DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
WONINGNOOD maakt
'N HUIS WORDT GEZET IN
Gottwald: Geen wijziging in
buitenlandse politiek
Fins Neen tot
Moskou
Benesj niet ziek
Landenwedstrij den
van de baan als
ACCOORD IN
LONDEN
kinderbescherming denkbeeldig
Bezinning
Zaterdag 6 Maart 1948
Achtste jaargang, No. 963
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdarasche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs 31 cent p. w. of 4.~ p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Directeur-Hoofdredacteur: T J. DE BOORDE R.
Nationalisatie-plannen bekend gemaakt:
acht procent blijft particulier
KLEMENT GOTTWALD, huidig Tsjechoslowaaks premier, heeft tegenover
persvertegenwoordigers verklaard, dat er géén wijziging zal plaats hebben
in de buitenlandse politiek van Tsjechoslowakije Ook in de handelspoli
tiek zal geen verandering komen.
Voorts deelde hij mede, dat het onlogisch was te zeggen, dat de Sowjet-
Unie pressie had uitgeoefend op de Tsjechische communisten. Volgens hem
ware" het ue „r°actionnaire politici," die de staatspolitiek wilden verande
ren en niet de communisten.
In de eerste zitting van het nieuwe
kabinet zeide Gottwald: „De rege
ring moet laten zien, hoe een waar
lijk democratische regering behoort
te arbeiden!"
Slechts acht procent van de Tsje
choslowaakse economie zal in han
den van particulieren blijven, als
het plan voor de nationalisatie, twee
weken geleden opgestelddoor een
congres van arbeidsraden en vakver
enigingen, is uitgevoerd. Lettergie
terijen en drukkerijen, welke eigen
dom zijn van politieke bladen, zul
len eveneens genationaliseerd wor
den en onder een centraal beheer ko
men te staan, onder toezicht van het
ministerie van Voorlichting. Andere
drukkerijen zullen slechts genationa
liseerd worden als zij meer dan 00
employé's hebben. Deze maatstaf
geldt voor alle ondernemingen. De
ondernemingen die chemische en
pharmaceutische producten en medi
sche instrumenten fabriceren, aldus
meldt het communistische blad
„Rude Pravo" nader, zullen echter
alle genationaliseerd worden. De
grossiershandel en de buitenlandse
handel zullen geheel door de staat
in handen worden geporrfen.
„Ongegrond"
President Benesj heeft een be
richt tegengesproken, dat, naar
Reuter meldt, afkomstig was van
het Tsjechoslowaakse departe
ment van Voorlichting en dat in
hield, dat hij ziek zou zijn. Het
bureau van Benesj maakt be
kend. dat desbetreffende berich
ten in buitenlandse bladen „on
gegrond zijn."
Uit Praag wordt vernomen, dat
het Tsjechoslowaakse leger gezui
verd zal worden. Het centrale actie-
Tekening verdrag in
Den Haag?
Maandag eerste ontwerp
gereed?
In diplomatieke kringen te
Brussel wordt de mogelijkheid ge
opperd. dat de delegaties die thans
in de Belgische hoofdstad onder
handelen over een vijfmogendhe-
denverdrag, voor de ondertekening
van het verdrag in Den Haag bij
een zullen komen.
Anderzijds wordt echter veron
dersteld dat men van de conferen
tie der zestien landen in Parijs ge
bruik zou maken om het verdrag te
tekenen.
In kringen die in nauw contact
staan met de delegaties, wordt ver
klaard, dat de vijfmogendheden-
conferentie gereed is om snel tot
overeenkomst te komen, nu de twee
afgevaardigden (een Franse en een
Engelse) die onderweg vertraging
ondervonden, in Brussel zijn aan
gekomen.
De twee afgevaardigden Glad-
wyn Jebb, assistent van de onder
staatssecretaris aan Jiet Engelse
ministerie van buitenlandse zaken,
en de heer Chauvel, secretaris-ge
neraal van het Franse ministerie
van buitenlandse zaken hebben,
na in Londen geconfereerd te heb
ben, 't antwoord van hun regerin
gen op het ontwerpverdrag van de
Benelux meegebracht.
Bij hun aankomst in Brussel,
die door mist op de Noordzee
was vertraagd, zei de heer
Jebb. dat er weinig belangrijke
verschillen bestonden tussen
het Benelux-ontwerp en de
Frans-Engelse voorstellen.
Hun vertrouwen dat bij de be
sprekingen spoedige overeenstem
ming bereikt zal worden, werd in
conferentie-kringen opgevat als
'n aanduiding, dat er geen onover
komelijke moeilijkheden zouden
zijn, die de totstandkoming van een
ontwerp-verdrag op Maandag in de
weg zouden staan.
Men neemt echter aan dat het
algemene verdrag gevolgd zou moe
ten worden door besprekingen over
onderdelen, waarbij misschien gro
tere moeilijkheden aan het licht
zouden komen.
comité heeft de plaatselijke co-
mité's echter verzocht niet zelf de
zuivering ter hand te nemen, doch
zich te beperken tot het vermelden
van gevallen, die een ingrijpen van
wege het ministerie van Nationale
Defensie noodzakelijk maken.
Ontsnapt
Professor Adolf Prochazka, ex-mi
nister van Gezondheid in Tsjecho
slowakije, is er in geslaagd met zijn
vrouw, in de politieke wereld be
kend onder de naam mevrouw Ko-
zetuhova, naar Duitsland uit te wij
ken, aldus meldt het Tsjechische
jeugdblad. Zijn dochter Milada is
echter bij een poging de grens over
te komen gevangen genomen.
Bioscoopprotest tegen
nieuwe prijzen
Staat beschuldigd van
misbruik van machtiging
(Van onze Haagse redacteur)
Voor de Haagse rechtbank heeft
dr. Dijkstra, de raadsman van het
Tusehinskv-concern in kort geding
de president, mr, Rucb, verzocht,
de Staat opschorting van dc Prijs-
beschikkfng bioscopen '48 te gelas
ten op grond van de volstrekt on
voldoende wijze waarop deze zou
aanknopen bij de Prijsopdnivings-
en Hamsterwet 1939. De kern van
mr. Dijkstra's betoog was. dat nu
de bioscooppriizen dezelfde bleven,
maar dat de bioscopen de belasting
moeten betalen, terwijl het volgens
hem logisch was. dat het publiek
deze vermakelijkheidsbelasting be
taalt. Deze nieuwe prijsbeschikking
was. ondanks haar naam. een stuk
belastingwetgeving en zover ging
volgens spreker de machtiging niet
die de §taten-Generaal indertijd in
de Priisopdrijvins- en Hamsterwet
1939 de overheid gaf. Bovendien
konden volgens de Grondwet belas
tingen alleen bij de wet worden ge
heven.
Mr. Scholten die tegenpleitte voor
de gedagvaarden. Staat en minister
van Economische Zaken, wees deze
conclusie van de hand. Het ging
hier om een prijswijziging die no
dig was geworden nu de vorige er
van was uitgegaan dat de weelde
belasting zou worden opgeheven,
hetgeen echter niet was doorge
gaan. Een wijziging van de bios
cooppriizen was dus alleszins rede-
hik. Als deze nieuwe prijsverlaging
doorgaat zullen de winsten nog
hoog z\in in verhouding tot het ge-
investeerde kapitaal. Een der Tu-
schinskybioscopen zal met een be
zetting. geschat op 50van die
van 1946, nog altijd een winst ma
ken van 190.000.
Uitspraak op 20 Maart.
Ploeg van 175 personen
gaat naar Londen
De Nederlandse ploeg, welke onder
auspiciën van liet Nederlands Olym
pisch Comité, deel zal nemen aan de
Olympische Spelen te Londen zal 150
tot 175 personen omratten. de officials
inbegrepen Onder officials worden be
halve de vertegenwoordigers van het
comité zelf, verètaan de chef de mis
sion. de diverse chefs d'equipe, de trai
ners, masseurs, een arts, hoefsmid,
kok enz.
Op het ogenblik heeft Het N O C dc
gelden beschikbaar voor een ploeg van
80 personen, doch door het nemen van
verschillende maatregelen wil men
trachten de nog ontbrekende gelden
bijeen te brengen
Zo heeft de N V. het Nederlandse
sportpark te Amsterdam het Olym
pisch stadion voor de aanstaande Olym
pische dag kosteloos ter beschikking
gesteld, terwijl de wielerwedstrijden
van het programma zijn gevoerd, aan
gezien op de baan tribunes zullen wor
den gebouwd, waardoor de recette
aanzienlijk zal kunnen stijgen
Een belangrijke toezegging is voorts
verkregen van de zijde van bet be
stuur van de K.N V.B waarbij is ver
klaard. dat de toeslag, geheven op de
entreeprijzen van de landenwedstrijd
Nederland—Zweden, ten goede zal ko
men aan de uitzending van Nederland
naar Londen. Men neemt aan, dat
hierdoor een extrabedrag zal worden
verkregen van ongeveer f 30 000.
Aan de andere kant heeft het bestuur
van bet, NOC besloten de grootst
mogelijke beperking te maken op de
uitzending van officials, terwijl dege
nen, die internationaal zullen worden
aangewezen om als official bij de
Olympische Spelen te fungeren, b.v.
voetbalscheidsrechters, leden van een
jury d'honneur enz. niet voor rekening
van het NOC naar Londen zullen
kunnen gaan. maar alleen op kosten
van dc betrokken internationale sport
federatie.
Lotsy:
belasting-verhoging
wordt doorgevoerd
In een persconferentie, door het
Nederlands Olympisch Comité be
legd, heeft de heer Karei Lotsy
stelling genomeu tegen het voorstel
van B. en W. van Amsterdam aan
de gemeenteraad, de vermakelijk
heidsbelasting ook voor sportwed
strijden te verhogen van 20 tot 35
procent Mocht dit voorstel worden
aangenomen, zo zeide de heer
Lotsy, dan zullen de landenwed-
strijden naar de provincie verhui
zen ofin het geheel niet meer
worden gespeeld.
De heer Lotsy legde de nadruk
op het feit, dat de gemeente Am
sterdam verder wil gaan dan de
normen, neergelegd van regerings
zijde in een schrijven aan de ge
meentebesturen. De regering sfaat
namelijk op het standpunt, dat al
leen sportwedstrijden met een
overwegend sensationeel karakter
hoger moeten worden belast. De
heer Lotsy achtte het. onjuist, om
voetbalwedstrijden hieronder te
rangschikken. De recettes van
sportwedstrijden in het algemeen
komen ten goede aan de nationale
sportbonden en worden geheel ten
bate van de jeugd besteed, hetgeen
noodzakelijk is, aangezien rege-
rings- en gemeentelijke autoritei
ten door verschillende omstandig
heden onvoldoende steun verlenen
aan de lichamelijke opvoeding en
de sport.
Niet alleen betekent dit, aldus de
heer Lotsy, 'n aaiival op het ideële
doel van de sport, maar de ge
meente benadeelt ook zich zelf,
aangezien de commerciële voorde
len voor de middenstand door ge
ringer bezoek aan sportwedstrij
den zouden wegvallen.
De voorzitter van de KNVB ver
klaarde nog, dat de voetbalbond al
les zal doen om dit plan van de ge
meente Amsterdam te doen torpe
deren.
FRANCO ROYALIST... -
De Spaanse Caudillo liep mee in
een optocht ter herdenking van de
dood van Alfonso XIII.
Studenten vragen:
Vrijheid van studie
voor bannelingen
Gistermiddag: zijn do studenten
verenigingen in Amsterdam hU el
kaar eekomen in het Concertge
bouw, om te protesteren tegen wat
er in Tsjechoslowakije gebeurd is.
11.700 Nederlandse studenten heb
ben hun afkeuring te kennen gege
ven over het „Tsjechische gebeu
ren", zo werd ter vergadering mede
gedeeld.
Het waren professoren en stu
denten van heel diverse pluimage,
die het podium van de afgestampte
volle zaal betraden. Daar spraken
vertegenwoordigers van Katholieke,
zo goed als van de neutrale of pro
testants-christelijke groepen en zij
zeiden met elkaar maar één ding:
hebben wij onze les in het verleden
niet geleerd
„Wij willen elkaar beloven trouw,
eendracht en bereidheid tot opoffe
rende strijd", zei prof. G C. Herin
ga.
„Wij moeten geen defaitisten zijn,
maar geloven in de uiteindelijke
overwinning. Hier in ons land heb
ben de communisten geen schijn
van kans trouwens in heel West-
Europa niet", zo voegde professor
M. Okma van „De rije Universiteit"
er aan toe.
De student C. Lawsloot de rij.
Hij riep allen op de jonge kerels te
heinen, die in de Oosterse .democra
tieën verdretry worden. Wij. Neder
landers, die in de bezettingstijd ge
leerd hebben wat het is. niet te
kunnen uitkomen voor eigen over
tuigingwant het is niet juist te
zeggen, dat de student a-politiek
moet zijn in tijden, zoals wij die nu
beleven wij Nederlanders moeten
de jonge mensen, die willen stude
ren. bijstaan.
Wij zullen er onze regering van
moeten overtuigen, dat die vluchte
lingen niet langer als textielarbei
ders of iets dergelijks geduld mo
gen worden. Zij moeten vrije stu
denten kunnen ziin De verblijfsver
gunning mag voor heil niet afhan
kelijk blijven van het profijt, dat zij
voor de economie van ons land uit
maken. Het is het oude rpcht van
onze goed-vaderlandse universitei
ten. dat wij de getourmenteerde en
vervolgde vreemdelingen gastvrij
heid verlenen.
Geen militaire
samenwerking
De politieke situatie in Finland is
thans voor het begin der door Stalin
voorgestelde onderhandelingen dui
delijk. Slechts een kleine meerder
heid, bestaande uit 48 sociaal-demo
craten, 51 communisten en 15 leden
van de Zweedse minderheidspartij,
in totaal dus 114 ïan dc 200 leden
die het Finse parlement telt, heeft
de president voorgesteld, een dele
gatie voor dc onderhandelingen met
Rusland te" benoemen. Deze delega
tie zal de weinig benijdenswaardige
taak hebben de Russen te vertellen
dat het Finse volk niet bereid is zich
met een militaire samenwerking met
Rusland in te laten.
Franse zone op één lijn
met Bizonië
De conferentie tussen Engeland.
Frankrijk en Amerika te Londyn. die
ook door de Benelux werd bijge
woond is ten einde. Men is tot over
eenstemming gekomen over het fe
derale karakter van Duitsland, over
de toekomstige internationalisatie
van het Ruhrgebiül en over het met
elkaar in overeenstemming brengen
van de economische politiek in de
drie Westelijke zones.
Het bereikte accoord schijnt in te
houden, dat de Franse zone van
Duitsland op één lijn wordt gebracht
met de BritsAmerikaanse, zonder
dat het tot een fusie tussen de drie
zones komt.
De verzoeken, die Joegoslavië, Po
len en Tsjechoslowakije hebben inge
diend om deel te nemen aan de Lon-
dense besprekingen over Duitsland,
zijn door de V.S. afgewezen in een
nola die zegt. dat de resolutie die rle
ministers van deze drie Oost-
Europese landen hebben aangeno
men. zoveel verklaringen bevat die
niet in overeenstemming zijn met de
feiten, dat besprekingen erover
practisch geen nut hebben.
IN de oorlogsjaren
hadden zij tot twee
maal toe moeten
evacueren. Vader was
♦lange tijd van huls ge
weest. Moeder had zo
goed mogelijk de boel
bij elkaar gehouden,
maar zij had niet kun
nen voorkomen dat het
met sommige van haar
kinderen niet .heel best
ging. Zij was het gezag
over hen goeddeels
kwijt. Kort na de be
vrijding kreeg vader
een nieuwe betrekking,
maar een huis was er
niet in de plaats waar
ziin werk lag. Dus kon
hij alleen maar Zater
dags en Zondags thuis
zijn. Dit was niet ge
noeg om het gezin weer
op gang tc krijgen.
Kort en goed. er moest
hulp van buiten ko
men Een gezinsvoogd
werd benoemd. Mede
door zijn bemoeienis
sen mocht het geluk
ken een paar kamers te
krijgen in de stad. waar
vader werk had Het
gezin was weer ver
enigd In de nieuwe
plaats kwam een an
dere gezinsvoogd De
verhoudingen waren
goed en langzaam maar
zeker herstelde zich het
gezinsleven cn scheen
een nieuwe levensperio
de aangebroken. Alleen
door Mr. M. B. van de Werk
Kinderrechter te Utrecht
Oerrit maakte de in
druk niet echt te kun
nen wennen Op school
ging het goed, zijn rap
port was behoorlijk, bij
dc welpcrt bracht lili
het tot gids. Maar wie
goed keek. die zag toch
dat. het met hem niet
helemaal in orde was
En op een kwade dag
was hij verdwenen Na
drie dagen werd hil op
gespoord. Een lelijke
diefstal kwam aan het
licht. De jongen was
geheel' de kluts kwijt
Er was alle aanleiding
de jongen naar een
observatiehuis te stu
ren Op een middag met
een der leiders rustig
pratend kwam hij los.
De diepste grond van
zijn optreden, van zijn
dwaze protesthandeling
kwam boven
Hij had het niet meer
kunnen uithouden. Elke
dag. elk uur had hij er
onder geleden: peen
eigen huis te hebben
Al de jaren dat vader
ondergedoken was had
hij 7.ich verbeten vast
geklampt aan de ge
dachte: straks bij dc
vrede krijgen we weer
een eigen huis riet als
vroeger. Dan wordt al
les weer zoals het was
voordat wij uit huis
werden gezet Het
duurde allemaal veel
langer dan hij gedacht
had en het ging ook an
ders. Maar eindelijk
waren zij dan allemaal
toch weer altijd samen.
En toen was de teleur
stelling gekomen: zi1
wonen wel samen, maar
nooit alleen. Zij woon
den In het huis van een
ander, wiens naam on
de deur stondj. Altijd
moest hij door de gang
van een ander. Langs
kamers van anderen.
Als hij 's middags uit
school kwam. wist hjj
dat moeder met de thee
hem gezellig opwachtte
Maar hij kreeg nooit
meer dan warme, prik
kelende gevoel van
vroeger: nu ga Ik naar
huis. Hli had geen huis
mcr! En hij wist. d^t
vader en moeder het
ook zo voelden, daarom
had hij om hen geen
verdriet te'doen er niet
over gesproken
Verliezen in Indonesië
In de afgelopen week zijn in In
donesië de volgende verliezen ge
rapporteerd:
Koninklijke Landmacht: Serg. W.
Pellen uit Leeuwarden.
Koninklijk -. Nederlands-Indisch
Legèf^inifie-vsSna'rfg infie R. C.
L. Aernout uit Indonesië
Geen dispensatie voor
Michael en Anna?
De dispensatie voor het huwelijk
tussen ex-koning Michaël en prin
ses Anna, van wie de eerste Grieks-
en de laatste Room-Katholiek is, is
Kloor de Paus geweigerd. De nood
zakelijke voorwaarden voor het ver
lenen hiervan ontbreken, te weten,
dat prinses Anna haar kerkelijke
plichten moet kunnen nakomen en
dat alle kinderen moeten worden
opgevoed in het katholieke geloof.
De moeder van ex-koning Mirhaël
zou echter in een recent schrijven
aan het Vaticaan verzekeringen
hebben gegeven, die de toestem
ming toch weer moge!iik maken.
Ik heb geen eigen, huis!
Een noodkreet van een jongen,
die zijn moeilijkheden op een dwaze
manier poogde af te reageren.
Maar hoe is hier te helpen? De
kern valt niet weg te nemen. Ge
zinsvoogd en kinderrechter kunnen
met lapmiddelen aankomen. Dooi
de woningnood worden de mogelijk
heden, die kinderrecht en kinderbe
scherming bieden, tot lapmiddelen
gedegradeerd.
Kinderrecht en kinderbescher
mingzij zijn onderdelen van en
hangen ten nauwste samen met een
gezonde algemene jeugdzorg. Deze
is ondenkbaar zonder een behoor
lijke sociale wetgeving en een zeker
minimum niveau, waarop de samen
leving staat.
De woningnood ondergraaft dit
alles Het verhaal van Gerrit is maar
een bescheiden illustratie, gekozen
om de kleuren niet te fel te maken
en om te vermijden, het gevaar van
de dodelijke opmerking „uitzonde
ringen zijn er altijd".
Is het niet dringend nodig, dat de
jongen, die wegens het plegen van
onzedelijke handelingen onder toe
zicht staat, een behoprlijke slaap
plaats beeft? En dat hij niet, in één
bed met een oudere broer slaapt op
'n open zolder, waar ook 'n jong ge
trouwd stel. twee kleine kinderen
en nog een volwassen vrouw slapen?
Voor het zestienjarige, sexueel
zeer belangstellende, ateliermeisje
is het bewonen van één huiskamer
door twee families en het slapen in
een vertrek, dat door wat lappen en
doeken in drie stukken gedeeld is.
op zijn zachtst gezegd een uiterst
zware beproeving.
Lezer, weet U wat het betekent,
als een lid van een keurig gezin, dat
in een volkrijke buurt woont, een
misstap heeft begaan? Het gezin is
gemerkt. In vele gevallen is de
voorwaarde voor herstel en voor het
voorkomen van nieuw onheil: ver
huizen naar een andere buurt en
daar opnieuw beginnen. Kan dat
niet. dan is de weg terug wel héél
zwaar.
In het Engelse graaf
schap Hertshire is een
ploeg bouwvakarbeiders
aan het werk, die in de
tijd van veertig minuten een
huis zetten. Het zijn alu
minium-huizen, die het,
naar men zegt, bij goed
onderhoud een eeuw kun
nen uithouden en die als
kwamen zij uit mecano-
dozen, op het bouwterrein
worden geplaatst.
De fabrieken maken de
huizen kant en klaar, in
vier secties. De eerste om
vat de halve woonkamer
en de halve keuken, de
tweede bevat de onderde
len met badkamer, keu-
keninhoud, kachel, kook-
apparaten e.d.; sectie drie
gen en de bewoners be
hoeven slechts de water
kraan of het knopje van
het electrisch licht om te
draaien om zeker te zijn,
dat zij comfortabel zijn ge
huisvest.
Op de eerste foto ziet
men, hoe het eerste deel
van het huis al op zijn
grondvesten is geplaatst en
hoe het tweede, dat het
hart van het huis bevat,
wordt gelost.
Terwijl de delen van het
il'j huis nog worden samenge
voegd, zijn de arbeiders
(foto 2) al bezig de keuken
uit te pakken. Die keuken
r is modern ingericht, van
ixT-alle gemakken voorzien.
omvat de hall, de voor
deur en twee halve slaap
kamers en de vierde sectie
ook fwee halve badkamers.
Deze secties worden op
grote vrachtauto's geladen,
naar het bouwterrein ge
reden en daar staat een
ploeg arbeiders klaar om
het huis te monteren. Als
zij klaar zijn kunnen de
bewoners hun bungalow
terstond betrekken, als zij
het tenminste niet erg
vinden, dat hun huisje nog
niet is bijgeschilderd. De
water-, gas- en electrici-
teitsleidingen zijn tevoren
aangelegd: de arbeiders
zorgen, voor de aansluitin-
De loodgieter zet (foto
3) de badkamer in elkaar
en op foto 4 nemen de ar
beiders vergenoegd af
scheid van het huis, dat
zij 40 minuten geleden be
gonnen te monteren, om
naar hun volgende huis te
gaan.
De voorman van de
ploeg vindt, dat 40 minu
ten voor het monteren van
zo'n huis vrij lang is; de
vorige zomer heeft hij het
met zijn mannen in 20 mi
nuten klaar gespeeld,
maar 't winterweer werkt
belemmerend.
Denkt U eens in wat het betekent,
als de echtscheiding uitgesproken is
en beide partijen nog in hetzelfde
huis moeten blijven wonen. In het
huis, waar de vrouw en de kinderen
zijn. heeft de man nog een slaapka
mer. maar hij gebruikt de maal
tijden elders. Wat moet er niet in
de kinderen omgaan bij zulk een
situatie. En dit komt dan nog bij
alle ellende, die het mislukte huwe
lijk toch al met zich brengt.
Hoeveel jong huwelijksgeluk 'komt
niet tot volle bloei door de vloek
van de samenwoning! Kloos' groots
sonnet
„Ik ween om bloemen in den
knop gebroken
En vóór den uchtend van haar
bloei vergaan.
komt mij vaak in de gedachte, als
ik zie. hoe gewoon dagelijks geluk
(al is dat naar het woord van Bloem
ook nog zo moeilijk) vernield en
stuk gemaakt wordt, hoe het de
kans tot ontplooiing mist door de
ramp van het onopgeloste woonpro
bleem Wij moeten voorzichtig ziin
met to spreken over verwording,
ontaarding. demoraliseving. zede
loosheid. Want de omstandigheden
en de levensvoorwaarden zijn er
vaak naar. dm de alle goede bedoe
lingen te vernietigen.
Met oordelen .Y&J-3n. wij. voor
zichtig ziin. Pascal heeft vermaand,
de waarde van een mens niet af te
meten aan zijn buitengewone maar
aan zijn gewone daden. Oneindig
veel moed en durf en kracht worden
opgebracht om ondanks een vol
strekt onvoldoende en beneden elke
norm blijvende behuizing, tóch vol
te. houden, tóch het rechte pad te
blijven gaan. toch het gezinsleven
te redden. Maar eenmaal zijn de
krachten uitgeput. Wie onder ge
wone omstandigheden met de hak
ken over de sloot zou komen, die
haalt het nu niet. De strijd is te
zwaar, de verleiding te groot, de
negatieve kracht te sterk.
Geestelijke volksgezondheid
een schoon woord, een waardige
leus. Maar de mogelijkheid moet. er
zijn om er iets van terecht te bren
gen. Woonruimte en nog eens woon
ruimte.
Zonder voldoende en menswaar
dige woonruimte wordt alle pogen
tot bestrijden van onmaatschappe
lijk en zedebedervend cn strafwaar
dig gedrag, krachteloos gemaakt.
De h a r t e k r e e tf van de school
jongen „ik heb geen eigen huis'' is
de noodkreet van een groot
deel van ons volk.
Een noodkreet, die in de letter
lijke zin is een S.O.S.' een .roep tot
behoud van mensenlevens, die on
herroepelijk verloren dreigen te
gaan.
Wetsontwerp „Sociale
verzekering Nederland-
België" ingediend
Het op 29 Augustus 1947 te
's-Gravenhage tussen Nederland en
België gesloten verdrag betreffen
de de toepassing der wederzijdse
wetgeving op het punt der sociale
verzekering, behoeft, alvorens te
kunnen worden bekrachtigd, de
goedkeuring der Staten-Generaal.
Daarom is een daartoe strekkend
wetsontwerp bij de Tweede Kamer
ingediend.
Treinbotsing bij Deventer
Doordat vannacht bij Deventer
twee goederentreinen met elkaar in
botsing zijn gekomen waarbij een
leerling-machinist licht gewond
werd zal het treinverkeer van het
Zuiden naar het Noorden en van het
Westen naar het Oosten veel vertra
ging ondervinden. Reizigers uit het
Zuiden naar Deventer, Zwolle en
verder mogen zonder bijbetaling
over Utrecht reizen; ook is dit het
geval met reizigers van Almelo naar
het Westen of omgekeerd, mogen
zonder bijbetaling over Zwolle rei
zen.
Rusland, Amerika en wij
IN Tsjecho-Slowakije is „de wet
verzet". Zo iets is al eens eerder
gebeurd in de wereld cn ook toen
heeft men in de Westerse landen
hevig geprotesteerd. Maar daar is
het in de regel dan ook bij geble
ven. Of het nu anders zal gaan?
Tsjecho-Slowakije zal voorlopig wel
communistisch blijven, Finland
maakt een goede (of: kwade!) kans
het binnenkort ook te worden. En of
wij nog eens aar. de beurt komen
hangt van ons zelf af.
Wij moeten echter wel bedenken,
dat wij er op zich zelf weinig mee
opschieten of wij nu al hard tegen
de communisten en de Russen gaan
schreeuwen. Wij lopen het risico, dat
wij uit angst voor de grote „boe
man" de andere gebreken in de we
reld en de gevaren, die daaruit kun
nen voortvloeien, uit het oog ver
liezen. Wij moeten óns er terdege
voor hoeden, dat wy alles in liet
Oosten als zwart en alles in liet
Westen als wit gaan zien. Wij zijn
wel geneigd de internationale ver
wikkelingen van deze tijd voorna
melijk als politieke en ideologische
problemen te beschouwen, maar wij
moeten er toch niet. de ogen voor
sluiten, dat voor hen die de grote be
slissingen nemen, de economische
factoren waarschijnlijk de belang
rijkste rol spelen.
Het Westen is wel bereid moord
en brand te schreeuwen over Tsje
cho-Slowakije. Accoord. Maar waar
om schreeuwt het dan niet over
Franco-Spanje, waar nu al meer-dan
vijftien jaar een fascistische terreur
heerst, een regiem, dat bovendien
Hitler en Mussolini steunde? Wy
zijn vóór democratie en tegen ter
reur. Maar is het Westen zelf demo
cratisch? Is daar geen terreur? Hoe.
denkt men over de behandeling der
millioenen negers in Amerika?
Franco bedreigt het Westen niet.
Daarom laat men hem rustig zitten
en de democratie (dus: zyn volk)
verkrachten. Men gaat blijkbaar van
het standpunt uit, dat met Franco's
val Spanje wel eens communistisch
zou kunnen worden* en dus Rusland
versterken. Door Rusland, met ziin
steeds wijdere invloedssfeer en zyn
onbekende reserves, voelt het Wes
ten zich wèl bedreigd, in de eerste
plaats economisch. Dezelfde zake
lijke transacties, die Rusland doet
kan Amerika niet meer doen. Dat
speelt op bet ogenblik een belang
rijke rol. Hoezeer wij het Marshall
plan ook nodig hebben (en wy kun
nen er niet buiten), wy moeten er
niet de ogen voor sluiten, dat dit
plan voor Amerika mede een middel
is in de economische strijd tegen
Rusland. Wat Rusland in Tsjechn-
Slowakye doet is daarop in zekere
zin bet antwoord. Het doel is het
zelfde. Alleen de middelen verschil
len.
IN onze gecompliceerde wereld is
zelden iets alleen maar wit of al
leen maar zwart Zo min als wy
vroeger de keuze „Mussert of Mos-
cou" wilden aanvaarden, moeten wy
thans met het alternatief1 „Moscou
of Washington" genoegen nemen.
Wy u en ik verafschuwen de
dictatuur. Wij willen als vrije men
sen leven. Maar als wij volledig voor
Washington kiezen komen wij onder
de economische dictatuur (en ook
politieke invloed) van Amerika.
Wat het betekent als wij onze eco
nomische zelfstandigheid kwijt raken
is niet in enkele woorden weer te ge
ven. In de eerste plaats zal de wel
vaart in de „bijwagen" het geringste
zyn. Als wy economisch afhankelijk
zijn zullen wy de sociale en econo
mische spanningen, die zich in ons
land ontwikkelen, veel minder goed
kunnen beheersen. Bovendien ont
wikkelen in het nu zo krachtig Ame
rika zelf zich momenteel zulke enor
me spanningen, dat crises in de na
bije toekomst welhaast niet kunnen
uitblijven en die zullen te heviger
op ons terug .slaan naarmate wy
sterker afhankelijk zyn. Economi
sche afhankelijkheid van Amerika
schept grote kansen op verarming
van ons land en zo kunnen wij dan
langs een omweg töeh het commu
nisme binnen halen. Want onze tijd
heeft nu wel aangetoond, dat waar
armoe de overhand krijgt, het fas
cisme opbloeit of het communisme;
het hangt er dan alléén maar van af
wat het dichtst in de buurt is!
Nog ijs in het IJselmeer
Twee Urker botters trachtten gis
teren Urk te bereiken. Zij kwamen
echter niet verder dan de hoek van
het IJ, waar zij op een circa 12 cm.,
dikke ijsbarrière stuitten. Onver-
richterzake keerden zij naar Am
sterdam terug.
Weerbericht
WEINIG VERANDERING
Weersverwachting tot Zaterdagavond:
Aanvankelijk lichte vorst. Op vele
plaatsen na het optrekken van de mist
flink oplopende temperaturen. Weinig
wind.
7 Maart: Zon op 7.13, onder 13.30
Maan op 6.38. onder 14.29.
8 I^aart: Zon op 7.11. onder 18.32.
Maan op 7.—, onder 15.42.
It laatste moet ons ook de enige
■L-' weg wyzen om op de duur aan
het lot van Tsjecho-Slowakije te
ontkomen. Wij moeten ons volk weer
tot welvaart brengen. En wij moe
ten zorgen, dat de welvaart meer
gelijkelijk over de bevolking wordt
verdeeld. De verschillen tussen rijk
en arm moeten geringer gemaakt
worden. Wij moeten zorgen, dat er
voor ieder werk is en dat ieders
werk behoorlijk wordt betaald, dat
de prijzen in overeenstemming zijn
met de lonen, dat elke huisvader zyn
gezin behoorlijk kan onderhouden,
het ordentelijk kan laten wonen en
zyn kinderen naar hun begaafdhe
den kan laten leren. De geleide eco
nomie zullen wij daartoe niet kun
nen missen, maar daarbij kunnen wy
zoals de zaken althans nu staan
niet te veel in het kielzog van
Amerika zitten.
Wordt er in dit opzicht niet ge
noeg gedaan in Nederland? Neen,
zeker niet. De regering is van goe
den wille, maar zij volstaat te veel
met halve maatregelen. Het gaat er
niet om of men het prettig vindt of
niet, maar laten wy ons niet aan
struisvogelpolitiek bezondigen: onze
tyd en onze situatie in die tijd vra
gen drastische en grootse maatrege
len. Als wy, democraten, die zelf
niet tijdig riemen, dan riskeren wik
dat op een kwade dag ook voor oni
een dictator het zal doen.
DE*