tot grootheid verhief
De kunst van het restaureren
Langs de wegen der kunst
Jaarbeurs komt juist dat
tekort wat zij heeft
Runderhorzelvlieg tast
veestapel aan
Dèr Mouw: een der weinigendie
tijdens zijn leven roem oogstte
Toch... bijna nog
te laat gekomen
K.J
Amsterdam krijgt
nieuw theater
Hebben wij het zwaarder bij onze
arbeid dan een jaar geleden?
Amerikaanse prijzen
voor films en acteurs
Veertig procent der dieren
lijdt aan deze kwaal
Vast openluchttheater
in Maastricht?
';4
Donderdag 25 Maart 1943
De volledigheid is de beminde van de historicus, vaak de vijandin van
de literatuurliefhebber. Deze tweezijdigheid openbaart zij immers,
wanneer er „Verzamèlde Werken" verschijnen, hartverscheurend voor
wie van literatuur houdt èn tevens geboeid wordt door haar geschie
denis. „Verzamelde Werken" bevatten alles, het sterke en het zwakke,
dat, wat de maker weinig-critisch met afkeurde, maar ook dat. wat hij
tijdens zijn leven verwierp, in zijn lade liggen liet. Onbarmhartig kun-
men deze Werken zijn, die met zoveel liefde werden verzorgd. Maar
ook, als het om de waarlijk belangrijke schrijvers en dichters gaat,
bevatten zij zo veel wat waarde heeft en houdt, dat hun uitgave er
door gerechtvaardigd wordt. Dit is thans het geval met de publicatie
van de Verzamelde Werken van
Johan Andreas Dèr Mouw. waar
van twee delen (poëzie) zijn
verschenen.
Dèr Mouw werd reeds tijdens
zijn leven (1862—1919) als een be
langrijk dichter beschouwd. Met
„reeds" bedoel ik niet, dat ditmaal
de roem eens op tijd kwam. Nee,
ditmaal kwam de dichter bijna te
laat. Hij was al zowat 50 jaar toen
hij verzen begon te maken, na een
lange periode van ernstige en veel
zijdige wetenschappelijke studie.
Hij heeft nog beleefd, dat een aan
tal in tijdschriften werd afgedrukt;
de uitgave in twee bundels ge
schiedde echter kort na zijn dood.
Ze weken af van de traditie. Dèr
Mouw schreef wat men gewoonlijk
wijsgerige poëzie noemt. En inder
daad is er soms verwantschap met
Verwey, die hetzelfde deed, en met
Henriëtte Roland Holst uit haar
begintijd. Er is natuurlijk ook veel
verwantschap met de poëzie van de
Tachtigers. Dèr Mouw kan de
woorden net zo brokkelig afknij-
pn. in zo'n verkouden-neus-stijl als
Verwey soms niet vreemd was. En
evenals bij de jonge Henriette Ro
land Hoist doen ontleende ab
stracta nogal eens dienst als rijm
woorden, die daardoor veel van
hun functie verliezen. En in son
netten personen sprekende te laten
optreden, blijft een hachelijk,
eigenlijk onaanvaardbare zaak.
Maar Dèr Mouw bracht zijn eigen
grootheid mee. Hij is in staat ge
weest zijn gewonnen inzicht, dat
alle wijsheid eenvoudig is, te ver
werkelijken tot poëzie. Al zijn
woorden over wijsheid zijn een
voudige woorden in zijn beste ge
dichten. En al zijn beelden zijn
daarin eenvoudige beelden. Ik ge
loof dat het aantal van zijn waar
lijk goede gedichten kleiner is. dan
zijn bewonderaars menen. Want
Dèr Mouw bezat niet van nature
de eenvoud der grootheid, die het
kenmerk is van znn wereldleer, die
al wat leeit opvat als de verschij
ningsvormen, als de zelf-openba-
ringen en zelf-vermommingen van
het Ene, en dus het kleinste e -
grootste gelijkelijk waardeert en
aandacht schenkt. Het heelal is bij
hem dikwijls te vol van de luid
ruchtige muziek van Wagner, tè
zeer het schitterende staatsiekleed
van kostbare stof, bezaaid met ju
welen. Zijn cosmisch wereldbesef
drukt hij graag in zulke beelden
uit, waardoor zijn gedichten tot
grote spektakels worden. Maar Dèr
Mouw verstond ook de kunst om
panische schrik en panische vreug
de, gigantische verlangens en heel
al verbeeldingen in overeenstem
ming te brengen met de grondtrek
van zijn wereldvisie. Dan wordt
het dagelijkse groot en is het grote
ons zeer vertrouwd nabij. Dan is hij
alle krachttermen te boven èn alle
verkleinwoordjes. Dan schenkt de
poëzie hem, wat, naar zijn getuige
nis, de wetenschap hem lang ge
weigerd had. Dan beweegt hij zich
licht, als vanzelf, door de oneindige
ruimten van zijn verbeeldingen.
OnderwerpDe Mens
Bizonder mooie gedichten schrijft
hij ook. wanneer hij zich bezig
houdt met de mens. vooral met de
wording van de mens, zij het als
Dc Dichter Johan Andreas Der
Mouu> schreef zijn verzen onder de
naam Adwaita ln het jaar- van zijn
dood (1919) verscheen zijn eerste
bundel Brahman l. In 1920 dc
bundel Brahman II. Later nog: Na-
gelaten Verzen. Thans geeft G. A.
Van Oorschot, uitgever, Amster
dam. de Verzamelde Werken uit.
verzorgd door Victor Van Vries
land. Het hier besproken werk
omvat dl. 1 en dl. II.
enkeling, het kind, zij het als soort.
Tot zijn beste gedichten reken ik
een aantal, dat deel uitmaakt van
de afdelingen. Bevrjidtng en Her
innering, welke staan in het eerste
deel. Angsten en lusten van de
primitieve mens in ons vormen het
onderwerp van die gedichten in
Bevrijding, terwijl prachtige ge
dichten over zijn jeugd door Dèr
Mouw zijn geschreven in Herinne
ring. Daarentegen blijken vele ge
dichten uit de groep Brahman's
liefdefeest, waar men juist het
centrum van het werk van deze
bespiegelende dichter denkt te vin
den, zich niet te handhaven. De
natuur gaat er te dikwijls verloren
door de overheersing van de attri
buten der beeldspraak. En menig
maal is het ons niet meer mogelijk
hot gedetailleerde impressionp'sme
te waarderen, dat in deze gedich
ten aanwezig is van een dichter,
wiens geest een dergelijke werk
wijze eigenlijk verre zou moeten
liggen.
Net dertig jaren...
Deze bezwaren krijgen echter
niet de overhand op onze bewon
dering voor het werk van Dèr
Mouw. Dat werk wint het nog.
Deze, zéér goed verzorgde, uitgave
overtuigt en verzoent met de „Ver
zamelde Werken". Het is inder
daad zo, als de dichter heeft ge
weten: nu bijna dertig jaren na
zijn dood zijn werken een defini
tieve publicatie krijgen, beseffen
wij de waarheid van zijn woorden,
eens geschreven na een crematie:
Als langs het zigzagpad. de helling op.
Dc doode triomfantlijk wordt
gedragen.
Dan waait Choraal met plotselinge
vlagen
Uit 't crematorium, wachtend op de
top.
Ze gaan terug. Alleen nu. En de klap
Van eigen hartslag schijnt hen aan te
klagen:
Zij zien de zonnu morgen
hoeveel dagen!
Hoor! Weer 't Choraal! - Hem lossen
vlammen op,
Heeft mij. triomfantelijk hooggeheven.
Hun liefde weggebracht langs hellend
leven
Naar Brahman's heilig Crematorium.
Dan zal 't hun zijn. of ze uit mijn
verzen hoorden.
Als uit ver. open kerkportaal
akkoorden
Van een verwaaiend oratorium.
J. C. Brandt Corstius.
Waar eens het „Collége dramati-
que et Tragique" in de genoot
schapsschouwburg aan de Erwten-
markt te Amsterdam, sedert 1788
zijn voorstellingen gaf voor een
klein select publiek, wordt Zaterdag
a.s. een nieuw theater geopend, dat
de naam „De Kleine Komedie" zal
voeren. Op die plaats aan de Am-
stel stonden reeds in de 16c eeuw
twee patriciërshuizen. Met behoud
van de gevel, die op de lijst van
Monumentenzorg voorkomt, is het
hele gebouw afgebroken en wat
thans binnen oen jaar tijd is verre
zen. is een volkomen nieuw theater,
dat aan" ongeveer 600 personen
een plaats biedt. In het trappenhuis
is een groot medaillon aangebracht
van Louis Bouwmeester als „Shy-
lock".
Het toneel; dat een proscenium
heeft, bezit een fikse hoogte (17
meter) waardoor iedere decorwis
seling mogelijk wordt. Het voet
licht is ingebouwd, zodat men de
acteurs ten voeten uit kan zien. Al
le rangen hebben beklede stoelen
cn de beide balcons hebben een
eigen vestiaire. In het theater zijn
drie koffiekamers, terwijl dc artis-
ten over een eigen foyer beschik
ken. Ook voor opera-opvoeringen
bestaat gelegenheid: voor het to
neel kan een deel van de vloer weg
zakken, zodat een orkestbak ont-
st.aat voor 30 musici.
Het nieuwe theater wordt ge
opend met de galapremière van
..Miranda", toneelstuk van Peter
Blackmore. die persoonlijk bii de
opvoering aanwezig zal zijn. In de
hoofdrol treedt Lilly PerinBouw
meester. echtgenote van de direc
teur op Op de avond van Eerste
Paasdag speelt het Nederlands To
neel de première van „Drie dozijn
rode rozen" door Aldo de Benedetti
met Annie van Ees in de hoofdrol.
Op 3 April a.s. voert het gezel
schap van Cor van der Lugt Mel-
sert in „De Kleine Comedie" de
100ste voorstelling van „Schipper
naast God" van Jan de Hartog op.
Prins type van de
aestheet
In A p o 11 o, dat in een wat klei
ner formaat verschijnt, waardoor
de omvang iets groter is geworden
en waarin voorts ruimte wordt ge
wonnen door voor enkele bijdragen
een kleinere letter te gebruiken,
wordt een blik geworpen in het hei
ligdom van de restaurateur. Aan
leiding daartoe was een tentoon
stelling. welke door de directie van
de Florentijnse musea werd inge
richt. nu het vraagstuk van de res
tauratie actueler is dan ooit. „Op
die wijze kon men kennis nemen noe
moeilijk cn hoe nauwkeurig dat
werk is en hoe eindeloos veel ge
duld liet vereist en ook met welk
een groot gevoel voor verantwoor
delijkheid dit wordt uitgevoerd, a.
h. w. met een religieuze toewijding
aan het kunstwerk." De goede res
taurateur. zo wordt in het artikel
betoogd, gebruikt vernisverven op
een dunne laag die alleen maar uit
vernis bestaat, zodat men die altijd
weer. nu of over enige ,eeuwen. ge
makkelijk en zonder gevaar kan
verwijderen. Een groot aantal foto's
geeft een interessant en duidelijk
beeld van de wijze, waarop schilde
rijen in de loop van de eeuwen kun
nen worden gewijzigd door over
schildering. Dit gebeurde niet één
keer. maar vaak meer dan eens.
Ooit van de wijze van schoonmaken
wordt een overzicht gegeven.
Een volgend nummer geeft, be
halve literaire bijdragen van Jan
Hanlo. Roest Crollius en Gcrrit
Achterberg, een artikel over Felice
Casorati van Michelangelo Masciot-
ta. In de schilderkunst van Caso
rati vormt een strenge schoonheid
het hoogtepunt. „Ziin vrouwen en
zijn onderwerpen, hoe ^ok ge
plaatst en samengesteld, vinden in
het eigen licht van de materie hun
oorsprong en hun uiteindelijke
vormgeving. In al zijn schilderijen
leeft een voortdurend zoeken naar
het „luministisch" evenwicht. Bij
Casorati wordt iedere kleur, ook
OPINIE-ONDERZOEK
Wij Nederlanders willen alle
maal erg graag, dat ons land er
weer „bovenop" komt. Daar
voor zullen wij allen, zonder
uitzondering, hard moeten wer
ken. Dit is ons al dikwijls door
leidinggevende instanties van
overheid en bedrijfsleven voor
gehouden.
Het publiek zelf is van oordeel,
dat de eigen prestatie nog zo slecht
niet is maar dat de anderen het
er bij laten zitten (Zo bleek vorig
iaar in een peiling van het NI.P.O.
dat 72% van het publiek van oor
deel was. dat zij zelf oven hard of
harder dan voor de oorlog werkten,
maar 69% van ditzelfde publiek
meende, dat de meeste mensen he
lemaal niet hard werkten)
Ditmaal heeft het N I P.O. na
gegaan. hoe de mensen over hun
werk denken ten opzichte van een
jaar geleden. Aan een groot aantal
personen, tezamen een getrouwe
afspiegeling vormend van het Ne
derlandse volk. stelde het Gallup-
instituut de volgende vraag
„Moet U (Uw man) op het ogen
blik in Uw baan. Uw werkkring
harder, minder hard of even hard
werken als een jaar geleden?"
Het resultaat was:
Moeten even hard werken 45%
Moet harder werken 36%
Moet minder hard werken 5%
Geen mening 14%
Volgens eigen opvatting werkt
45% niet harder dan een jaar ge
leden. Daarnaast meent ruim een
derde dat zij harder moeten werken
dan een jaar geleden: 5% daaren-
Nieuwe plannen brengen geen
overdaad aan ruimte
Vele deelnemers worden
afgewezen
Nu de nieuwe bouwplannen
van de Jaarbeurs zijn gepubli
ceerd is het van belang dat men
zich nog eens realiseert, dat de
- Jaarbeurs precies evenveel ruim
te tekort komt als waarover ze
nu beschikt, om precies te zijn
beschikt men over 52,8% van
het benodigde. Uitbreiding voor
de deelnemers is niet mogelijk,
nieuwe deelnemers kunnen geen
ruimte krijgen en een reorgani-
satie van de beurs zodat deze van
groter betekenis wordt is niet uit
te voeren. Het vormen van nieu
we groeperingen die van belang
zijn is al evenmin mogelijk.
Ook is het onmogelijk om aan de
aanvragen uit het buitenland te
voldoen, zodat de agenten buiten
onze grenzen voor de moeilijke
taak staan wel bezoekers te trek
ken, maar de deelnemers thuis te
laten.
Bedenkt men daarbij dat de eco
nomische betrekkingen met Duits
land op het ogenblik op de beurs
volkomen ontbreken dan wordt het
duidelijk, dat er voor deze buiten
landse firma's geen plaats zal zijn
wanneer die betrekkingen weer
worden hersteld. En het is toch van
groot belang dat de Nederlandse
koper die belang heeft bij het
Duitse fabrikaat hiér terecht kan
en niet zijn toevlucht hoeft te zoe
ken bij exportbeurzen in Duitsland.
tegen hoeft zich niet zo in te span
nen als een iaar terug. Samenvat
tend bliikt, dat het publiek meent,
dat men even hard of harder moet
werken op het ogenblik dan een
iaar geleden
Hierover ziin het de verschillende
beroepen in het algemeen wel eens,
al ziin er verschillen op te merken
Wij geven hieronder de opvattin-
.Werk maar, de vreugde
komt vanzelf."
Goethe.
DE FRANSE REGERING WIL
op effectieve wijze de eigen film
industrie steunen door middel van
een toeslag van 5 francs op de prijs
der jülaatsen voor de eerste drie
jaar.
DE ENGELSE FILMINDUSTRIE
gaat een rolprent maken, getitell:
..Broken Journev" die het drama
van de Dakota in beeld brengt, die
einde 1916 in de Alpen verongeluk
te.
DE KONINKLIJKE ACADEMIE
te Brussel heeft als leden van de
sectie Schone Kunsten gekozen cie
Franse schilders Henri Matisse,
Maurice Brianchon en Dunover de
Ségonzac,
LAURENCE OLIVIER HEEFT
de geruchten tegengesproken, dat
hij in een biographische Shakespea-
re-film zou gaan optreden. De ac
teur heeft iuist te Londen de op
namen voor de film „Hamlet" be
ëindigd.
BINNENKORT ZAL IN HET
Theatre Antoine te Parijs een stuk
van Sartre worden opgevoerd, dat
oorspronkelijk de titel droeg „Les
Mains Sales". Daar Sartre onder
dezelfde naam een filmscenario
heeft geschreven, dat de kwestie
der collaboratie behandelt, besloot
de schrijver zijn toneelstuk, dat
zich met een geheel andere materie
bezig houdt, om te dopen. Het heet
thans „Crime Passionnel".
DE PARIJSE AVANT-GARDE
toneelgroep „Les Compagnons de
l'Arche" zal ons land bezoeken. Het
gezelschap komt een reeks opvoe
ringen geven van „La colline de la
vie", een drama van Max Zweig.
Voorstellingen hebben plaats in
Amsterdam (31 Maart en 1 April
in het Minervapaviljoen), in Hil
versum op 30 Maart ln Gooiland,
in Den Haag op 4 April. Het stuk
is omstreeks 1925 geschreven en
speelt in het Palestina van 1921.
EEN HEVIGE TORNADO heeft
in Amerika duizenden huizen ver
nietigd. Vijf en veertig personen
werden hierbij gedood en velen ge
wond. Man en vrouw zoeken in de
overgebleven ruïne of er nog wat
van hun bezittingen over is.
wanneer zii donkerder wordt in de
schaduw, tot een hevigheid van
licht opgezweept, welke hij zoekt
in het zuivere pigment van de kleur
en in meer sobere kleurenmengsels.
Ook hier weer veel illustraties. In
de kroniek bespreekt F. van Thie-
nen o.a. de verdiensten van A. M.
Hammacher.
HET WERK VAN PRINS
Wie las in ziin schoolbloemlezing
niet „De Bruid" van Jan Prins en
andere verzen uit Tochten en Getij
den? Daarna kwamen andere lite
raire figuren. Het wezen der poëzie
werd overdacht en zoals A. Mar-
ja in Ad Interim opmerkt
„Forum" geabsorbeerd, de Vent te
gen de Vorm afgewogen, de proble
matiek van het „nihilisme" aan den
lijve gevoeld, een totale oorlog mee
gemaakt. maar dan na al deze er
varingen. welke resulteren in de
levenshouding van de „op ziin laat
ste bestaansmogelijkheid terugge
dreven", mens. die zichzelf in een
absurde wereld moet rechtvaardi
gen. wordt opeens de dichter van
Tochten en Getijden weer ontmoet
en heeft men te erkennen dat de
sfeer waaruit hij ziin oeuvre crc-
eerde even goed een vormend aan
deel hééft gehad aan wat men is.
en wat men nog worden zal. een
sfeer die men pleegt samen te vat
ten met woorden als „nuchter,
waakzaam en vroom", maar die. zo
als Cola Debrot terecht opmerkte,
iuist in figuren als Multatuli. A.
Roland Holst. Slauerhoff. Ter
Braak en Du Perron de door Don
kersloot verwaarloosde „tegenme-
lodie" gevonden heeft. Deze tegen-
melodie zoekt men tevergeefs in
het werk van Prins, dat in ziin bes
te momenten, naar de vorm. de
sublieme eenvoud van een J. C.
Bloem nabijkomt, omdat deze dich
ter het tvpc was van de „aestheet"
en van de in zeer ruime zin geno
men „epicurist", d.w.z. van een man
die er op uit is het leven genietend
te beschouwen en beschouwend te
genieten. Dc poëzie van Prins is
enkel kunst. Dat oordeel houdt een
lofprijzing en een vonnis in. Een
vonnis, omdat men zich gedwongen
ziet een keuze te maken op grond
van principia welke niet meer bin
nen de aesthctische sfeer gelegen
zijn, maar die deel uitmaken van
het existentieel-menselijke. En al
dus handelende is men niet meer
genegen zich voldaan te tonen met
het levenswerk van een dichter,
waarin juist de gesignaleerde „te
gen-melodie" op een bijna opzette
lijke wij'ze is geweerd!
Het nummer bevat poëzie van
Hendrik de Vries en Riek de Vries-
Van der Zee. Max Dendermonde.
Bertus Aafies en M. Mok. en proza
van Ferd. Langen en Jac. van Hat-
tum.
WAAR INVLOEDSSFEREN
ELKAAR RAKEN
I'-.." - .1 Vrijstaat Triest
Gren» vtjn 1939
Creni von 19 A6 CABTQ-/;g30l
Flohr klaagt over de
rook
De Sovjet-schaakexpert Flohr,
die voor verscheidene Moskouse
bladen het verslag van het schaak-
tournooi in Den Haag verzorgt,
heeft in Komsomol Prawda ge
klaagd over „de overdreven ta
baksrook" in de grote zaal van de
dierentuin. Flohr schreef, dat de
atmospheer door de sigarenrook,
de koffie, het bier en de andere
verversingen meer op een café dan
op de plaats van een ernstige
schaakwedstrijd leek.
Komsomol Prawda drukte een
plaat af getiteld „Rookveldslag"
waarop men de schaakspelers om
huld door tabaksrook zag.
Flohr vertelde dat ai)* spelers
met uitzondering van Reshevsky
last hebben van de rook.
gen weer van twee groepen, die de
aandacht trekken.
Zelfstandigen Arbeiders
Moet harder werken 47% 35%
Moet even hard werken 33% 49%
Moet minder hard werken 6% 7%
Geen oordeel 14% 9%
De zelfstandigen verklaren »lat
zii op het ogenblik veel harder moe
ten werken dan een jaar geleden.
Bii de arbeiders daarentegen is het
meest voorkomende antwoord nog
„moet even hard werken dan een
jaar geleden."
Bovendien moet men er re
kening mee houden, dat in de
samenwerking die Nederland
met de Beneluxlanden heeft,
ruimte zal moeten worden ge
reserveerd voor België en Lu
xemburg. Ook hiervoor ont
breekt op het ogenblik de
ruimte. Wat aan België ter be
schikking kan worden gesteld
bedraagt 800 m2, het minimum
dat door België gevraagd was
bedroeg 2000 m2.
Wanneer de in het verdrag van
Brussel genoemde economische sa
menwerking in dadeq, kan worden
omgezet, liggen er voor Nederland
goede kansen en dan is vooral de
situatie van Utrecht door de cen
trale ligging zeer gunstig. Als wij
te laat zijn hoeven we er niet aan
te twijfelen, dat Brussel zich van
deze kansen zal meester maken. Er
is derhalve wel degelijk periculum
in mora.
Wanneer de thans ontworpen
uitbreiding tot stand komt, dan
heeft men juist datgene ver
kregen wat voor de toekomst
een dringende noodzakelijk
heid is. En er is alle aanleiding
om te verwachten, dat dit geen
teveel zal zijn, maar bij een
verdere ontwikkeling van de
Jaarbeurs een te weinig.
Wil de export-bevorderende func
tie worden versterkt, dan zal het
Jaarbeursbeeld zo aantrekkelijk
mogelijk moeten zijn.
„Gentleman's Agreement", met
Gregory Peck, is Zaterdagavond
door de „Motion Picture Academy"
in Hollvwood tot de beste film van
3 947 uitgeroepen. De film kreeg de
zo vurig begeerde „Oscar"-onder-
scheiding en Elia Kazan werd uit
geroepen tot de beste regisseur.
Ronald Colman kreeg een „Os
car" als de beste acteur, voor ziin
rol in „A Double Life" de bekro
ning van een 25-jarige filmcarrière.
Loretta Young werd uitgeroepen
tot de beste actrice en kreeg de
„Oscar" voor haar rol als Zweeds
boerenmeisje in „The Farmer's
Daughter".
De „Oscar" voor de beste bijrol
werd toegekend aan de Engelsman
Edmund Gwenn voor zijn spel als
Kris Kringle, het Kerstmannetje in
het warenhuis in „The Miracle on
34th Street" en aan Celeste Holm
voor haar rol in „Gentleman's
Agreement".
De Britse film „Great Expecta
tion" kreeg 'n onderscheiding voor
de beste fotografie.
Een speciale onderscheiding werd
toegekend aan de Italiaanse film
„Sciuscia" (De Schoenpoetsertjes).
De „Oscar" voor het meest oor
spronkelijke filmverhaal werd uit
gereikt aan „Miracle on 34th
Street", geschreven door Valentine
Davies.
„Tweetie Pie" van Warner
Brothers werd gekozen als de beste
tekenfilm. Ook John Brvan en Al
fred Junge werden onderscheiden
voor hun artistieke leiding.
Esperanto in de
wetenschap
Om een beter contact tussen de
leden mogelijk te maken is het
Bureau voor Toepassing van Espe
ranto in de Wetenschap omgezet in
de Ned. Vereniging, voor Toepas
sing van Esperanto in de Weten
schap. Het doel is de toepassing
van Esperanto in wetenschappelij
ke kringen te bevorderen door pro
paganda onder intellectuelen en
studenten, uitgave van brochures,
actie bij redacties van wetenschap
pelijke bladen, vertaling en correc
tie van Esperé.nto-résumé's, samen
stelling van speciale terminolo
gieën, documentatie aangaande de
toepassing van Esperanto in de
wetenschap enz.
Het dag. bestuur is als volgt sa
mengesteld: dr. H. A. A. v. cl. Lek,
voorzitter; drs. G. F. Makkink,
Eekhoornlaan 10, Bennekom, secre
taris; ir. M. J. de Lange, postrek.
40091 Hengelo, penningmeester.,
terwijl een zevental vooraanstaan
de hoogleraren zich bereid heeft
verklaard zitting te nemen in een
Raad van Advies.
De vereniging is aangesloten bij
de Internacia Scienca Asocio Es-
perantista, die binnenkort de uit
gave van het vooroorlogse orgaan
„Scienca Revuo" zal hervatten.
Ontziet elkanders taal en
gevoeligheden
Nog steeds bestaat in België de
taalkwestie met haar gevoelige en
overgevoelige zenuwkanten De
Nieuwe Gids wijst er telkens op,
ook weer in een van de jongste
nummers onder de kopjes: „De
^Fransman sprak Nederlands" en
"^De Nederlander sprak Frans".
Onder het eerste kopje wordt
vermeld, dat de Franse ambassa
deur in België, de heer De Haute,
clocque, bij een bezoek aan Ant
werpen op een tafelrede van bur
gemeester Crauybecke in het Ne
derlands heeft geantwoord. Dit
wordt in ambassadeur De Haute-
clocque geprezen, trouwens alle
Antwerpenaren waren er mede in
hun nopjes.
Maar nu de „tegenhanger": „onze
stambroeders uit het Noorden lij
den nog steeds aan dc Fronso
griep", schrijft het blad, „want een
hunner ingenieurs houdt in de
Vlaamse steden een, overigens voor,
treffelijke, lezing in het Frans,
daarbij de gemeenschappelijke taal,
het Nederlands, negérend. Wanneer
zullen de Nederlanders het einde
lijk toch eens begrijpen?"
Deze vragende klacht moet ont
houden worden, vooral nu het reis-
seizoen weer is begonnen. De Vla
mingen hebben er recht op in goed
Nederlands beschaafd te worden
aangesproken: zij zijn gevoelig op
dat punt Tot goede vriendschaps
manieren behoort o m. dat men el,
kanders gevoeligheden ontziet.
De Parijse beurs moet sluiten
wegens een algemene staking van
het personeel. Ook de goud- en
valutamarkt ligt stil.
De runderhorzelbestrijding in Nederland bestaat al sinds jaren. Reeds in
1926 werd een speciale horzelcommissie in het leven geroepen, die ten
doel had propaganda te voeren voor de bestrijding van de runderhorzel
vlieg. Sedert 1942 is een besluit van kracht, waarbij de veehouders o.m.
verplicht worden jaarlijks vóór 1 Juni laven van horzelvlicgen te doden.
Krachtige bestrijding in ^6le- die in 1947 in ie
tweede kwartaal
De schade, die de horzelvlieg
onder het vee kan aanrichten, is
zeer groot. De larven van de run
derhorzel dringen direct of indirect
in de huid van het rund, waar zij
vernietigend werk verrichten. Na
verloop van tijd vertonen zich op
de huid horzelbulten, welke bij
ernstige aantasting over het gehele
rugvlak en aan weerszijden op de
ribvlakten voorkomen. Bij een con-
De NCWB opent het
wandelseizoen
Ter opening van het wandelsei- 1
zoen organiseert de N.C.W.B. op
Maandag 29 Maart a.s. (Tweede
Paasdag) een Nationale Bonds-
wandeltocht te Soest over afstan
den van 25 en 15 k.m. Deze tocht
wordt verzorgd door de Chr. Oran
je Jeugdvereniging „Oranje Gar
de" Vendel Soest.
Een uitgezocht parcours in de
prachtige omgeving van Soest
waarborgt voor de wandelsport-
liefhebbers een unieke wandeldag.
m. vrije slag presteerde
16 sec.
Dit is dc veel
besproken Jan
Stender. de gees
telijke vader van
Nel van Vliet
met zijn nieuwe
jonge zwemster
ren. die veel
voor de toekomst
beloven en waar
mede hij trouw in
het Hilversumse
zwembad traint.
Zittend de 15-
jarige Diny van
Ekris, die on
langs bewees,
zwemmer sbloed
van wereldklasse
te hebben, daar
zij de 100 m. rug
slag deed in een
tijd van 1.16,2.
Tony Hom (r.)
eveneens 15 jaar
zwom de 100 m.
schoolslag ortho
dox in de unieke
tijd van 1.22.S.
De kleinste, de
13-jarige Geertje
Wielen, kan ook
best meekomen,
daar zij de 100
provincie
Utrecht werd gehouden, werden
pinken aangetroffen met plm. 150
bulten. Dit parasitair lijden beperkt
zich niet tot de huid. ook de ge
zondheid van het dier wordt ern
stig geschokt, hetgeen o.a. tot uiting
komt in een sterk verminderde
melkgift. Gezien de toenemende
omvang van de plaag heeft de Pro
vinciale Gezondheidsdienst verle
den jaar in de provincie Utrecht
een intensieve bestrijding georgani
seerd van de runderhorzel, waarbij
de behandeling van het vee door de
veehouder zelf wordt uitgevoerd.
Het resultaat was, dat bij de eerste
rondgang 31.716 pinken en vaarzen
benevens een onbekend aantal
oudere dieren behandeld werden,
verdeeld over 4170 veehouders. Bij
de tweede rondgang werden in to
taal 34.813 jongere en een onbekend
aantal oudere dieren behandeld,
verdeeld over 4545 veehouders. In
totaal werden in deze provincie 495
veehouders gecontroleerd. Bij 120
hunner was onder de veestapel de
horzel voldonede bestreden, terwijl
375 werden gedwongen alsnog aan
de bestrijding deel te nemen.
Goed voorbeeld
Daar onze veestapel momenteel
voor plm. 40 pCt. door runderhor
zel is aangetast, zal dit jaar in ge
heel Nederland de bestrijding ter
hand worden genomen met hetgeen
in de provincie Utrecht is gepres
teerd als voorbeeld
Thans zijn er besprekingen gaan
de teneinde te komen tot de instel
ling van een commissie ter onder
steuning van deze bestrijding. In
deze commissie zullen o.a. zitting
nemen de heren dr. E. J. A. A.
Quadvlieg. wnd.-directeur van de
Veeartsenijkundige Dienst en H.
Venema, adjunct-drecteur van ge
noemde dienst
Een eerste taak voor deze com
missie bestaat uit het verkrijgen
van financiële middelen voor de
bestrijding. Dc Vakgroep Leder
industrie heeft hiermede reeds
een begin gemaakt. Elke leder
fabrikant zal voor elke inlandse
huid een bedrag van 5 cent af
dragen voor de horzelbestrijding.
De opbrengst van deze actie
_wordt geschat op f20.000.
Wil deze actie slagen, dan zullen
alle belanghebbenden de bestrijding
krachtdadig en in goed overleg
moeten uitvoeren. De bestrijding
kan geschieden in georganiseerd ver
band waarbij de Gezondheidsdienst
dan coördinerend optreedt. De op
zet voor dit jaar beoogt een behan
deling in drie keer:
le Pinken en vaarzen op stal in
de maand April;
2e Pinken en vaarzen in de weide
in de maand Mei:
3e. melkvaarzen in de weide, in
de 2e helft van Mei of eerste week
van Juni.
Streng toezicht
Nu weer voldoende bestrijdings
middelen beschikbaar zijn, zal de
Veeartsenijkundige Dienst op het
naleven van de voorschriften nauw
lettend toezien.
Voor een goede bestrijding is
nodig, dat eenvoudige en niet te
veel tijd vragende middelen worden
toegepast, zoals rotenonhoudende
vloeistoffen. Deze middelen zijn ge
makkelijk en eenvoudig te han
teren.
Met het voorbeeld van Denemar
ken voor ogen, waar nog slechts 3
pCt. van de veestapel is aangetast
door de runderhorzel, zal ook de
'Nederlandse veestapel na een
krachtdadige bestrijding van de
runderhorzel binnen enkele jaren
van deze plaag zijn te verlossen.
Op initiatief van het Heiligdoms
vaart-comité te Maastricht, dat dit
iaar de zcvenjaarliikse plechtighe
den wederom gaat organiseren, is
een plan gemaakt om het Henric
van Veldekenplein, een intieme
open ruimte achter de St. Servaas-
en de St. Janskerk in te richten tot
een openluchttheater.
Het college van B. en W. heeft
zich in principe met de plannen ver
enigd en in de volgende raadsver
gadering. begin April, zullen aan
de raad daaromtrent voorstellen
wórden gedaan.
Men berekent, dat er plaats zal
zijn voor ongeveer 3000 personen.
Gaan de plannen door. dan zou nog
deze zomer het theater gereed ko
men voor de vertoning van een
openluchtspel ter gelegenheid van
de Heiligdomsvaarten.
