V. d. WAALS BLIJFT ONBEWOGEN
Zal het IJzeren Gordijn morgen
Westwaarts schuiven?
Burgemeester Oud in conflict
met Schreieder
Onbenullige ontkenningen
tegenover gruwelijke
feiten
Blijft dames hockey team
ongeslagen?
Berusting
wordt0 h u 'oo k1 n b*" cèn' a au - Geven is immers zaliger dan
te ontvangen
Zevende strijd
tegen Frankrijk
Een Homerisch
gelach
Zaterdag 17 April 1948
3
Ondanks felle aanklachten:
En vordor: alles draalt „la' maar ritten" (dat
AiS ötalljl TUI eens de JNObelprijS om „dat wat je niet hebt" schijntje oorlogsschuld...).
Waarom zou Truman byInderdaad „geven Is be-
vnnr dp VrpHp krppfr on van Truman dlc gelegenheid Stalln niet ter dan te ontvangen",
voor oe v reue tn van 11 uuimi een paa* Rtoombommetjca Ala mIiar biyven geven,
cadeau doen. Dan zou er dan krijgen we vrede. Dan
Enige ogenblikken vóór gistermiddag het proces tegen Van der Waals werd hervat, hadden
wij een kort onderhoud met zijn verdediger, mr. J. E. van der Starp. Wij vroegen hem, of
het zijn plan was in de komende dagen, indien dit mogelijk was, in te gaan op de achter
gronden van de even ontstellende als ingewikkelde geschiedenis, met name voorzover het be
treft het dusgenaamde England-Spiel.
Natuurlijk, zei mr Van der Starp. Dat komt Woensdag. Daarvoor ben ik tenslotte hier,
precies als u.
Uitsluitend daarvoor? Uitsluitend daarvoor!
Met doze merkwaardige uitlating van do verdediger ls, dunkt ons, de sfeer getekend, waarin zich dit
proces afspeelt. Het gaat voor velen niet meer om dc vraag, of Van der Waals al dan niet ter dood zal
worden veroordeeld, want dat staat reed6 onomstotelijk vast. Driemaal hebben gisteren getuigen verklaard
dat het Van der Waals was, die In Illegale groepen kwam. verraad pleegde, de arrestaties voorbereidde
of er zelf bij tegenwoordig was. Z\j wezen hem met de vinger aan: daar zit hij... En do'verrader ver
trok geen spier van zijn gezicht. En toen, na do ver klaringen der getuigen, de president hem vroeg of
hij hun nog vragen had to stellen, zei do verrader mot een lichte bulging: Ik dank u, president.
H(J had niets meer te vragen. Hij zweeg. En wie zwUgt stemt toe.
beginnen, omdat de code daar
voor ln mijn vulpotlood stond
gegraveerd. En daar hebben ze
toen lk gearresteerd werd, nooit
naar gevraagd, want dat wist
Van der Waals niet. Mijn zak
boekje, waar hij w e 1 van wist
hadden ze direct te pakken.
Getuige ls eerst tor dood en
daarna tot levenslang veroor
deeld.
Hebt u deze getuige nog iets
te vragen? zegt de president.
Dank u, antwoordt Van der
Waals weer.
Engeland Spiel komt
Woensdag ter sprake
Des te merkwaardiger moet het
worden geacht, dat Van der Waals
op volstrekt onbelangrijke punten
met onbenullige ontkenningen
kwam aandragen. Toen Schreieder
die opnieuw blijk gaf over een
fenomenaal geheugen te beschikken
vertelde dat Anton voor het
verraden van de Haarlemmer Bier-
huys vijfduizend gulden had ont
vangen, probeerdo de verdachte
uiteen te zetten, dat hij dit geld
later heeft teruggegeven.
Neln, zegt Schreieder, die al
door in zijn kleine handen wrijft,
das 1st nicht wahr. Waarom zou hij
dat hebben gedaan?
Als de zaak-Oud ter sprake komt
wil Van der Waals niet op zich
laten zitten, dat h!1 de 12.000.
die de Rotterdamse burgemeester
hem gaf voor de voorbereiding van
een tocht naar Engeland, zelf ln de
zak heeft gestoken. Dat geld heeft
hi1 afgedragen aan 'n zekere John
Verhagen en daarvan heeft Schreie
der alles geweten. Schreieder heeft
zelfs goed gevonden, dat hii mr.
Oud. die van de kant der N.S.B.
gevaar begon te lopen, mee naar
Engeland nam. In Engeland zou hii
zün motoruitvinding aan de gealli
eerden afstaan.
Neln, zegt de Kriminal-Dlrec-
tor, dat klopt niet. Ik heb nooit
van een John Verhagen gehoord en
lk heb hem nooit gezien. Wie moet
dat geweest zün?
Wel, zegt de president, dat zou
uw concurrent van de Intelligence
Service ziin geweest.
Als hij dat was geweest, zou
lk hem gekend hebben!, zegt Jo
seph Schreieder. En hii zegt het
zo gedecideerd, dat zelfs het Hof
lacht.'
Arrestaties geeft Van der
Waals toe. Jawel, hll heeft
Blerhuys ln opdracht van
Schreieder, naar Rotterdam ge
lokt en daar doen arresteren.
Blerhuys had een lid van de
Voor de Zondag,
Vandaag heb ik een zieke be
zocht, waar ik veel geweest ben.
maar niet veel meer komen zal. Het
is nu bijna gedaan met die lange,
afschuwelijke weg der aftakeling.
Laat ik dc bijzonderheden u spa
ren. Eigenlijk zijn er helemaal geen
bijzonderheden. Het is zo'n dood
gewoon gevaldat cr gewoon
Iemand dood gaat. Straks zal cr een
advertentie en'een rouwkaart zijn.
Dan volgt cr een begrafenis, zoals
er dagelijks begrafenissen zijn. Het
gezin is in rouw gedompeld, maar
het leven gaat door en stelt zijn
eisen.
Men meent, dat het christelijk ls,
om de kracht te vinden, hierin te
berusten. Spottend vraagt Multa-
tuli, of er soms iets anders moge
lijk is. en of we ook in een over-
lijdens-aankondiging zouden kun
nen zetten: maar we laten het er
niet bij zitten!
En toch zal elke vezel van ons
leven tot het uiterste verzet bieden
tegen de dood, die onmenselijk is.
al is hij algemeen-menselijk. Vreemd
geval. Nu moet u nyg een keer
naar het slot van Johannes 21.
Simon Petrus heeft één keer oog in
oog gestaan met de dood. Toen
capituleerde hij, verloochende zijn
Heer en redde zijn leven. Hij kon
niet anders
Maar vanuit Paasfeest zegr
Jezus hem aan, dat hij éénmaal, als
hij oud geworden is, zich door een
ander zal lafën gorden en laten
brengen, waar hij niet wil. En op
dat we het niet zouden misverstaan,
tekent de evangelist cr bij aan: dit
zeide Hij, daarmede doelend op de
dood. waarmede hij Christus ver
heerlijken zou. Vreemd: er is dus
een positieve dood. Een gaan,
waar we niet willen zijn, om Hem
te verheerlijken.
Daarvan heb ik nu weer eens
iets mogen zien. Niet van een held
haftig weerstand bieden of berus
ten. Maar van de blijdschap, van
de humor, van het vreugdevol ge
heim van een mens ,die weet: Jezus
Christus laat het er niet bij zitten!
De dood is verzwolgen ln de over
winning. zegt Paulus.
Straks zal er een advertentie zijn
en een rouwkaart en al die andere
dingen. Ja zeker, en ook de rouw.
Maar er zijn er velen door de
eeuwen heen geweest, die begrepen
hebben wat Petrus zelf geschreven
heeft, jaren nadien: wedergeboren
tot een levende Hoop. v. E
Wehrmacht neergeschoten en
stond in verbinding met de il
legale groep van broeder Jo
seph Klinge in Heemstede.
Dat geèft u toe?, vraagt
de president nadrukkelijk.
Jawel zegt do verdachte
onbewogen.
Naast ons zegt een collega: Dat
is de eerste doodstraf...
Maar als even later wordt vast
gesteld. dat Van dor Waals na het
oprollen van het Nationale Comité
50.000 guilden kreeg, probeert hii
door een ingewikkeld en onsamen
hangend betoog duidelijk te maken,
dat hii hiervan niet minder dan
20.000 gulden heeft ter hand ge
steld aan een bekend Illegaal wer
ker. De .rest heeft hii teruggegeven
aan Schreieder.
En weer komt de kleine figuur
in de bruine overall voor het hekje
en weer klinkt zün korte: Nein!
door de zaal.
Als de president aan Schreieder
vraagt, of hii Van der Waals steeds
weer voor iedere zaak apart in
structies gaf. zet Schreieder uiteen,
dat hii weliswaar steeds weer met
zün V-Mann de tactiek besprak,
maar dat Van der Waals dc „gene
rale opdracht" had. zich in illegale
kringen in te dringen en daarover
rapport uit te brengen. Hü bracht
dan ook uit eigen initiatief tal van
zaken aan. En zün activiteit was
zo groot, dat hii eind 1942 het Ade-
laarskruis ontving, hem geschonken
dóór Hitler op grond van zün ver
diensten voor 't Groot-Dultso Rijk.
De chef van de S.D dr. Harster,
heeft het hem persoonlijk ln Den
Haag overhandigd.
Huiszoeking
Er valt een diepe stilte in de
zaal. als de belaarde mevrouw
Kwak voor het Hof verschünt. Zü
vertelt dat haar zoon Jan illegaal
werkte, o.a. met prof. Schoenmaker
uit Delft en met de politiemannen
Van den Ende en Ridderikhof. In
April 1941 maakte hü kennis met
Van der Waals, die hem thuis op
zocht. „Ik heb hem een kop koffie
gegeven." zegt de dame in het
zwart, „maar toen hebben mün
zoon en hü zich teruggetrokken en
wat er besproken is. weet ik niet.
Korte tüd later kwam Van der
Waals bii me en vertelde dat Jan
groot gevaar liep. Maar hü had
hem een goed onderduikadres be
zorgd en ik behoefde niet bang te
zün. Ik heb hem toen de tas van
Jan meegegeven, omdat hü vroeg,
of er soms nog belangrijke dingen
in huls waren. Iri die tas zat een
doos met ampullen, die bacillen
bevatten en een aantal adressen
van illegale werkers..."
Later bleek, dat Jan Kwak ge
arresteerd was en in Scheveningen
zat. Eü de arrestatie had Van der
Waals Jans fiets gestolen. Er kwa
men Duitsers huiszoeking doen en
daarbü was een man. die zijn hoed
diep over de ogen had getrokken
en zijn kraag had opgezet. Msar
mevrouw Kwak had aan de stem
Van der Waals herkend, die direct
had aangewezen, waar Jan zijn
patronen verborgen hield. Jan
Kwak is niet levend teruggekeerd.
Later^heeft mevrouw Kwak een
bezoek gebracht aan Van der
Waals in zün woning aan dc Ro-
chussenstraat te Rotterdam. Zü
heeft tegen hem gezegd: Het is uw
schuld, dat myn zoon gevangen zit;
u hebt ons bedrogen.
En wat zei hü daarop?, wil
de president weten.
Hü gaf het toe, zegt me
vrouw Kwak met een trilling
ln haar stem.
Verdachte, hebt u deze ge
tuige nog iets te vragen?
Neen, dank u, zegt Van der
Waals.
Gevaarlijk spel
De getuige A. J. Bakkes, een nog
jonge man met een scherp gesne
den gezicht, vertelt van het ge
vaarlijke spel, dat hij met Van der
Waals heeft gespeeld. Bakkes ver
zamelde spionnagemateriaal in
België en Frankrijk en de groep-
Schpenmaker zorgde voor de ver
zending. Van der Waals kwam met
getuige in contact en gaf hem de
raad, het materiaal voortaan aan
hem te geven. Hü had rechtstreek
se verbinding met Londen en toon
de de enveloppen, waarin zijn koe
riers de berichten over brachten.
Ook vertelde de verrader, dat hii
bezig was met de voorbereiding
van droppingsplaatsen in de Bies
bos.
En dan. zegt Bakkes, heeft
hii nog geprobeerd mij wüs te ma
ken. dat hij een zender had. Hii
tikte op een luidspreker, die met
een draadje verbonden was aan
een apparaat. En hij had niet in de
gaten, dat ik h e m wel in de gaten
had...
Bakkes klikt om en trekt een
trlomfantelük gezicht tegen Van
der Waals, die fünties glimlacht.
Ik heb hem aan het lijn
tje gehouden, door hem kaar
ten te geven van vliegvelden,
maar daar kon hü niets mee
Pover verweer
De weduwe van de illegale wer
ker Stoppelenburg, die met beheer
ste stem haar verklaringen aflegt,
vertelt dat haar man In samenwer
king met Piet Goudswaard uit Slik
kerveer het blad Vrij Nederland
uitgaf. Van der Waals kwam bij
hem thuis en bood veel geld aan,
dat zogenaamd van de regering in
Londen zou komen. Hy zou ook
zorgen voor een nieuwe druk
pers en hij stelde zich beschikbaar
om met zijn „kleine doktersauto"
's nachts kranten en oranje strooi
biljetten uit te werpen. Met zyn
doktersauto kon hy dat doen, dan
hielden dc Duitsers hem niet aan.
Korte tijd na het eerste contact
werd Stoppelenburg gearresteerd.
Hij is niet levend weergekeerd. Op
7 Augustus 1942 schreef hy nog een
illegaal briefje uit de gevangenis,
waarin o m. staat ,,V. d. W. is de
verrader"...
Gedurende de verklaringen van
getuige Stoppelenburg zit Van der
Waals onbewogen, met een büna
hautaine uitdrukking op zün ge
zicht, te kijken.
Dank u, zegt hij, als de pre
sident hem vraagt of hij nog iets te
zeggen heeft. Ook de verdediger
doet er het zwügen toe. Voelen ver
dachte en verdediger belden, dat
het een hopeloze onderneming ls,
tegen deze verpletterende verkla
ringen ontlastende argumenten aan
te voeren?
Ook aan de getuige Hendrik Ol
den, die hü aan de Duitsers uitle
verde heeft Van der Waals niets te
vragen. Getuige werkte samen met
Jan Kwak en kreeg door Wagen
maker contact met de verrader.
Wagenmaker had het plan, burge
meester Oud naar Engeland te hel
pen, maar Van der Waals, die toen
optrad onder de naam „Cranen-
donk" de meisjesnaam van zijn
moeder! had daar aanvankelijk
bezwaren tegen, want „hij ver
trouwde Oud niet".
Olden is eerst ter dood veroor
deeld en hij kreeg daarna levens
lang.
Dan staat Van der Waals op
om zich te verdedigen. Ieder
rekt de hals, om geen woord te
missen, van wat do verrader op
(lo verklaring van Olden zal
zeggen. Maar Van der Waals
zegt alleen, dat hü ten huizo
van Olden niet naar de radio
heeft geluisterd. Hy stelt er
prys op om dit te ontkennen.
Een uiterst, pover verweer.
Mr. Oud getuigt
De president wil van Schreieder
weten, of het inderdaad zijn plan is
geweest Van der Waals met Durgc-
meester Oud naar Engeland te zen
den. Dat zou toch spoedig ontdekt
zijn?
Schreieder heeft zijn antwoord
gereed. Het was oorspronkelijk niet
zijn plan geweest, maar Van der
Waals had het aan hem voorgelegd
als een plan van Wagenmaker.
Toen is in Rotterdam, by Woelk, de
gedachte opgekomen om Van der
Waals mee te zenden. Mr. Oud was
tenslotte de beste referentie, die
Anton hebben kon.
De president brengt Schreieder
een compliment, voor zyn werk als
politieman. Als wij in Rotterdam
zulk een Duitser hadden gehad,
zouden wij niet zo rustig hebben
geleefd als nu we een dronkaard als
Woellc hadden. Maar juist omdat u
bekend staat als een scherpzinnig
man. kan ik niet begrijpen dat u
werkelijk Van der Waals wilde
meezenden.
Schreieder antwoordt hierop met
een college over de methoden, waar
op men als Kriminal-Rat verraders
hanteert en hij zet uiteen, waarom
hij dit „spel" toch wel even door
wilde spelen, hoewel hij feitelijk
Van der Waals nog te kort kende,
om zulk een belangrijke zaak met
hem te gaam ondernemen. Niette
min kon de schijn toen nog worden
volgehouden, alsof het plan serieus
was, mede met het oog op de posi
tie van Woelk en de gevoeligheden
van Van der Waals. Ik weet niet, of
de president my begrüpt?
Ja ja, zegt mr. Van Vollenho-
ven.
Scherp ondervraagt dan de ver
dediger Schreieder over zyn plan.
Hoe wilde hij mr. Oud naar Enge
land doen brengen? Lag er met
reeds een schip gereed in de Schc-
veningse haven? En waren daar
dan geen Duitse papleren voor no-
d'Schreieder: Ach, er waren zoveel
illegale papleren in Nederland. Die
zouden h.e?voor ook wel beschik
baar zün geweest.
De lampen der fotografen
flitsen weer en de filmcamera's
zoemen als de burgemeester
van Rotterdam, mr. P. J. Oud
voor het getulgenhekje ver
schijnt. De burgemeester ver
telt, hoe aanvankelijk perso
neel van het stadhuis hem had
aangeraden naar Engeland to
gaan, omdat hem een groot ge
vaar dreigde. Vla ds. West-
myse was hy ln contact, geko
men met een zekere Cranen-
donk
Is dat de man, die daar
achter n zit?, vraagt de presi
dent.
Mr. Oud kijkt In het bleke
gezicht met de fletse ogen. Van
dei Waals knippert zelfs niet
niet dc oogleden.
Dat ls hij. zegt mr. Oud.
Hy kwam by me als agent van
de Nederlandse regering en hy toon
de een revolver met een W en een
kroontje, die hy persoonlijk van
H.M. dc Koningin in Londen had
gehad. Zes of zeven keer is hy thuis
by me geweest om het plan voor
een overtocht naar Engeland te
bespreken Ik gaf hem daarvoor
f 12.000.en hij raadde mij aan,
hem al mjjn geld te geven, want
anders moest hy voor het illegale
werk toch weer geld aan Londen
vragen. Als ik ln Londen aankwam
zou hy wel ln orde maken,, dat het
teruggegeven werd. Later heb lk
gehoord, dat alle dienstrevolvers in
Nederland een W en een kroontjo
dragen, zegt burgemeester Oud on
der algemene hilariteit.
Critnendonk boos
Cranendonk vertelde me verder,
dat hii reeds een paar maal als pa
rachutist gedropped was en hy
noemde dat een gevaarlijk karwei.
Hy had overigens naar hy zei
een Innig contact met minister
Gerbrandy... Ik weet wel, zegt de
burgemeester, dat dit thans alle
maal een beetje onnozel klinkt,
maar ja, er zün er zoveel Ingevlo
gen! In Augustus zouden we scheep
gaan, onder de vlag der Duitse ma
rine en gekleed in Duitse uniformen
maar toen kwam er uitstel. In Sep
tember kwam Cranendonk me ver
tellen, dat het weer in Nederland
wel goed was, maar dat het aan de
Engelse kust geducht spookte, zo
dat we de reis over een poosje
maar per vliegtuig moesten maken.
Havenmeester Cortland noemde het
verhaal over dat slechte weer aan
de Engelse kust een waanzinnig
verzinsel en daarop heb ik het con
tact met Van der Waals verbrokon.
Hoe nam hy dat op?, wil de
president weten.
Hü was'boos!, zegt mr. Oud
met een glimlach. Hü zei.tegen me:
Dat is wat moois, dat de burge
meester van Rotterdam zyn woord
breekt: ik, Cranendonk. heb nog
nooit mijn woord gebroken...
Als mr. Oud even later ver
telt, dat cr huiszoeking by hem
werd gedaan en dat hy later
door Schreieder werd verhoord,
ontstaat er een klein conflict
tussen de burgemeester en de
kleine Kriminal-Direktor, die
dit ontkent. Mr. Oud begint
dan Duits te spreken en zet
omstandig uiteen, hoe de zaak
zich toodroeg. U hebt me zelfs
nog gevraagd, waar Coiy'n was!
Nee, zegt Schreieder, dat
was geen verhoor. U bent ver
hoord door Roehn, dlc alles op
schreef In een andere kamer.
Ik had met u slechts een be
loofd gesprek. Ik heb immers
niets opgeschreven?
En dat moet mr. Oud toegeven.
Danke schön, zegt Schreieder.
Maar h(j ls van burgemeester Oud
nog niet af. U hebt gezegd, dat de
eerst vier of vijf dagen erg gevaar
lijk voor me waren en dat ik wel
leder ogenblik last kon krygen. En
daarop hebt u me gezegd „auf Wie-
dersehen!". zegt mr. Oud onder al
gemeen gelach.
De president: U vond het bUik-
baar toch ggen prettige zaak, die
reis naar Engeland van Van der
Waals. Is het wel, Schreieder?
Schreieder: Ik was cr niet „be-
geistert" van. De kleine Duitser
praat er nog wat over door, maar
geheel duidelilk worden zyn bedoe
lingen toch niet.
Een ontkenning
I.
En dan komt er weer een moeder
voor het hekje, de moeder van Jan
Meijer, die door Van der Waals
naar Rotterdam werd gelokt en
nooit terugkeerde. Jan Meyer zat
ln de zendgroep, die contact had
met de agent Zomer.
Ernst May, de codespecialist van
de SD die zulk een belangryke rol
speelde In het England-Spiel komt
getuigen. Het is een grote, boers
uitziende man. Hij vertelt aarze
lend dat van der Waals de afspraak
maakte, die Meijers arrestatie ten
gevolge had.
Wat hebt u daarop te zeggen,
verdachte?, vraagt mr. Van Vol
lenhoven.
Ik maakte wel de afspraak,
maar wist niet, wat er gebeuren
zou.
President: Had u geen vermoe
den
Verdachte: Ik wist dat er 'n re
delijke kans op arrestatie bestond.
In de volgende zaak horen we
voor de eerste maal een posi
tieve ontkenning van Van der
Waals. Als de heer en mevrouw
Bootsma uit Zwolle hebben ver-
wat atoombommetjes ontving
misschien gaf hij ons dan
VREDE
wel
zjjn om vrede met de vre
de te sluiten.
Fen van de merkwaar- t»™ct£pw ongótwUfeld nog "verder ven tc koeaterch voor
•sf-o nniTrtn „.rtitro ennn f»r» At
dlgste pryzen, welke
exacte wc-
wiskunde
mensheid Pnnn
voor allebei de aardigheid is cr geen olio meer nodig
af zijn en de vredo cr wol voor slagschepen en bom-
by varen. Prompt depo- menwerpors. in 't Mldden-
neerde Stalln het „recept" Oosten. Wie zou cr nog
waar zjjn knappe bom- zorg behoeven to hebben
men-koks toch niet al to voor eindclozo püpleldln-
best raad nteo weten, ln gen en vrees en dus ovcr-
de prullemand. Hy zou dreven vriendschap bchoe-
en Molotov opdra- Arabieren?
in dczo weroTd"' worden aHorn maïr dloDoTde'out grn oen Molotov-plan in Van Marshall- én van
uitgeloofd ls die voor do ,n eewerkt wordt probers elkaar tc draaien tot her- Molotov-plan (world re-
vrede. HU ls al enige ma- nl„„ hct ocns serieus met stpl vnn <1(' voormalige as- covery plan) zou de nleu-
len toegekend zonder dat nmiere tak van Vleten- landen, waarvan natuur- we joonse onafhankclUko
dit tot vrede veel heeft schap dê ns^hologle lUk ook de USA. Chili en sUat (Blln de tolatnndlto-
bijgedragen. Doch hoe het «miiJk ,»Ient om rfe wcinltre Columbia eventueel zou- ming wanrvan Engeland
zy, zonder vrede kunnen menselijke deugden to den mogen profiteren. cn do USA zo onbaatzuch-
wy niet leven, ook al is er versterken ten koste van Met een beetle psycho- tig hebbon meegewerkt)
van vrede geen sprake. d dito ondeugden „Wie logisch inzicht is alles op natuuriyk In hoge mato
mogen profiteren. Deze
kan dan Fauzzl Bey
I w w w Kaujkl, b.v. als minister
minnige juffrouw afge-
Vandaar dat er aan hem
beeld) voortdurend moet
worden gewerkt. En ein
delijk na veel boetseren en
fatsoeneren, zal hy als
wylen Pygmalion tot le
ven worden gewekt.
van Arabische gebiedsde
len een alleszins behoor
lijk Inkomen verzekeren
cn andore wocstün-feoda-
goed doet, goed ontmoet", te lossen. Hoe goed gaat listen eon lucratieve be
is een van die vele spreek- 't al niet in Italië, het trekking en ultJ*
woorden, welke waarhe- proefkonyn der moderne ïydcn en laat. oPjelost 1»
Er kan voor de vrede den als koeièn bevatten. politieko psychologie, het Palestina-\ raagst.ulc.
nog zoveel ten goede gc- Waarom zou men niet Daar roerende samen- Inderdaad veroe
schleden, indien men maar beginnen met do Nobel- werking tussen Truman dan mot wat 00
wetenschap cn verstand prys voor de vrede (gc- en Stalin om hot die ar- wü met £c.Y®n ,1
verstandig gebruikte. Ten groeid uit dynamiet) dit- me onschuldige Ita- ven. Een tikje meer intt -
slotte ls oorlogvoeren een maal eens aan Stalln te Hanen mogciyk to maken nationale belangeloosnea
dure en schadclüke ge- goven? Zo'n gebaar moet gczolligc cn geanimeerde ls het cnlgc waar cie vro-
schledenis geworden, het hart van dc volksde- verkiezingen tc houden, dc. vrede mee zou Kunne
waarvan de Baet moeliyk mocratlscho tsaar ver- Zij betalen de propaganda hebben
in overeenstemming met warmen en het zou tot en schuiven dnarby nog En tenslotte mogen wo
de Cost ls te brengen. Het smeltens toe bewogen een extra credtctjc af, een vertrouwen op de T1^acj}^
zou wel eens kunnen ge- worden, als Truman bü do beetje Triest, een stukje der gewoonte. Duurt ao
beuren, dat het op boek- plechtige uitreiking een Noord-Afrlka en alles vrede lang genoeg, aan
houdkundige gronden gevoelige, harteiykc rede gaat vergezeld van zo'n wennen we er misscnicn
voordeliger zou blyken te hield. sympathiek gebaartje van wel aan
ITALIë ls ru9tlg, zeggen vrywel alle correspondenten dlc op het ogen-
bik in het land van De Gasperl en Togllattl de verkiezingen afwach
ten. Italië Is rustig dat wil zeggen: cr zyn vrywel geen incidenten
gemeld, maar de gemoederen zün zo verhit als hot Zuldeiyico tempera
ment ln samenwerking met de stralende voorjaarszon ze maar kan ma
ken. Van vroeg in do ochtend tot diep ln dc nacht het wordt wel eens
twee, drie of zelfs vier uur debatteren de Italianen onder elkaar over
do beslissing dlc morgen valt. Een ander onderworp ls er niet. Morgen
wordt beslist of Italië zich in de ry der WosteiyUe mogendheden zal
scharen of dat het IJzeren Gordyn een eind Westwaarts zal worden ge
schoven, zodat het langs de Zwitserse Alpen en de Franse Rlvlëra
komt. Want dat is de uiterste consequentie als het Italiaanse volk op
het tweemanschap Togllattl-Ncnnl stemt.
De christen-democraten hebben
b(j de vorige verkiezingen het
grootste aantal zetels behaald, na
melijk 207. Hun leider ls Alcide de
Gasperl, dc thans 67-jarige pre
mier van dc vier laatste Italiaanse
regeringen. H11 behoorde tot de op
richters van de party. In 1926 zette
Mussolini hem gevangen.
De tweede partij ln grootte ls die
der socialisten. Pictro Nenni, hun
57-jarige leider, geniet een reputa
tie als redenaar en als journalist.
Hü was In Internationale socialis
tische kringen twintig jaar lang
7"een zeer beken-
x de figuur. Na,
dc bevrydlng ln
1044 dreef hll
echter af naar
uiterst links en
de samenwer
king met de
communisten-
leider Togllattl
heeft hem reeds veel aanhang ge
kost. De eerste afvallige was Giu
seppe Saragat, die een eigen socia
listisch!? partij oprichtte en wiens
voorbeeld nu ls gevolgd door Mat-
teo Lombardo, een zakenman uit
Milaan, die een rol heeft gespeeld
bij de reorganisatie van de onder
grondse socialistische partij in 1943
toen Noord-Italië nog in Duitse
Zoeklicht
op
ITALIË
teld, dat de verrader 's avonds
met twee Duitsers kwam om
de heer Bootsma to arresteren,
zegt hy botweg nooit In hun
huls to zyn geweest. Van de
groep-Bootsma zijn 24 leden
ter dood veroordeeld wegens
splonnage
En als dat laatste, gruwely-
ke felt Is vastgesteld, verdaagt
de president dc zitting tot. Za
terdagmorgen. Van der Waals
kijkt aandachtig toe, hoo de
zaal leegstroomt. Op zyn ge
zicht Is geen spoor van emotie
te ontdekken.
KNMV doet een aanval
op rijverbod
Het bestuur van de K.N.M.V.
heeft zich ln een uitvoerig gemoti
veerd schrijven tot de Minister van
Verkeer en Waterstaat gewend,
waarin stelling wordt genomen te
gen het Zondagsrüverbod. In dit
schrüven wordt gewezen op de be
roering, die bedoelde overheids
maatregel in de gelederen van de
K.N.M.V. heeft verwekt en wordt
met kracht aangedrongen om voor
motorryders het verbod om op Zon.
dag te rijden, op te heffen.
Zondag speelt te Parijs het Ne
derlandse dames-hockey-elftal te
gen Frankrijk, de zevende wedstrüd
in de serie tussen beide landen, In
welke ontmoetingen het Nederland
se dames-hockey zich vijfmaal
sterker toonde, terwijl éénmaal ge
lijk werd gespeeld.
Behoudens een 70 overwinning
op 13 Maart 1937 was het verschil
in doelpunten in deze wedstrijden
over het algemeen niet zo groot en
vooral in de jaren na de oorlog
hebben de Franse dames het onze
vertegenwoordigsters niet gemak
kelijk gemaakt en ze zullen dat ook
zeker nu niet doen. temeer daar
ze het voordeel hebben van eigen
omgeving.
Dat neemt niet weg dat men ln
Nederlandse kringen de wedstrijd
van a.s. Zondag met vertrouwen te
gemoet ziet. Tegen België heeft
deze ploeg goed werk gedaan, al
moet toegegeven worden dat de
Belgische ploeg toen wel een zeer
zwakke Indruk maakte, doch het
spel op zichzelf van de Nederlèndse
ploeg, de opvatting, was zeker niet
kwaad. Daarnaast ls de geest en
verhouding in deze ploeg goed on
is ze, met het oog op het wereld
kampioenschap hockey ook mentaal
goed voorbereid, redenen dat men
de ploeg die met 50 van .België
won ongewijzigd heeft gelaten en
met belangstelling wordt afge
wacht wat deze nu tegen Frankrijk
zal doen.
De stand in deze wedstrijden ls:
Nederland 6 5 1 0 11 18— 6
Frankrijk 6 0 1 6 11 6—18
Op het S.C.H.C.-veld werd een
wedstrijd gespeeld tussen de Kan
goeroes en het Nedelands jeugd-elL
tal. De Kangoeroes wonnen met 2-0
door een doelpunt voor de rust van
Van Rijn (H.O.C.) en na de ru$t
van H. Bloembergen (S.C.H.C.)
Bij de jeugd viel het goede spel van
Wagener (Hilversum) en Vos (S.
C.H.C.) te loven.
Op Zondag 2 Mei zal een tour-
nooi plaats hebben om de Voordaan
damesbeker en op Hemelvaartsdag
(6 Mei) om de Voordaan-heren-
beker.
TOGLIATTI
•handen was. De socialistische par
tij heeft thans 115 zetels ln hot par
lement.
De communisten, thans met 101
zetels In de Kamer, aangevoerd
door de 55-jarige Palmiro Togllattl,
vormen een van dc weinige par
tijen die, de christen-democraten
buiten beschouwing gelaten, nog
niet te kampen hebben gehad met
Inwendige verbrokkeling. Want
evenals de socialisten hebben ook
republikeinen, liberalen cn de wel
eens voor neo-fascistlsch aangezlenc
partij van de gewone man (de
Uomo Qualunque), en enkele an
dere kleinere partijen door een ge
brek aan homogeniteit hun vroege
re omvang niet kunnen handhaven.
Dc afbrokkeling in de socialis
tische gelederen ls. zoals gezegd, te
wijten aan Ncnni's samengaan met
Togllattl. Hij is met de communis
tische Icidc-r één l(|n gaan trekken
onder meer wat betreft het sMUng
nemen tegen het plan-Marshall en
heeft voora! daardoor zyn vroegere
partijgenoten Saragat en Lombar
do cn ook dc socialistische par
tyen in West-Europa van zich ver
vreemd.
Dc kansen
Hoe staan nu de kansen? Dc
productie van de industrie ln het
Noorden van het land heeft sinds
de zomer van 1917 een dalende
lijn vertoond en al zijn er op het
ogenblik, ook al dank zü de steun
van Wcstelyke landen, symptomen
van herstel aan ta wjjzen, het zal
de vraag zjjn of deze verbetering
vroeg genoeg komt om de commu
nisten die dit uiteraard uitbui
ten stemmen te onthouden, want
de politieke traagheid van de mas
sa Is groot. Of de demagogische
talenten van Togllattl c.s. echter
groot genoog zijn om aan de andere
kant Gromyko's veto over het
voorgestelde UNO-lidmaatschap
van Italië ln de vergeethoek tc re
deneren, valt ook te betwijfelen.
Al heeft de Rus
sische vertegen- j—a
woordiger in La-
ke Success de IJ9
zaak een recht
vaardig tintje
willen geven
door Hongarije,
Roemenië, Bül-
garye, Finland
en Buifcen-Mon-
gollë op één lijn
te stellen met
Italië, voor de
Italiaanse kie
zers, van wie er
nog velen anal
fabeet zijn de
zen moeten hun
voorkeur tonen door middel van
de partjj-emblemen die boven de
lijsten staan afgedrukt zal deze
formaliteit weinig gewicht in de
schaal leggen. Bovendien staan de
anti-communistische partüen sterk
door de steun van het plan-Mars
hall die in uitzicht wordt gesteld.
Die steun zal uitblijven als Italië
op Togliatti stemt en zich daarmee
aan de zijde van de Sovjet-Unie
schaart want het State Depart
ment onlangs heeft ondubbelzinnig
te kennen gegeven dat ln dat geval
DE GASPERI
dc Marshallhulp Itallë's deur voor
bij zal gaan. Het belang dnt Ame
rika. Engeland en Frankryk eraan
hechten Italië ln de Westerse sfeer
to houden. Is overduidelijk geble
ken door do openlijke on bedekte
steun die z(j do antl-comnsunlstl-
echo partijen hebben gegeven cn
door do vele vriendelijke manoeu
vres jegens dc Itnliannsc regering
die dc laatste tyd z(jn gemankt, zo
als de teruggave van oorlogssche
pen. dc toezeggingen over de voor
malige Italiaanse koloniën en als
klap-op-de-vuurp\11 het voorstel tot
de teruggave van Trlëst. waarmee
dc Westclyke mogendheden de Sov-
iet-Unlo om een actuele schaak
term te gebruiken een tempo
vóór zijn geweest. Het negatieve
antwoord dat Moskou deze week
hierop heeft gegeven, wordt opge
vat als een teken, dat men ln het
Kremlin de hoop op een communis
tische overwinning In Italië heeft
laten varen.
In allo voorbeschouwingen over
de morgen uit te vechten stembus
strijd --- ook in deze is min of
meer stilzwijgend nangenomen dat^
het gros der stemmen zal ten deeM
vallen nan een der grote blokken®
de christen-democraten, de social
listen of het volksfront. Theore
tisch is de mogelijkheid echter niet
uitgesloten dat de partyen die op
het ogenblik min of mcor worden
veronachtzaamd, zoals republikei
nen, liberalen, Uomo Qualunque,
monarchisten, cnlgo winst zullen
boeken. Doch dat deze groot genoeg
zal zijn om de politieke constellatie
van het Apenijnse schiereiland een
totaal nieuw aanzien te geven, ïykt
niet waarschynlijk.
Met spanning wacht Italië en
de wereld af, wat de dag van
morgen zal brengen. Vierhonderd
duizend man politie en militairen
zjjn ongeroepen om de verkiezingen
ordelijk te doen vcrlópen. Een pa
rade die De Gosperi dezer dagen
het leger heeft laten houden, heeft
dc communisten duideiyk gemaakt,
wat zy tegenover zich zullen kry
gen, als zij tot geweld hun toe
vlucht willen nemen.
En een vnn do belangrijkste fac
toren is tenslotte nog net weer.
Want als het regent, laat de gemid
delde Italiaan de stembus liever dc
stembus, en blijft rustig thuis zit
ten.
Onze Zaterdagse puzzle
Ditmaal een eenvoudig raadsel,
waarbij in totaal 12 woorden ge
vraagd worden. Heeft men deze
gevonden en In de goede volgorde
gerangschikt, dan leveren de eer
ste twee letters van elk woord,
achter elkaar gelezen, het Home
risch gelach op, dat gevraagd
wordt.
Wie vindt dit dozijn woorden en
rangschikt ze zo, dat er geen speld
is tussen te krijgen?
Een aanwijzing: alle twaalf woor
den tellen evenveel letters.
De omschrijvingen luiden:
1Lekkere vis
2Klein geldstuk
3Sneller
4Werktuig voor
gymnasten
5Vliegtuigloods
6Flink zout
7Hangt men Iets
aan op
8Gretig, belust
9Bepaalde speculatie-
vorm
1 0Luid
1 1Het dik van zure
melk
1 2Hanteert de slager
Voor gocdo oplossingen stellen
wy pryzen beschikbaar: een van
f 10,en vier van f 2.50.
Oplossingen voor Donderdag op
een briefkaart ln te zenden aan do
redactlo van on9 blad.
VOOR DE PRIJSWINNAARS ZIE
PAGINA 2
OPLOSSING VORIGE PUZZLE
Horizontaal: 2. Pracht. 8. X, 9. No.
10 Botten. 12. Luilak. 14. Sen. 10. Eer
lijk 18. Vcerc, 10. Ernst. 21. Fiasco. 23.
K R O 24. Patent. 26 Mummie, 28. Z.W.
30, Rimboe. 32, Gebaar. 34. Leer, 36.
Spaans, 38 Chic, 39. Taille. 41 Essaal.
43. De. 44. Extern, 46. Kandia, 48. Dik,
50 Optica.
Verticaal- 1. Dol. 3 Relief, 4 Cake,
5. T.B 6 Stoke. 7. Ons, 8 X. 11. Op-
loop, 13. Usedom. 15. Eriatz, 17. Ekster.
18. Viking. 20. Roebel, 22. Immers, 25.
Albast, 27 Usance, 29. Wormcr. 31 Ita
lië, 33. Ethiek, 35 Eiland. 37 Phnrao.
40. Arena. 42. 8oda, 45. XVI, 47. Al. 49.
IV.
