Pessimisme in Djogjakarta
De Verenigde Staten van Europa
Abdoellah, koning van het
oude, Bijbelse Syrië?
WIE is
Nederlands in zeven lessen
Jremisa
Wat vindt U vain
Meer vóór- dan tegenstanders
Zwakte der Republiek wordt door
eigen aanhangers toegegeven
Maria
Zaterdag 8 Mei 1948
KRAAKT het republikeinse schip van staat In z\jn voegen?
Sommige der meest loyale leden van de bemanning .geven somber
toe, dat het schip, als het niet grondig kan worden gekalefaterd wellicht
niet ln staat zal /Jjn veilig de haven te halen, dat het aan de grond zal
lopen vooraleer met de Nederlanders een regeling zal zijn getroffen om
de republiek onder te brengen in de Verenigde Staten \an Indonesië.
Kort vóór de overeenkomst van de „Renville", waardoor een wapen
stilstand tussen de Nederlanders en do Republiek tot stand kwam, ver
klaarde een neutraal waarnemer, dat de Republiek, gedecimeerd als zjj
was door de „politionele actie" der Nederlanders en blootgesteld aan een
ondraaglijke economische druk. waarschijnlijk niet langer dan nog zes
maanden te leven had. Vier van deze zes maanden zijn thans voorbij.
Een republikeins ambtenaar, aan
wiens trouw jegens zijn regering
niet kan worden getwijfeld, uitte
zich tegenover correspondenten, die
de Nederlands-Republikeinse onder
handelingen verslaan, met verras
sende vrijmoedigheid en pessimisme
„Voor mij", zuchtte hij, „is het
een wonder, dat de republiek nog
zo lang na de ..politionele actie" is
bleven bestaan".
Chaos
T) E tekenen van ontbinding zijn
-L/ menigvuldig. Er heerst op ad
ministratief gebied duidelijk een
chaos in de republikeinse regering.
Er worden bevelen gegeven, die
nooit worden uitgevoerd en nie
mand schijnt in staat te zyn, vast
te stellen aan wie dit ligt. Ambte
naren verdwijnen dagenlang, terwijl
het werk zich hoog opstapelt op
hun bureau, ondergeschikten trot
seren openlijk de hoofden van de
partementen. Coördinatie van de
onderdelen van het regeringsappa
raat schijnt onmogelijk, daar bij de
verschillende takken van dienst
geen overeenstemming bestaat ten
aanzien van de politiek, die wordt
gevoerd of gevoerd behoort te wor
den. Kort gezegd: Er bestaat geen
esprit de corps. De rivaliteit tussen
de politieke leiders is scherper ge
worden inplaats van te verminde
ren onder de sterke druk van bui
ten.
Aanvallen op Hatta
A MIR SJARIFOEDDIN, do ex-
- premier, die het veld heeft
geruimd na de ondertekening van
de Renville-overecnkomst. waarin
naar men meende de Republiek te
veel concessies heeft gedaan, reist
het land af en doet overal aanval-
len op het "kabinet van vice-presi
dent Hatta, dat dezelfde overeen
komst zorgvuldig heeft nageleefd.
Vier ex-ministers uit het voor
malige kabinet-Sjarifooddin zijn het
slachtoffer geworden van epn ge
concentreerde aanval van de pers.
Het zijn Mohammed Tamzil, Sety.
adjit, Abdoel Madjid en Maroeïo
Daroesman. die er tezamen met
Moelwadi. een ambtenaar van bet
republikeinse ministerie van bui
tenlandse zaken, door de bladen
van worden beschuldigd, in het ge
heim met de Nederlanders samen
te spannen om de Republiek te sa
boteren. Al deze vijf zijn na de
stichting van de Republiek uit Ne-
lerland gekomen, om zich in haar
dienst te stellen.
De beschuldiging luidt nu. dat
zij zijn gestuurd met de opdracht,
zich in de regering te dringen en
deze vervolgens tegen te werken
Tot dusverre heeft geen van hen
op de beschuldiging geantwoord.
Dc meeste republikeinen twijfe
len niet aan de juistheid van de
beschuldiging, dat Sjarifoeddin vol
komen onder de invloed staat van
een uiterst linkse kliek, die blijk
baar liever de val van de regering-
Hatta en de nederlaag van de Mas-
joemi (de rechtse Mohammedaanse
SJARIFOEDDIN
Voor de Zondag
Israëls kansen
Woeden we het óók al weer moe.
waarachtig mede te leven met wat
er gebeurt in het nabije Oosten, spe
ciaal in Palestina? In de oorlog ('k
heb al haast weer jxeiglng te zeggen:
de vorige oorlog, hoewel ik toch de
laatste bedoel) plachten we 's Zon
dagsmiddags en 's avonds recreatie
en ontmoetings-centrum te zijn van
een stel ondergedoken Joodse meis
jes. Dan werd er gepraat en gemu
siceerd. Daar hebben we de beste
herinneringen aan. Maar altijd zal
mij bijblijven de waarlijk hartstoch
telijke bezieling, die er van enkele
Zionisten in het gezelschap uitging.
Jonge mensen, die waarlijk verteerd
werden van liefde en heimwee voor
„het land". Na die ontmoeting ben
ik geen voorstander van bom-aan-
slagen geworden. Maar ik begrijp
iets van de vlammende hartstocht,
waarmede deze jonge Joodse men
sen zich hebben ingezet voor de
zaak van „het land".
Bij de laatste ontmoeting van de
verrezen Heer met zijn discipelen, zo
vertelt ons de aanvang van het boek
Handelingen, komt deze zelfde zaak
ter sprake. Na alles, wat er gebeurd
is is één van de eerste vragen:
Here, herstelt Gij in deze tijd hei
Koningschap voor Israël? Het was
ook toen geen kleine vraag. Maar
de Here Jezus antwoordt: niet de
wereld zal verandcreh. maar gij! Gij
zult mijne getuigen zijn. Daar is het
thema gevonden voor de kerkge
schiedenis:
De oude wereld stort ineen.'
maar Jezus Christus' Rijk alleen
zal uit haar puin herrijzen
partij), ziet dan een spoedige rege
ling met de Nederlanders.
Geen verweer
t-I ATTA zelf schijnt aan politieke
A verlamming te lijden, want hij
doet geen enkele poging om tegen
dc tweedracht, die door Sjarifoed
din en de zijnen wordt gezaaid, in
te gaan. De Chinese pers schrijft dit
toe aan een plotseling opgekomen
animositeit tegen de Sumatranen
op Republikeins Java. De Chinezen
houden het er voor. dat Hatta aar
zelt drastisch op tc treden tegen de
linkse groep van Sjarifoeddin. om
dat hij als Sumatraan onpopulair is
bij de massa, waarop Sjarifoeddin
grote invloed schijnt te hebben.
President Soekarno. wiens pres
tige niet heeft" geleden, reist ook
rond en houdt vele redevoeringen
om aan te sporen tot eendracht in
een tijd, waarin de Republiek.op
een zware, proef wordt gesteld
bij de onderhandelingen, die onder
auspiciën van de UNO plaats vin
den. Maar blijkbaar worden zUn
raadgevingen in de wind geslagen.
Sjahrir terug?
r) AT Soetan Sjahrir door Soekar-
no naar de republikeinse
hoofdstad is teruggeroepen, om rug
gespraak te houden met en advies
te geven aan de republikeinse on
derhandelaars. kan betekenenis bl ij
ken. Duizenden loyale republikei
nen hopen blijkbaar, daf hij de no
dige hervormingen en de eendracht
zal weten te bewerkstelligen. Er is
evenwel niets bij Soekarno of Sjah
rir, dat er op wijst, dat laatstge
noemde in de regering zou terug
keren
Intussen duren de kwellende druk
der inflatie, de schaarste van textiel
en andere goederen, de werkloos
heid, de overbevolking, het gebrek
aan transportmiddelen en de rechte
loosheid onverminderd voort.
Djogjakarta is vol van geruchten
en gepraat over corruptie in rege
ringskringen.
De klappen, die de republiek bij
de politionele actie ziin toege
bracht, hebben het schip van staat
ongetwijfeld zwaar getroffen. Het
houdt thans een wedloop met de
tijd cn tracht moeizaam de haven te
bereiken van een politieke regeling,
de eindpaal der opneming in de
Verenigde Staten van Indonesië.
Zijn bijnaam: Vos
van
Transjordanië
Droom van Ibn Saoed's rivaal
T nvpr
VOOR ons zijn deze best. Hij ziet het, zoals on? en wij vragen:
lessen in de Ne- de tourist het ziet als we zo.
derlandse historie in hij na zijn goed geser- v2??f.
'n uitgave van Joseph veerd ontbijt op stap heeft hu nog een paar
Son en Charles van gaat en niet gaat rus- scheve torens. Anders
der Linden eigenlijk ten voor hij met een zijn ze, volgens h®m»
niet bestemd. Ze zijn aangenaam soupertje toch niet tevreden,
gefilmd voor de En- zijn dagexcursie beëin- y,oor °e rest Saat deze
gelsman, die vóór hij digt. Hij gaat met hem film, die op initiatief
het Kanaal oversteekt naar Schiphol, hij van Arthur Rank Or-
zich met een paar fol- neemt hem mee uit ganisation gemaakt is,
eiertjes niet wil laten zeilen, hij loopt met door. zee. Ieder
afschepen. Voor hem is hem door onze musea, deeltje ziet er even
de cameraman Koos keurig uit als de scho-
Koen (Wim Heskes)»in Hoe het binnenska- ne puien van onze hui-
het Amsterdamse Am- mers is laat hij ons zen waarmee enkele
horen in de klacht van lessen beginnen. Wan
de teleurgestelde ille- neer de Engelsman de-
gale werker, in het te-ze cursus goed weet te
lefoongesprek van het gebruiken en er een
Kantoormeisje, dat er opwekking in vindt om
uit wil en in het ge- zijn eigen belevenissen
krakeel van de jongge- aan deze film te gaan
huwden in hun nauwe toetsen dan heeft deze
behuizing. „Zo zijn jul- handleiding het beoog-
lie nou," zegt hij tot de effect gehad.
stel Hotel aan het dro
men gegaan, wat hij
als vreemdeling aan
platenmateriaal met
onderschriften naar
zijn vaderland mee te
rug kan nemen.
Hij ziet in zeven da
gen Nederland op zijn
Een op het ogenblik veelbesproken vorst: koning
Abdoellah van Transjordanië, gefotografeerd tegen
een decoratieve achtergrond, een bidkleed.
Zijn militaire vorming kreeg Ab
doellah toen in dc eerste wereld
oorlog Lawrence zijn Arabische
opstand tegen de Turken begon.
Abdoellah, toen 35 jaar, sloot zich
direct bij hem aan en werd een
van zijn voornaamste tactici. Na
dien kwam hij evenwel in een ta
melijk moeilijke situatie, want te
rugkeren naar Mecca was onmo
gelijk, doordat .Ibn Saoed daar
kans had gezien, de familie Hoes
sein te verdrijven en er dc macht
in handen te nemen, profiterend
van de algemene verwarring. Ab
doellah richtte zijn blik naar het
Zuiden hij zat toen in Damascus
en ontdekte Transjordanië. Op
zekere dag dook hij plotseling in
Amman op en riep zichzelf uit tot
emir. Dat was in 1921, toen Trans
jordanië onder Brits mandaat
stond. Londen accepteerde hem,
ondanks een protest van Ibn Sa
oed, die Ook begerig naar het land
keek. In 1946 werd in Londen een
verdrag ondertekend, waarbij
Transjordanië onafhankelijk werd
en Abdoellah koning. Een koning,
die misschien in staat zal zijn, de
Arabische legers aaneen te smeden,
want organisatietalent hééft hij.
Langs witte bermen van fluitekruid en geurende mei
doornhagen, begeleid door tjiftjaffen, groenlingen,
roodstaarten en merels, xvandelen ivij van Amersfoort
naar Nijkerk over Hoevelaken en Nijkerkerveen
W u beginnen vandaag onze tocht bij
't Hoevelakense Voetpad, dat men
aan dc buitenkant yan Amersfoort moet
zoeken De naam duidt reeds aan naar
welke plaats dit landelijk weggetje ten
slotte leidt,
Hondsdraf, gewone ereprijs en boter
bloem, vcldbles, paarse en witte dove-
netel sieren de bermen. De laatste
krijgt druk bezoek van hommels, echte
koud-weer-vliegers, die op de vleugels'
zijn, als de honingbijen de neus niet
buiten de deur durven steken Intussen
is er één plant, die op het ogenblik een
dominerende positie inneemt: het fluite
kruid. een umbellifeer, waarvan de
schermen nu bij duizenden oplichten
in het landschap. Als witte banen cn
zomen tekent zich het bloemborduursel
langs de wegen af. En dan volgt er nóg
iets prettigs tc noteren: de eerste mei
doorns hebben hun geurige bloemen ge
opend!
Wij komen nu bij de brug over het
afwateringskanaal van de Gelderse Val
lei.' Krijtwit blinken de bloemen daar,
waar de bodem het zandigst is Als ge
daarna bij de Groenesteeg belandt, moet
ge deze links laten liggen, want deze
weg loopt dood: wij volgen dus de
kromming van het pad en zetten de
reis voort. Imponerend ls de bloei der
paardebloemen in de belendende wel
den. Hun aantallen lopen in de honderd
duizenden: op vele plaatsen staan zij zo
dicht bijeengegroept, dat het lijkt of
de velden met goud zijn beslagen.
Smeerwortels, zeer uiteenlopend van
tint. zijn Interessante slootkantverschij
ningen. Warm is het rood van de dag
koekoeksbloemen. die nu hoe langer hoe
veelvuldiger worden.
I?e bont uitgedoste gekraagde rood
staarten zorgen voor prettige muziek,
maar ook dc grasmussen zijn terugge
keerd en zingen driftig hun hjjastlg
liedje De montere vinkenslag, klinkt
daar telkens tussendoor. Langs het lan
delijk weggetje, terzijde van het luid
ruchtige en Jakkerend verkeer, ontmoet
ik ook weer de curieuze kurkiepen.
•r e)!je *n gebied van de vroegere
Zuiderzee, die trouwens niet al te ver
ïl e wUUrt is- nogal veel voorkomen.
Natuurlijk zitten ze vol oude donkero
galdottrs. een woekering, die luizen op
hun geweten hebben. Maar dan trekt
ineens een warme kleur de aandacht:
het is een vuurvlindertje, dat zich op
de warme bodem zont.
Vlak bij de onbewaakte overweg zijn
de margrieten nu zo ver gevorderd, dat
over enkele dagen de bloei een feit zal
zyn Ook bloeit er de stinkende gouwe,
waarvan de schoonheid der bloemen
wedijvert met die der bladeren
Dc hoofdweg Amersfoort—Zwolle be
reik ik bij Vinkenhoef. Hier is het, dat
ln het hoogopgaand hout her en der de
simpele, maar bekoorlijke maatslag dei
tjiftjaffen klinkt en de groenlingen hun
drensdeuntjes afdraaien. Houtduiven en
tortels koeren tussen de volle, bolle
lovers, vinken slaan, merels fluiten hun
zuivere melodieën en dan is het ineens
een nachtegaal, wiens nadrukkelijke
rollers plotseling de liederen der andere
vogels overstemmen. Inmiddels bevin
den wij ons nog steeds ln de gemeente
Hoogland, maar je bent nu ln een om
mezien in Hoevelaken.
Rijk bloeit langs de kanten van een
sloot de grootbloemmuur „verblindend"
wit, terwijl do bloemen van de water
ranonkels fijne witte vlekjes zijn tussen
het frisse groen van het sterrekroos.
Zodra Je Hoevelaken binnenkomt, trek
ken bosrijke buitenplaatsen de aan
dacht: Huize Hoevelaken en WeïÖam.
Hier kan je het tumult van de hoofd
weg weer ontlopen. Er leidt n 1. aan dc
linkerhand binnendoor een ongeplaveide
weg, met rechts een fietspad, in Noor
delijke richting. Opgewekt zingen
braamsluiper, winterkoning en geel-
gors en van het geboomte der land
goederen klinken naar hier de lach der
groene spechten en de fanfares der
Er°te lijsters door. Opmerkelijk ls de
talrijkheid der oranjetippen, maar het
sterkst tot de verbeelding spreekt een
elegante konlnginnepage. fraai getint,
getekend en gefatsoeneerd.
Sompig veen werd
vruchtbaar weiland
BIJ een hoeve spreek ik een oude
boer. met wie lk het o.a. heb over het
rechts van mij gelegen Nijkerkerveen.
Deze naam wekt bij een natuurhistorl-
cus verwachtingen: in gedachten ziet
hij grote terreinen sompig „onland"
voor zich met een uitgebreide vcerjmos-
groei, orchideeën en nog meer verruk
kelijke dingen. De werkelijkheid is ech-
door
RINKE TOLMAN
ter veel nuchterder: alles ls ontgonnen.
Vijftig Jaar en langer geleden hulsden
de bewoners er ln „hutten van zooien"
en was het veen, zoals de boer het
kernachtig uitdrukte „prlncepnal no£
één kwak wildernis."
Net heb ik nu weer de^ hoofdweg be
reikt. maar enkele meters verder sla ik
rechts af om ter plaatse mij van de
tegenwoordige situatie te overtuigen. Er
loopt een niet al te brede, maar goede
puinweg naar het doel van mijn tocht.
Ook nu zijn de boerderijen en verdere
woningen ln het gebied van Nijkerker
veen merendeels nog bescheiden van
omvang, maar de vroegtijdige primitie
ve en povere, rechtsreeks mensont
erende hulsvcstlngsvorm behoort,
thans voorgoed tot het verleden. Het
veen is nu één groot vruchtbaar welde-
complcx, versnipperd tot tol van per
ceeltjes klelnbezlt. Al die mootjes zUn
gevat ln een haag van wlndwcrcnde
struiken, knotwilgen, elzen e d. Dc z.g.
vogels van het parklandschnp voelen
zich hier op hun plaats cn lk ontmoet
er dc meeste soorten, die ik al noemde
en bovendien een spotvogel, die heel
uitvoerig zijn fantasierijk repertoire ten
beste geeft. Het aantal dagkoeksbloe-
men ls hier legio cn ook bloeit er de
kleine valeriaan.
Nog een korte wandeling cn lk be
reik bij de exportslagerij Bedo weer dc
hoofdweg. Even later passeer lk de
spoorlijn en dan duurt het niet bijster
lang of lk beland in Nijkerk. waar ik
altijd gaarno vertoef, al was het alleen
maar om te luisteren naar het carillon,
dat zijn klare ktanken "over de stad
pleegt te sprenkelen. De lijsterbessen
zenden hun zoete geuren uit en als ik
op het station op dc trein naar Amers
foort loop te wachten, helpen merels,
groenlingen cn vinken, grasmussen en
boomkruipers, die honderduit musice
ren ln de tuinen cn het weggeboomte,
mij op prettige wijze de tijd korten.
Soest. 3—5—'48
is hij, deze Abdoellah van Transjordanië,
over wie de kranten op het ogenblik vol staan?
Hij heeft, althans in naam, want in feite commandeert
een Egyptisch officier, het opperbevel over de Arabi
sche legers, die klaar staan om Palestina binnen tc
trekken.' Velen in de Arabische wereld vragen zich af
of dit koning Abdoellah's eerste stap is op weg naar
de verwezenlijking van zijn oude droom: de herleving
van het oude Bijbelse Syria, een grote staat in het Mid
den-Oosten, die dan Palestina, Transjordanië, Syria, de
Libanon en mogelijk Noord-West Irak zal omvatten en
waarvan hij dan de vorst zou zijn. Geen wonder dat
zelfs in de staten, die lid zijn van de Arabische Liga,
met name Egypte en Saoedi-Arabië, de „Vos van
Transjordanië zoals Abdoellah wordt genoemd, met
achterdochtige ogen bezien wordt.
Abdoellah Ibn Hoessein, een stoppelbaardlge bergbewoner,
behoort tot de familie der Hasjemieten, die de tronen vaiu,
Transjordanië en Irak beheerst, en tussen deze familie cn die
van Ibn Saoed, de koning van Saoedi Arabië heeft er lange
t\jd grote rivaliteit bestaan, die dateert uit de dagen dat Ibn
Saoed zijn ogen gevestigd hield op Mekka, waar Abdoellah's
vader Hoessein sjerlf was.
gebouwd en functionneert redelijk.
En de 66-jarige koning die licha
melijk nog zeer „fit" is hu kan
nog een dag lang paard- of ka
meelrijden, als het nodig is
vindtdikwijls- ook nog tijd voor
een van zijn grootste hobbies: het
schaakspel. Daarin is hij een even
groot tacticus, zegt men, als in de
politiek.
Op het eerste gezicht lijkt hij
meer op een pienter regerings
ambtenaar dan op een koning,
maar wie hem iets langer kent,
begrijpt, waarom Transjordanië in
vijfentwintig jaar heeft kunnen
stijgen tot het huidige peil van be
trekkelijke orde en voorspoed. Het
bestuur van het land, dat in Am
man zetelt, de op de rotshellingen
gelegen hoofdstad, is uit niets op-
'n Engel het dit self gebrlng,
die vreugde boodschap en jy het
'n Lofsang tot Gods eer gesing,
Maria nooit uit Nasaretl
Maar toen Josef van jou wou skel
en bure agterdog jou pla,
het jy kon dink, eenmaal sou hy
die hele wéreldskonde dra?
Toe jy soms met
jou liggam stryk
glimlag langs
die stilte in
staar
wis jy met hoeveel liefde en ongs
Sou hy sy hellevaart aanvaar?
Die nag daar in die stal, geen een
om in jou nood by jou te staan,
het jy gcwect dat hy alleen
Getscmane sou binncgaan?
Toe vorste uit die Ooste kom
om nederig hulde te betoon
wist jy hoe die soldate kom
as koning van die volk sou kroon?
En toe hy in Jou arms lè.
Sy mondjie teen jou volle bors,
het jy gcwcet dat hy sou sè,
toe dit te laat was: Ek het dors!
Toe dit verby was, en Jy met
sy vriend Johannes huis-toe gaan
Maria, vrou van Smarte, het-
jy toé die boodskap goed verstaan?
Elisabeth Frangolse Eybers
Belydcnis In Die Skemerlng.
Bestuivingsproeven op vruchtbomen
Door het Rijkstuln-
bouwconsulcntschan te
Gelder mal sen worden thans
zeer belangrijke proeven
genomen met het kunstma
tig bestuiven van vrucht
bomen. Het ls een heel
voorzichtig en precies
werkje om uit een groot
aantal bloesems de meel
draden tc verwijderen, om
daarna met stuifmeel van
andere bloemen de een
zaam achter gebleven stam
pers tc bestuiven. Is dat
eenmaal gebeurd, dan doet
men om dc kunstmatig be
stoven blocscmtrossen per
kamenten zakjes. Daardoor
wordt voorkomen dot her
nieuwde bcstuiving met
vreemd stuifmeel plaats
vindt. Als dc vruchten
eenmaal gezet zijs worden
de zakjes verwijderd. Op
deze wijze tracht men te
ontdekken met welk stuif
meel de beste resultaten
worden verkregen.
Vooral met het oog op
nieuwe aanplanting zfjn
deze proeven van zeer gro
te betekenis.
Grijze jeugd treedt aan...
In October vorig jaar heeft het Nederlands In
stituut voor de Publieke Opinie voojr de eerste
keer geïnformeerd naar de bekendheid met de
gedachte van een „Verenigde Staten van Euro
pa" en naar Tiet oordeel erover. Een half jaar
later, aan de vooravond van het „Europa-Con
gres" in Den Haag, heeft het N.I.P.O. deze vra
gen opnieuw gesteld.
„Kunt U mij zeggen, wat U verstaat onder „Verenigde
Staten van Europa?" is de vraag waar de
N.I.P.O.-enquêteurs mee begonnen. De antwoorder
van het publiek in al zijn geledingen luiden:
Nu Oct.'47
Europese statenbond, federatie, net zd
iets als Ver. Staten van Noord-Amerika 39% 42%
Politiek verbond van Europese, West-
Europese staten 9% 6%
Economische Unie, Benelux in 't groot 3% 12%
Verbond tegen communisme, zonder
communistische staten 3%
Diverse andere antwoorden 9% 3%
Geen mening 37% 37%
In een half jaar tijd is er dus weinig veranderd. Er
zijn nog even veel mensen, die niet kunnen aangeven
wat de „V.S. van Europa" voor hen betekenen. Het
aantal, dat dit begrip in de eerste plaats een politieke
inhoud geeft, is gestegen, het aantal, dat aan Benelux
en een economische unie denkt, is sterk verminderd.
„Wat denkt U van de idee van een Verenigde Staten
van Europa?", luidde de volgende N.l.P.O.-vcaag, nu en
een half jaar geleden
Waaruit blijkt hoe lastig het is de weg te
vinden met een magneetnaald, die alleen
maar hindernissen aanwijst
rv.
ALS de schemering begint te vallen over de dennebossen en heide
velden van de Veluwe, worden \v\J, bU groepjes van vier, afge
zet op de weg van Harderwijk naar Stavèrden. Om de 1000 fl 2000
meter stopt onze „drie-tonner" en wordt een patrouille, uitgeladen;
dicht bl| de Zwarte Boer z\jn de laatsten aan do beurt.
De deskundige, luitenant van Pelt, heeft de leiding van deze oefe
ning. Voor elke patrdullle heeft h(j een briefje in portefeuille, waarop
twee getallen en twee woorden voorkomen om de gedachten te be
palen: „kompashoek 28, afstand 5000 M."
we nu, m'n slapie en ik, en nog
twee krijgslieden, met een kompas
en een briefje, op een eenzame
klinkerweg, ergens in de rimboe.
De wind komt aansuizen door de
toppen van de dennebomen en
strykt over de heidevlakte die wo
aanstonds moeten oversteken. Heel
in de verte blaft een hond cn verder
is er de stilte van de Vcluwo na
zonsondergang
Kompashoek 28 graden! Die tech
niek zijn: we meester. Alleen moet
je oppassen, dat je geen 280 gra
den uitzet, want dan red je het niet
op één avond Twee cursisten van
Zeeburg, die zich eens op deze wijze
vergisten, kwamen de volgende dag
binnen, nèt nog op tijd voor de eer
ste les.
De lichtgevende streepjes op het
kompas geven de juiste richting
aan, een berk in de verte staat pre
cies in onze route en daar marche
ren we dus op af, dat wil zeggen,
we strompelen over de hel, tuimelen
in een greppel, smakken in een oud
karrespoor en als wc opstaan z(jn
we natuurlijk de berk kwijt. Dan
het kompas maar weer geraad
pleegd. Hé, dat klopt ook al niet
meer. Wc zouden zweren op een
richting* die ongeveer zestig gra
den afwijkt van die welke de fosfo-
riserende streepjes aangeven. Hoe
ls dat mogelijk? Heeft het kompas
een speelse bui, is het magnetisch
noorden plotseling op drift geraakt,
of zou de fout bij ons schuilen?
Aannemende, dat dit laatste het
De luitenant liep er
fijn in!
Tussen haakjes, wat ook ver
anderd moge z\jn ln dit leger
van nè. 1945: de „gedachten"
worden nog altijd „bepaald".
Dit ter geruststelling van die
plotten, die slechts vóór 1940
dienden, en zouden menen, dat
met de hoge kraag en de put
tees ook de term: „om de ge
dachten te bepalen" verdwe
nen zou zijn.
Maar scherts terzijde! Daar staan
Goed, uitstekend
Mooi maar onpractisch, illusie
Niet goed, slecht
Andere antwoorden, goedkeuringen on
der reserve e.d.
Geen mening
Nu Oct.'47
38% 42%
6%
7%
U%
1%
10%
5%
wat VS. van Europa
(die aangeeft,
betekent) 63% 63%
Ook hier#vinden wij dus, net als in het najaar van
1947, een meerderheid, die zich voor een „Ver. Sta
ten" van ons werelddeel uitspreekt.
Tenslotte heeft het Gallup-instituut de kwestie toe
gespitst op één aspect van een statenfederatie, spe
ciaal om na te gaan, hoe het publiek tegenover het
prijs geven van een groot deel der souvereiniteit
staat.
.Zoudt 11 er voor of er tegen zijn dat Nederland
een provincie werd van een „Verenigde Staten van
Èucopa", zoals Noord-Holland of Brabant of Gronin
gen een provincie is van Nederland?" luidde deze
vraag, en de antwoorden zijn:
35% voor
33% tegen
32% geen oordeel.
Aanhangers van de verschillende politieke partijen
hebben er zeer uiteenlopende gedachten over. Partij
van' de Arbeid en V.V.D. zijn sterk pro, K.V.P.-ers,
A.R. en communisten tegen.
Nederland „provincie van V.S. van Europa"
Voor Tegen G. oordeel
V.V.D. 58% 29% 13%
Partij v. d. Arbeid 57% 21% 22%
Chr. Hist. 37% 33% 30%
K.V.P. 22% 40% 38%
Anti-Rev. 21% 36 43%
C.P.N. 20% 53% 27%
Nederlands Instituut voor de Publieke Opinie.
AARDBEIEN-IDYLLE. - Hier en
daar op beschutte plekken gaan de
aardbeien al kleuren en in de broeibak-
jes bij Geldcrmalsen kon de eerste pluk
reeds geschieden.
geval is. strompelen we verder en
botsen even later, na over een heu
vel te z(jn getrokken, tegen de een
zame berk, die ons eeréte richtpunt
was.
Hoe zit dat nu?
Zo rukken we vdbrt, door som
bere bossen, waar een eenzame vo
gel zich traag op de wieken ver
heft als wy tc dicht In zijn buurt
komen, we kruisen de Hierdenso
beek. en vaak komt het. ons voor,
dat het kompas ons een totaal ver
keerde richting uitzendt. Wanneer
w\j links zouden gaan, wijzen de
streepjes naar rechts, en als we
eindelijk een paadje vinden, dat
rechtstreeks naar ons einddoel
schijnt te leiden, weet het kompas
het weer beter en dwingt ons een
schier ondoordringbaar bos in, naar
de laaghangende takken ons het
gezicht schrammen.
Toch vorderen we. In de verte
pinkelt een lichtje, er begint een
hond te blaffen, wc stuiten op prik
keldraad. dat langs een stuk bouw
land is gespannen. Dan... 'n spoor
lijn. een onbewaakte overweg, het
schynsel van een zaklantaarn bij
een driesprong.
„Welke groep?"
„Groep zes!"
We zijn aan het eindpunt: Huls
horst.
In het ..Woudhuls" verzamelt ka
pitein Erdmann zijn krijgers, die
met knipperende ogen binnenkomen
Want alle groepen blijken hetzelfde
doel opgekregen to hebben; van de
rand van een cirkel met een straal
van 5 K.M. zijn wy naar het mid
delpunt Hulshorst gemarcheerd.
„Wroeging"
BU de Zaterdagse Inspectie
heeft de luitenant van Zutphen
aanmerking gemaakt op de
lichte mitrailleur van kamer 15
„In de loop kan je wel spina
zie zaaien", heeft hij gezegd en
nog andere schampere opmer
kingen zUn van zlln lippen ge
komen. De krijgslieden van ka
mer 15 bogen schuldbewust het
hoofd en zijn, gebukt onder de
last zijner verwijten, deson
danks met verlof gegaan!
Maandagmorgen begint de dienst
om bepaalde redenen al om 7 uur,
de reveille is bepaald op half zes.
Om de mensen in zijn kwartier niet
onnodig de nachtrust te verstoren,
besluit de luitenant de nacht van
Zondag op Maandag in de kazerne
door te brengen. Op kamer 13 is
een krib vrij en daarep strekt de
luitenant Zondagavond de vermoei
de leden uit. Binnen tien minuten
slaapt hij als een onschuldig kind,
maar dan stokt zijn regelmatige
ademhaling. Er is plotseling Iets
dat hem tot het bewustzijn terug
roept. Verward slaat hij de ogen op.
Rond zijn kribbe staan in pyama
de stoere mannen van kamer 15,
torsend hun lichte mitrailleur. De
oudste kletst de blote hakken tegen
elkaar en spreekt: „Neemt u ons
niet kwaljjk, meneer, dat wy u even
storen. Wy konden de slaap niet
vatten, dat knaagde maar en
knaagde maar, tot wft besloten op
te staan en de mitrailleur te poet
sen. Wilt u even inspecteren?"
De luitenant stoot een woord uit,
dat niet in de woordenboeken staat.
Maar dan zegt hjj toch sportlef:
„In orde mannen, de spinazie ls
blijkbaar geplukt!"