SOLA ZILVER MEURSING NETTE MEISJES BRANDPUNTEN t4rple Met Koos en Adri Vorrink werden nog vele anderen opgepakt Marshall-hulp in cijfers snjnm JONGE HERDERS koffie NlCIHBijCITÜ thee KETELBINKIE vertelt uit zijn jeugdw^Meuidüt Anton van der Waals had destijds prach tige re f eren tie's Amerika wil helpen orde in Palestina te bewaren Is 't wel voldoende? m WILLEMSE m De beste reclame Advertentie in het Dagb'ad voor Amersfoort -(fl)l Sola 1(90)- '..(ym vast te. qesvieÉ&nf Dat staat ook in Vliegende Vleugels"! aan sijn veren.. (De vogel kent men tot 20 woorden 1 1-50 3 x achtereenvolgens I 3.50 elk woord meer S 0.10 per plaatsing extra. TE KOOP AANGEB. Te koop een Hollandse herder met stamboom. 9 maanden oud. Soesterweg 273. Tel. 5296 6427 Te koop een kinderwagen voor f 10.—. Utrechtsestraat 30. Amersfoort. 6435 Te koop: Jonge haantjes vanaf f 0.35 per stuk. bij H. v. d. Heiden. Soester weg 83. 6433 PERSONEEL GEVRAAGD Gevraagd eerlijk meisje van 1416 jaar. voor de morgenuren, of 4 ochtenden per week bij A. v. d. Goot, Kunsthandel Langestr. 98. 6433 Gevraagd flinke bakkers- bediende. C. v. Ommeren en Zn. Langestraat 14. 6413 WONINGRUtL Woningniil. Eenkamer woning centrum stad, huur f 4.ruilen voor woning in 't Soesterkwartier of woning even buiten de stad. Brieven onder No. 6437 bur. van dit blad. LESSEN Voor autorijles A. v. Nie. Inlichtingen I^issone-Linde man. Varkensmarkt, Amers foort. Tel. 5637. Gedipl. In structeur. Ook afzonderlijk theorie. 6424 Dansstudio Dan Bearda, privé dansles. Bespreking dagelijks van 2-10 uur aan de studio. Utr.weg 89, Afoort. Tel. 4456. DIVERSEN Psychometristc (helder ziende) heeft elke Donder dag consult van 2.30 tot 9 uur nam. en volgens af spraak. Zuidsingel 10. 6263. Belastingen. Behandeling voor particulieren. Voor kan toren liefst geheel of groten- deels voor theoretische wets toepassing. J. D. Bruining, oud-inspec. belOud Leus den, post Amersfoort B-41a. Tel. 4389 6428 Flinke jongeman zoekt kennismaking met jonge vrouw, kinderen geen be zwaar. Brieven onder No. 6436 bur. van dit blad. Plaatst een BRANDPUNT Twnkamer: M.uri,..tr..t 98. Tel. .1520, Uuecbc ^j^Zrenlbr.ek. Den Haag u Met Luva Loten 60 cent 14 Mei SNEÏ.LE TREKKLNG 's-Hage. 1© Pr|j» w. f 6000.- 16 Hoofdprijzen. Ziet schitterende prijzen op de raambiljetten KLM-passago, KLM-ag Kiosken, Lissone, Giro 241.000 IKoru Ned. Ver. v. Luchtvaart. Just. 10-7-C. 2 A. 1753 5 AMERSfOORT: 'OORT-. na Boibng no CferiMto, 113 Gsuukani ■n BARNEVELD. hot«l lodder HOEvENLAJCEN «.CVA-LOTES 6O cent t «9 De Kanpteen. BAAHN - cttf Ali«ia SCHERPE.. .IT' Kluw.o. SOESTO'JTNENca'n Ninfenman. VOORTHUI ZEN. eof» Kesp V/OUCL' cafo Scnjmm*!. «13 Hebei SOEST. eg vd Broek JLWEASfOORT. lliione lindemon N V. TE KOOP: Billijke prijs, af te halen: Stationsweg 29 Barneveld. 'Zwaar verzilverd SOLAFABRIEK M. J. GERRITSEN N.V. - ZEIST SOLA AG, EMMEN, ZWITSERLAND KV? !n het BERG-HOTEL Amersfoort is gelegenheid voor een COMMIS om opgeleid te worden in het vak Spoedige indiensttreding gewenst Op de vierde dag van het proces Van der Waals wordt het oprollen van het Nationale Comité aan de orde gesteld, «chreieder, die weer als getuige optreedt, kwam in April 1943 in het bezit van een foto, toebehorend aan een ..gedropte" agent, waarop twee kinderen stonden afgebeeld. Van der Waals is met die foto gewapend naar een adres in Amsterdam gegaan, waar een zekere Vinus zou wonen. Van Tijen zou naar Engeland vliegen Schreleder levert weer een In drukwekkende proeve van geheu genwerk, door een complete opsom ming te geven van „gedrópte" en gearresteerde agenten, met naam en data ln chronologische volgorde. In Juni 1943 vonrlen de laatste droppings plaats. Schreleder noemt de plaatsen waar agenten en mate rialen omlaag werden geworpen, met opgave van kilometerafstan den. Pres.: Toen u Van der Waals deze foto gaf. was u toen al op de hoogte van Ijet bestaan van het Nationale Comité? Getuige: November 1912 kwam Van der Waals in contact met Koos Vorrink. die leidde toen een passieve weerstandsorganisatie en een Natioaal Comité, samengesteld uit vooraanstaande Nederlanders: Koos Vorrink verzocht Van der Waals Londen via de radio om er kenning van ziin comité te vragen. Aldus geschiedde. Vorrink uitte ook de wens een eigen zender te hebben om in voortdurend contact te zijn. Toen kwam het plan bij Vorrink op om de heer Van Tijen naar Enge land te sturen. Schreieder zag hier een groot bezwaar in voor zijn ..Spiel" en trachtte Vorrink aan vankelijk van het nlan af te hou den. Tenslotte beloofde Van der Waals de heer Van T\jen per vlieg tuig naar Engeland te brengen. Men ging op weg naar de start plaats. Dejieer Van Tijen had zeer veel belangrijke bescheiden zij zich Op het station te Zaandam werd hi1 gearresteerd. Schreieder merkte, dat hij Vor rink niet veel langer aan het lftn- tje zou kunnen houden. Hij besloot hem en zijn illegale groep op 1 April onschadelijk te maken. Op die dag gingen Schreieder en Van der Waals met hun helpers naar Eindhoven. Daar warden gearres teerd H. J. M. Hansen. Van Looi. Koos en Adri Vorrink. Alles ver liep echter niet geheel volgens het plan: de arrestaties trokken de aandacht van het publick. hetgeen allerminst (je bedoeling was. Op hetzelfde tijdstip werden overal In den lande personen opgepakt, die piet Vorrink c.s. in verbinding ston den. Zo gek was SD-chcf niet Van der Waals, die het woord krjjgt, vraagt Schreieder of h|i kan bevestigen dat hij (Van der Vaals) in begin 1943 niet Vorrink naar Engeland zou gaan. Schreleder er kent, dat hij inderdaad aan deze mogelilkhctd heeft gedacht, maar toestemming heeft l»ij niet gege ven. De heer Van Tijen, als getuige gehoord, verklaart door Van Looi. gehoord te hebben, dat zekere An ton de Wilde bereid was hem naar Engeland te brengen. De ir.eer Van Then had tal van illegale contrac ten en wilde graag naar Engeland. ..De Wilde" had zulke prachtige referenties dat hij hem volkomen vertrouwde, zo zelfs, dat hij hem zeer belangrijke papieren toever trouwde. De Wilde trachtte de heer Van Tijen ook nog een grote re volver op te dringen. Eerst was het plan. per boot te gaan. maar ten slotte viel de keuze op een ont snapping door de lucht. De heer Van T\jen wilde zo spoedig moge lijk naar Engeland, om van daar uit direct contact met Vorrink te onderhouden. Ten huize van de heer Van Wal- sum werd een bespreking gehou den, waar Van der Waals o a. aan drong op de organisatie van een grote illegale strijdgroep, met het oog op de komende invasie. Hii wil de graag namen weten. Hier werd door Vorrink c.s. echter niet op ge reageerd. Na ziin arrestatie werd de heer Van Tijen naar Buchen- walde vervoerd waar hii drie jaar heeft vertoefd. Foto als introductie Getuige A. R. van Staal vertelt uitvoerig, hoe Anton de Wilde zich met de foto van Meier Sluyser's kinderen indrong bij de heer Van Looi. Getuige had aan De Wilde ook 15 biljetten van 1000 gege ven. om in te wisselen in kleine coupures. Van der Waals had zich hier erg voor geïnteresseerd. ..Laat mij dat maar opknappen", zei hij. Dat geld behoorde aan Van Looi en andere joodse onderduikers. Getuige vraagt het Hof er aan te vilen meewerken, dat dit bedrag nog aan de oorspronkelijke eige naars wordt teruggegeven. Bij Van der Waals is immers een belang rijk bedrag aan geld in beslagg?- Koos Vorrink getuigt Vervolgens komt Koos Vorrink, voorzitter van de P. v. d. A. getui genis afleggen. In December 1942 hoorde hij via Van Looi voor het eerst van een gedropte parachutist. Anton de Wilde. Al spoedig volg den onderhandelingen en achteraf moet dc heer Vorrink wel toege ven, dat hij een super-vertrouwen ill De Wilde had, zodat hij hem talrijke inlichtingen gaf. Steeds echter hield de heer Vor rink de namen van de betrokkenen geheim. Over de organisatie zelf werden echter wel gegevens ver strekt, omdat men dacht dat De Wilde met Londen in contact stond. Van der Waals gaf ook de indruk, dat Londen hem antwoordde. Op deze wijze won hij zijn vertrouwen. Tenslotte werd de afspraak ge maakt om met een aantal mede standers Van der Waals te ontmoe ten in Eindhoven. Vorrink was toen in Vught ondergedoken. Na afloop van de besprekingen, die de voor bereiding van sabotage-acties tot onderwerp hadden, ging Van der Waals met de heer Hansen, de contact-man Zuid, weg. De heer Hansen werd gearresteerd en op het station te Eindhoven werden ook Vorrink, Van Looi en Van der Waals met veel misbaar gearres teerd. Toen dit gebeurd was, kon ons eigenlijk niets meer schelen. De heer Van Tijen had zeer belangrijk materiaal bij zich, een soort ge schiedschrijving van het verzet, de hele Jodenvervolging en andere in formatieve stukken, op de samen stelling waarvan wij zeer trots wa ren. Een of andere figuur schijnt toen begrepen te hebben, dat men een groep van dergelijke belangrij ke pplitici moeilijk voor een Duit se rechtbank kon brengen. Wij werden naar Duitsland afgevoerd. „In hoofdzaak juist" Van der Waals bevestigt deze verklaringen „als in hoofdzaak juist". Bij recapitulatie van de pre sident erkent hij zijn aandeel in de arrestaties van Van Tijen, diens marconist' Wolters, Koos en Adri Vorrink, Van Looi Hansen en Th. Van Maanen. Ik heb aldus Van der Waals de heer Van Looi wel een machinepistool gegeven, maar toen Schreieder zijn arresta tie begon te overwegen heb ik het pistool weer teruggenomen. Van de 15.000 gulden van de heer Van Staal kan hij zich weinig her inneren. Hij had ze aan Schreieder afgedragen en niet teruggekregen. Schreieder ontkent dit en zegt het geld weer aan Van der Waals te ruggegeven te hebben. In een geheim telegram aan Reichsführer Himmler werd op 1 April meegedeeld, dat een belang rijke illegale groepering rondom Koos Vorrink bestaande uit vroegere politieke kopstukken, groot-industriëlen en intellectuelen in totaal 24 personen, was opge rold. Andermaal komt Schreieder voor. De president vraagt hem of hij Van der Waals toegezegd heeft, dat deze mensen van het Nationale Comité niet voor de Duitse krijgs raad terecht zouden staan en slechts in verzekerde bewaring (Schutz- haft) zouden worden genomen. Schreieder: Ik heb Van der Waals geen toezeggingen gedaan. Ik kon dat toen ook niet. „Zo'n gluiperige tronie*' In April 1943 werd de heer Boots- ma te Lemmer gearresteerd, Boukje Bootsma, zijn dochter, ver telt, hoe op 3 April een vreemde man aan de deur kwam. Zij wan trouwde hem. „Hij had zo'n glui perige tronie". Zij liep hem achter na en spoedig ontdekte zij haar vader geboeid met Van der Waals en Duitsers in uniform in de buurt. De heer Bootsma is in een Duits kamp gestorven. Haubrock, die als Sachbearbeiter de zaak van de Bilthovense zender Groen behandelde, weet als ge woonlijk weer niets. De president leest een verklaring voor door ge tuige een jaar geleden afgelegd, waarin hij bevestigt, dat Van der Waals Groen heeft aangebracht. Getuige: Ich weisz es nicht mehr ganz genau. President: Merkwaardig Schreie der zegt dat u zo'n uitstekend poli tieman was met een ijzeren geheu gen. Eerder zou ik het met Van der Waals eens moeten zijn, die u een prul van een vent vindt. Hierna wordt de zitting geschorst tot,twee uur. De Verenigde Staten zijn bereid met anderen de verantwoor delijkheid te delen voor .het bewa ren van dc orde, in Palestina. De Amerikaanse gedelegeerde Warren Austin, die dit besluit aan de poli tieke commissie der Verenigde Na ties liet weten, voegde er ter ver duidelijking nog aan toe, dat Ame rika in geen geval alleen zal op treden. De Russische spreker, Gromyko herhaalde, dat zijn land voor ver deling is en verzette zich tegen het Amerikaanse plan tot beheer, dat o.m. door China werd gesteund. Hoe noodzakelijk een spoedige beslissing is, moge blijken uit de berichten, die ons heden weer uit het beloofde land bereikten: De Joodse dokter Heymann door Ara bieren ontvoerd Arabieren heb ben zich meester gemaakt van een postauto, waaruit zij 76 postzakken meenamen 20 voertuigen die deel uit maakten van een Joods convooi, zijn niet te Jeruzalem aangekomen. Hoewel nog niet officieel bekend Is hoe het Marshall-crcdiet van 5.3 mil' liard dollar onder de zestien landen zal worden verdeeld, neemt men aan, dat er van de volgende bedragen niet veel wordt afgeweken: Engeland 1324.300.000 dollar Frankrijk 1.130.800.000 dollar Italië 703.600.000 dollar Nederland 599.000.000 dollar Dan volgen de Engels- en-Amerikaanse bezettingszone. BelgiëLuxem burg. Oostenrijk. Denemarken. Ierland. Griekenland. Franse bezettings zone. Noorwegen. Zweden, het Saargebied en IJslandterwijl Portugal en Zwitserland nog niet worden genoemd. Dc cijfers hebben betrekking op de Amerikaanse goederen, voor de be taling waarvan de ECA (Economie Cooperation Administration de ver plichting óp zich zal nemen. De werkelijke leveranties van het Westelijk halfrond zijn natuurlijk aanzienlijk groter, omdat een gedeelte der leveran ties wordt gefinancierd uit andere bronnen, zoals de dollar-inkomsten der Europese landen uit hoofde van hun export, leningen en credieten). Ondanks het feit, dat deze besommingen van officiële zijde „illustratief" werden genoemd, werd reeds de hieronder afgedrukte voorlopige specific catie van goederen, die Nederland gedurende de periode van 1 April tot 31 Maart 1949 zal ontvangen, bekend gemaakt: in mill, dollars Broodgranen en grofkorrelige granen 113.9 Machinerieën 492 Katoen en stof40.7 Katoen 31.3 Afgewerkt staal 30.5 Petroleumproducten 24.9 Kolen 23.9 Vetten en oliën 22.3 Chemicaliën 21.8 Oliekoeken en -meel 13.2 Vlees 3.9 Suiker 2.6 Zuivelproducten 1.6 Rijst 0.5 De administrateur van het Marshall-plan, Paul Hoffman, is er niet zeker van. dat dc door hem beheerde 5.3 milliard dollar ook werkelijk voldoende zijn. om het herstel in Europa in dc gewenste mate tot stand tc brengen. Tegenover de (ocwijzingscommissie van het Amerikaanse Huis van Afge vaardigden verklaarde hij te hopen, dc productie in alle bij het herstelplan betrokken landen op tc voeren, maar hij was er niet van overtuigd, dat hem dit zou lukken. Mevrouw Roosevelt vertrokken Mevrouw Roosevelt heeft heden ochtend haar tweedaags bezoek aan Nederland beëindigd. In gezel schap van Prins Bernhard is de echtgenote van de vorige Ameri kaanse president om half tien met het eigen vliegtuig van de Prins van vliegveld Soesterberg naar Engeland vertrokken, waar zij scheep zal gaan naar de Verenigde Staten. Lang wachten niet nodig. Wij maken Uw schoenen in één dag! Wij zijn er speciaal voor ingericht. LEUSDERWEG 27/29 b. d. overweg Telefoon 3261. is een BISKWIEFABRIEK HEEFT NOG PLAATS VOOR ENIGE 1620 jaar. UITSLUITEND IN DE AFDELING INPAKKERIJEN. Aanmelden van 85.30 uur SMALLEPAD, AMERSFOORT. Goed, degelijk tafelzilver aan het merk 623. Neptunus vertelde ons nog een heleboel interessante dingen over het leven op de zeebo dem. maar Lari Kool en ik begonnen toch weer naar een drogere omgeving te verlangen „Ah." zei Neptunus: „Jullie hebben heimwee. Hoe is het mogelijk.- Dat droge, stoffige land van jullie, bah niets voor mij. Maar.... kom.... ik zal jullie thuisbrengen,... en doe de groeten-aan al die flinke zeelui van jullie, ik mag ze wel. En de vissers zorgen ervoor, dat ik geen overbevolking in mijn rijk krijg, jaja." Neptunus voerde ons langs allerlei kronkelweggetjes uit het rijk. At- J lantis en na een uurtje wandelen werd het water om ons heen kouder. .,Ah,'' mopperde Nep tunus: ..We zijn vlak bij jullie land. Hm, we zul len afscheid moeten nemen. In ieder geval zal ik zorgen dat jullie voortaan op zee niets overko men kan, luister eens....* En Neptunus vertelde ons een manier, waar mee we altijd in storm of gevaar zijn hulp in konden roepen. Hoe dat is. vertel ik jullie niet. want ik heb die oude zeekoning geheimhou ding beloofdPlotseling gaf Neptunus ons alle bei een duw, we dreven naar boven en stootten haast ons hoofd tegen het roeibootje, waar we mee gekomen waren en dat 'nog midden op zee dreef. „Daar is de kust." wees Neptunus: „Tot ziens, jongelui en het beste." „Dag, Neptunus." riep ik: ,.En nog bedankt voor de gastvrijheid. I Het was een beetje vochtig in je rijk. maar ver der vond ik het erg mooi. dag!" „Gegroet," mom pelde Lari Kool, die de roeiriemen trok: „Gegroet, o, waterkoning, hoe duizendkleurig was uw wo ning. Deez' dichter roeit terug naar wal, van het vissenrijk naar 't tranendal. Ahum!" Ja, de'jongens weten tegenwoordig alles van de vliegerij, want ze lezen het interessante en mooie album Vliegende Vleugels" van Niemeijet. (Voor slechts f. 2.25 bij de kruidenier verkrijgbaar). De waardepunten voor de prachtige, bij het album be horende plaatjes, zijn verpakt bij Niemeijer's geurige Gala-Thee en pittige Paarsmcrh-Koffie. (Ieder tijdperk heeft zijn eigen stijl. In deze tijd is hett^ interieur van Uw woning stijlvol als de vloeren met perplex- parket zijn belegd. Hygiënisch, gemakkelijk schoon te houden, isolerend, perplex kan er tegen. Gelegd vanaf f 4.- oer m:.' Solazilver - thans weer met een redelijke levertijd verkrijgbaar - is vervaardigd van staalhard door en door wit metaal en vol gens een speciaal procédé zwaar verzilverd (basis 90). De fabriek garandeert de duur zaamheid van de zilveroplaag schriftelijk voor 20 jaar. Het is een sieraad voor Uw tafeleen bezit voor Uw leven- Wilt U 100% voldoening, eist dan:

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1948 | | pagina 4