10
ONTWAPEND EN GEBOEID
M
Consolidatie; nieuwe
beweging
Machtsapparaat der regering
wordt versterkt...
Euwe liet duidelijke winst
lopen op 33e zet
door een vlotte roman van een
praatgrage schrijfster, die levens
echte figuren weet te scheppen
Dromen worden werkelijkheid
iPHuïSmve
Saiiapfrin bant pijnen uit!
Onbekende portretten
van Prins Maurifs en
Charlotte de Bourbon
Kerknieuws
Zwaar verkouden
Radio-programma
Donderdag 11 Maart 1948
3
Josine Reuling: De Verwach
ting. Querido's Uitg. Mij.
Amsterdam 1948
ET haar laatste boek heeft
Josine Reuling bewezen
de kunst te verstaan een roman
te schrijven die ondanks alle
aanmerkingen welke men er op'
kan hebben boeit en overtuigt.
Tegen het verwijt, dat ze er
maar wat op los praat, zal ze
zich moeilijk kunnen verdedigen,
evenmin tegen de aanmerking,
dat ze zich met de Franse slag
heenslaat door toestanden, die
wat minder eenvoudig zijn dan
zij ze luchtiglijk voorstelt. Ten
zij ze zou willen opmerken, dat
de omgang der mensen nu een
maal voor een groot deel uit
babbelen bestaat en dat het
zijn, haar hoofdpersonen.
Inderdaad: door deze hoofdper
sonen en hun milieu overwint zij
onze bezwaren. Al pratende, rad en
geestig, speelt zij het ten eerste
klaar de sfeer van Amsterdam-
Zuid van vóór 1940 levendig op te
roepen.
Haar roman verhaalt van een
klein gezin dat daar woont op een
bovenhuis: moeder, zoon en doch
ter, beiden kinderen van een
Fransman, die zijn vrouw al spoe
dig heeft verlaten, zodat zij zich
zelf er door heen heeft moeten
slaan. Als haar kinderen volwassen
zijn, heeft zij bereikt, dat zij rustig
kan leven op haar étage, met fuch
sia's, poes en breikous, de rust na
een hard leven, dat ze dapper heeft
aanvaard. Voor haar kinderen is
het echter anders: de maatschappij
biedt hun tussen 1930 en 1940 niets
dan karig betaalde kantoorbaantjes
en het uitzicht op een naderende
oorlog.
De legendarische Franse vader
verandert voor hen in een toekom
stig Frans leven: het doel van hun
bestaan wordt: zoveel geld bijeen
te sparen, dat ze in Frankrijk een
van de vele leegstaande boerde
rijen kunnen kopen en daar een
nieuw leven met z'n drieën kunnen
beginnen. Deze verwachting ver
vult hen geheel. De zoo Eduard,
is een van die mensen, bij wie een
intelligents levenslust voortkomt
uit een scheppende activiteit, die
anderen weei te bezielen. Zij zijn
er zozeer van overtuigd,, dat het
leven goed kan zijn. d<tt zij in staat
blijken van hun verwachtingen
werkelijkheid te maken. Het is in
hen geen redeloos optimime dwars
tegen de realiteit in, maar een le-
Spiegel
der
wereld
venskracht, die de werkelijkheid
vormt. Diep in de jonge map leeft
de afschuw voor een v ereld, die
slechts werkloosheid kent of oor
log. Hij lijdt onder de gebeurtenis
sen van de Spaanse burgerkrijg en
hij is vastbesloten hun leven zelf
te maken op een betere manier. En
dat zal in Frankrijk gebeuren.
Josine Heuling is erin geslaagd
Eduard tot een werkelijk levend
mens te maken, wiens naïveteiten
en schijnbare onverantwoordelijk
heden de tekorten zijn tegenover
een leven, dat hij innerlijk reeds
vaarwel heeft gezegd, waarvan hij
met elke nieuw gespaarde gulden
verder weg raakt.
Met de moeder is het juist an
dersom: zij hecht zich steeds meer
aan haar Amsterdamse bestaan.
Josine Reuling. de schrijfster van „De Verwachting", heeft jarenlang in Frank'
rijk gewoond en gewerkt. Reeds eerder verschenen van haar bij dezelfde uit-
i i rr gever: Terug naar het eiland (1937); Senta Meloni. Lerares solozang (193S);
Fransen, althans halve Fransen Hct vreemdc va(jerland (1939): De heilige van St. Jean (1941); Paulientjes
reis naar dierenland (1946) waarvan in 1947 een tweede druk verschenen is.
lichter maakt, dan het in het voor
jaar reeds is. De boerderij, die ze
ontdekken en kopen is een ver
vuilde idylle, weldra alleen een
idylle. Vraag niet, Ie-» hoe deze
twee jonge mensen het klaar spe
len, het boerenbedrijf te leiden.
Het wordt u niet duidelijk. Maar
hoe duidelijk worden u de vrouw
van de postbode en de Franse boe
ren. En bovenal het grote conflict
dat ontstaat in Eduard bij het uit
breken van de oorlog. Met hart en
ziel is deze jonge man, wiens ge
hele wezen leeft van opbouwende
arbeid, antimilitarist. Intuïtief
keert hij zich af van alles wat met
geweld en wapens heeft te maken,"
hij, die juist zo moedig is en met
veel durf alles op alles kan zetten.
In Eduard verpersoonlijkt Josine
Reuling het verlangen van onze
tijd naar het maken van v-ede en
welvaart in een opgewekt mense
lijk bestaan, dat reeds als zodanig
spanningen genoeg kent. In zijn
zuster leeft het verzet tegen on
recht en onderdrukking, dat als
het moet het geweld aanvaardt.
Steeds nader komt de dreiging.
Ten slotte zitten zij temidden van
de Duitsers en daarmee in de Fran
se verzetsbeweging.
Hier wordt de toestand de schrijf
ster te machtig. Wij geloven haar
niet meer: niet meer, als Eduard
huisjes laat bouwen voor onder
duikers, noch zijn ondergang op
deze wijze in het conflict. De ver
wachting heeft zij kunnen uitbeel
den, de nederlaag niet. Maar zij
heeft het waar weten te maken,
dat er nog mensen zijn die dromen
en die hun droom tot werkelijk
heid kunnen herscheppen. Duizen
den romans en films proberen dit
op laffe, zouteloze wijze, op een
koopje. Maar Josine Reuling heeft
met „Verwachting" een, roman ge
schreven die, al zijn fouten ten
spijt, een stuk levende werkelijk
heid verbeeldt, gewoonweg, zonder
pose, zonder bombarie. Vele lezers
zullen er van genieten zonder zich
na afloop bekocht te voelen. Want
het is een roman zonder pretentie,
ontwapenend door de openhartig
heid van zijn tekorten en overtuigd
door zijn waarheid.
LETTERKUNDIGE KRONIEK
door
C. BRANDT CORST1US
Maar géén ogenblik stelt zij de
verwachting van haar kinderen te
leur.. Als het ogenblik is aange
broken. gaat ze mee. Zij is ook van
het -hout gesneden, waaruit pio
niers en emigranten zijn gemaakt.
Zij weet nog heel goed, wat het is:
jong te zijn en vol verwachting
van het leven iets te zullen maken.
Daarvan is dat kleine gezinsleven
in Amsterdam-Zuid geheel vervuld
en Josine Reuling verleent het be
gin van haar boek een glans, die
het hart verheugt.
LEVENDE MENSEN
En ook in Frankrijk blijft het
aanvankelijk zo. We vergeven het
haar dat Parijs soms wat al te tra
ditioneel touristisch bekeken wordt,
want daar is die alleraardigste
scène thuis bij madame Weroesjka,
de oude coupeuse, en de opgewekt
heid in de moeder, die Parijs nog
Nieuwspalet
V\/IJ ziJn laatste tijd zo bezig
geweest en nog bezig met al
les. wat er in Tsjechoslowakije ge
beurd is en gebeurt (neem nu al
leen maar de tragedie van Jan Ma-
saryks dood op deze wijze!), nu met
wat Finland boven het hoofd hangt,
dat wij gevaar lopen te vergeten, dat
er nog meer landen achter het ijze
ren gordijn liggen, waar ook het
een en ander plaats vindt, dat onze
aandacht ten volle verdient.
Hieraan werden wy herinnerd,
toen wij dezer dagen toevallig een
klein berichtje onder de ogen kre
gen. waaruit bleek, hoe de commu
nisten in Hongarije hun positie nog
weer versterkt hebben en weer een
stap dichter zijn gekomen bij de
door hen begeerde volledige fusie
met de socialisten door een nieuwe
zuivering van laatstgenoemde partij.
Reeds de datum. 19 Februari, waar
op bekend gemaakt werd. dat deze
zuivering had plaats gehad, verdient
in het oog gehouden te worden; hij
valt nl. in precies dezelfde tijd.
waarin de crisis in Tsjechoslowakije
een begin nam.
Van niet minder belang is het om
na te gaan. wat voor socialisten het
zijn, dienvolgens de mededeling van
de pro-communistische partijsecre
taris gedwongen zijn om de partij te
verlaten. Van de meer dan 50 lei
dende figuren, die deze keer werden
uitgestoten, behoren er nl. maar zeer
enkelen tot de rechtervleugel van
de partij: blijkbaar is die practisch
al verdwenen Nu schijnen het
merkwaardigerwijze lieden uit de
middengroep en zelfs van de linker
vleugel der socialisten te zijn. die
zich de ongenade van de communis
ten en hun gewillige werktuigen op
de hals hebben gehaald. Wij noemen
enkele namen, die wij in het be
richtje in kwestie hebben gevonden:
de secretaris-generaal van de partij
Ban. de voorzitter van het vakver
bond Kishazy en een vrouwelijke
veteraan van internationale repu
tatie. Kethly.
Tegelijk werden er in Hongarije
ook weer felle aanvallen gedaan op
de Kerk, in het bijzonder op de pri
maat van het land. kardinaal Minds-
zenky. aan wie wordt verweten, dat
hij en zijn priesters onder het mom
van moraliserende preken en toe
spraken in werkeliikheid de mo
gendheden van het Westen (lees: de
imperialistische staten) opwekken
tot interventie in Hongarije.
VAN heel andere aard en boven
dien niet stammend van achter
h«rt ijzeren gordijn, maar om zo te
zeggen van vlak er vóór. is een Reu-
terbericht. dat. voor zover ons be
kend. zijn weg niet in een van onze
bladen heeft gevonden, nl. dat
Alexander Lawrisjtsief in plaats van
Winojjradof tot Russisch ambassa-
dexir in Ankara benoemd is.
Waarom dit bericht zo belangrijk
Wot, in de eerste plaats hierom,
dat Winogradof zijn post in de Turk-
se hoofdstad reeds 2 jaar geleden
heeft verlaten, zodat de Sowjetunie
al die tijd geen ambassadeur daar
heeft gehad. Dat zij het thans nodig
oordeelt, weer iemand voor die post
te benoemen dit moet toch bete
kenen. dat de nieuw benoemde am
bassadeur zijn plaats ook gaat inne
men kan niets anders betekenen,
dan dat Moskou van plan is in zijn
verhouding tot Turkije op de een of
andere wijze verandering te bren
gen. Of dit iets goeds of iets kwaads
voor de Turken betekent, zullen zij
en wij voorlopig moeten afwachten.
Wat wij hier zeggen, wordt nog
onderstreept door de persoon van de
nieuw benoemde ambassadeur. Law-
risjtsjef is nl. specialist in Balkan
zaken. Hij is nl. eerst gezant in So
fia geweest, toen lid van de Balkan
commissie van de Veiligheidsraad
en laatstelijk hoofd van de
afdeling-Balkan in het Rus
sische misisterie van buiten
landse zaken. Dat de Sowjetunie
zo'n uitgesproken specialist in Bal
kanzaken naar Ankara stuurt is al
leen al een duidelijke aanwijzing,
dat de heren in Moskou het plan
koesteren om de Turkse kwestie,
annex de Balkan, te gaan activeren.
TI1INKALENDER
12 MAART, KropslIs een blad
groente die van het voorjaar af tot het
najaar uit de moestuin wordt geoogst.
Om zware malse kroppen te verkrijgen
is een losse, vochthoudende en vol
doende bemeste grond noodzakelijk.
Evenals andere bladgroenten vraagt
kropsla veel stikstof. Voorts houde
men goed rekening met de keuze der
soorten. Voor aanplanting in het
vroege 'voorjaar gebruikt men „Mei
koningin". waarvan de planten dan
alom in de tuinbouwhandcl verkrijg
baar zijn. Voor de teelt in de zomer
komen de soorten „Attractie" en
.Zwart Duits" in aanmerking.
DE NIEUWE FILM, VERVAAR-
digd naar Simonofs werk „De Rus
sische kwestie", is vertoond in het
Departement van de Russische
filmindustrie.
„Grensgeschil" door
mijn opgelost
\T A de vorige oorlog weed bij de
grens tussen Venlo en Kaldenkir-
chen een schuurtje neergezet, dat tot
voor enkele dagen de oorzaak was van
een grensgeschilEen zekere Kau-
korat dreef cc een winkeltje in. waarop
de Duitse grcnscommiezen het niet erg
hadden voorzien
Wanneer zij echter trachtten aan de
negotie een einde te maken, beriep K.
er zich op. dat zijn „bedrijf" op Ne
derlandse bodem was gevestigd en de
Duitsers er niets mee te maken hadden.
Omgekeerd beweerde hij ook wel.
dat zijn winkeltje op Duits grondge
bied stond. De kwestie was n.l.. dat
niemand precies scheen te weten, waar
de grens liep. Nog voor een eventuele
annexatie Het geval zou hebben opge
lostheeft een tragische gebeurtenis
het probleem uit de wereld geholpen.
Toen K. nl. dezer dagen een mijn
vond, wilde hij deze in het schuurtje
demonteren met het gevolg, dat zowel
hij als-zijn winkeltje in de lucht vlogen.
De atoombom maakt strijdkrach
ten te land niet overbodig, heeft
Shinwell, Brits minister van oorlog,
gezegd. Een Chinese munitie
opslagplaats te Tsingtao is in de
lucht gevlogen. Er zijn ongeveer
honderd doden. MacArthur, de
Amerikaanse gouverneur van Ja
pan heeft mee
gedeeld dat hij
bereid is 'n can-
didatuur voor
het presidentschap te aanvaarden.
Londen heeft het in 107 jaar niet
zo warm gehad als de laatste
dagen. Men noteerde op 9 Maart 22
graden Celsius, dat is meer dan het
gemiddelde voor 15 Juli. O De Bel
gische regering overweegt na het
brood ook de zuivelproducten vrjj
van rantsoenering te stellen. O Het
water wordt in Tokio gerantsoe
neerd. Als er geen zware regens
vallen zullen de reservoirs, die vijf
millioen mensen van water moeten
voorzien, half April droog zijn
De Britse kruiser „Nigeria" is van
haar kruistocht in het omstreden
Zuidpoolgebied i n de haven van
Port Stanley (Falklands) terugge
keerd. O Het Zweedse ministerie
van gezondheid heeft, in navolging
van Engeland, een plan opgesteld,
waarbij iedere Zweedse burger een
kosteloze medische verzorging
krygt. Alle dokters zouden rijks
ambtenaren worden. Het plan komt
binnenkort in 't parlement. Voor
toelating tot de Tsjechoslowaakse
universiteiten behoeft men geen
einddiploma middelb. school meer.
Iedereen die over capaciteiten be
schikt kan. na speciale cursussen,
toegang krijgen. De primaat van
Spanje heeft aan de pastoors van
zyn diocees verboden voetbalwed
strijden bij te wonen, omdat die
hartstochten opwekken die moei
lijk te verenigen zijn met de waar
digheid van de priesterlijke staat.
O Na dc Bulgaarse heeft ook de
Hongaarse gezant in Londen ont
slag genomen. In Rome zijn een
handelsverdrag en een betalings-
verdrag geparafeerd, die het han
delsverkeer tussen Nederland en
zijn overzeese gebiedsdelen èn Ita
lië regelen. O Dinsdagmorgen viel
een leerling-machinist te Coevor-
den van een locomotief. Hij raakte
onder de wielen. Zwaar gewond
werd hij naar het ziekenhuis over
gebracht.
Eerste Kamer
...om buitensporigheden van elke aard
te kunnen tegen gaan
(Van onze parlementaire redacteur)
IN verband met de aandrang door de heer Molenaar in de Eerste Kamer
Dinsdag op de Regering uitgeoefend tot verscherping van maatrege
len tegen het misbruiken van het geschreven en het gesproken woord,
merkte minister Van Maarsevecn gisteren op, dat hü, evenals vroeger
minister Goseling, veel vertrouwen had in het gezond verstand van het
Nederlandse volk. Hij wees echter a priori niet de gevraagde maatrege
len af en verklaarde, dat volk en regering waakzaam dienen te zijn.
Daarbij kondigde hij aan, dat nog waarschijnlijk deze week van rege
ringszijde een mededeling zou worden gedaan omtrent maatregelen,
waardoor het machtsapparaat der Regering voldoende verscherping zou
ondergaan om buitensporigheden van welke aard ook te kunnen tegen
gaan. Dat de heer Van Santen (C.P.N.) bij de replieken een kramp
achtige poging deed om dc communisten voor te stellen als dc verde
digers bij uitstek van de democratie, was het beste bewijs, dat de aan
kondiging van de minister grote indruk had gemaakt.
wees de gedachte, dat geen onder-
Overigens was het vrij laat in de
namiddag, toen de bewindsman aan
het woord kwam. Voor een groot
deel hadden we dat te danken aan
de heer Stikker (V. en W.), die
zeer uitvoerig het beleid van de
minister inzake de economische
collaboratie critiseerde, waardoor
het bedrijfsleven zich volgens hem
ernstig gekrenkt voelt. Er bestaan
geen behoorlijke richtlijnen voor
de vervolging en ten onrechte
wordt onderscheid gemaakt tussen
de grote en de kleine gevallen. Spr.
eindigde met de indiening van een
motie, waarin dit onderscheid
wordt afgewezen en waarin de mi
nister wordt uitgenodigd om richt
lijnen vast te stellen.
Minister Van Maarseveen
Ingezonden mededeling)
Het toppunt van
gemak!
Ga óók genieten van het voordeel en
geraak der moderne scheermethode
met de „PHILlSHAVE", het Philips
electrischdroogschecrapparaat-Vraag
Uw handelaar een demonstratie.
STAALBAARD
Ook UW baard vliegt eraf!
N.V. PHILIPS' VERKOOP* MAATSCHAPPIJ
VOOR NEDERLAND.EINDHOVEN
Russen staan stevig
bovenaan
De twee afgebroken partijen,
SmyslovBotwinnik en dr. Euwe
Smyslov, die Woensdag werden
voortgezet, vonden, zoals wij reeds
hebben verwacht,een spoedig ein
de.
Allereerst was de partij Smyslov
Botwinnik aan de beurt, die afge
broken was in de navolgende stel
ling:
Wit: (Smyslov) Kf2, Tb3, Tel,
Lb2, Pe5; pionnen b4, c5,- f4, g3 en
h2.
Zwart: (Botwinnik) Kg8, Te7,
Te8, Lg7, Pd5, pionnen b7, c6, g5 en
h7.
Er volgde nog:
41. Kf2-f3, Te8-f8; 42. Tel-e4,
Pd5-f6; 43. Te4-e2, Pf6-d5; 44. Te2-
e4, Pd5-f6; 45. Te4-e2, Pf6-d5. Re
mise door herhaling van zetten.
Het is zonder meer duidelijk, dat
(Ingezonden mededeling)
Koker 25 tabletten 40 ct. In welvoorziene Apoth. en Drogisterijen.
wit zijn aangevallen f-pion moet
blijven verdedigen, waardoor Bot
winnik remise door zetherhaling
kan afdwingen.
De partij dr. EuweSmyslov
werd door onze landgenoot, nadat
deze kennis had genomen van
Smyslov's afgegeven 42e zet (Pa5-
c6) zonder verder spelen opgege
ven.
De analyses der grootmeesters
hebben uitgewezen, dat dr. Euwe
èn op de 33e zet. èn op de 34e zet
(de beide rampzalige paardoffers!)
met De2-g4 een duidelijke winst
heeft laten lopen, terwijl het ook
door ons aangegeven 35. Df3! in-
plaats van 35. e5f? in ieder geval
remise had opgeleverd. Een jam
merlijke comedie van vergissingen!
De stand na vier ronden is thans:
1. Botwinnik 2\/z pnt (uit 3); 2.
Keres 2 pnt (uit 3); 3. Smyslov 3
pnt. (uit 4); 4. Reshevsky IV2 Pnt
(uit 3) en 5. dr. Euwe 0 pnt (uit 3).
De Russen staan stevig op de bo
venste plaatsen!
Donderdagavond vindt de 5e ron
de plaats, waarin Reshevsky (met
wit) dr. Euwe en Keres (met wit)
Botwinnik als tegenstander heeft.
Chr. Vlagsma.
scheid tussen kleine en grote ge
vallen zou mogen worden gemaakt
onvoorwaardelijk af. Het aantal
economische collaborateurs is zo
groot, dat men zich tot de ernstig
ste gevallen zal moeten beperken.
Overigens voelde hü niets voor
consideratie tegenover economische
profiteurs. Wat de oud-illegalen
betreft, die nu worden vervolgd
wegens hulpverlening aan de vij
and, omdat zij onder zware mis
handelingen bekentenissen hebben
gedaan, merkte de minister op. dat
deze zich op overmacht kunnen be
roepen en dan niet strafbaar zijn.
Voor zijn gratiebeleid beriep de
bewindsman zich. evenals bij een
vorige gelegenheid op richtlijnen,
welke destijds zijn getrokken door
de regering-Schermerhorn. Met na
turalisaties was de minister uiterst
voorzichtig. Hij deelde in dit ver
band mede, dat het aantal Duitsers
in Nederland thans veel geringer is
dan vóór de oorlog. Er heeft zich
een auto-selectie voltrokken. Van
de oud-Spanjestrijders zullen 56
niet genaturaliseerd worden, omdat
over hen ongunstige ambtsberich
ten zijn binnengekomen.
Politie-vraagstuk
Wat het vraagstuk van de politie
betreft, dat door enkele sprekers is
aangeroerd, niettegenstaande het
betreffende wetsontwerp spoedig
in behandeling zal komen, merkte
de minister op, dat de Vereniging
van Ned. Gemeenten zich met haar
protest heeft begeven op een ge
bied, dat niet het hare is. Men moet
begrijpen, dal een politie, die uit
een zou vallen in evenveel corp
sen als er gemeenten zijn, niet te
hanteren zou zijn.
De motie van de heer Stikker is
na dc afwijzing door de minister
zodanig gewijzigd en verzacht, dat
zij vrij nietszeggend was gewor
den. Toen had niemand er meer
bezwaar tegen met uitzondering
van de communistische fractie, die
stemming vroeg om daarvan blijk
te kunnen geven. De begroting van
Justitie is zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen.
Feuilleton
kleine
negertjes
vlak tegen de muur, die grensde aan
de salon, gezet. Op die tafel stond
een gramofoon een ouderwets
model met een grote hoorn. De
hoorn stond met de opening tegen
de muur. Lombard duwde Ijem opzij
en liet zien. dat er op een niet in
het oog vallende wijze een paar
DOOR AGATHA CHRISTIE kleine gaatjes in de muur geboord
i waren.
Hij zette de gramofoon weer op
zijn plaats, plaatste de jiaald op de
plaat en direct hoorden zij weer:
,.U wordt beschuldigd van de vol
gende misdrijven
Vera riep: ..Zet af! Zet af! Het is
verschrikkelijk!"
Lombard zette het toestel af.
Dokter Armstrong zei met een
zucht van opluchting. „Een schan
delijke grap. dunkt me."
Met zachte, heldere stem mom
pelde rechter Wargrave: ..Dus u
denkt, dat het een grap is?"
De dokter keek hem verbaasd
aan. „Wat zou het anders zijn?"
De rechter streek langzaam met
zijn hand langs zijn bovenlip.
„Op het ogenblik ben ik nog niet
in staat een mening uit te spreken,"
verklaarde hij zich nader.
Anthony Marston viel hem in de
rede: „Hoor eens even, u vergeet
één ding. Wie heeft die plaat opge
zet?"
Wargrave mompelde: „Ja, ik
denk. dat wij dat eerst moeten uit
zoeken!"
Hij ging naar de salon. De ande
ren volgden.
Rogers was juist binnen gekomen
met een glas brandewijn. Juffrouw
13
Hij trok met één hand voorzichtig
aan zijn oorlelletje. Alleen zijn ogen
hadden een verbaasde uitdrukking.
Weer was Lombard degene, die
handelend optrad. Armstrong was
bezig met de bezwijmde vrouw, dus
had hij zijn handen vrij om nog
maals het initiatief te nemen.
„Die stem? Het klonk, alsof hij
uit de kamer kwam," het klonk
haast als een vraag.
Wie was het? Het was niemand van
ons."
De ogen van Lombard dwaalden,
evenals die van de rechter, lang
zaam door de kamer. Zij bleven een
ogenblik rusten op het open raam.
toen schudde hij beslist zijn hoofd,
plotseling flitsten zijn ogen op. Hij
liep vlug naar een deur naast de
haard, die naar een aangrenzende
kamer leidde.
Met een snelle greep draaide hij
de kruk om en gooide de deur
open. Hy ging de kamer binnen en
slaakte onmiddellijk een kreet van
voldoening. „Hier is het."
De anderen liepen hem achterna.
Alleen juffrouw Brent bleef rechtop
in haar stoel zitten.
In de tweede kamer was een tafel
Brent stond gebogen over de kreu
nende mevrouw Rogers.
Onhoorbaar nam Rogers zijn plaats
tussen de twee vrouwen in.
„Pardon juffrouw, zal ik met haar
praten? Ethel Ethel het is al
lemaal in orde. In orde, versta je
mij? Wees eens flink."
Zijn vrouw haalde snel adem.
Haar ogen. die angst verrieden, gle
den steeds weer over de gezichten,
die haar omringden. De stem van
Rogers klonk dringend.
„Beheers je. Ethel.'
Dokter Armstrong sprak haar kal
merend toe.
„U bent weer helemaal in orde!
Alleen maar een hevige schrik."
Zij vroeg: „Ben ik flauw gevallen,
mijnheer?"
„Ja."
„Het kwam door die stem die
vreselijke stem als de stem des
oordeels
Haar gezicht verbleekte weer,
haar oogleden knipperden.
„Waar is die brandewijn?" vroeg
de dokter.
Rogers had het glas op een klein
tafeltje gezet. Iemand reikte het aan
de dokter en hij gaf het door,aan de
hijgende vrouw.
„Drink nog maar eens. mevrouw
Rogers."
Zij dronk, verslikte zich even en
hijgde. De drank deed haar goed.
Er kwam kleur op haar gezicht. Zij
zei: „Ik ben weer helemaal in orde.
Ik ik was alleen maar geschrok
ken."
Rogers viel haar snel in de rede:
„Natuurlijk ben je geschrokken. Ik
ben ook geschrokken. Ik heb dat
blad uit mijn handen laten vallen.
Niets dan leugens! Ik zou wel eens
willen weten
Hij werd onderbroken. Het was
alleen maar een kuchje een droog
kuchje, maar het resultaat was, dat
hij in zijn ontboezeming bleef ste
ken. Hij staarde rechter Wargrave
aan en deze kuchte nogmaals.
„Wie heeft die plaat opgezet?"
vroeg hij toen.
„Ik wist met. wat het was, ik wist
het niet. Als ik het geweten had,
had ik het niet gedaan." barstte Ro
gers los.
De rechter merkte droog op:
„Dat is waarschijnlijk waar. Maar
het schijnt mij toe Rogers, dat u
een nadere verklaring zult moeten
geven."
De bediende veegde zyn gezicht
af met zijn zakdoek. Hij zei ernstig:
..Ik voerde alleen maar een op
dracht uit. mijnbeer, dat was alles."
„Wiens opdracht?"
„Van mijnheer Manth."
Rechter Wargrave zei:
„Dit wilde ik graag iets nauwkeu
riger weten Hoe luidde de opdracht
van mijnheer Manth precies?"
Ingezonilen mededeling
Mr. J. K. van der Haagen, chef
van de afd. Oudheidkunde van het
Ministerie v. O., K. en W. en Mr.
L. J. F. Wysenbeek, directeur van
het Stedelijk Museum „Het Prin
senhof" hebben met het doel om
voor de op 5 Juni a.s. in Het Prin
senhof te Delft te openen tentoon
stelling ter Herdenking van de Vre
de van Munster 16481948 expo
sitiestukken te verwerven, een kort
bezoek gebracht aan musea in
Munster, Siegen en Kassei. Zij heb
ben hun doel ten volle bereikt.
Niet alleen konden zij de hand leg
gen op meer algemeen bekende
schilderijen, zoals het Kasselse por
tret van Willem van Oranje, doch
ook op enige tot nu in Nederland
vrijwel onbekende stukken. Zo
Ds. E. H. Jonkers t
In de ouderdom van bijkans 87
jaar is te Zuid-Beyerland overle
den ds. E. H. Jonkers, em. predi
kant der Ned. Herv. kerk, vader
van prof. mr. J. E. Jonkers. De
overledene werd 16 April 1861 te
Diever geboren, studeerde aan de
R.U. te Groningen en werd in 1888
cand. in Groningen om 13 Jan.
1889 te Buitenpost het predikambt
te aanvaarden. Hij diende de ge
meenten van Zuid-Beyerland,
Lienden, Waspik en Goudswaard,
waar hij 1 Jan. 1943 eervol emeri
taat ontving. In 1939 vierde ds.
Jonkers zijn gouden ambtsjubileum
en weVd benoemd tot ridder in de
orde van Oranje-Nassau. Toen
preekte hij nog driemaal per Zon
dag en was in deze halve eeuw
slechts driemaal door ziekte ver
hinderd. Ds. Jonkers was scriba
van het classicaal bestuur van
Dokkum, praeses van het classicaal
bestuur van Tiel, lid van het clas
sicaal bestuur van Heusden, secr.
van het prov. kerkbestuur van Nrd-
Brabant en Limburg en praetor
van de ring Oud-Beyerland. Ds.
Jonkers ontving gedurende zijn
ambtelijke loopbaan niet minder
dan 52 beroepen.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Bourtange J. Franke
tc Zweelo; te Halfweg J. Schaap te
Purmerlnnd. Bedankt voor Bloe-
mendaal (vac. J. C. v. Dijk) W.
Glashouwer te Nijverdal; voor Coe-
vorden W. H. J. de Boer te Midwol-
da (Old); voor Kampen (vac. G. v.
Doorn) K. C. v. Gorcom te 's-Gra-
venzande.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Poortugaal H. K.
Poelman, cand. tö Groningen.
GEREF. KERKEN
naar art. 31 K.O.
Beroepen te Kantens H. J. de
Vries, cand. te Zuidhorn.
OUD-GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Bruinisse M. A.
Mieras te Krimpen a.d. IJssel.
CHR. GEREF KERKEN
Beroepen te Huizen (N.H.) C.
Smits te Driebergen.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Nijkerk en voor
Terneuzen, C. v. d. Woesteijne te
Ridderkerk.
vonden zij in het „Sieger Landes-
museum" een portret van Prins
Maurits als twaalfjarige jongen,
zowel artistiek als psychologisch
van het allergrootste belang. Uit
ditzelfde museum wisten zij een
even fraai portret van Charlotte de
Bourbon voor de tentoonstelling te
verwerven.
Het zal interessant kunnen zijn
deze portretten tijdens hun verblijf
hier te lande aan een nauwkeurig
kunsthistorisch onderzoek te onder
werpen* waarbij niet uitgesloten
wordt geacht, dat hun maker tot
nu toe onbekend wordt vastge
steld. Deze zullen naast de welbe
kende schilderijen uit de Munster-
se Vredeszaal te Delft worden ge-
exposeerd.
Inqezondcn mededelingen
Neem onmiddellijk
Scheepstijdingen
Amstelkerk 9-3 verw. te Monro
via; Congostroom, Amsterdam
West Afrika, 9-3 te Bordeaux
verw.; Lutterkerk, BombayRot
terdam, pass 93 Algiers; Stad
Haarlem. RotterdamSavona, pass.
9-3 Kaap St. Vincent; Veendam,
Rotterdam—New York. pass. 8-3,
7.30 u. Scillias, Algenib 9-3 van Rio
de Janeiro naar Santos; Delfshavcn
AntwerpenBuenos Aires, pass.
9-3 Oucssant; Jaarstroom. 10-2 van
Amsterdam te Rotterdam; Stad
Alkmaar. 9-3 van Santiago de Cuba
via Port Royal naar Rotterdam;
Stad Schiedam, wordt 11-3 van Cal
cutta te Antwerpen verwacht; Ab-
bekerk, RotterdamAustralië 10-3
van Antwerpen; Adinda, 11-3 van
Penag te Pladjoe verwacht; Aga
memnon, 9-3 van Port au Prince
ten anker bij La Guaira: Alamak,
BarcelonaAntwerpen, pass. 93
Ouesant; Alkaid 9-3 van Cabadello
naar Antwerpen: Johan de Witt,
Batavia—Amsterdam, pass. 9-3
Perim: Kedoe. Rotterdam—Batavia
pass. 9-3 Gravesend: Meerkerk 9-3
van Hongkong te Manilla; Melis-
kerk, 9-3 van Loanda naar Lobito;
Socrates. 9-3 van Corral naar Puer
to Monte; Straat Soenda, 9-3; van
Makassar te Soerabava: Streefkerk,
blijft tot 20-3 te Calcutta.
Troepen transportschepen
•GROOTE BEER thuis was 9 nam.
dwars van Port Soedan.
JOHAN DE WITT thuis pass 9 's
midd. 12 uur Pcrim naar Port Said.
SIBAJAK pass. 9 Singapore n Ba
tavia.
TABINTA thuis pass. 9 nam. 3 uur
Perim
WATERMAN thuis voer 9 nam. In
het SuezkanaaJ
ZUIDERKRUIS uitg. was 9 nam.
dwars van Port Soedan.
■1 Brengt direct verlichting
SPATULA LOSSER (O)
Hedenavond
HILVERSUM I: 19 00 Nieuws.
19.15 Jonge mensen en hun beroep,
19.30 Declamatiewedstrijd. 19.45
Regeringsuitzending. 20.— Nieuws,
20.15 Steravond. 2130 Familie-com
petitie. 22.Met band en plaat.
22.15 De vaart der volken. 22.30
Nieuws. 22.45 Avondoverdenking,
23.— Concertgeb. orkest. 22.30-24.—
Slotaccoord
HILVERSUM II: 19.00 Het klokje
van zeven, 19.05 Tom Poes, 19.15
Werken v. Pönchielli. 19.30 Volks
muziekschool, 20.— Nieuws. 20 15
Philh. orkest, 21.Zanguitvoering,
21.30 Luisterspel. 22 30 Gr. muziek,
22.45 Het Zuiderzee vraagstuk. 23
Nieuws, 23.15 Schaken, 23.30—24.00
André Kostelanetz.
Morgen
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws, 7.15
Ochtendgymnastiek. 7 30 Orgelspel,
7.45 Een woord voor de dag, 8 00
Nieuws. 8.15 Gewijde muziek. 8 30
Gr. muziek, 9 15 Ziekenbezoek. 9.30
Muziek bij het werk. 10.15 Zang en
piano. 10.30 Morgendienst, 11
Ned. Sextet. 11.15 Vioolrecital, 11.45
De varianten. 12.15 Omroeporkest,
12.30 Weerpraatje. 13.— Nws. 13.15
Ensemble Lachman. 13 45 Piano
spel. 14.20 Van oude en nieuwe
schrijvers. 14.40 De Vijf Zapakara's,
15.00 Discoklanken. 15.30 Strijktrio,
16.— Voordracht. 16 20 Viool (Yehu-
di Menuhin) 16.40 Kamerork.. 17 25
De Vijf Zapakara's. 17.45 Liederen.
18 15 Esperanto. 18.30 Striidkrach-
tenDrogramma.
HILVERSUM II: 7.00 Nieuws, 7.15
Gr. muziek. 8 Nieuws, 8.18 Gr.
muziek. 8.50 Voor de vrouw, 9.
Orkestwerken. 9.30 Waterstanden.
9.35 Philh. orkest. 10.Morgenwij
ding. 10.20 Onder de Italiaanse Zon,
10.30 Voor de vrouw, 10.45 Liede
ren. 11.10 Voordracht. 1130 Beken
de marsen en walsen. 12 Orgel
spel. 12.30 Weerpraatje. 12.33 Sport.
12.38 The Avroleans. 13.Nieuws,
13 15 Vaudeville ork 13 45 Piano
spel. 14 Kookkunst. 14.20 Piano
spel, 15 02 Ons volk en zijn Dich
ters. 15 22 Uit oude en nieuwe
films. 16 Gr. muziek. L6.30 Tus
sen twaa'f en zestien. 17.-«- Orgel
spel. 17 20 Wij en de muziek. 18
Nws. 18 15 Jan Vogel. 18.40 Silvestri
kwartet.
De voetbalwedstrijd WalesIer
land. die te Wrexham (Wales)
werd gespeeld, eindigde in een
20 overwinning voor de Welsh
men. Bij de rust was de stand 1—4
