DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Gottwald's staatsgreep
veroordeeld
Brits verwijt gericht tot
generaal Ter Poorten
V.S. hebben voor Palestina
maar 30.000 man gereed
EEN EENZIJDIG
VERSLAG
Arabisch Palestina
aan Transjordanië?
Pudding-overvloed
in fabrieken...
Zondag wordt ei
gevoetbald
Weldra ieder hele horden en koppen
VANDAAG... j
Gemeenschappelijke verklaring der
drie Westelijke mogendheden
Levenslang geëist
tegen Verschoor
Vrijdag 27 Februari 1948
'Achtste jaargang, No. 956
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs 31 cent p. w. of 4.-— p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDE R.
DE STRIJD OP JAVA IN '42
Nederlands opperbevel beschuldigd van
gebrek aait behulpzaamheid
Vice-luchtmaarschalk Sir Paul Maltby, commandant van de
Britse luchtstrijdkrachten op Java in de strijd tegen de Japanners,
heeft in een Donderdag gepubliceerd rapport de Nederlandse
opperbevelhebber It.-gen. H. Ter Poorten beschuldigd, in Maart
1942 de overgave van alle onder zijn bevel staande troepen - in
clusief de Britse - te hebben bevolen zonder voorafgaand overleg
met de Britse commandanten. De Britse troepen kwamen daar
door voor een verrassing te staan, die alle verdere tegenstand
onmogelijk maakte, juist op het ogenblik dat zij bezig waren het
verzet in de bergen te organiseren.
Het capitulatiebevel was in strijd met voorafgaande afspraken,
zegt Sir Paul. Drie dagen te voren was, in overeenstemming met
een order van Koningin Wilhelmina verzekerd, dat er niet ge
capituleerd zou worden.
Het rapport van vice-luchtmaar
schalk Maltby beschrijft de veld
tocht op Malakka, de val van Sin
gapore en de daarop volgende te
rugtocht naar Sumatra en Java.
Op 5 Maart 1942, schrijft tvi,
hirld gene?al Ter Poorten op 7.ijn
hoofdkwartier te Bandoeng een be
spreking, waarop ook de Britse
commandanten waren uitgenodigd.
De generaal deelde mee dat de si
tuatie critiek was en het moreel der
troepen slecht. Verzet in de vorm
van guerilla was niet mogelijk, om
dat de inheemse bevolking de Ne
derlanders vijandig gezind was.
Bandoeng beschouwde de gene
raal als onverdedigbaar, maar el-
dars zou indien mogelijk tegenstand
vc-Htc geboden onder leiding van
pJa-f.wiijke commandanten. Dit
was in overeenstemming met de or
der van de Koningin. Hij voegde er
de onverwachte clausule aan toe,
dat hij zijn troepen instructie had
gegeven elke laterkomende order
tot staken van de strijd niet op te
volgen.
Weinig medewerking
Toen Bandoeng dreigde te
vallen zochten de Britse com
mandanten een terrein in de
bergen om de tegenstand voort
te zetten. Zij kregen echter van
de Nederlanders weinig mede
werking, schrijft Sir Paul. De
Nederlanders waren meer ge
ïnteresseerd in een terugtocht
naar de Zuidkust.
Tenslotte werd de streek van
Tjikadjang als basis voor de verde
diging bepaald. Op 8 Maart begon
de samentrekking van de achtdui
zend man troepen in deze berg
streek.
Later op de dag kwam echter als
een kwade verrassing de radio-rede
van generaal Ter Poorten, waarbij
hü alle voorgaande instructies in
trok, en bevel gaf dat alle troepen
de strijd zouden staken.
Toen waren de capitulatie-onder
handelingen met de Japanners al
Splitsing in de Curacaose
delegatie definitief
Het komt thans definitief tot een
splitsing in de delegatie der Neder
landse Antillen. De afgevaardigden
der Curacaose Democratische Partü
bobben gisteren medegedeeld dat 7.11
besloten zün morgen. Vrijdag, naar
de West terug te keren.
Nadat op de openbare vergadering
van 16 Februari mr. S. W. van der
Meer een verklaring heeft afgelegd
van het standpunt der democraten
t.a.v. de hervormingen in Curagao
welke verklaring werd gevolgd door
een non-coöperatieve houding tegen
over de conferentie hebben, zo
wordt medegedeeld, de betreffende
afgevaardigden nog tien dagen ge
wacht op eventuele daden van de
Nederlandse regering. Nu deze da
den. aldus de Democratische gedele
geerden, nog steeds niet zijn gesteld,
wordt het niet meer in overeenstem
ming met de opdracht der Staten
geacht nog langer in Nederland op
eventuele verdere besprekingen te
wachten. Dergelijke verdere bespre
kingen acht men nutteloos en men
heeft geen vertrouwen meer, dat de
regering voornemens is spoedig tot
de verlangde wijzigingen over te
gaan.
gaande. Een dringende boodschap
ging van het hoofdkwartier naar de
Britten om op te houden met het
opblazen van bruggen, omdat dit de
besprekingen bemoeilijkte. Hieruit
bleek, aldus de vice-luchtmaar
schalk, dat de Japanners reeds van
onze bewegingen op de hoogte wa-
i-en.
Kon niet meer
Wy hebben het uiterste ge
daan om de strijd voort te zet
ten, zo betoogt Sir Paul, maar
het kon niet meer.-
Het was kort dag. De troepén
waren zeer vermoeid van de terug
tocht uit Singapore, zij zouden moe
ten worden overgeschakeld van
luchtstrijdkrachten op infanteris
ten, er waren weinig materiaal en
weinig medicamenten.
Ten overvloede had een zin uit
generaal Ter Poortens radio-rede
(„Alle georganiseerde tegenstand
heeft opgehouden") belangrijke ge
volgen. Hierdoor kwamen zij die de
strijd wilden voortzetten buiten be
scherming van de bellingerenten-
wet en konden zij bij gevangen
neming onmiddellijk gefusilleerd
worden. Op grond van deze over
wegingen besloten daarom de Brit
se bevelvoerders zich noodgedwon
gen bij generaal Ter Poortens ca
pitulatie-bevel neer te leggen.
Generaal Ter Poorten
antwoordt:
Het verslag van Sir Paul Maltby
geeft de loop der gebeurtenissen
eenzijdig weer, waardoor verschei
dene gebeurtenissen in een onjuist
daglicht zijn komen te staan, zo
heeft It.-gen. H. ter Poorten mee
gedeeld.
Het is niet juist, dat algehele ca
pitulatie was afgekondigd. Er was
uitdrukkelijk voorbehoud gemaakt
voor de gallieerde strijdkrachten.
Op 5 Maart trad gouverneur-ge
neraal Tjarda van Starkenborgh
af. Hij deelde de generaal mee dat
volgens instructies uit Londen de
strijd zou moeten worden voortge
zet, zo nodig als guerilla. Dit was
de reden van de instructie van de
generaal, dat onder geen voorwaar
de gecapituleerd mocht warden
Op 7 Maart was besloten, de
centraal geleide tegenstand op
te geven. Hierdoor waren de
troepencommandanten dus zelf
standig geworden.
Gedwongen capitulatie
Op 8 Maart werden, in een hope
loze militaire situatie, de bespre
kingen met de Japanners geopend,
omdat anders Bandoeng en andere
steden gebombardeerd zouden wor
den. De G.G. en de generaal stel
den capitulatie voor van de troepen
op de hoogvlakte van Bandoeng.
Dit werd echter door de Japanners
afgewezen. Daarom werd besloten
tot capitulatie van alle Nederland
se troepen. Er zat niets anders óp.
De opmerking: ,,De Nederlanders
boden weinig medewerking" mist
alle grond, aldus de generaal.
Sir Paul Maltby heeft gisteravond
na kennisneming van deze com
mentaar gezegd: De gebeurtenissen
zijn in mijn rapport nauwkeurig
vermeld zoals ze gebeurd zijn Ik
heb er niets aan toe te voegen.
Lt.-gen. A. E. Percival, wiens rap
port over de strijd op Malakka te
gelijk met dat van Maltby is gepu
bliceerd, was over de samenwer
king met de Nederlanders veel beter
te spreken. Zij stuurden kleine,
maar zeer geapprecieerde verster
kingen. schrijft hij. Hun aandeel in
de critieke dagen van de strijd om
Singapore kan niet hoog genoeg ge
prezen worden.
Staatsprijs voor wijlen
A. van Schendel
De Staatsprijs voor letterkunde
(P. C. Hooftprir) Is voor de eerste
maal toegekend voor ..Het Oude
Huls" van wijlen Arthur van
Schendel en „Sophia in de Koe
straat" van Amoene van Hacrsolte.
Onenigheid tussen Marshall en Forrestal?
Reuter meldt bijzonderheden over
een geheim rapport dat Marshall in
de senaatscommissie voor buiten
landse zaken heeft uitgebracht over
de Amerikaanse houding in Palesti
na. Hoewel de senatoren onder ede
geheimhouding moesten verzeke
ren, weet het Engelse persbureau
te melden, dat de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken by
die gelegenheid gezegd heeft, dat
Amerika voor een onmiddellijk
optreden in Palestina slechts 30.000
man troepen ter beschikking -zou
hebben.
In verband daarmee doen in
Washington geruchten de ronde
over menings\ersclilllen tussen de
Amerikaanse departementen van
buitenlandse zaken en oorlog, waar
James Forrestal minister is, over
de mogelijkheid tot het beschlk-
baarsteJlen van troepen.
Marshall heeft verder, althans
volgens Reuter, het door Austin iji
de Veiligheidsraad uiteengezette
standpunt verdedigd.
De Amerikaanse houding in
Palestina is aan critiek onder
worpen door een woordvoerder
van het Arabische bureau in
Washington, die gezegd heeft,
dat indien de VS bljjven aan
dringen op verdeling van het
Heilige Land, zy niet hoeven te
rekenen op olieconcessies van
de zijde der Arabische landen
in het Midden Oosten.
Slag voor UNO
Ook Kenry Wallace heeft de
Amerikaanse politiek hevig ver
oordeeld. Het voorstel van Austin
in de UNO noemde hij een „vol
ledig in de steek laten van de
Palestijnse volken" en „een slag
voor de UNO". Het Amerikaanse
WARKEN GEÏSOLEERD. Een prachtige KLM-luchtopname
eiland in wintergreep
In Lake Success bestaat grote be
langstelling voor een „practische
intrigue" ten aanzien van Palesti
na: het idee is, om koning Abdul
lah van Transjordanië dat deel van
Palestina te doen overnemen, dat
aan de Arabieren toebedacht is.
De koning van Transjordanië zou
daartegenover „hoge officiële goed
keuring" van het plan eisen en
voorts toelating als lid van de UNO
tot dusver tweemaal door een Sov
jet-veto verhinderd.
standpunt wordt volgens Wallace
ingegeven door petroleum-imperia-
lisme en zal een „nieuw München"
veroorzaken.
Ook Trygve Lie, UNO's secreta
ris-generaal, heeft het prestige van
de UNO besproken in verband met
Palestina. Indien dit vraagstuk niec
wordt opgelost, zei.hij, zal het aan
zien van de Verenigde Naties ach
teruitgaan en het vertrouwen van
minder ontwikkelde volken even
eens.
Overheid verplicht in
te grijpen in het
bedrijfsleven
Het centrale convent van de An
ti-Revolutionaire partij heeft in zün
vergadering te Utrecht, onder lei
ding van de hèer J. Schouten, be
sprekingen gevoerd over het rap
port. uitgebracht door de sociaal-
economische commissie, betreffen
de de bedrijfsorganisatie.
Naar voren werd gebracht, dat
de feitelijke situatie waarin vrij le
ven de erkenning meebrengt dat de
overheid tot ingrijpen in het oe-
driifsjeven is verplicht. Maar even
nadrukkelijk werd geconstateerd,
dat de geleide economie als prin
cipieel gedacht stelsel, waarbij het
onderscheid tussen Staat en maat
schappij geheel wordt opgeheven,
leidt tot staatsabsolutisme en
staatsalmacht. Wat de bedrijfsor
ganisatie betreft, deze moet worden
opgebouwd op de grondslag van
vrije organisatie, waarbij afgewe
zen wordt het verplicht lidmaat
schap.
Dit brengt met zich dat de
Christelijke levensovertuiging
dienstbaar moet zijn aan de op
bouw van de bedrijfsorganisa
tie De bedrijfsorganisatie is
gericht op het regelen van alle
belangen in de bedriifskring.
Aan de bedrijfsorganisatie moet
worden toegekend de verordenende
bevoegdheid, over de fundering
waarvan geen volledige overeen
stemming werd verkregen. Met na
druk werd betoogd, dat afgezien
van de wettelijke regel, nu reeds
alle krachten behoren te worden
ingespannen om op eleen Initiatief
tot bedrijfsorganisatie te komen.
Aan de top van de bedrijfsorga
nisatie behoort te komen een so-
ciaal-econemische raad. samenge
steld uit Mtf- .vrtegenweordigers van
het bedrijfsleven, de arbeiders en
een aantal deskundigen, welke dooi
de overheid worden benoemd, waar
onder evenwel niet-ambten aren
moeten worden verstaan. De sociaal
economische raad dient voorshands
.een adviserende en consultatieve
'taak te worden toegekend.
OPTIMISME OVER
PLAN MARSHALL
Kans op ongewijzigde
aanvaarding goed
Te Washington is in de afgelo
pen twee weken ten aanzien van
het plan-Marshall een groeiend
optimisme waar te nemen geweest.
Men weet dat er thans goede kan
sen bestaan, dat het European Re
covery Plan (zooals het plan-M of
ficieel heet) per 1 April aanstaande
door het Congres zal zlin aangeno
men zonder op fundamentele pun
ten gewijzigd te zijn.
Maandag zal het plan in de Se
naat in openbaar debat genomen
worden. De commissie voor buiten
landse aar gelegenheden van het
Huis van Afgevaardigden, heeft er
in toegestemd haar versie van liet
wetsontwerp te baseren op die van
de Senaatscommissie. Hierdoor is
de kans weggenomen, dat de com
missie van het Huis te voorschijn
zou komen met een afwijkend ont
werp. hetgeen door de alsdan nood
zakelijke procedure tot het vinden
van een vergelijk tussen beide ont
werpen grote vertraging zou heb
ben kunnen veroorzaken.
RIETSCHEERDERS kunnen, nu
het water dichtgevroren ligt. mak-
keiijker werken, on\dat zij met met
hun voeten in het water behoeven
tc staan.
...huisvrouw heeft grote
voorraad ingeslagen
Puddingpoeder was voor de in
voering van de keuze-bon vrij in
de handel te verkrijgen. Thans
klagen de fabrikanten van dit pro
duct steen en been omdat de vraag
gering is. Vooral de fabrieken, die
uitsluitend dit artikel vervaardi
gen, zouden ais gevolg van de
nieuwe regeling, stagnatie bij de
afzet ondervinden.
Toen bekend werd, dat het pud
dingpoeder op de bon kwam, heb
ben de fabrikanten via de detail
handel er bij het publiek op aan
gedrongen' meer dan normaal van
het nog vrije artikel in te slaan.
De huisvrouw schijnt aan deze
aanwijzing gevolg te hebben gege
ven en nu met een behoorlijke
voorraad achter zich, aan andere
producten, de voorkeur te geven,
vooral aan brood. Hoe het ook zij,
de fabrieksmagazijnen liggen vol
puddingpoeder. De puddingpoeder-
fabriek te Baarle-Nassau ligt om
deze reden zelfs al vijf weken stil.
Puddingpoederfabrikanten heb.
ben reeds verschillende keren de
wens naar vorengebracht het pud
dingpoeder weer zonder bon ver
krijgbaar te stellen. Van de zijde
der overheid deelt men ons even
wel mede, dat de maatregel, waar
bij de keuzebon werd ingevoerd,
genomen is op grond van een be
zuiniging op meelproducten. Het
ligt voorshands niet in het voor-
nerrjeri een wijziging van de rege
ling te overwegen.
Van de zlide van de K.N.V.B.
deelt men ons mede dat alle voor
Zaterdag en Zondag vastgestelde
wedstrijden normaal doorgang vin
den.
Douaniers achtervolgden
pantserauto
Opnieuw heeft de douane, thans
in de buurt van Vessem, een ge
pantserde auto van smokkelaars in
het struikgewas weten te sturen.
Zij achtervolgden de wagen, d'e
met honderd biggen geladen was,
per jeep. De auto raakte op de ver
keerde weg en bleef steken in een
greppel. De veesmokkelaars spron
gen uit de auto voor die geheel
stilstond.en ontkwamen.
Sterke stijging van de
Geen overbodige invoer
TVocht een huismoeder nog
te kampen hebben met ge
brek aan serviesgoed, dan heb
ben we een blijde tijding voor
haaf: men is bezig met de me
chanisering van de bedrijven,
die serviesgoed vervaardigen en
het gevolg daarvan zal 2ijn, dat
de productie, vooral van borden,
aanzienlijk kan worden uitge
breid. Nog even geduld dus, als
uw winkelier uitverkocht is, er
wordt aan uw bord gewerkt.
Na de opheffing van de rantsoe
nering van serviesgoed, zijn de
meeste winkeliers snel door hun
voorraden heen geraakt. De nood
was groot en de lange rijen koop
lustige huisvrouwen hebben snel
een eind aan die voorraden ge
maakt.
Toen de regering tot opheffing
van de rantsoenering besloot ver
wachtte zij natuurlijk niet, dat de
voorziening onmiddellijk voldoen
de zou zijn om aan de grote vraag
te beantwoorden. Maar de distri
butie was nu eenmaal onbevredi
gend geworden; de hoeveelheid
serviesgoed, die overbleef nadat al
lerlei voorrangsgroepen geholpen
waren trouwlustigen, repatrie-
renden e.d. was groot en er was
serviesgoed-productie
van luxe artikelen
geen billijk verdelingssysteem te
'bedenken, waarbij het serviesgoed
inderdaad daar kwam, waar het
het hardst nodig was. Bovendien
kostte dit onbevredigende distribu
tiesysteem nog veel geld. Vandaar:
opheffing der rantsoenering. De
productie en de voorraden komen
nu terstond onder het publiek en
dat is een voordeel.
Hoe groot is de productie thans?
Zij begint het peil van voor de
oorlog te naderen. Toen was er
evenwel een belangrijke invoer en
die is nu aanzienlijk lager.
Uitgevoerd wordt er niet, al
thans niet van serviesgoed voor
huishoudelijk gebruik. De binnen
landse behoefte moet dus voor het
overgrote deel worden opgevangen
door eigen productie en die is men
thans bezig uit te breiden.
Het is wel interessant eens na te
gaan, wat er thans aan serviesgoed
wordt vervaardigd. De drie fabrie
ken, die gezamenlijk 96 van de
productie van huishoudelijk ser
viesgoed voor hun rekening ne
men, hebben in November 1947 de
volgende hoeveelheden gefabri
ceerd;
Borden: 328.000 stuks
Koppen en schotels: 682.000
stuks
Melkbekers: 65.000 stuks.
Koffie- en theepotten: 23.000.
xDeze aantallen zijn betrekkelijk
gering voor een volk, dat een grote
achterstand heeft in te halen, maar
gebrek aan deviezen dwingt nu
eenmaal tot het kleinhouden van
de invoer, dus we moeten onze
borden, kopjes en schotels, en kof
fie- en theepotten maar met flu
welen handen aanpakken, 't Wordt
wel beter, als de mechanisering
goed op gang is. Bij de productie
wordt bovendien sterk rekening
gehouden met het artikel, dat
voor de grote massa geschikt is en
met de utility-productie.
Worden er niet te veel luxe-ar
tikelen vervaardigd en wordt er
niet te veel luxe-goed ingevoerd
van onze schrale deviezen? Neen,
heeft men ons van bevoegde zijde
verzekerd, daar is geen sprake
van. We hebben de zaak prima in
de hand en doen ons uiterste best
de huismoeders van Nederland zo
goed mogelijk te voorzien van het
geen zij behoeven.
En men besloot met de volgende
verheugende mededeling: „Als zich
geen onverwachte moeilijkheden
voordoen mag een geleidelijke ver
hoging der productie worden ver
wacht. Hoewel thans nog niet van
een bevredigende voorziening ge
sproken kan worden; groeien we
er toch in vrij snel ternjbo naar
toe."
Amerika, Engeland en Frankrijk hebben in een gemeenschappelijke
verklaring de gebeurtenissen in Tsjechoslowaküe bestempeld als „een In
gevaar brengen van de vrijheidsbeginselen, waaraan alle democratische
landen gehecht zün". De verklaring zegt dat liet aanwenden van be
paalde, reeds elders getoetste methoden, aanleiding geeft tot het opheffen
van de vrije toepassing van parlementaire instellingen en tot dc vestiging
van de dictatuur van één partij, onder ho' mom van een nationale een-
hcldsrcgering.
Dit is de eerste keer, dat de Wes
telijke mogendheden een gezamen
lijk protest tegen het optreden der
Sowje't-Unie laten horen. Tot dus
ver geschiedde zulks apart, terwijl
nu de verklaring, die spreekt van
een voor het Tsjechoslowaakse
volk rampzalige ontwikkeling, ook
wordt ondersteund door Frankrijk,
dat zich- over het algemeen niet
aansloot bij de Anglo-Amerikaanse
veroordelingen van de diverse
staatsgrepen in Zuid-Oost-Europa.
Het Tsjechoslowaakse minis
terie van voorlichting heeft,
naar Reuter uit Praag meldt,
de publicatie van de drielan-
denverklaring verboden.
Een journalist die een woord
voerder van het Foreign Office de
vraag stelde of Engeland nu zijn
standpunt ten aanzien van de er
kenning van de Tsjechoslowaakse
regering zou moeten herzien, kreeg
„ja" te horen. De zegsman vertel
de, dat de Britse regering met de
regeringen van Frankrijk en Ame
rika contact heeft opgenomen over
de Tsjechoslowaakse gebeurtenis
sen.
Zuivering gaat voort
In het betrokken land zelf gaat
de „zuivering" voort. De commu
nistische actie-comité's voeren een
campagne om het centrale en het
plaatselijke bewind in handen te
krijgen en elementen die als „ver
raderlijk" woeden beschouwd, wor
den uit het openbare leven verwij
derd. Tal van niet-communistische
functionarissen krijgen te horen
dat zij ontslagen zijn, dat zij hun
ontslag maar moeten aanvragen, of
dat hun aanwezigheid verder onge
wenst is. Praag vertoonde gisteren
een vrij rustig beeld. De regering
van Gottwald zou Vrijdagmorgen
beëdigd worden.
Na Tsjechoslowakije
Finland?
(Van onze Scandinavische
correspondent).
Nu de politieke ontwikkeling In
Tsjecho-Slowakije haar hoogtepunt
heeft bereikt, wordt de aandacht
meer en meer gericht op Rusland's
noordelijke buur Finland, uit welk
land gisteren verontrustende be
richten kwamen.
Er heerst ongewone activiteit in
het huis van president Paasiviki,
die een conferentie van twee uur
met zijn ministers had, welke
heden wordt voortgezet. Op deze
bijeenkomst is uitsluitend de bui
tenlandse politiek aan de orde ge
weest. Opvallend is ook dat de
Finse communistische pers naar
het bekende voorbeeld een krachti
ge campagne opent tegen de groot
ste van de buitenlandse bladen in
Finland en deze ervan beschuldigd
een voor het land schadelijke acti
viteit aan de dag te leggen. Men
herinnert zich wellicht dat binnen
kort in Finland algemene verkie
zingen zullen gehouden worden,
zodat men hier een parallel kan
trekken met de situatie in Tsjecho-
Slowakije.
Hij arresteerde in Delft
Feu lener van Vlissingen
Haarlem, Grote Markt, midden
in oorlogstijd Een oploopje.
Agenten manen aan tot door
lopen en gewillig verspreidt het
publiek zich. Tot opeens de ma
joor van de Staatspolitie de hoek
om komt, zijn fiets neer gooit,
zijn sabel trekt en links en rechts
rake klappen uitdeelt. Een jong
jurist die de opgewonden politie
man kent, rent naar hem toe en
zegt: „Maar dat kan toch zo
maar niet!"
„Neen?", vraagt de majoor
grimmig. „Nou, maar zo moet
het juist".
Vijf jaar later spreken beide
partijen elkaar wederom. De jon
ge jurist, mr. Besier, is advo
caat-fiscaal bij het bijzonder ge
rechtshof te Amsterdam. De. op-
vliegerige majoor de gewezen
chef van de politiecorps te Delft,
de vroegere Haarlemse politie-
inspecteur G. J. P. Verschoor,
staat voor hem als verdachte en
hij hoort hoe dezelfde man die
hem destijds tot kalmte wilde
manen nu levenslange gevange
nisstraf tegen hem eist.
Hoe beschuldigde als politieman
optrad moge blijken uit de volgen
de episode uit zijn Delftse tijd.
In November 1944 kwam het tot
een vuurgevecht tussen de illegali
teit en de landwacht op het Noord
einde te Delft. S.D., landwachters
en natuurlijk ook majoor Ver
schoor stormden een huis binnen
en trokken daar de zwaar gewonde
Fentener van Vlissingen uit. Nog
twee onderduikers kwamen te
voorschijn uit hun schuilplaats.
Verschoor sloeg een hunner met
zijn pistool en schoot om zich te
overtuigen dat er niemand meer in
zat een paar kogels in het schuil
hok en de volgende morgen vertel
de hij op het bureau: „Nou, die
Fentener van Vlissingen is geluk
kig ook kapot". Inderdaad was
deze jonge man direct gefusilleerd.
In zijn reqüisitoir zei mr. Besier
dat Verschool zeker vier doden op
zijn geweten had en deze man mag
de doodstraf dan al niet verdiend
hebben, hij zal toch voor het leven
uit de maatschappij verwijderd
moeten worden.
Landwacfiters pleegden
koelbloedig moord
Zelfs de Duitsers te erg
Een afschuwelijk staal van d©
morele verwording waaraan zü. die
in Duitse dienst traden waren over
geleverd is dc moord op de Arn
hemse evacué Leonard J. Roscam
Abbink. in de laatste fase van de
oorlog bü Apeldoorn gepleegd
De moord werd Donderdag door
het Bijzondere Gerechtshof te Arn
hem berecht,
De hoofdschuldige was Jan van
den Bos, een thans 28-jarige behan
ger uit HëatTem, oud-frontsoldaat,
die In December 1944 sectiecom
mandant was van een detachement
landwachters, met de opdracht de
spoorlijn ApeldoornArnhem te
bewaken.
De jongen Abbink, een dominees
zoon, hadden zij in overspannen
toestand in de buurt van hun on
derkomen gevonden. Zij hielden
hem een tijd gevangen als tijdver
drijf. De jongen was namelijk fel
anti-Duits, deed overigens nogal
vreemd, en nam bij de discussies
geen blad voor de mond. Tot het de
landwachters giyg vervelen en zij
het nodig oordeelden hem te liqui
deren.
In opdracht van Van den
Bos belastten de Zaandamse
melkslijter Herman Moraal en
de Haarlemse fabrieksarbeider
Hermanus Gassé zich met dit
werk. Zij lieten hem een graf
graven en schoten hem in het
avonduur dood.
Dit was zelfs de Duitsers te bar.
De drie betrokkenen kwamen voor
het Kriegsgericht en werden tot
drie jaar veroordeeld. Zij kregen
echter gratie toen zij zich voor een
zelfmoord-commando van de S.S,
meldden.
Tegen Van den Bos werd thans le
venslang geëist, tegen Moraal twin
tig, tegen Cassé tien jaar.
Benelux aan de tafel
in Londen
De delegatie van Benelux, be
staande uit zes leden onder leiding
van de Nederlandse ambassadeur
in Londen, jhr. Michiels van Ver-
duynen, heeft voor het eerst de zit-
ting bijgewoond van de driemo-
gendheden-conferentie te Londen.
Er waren Donderdagavond geen
officiële inlichtingen over de re
sultaten der meningswisseling be
schikbaar, maar aangenomen wordt,
dat allereerst gesproken werd over
een samengaan van langdurige aard
der drie Benelux-landen met be
trekking tot hun politiek ten aan
zien van Duitsland
Tevoren had de delegatie afzon
derlijk vergaderd.
Stichting voor culturele
samenwerking ingesteld
De Stichting voor Culturele Sa
menwerking tussen Nederland, In
donesië, Suriname en de Neder
landse Antillen, waarvan prof Lo-
gemann voorzitter is. werd Donder
dag in het Amsterdamse Trippen
huis ten overstaan van de minister
president, minister Jonkman en
burgemeester d'Ailly geïnstitueerd.
De stichting zal, volgens de woor
den van prof. Logemann met 'n be
roep op het gehele culturele vermo
gen van Nederland, trachten te ge
raken tot harmonische ontwikke
ling in democratische zin van de
onderlinge samenwerking op -cultu
reel gebied van de onderscheiden
delen van de Nederlands-Indonesi
sche Unie. Directeuren van de
stichting zijn de beide initiatief
nemers C. Meuleman en. dr F R, J.
Verhoeven^
ZATERDAG BETOGING
IN PARAMARIBO
Paramaribo, de hoofdstad van
Suriname, zal Zaterdag het toneel
zyn van een grote betoging, die de
onrust van Suriname over de gang
van zaken op de Rondetafelconfe
rentie tot uiting wil brengen.
De betoging wordt georganiseerd
door twee leden van de Staten,
twee bestuursleden van de Suri
naamse Hindoepartii. twee be
stuursleden van de Surinaamse
werknemersorganisatie en de voor
zitter van de Nationale Partij Su
riname. Een dergelijke demonstra
tie werd eerder op Curacao verbo
den.
Weerbericht
MINDER VORST
Weersverwachting, geldig
tot Zaterdagavond:
Matige wind uit Ooste
MJke richtingen en hier
en daar Wat bewolking.
AJleen ln de nacht en
vroege ochtend lichte
vorst.
28 Febr.: Zon op 7.31; onder 18.16.
Maan op 23.37; onder 9.09.
