I
Uit de boekeemolen
F 30.000.000
na vier
Amerika zoekt een president
U hebt de wereld aan een lijntje
„Bloem en vak" afhankelijk
van wereldtoestand
Democraten: gebrek aan leiders
Republikeinen: gebrek aan geduld
Bridge-rubriek
Ratten kosten Nederland jaarlijks
Onze defensie zetelt in Wageningen
Qrijze jeugd treedt aan....
Dam-rubriek
Vrijdag 9 April 1948
IN elke krant In de V.S. Is in de politieke nieuwskolom herhaaldrlijk
sprake \an de twee grootste partijen: de Republikeinse en de Demo
cratische. Deze tweo termen zal elk woordenboek als bijna* synoniem
vermeiden. Wanneer ge republikeins gezind bent, zyt ge dan niet tevens
democratisch? Legt men een Amerikaan deze vraag, zonder hoofdletters
te gebruiken, voor, dan zal het ondubbelzinnig antwoord „ja" zijn: maar
sprekend over de partijen met een hoofdletter, dan bestaan er fundamen
tele verschillen, die geanalyseerd dienen te worden.
geheugen is van lange duur
,Slaven"-klasse steunt
Democraten
Heden ten dage slaat de balans
van 'de politieke macht van beide
partöcn sterk door naar de repu
blikeinse schaal. President Truman,
de opvolger van President Franklin
D. Roosevelt, is natuurlijk nog een
Democraat Maar het Congres neeft
na do verkiezingen van 19*16 een
Republikeinse meerderheid, zowel
in de Senaat als in het Huls van
Afgevaardigden.
Wat zijn nu de verschillen tussen
de Republikeinen en de Democra
ten Laten wij de laatsten het
eerst bekjjken. zy zijn de oudsten:
met trots beroepen de sprekers van
de p&rtij er zich herhaaldelijk, op,
dat zü leden van de party van Tho
mas Jefferson en Andrew Jackson
zjjn, dat hun politieke denkbeelden
wortelen in de oudste geschiedenis
van de V.S. als onafhankelijke na
tie. Dc politieke ideeën van Jeffer
son werden in die eerste ontwikke
lingsjaren van het nieuwe land „li
beraal". zelfs „radicaal" gevonden.
Er bestond een duidelijk te onder
scheiden kloof tussen hetgeen Jef
ferson als belang voor het gehele
volk beschouwde cn de speciale be
langen van de bezittende klassen.
Andrew Jackson, de frontsoldaat
uit Ténnessee, de held van dc Oor*
log van 1812 tegen Engeland, was
het ideale voorbeeld van „de man
uit het volk". Gedurende de beide
perioden van zjjn presidentschap
van 18291837, heeft de Democra
tische partij haar blijvend kar^ctcr
gekregen.
Sindsdien heeft zij zich, meer dan
haar tegenwoordige tegenstander,
steeds liberaler en meer toegewijd
aan de massa dan aan speciale be
langen betoond. Toch kreeg de De
mocratische partij in de jaren na
Jackson, andere belangen en steun
van andere zijde. In het roerige tijd
vak vóór dc oorlog tussen de Sta
ten (1861'65) werden de Demo
craten de -partii van het Zuiden, ge
steund door de ,,slaven"-klasscn.
Het was dan ook onvermijdelijk, dat
de Democraten na de overwinning
van het „Noorden" de macht verlo
ren. Alleen in 1884 kwamen zü weer
aan de regering, toen Grover Cleve
land uit de staat New York de na
tionale verkiezing won, met steun
van de massa's in de zich
uitbreidende steden en Industriële
centra van het land en dank zij de
steeds betrouwbare steun van alle
Zuidelijke Staten. De „betrouwbaar
heid van het Zuiden" is tot op de
huidige dag een vaststaand feit; tl.
w. z alle Zuiderlingen zullen een
rrc"Se.°: H°?tveproffii
Onder leiding van
mr. E. C. GOUDSMIT
SCHERP GEDOUBLEERD
In een wedstrijd is het vaak lo
nend terstond een scherpe double
te geven, wanneer de partner opent
en de tegenpartij een volgbod doet.
Dikwijls immers zit ér geen manche
in en zelfs indien dat wel het geval
mocht zijn is de double soms nog
lucratiever dan een manche.
Onlangs zag ik dit spel op een
duplicate der hoofdklasse:
NOORD
Schoppen: x, x.
Harten: b, x, x.
Ruiten: 9. x, x, x, x.
Klaveren: x, x, x.
WEST
Schoppen: v, x, x
Harten: a, x, x, x
Ruiten, h, 10. x.x
Klaveren: b, 9.
OOST
Schopp. a, h, b, x
Harten: h, x, x
Ruiten: b, x
Klaver: v, x, x, x
ZUID
Schoppen: 10, x, x, x
Harten: v. x. x
Ruiten: a, v
Klaveren: a, h, 10, x.
__Jemand kwetsbaar. N was ge
ver. Daar de verdeling gunstig is
voor OW kunnen deze drie S.A.
maken, hetgeen 400 punten ople
vert. Aan de ene tafel bereikten
O—W echter niet dit eindcontract
(hetgeen ook geenszins te verwon
deren valt, daar bij een iets slech
tere verdeling dit contract een of
meer down gaat). Zij speelden en
maakten 3 Sch.
Aan de andere tafel opende O
met 1 Sch., waarop Z met 1 S.A.
volgde. Inderdaad: Z heeft een
sterk spel en niemand kan hem
verwijten, dat hij iets bood. Een
double zou waarschijnlijk niet be
ter zijn geweest, omdat W dan re
doubleert en Z ook tussen beide
vijandelijke krachten bekneld
raakt. Zijn S.A-bod werd door W
terstond gedoubleerd. N paste en
hoewel O niet zo erg veel kracht
had, paste ook hij, omdat hij een
rotsvast vertrouwen in zijn partner
had.
Z wist niet beter dan 2 KI. te an
nonceren W paste (liet het een
ronde aan O over) en nadat ook N
paste, doubleerde O. waarmede het
bieden een einde nam. O wist wel,
dat de double enig risico inhield,
maar de S.A. double van W gaf
toch al kracht te kennen en bij
mislukking krijgen N—Z geen
manche cadeau.
W kwam met een kleine Sch uit
en O vervolgde na Sch. h met een
kleine troef. Z nam deze en speelde
wéér Sch. O nam met Sch. b en
speelde weer troef. Andermaal
nam Z en troefde toen een Sch af.
Daarna sneed hij (verkeerd) in R.,
en W trok na R. h terstond R na.
Doordat O later op de R. 10 een H.
kon. opruimen maakte Z alleen nog
1 troefslag, zodat hij 3 down ging,
hetg een dus 500 punten kostte.
Zelfs 3 S.A. van O—W zou nog
minder opgeleverd hebben.
Opgemerkt worde, dat Z mis
schien beter de 1 S.A hpd kunnen
redoubleren om N tot bieden te
dwingen. Diens 2 R. zou niet veel
beter geweest zijn, maar omdat de
zwakke kaart dan verborgen blijft
is het tegenspel iets moeilijker.
Misschien gaat N dan 2 down, hoe
wel 3 down zeker ook normaal is.
Men moet om een scherpe double
te kunnen geven natuurlijk ver
trouwen hebben in zijn partner en
het' spel behoorlijk sterk afspelen.
Mr. E. C. GOUDSMIT
zelfs in Amerika!
In de twintigste eeuw hebben
twee eminente figuren in de Demo
cratische partjj de ogen van de hele
wereld op zich zien gericht. Het
waren Wordrow Wilson en Franklin
D. Roosevelt. Wilson werd in 1912
tot president gekozen, zuiver om
redenen van binnenlandse politiek.
Een van zijn eerste daden was het
in de wet opnemen van verscheide
ne sociale en economische maatre
gelen. Zijn optreden na 1917 als
's werelds kampioen voor de vrij
heid een in de Volkenbond ver
ankerde vrede is overbekend.
Dr. II illiam G. Fletcher
Na 1920 brak er voor de Demo
craten weer een donkere tijd aan,
toen zich bq de meerderheid der
Amerikanen een sterke, onredelijke
afkeer van mogelijke „verwikkelin
gen" in Europa begon te openbaren.
Alleen de dreigende economische
chaos bracht de Democraten, met
dc verkiezing van Roosevelt, in
1932 wger aan de macht. Zijn loop
baan als president vertoont een op
vallende overeenkomst niet die van
Wilson. Ook hij begon als een her
vormer met zijn „New Deal'; het
wereldgebeuren en eigen voorkeur
dreven ook hem in de positie van
wereldleider en staatsman.
Wy overdrijven niet. als wq be
weren, dat de democraten heden
ten dage een Jackson. Wilson of
Roosevelt nodig hebben, maar ze
niet onder hun lcdert tellen. Het ge
mis aan leiderschap is op 't ogen
blik hun grootste probleem.
Wat hun politiek betreft, zijn zij
nog aanhangers van de New Deal
principes, wat tegenwoordig wil
zeggen, dat zij graag zouden zien,
dat de Nationale Regering rechten
en verantwoordelijkheden aan zich
trok, die vroeger alleen individuele
rechten en bezit waren.
Verder noemt de Democratische
Partij zich sinds de dagen van Wil
son, de „Internationalistische" par
tij. Sinds in de laatste drie jaren
echter in de Republikeinse Party
eminente figuren als senator Ar
thur Vandenberg en John Foster
Dulles een zeer actieve rol zijn gaan
spelen bij de koersbepaling van de
buitenlandse politiek der V.S., kun
nen de Democraten niet langer het
monopolie voor zich opeisen van
zich bewijst te zyn van de verant
woordelijkheid van de VS ten op
zichte van de gehele wereld en van
de bereidheid die op zich te nemen.
Tenslotte en geheel in overeen
stemming met haar historische tra
ditie. ondervindt de Democratische
Party geen geringe steun van de
georganiseerde „arbeiders" in het
land. Onder Roosevelt hebben de
vakverenigingen meer wettclqke
macht verkregen dan zy ooit tevo
ren bezaten. Mftar zelfs vele Demo
craten geven toe, dat de vakvereni
gingen misbruik maken van hun
rechten cn macht, in 't byzonder
door de alles lamleggende stakin
gen. Zelfs dreigt de „radicale
groep" in de party met Truman te
breken en eerr nieuwe „derde partij"
op te richten, want or heerst grote
ontevredenheid in do boezem van de
partij over de kwestie van dc rech
ten der arbeiders. Alleen wanneer
Truman zich alsnog zou verbinden
alle eisen van de vakverenlgines-
leiders in te willigen, zou die split
sing misschien nog kunnen worden
voorkomen.
De positie van de Democraten
wordt heden ten dage bepaald door
tradities, door wat Amerika's nieu
we positie klaarblijkelijk vergt, door
do onbezweken wil om aan de
macht te blqven cn door gebrek aan
sterke leiders. De Republikeinen,
die reeds de meerderheid in *t Con
gres bezitten, zqn in afwachting
van hun gouden uur, fl'ant zij heb
ben kans in 1948, voor 't eerst sinds
1933, met een president weer aan
de macht te komen. Zy kunnen hun
ongeduld ternauwernood verbergen.
Men kan slechts hopen, dat zij in de
opwinding van dc jacht andere pro
blemen niet uit het oog zullen ver
liezen, die, wanneer er geen oplos
sing voor govonden wordt, dc ge
hele jacht vruchteloos zouden kun
nen maken.
Verminderde koopkracht doet
zich reeds sterk gevoelen
Te geringe export
Het meest kleurige, fleurige
bedrijf van de middenstand is
stellig dat van de bloemist,
doch ook daar is de zon der
welvarendheid over haar hoog
tepunt heen. Het juichende le
ven van bloemen en planten,
dat welig in de kassen en tui
nen der kwekers en de etala
ges van de winkelzaken op
bloeit, vindt geen weerspiege
ling meer in het kasboek van
de man, die van vroeg tot laat
in de "weer is, om met pijnlijke
nauwgezetheid zijn levende
objecten te .verzorgen. Het is
dan ook niet denkbeeldig, dat
de liefde voor het vak, die hier
meer dan elders noodzakelijk
aanwezig dient te zijn, zal gaan
kwijnen onder de druk der
sombere vooruitzichten.
Exportmogelijkheden
blijven te gering
Het „bloemenvak" is in twee
groepen te splitsen: de kwekerij en
de détailhandel, die soms afzon
derlijk, doch vaak ook in combi
natie worden beoefend," terwijl
daarnaast de tuinverzorging een
belangrijke factor vormt in dit be
drijf, dat enerzijds goed koopman
schap, doch anderzijds een kunste-
naarsaard vraagt, om met succes
te worden uitgeoefend. Ook bij de
bloemist is de room van de ketel
en waar de „grote men" bloemen
en planten nu eenmaal veelal als
luxe beschouwt, zullen de bloemis
terij-artikelen meer en meer ten
offer vallen aan textiel en tal van
andere goederen, die het publiek
in de eerste plaats gaat stellen.
Een en ander heeft tengevolge, dat
vooral tal van kleinere zaken zich
nauwelijks meer kunnen redden.
Reeds nu is het merkbaar, dat vele
bezitters van tuinen, die vroeger
een eer stelden in goed onderhoud
en fraaie aanleg, de zaak laten zo
zij is, of vaak ook zelf meer gaan
tuinieren om zo min mogelijk kos
ten te maken. Voor de grotere
bloemisterij-bedrijven is dit na
tuurlijk funest, en men weet geen
raad met het personeel, dat zich
dan ook steeds sterker met werk
loosheid bedreigd ziet. Toch heeft
deze toestand geen terugslag op de
animo bij de jongeren, want merk
waardig genoeg wordt bij hen al
gemeen veel ambitie geconstateerd
voor het vak.
De straathandel is een doorn in
het oog van tal van bloemisten,
temeer waar voor deze vorm van
bloemenhandel geen vakbekwaam
heid, doch slechts een ventvergun
ning wordt vereist die vrij gemak
kelijk is te krijgen.
Opleiding
De bonafide bloemist heeft het
niet zo gemakkelijk als hij zich
zelfstandig wil vestigen, want het
heeft heel wat voeten in aarde eer
hij een diploma van vakbekwaam
heid heeft veroverd. De opleiding
hiertoe kent naast onderwijs in de
botanie (de warenkennis) ook vak
ken als bijvoorbeeld kunstgeschie
denis, want de goede bloemist is
een sierkunstenaar, die met pro
porties, kleur en vorm rekening
heeft te houden en hoe moeilijk
dit alles'js, blijkt iedere keer weer
opnieuw als in Aalsmeer onder
auspiciën van de Kon. Ned. Maat
schappij voor Tuinbouw en Plant
kunde examen wordt afgenomen.
Zoals een beeldend kunstenaar
voor zijn werken alleen maar ge
bruik zal willen maken van het
bc-ste materiaal, dat te krijgen is,
kiest ook de bloemist van hetgeen
op de veilingen wordt aangevoerd
de beste kwaliteit en dit brengt
hem naast reclame voor zijn werk
en zaak tevens grote nadelen, want
de mindere soorten bloemen en
planten vinden hun weg naar de
straathandel, die met heel wat
minder kosten heeft rekening te
houden en goedkoper kan leveren.
De klappen, die het mooie bloe
menvak treffen komen dus een
deels uit de hoek waar de mid
denstand al zoveel moeilijkheden
uil té voorschijn zag treden: de
verminderde koopkracht als gevolg
van een sterk gedaald levenspeil,
maar ook van buiten ondervindt de
bloemenhandel grote nadelen,
evenals de staatskas, die door ge
brek aan voldoende afzetgebied
heel wat deviezen verloren ziet
gaan.
Landen als Engeland, Zwe
den, Noorwegen en Denemar
ken, vragen te weinig om hier
van een betekenisvolle export
te kunnen spreken en zélfs
Amerika, dat vroeger een bij
zonder goede afnemer was,
vooral van de Nederlandse
bollen importeert veel minder,
waarmede wel de kern van het
bloemenprobleem geraakt is.
Zelf kan de kweker-bloemenhan
delaar niets doen om verbetering
in zijn omstandigheden te bren
gen; zelfs de regering is hiertoe,
naar een bekend vakman ons na
drukkelijk verzekerde, onmachtig.
Men moet wachten, tot het tij v/eer
keert en zolang maar roeien met
de riemen die men heeft. Terug
keer van een bloeiend bedrijf is
alhankelijk van het buitenland en
de ontwikkeling der internationale
politiek. Helaas ziet het er, wat
dat betreft, momenteel voor de
bloemen- en plantenbranche don
ker uit, en de bonafidé bloemisten
z^n dan ook pessimistisch gestemd.
(Ingezonden mededeling)
F) E BRUINE RAT
heeft een beroerde
winter achter de rug,
en het had juist alle
maal zo prettig voor
hem kunnen zyn.
JStrenge koude bleef
uit cn de vochtigheid
liet evenmin te wensen
over. De mensen heb
ben hem echter een
poets gebakken. In
Wageningen is een
Plantenziektenkundige
Dienst, deze meent, dat
de goederènwaarde van
dertig millioen gulden,
die deze ratten per jaar
oppeuzelen toch eigen-
lqk wel een beetje de
spuigaten uitliep. De
gemeentebesturen van
610 gemeenten werden
ingeschakeld en tussen
half December van het
vorige jaar en Februari
van dit jaar was de rat
geen ogenblik zijn leven
veilig.
De ruim zeshonderd
gemeenten die aan de
actie deejnamen hebben
Intussen hun rapporten
bij de Dienst in Wage
ningen ingestuurd, zo
dat dr. L. W. D. Caudri
zoöloog van deze instel
ling een inzicht heeft
verkregen in de resul
taten. Welnu, hij is
hierover niet ontevre
den. In 109 gemeenten
werden zeer goede re
sultaten bereikt, in 253
was het effect goed, in
de overige plaatsen had
de bestrijding minder
effect. Tot de gebieden
die aan de actie deelna
men behoorden Lim
burg en Noord Brabant,
het Rijn- en Maasge
bied, een deel van
Utrecht de Kop van
Noord Holland, Zee
land en Groningen.
Was er dan een rat-
tenplaag? „Och": zegt
de heer Caudri. „niet
in de afmetingen dat
het publiek er veel van
merkte. Maar eerlijk
gezegd verdroot het mij,
dat de ratten jaar in
jaar uit een groot deel
van ons voedsel, dat
wü zelf zo bar nodig
hebben, opvraten." De
rat brengt schade toe
aan de tc velde staande-
gewassen, aan de onge
niaal. Dit doet vrezen,
dat zich in de aan
staande zomer een veld-
muizenplaag zal voor
doen. Een dergelijke
plaag pleegt zich om dc
vier tot vijf jaar to
openbaren. De laatste
was in.do Jaren 1943
1944, Zo gezien zouden
dorste voorraden in de
schuren, aan de mecl-
pakhuizen en aan dc
huisvoorraden. Hij tast
bouwwerken aan cn is
een gevaar voor de
volksgezondheid. Denk
slechts aan de ziekte
van Weill cn aan de
rattenbcetzickte en an
dere ziekten waarmede
de rat ons vee belaagt."
Nu de winter-actic is
beëindigd blijft het
zaak de behaalde resul
taten vast te houden.
Daartoe is particuliere
medewerking nodig om
die plaatsen waar zich
nog ratten bevinden, zo
als riolen, vuilnisstort
plaatsen en slachtplaat
sen te zuiveren.
Met de strijd tegen
de rat is de taak van
deze dienst niet afge
sloten. Bij het begin
van dit jaar was het
aantal veldmuizen, ook
wel kortstaarten ge
noemd, groter dan nor-
we dus deze zomer
weer aan de beurt zijn.
Dc muis richt grote
schade aan in het
wintergraan, het win-
terkoolzaad. het gras-
cn hooiland cn diverse
landbouwgewassen. Bij
do vorige muizenplaag
was onder meer het
Westelijke deel van
Utrecht hun operatie
gebied. Het publiek
heeft daar toen niet
veel van gemerkt want
in die jaren woedden
in ons land behalve de
muizen en ratten an
dere veelvraten, die nog
oneindig gevaarlijker
waren. Dezen zijn nu
verdwenen, dc ratten
en muizen echter niet.
In Wageningen zetelt
het hoofdkwartier van
onze defensie, waarop
wij ons vertrouwen ge
vestigd houden, mits wij
ons aan haar bevelen
houden.
TER BEZINNING
De bekende psychiater dr A. M.
Meerloo liet bij „Scrvirc" oen
boeiend bockie verschijnen over
„Do moeilijke vrede". Hij
betoogt op overtuigende wijze, dat
lichamelijke en geestelijke angst
een der belangrijkste oorzaken van
oorlog is. „De mens kan de span
ning van het onbestemde angstge
voel niet verdragen. Hy stort zich
liever in het gevaar, dan de span
ning langer te verdragen". Zo ver
klaart hij. dat vrij respectabele
Duitsers beestachtige wreedaards
werden. Vooral het hoofdstukje
„Angst en de held" is van een be
klemmende suggestie.
Zijn conclusie7 „De „allied Na
tions" vochten niet alleen voor de
mocratie en voor vrijheid, maar
voor een hogero orde van vrede,
verantwoordelijkheid en gerechtig
heid. die noodzakelijkerwijs gepaard
moet gaan met onvrijheden, welke
echter terwillc van dit hogere aan
vaard moeten worden. Lukt bet
'niet een dergelijke hogere orde te
Scheppen dan is deze oorlog tever
geefs geweest". Onder deze hogere
orde verstaat dr. Meerloo een hech
te, vrije en democratische interna
tionale gemeenschap, die meer ge
bondenheid en dus opoffering van
een deel der vrije souverelnitcit
eist.
Een ernstig, holder boekje, dat
iedere ware- vredesvriend lezen
moet.
Een werkje, dat enigermate bij
het voorgaande aansluit is „F i 1 o-
sofio van deze tij d", van de
Engolso wijsgeer dr. C. E. M. J o a d.
Deze gaat na, hoc do geestelijke
crisis van de twintigste eeuw is
ontstaan. Hij stelt vast dat vooral
dc jonge generatie alle besef voor
dc zin van waarden als goedheid,
schoonheid, liefde en eerbied voor
de menselijke persoonlijkheid
heeft verloren en zich daardoor
soms klakkeloos in het meest roe
keloze avontuur stort. Hij pleit
voor een diepere belevenis van deze
waarden. Uitgave „S e r v i r e".
Bezinning op het wezen van de
mens vraagt onze tijd en daarom is
het toe te juichen dat J. W. T E.
S i k k c s weer aandacht vraagt
voor één der grootste wijsgeren al
ler tijden: Spinoza.
Hy heeft getracht de Inderdaad
diepzinnige cn moeilijk te begrijpen
filosofie van deze machtige denker
in de beste zin dc3 woords te popu
lariseren. Wij menen, dat hij daarin
behoorlijk is geslaagd. Dankbaar
mogen wij hem zijn voor do alles
zins lezenswaardige levensbeschrij
ving. „Servlre" verzorgde ook
dit boekje
Voor leergierige jongens en meis
jes. doch ook voor vclo groteren
stelde Chr. Stapelkamp, met
medewerking van vele deskundigen,
een „Nederlandse beeld
encyclopedie" samen, die in
duidelijke prenten cn korte toelich
tingen vele interessante gegevens
bevat over dagelijkse gebruiksvoor
werpen. planten, dieren enz Jam
mer is het, dat het boek schier niets
bevat over belangrijke beroepen. De
Gezeten burgers reserve-officieren weer in het
bronsgroen werkpak, worden ols soldaten getraind
en gedrild. Zij passen zich snel aan, kankeren soms
waarderen de strozak en de cantinc en slapen onder
theorie alles „als vroeger".
Merkwaardig, hoe snel een
mens, ook al is hij de vier
kruisjes gepasseerd, zich schikken
kan in een nieuwe situatie. Vier
weken zijn we nu in Harderwijk,
maar het lijkt, of een burgerbe
staan reeds maanden en maanden
achter ons ligt. De strozak is ons
vertrouwder dan de lits-jumeaux
thuis, met behulp van een scherpe
patroon peuteren we een lichte
mitrailleur tot in onderdelen uit
elkaar, we weten wanneer de
wacht in 't geweer komt en hoever
een mortier van 5 schiet, en we
grinniken niet meer wanneer de
sergeantrmajoor Spierenburg des
morgens bij het appèl over de bin
nenplaats buldert: „Plaats van de
rechter voorste man hier vóór mij.
Rechter voorste man.vóór!!"
We zijn weer soldaten, ten minste,
het gaat er zo'n beetje op lijken.
Trouwens: wij brengen 'onze
dagen niet in ledigheid door! Des
morgens kwart over zes luid^ de
kazernebei, ten teken dat de dag
begonnen is, cn wanneer de mees
te onzer lezers zich nog even lek
kertjes omdraaien, hebben wij al
ontbeten. Vier lesperioden van drie
kwartier des morgens en een ge
lijk aantal des middags zorgen er
voor dat wij van achten tot vijven
in touw zijn. Een morgen- en een
middagpauze geven gelegenheid, in
de cantlne van koffie of thee met
twee koeken te genieten, tegen de
vooroorlogse prijs van 17 centen.
Zo worden wij in, snel tempo ge
reed gemaakt voor de taak, die
ons in Indonesië wacht.
Strijd tegen de slaap
Ongeveer de helft van het onder
wijs is theoretisch, en dat brengt
bepaalde moeilijkheden met zich
mee. Want de stem van de leraar,
gestadig en -in hetzelfde tempo
door het lokaal klinkend, heeft op
velen de uitwerking van een slaap
liedje. Steeds zwaarder worden de
oogleden, steeds verwarder de
beelden, die uit ons onderbewust
zijn opduiken. Vaak dromen wij
met open o'gou, zijn mijlen ver
wèg, totdat dc stem, die ons in
trance bracht, plotseling wegvalt
en een onheilspellende stilte ont
staat, die ons plots klaar wakker
maakt. Vooral het eerste en laatste
lesuur na de middagpauze zijn in
dit opzicht berucht. Onze sergeant
Huitinga heeft een probate wekker
in de vorm van een lange lineaal.
waarmee hij op de voorste tafel
slaat; wie wegsukkelde springt een
meter hoog als die knal tot zijn
verdoofde hersens doordringt.
r\E tijd is niet meer zo Mobilofoon, uitkomst voor wie zich
heel ver dat wij rijden-
de in een auto op een een
tonige weg onze echtgenote
thuis kunnen opbellen en
zeggen dat zij de aardappe
len op kan zetten, want dat
wij over een goed half uur
thuis zijn. Of als men op
een eenzame weg ergens op
dc Veluwe tussen Apeldoorn
en Amersfoort plots merkt,
dat de benzinetank leeg is.
even vlug van uit de wagen
een tankstation opbelt om
een paar liter van dat on
misbare goedje te laten aan
rukken.
'T* OT DEZE conclusie
kwamen wij toen wij
een dezer dagen, dwalen,
de over de jubileumbeurs,
natuurlijk ook terecht
kwamen op de. zoals
steeds, interessante Phi
lips, stand, waar men de
gehele dag door demon
straties geeft van de nieu
we Pliilips-mobilofoon.
Maar wij werden hiervan
nog meer overtuigd toen
wij het experiment zelf
beleefden, tijdens een auto
tochtje rondom Utrecht en
langs de weg eenzaam voelt
daarbij geregeld in telefo
nisch contact stonden met
de Philips-stand op de
Jaarbeurs.
Het gaat allemaal zo
dood eenvoudig of het de
gewoonste zaak van de
wereld is. Men haalt e'en
knopje om en men hoort
de man op de jaarbeurs
stand, die belangstellend
informeert of de zon
schijnt of dat het 6oms
regent eri prompt vertellen
wij de jaarbeursbezoekers,
dat noch het een noch het
ander 't geval is maar dat
het ondanks dit toch heel
behoorlijk weer is. „We
passeren juist.de brug over
het 'Merwedekanaal.
Over!" En op hetzelfde
moment springen een aan
tal lampjes op een grote
plattegrond van Utrecht,
welke boven de stand
hangt aan, precies waar
de Rondweg het, op de
kaart met een brede zwar
te streep aangegeven, Am
sterdam—Rijnkanaal
snijdt. Zo kan men op de
Jaarbeurs de wagen op de
„voet" volgen.
Ondertussen snelt onze
wagen met een vaartje van
50 km. over de weg voort
en babbelen wij rustig als
of wij thuis bij de% telefoon
zitten met de spreker in
de telefooncel op de jaar.
beurs.
\SJ AT men te doen heeft
v om zo'n apparaat in
zijn wagen te doen plaat
sen? Bij de radiodienst
van de P.T.T. ligt de zorg
voor het civiele gebruik
van de Mobilofoon, en deze
distribueert de aanvragen.
Hoe het werkt? Ook al
niet zo ingewikkeld. In de
rijdende auto wordt als
mobiele post een Philips-N.
S.F. zendontvanginstallatie
geplaatst, met bedienings
kastje, luidspreker, ge
monteerd onder het dash-
bord, microfoon en een
zeer kleine antenne op het
dak van de auto. Het ge-
luid wordt door de op ver
schillende punten van ons
land (elke zendinstallatie
heeft een actie radius van
ongeveer 40 km) door do
P.T.T. op te stellen cen
traal posten opgevangen
en doorgegeven aan elk
willekeurig telefoonnum
mer; Zo is het natuurlijk
ook in omgekeerde volg
orde mogelijk, terwijl het
wederzijdse zenden en ont
vangen plaats heeft door
middel van een ultra korte
golf van ongeveer vier me.
ter, waarbij gebruik wordt
gemaakt van het moderne
systeem der frequentie-
modulatie.
T-T ET is op het moment
nog niet te zeggen
welke mogelijkheden de
Mobilofoon biedt. Zij zijn
vrijwel onbegrensd. Wij
denken slechts aan genees
kundige diensten, politie,
brandweer, wegenwacht
verkeers- en havendienst
om nog niet eens te spre
ken over de grote waarde
welke een dergelijke in
stallatie voor doktoren
heeft. Maar deze demon,
stratie. die wij als oog- en
oorgetuige hebben meege
maakt. sterkte ons in de
overtuiging dat hier een
belangrijke stap is gedaan
in de richting van de ver
volmaking van snelle ver
bindingen in onze samen
leving.
De luitenant B. heeft een ander
middel. Hij vraagt midden onder
de les: „Willen de heren even op
staan?" Meestal blijven er dan
twee of drie zitten die quasi pein
zend voor zich uit staren, tot ze
nog volkomen verward door de
anderen mee opgetrokken worden.
„Gaat u weer zitten, heren," zegt
de luitenant. „We gaan met frisse
moed verder."
Ja, ook daarin zijn we weer
soldaat, we kunnen op elk wille
keurig uur van de dag slapen,
zelfs thuis, als we met verlof zijn.
Een nog niet zo lang getrouwde
vaandrig op onze kamer vindt dat
niet prettig, en gaat nu Donderdags
en Vrijdags vroeg naar bed, om te
voorkomen, dat hij Zondagsmid
dags bij de thee begint te snurken.
Fris als een hoentje komt hij thuis.
Dat bezorgt hem intussen een
standje van onze handels-attaché
die zeer terecht opmerkt: „Ik vind
dat niet de ware geest. Doe als ik:
ga Zaterdag en Zondag vroeg naar
bed, dan kom je des Maandags fris
en uitgeslapen bij de dienst." De
huichelaar!
Over slapen gesprokenhoe
men zich toch in de mensen ver
gissen kan. De candidaat-notaris op
<?nze kamer ontpopt zich als een
warm voorstander van met open
ramen slapen, ook al vriest het zo
dat de rijp op de dekens ligt. Maar
onze bioloog, een echte natuur
vriend die op een kilometer af
stand een mees van een vink kan
enderscheiden, brult: „Dicht, dat
raam. Hebben jullie ooit gehoord,
dat er iemand van de stank ge
storven is?"
'n Boos heertje
Hoewel we nu allemaal voorzien
zijn van werkpak en battle dress,
wil het met onze kledingvoorzie-
ning niet erg vlotten. Hoewel de
winkels uitpuilen van schoenen, is
er in het militair magazijn alleen
schoeisel voor dwergen en reuzen.
De middelmaat van 40 tot 43 schit
tert door afwezigheid. Trouwens,
van de meeste artikelen is de voor
raad zeer gering, er schijnt iets te
haperen aan de samenwerking tus
sen de betrokken militaire instan
ties.
Dat alles is natuurlijk een prach
tig argument om te kankeren, want
ook daarin zijn we weer echte sol
daten. In ons stamcafé aan de
Strandboulevard wordt de zaak
breeduit besproken en de critiek
niet gespaard.
Een oude heer aan de leestafel
hoort het aan en windt zich kenne
lijk op. Je ziet hem als 't ware den
ken: „Die verdraaide kerels! Nog
net zulke redeloze kankeraars als
vroeger." Maar hij bedwingt zich
schrUver zag dit bezwnar en biedt
daarvoor enigszins zijn excuses aan.
Misschien komt er eens een tweede
deel? Uitgever: J. H. Kok, in
Kampen.
De uitgeverij „De Driehoek", ge
vestigd te Wilgenhof 's-Gravelond.
die zegt alleen „goede" boeken uit
te geven, heeft zich ditmaal met
Gustav Lundgrcn: Hond
schrift en Karakter. Ver
taling door dra. N. Boclcn-Ronnclt,
vergist: dit is geen „goed" boek.
Het omslag is lelijk, niottemin
belooft het veel: „de bekende
Zweed Gustav Lundgrcn loert ons
een mens tc kennen uit zijn hand
schrift". Waar de inhoud van het
boekje voor 90 pCt. biykt tc zün
ontleend nnn Klagcs, voor 5 pCt.
aan Pulver en voor nog onigo pro
centen aan enkele andero auteur»,
blijft er voor ,tde bekende Zweed*
niet heel veel over Op zichzelf lijkt
my dit niet erg. Niet alles, wat
goed is, behoeft gloednieuw te zijn
on met name wat Klagcs betreft,
hij is stellig oud, maar niet verou
derd. De originele gcdachtcngang
van Klagos is in dit werkje echter
op zulk een wijze verkort en ver
vlakt. dat van zijn oorspronkclUke
theorie toch werkelijk iets te wei
nig is overgebleven. De denkbeel
den van Klages (en zoals gezegd,
véél anders Is hier niet te vinden)
worden in dit boekje weergegeven
op zulk ccn summiere wijze, dat op
talrijke punten hier niet vion opper
vlakkig, maar van onjuist moet
worden gesproken.
Onder leiding van
B. SPRINGER
TOÜRNOOI TE HEERLEN
Het tournooi te Heerlen, geldend
als voorwedstryd voor het kam
pioenschap van Nederland heeft
aangetoond, dat dc spelers uit
Noord- en Zuid-Holland te sterk
zyn voor do meeste kampioenen
van de andere districten.
Overigens is er fel gestreden cn
de spelers gingen de moeilijkheden
niet uit de weg. Het spel van de
Brabander v. d. Heuvel heeft op
my een zeer goede indruk ge
maakt. Zijn spelopvatting is uit
stekend, alleen mist hij de nodige
routine. Ook de man uit Gronin
gen, Doornbos, liet goede dingen
zien.
Hieronder een zeer interessant
partytje uit do vijfde ronde tussen
deze spelers.
v. d. Heuvel, Wit; Doornbos, Zwart
1. 33-28, 18-23; 2. 39-33, 12-18;
3. 31-27, 17-21; 4. 35-30, 7-12; 5.
30-25, 1-7; 6. 44-39, 20-24; 7. 37-31,
15-20; 8. 40-35, 10-15; 9. 34-30, 24-
29; 10. 33x24, 20x29; 11. 41-37, 21-
26; 12. 50-44, 14-20; (sterker was
18-22 enz.) 13. 25x14. 19x10; 14.
28x19, 13x24; 15. 30x19, 18-22; 18.
27x18, 12x14: 17. 44-40, 14-10; 18.
32-28, 9-14; 19. 37-32, 26x37; 20.
32x41, 14-20; 21. 41-37, 19-24; 22.
28-22!! (Velen zouden gespeeld
hebben 39-33 waarna Zwart met
20-25, gevolgd door 24-30 enz. het
spel ongeveer gelijk krijgt.) 22.
10-14; 23. 37-32, 5-10; 24. 46-
41, 4-9; 25. 41-37, 14-19; 26. 37-31,
10-14; 27. 39-33, 9-13; 28. 43-39,
7-12; 29. 48-43, (Onlogisch. Nu
wordt 49 geïsoleerd.) 2911-
17; 30. 22x11, 16x7| 31. 32-28, 7-11;
32. 47-41, 11-16; 33. 31-27, 20-25;
34. 41-37, 2-7; 35. 37-32, 7-11; 36.
42-37, 3-9; (Stond nu 49 op 48 dan
zou Wit een stuk winnen door 48-
42, 36-31-26 enz. Nu komt Wit Juist
een tempo tekort.) 37. 49-44??
(Aangewezen was het volgende: 37.
36-31, 14-20; 38. 31-26, 9-14; 39.
27-22, 12-18; De rest verliest snel.
40. 22-17, 11x22; 41. 28x17, 16-21;
beste. 42. 17-11, Cxl7; 43. 37-31 en
Zwart staat slecht. Na de tekstzet
komt Wit in moeilijkheden.) 37.
25-30'! (Natuurlijk.) 38. 36-
31, 15-20; (Veel sterker is 14-20 cn
9-14,) 39. 31-26, 20-25; 40. 27-22,
11-17?? (4012-18; 41. 22-17,
11x22; 42. 20x17, 19-23!! 43. 32-27,
13-19; 44. 37-32, 8-13; 45. 26-21,
14-20; geeft stukwinst voor
Zwart.) 41. 22x11, 16x7; 42. 26-21,
14-20; 43. 21-16, 9-14; 44. 37-31,
13-18; 45. 31-27, 8-13; 46. 27-21 (de
noodlottige 37ste zet drukt wel
zy/aar op de witte stelling.) 46.
6-11; 47. 32-27, (Nu gaat de
klok ook nog een woordje mee
spreken. De situatie was echter ho
peloos voor Wit.) 4718-23;
48. 28-22, (Er is niet anders.) 48,
23-23; (Verovert materiaal.)
49. 22-18, 13x31; 50. 33x22, 31-36;
(De tijdcontróle was aahter de rug,
maar Wit kon meteen opgeven.
Een onverwacht einde van een zéér
goed opgezette partij.
rekent af en slaat de deur nijdig
achter zich dicht.
„Meneer was boos", zegt de ober.
„Waar bemoeit hij zich mee?"
vragen wij.
„Hij is gepensionneer4 generaal,
en oud-minister van oorlog. Uit
Den Haag geëvacueerd in de oor
logsjaren." Tja, alles weten, is al
les vergbven. De generaal zal zijn
borrel op de Witte missen. En dat
geklets van die reserve-officieren,
over schoenen en interlockjes aan
te moeten horen, wanneer je al zes
jaar in de verbanning leeft
Hé, die korveeërs
Vier man van de F-cursus, die
straks als majoor of overste naar
Indië zullen gaan, belanden in hun
werkpak in de kantine van de ka
zerne te Ermelo. Ze hebben een
oefening in de buurt en gaan er
even een kop koffie met koeken
halen. Maar het is er druk, alle
stoelen zijn bezet en dus gaan ze
maar op de rand van het biljart
zitten. De kantinebaas Intussen
heeft scherpe ogen en waakt over
zijn spullen als een kloek over
haar kiekens. Zijn stentor
stem davert door de zaal: „Hé, die
korveeërs daar achteraan, ga als de
weerlicht van dat biljart af!!" Be
schaamd staan de a.s. hoofdofficie
ren op. De een is houtvester, de
ander accountant, de derde be
stuurt een groot landbouwbedrijf
in het Zuiden, de vierde is inge
nieur. Maar het bronsgroen werk
pak kent geen graden, geen rangen,
geer. standen
„Ik moest er toch mee lachen,*
zegt gul de man uit het Zuiden.
„Weet zo'n kantinebaas veel!"