland. Zijn weduwe v/as de enige vrouw, die deel uit maakte van het Noorse gezelschap. Regisseur van de film, die ook in Nederland zal draaien, is Vibe Muller. (Ingezonden mededeling) TABt E I T M'.JN.H ARDT Kou-en pij n verdrijyers bij uitnemendheid Russische schaatsrijders naar Helsinki Een aantal Russische schaatsrijders zullen binnenkort naar Helsinki ver trekken om daar voor het eerst deel te nemen aan wedstrijden om het wereldkampioenschap schaatsenrij den. De ploeg bestaat uit de algemene kampioen van Rusland Anikanof en nog 6 rijders. Een „amateur-voddenkoopman" vond op dc binnenplaats van het voormalig Propaganda-Ministerie te Bórlijn ettelijke pakken papier, doorweekt van vocht, met indruk ken van bespijkerde schoenen en gezengd door brandvlekken, wel ke hij als oud papier verkocht. Zij gingen door verschillende handen en kwamen tenslotte te recht hij een Amerikaan, mr. Mason, die het materiaal aan dr. Louis P. Lochner ter hand stelde, voormalig chef van de Associated Press te Berlijn. Dr. Lochner die persoonlijk bekend was met ver schillende Nazi-bonzen heeft kun nen vaststellen dat men hier te doen had niet het persoonlijk dagboek van Goebbels. Het ging vergezeld van verschillende privé- notities en brieven,» declaraties, een analyse van zijn inkomsten etc. Dr. Lochner heeft de authen ticiteit kunnen vaststellen o.a. door vergelijking met Goebbels' jeugddagboek- uit "25'26. waar van Hoover, oud-president van de Ver. Staten, eigenaar is. Binnen kort zal bij „Het Wereldvenster" te Amsterdam de Nederlandse editie verschijnen. De vertaling is van de hand van mr. C. van Rij. Raadsheer bij het Bijz. Gerechts hof te Amsterdam. HET BESTUUR VAN DE NED. Bachvereniging heeft op advies van de dirigent. Anthon v. d. Horst, be sloten tot een ingrijpende wijziging in de uitvoering der Matthaeus-Pas- sioen in Naarden over te gaan. Voor taan zal een tweede orgel gebruikt worden inplaats van een cembalo. Als Bach er over kon beschikken, liet hij ook twee orgels meewerken. De Evangelist zal dus nu door een orgel worden begeleid. Wat de instrumentale koren be treft, wordt de indertijd door Evert Cornelir vastgestelde bezetting nog steeds gehandhaafd, welke practisch met de door Bach gebruikte over eenkomt. De vocale koren zijn groter dan die uit Bach's tijd, maar de vraag is te stellen, of de aantallen, waarmee hij werkte, wel aan zijn idealen hebben beantwoord. EIND JUNI KOMT HET BE ROEMDE Weens Philharmonisch orkest naar Amsterdam voor een concert, gedirigeerd door Erich Kleiber. DE „WIENER SaNGERKNA- EEN" zullen in Mei het feit herden ken, dat dit instituut 450 jaar ge leden door keizer Maximiliaan werd opgericht. Het wereldberoemde Sadler's Wells Ballet dat in Maart een korte tournee door ons land houdt, geeft zijn eerste galavoorstelling op 15 Maart in het Gebouw voor K. en W. te 's Gravenhage, op 16 Maart in de Stadsschouwburg te Amsterdam en op 18 Maart in de Rott. Schouw burg. De beide eerste uitvoeringen gaan met medewerking van het USO, de derde met die van het Res.-Orkest. Drie jaar voor Tummers Tummers, lid van het „Zondag middagcabaret van Paulus de Rui ter" hoorde door het Hilversumse tribunaal de volgende straf tegen zich adviseren: 3 jaar internering met aftrek van voorarrest. Tum mers komt dus 18 Mei vrij. De 20-jarigè Johan Kelder uit Enkhuizen, is te Antwerpen bij het schilderen van de grote mast van het s.s. „Helena" van een hoogte van vijf meter gevallen. Hij bleek een schedelbasisfractuur te-hebben en overleed enige tijd later. Technici van de Van Doorne's Aanhangwagenfabriek (DAF) tc Eindhoven z|jn erin geslaagd een nieuw type autobuschassis, dat de vorm van een trambus hoeft, te construeren. Het motor-aggregaat kan hiorbU met versnellingsbak en al door middel van een eenvoudige handgreep ln enkele seconden op rails naar bulten worden geschoven. Hiertoe Is de motor geconstrueerd op een hulp-chassls, dat ln deze rails loojft. Op deze vinding is reeds patent aangevraagd en verkregen en de Nederlandse Spoorwegen hebben reeds een order geplaatst van 80 stuks van dit nieuwe type. Ook ver wacht men by de DAP grote orders uit het buitenland. Reparaties kunnen door deze vin ding gemakkelijker dan in het ver leden worden uitgevoerd, daar de motor van alle kanten kan worden onderzocht. Het geluld van de lo- Rijk sullen we er niet van worden Lange r(|en auto's stonden Dins dag ln de schaduw van loods R aan de Amsterdamse Coenhaven. Zelfs van verre waren belangstellenden gekomen voor het deel van de uit Duitsland teruggekomen oorlogs buit, die deze week, vandaag be ginnende, In Krasnapolskl zal wor den geveild. Lood3 B leek wel een uitdrageril, want zo gek kan men het niet be denken. of het is hier te vinden. Bekiik de buit echter critisch. want het is meestal... een rommeltje. Zie de radio-afdeling. Eigenlijk is die hoop oud roest een stilzwijgend compliment aan hen. die destijds deze aftandse toestellen Inlever den en ongetwilfeld hun goede toe stellen lieten onderduiken. Er ziin er bü die de Mexikaanse hond nieuw leven zouden kunnen Inbla zen. Met de naaimachines en stof zuigers is het al hetzelfde. Maar toch zal menigeen hier nog iets van zijn gading vinden. Zo ligt er een voorraad spijkers, gloeilampen, isolatoren, schakelaars, kranen, kabels, morsetoestellen enz. waar van zeker nog iets te gebruiken is. Er ziin ook grotere voorwerpen: twee enorme scheepsschroeven, was- en kookketels, allerlei voor een leek onbekende machine-onder delen, autobanden in verregaande staat van ontbinding. Isolatiemate riaal, enz., maar er komt noe meer. Buiten donderen de range rende spoorwagens tegen elkaar. Nieuwe oorlogsbuit, maar riik zul len we er niet van worden! Ondanks bezwaren van de heren De Wilde (AR) cn Teulings (KVP) heeft de Tweede Kamer Dins dag het wetsontwerp „Conversie lening 1948" z.h.s. goedgekeurd. Tevoren echter had de kamer met 4125 (tegen Arb. en CPN) stem men een amendement van de heer Teulings aanvaard. D;t amende ment beoogt de werkingsduur van het wetsontwerp te beperken tot één jaar. Bij het beantwoorden der sprekers merkte minister Lieftinck op, dat de institutionele beleggers bepaalde faciliteiten genieten. Daarvan maken zij een dankbaar gebruik en de belangstelling is groot, wat moge blijken uit het be drag van 332 milliard gulden dat in de leningen met korte looptijd en rente van 3'/2 werd gestoken. Bij het aflossen dient echter reke ning gehouden te worden met de buitenlandse aflossingen die voor rang krijgen, zodat de binnenland se op de tweede plaats komen. pende motor zal voorts minder hin derlijk zijn en benzinedampen zul len verder niet in de trambus kun nen komen, doordat de motorkap van het inwendige van de bus lucht dicht wordt afgesloten. Het is de eerste autobus, die vol gens een geheel Nederlands ont werp geconstrueerd wordt. B|j genoemde firma was men ook reeds bezig met de constructie van een nieuwe type vuilnisauto, waarin het losse vuil tot een kleiner vo lume wordt samengeperst en waar van cr een is uitgerust met een in stallatie voor automatische stof vrije lediging der vuilnisemmers. Over enige tijd zal waarschijnlijk de eerste van deze wagens in de straten van Amsterdam te zien ziin. Reeds gedurende de oorlog ziin bei de uitvindingen constructief voor bereid. Stap voor stap naar een interim-regering Van welingelichte zijde verne men wij. dat tegen het einde van deze maand of de eerste week van Maart de luitenant-gouverneur- generaal zal overgaan tot benoe ming van leden van de praefedera le raad van Indonesië, die in plaats zal komen van de op 13 Januari geïnstalleerde voorlopige federale raad. Terwijl de voorlopige federale raad nog slechts een adviserende stem kan laten horen zal de prae federale raad reeds beperkte wet gevende bevoegdheden krijgen. Dit college zal dan ook min of meer in de plaats treden van dè raad van departementshoofden. Verwacht wordt, dat in de praefede: ale raad wel onge veer dezelfde personen zitting zullen hebben als in de voor lopige federale raad. Ook de praefederale raad is echter een kort leven beschoren, indien althans d*. politieke bespre kingen met de Republiek zich gunstig ontwikkelen, want zodra deze besprekingen met succes zijn bekroond en de federatie kan wor den gevormd, zal de praefederale raad worden vervangen door de federale raad of interimregering, waarvan de bevoegdheden op nieuw groter zullen worden en welk-i naast zich een voorlopige volksvertegenwoordiging zal krij gen. Indien het programma zonder wijzigingen kan v/orden uitgevoerd over de mogelijkheden daarvan spreekt men zich op dit ogenblik liever niet uit - zal de interim-rege ring op haar beurt verdwijnen op 1 Januari 1949 om plaats te maken voor de regering van de Verenigde Staten van Indonesië. In Den Haag verwacht men, dat tegen het einde van deze week of het begin van de volgende het Col legiaal Orgaan zal worden inge steld, dat, bestaande uit de heren Vanr Mook, Neher en van Vreden- burch de bestuurstaak van de lui tenant-gouverneur-generaal zal uitoefenen echter zonder de be voegdheden en verantwoordelijk heden van de luitenant-gouver neur-generaal aan te tasten. Voorts wordf in Den Haag aan genomen, dat aan de wens van prof. Romme om het Orgaan tot vijf man uit te breiden voorlopig niet zal worden voldaan. De Zweedse schaatsrijdcr Göfhe Hed- lund (links), was een van de eerste die onze landgenoot Cees Broekman, met zijn overwinning op de 5000 meter geluk kwam wensen. Ned. Hen'. Kerk Beroepen te Hoogeveen (vac. J. A. v. Nie) en te Kamerik P. J. F. Lamcns te Elspeet; te Puttershoek K. A. Helms, cand. te Rotterdam; te Oude-Tonge B. Etfsenga te Noor deloos. Aangenomen naar Vrouwenpol- der-Gapinge (Z.) (toez.) J. de Boer, cand. te Zaandam, die be dankte voor Almen-Harfsen en voor Waal en Koog op Texel. Bedankt voor Barendrecht (vac. Th, Hettinga) C. Jongeboer te Wijk b(j Duurstede; voor Minnertsga S. D. Molenaar te Id«egahuizen. Goref. kerken Tweetal te Groningen (vac. P. v. Strien) J. G. Adema te Rotterdam- Dclfshaven en J. Thomas to Rot- terdam-Charlois. Beroepen te Sybrandaburen H. K. Poelman, cand.' te Groningen; te Noorden-Zevenhoven T. Spilker, cand. te 's-Gravenhagc; to Hauler- wyk G. v. Doornik tc Minnertsga. Bedankt voor Onstwedde G. K. Geerde te Dryber, Bedankt voor de benoeming tot legerpred. voor Ned. Indië W. F. v. Brussel te Zoutkamp. Geref. kerken naar art. 31 K.O. Bedankt voon Tiel-Zaltbommel D. A. Hordijk te Loenen a/d Vecht. Chr. Geref. kerken Tweetal te Murmerwoudo W. MeUnhout te Wildervank en R. Slof- stra te Vlissingen. Beroepen te Rotterdam-Z., P. v. d. Weele te Harderwyk. ALDABI, Santos—Montevideo, 17 Febr. 375 mijl Zuid. van Santos; ALPHARD, 17 Febr. van Teneriffe naar Antwerpen; ANNENKERK, 18 Febr. van Bombay te Cochin verw.; JOHAN DE WITT, A'dam— Java, 18 Febr. te Singapore; LEU- VEHAVEN, A'dam—Perzische golf, 17 Febr. van Genua; LOENER- KERK, R'dam—Calcutta, 17 Febr. te Bombay; MAETSUYCKER, Am sterdamBatavia; 17 Febr. te Be- lawan; MOLENKERK. 17 Febr. van Manilla op rede van Castanas; MUIDERKERK, 17 Febr. van Co lombo te Fremantle; NIGER- STROOM, 17 Febr. van Port Gentil naar Pointe Noir; RANDKERK, Port Elisabeth—Kaapstad, 18 Febr. van Cape Dagulhas; RIJNKERK, 18 Febr. van Gibraltar te Genua verw.; KAMERLINGH ONNES, 16 Febr. 24 uur van Belawan; LISSEKERK, 16 Febr. van Colombo naar Cochin; WILLEM RUYS, 17 Febr. v. R'dam naar Batavia; ZUIDERKRUIS, 17 Febr van Bataviji te R'dam; Te R'dam aangekomen 17 Febr. na „Ti berius": «TOPUSCO. YOUGOSLAAF HAMBURG, KUYPER VAN DAM en SMEER, MAASHAVEN s h.v., ledig; VAN GELDER, Ned. HAR- LINGEN, VERMAAS, KEILEHA- VEN, ledig; DENI, NED., DOR DRECHT. FUBNESS, Parkkade, le dig; ZUIDERKRUIS, Ned. JAVA, Rotterdamsche Lloyd, Schiehavcn, passagiers; Van Rotterdam vertrok ken 17 Febr. na TIBERTIUS geen. Er waren ook mensen, die niets vroegen en niet spraken, maar die een kop thee bestelden en anderen die in een hoekje fluisterden. En tus sen al het gekrioel en alle opgewondenheid in, douaniers, politiemannen en rechercheurs-in burger, die rond spiedden. Er kwam in razende vaart een overvalauto met marechaussees het terrein oprijden. Er waren bleke gezichten, die een massale razzia op de- viezensmokkelaars vreesden; en menig geweten was niet 'zuiver In Zundert stonden vijf auto's in rij voor de roodwitte afsluitboom te wachten. Rustig werk ten de douanebeambten; in blauwe en grauwe uniformen. En daartussen liepen de burgers en burgeressen van verschillende landen. Fleurige japonnen, geverfde haren; mannen met ernstige gezichten, anderen die nerveus waren en grapjes trachtten te maken tegen de douane. Een grote vrachtauto sloot zich sputterend achter de rij aan en de voorste, een lever-kleurige lange Ame rikaan, kwam langzaam in beweging. De boom werd opgetrokken, de Amerikaanse auto snorde weg, Belgie in, een Citroën trok ook op om met zijn opgeluchte inzittenden de grens te passeren, toen een lange officier uit het douanekantoor stormde, (ie slagboom omlaag drukte emrnet lui de stem riep: „Niemand mag er meer uit. De grens gaat dicht!" en peinzend keek hij de stofwolk van de leverkleurige Amerikaan na. In het Roosendaalse station kwam de Pullman uit Utrecht aan. Op het perron stonden ongewoon veel douaniers "en zeker wel twintig marechaus- sées. Toen de locomotief zijn adem uitblies en er portiers werden opengesmeten brulde een stentorstem: „Niemand mag de trein .verlaten! Binnen blij ven!" Mensen, die al uitstapten werden teruggedron gen, portieren weer dichtgeslagen. Uit alle raampjes kwamen hoofden en er weitl van alle kanten luid geschreeuwd. Verschillende mare chaussees waren om de trein heengelopen en be trokken de wacht aan de andere zijde van de wagons. 45 De stationschef kwam naderbij. „Hoe moet dat nou?", vroeg hij aan de opper wachtmeester. „Heel eenvoudig," meende die. „Heeft de trein nog ergens gestopt tussen Utrecht en hier?" „Natuurlijk niet." „Dan controleren wij in de trein. Duurt wel een kwartiertje langer, maar die trein was al een uur weg, voordat het alarm kwam, en is dus naar alle waarschijnlijkheid zuiver. Kan door gaan na de grote controle." De stationschef herademde. Captain Cliffs van de Maryland Jill zag met verbazing een snelle boot over het Rotterdamse water zijn schip naderen. Met een handige zwen king kwam de launch langszij en een officier van de Rivierpolitie gaf te kennen, dat een touw ladder moest worden uitgegooid. Captain Cliffs gaf zijn derde stuurman met een snauw opdracht de Nederlanders aan boord te laten. De jonge officier kwam op de brug, salueerde en zei: „I'm sorry, captain, U mag de haven niet ver laten." De kapitein wierp zijn sigaret over boord en riep: „What the hell willen jullie van mij. I'm an American citizen en wat zijn dat voor idiote or ders. Waar is onze consul? Hij moet direct hier komen! Dat gaat zo maar niet." De Nederlander trachtte de kapitein te kal meren door hem de situatie uiteen te zetten, maar de Amerikaan was niet te kalmeren. Hij noemde de „damned Dutch" de piraten van de twintigste eeuw en stond erop, dat zijn schip op tijd zou vertrekken. Maar de Maryland Jill vertrok die dag niet op tijd. Zo geschiedde het ongehoorde, het ongeloof lijke, dat Nederland enkele uren hermetisch van de buitenwereld werd afgesloten. De burger in de stad, de boer op het land, de kinderen op school en de vrouwen in het huis merkten er niets van, maar aan de grensposten heerste een koortsachtige spanning. Slechts enkelen wisten waarom het ging, anderen verzamelden en kweekten de wildste geruchten. Eerst toen het signalement der gezochten aan alle grensposten was doorgegeven, werd een aanvang gemaakt met de doorlating van reizigers, die naar het inzicht van de grenswachten volstrekt ver schillend waren van de gesignaleerden. Inmiddels waren vele auto's teruggekeerd, hetzij, omdat de inzittenden een zo slecht gewe ten hadden, dat zij het zekere, voor het onze kere namen, een zeer rigoureuze contróle vre zend. anderen, die het wachten moe werden en hun reis wilden uitstellen totdat de storm ge luwd zou zijn. Hedenavond Avond-programma HILVERSUM I: 19.— Nws, 19.15 De vaart der Volken; 19.30 Actueel geluid. 19.45 Reg. uitzending, 20.— Nws, 20.05 Steravond, 21.15 Familie competitie, 21.35 Pianorecital, 21.45 Steravond, 22.30 Nws, 23.Avond- concert, 23.4524.Slotaccoord. HILVERSUM II: 19.— Het klokje van zeven, 19.05 Tom Poes, 19 15 Musette orkest, 19.30 Volksmuziek school, 20.Nws, 20.15 Philharm. Orkest, 21.15 Luisterspel, 22.30 Fluit en piano, 22.45 Spreekt Uw eigen taal. 23.Nws, 23.1524.Enge landFrankrijk. Morgen Ochtend- en Middagprogramma HILVERSUM I: 7.— Nws, 7.15 Ochtendgymn., 7.45 Pianospel, wal sen, 8.Nws, 8.15 Pluk de dag, 9. Ochtendconcert, 10.10 Uit het boek der boeken, 10.40 „Othello", 11. De Zonnebloem, 11.35 Als de ziele luistert* 11.45 Philh. orkest, 12.03 Pianorecital, 12.30 Weeroverzicht, 12,33 Het orkest zonder naam, 12.55 Zonnewijzer, 13.Nws, 13.25 Lunchconcert, 13.35 Orgelspel, 13.50 Van man tot man, 14.Middagcon cert, 15.05 Strijkkwartet, 15 30 Or kest en zang, 16.30 Metropole ork., 17.Na schooltijd, 17.15 ElCk wat wils, 17.45 Wat het buitenland leest, 18.Concert, 18.30 Strijdkrachten. HILVERSUM II: 7.— Nws, 7 15 Orkestprogr., 8.Nws, 8.18 Opera progr., 8.50 Voor de huisvrouw, 9.Strijkkwartet, 9.30 Waterstan den, 9.35 Kamerorkest, 10.20 Har monie-orkest, 10.30 Voor de vrouw, 10.45 Pianorecital, 11.15 Zon en maan, 11.35 Orkest-concert, 12. The Skymasters, 12.30 Weerpraatje, 12.33 Sport, 12.38 Zweeds progr., 13.Nws, 13.15 Strijkorkest, 13.45 Gr. muziek, 14.Kookkunst, 14.20 Symphonie-orkest, 15.Ons volk en zijn dichters, 15.20 Middagcon cert, 16.Omroepkamerorkest, 16.30 Tussen twaalf en zestien, 17. Omroeporkest, 17.20 Wij en de mu ziek, 18.— Nws, 18.15 Jan Vogel fe liciteert, 18.35 Piano-duo. 20 FEBRUARI. Na haar winter- rustperiode verlangt een Clivia in het vroege voorjaar gestadig aan weer wat meer water. Indien zich dan de bloemscheut reeds krachtig gaat ont wikkelen en een lengte van ongeveer 15 cm heeft bereikt, vraagt de plant nog meer vocht. Des zomers wordt veel water gegeven en een tot twee maal per maand wat bloemenmest. Wanneer de wortels van een Clivia boven dagrond groeien kan dit het gevolg zijn van het te los staan van dc .plant in dc pot. Zij wordt dan door de wortels naar boven gedron genEen Clivia moet stevig worden opgepot. De ver potting kan in het voorjaar geschieden. Mocht de plant echter niet bloeien dan wacht men tot na de bloei. De beste vèr vliegende duiven van alle verenigingen, aangesloten by de Algemene Bond van Postdui- venhouders. zullen in Juli a.s. per K.L.M. naar Orleans, Limoges, Bordeaux en ChAteau Roux worden vervoerd, om vandaar naar Neder land terug te vliegen. Er wordt een groot aantal KLM-vluchten ge maakt en per vlucht gaan 3 A 5000 vogels mee.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1948 | | pagina 3