Tussen de resten van de
„Krupp-Kultur"
Vreemd span van zes
SAMAPIRIN
Met één handgreep de motor
uit de auto geschoven
D iiié
«esv
Federalisten-congres
in Den Haag
Echte helden als
filmhelden
Goebbels' dagboek
Langs de wegen
der kunst
Sadler's Wells Ballet
Nederlandse vinding
van grote waarde
Oorlogsbuit in
ons land
Kamer keurt ontwerp
Conversielening goed
Binnen drie weken
praefederale raad
Kerknieuws
Scheepstijdingen
Radio-programma
TUINKALENDER
Donderdag 19 Februari 1948
3
Duitsland in 1948
Bezoek op de „Hügel", het domein
van1 Gustav en Bertha
Staalproductie neemt
snel toe
(Van een speciale verslaggever)
HET zou niet helemaal iuist
zijn te beweren, dat de fir
ma Krupp uit Essen er ten
eeuwigen dage aan meegewerkt
heeft de mensheid zo veel en zo
vaak mogelijk uit te dunnen.
Toen er nog met Pill en boog
geschoten werd en zelfs nadat
in de XVIde eeuw het buskruit
uitgevonden was, heeft Krupp
niets van zich laten horen. Zo
dra er echter geschoten werd
met kogels en uit kanonnen
met enige draag- en vernieti
gingskracht, zat Krupp op de
eerste rij. Tenslotte was men er
al in 1811 aan het experimen
teren en in 1844 was de Prui
sische minister van Oorlog zeer
in zijn sas met de Krupp-le-
veranties.
De eerste bekroning op het werk
der Krupps was de wereld-tentoon
stelling te Londen waar een goed
kanon werd geëxposeerd - en in
1867: daar was de eerste duizend
ponder. En al stierf in 1887 Alfred,
Friedrich zette de zaak op dezelfde
voet voort. Toen kwam Bertha aan
het bewind en werd beroemd om
het naar haar genoemde monster
kanon, de „dikke Bertha", dat Pa
rijs zou gaan beschietenBertha
Krupp huwde Gustav von Bohlen
und Halbach en daarmede dreigde
de familienaam uit te sterven. Ech
ter. Wilhelm 2 stak dagr een stokje
voor en decreteerde, dat elke oudste
zoon. uit deze familie, de glorie-
naam Krupp zou mogen voeren.
Krupp leverde niet uitsluitend
wapenen Het werd een wereld
firma die locomotieven, landbouw
machines en zelfs materiaal voor
tandartsen fabriceerde, doch hel
behoeft niet te verwonderen, dat de
zaak in 1870, 1914 en 1940 hoogte
punten bereikte. Dat er zo'n laagte-
punt op volgen zou, dat had geen
van de vele zonen, noch het trouwe
personeel van de familie Krupp ge
loofd.
De oude Fritz
Wij worden door de oudste der
dienaren, door Fritz Dorman, die
42 jaar de toegewijde leider der
enorme bediendenschaar was, rond
geleid over het landgoed der fami
lie Krupp, de Villa Huegel. Hij
heeft de Keizer aan tafel geleid en
Adolf Hitler, die herhaaldelijk te
gast was op de Huegel. Engels ge-
gesproken heeft Doorman echter
zelden en dit doet hij nu dagelijks. j
omdat dit uiteraard de voertaal is
in „het kantoor" van waaruit de
administratie wordt gevoerd over
de mijnen in het Roergebied
„From an English painter", zegt
de oude Fritz als hij vol ontzag voor
het levensgrote familieportret staat
waarop alle leden van de Krupp von j
Bohlen's tot in 1500 zijn af- i
gebeeld. En als een van de journa
listen niet zonder hoon op een schil- 1
dcrij wijst, waarop een schoon lid i
van de familie ten voeten uit-staat
en zegt: „Die ziet er niet bepaald
arisch uit", dan verklaart hij opge
wonden, dat zij dit wel degelijk
was. eine Prinzessin von So und So
En even later laat hij een hele j
wand verdwijnen, waarachter de j
complete stamboom van de Krupp s j
tot in 1500 of daaromtrent, is ver-
meld. Ergens staat die Prinzessin en
dat waren haar ouders, legt hij,
wederom in dat moeilijke Engels,
uit. Vornehm in zijn slaafsheid laat
hij het zwembad van de familie
zien en de eetzaal, waar 1000 perso
nen konden aanzitten en de kamers
(hij kan er helaas niet in, kanto
ren!) waar de kinderen Krupp hun
Spiegel
der
wereld
speel-, kleed- en slaapkamers had-
den, hij toont de balzaal en de
gymnastiekzaal
Dat was het domein van de fami
lie die de oorlogsmachinerie, ver
derop, deed floreren. Hoe vaak
hebben we in de oorlogsjaren niet
horen verzuchten: waarom gooien
ze de Krupp-fabrieken nu niet in
puin?
Welnu, we hebben bij ons bezoek
aan de fabrieken te Essen kunnen
vaststellen hoezeer de Geallieerden
er op uit zijn geweest dat bedrijf
te elimineren!
De Engelse autoriteiten die er
ons rondleiden hebben twee dingen
te bewijzen; eerstens; dat er in to
taal 884 aanvallen uit de lucht on
dernomen zijn met een vernietigend
gevolg; tweedens; dat er sinds de
nederlaag van Hitier en zijn benden
een ommekeer heeft plaats gevon
den en dat de Krupp-fabrieken on
der Geallieerde supervisie, doch
Duitse leiding, alweer hebben kun
nen bereiken, dat omstreeks 1950
de staalproductie op de vooroorlog
se capaciteit zal zijn gebracht.
Terwijl wij in de reusachtige, weer
opgebouwde, fabriekshallen toezien
hoe de vuren opgestookt worden en
regens van gloeiende vonken om
ons heenspatten; terwijl vurige
staven van tientallen meters löng
als vuurslangen voorbijschieten,
doen» wil een schietgebed,
dat de Geallieerden liever de
hele staalproductig stopzetten en de
hele Krupp-ideologie uitroeien, dan
dat deze fabrieken ooit nog een
centrum zouden kunnen worden
van de vernietigingsmiddelen die de
mensheid niet alleen uitdunnen,
maar ook hun idealen en hun toe
komst od het spel zetten.
Hij koopt nooit spoorkaartjes,
want wie bewijst hem vooraf,
dat de trein aankomt? Van vi
taminen heeft h(j wel eens ge
hoord, maar vindt hqt allemaal
onzin, want zijn grootmoeder
werd zo maar vanzelf honderd
jaar.
Dat anderen vief en fit blijven
(met Noury CCC-tabletten)
deert hem niet. Hij is al tevre
den als hy er (zonder Noury
CCC-tabletten) miezerig uit
ziet. Bent U ook een ongelo
vige Thomas? Of neemt U
Noury CCC-tabletten?
XXI AT de laatste dagen reeds ver-
wacht werd. is werkelijkheid
geworden: de volksvertegenwoordi
ging van Eire heeft Dc Valera als
minister-president gewipt. Wat aan
vankelijk voor onmogelijk werd ge
houden. dat de zes oppositiepartijen
zich zouden verenigen, is gebeurd en
aangezien de Fianna Fail, de partij
van De Valera, slechts over 68 ze
tels beschikte tegenover de geza
menlijke oppositie 79. was het lot
van „Dev" hiermede bezegeld.
In de uitslag van de verkiezingen
zit inderdaad een motief voor deze
gang van zaken opgesloten, of zelfs
twee motieven als men wil. Ten'
eerste is de Fianna Fail haar meer
derheid in het parlement kwijtge
raakt en bovendien is het percen
tage der op deze partij uitgebrachte
stemmen van 48 teruggelopen
tot 43
Toch zou het volgens democratisch
gebruik voor de hand gelegen heb
ben om de vorming ener regering
op te dragen aan de leider van de
sterkste partij, wat Fianna Fail nog
altijd is. zelfs met een grote voor
sprong op nummer twee, Fine Gael,
met 31 zetels, die bovendien bij deze
verkiezingen 6 zetels heeft verloren.
Maar vooreerst zijn die democrati
sche gebruiken, waar wij het over
hebben, tot nu toe in Eire niet zo
erg goed ingeburgerd en in de twee
de plaats heeft De Valera door zijn
verklaring, dat hij geen coalitie
regering wenste te vormen, aan de
oppositie weinig keus gelaten. Nog
afgezien hiervan, dat die oppositie
de gelegenheid, welke „Dev." haar
bood met zijn hautaine afwijzing
van iedere coalitie met twee handen
heeft willen ..aangrijpen. Bij de ver
kiezingen ging het immers in feite
al om de vraag: vóór of tegen de
continuatie van de machtspositie van
Pe Valera en zijn Fianna Fail. En
juist omdat dit zo was. konden de
6 oppositiepartijen zich in het parle
ment verenigen voor dit éne doel:
ue Valera ten val te bren
gen.
Dit is dus gelukt en Costello van
Fine Gael gaat nu zijn plaats inne
men. Als kabinetsformateur eerst,
maar vermoedelijk ook wel als mi
nister-president. want wij kunnen
toch v/el aannemen, dat de nieuwe
regeringspartijen het van te voren
,f.r de vorming ener regering eens
z>.in geworden. Costello, een
cJP* advocaat, iemand met een
finp ,SoePelheid, heeft reeds erva-
s van het regeren; hij is indertijd
onder Cosgrave minister van justitie
geweest.
Die soepelheid, waarom hij be
kend staat, zal hem in'zijn nieuwe,
verantwoordelijke functie zeer wel
van pas komen. Want het is een
merkwaardig zesspan, dat hij voor
zijn bokkenwagen krijgt en het zal
hem de nodige moeite kosten en al
zijn koetsierstalenten vragen om het
geval in één richting te sturen. Want
tenslotte is er nog wel enig verschil
tussen de negatieve basis'- weg mot
De Valera, en het leggen van de po
sitieve grondslag voor een gezamen
lijk regeringsprogram.
Eerlijk gezegd zien wij aan het
kabinet-Costello geen lang leven be
schoren Daar zif De Valera natuur
lijk op te hopen. Want dan zal er
weinig anders op zitten dan dat er
nieuwe verkiezingen worden gehóu
den en daarbij heeft Fianna Fail de
beste kansen, al was het alleen maar
hierom, dat deze relatief grootste
partij financieel het sterkst staat.
Voor de kleine partijen zouden nieu
we verkiezingen op korte termijn
eenvoudig ruïneus zijn.
Daar staat één ding tegenover: wat
De Valera weet, dat weten de zes
partijen zelfs minstens zo goed. En
wij mogen dus verwachten, dat zij
alles zullen doen om te vermijden,
dat zij hun gevaarlijke tegenstander
Dev. in de kaart spelen. Het zou nog
wel eens kunnen blijken, dat hun
verlangen om coüte que coüte aan
de macht te blijven, welke zij nu in
handen hebben gekregen, de sterkste
prikkel was om het voortbestaan
van de regering-Costello te ver
zekeren.
In Mei zal in de Ridderzaal in
Den Haag een Vierdaags congres
beginnen over de Europese samen
werking. Aan dit congres wordt
deelgenomen door de meeste ver
enigingen die in de West-Europese
landen het denkbeeld van een
Europese federatie voorstaan. Uit
nodigingen zijn ook gericht aan de
landen in Oost-Europa, doch het is
nog zeer twijfelachtig of deze van
de uitnodigingen gebruik zullen
maken. Aan dit congres zal ook de
vroegere Britse premier Winston
Churchill deelnemen, die zich een
voorvechter van dit streven heeft
getoond
CEYLON ONAFHANKELIJKEen
overzicht tijdens het uitspreken van
de onafhankelijkheid van Ceylon door
de Hertog van Gloucester in de As
sembly Hall te Colombo.
Noorse illegale actie tegen
het zicare water'
Op 9 Febr. 1943. midden in de
oorlog, drongen elf Noren de ver
maarde Norsk Hydro Fabrik ten
Z.W. van Oslo binnen en plaatsten
in de ruimte, waar het z.g. „zwaar
water" werd geproduceerd een aan
tal tijdbommen. Een uur later was
het werk, dat de Duitsers hier bezig
waren uit te voeren, en dat geleid
zou hebben tot het maken van
atoom-wapens, te niet gedaan. Na
betrekkelijk korte tijd werd de
schade hersteld, maar toen de fa
briek te lijden kreeg van geallieer
de bommenwerpers, besloten de
Nazi's de kostbare apparatuur naar
Duitsland te verplaatsen. Midden
op het Noorse meer Tin'nsjoen, toen
de trein met z'n zeldzame last op
een veerpont was overgeladen, ex
plodeerde de boot, dank zij een
paar geïmproviseerde tijdbommen,
welke door een der elf Noren, die
alle bewegingen der Duitsers was
blijven bespieden, kap. Haukelid,
tezamen met enkele andere illega
len, waren aangebracht.
De Duitse hoop om met behulp
van het zware water de strijd van
de atoombom te winnen, verdween
hiermee voorgoed in het blauwe
Noorse water.
In samenwerking met een Franse
filmonderneming heeft de Noorse
„Herofilm" deze geschiedenis met
medewerking van de elf heldhafti
ge kerels zelf op 't celluloid vastge
legd.
Begin Februari draaide te Oslo
de première en enige dagen gele
den ging de Franse première in de
Opera te Parijs voor een illuster ge_
zeischap, w.o. Vincent Auriol, pre
sident van de Franse Republiek.
De elf Noren, o.w. ook Einar
Skinnarland, wiens aandeel in deze
zaak niet gering is geweest, waren
getuige van deze Parijse première,
Op hun terugtocht per vliegtuig
naar Oslo hebben zij Zondagmiddag
Schiphol aangedaan, waar kap.
Haukelid aan de pers een uiteen
zetting heeft gegeven van de ware
toedracht der feiten.
Van Londen uit werd de actie
opgezet en geleid door de Noorse
professor Tronstad, die in dè laat
ste oorlogsmaanden naar Noorwe
gen terugkeerde, om de onder
grondse beweging te organiseren.
Kort voor de bevrijding sneuvelde
hij in zijn vaderland. Zijn weduwe
v/as de enige vrouw, die deel uit
maakte van het Noorse gezelschap.
Regisseur van de film, die ook in
Nederland zal draaien, is Vibe
Muller.
(Ingezonden mededeling)
TABt E I T M'.JN.H ARDT
Kou-en pij n verdrijyers
bij uitnemendheid
Russische schaatsrijders
naar Helsinki
Een aantal Russische schaatsrijders
zullen binnenkort naar Helsinki ver
trekken om daar voor het eerst deel
te nemen aan wedstrijden om het
wereldkampioenschap schaatsenrij
den.
De ploeg bestaat uit de algemene
kampioen van Rusland Anikanof en
nog 6 rijders.
Een „amateur-voddenkoopman"
vond op dc binnenplaats van het
voormalig Propaganda-Ministerie
te Bórlijn ettelijke pakken papier,
doorweekt van vocht, met indruk
ken van bespijkerde schoenen en
gezengd door brandvlekken, wel
ke hij als oud papier verkocht.
Zij gingen door verschillende
handen en kwamen tenslotte te
recht hij een Amerikaan, mr.
Mason, die het materiaal aan dr.
Louis P. Lochner ter hand stelde,
voormalig chef van de Associated
Press te Berlijn. Dr. Lochner die
persoonlijk bekend was met ver
schillende Nazi-bonzen heeft kun
nen vaststellen dat men hier te
doen had niet het persoonlijk
dagboek van Goebbels. Het ging
vergezeld van verschillende privé-
notities en brieven,» declaraties,
een analyse van zijn inkomsten
etc. Dr. Lochner heeft de authen
ticiteit kunnen vaststellen o.a.
door vergelijking met Goebbels'
jeugddagboek- uit "25'26. waar
van Hoover, oud-president van de
Ver. Staten, eigenaar is. Binnen
kort zal bij „Het Wereldvenster"
te Amsterdam de Nederlandse
editie verschijnen. De vertaling is
van de hand van mr. C. van Rij.
Raadsheer bij het Bijz. Gerechts
hof te Amsterdam.
HET BESTUUR VAN DE NED.
Bachvereniging heeft op advies van
de dirigent. Anthon v. d. Horst, be
sloten tot een ingrijpende wijziging
in de uitvoering der Matthaeus-Pas-
sioen in Naarden over te gaan. Voor
taan zal een tweede orgel gebruikt
worden inplaats van een cembalo.
Als Bach er over kon beschikken,
liet hij ook twee orgels meewerken.
De Evangelist zal dus nu door een
orgel worden begeleid.
Wat de instrumentale koren be
treft, wordt de indertijd door Evert
Cornelir vastgestelde bezetting nog
steeds gehandhaafd, welke practisch
met de door Bach gebruikte over
eenkomt.
De vocale koren zijn groter dan die
uit Bach's tijd, maar de vraag is te
stellen, of de aantallen, waarmee hij
werkte, wel aan zijn idealen hebben
beantwoord.
EIND JUNI KOMT HET BE
ROEMDE Weens Philharmonisch
orkest naar Amsterdam voor een
concert, gedirigeerd door Erich
Kleiber.
DE „WIENER SaNGERKNA-
EEN" zullen in Mei het feit herden
ken, dat dit instituut 450 jaar ge
leden door keizer Maximiliaan werd
opgericht.
Het wereldberoemde Sadler's
Wells Ballet dat in Maart een korte
tournee door ons land houdt, geeft
zijn eerste galavoorstelling op 15
Maart in het Gebouw voor K. en W.
te 's Gravenhage, op 16 Maart in
de Stadsschouwburg te Amsterdam
en op 18 Maart in de Rott. Schouw
burg. De beide eerste uitvoeringen
gaan met medewerking van het
USO, de derde met die van het
Res.-Orkest.
Drie jaar voor Tummers
Tummers, lid van het „Zondag
middagcabaret van Paulus de Rui
ter" hoorde door het Hilversumse
tribunaal de volgende straf tegen
zich adviseren: 3 jaar internering
met aftrek van voorarrest. Tum
mers komt dus 18 Mei vrij.
De 20-jarigè Johan Kelder uit
Enkhuizen, is te Antwerpen bij het
schilderen van de grote mast van
het s.s. „Helena" van een hoogte
van vijf meter gevallen. Hij bleek
een schedelbasisfractuur te-hebben
en overleed enige tijd later.
Technici van de Van Doorne's
Aanhangwagenfabriek (DAF) tc
Eindhoven z|jn erin geslaagd een
nieuw type autobuschassis, dat de
vorm van een trambus hoeft, te
construeren. Het motor-aggregaat
kan hiorbU met versnellingsbak en
al door middel van een eenvoudige
handgreep ln enkele seconden op
rails naar bulten worden geschoven.
Hiertoe Is de motor geconstrueerd
op een hulp-chassls, dat ln deze
rails loojft.
Op deze vinding is reeds patent
aangevraagd en verkregen en de
Nederlandse Spoorwegen hebben
reeds een order geplaatst van 80
stuks van dit nieuwe type. Ook ver
wacht men by de DAP grote orders
uit het buitenland.
Reparaties kunnen door deze vin
ding gemakkelijker dan in het ver
leden worden uitgevoerd, daar de
motor van alle kanten kan worden
onderzocht. Het geluld van de lo-
Rijk sullen we er niet van
worden
Lange r(|en auto's stonden Dins
dag ln de schaduw van loods R aan
de Amsterdamse Coenhaven. Zelfs
van verre waren belangstellenden
gekomen voor het deel van de uit
Duitsland teruggekomen oorlogs
buit, die deze week, vandaag be
ginnende, In Krasnapolskl zal wor
den geveild.
Lood3 B leek wel een uitdrageril,
want zo gek kan men het niet be
denken. of het is hier te vinden.
Bekiik de buit echter critisch. want
het is meestal... een rommeltje.
Zie de radio-afdeling. Eigenlijk is
die hoop oud roest een stilzwijgend
compliment aan hen. die destijds
deze aftandse toestellen Inlever
den en ongetwilfeld hun goede toe
stellen lieten onderduiken. Er ziin
er bü die de Mexikaanse hond
nieuw leven zouden kunnen Inbla
zen. Met de naaimachines en stof
zuigers is het al hetzelfde. Maar
toch zal menigeen hier nog iets
van zijn gading vinden. Zo ligt er
een voorraad spijkers, gloeilampen,
isolatoren, schakelaars, kranen,
kabels, morsetoestellen enz. waar
van zeker nog iets te gebruiken is.
Er ziin ook grotere voorwerpen:
twee enorme scheepsschroeven,
was- en kookketels, allerlei voor
een leek onbekende machine-onder
delen, autobanden in verregaande
staat van ontbinding. Isolatiemate
riaal, enz., maar er komt noe
meer. Buiten donderen de range
rende spoorwagens tegen elkaar.
Nieuwe oorlogsbuit, maar riik zul
len we er niet van worden!
Ondanks bezwaren van de heren
De Wilde (AR) cn Teulings (KVP)
heeft de Tweede Kamer Dins
dag het wetsontwerp „Conversie
lening 1948" z.h.s. goedgekeurd.
Tevoren echter had de kamer met
4125 (tegen Arb. en CPN) stem
men een amendement van de heer
Teulings aanvaard. D;t amende
ment beoogt de werkingsduur van
het wetsontwerp te beperken tot
één jaar. Bij het beantwoorden der
sprekers merkte minister Lieftinck
op, dat de institutionele beleggers
bepaalde faciliteiten genieten.
Daarvan maken zij een dankbaar
gebruik en de belangstelling is
groot, wat moge blijken uit het be
drag van 332 milliard gulden dat
in de leningen met korte looptijd
en rente van 3'/2 werd gestoken.
Bij het aflossen dient echter reke
ning gehouden te worden met de
buitenlandse aflossingen die voor
rang krijgen, zodat de binnenland
se op de tweede plaats komen.
pende motor zal voorts minder hin
derlijk zijn en benzinedampen zul
len verder niet in de trambus kun
nen komen, doordat de motorkap
van het inwendige van de bus lucht
dicht wordt afgesloten.
Het is de eerste autobus, die vol
gens een geheel Nederlands ont
werp geconstrueerd wordt.
B|j genoemde firma was men ook
reeds bezig met de constructie van
een nieuwe type vuilnisauto, waarin
het losse vuil tot een kleiner vo
lume wordt samengeperst en waar
van cr een is uitgerust met een in
stallatie voor automatische stof
vrije lediging der vuilnisemmers.
Over enige tijd zal waarschijnlijk
de eerste van deze wagens in de
straten van Amsterdam te zien ziin.
Reeds gedurende de oorlog ziin bei
de uitvindingen constructief voor
bereid.
Stap voor stap naar een
interim-regering
Van welingelichte zijde verne
men wij. dat tegen het einde van
deze maand of de eerste week van
Maart de luitenant-gouverneur-
generaal zal overgaan tot benoe
ming van leden van de praefedera
le raad van Indonesië, die in plaats
zal komen van de op 13 Januari
geïnstalleerde voorlopige federale
raad.
Terwijl de voorlopige federale
raad nog slechts een adviserende
stem kan laten horen zal de prae
federale raad reeds beperkte wet
gevende bevoegdheden krijgen. Dit
college zal dan ook min of meer in
de plaats treden van dè raad van
departementshoofden.
Verwacht wordt, dat in de
praefede: ale raad wel onge
veer dezelfde personen zitting
zullen hebben als in de voor
lopige federale raad.
Ook de praefederale raad is
echter een kort leven beschoren,
indien althans d*. politieke bespre
kingen met de Republiek zich
gunstig ontwikkelen, want zodra
deze besprekingen met succes zijn
bekroond en de federatie kan wor
den gevormd, zal de praefederale
raad worden vervangen door de
federale raad of interimregering,
waarvan de bevoegdheden op
nieuw groter zullen worden en
welk-i naast zich een voorlopige
volksvertegenwoordiging zal krij
gen. Indien het programma zonder
wijzigingen kan v/orden uitgevoerd
over de mogelijkheden daarvan
spreekt men zich op dit ogenblik
liever niet uit - zal de interim-rege
ring op haar beurt verdwijnen op
1 Januari 1949 om plaats te maken
voor de regering van de Verenigde
Staten van Indonesië.
In Den Haag verwacht men, dat
tegen het einde van deze week of
het begin van de volgende het Col
legiaal Orgaan zal worden inge
steld, dat, bestaande uit de heren
Vanr Mook, Neher en van Vreden-
burch de bestuurstaak van de lui
tenant-gouverneur-generaal zal
uitoefenen echter zonder de be
voegdheden en verantwoordelijk
heden van de luitenant-gouver
neur-generaal aan te tasten.
Voorts wordf in Den Haag aan
genomen, dat aan de wens van
prof. Romme om het Orgaan tot
vijf man uit te breiden voorlopig
niet zal worden voldaan.
De Zweedse schaatsrijdcr Göfhe Hed-
lund (links), was een van de eerste
die onze landgenoot Cees Broekman,
met zijn overwinning op de 5000
meter geluk kwam wensen.
Ned. Hen'. Kerk
Beroepen te Hoogeveen (vac. J.
A. v. Nie) en te Kamerik P. J. F.
Lamcns te Elspeet; te Puttershoek
K. A. Helms, cand. te Rotterdam;
te Oude-Tonge B. Etfsenga te Noor
deloos.
Aangenomen naar Vrouwenpol-
der-Gapinge (Z.) (toez.) J. de
Boer, cand. te Zaandam, die be
dankte voor Almen-Harfsen en
voor Waal en Koog op Texel.
Bedankt voor Barendrecht (vac.
Th, Hettinga) C. Jongeboer te Wijk
b(j Duurstede; voor Minnertsga S.
D. Molenaar te Id«egahuizen.
Goref. kerken
Tweetal te Groningen (vac. P. v.
Strien) J. G. Adema te Rotterdam-
Dclfshaven en J. Thomas to Rot-
terdam-Charlois.
Beroepen te Sybrandaburen H. K.
Poelman, cand.' te Groningen; te
Noorden-Zevenhoven T. Spilker,
cand. te 's-Gravenhagc; to Hauler-
wyk G. v. Doornik tc Minnertsga.
Bedankt voor Onstwedde G. K.
Geerde te Dryber,
Bedankt voor de benoeming tot
legerpred. voor Ned. Indië W. F. v.
Brussel te Zoutkamp.
Geref. kerken naar art. 31 K.O.
Bedankt voon Tiel-Zaltbommel
D. A. Hordijk te Loenen a/d Vecht.
Chr. Geref. kerken
Tweetal te Murmerwoudo W.
MeUnhout te Wildervank en R. Slof-
stra te Vlissingen.
Beroepen te Rotterdam-Z., P. v.
d. Weele te Harderwyk.
ALDABI, Santos—Montevideo, 17
Febr. 375 mijl Zuid. van Santos;
ALPHARD, 17 Febr. van Teneriffe
naar Antwerpen; ANNENKERK,
18 Febr. van Bombay te Cochin
verw.; JOHAN DE WITT, A'dam—
Java, 18 Febr. te Singapore; LEU-
VEHAVEN, A'dam—Perzische golf,
17 Febr. van Genua; LOENER-
KERK, R'dam—Calcutta, 17 Febr.
te Bombay; MAETSUYCKER, Am
sterdamBatavia; 17 Febr. te Be-
lawan; MOLENKERK. 17 Febr. van
Manilla op rede van Castanas;
MUIDERKERK, 17 Febr. van Co
lombo te Fremantle; NIGER-
STROOM, 17 Febr. van Port Gentil
naar Pointe Noir; RANDKERK,
Port Elisabeth—Kaapstad, 18 Febr.
van Cape Dagulhas; RIJNKERK, 18
Febr. van Gibraltar te Genua verw.;
KAMERLINGH ONNES, 16 Febr.
24 uur van Belawan; LISSEKERK,
16 Febr. van Colombo naar Cochin;
WILLEM RUYS, 17 Febr. v. R'dam
naar Batavia; ZUIDERKRUIS, 17
Febr van Bataviji te R'dam; Te
R'dam aangekomen 17 Febr. na „Ti
berius": «TOPUSCO. YOUGOSLAAF
HAMBURG, KUYPER VAN DAM
en SMEER, MAASHAVEN s h.v.,
ledig; VAN GELDER, Ned. HAR-
LINGEN, VERMAAS, KEILEHA-
VEN, ledig; DENI, NED., DOR
DRECHT. FUBNESS, Parkkade, le
dig; ZUIDERKRUIS, Ned. JAVA,
Rotterdamsche Lloyd, Schiehavcn,
passagiers; Van Rotterdam vertrok
ken 17 Febr. na TIBERTIUS geen.
Er waren ook mensen, die niets vroegen en
niet spraken, maar die een kop thee bestelden
en anderen die in een hoekje fluisterden. En tus
sen al het gekrioel en alle opgewondenheid in,
douaniers, politiemannen en rechercheurs-in
burger, die rond spiedden.
Er kwam in razende vaart een overvalauto met
marechaussees het terrein oprijden. Er waren
bleke gezichten, die een massale razzia op de-
viezensmokkelaars vreesden; en menig geweten
was niet 'zuiver
In Zundert stonden vijf auto's in rij voor de
roodwitte afsluitboom te wachten. Rustig werk
ten de douanebeambten; in blauwe en grauwe
uniformen. En daartussen liepen de burgers en
burgeressen van verschillende landen. Fleurige
japonnen, geverfde haren; mannen met ernstige
gezichten, anderen die nerveus waren en grapjes
trachtten te maken tegen de douane. Een grote
vrachtauto sloot zich sputterend achter de rij
aan en de voorste, een lever-kleurige lange Ame
rikaan, kwam langzaam in beweging. De boom
werd opgetrokken, de Amerikaanse auto snorde
weg, Belgie in, een Citroën trok ook op om met
zijn opgeluchte inzittenden de grens te passeren,
toen een lange officier uit het douanekantoor
stormde, (ie slagboom omlaag drukte emrnet lui
de stem riep:
„Niemand mag er meer uit. De grens gaat
dicht!" en peinzend keek hij de stofwolk van de
leverkleurige Amerikaan na.
In het Roosendaalse station kwam de Pullman
uit Utrecht aan. Op het perron stonden ongewoon
veel douaniers "en zeker wel twintig marechaus-
sées. Toen de locomotief zijn adem uitblies en
er portiers werden opengesmeten brulde een
stentorstem:
„Niemand mag de trein .verlaten! Binnen blij
ven!"
Mensen, die al uitstapten werden teruggedron
gen, portieren weer dichtgeslagen. Uit alle
raampjes kwamen hoofden en er weitl van alle
kanten luid geschreeuwd. Verschillende mare
chaussees waren om de trein heengelopen en be
trokken de wacht aan de andere zijde van de
wagons.
45
De stationschef kwam naderbij.
„Hoe moet dat nou?", vroeg hij aan de opper
wachtmeester.
„Heel eenvoudig," meende die. „Heeft de trein
nog ergens gestopt tussen Utrecht en hier?"
„Natuurlijk niet."
„Dan controleren wij in de trein. Duurt wel
een kwartiertje langer, maar die trein was al
een uur weg, voordat het alarm kwam, en is dus
naar alle waarschijnlijkheid zuiver. Kan door
gaan na de grote controle."
De stationschef herademde.
Captain Cliffs van de Maryland Jill zag met
verbazing een snelle boot over het Rotterdamse
water zijn schip naderen. Met een handige zwen
king kwam de launch langszij en een officier
van de Rivierpolitie gaf te kennen, dat een touw
ladder moest worden uitgegooid. Captain Cliffs
gaf zijn derde stuurman met een snauw opdracht
de Nederlanders aan boord te laten.
De jonge officier kwam op de brug, salueerde
en zei:
„I'm sorry, captain, U mag de haven niet ver
laten."
De kapitein wierp zijn sigaret over boord en
riep:
„What the hell willen jullie van mij. I'm an
American citizen en wat zijn dat voor idiote or
ders. Waar is onze consul? Hij moet direct hier
komen! Dat gaat zo maar niet."
De Nederlander trachtte de kapitein te kal
meren door hem de situatie uiteen te zetten,
maar de Amerikaan was niet te kalmeren. Hij
noemde de „damned Dutch" de piraten van de
twintigste eeuw en stond erop, dat zijn schip op
tijd zou vertrekken.
Maar de Maryland Jill vertrok die dag niet
op tijd.
Zo geschiedde het ongehoorde, het ongeloof
lijke, dat Nederland enkele uren hermetisch van
de buitenwereld werd afgesloten. De burger in
de stad, de boer op het land, de kinderen op
school en de vrouwen in het huis merkten er
niets van, maar aan de grensposten heerste een
koortsachtige spanning. Slechts enkelen wisten
waarom het ging, anderen verzamelden en
kweekten de wildste geruchten. Eerst toen het
signalement der gezochten aan alle grensposten
was doorgegeven, werd een aanvang gemaakt
met de doorlating van reizigers, die naar het
inzicht van de grenswachten volstrekt ver
schillend waren van de gesignaleerden.
Inmiddels waren vele auto's teruggekeerd,
hetzij, omdat de inzittenden een zo slecht gewe
ten hadden, dat zij het zekere, voor het onze
kere namen, een zeer rigoureuze contróle vre
zend. anderen, die het wachten moe werden en
hun reis wilden uitstellen totdat de storm ge
luwd zou zijn.
Hedenavond
Avond-programma
HILVERSUM I: 19.— Nws, 19.15
De vaart der Volken; 19.30 Actueel
geluid. 19.45 Reg. uitzending, 20.—
Nws, 20.05 Steravond, 21.15 Familie
competitie, 21.35 Pianorecital, 21.45
Steravond, 22.30 Nws, 23.Avond-
concert, 23.4524.Slotaccoord.
HILVERSUM II: 19.— Het klokje
van zeven, 19.05 Tom Poes, 19 15
Musette orkest, 19.30 Volksmuziek
school, 20.Nws, 20.15 Philharm.
Orkest, 21.15 Luisterspel, 22.30 Fluit
en piano, 22.45 Spreekt Uw eigen
taal. 23.Nws, 23.1524.Enge
landFrankrijk.
Morgen
Ochtend- en Middagprogramma
HILVERSUM I: 7.— Nws, 7.15
Ochtendgymn., 7.45 Pianospel, wal
sen, 8.Nws, 8.15 Pluk de dag, 9.
Ochtendconcert, 10.10 Uit het boek
der boeken, 10.40 „Othello", 11.
De Zonnebloem, 11.35 Als de ziele
luistert* 11.45 Philh. orkest, 12.03
Pianorecital, 12.30 Weeroverzicht,
12,33 Het orkest zonder naam, 12.55
Zonnewijzer, 13.Nws, 13.25
Lunchconcert, 13.35 Orgelspel, 13.50
Van man tot man, 14.Middagcon
cert, 15.05 Strijkkwartet, 15 30 Or
kest en zang, 16.30 Metropole ork.,
17.Na schooltijd, 17.15 ElCk wat
wils, 17.45 Wat het buitenland leest,
18.Concert, 18.30 Strijdkrachten.
HILVERSUM II: 7.— Nws, 7 15
Orkestprogr., 8.Nws, 8.18 Opera
progr., 8.50 Voor de huisvrouw,
9.Strijkkwartet, 9.30 Waterstan
den, 9.35 Kamerorkest, 10.20 Har
monie-orkest, 10.30 Voor de vrouw,
10.45 Pianorecital, 11.15 Zon en
maan, 11.35 Orkest-concert, 12.
The Skymasters, 12.30 Weerpraatje,
12.33 Sport, 12.38 Zweeds progr.,
13.Nws, 13.15 Strijkorkest, 13.45
Gr. muziek, 14.Kookkunst, 14.20
Symphonie-orkest, 15.Ons volk
en zijn dichters, 15.20 Middagcon
cert, 16.Omroepkamerorkest,
16.30 Tussen twaalf en zestien, 17.
Omroeporkest, 17.20 Wij en de mu
ziek, 18.— Nws, 18.15 Jan Vogel fe
liciteert, 18.35 Piano-duo.
20 FEBRUARI. Na haar winter-
rustperiode verlangt een Clivia in het
vroege voorjaar gestadig aan weer
wat meer water. Indien zich dan de
bloemscheut reeds krachtig gaat ont
wikkelen en een lengte van ongeveer
15 cm heeft bereikt, vraagt de plant
nog meer vocht. Des zomers wordt
veel water gegeven en een tot twee
maal per maand wat bloemenmest.
Wanneer de wortels van een Clivia
boven dagrond groeien kan dit het
gevolg zijn van het te los staan van
dc .plant in dc pot. Zij wordt dan
door de wortels naar boven gedron
genEen Clivia moet stevig worden
opgepot. De ver potting kan in het
voorjaar geschieden. Mocht de plant
echter niet bloeien dan wacht men tot
na de bloei.
De beste vèr vliegende duiven
van alle verenigingen, aangesloten
by de Algemene Bond van Postdui-
venhouders. zullen in Juli a.s. per
K.L.M. naar Orleans, Limoges,
Bordeaux en ChAteau Roux worden
vervoerd, om vandaar naar Neder
land terug te vliegen. Er wordt een
groot aantal KLM-vluchten ge
maakt en per vlucht gaan 3 A 5000
vogels mee.