Uit de leerschool van de WA
België is vrij optimistisch
De belhamel
DENKT u EROM?
HET PROCES
VAN NEURENBERG
Burgerzin?
2
Dinsdag 11 Mei 1948
STADSNIEUWS
„Als ze geen notitie van je nemen, sla je er
maar op los!"
Het moéten wel heel eigenaardige
lessen geweest zyn, welke de gewe
zen instructeur aan de W.A -kader-
school alhier, Kaffka Dengier, in de
eerste oorlogsjaren aan zijn disci
pelen gegeven heeft. Dit kan men
niet alleen afleiden uit de onbe
schofte wijze waarop de door ncm
afgerichte W.A.-mannen in het bij
zonder in Amersfoort huis hielden,
maar ook uit één korte cursusles,
die het dossier van de PRA bevat,
dat gisteren- bij de terechtzitting
voor het Utrechts Tribunaal werd
opengeslagen. Toen op zekere dag
de W.A.-mannen bij hem hadden
geklaagd, dat de Amersfoorters zo
weinig notitie namen van hun ove
rigens nogal luidruchtige propagan
da, gaf hij hun het volgend advies:
„Als ze geen notitie van je nemen,
sla er dan maar links en rechts op
los!"
Dat advies Is door de betrokke
nen maar al te gretig opgevolgd en
hoewel de Zwarte Soldaten vag
Mussert nu bepaald nergens al6
nette jongens zijn opgetreden, heb
ben ze het in onze veste in die tijd
toch wel heel bont gemaakt Relle
tjes. straatgevechten, incidenten
met de goedmenende vaderlanders,
intimidaties en provocaties waren
destijds aan dc orde van de dag.
Aan een en ander kan de „opvoe
ding", welke de WA-instrpcteurs de
hun toevertrouwde manschappen
gaven, niet geheel vreemd geweest
zijn.
Naast dit heilloos instructeur
schap waren aan „kapitein" Deng
ier, verschillende der bekende on
sympathieke landwacht-autoritei
ten ten laste gelegd, zoals het ver
richten van huiszoekingen, het op-
Giphart was voorvechter
van de W.A.
Tot de voorvechters van de W.A.
In Amersfoort in de tijd der bezet
ting dient wel in de eerste plaats
gerekend te worden de toenmalige
fotograaf Jurriaan Giphart, die niet
alleen trachtte als gepatenteerd fo
tograaf van de Weermacht flink
wat geld te verdienen'aan het par
mantig op een plaatje zetben van
onze terecht gehate „beschermers",
maar die zich in zijn vrije uren
vermaakte met relletjes op touw te
zetten tegen het vaderlandslievend
deel der Amersfoortse burgery.
Geen incident kon er plaats heb
ben, of Giphart was er als dc kip
pen bij om er op los te slaan. Vaak
provoceerde hij het verzet en de re
acties van het Nederlands voelend
volksdeel, zodat zelfs zyn eigen
verdediger voor het Tribunaal gis
teren van hem moest getuigen, dat
hij. hoewel gehuwd en vader, eiger>-
lijk „een grete kwajongen was, die
er van hièld om een robbertje te
vechten." Dat hij deze onhebbel\j>.-
heid had opgedaan tydens zyn op
voeding in Duitsland, waar hij van
zyn zevende tot aan zijn negentien
de jaar verbleef, kan o.i. maar ma
tig als excuus voor zijn onbehoor
lijk optreden gelden, hoogstens als
een verklaring worden aanvaard.
Hoewel verdachte reeds zwaar
gestraft is voor z'n walgelyke hou
ding in oorlogstijd zijn zaak is
na de bevrijding geplunderd en ver
dwenen en hrj zit sinds April 1945
opgesloten in een kamp voor poli
tieke delinquenten, waardoor zijn
gezondheid volgens zijn verdediger
nogal geleden heeft zal het Tri
bunaal óp 25 dezer nader beslissen,
welke straf hem nog toekomt.
Mikkenie Strassburger
in Amersfoort
Het circus van Frans Mikkenie
Strassburger zal van 28 Mei af tot
en met 1 Juni enige voorstellingen
in onze stad geven. De tenten wor
den opgeslagen op het terrein aan
de Hellestraat tegenover het poli
tiebureau.
Burgerlijke Stand
Geboren. Cornelis, z. v. S. W. de
Rijke en H. J. Foppen; Adriana Jo
hanna, d. v. W. J. v. Nieuwkerk en
S. A. Jongepier; Antonia. d. v' C.
Arends en C. W. v. d. Berg; EUy
Jeanet, d. v. H. Nijenhuis en M.
Quist; Elisabeth Wilhelmina, d. v.
H. J. Rughaar en G. J. v. d. Kamp
Overleden: Pieternella Adriana
Postuma, 82 j., wed. van Tunder-
man; Heintje van Wikselaar, 82 j.,
wed. van H. Beijer; Margaretha
Hendnka Havinga, 76 j., echtg. v.
J. W. Pik.
Noteert U even
GRAND: De man zonder geheugen
14.30. 13.45 en 21 u. Zo. 14. 16.15
18.45 en 21 u.
CITY: Het doornige pad. 14 30. 18.45
en 21 u. ,Zo..l4, 16.15. 18.45 en 21 u
REMBRANDT: Zijn grote Kame
raad en Waar bemoei ie je mee.
Vrij. en Zat. 14 30. 18.45 en 21 u.
Overige dagen 14.30 en 20 u.. Zo.
14, 16.15 18.45 en 21 u.
11 MEI: Lezing „In het spoor der
meesters" Theos. Genootschap,
geb. Vrijz. Herv. Zuidsingel,
20 u,
12 MEI: Jeugdfilm Grand: „De Cfir-
cusjongen". 14.30 u.
Blauwe week bijeenkomst dhr. C.
Verkerk: „Van Zuiderzee tot
IJsselmeer" spr. dhr. R. A. Kuin.
Acad. de Danse 20 uur.
13 MEI: Oranje toneel „Om de Ko
ningsmacht". Amicitia 20 uur.
„Het preces v. Neurenberg"
Grand 14.30, 18.45 en 21 uur.
„STICHTSE HEUVEL": Zaterdag
en Zondagavond en Zondagmid
dag dansen (The Red. White and
Blue gang).
DANCING VAN 'T HUL: Zat..
Zon. en Woensd. dansen, 20—23
uur Zond. mid. 15—18 u. (Orkest
„The Rhythm Specials")
DANCING d'ORANJEBOOM: Zat.,
Zon. en Woensd. dansen
OPENB. LEESZAAL EN BIBL da
gelijks rullen v. boeken 1417 u.
Di. Vrijd avond ook van 1921
uur. Leesz. geopend dagelijks 10
12.30 u. en 14—17 u DL
Vriid. ook 19—22 uur.
D.OUDE LANTEERN: Herden-
kingstentoonstelling Chris Lanooy
1 tra. 6 Juni. Geopend dagelijks
1012. 1417 u Zon- en feest-
dagen van 1417 uur.
[Temperatuur van
Pesie's Bad
De temperatuur van Pesie's Bad
was hedenmorgen 19 graden.
sporen van lllégale werkers, enz.,
maar zo goed als alle aangegeven
gevallen werden door hem ontleend.
Van sommige kon hy zich helemaal
niets meer herinneren, bij andere
was hU alleen maar tegenwoordig
geweest en dan. nog maar by toe
val, steeds non-actief!
Maar de Trlbunaalrechters heb
ben deze uitvluchten even goed
door als de rechters bij het Bijzon
der Gerechtshof en zo zal deze ge
wezen onderofficier by de Neder
landse cavalerie zijn gerechte straf
wel niet ontgaan. Op 25 Mei zal het
Tribunaal over de hem op te leggen
straf beslissen.
AMP dringt aan op
lenigingnood
Dezer dagen hield de afdeling
Amersfoort van de Algemene Mili
taire Pensioenbonrl een ledenverga
dering In hotel „Nieuw-Amsvorde".
In deze druk bezochte vergade
ring kwam sterk naar voren de
hoge nood die heerst onder de ge-
pensionneerde militairen en hun
weduwen. Dat deze pensioentrek
kers in zorgelijke omstandigheden
verkeren, is reeds in 1946 door de
ministers Beel en Lieftinek ver
klaard. ja zelfs dat er grote nood
onder hen is.
Om verbetering in de toestand te
brengen, zyn door enkele ministers
meerdere malen, beloften gedaan,
doch met mooie woorden als „Met
grote voortvarendheid wordt ge
werkt aan een wetsvoorstel tot ver
betering der pensioenen", „dezer
dagen", „eerlang" enz. is de nood
niet gelenigd. Zelfs op 20 Novem
ber 1947 deelde minister Witteman
in de Tweede Kamer mede: „Bin
nenkort zal een wetsontwerp tot
verhoging van de pensioenen wor
den ingediend, aan welker voorbe
reiding de laatste hand wordt ge
legd. Wanneer dit precies zal wor
den ingediend, kan ik niet zeggen,
maar ik meen wel te mogen zeggen,
dat dit natuurlijk vóór het eind van
1947 zal plaats hebben."
Van 1948 zijn ruim 4 maanden
verstreken, doch indiening bij de
Tweede Kamer is nog niets verno
men. Dat het sneller kan is bewe
zen door de noodregeling voor
ouden van dagen, van minister
Drees. welke in zes maanden in
kannen en kruiken was. Hoelang
moeten pensioentrekkers nog wach
ten?
Tribunaal-uitspraken
De 5e Kamer van het Utrechts
Tribunaal adviseerde gisteren tot
oplegging van de navolgende straf
fen aan politieke delinquenten:
H. A. Kamerbeek te Amersfoort,
gewezen landwachter. internering
voor de tijd van drie jaar en zes
maanden met aftrek van voor-ar
rest en ontzetting uit de beide
kiesrechten, uit de bevoegdheid om
ambten te bekleden en te dienen
bij de gewapende macht.
Arie en Frans Verbeek te Leus
den, landbouwerszonen, interne
ring voor de tijd gelijk aan het
door hen doorgebrachte» voorarrest
en ontzetting uit de beide kies
rechten.
Wiggel Tj. Vleer te Soest, even
eens vrijwillig gewerkt voor de
Duitse Weermacht, internering
voor de tijd van 3 jaar en 18 da
gen met aftrek van vóór-interne-
ring, eindigende 3 Mei 1948; voorts
ontzetting uit de kiesrechten en
het recht openbare ambten uit te
oefenen.
A. J. v. d. Hoeven, oud-burge
meester van Baarn, wegens ver
schillende NSB-activiteiten, één
jaar, vijf maanden'en 26 dagen in
ternering, zijnde de tijd, reeds in
voorlopige internering doorge
bracht. ontzetting uit de beide
kiesrechten en het recht om amb
ten te bekleden, zomede verbeurd
verklaring van vermogen tot een
bedrag van f 7500.
(Ingezonden mededeling)
Morgenochtend 10 uur begint de
plaatsbespreking
voor het
documentaire filmwerk
op DONDERDAG 13 MEI
2.30 6.45 en 9 uur
Herinnert U zich nog dc vcrdulste'
nngsgordijntjes? Het hopeloze ge
knoei met zivart papier en punaises.
Herinnert U zich nog dc rauwe
schreeuw van dc Duitser „Lichten
aus", als voor de zoveelste maal een
gat als ccn vuist in het gordijntje
was gekomen? Het was een onbegon
nen strijd tegen het lichtdat altijd
daar wil zijn waar het duister is.
Ten slotte kwam het licht als over
winnaar uit de strijd Dc duisternis
moest wijken! Geleidelijk werd ook in
Amersfoort de straatverlichting beter.
Dc mannen van dc lichtbcdrijven we
ten hoc cr is geploeterd en gezwoegd
om dc verlichting ccn beetje in orde te
krijgen. Met dc drukstootinstallatics
ran dc gaslantaarns wilde het met
vlotten. Er kwam een totdc burgers
van Amersfoort gericht beroep om een
handje tc helpenBetracht dc burger
zin. was de leuze. Het oude beroep
van lantaarnopsteker werd hoewel
nu onbezoldigd in ere hersteld.
Velen begrepen dc oproep. Trouw
iedere avond cn morgen komen zij uit
hun huizéh om het licht in „hun"
lantaarn tc ontsteken of te doven.
Deze burgers herinneren zich maar al
tc goed dc duistere oorlogsjaren.
Maar cr zijn zo van die burgers, die
het wel geloven cn zelfs in straten of
lanen waar dc stadsbus rijdt, dc lan
taarn dn lantaarn laten. Er heerst
daar dan ccn Egyptische duisternis cn
dat alleen uit gemakzucht cn gebrek
aan burgerzin. Zouden deze mensen
gedurende dc oorlog in een ivoren
torent/e hebben geleefd?
RONDUIT
Gevonden voorwerpen
Grys gevlekte vulpen (defect);
rywiclsleuteltjes (Secat No. 322);
ceinturen 3 grijzen en 2 bruine
Doublé ketting met de naam Ams
vorde; Rozenkrans met zwarte kra
len; zilveren broche (achter glas
een veld bloemen); grijsblauwe
want; ring met sleutel (Yale); no
titieblokje (Museumblok)bruin
kinderschoentje (R); spaarbank
boekje t.n. Beaufort Kramer, G. v.
St. werfstraat 65; paar blauwe da
meshandschoenen; ring met 3 nieu
we sleutels Zeiss Ikon no. 5966
blauwe windjack; een zwart hondje
met witte poten; inlegvel; jacht
hond (zwart met wit)portemon-
naie met inhoud (terrein Birkhoven
Simson gev.); witte kindermuts;
bruine muts; kussen van motorrij
wiel; vulpen in blauw étui; polshor
loge; 4 oranje vlaggen Vami ijs;
zilveren armband met witte steen;
doosje inhoudende sleutel no. 200
B.L.M.; bruin zakmes; witte porte-
monnaie inhoudende klein geld (met
ritssluiting)bruine portemonnaie
met irih.. paar zeemleer handschoe
nen; portemonnaie inh. 10 en een
bewys van ondertrouw t.n. H. v.
Dijk, Rynstr. 19; muntbriefje en
puntenslijper; zilveren kettinkje,
hanger uitgezaagd kopje; bruine
ceintuur met speld; portemonnaie
inhoudende 2.30 (padvindersmo
del); étui met rozenkrans en 30 ct;
schoolétui met potloden en pen;
portemonnaie (rood); een blauwe
windjack; portemonnaie inh. 10
en briefje „Achtermolem"; doublé
armband; een bril in étui; in het
arrestantenlokaal achtergebleven
een paar schoenen, witte handdoek
en een blauwe boord; rood hondje
(kinderspeelgoed); zilveren ketting
t.n. Frans Morren No. 260729063;
witte kees; padvinderspet; een
groen kinderjasje; twee herenrij
wielen.
Een woning aan de Pieter Pij
perstraat werd Maandagmiddag
door bliksem getroffen. De buren
en bewoners konden de brand die
daardoor ontstond spoedig blus
sen. Een stel vitrage en overgor
dijnen gingen verloren.
Kleurige sluitzegel
van de „Storta"
Het bestuur van de Stichting tot
het organiseren van tentoonstellin
gen voor Amersfoort en orhstre-
ken heeft vobr de op 1, 2, 3 en 4
September a,s. te organiseren grote
landbouwtentoonstelling een kleu
rige sluitzegel laten vervaardigen.
Zij, die willen medewerken om
aan deze tentoonstelling bekend
heid in ons land te geven, worden
verzocht bij het verzenden van hun
post deze sluitzegel te gebruiken.
Bel 4834 of 5060 en 's avonds na 7
uur 6207 en men zal U ongetwij
feld van een aantal zegels willen
voorzien.
Coloradokever ontdekt
Op een bouwland aan de Tromp
straat vond men een coloradoke
ver. Indien deze kever, die scha
delijk voor onze volksgezjndheid
is, gezien of gevonden wordt, is,
aangifte hiervan bij de politie
noodzakelijk.
De verpleeghulp M. H. Pisters,
van het Rode Kruis-team te Tji-
latjap op Java, is bij Padisaran
tijdens een beschieting uit een hin
derlaag gedood. Nadere bijzonder
heden ontbreken.
(Ingezonden mededeling»
OFFICIëLE PUBLICATIE
Kamer van Koophandel Fabrieken
voor Utrecht. Kantoor Amersfoort.
HANDELSVERKEER MET DUITS
LAND
Voor belangstellenden ligt vanaf
heden ten burele der Kamer ter in
zage de ..Beknopte handleiding voor
de handel van Nederland en de Ne
derlandse overzeese gebiedsdelen
met Duitsland" samengesteld en bij
gehouden door de Economische
Voorlichtingsdienst van het Minis
terie van Economische Zaken.
Soest
Gelijk spel voor Soest I
In het „Van Lennep's Sportpark"
te Soest vond Zondag voor de com
petitie van de NLTB de ontmoeting
Soest IAemstelspelers II plaats,
welke in een 44 gelijk spel ein
digde. De gedetailleerde uitslag is
Soest IAemstelspelers II:
Heren enkelspel: Schuuring slaat
Schmidt 63, 63. Hoppenbrou
wers slaat Wouters 46 64 63.
Dames enkel spel: mej. Moens
slaat mej. Wouters 86, 62. me
vrouw Goedkoop verliest van mej.
Grollenberg 16 16.
Gemengd dubbel: mej. Moens en
Schuuring slaan mej. Wouters en
v. Warmerdam 26 64 62.
Mevr. Goedkoop en Hoppenbrou
wers verliezen van mej. Grollen-
berg en Wouters 46 06.
Dames dubbel: mej. Moens en
mevr. Goedkoop verliezen van mej.
Wouters en mej. Grollenberg 36
16; Heren dubbel: Schuuring en
Hoppenbrouwers verliezen van
Schmidt en v. Warmerdam 36,
61 16. Zowel Soest II als III
wisten hun Competitiewedstrijd te
winnen.
De uitslagen waren: Chandelle
III—Soest II; Soest III—HBM II.
Gevonden voorwerpen
Blauw vulpotlood, kinderporte-
monnaie inh. f 1.donker blauw
vest, jonge foxterrier bruin dek,
wit gebreid kindermutsje, blauw
grijze want, rode portemonnaie inh.
8 cent, rechter bruin kinderschoen
tje, snoeischaar, bruin glacé hand
schoen, bruine vulpenhouder,
windjack, huissleutel, étui met 2
foto's, misboekje, bruin lederen
kinderschoen, astrakan kraagje,
Engels boek get. Jane Eyre, dames
horloge, 2 manchetten, bruin lede
ren handschoen, zilveren horloge
met ketting, 4 inlegvellen en 1 ko-
lenkaart.
„De Eendracht"
De A.P.V. „De Eendracht" hield
op Zondag 9 Mei een wedvlucht
vanaf Roosendaal, afstand 89 KM.
Lossing der duiven 9.30 u. Aan
komst eerste prijswinnende duif
11654. Laatste prijswinnende
duif 113227. De aangewezen
25 cent en 10 cent werden gewon
nen door C. Veenendaal met no. 6
en J. H. Rene met no. 17. De uit
slag is als volgt:
H. Lambrechts 11321 24. A.
v. Plateringen 24353640.
G. Polhout 3—12—25—49—55. J.
v. d. Rooij 52344. C. Veenen
daal 645. J. v. d. Hoek 742.
Kuppen 8. P. v. d. Brink 939. J.
Ising 1047. D. Zoegard 11—31. C.
D. Gams 14. A. Gcurls 1532. J.
Geurtsen 1650. J H. Reijne 17
26—34—37—38—53. Schoonder-
beek 18—43. E. Grol 19. T. Vos 20.
T. Dijkstra 2246. J. Meerbeek
27—33. J. Pot 28. H. Metaal 29—48.
E. Koudijs 30 J. Buis 485152.
G. Veenendaal 54
„De Ordonnans"
LTitslag wedvlucht van A.P.V.
..De Ordonnans" van Roosendaal op
Zondag 9 Mei, in concours 695 dui
ven. Gelost om 9 30 u. met N.O.
wind. Aankomst eerste duif 1058
13, idem laatste 112716. Ie
aangewezen 25 ct. no. 12 aange
wezen 25, no. 5 le aangewezen 10
ct. no. 7 2e aangewezen 10 ct., no.
8 Koningspoule. no. 2 speciaals, no.
3. 5, 7, 8. 10, 12, 13. 14. 16, 17, 19,
20, 24. 26, 27, 28. De prijzen wer
den als volgt behaald.
G. de Graaf 1-36. H. Heideveld
2—52—59—95—164. F. Harteman
389. C. Essenburg 4138. B. v.
't Hul 5. W. Gerht 6—9—72—73. D.
Broerse 7152. J. Leijenhorst 8
43—114-115—139. A. Wiekart 10
33101. T. Berenboom 11-j78-
P. Bos 1261 170. Woudenberg
13—65—79—116—117—142. J. Haas
14—149. L^donk 15—46—96—166
—167. Idzerda 10—64—148. A. Jan
sen 17. J. Hoenholt 186891. v.
Doornik 19-39—42-80—106—160.
Schunselaar 2025100126
135—159. J. Kortaar 21—22—38. A.
Lablans 23158.G. Wolfenbuttel
24—30—161. N. v. d. Berg 26-27—
70. J. v. Burgsteden 287692
121—153—150—157—174. Tonon
29. G. Wijnans 314751104—
118—130. J. Snabel 32—113. R.
Eykelboom 34. B. v. d. Burg 3555
—102—127—132—155. Piet Wij
nans 37. J. Izing 4050133—173.
H. Hartogsveld 41. C. v. d. Brink
4462119. Chr. Windhouwer 45
6985. J. Hoenderdaal 48. T.
Gauw 49—111—136. R. Schuiten 53
—144. v. Keken 54—86—87—90—
109175. Kuis 56. C. Terscheggert
108145. P. Terscheggert 57140.
Piet Wijnans 586781. T. van
Kessel 60> C. v. Boeijen 63143
150. Steenwijk 66. Veldhuizen 71
75—107110172. Haarmans 74.
M. Kaal 77122. B. Biezenbos 82.
v. Loveren 83—163. J. Pater 84. W.
v. Kuilen 88128. A. Verhoef 93
154. Jan van Voorst 94103171.
P. Heenstr 97. J. de Valk 98. J.
Jagtenberg 99^-169. H. Schuurman
105—162. G. S. Kuloen 112—147.
A. Kok 120. Gantsvoort 123. Ha-
genbeuk 124. v. Midlum 125. R.
Riksen 129. S. Visser 131134
137—141. G.A'. d. Berg 151. Ko
renman 165. M. Bikkers 168.
Pro Patria
Pro Patria hield Zaterdag een
wedvlucht van Roosendaal uit. Af
stand 94 km. Duiven in vrijheid
13 uur. Aankomst eerste prijsw.
duif: 2.16.01; idem laatste 2.42.53.
Wind Noord-Oost.
De aangewezen 10 en 25 ct. wer
den gewonnen door W. Hofman en
D. van Schooneveld, resp. met de
no.'s 6 en 2. De «spec. 10 ct. door
W. Hofman met no. 1.
Uitslag als volgt: W Hofman 1-
6-8-13, D van Schooneveld 2-3-9-
12. W Winterswijk 4-15, D v Ooik
5. G van Ree 7, H J Diekerhof 10-
14, G Landman 11, C de Vries 16.
Er komt een Centrale raad, gelijkelijk samengesteld uit
arbeiders, werkgevers en vertegenwoordigers der overheid
HET wordt in ons land niet be
twist, dat er een behoorlijke
sociale verzekering moet zijn. Maar
destemeer is gestreden over de
vraag, welke organen de sociale
verzekering moeten uitvoeren. De
tegenstelling was hier of het over
heidsorgaan dan wel het bedrijfs
orgaan de voorkeur verdiende.
Deze grote strijdvraag is steeds on
opgelost gebleven, tot groot nadeel
van de regelmatige ontwikkeling
van de sociale verzekering. De in
voering der ziekteverzekering is er
jarenlang door vertraagd. Pogin
gen tot unificatie, die bedoelden
meer eenheid in de diverse takken
der verzekering te brengen, zijn
hierdoor herhaaldelijk gestrand.
De Gemengde Commissie tot her
ziening der Sociale Verzekering
door de Minister van Sociale Za
ken in het leven geroepen en sa
mengesteld uit vertegenwoordigers
van het Departement van Sociale
Zaken en de Stichting van de Ar
beid. heeft zich natuurlijk ook uit
voerig met dit onderwerp bezigge
houden. Wellicht mag worden aan
genomen, dat thans een spoedige
oplossing van de grote strijdvraag
is te verwachten, nu hier voor het
eerst vertegenwoordigers van de
Overheid en van het bedrijfsleven
tot eenzelfde resultaat zijn geko
men. Daarom is het van belang iets
over dit resultaat mede te delen.
Huidige toestand
Op dit ogenblik is de toestand
als volgt. De ouderdoms-, invall-
diteits-, weduwen- en wezenverze
kering wordt uitsluitend uitge
voerd door overheidsorganen zijn
de de Rijksverzekeringsbank en de
Raden van Arbeid. Daarentegen
spelen de bedrijfsverenigingen een
rol in de ziekte-, land- en tuin-
bouwongevallen- en kinderbijslag-
verzekering. Bij de industriële on
gevallenverzekering bestaat voorts
de mogelijkheid, dat het risico
wordt gedragen niet door het over
heidsorgaan, de Rijksverzekerings
bank, maar door het orgaan van
het particulier initiatief, Centraal
Beheer.
Kentering
In de loop der jaren is de drang
om de sociale verzekering door be
drijfsverenigingen te laten uitvoe
ren steeds sterker geworden. Zulks
hangt samen met een gelukkige so
ciale ontwikkeling, die zich in ons
land heeft voorgedaan. De beteke
nis der organisaties van werkge
vers en arbeiders nam steeds toe
en dienovereenkomstig de moge
lijkheid om hen in de uitvoering
der sociale wetgeving te betrek
ken. Hiervoor pleiten verschillende
argumenten. Kon men de organi
saties van werkgevers en arbe.iders
hier een taak geven, dan zou de
Overheid haar apparaat aanmerke
lijk kunnen inkrimpen en zich
kunnen beperken tot een algemeen
toezicht. Verwacht mocht worden,
dat de uitvoering daardoor ook
vlotter zou geschieden en dichter
bij de belanghebbenden zou komen
te staan, terwijl bovendien werd
voldaan aan een algemene wens
van het bedrijfsleven.
Vakbedrijfsvereniging voorop
Op deze gronden was men het
er in de Gemengde Commissie over
eens, dat bij de komende herzie
ning van de uitvoering der sociale
verzekering een zeer belangrijke
plaats aan de bedrijfsvereniging
moest worden toegekend. Men
dacht daarbij niet zonder meer aan
de bedrijfsverenigingen, gelijk wij
die op dit ogenblik kennen. De be
drijfsverenigingen van de Ziekte
wet b.v. vinden dikwijls haar ver
zekerden in alle mogelijke be
drijfstakken. De Commissie daar
entegen wenst ter vereenvoudiging
één bedrijfsvereniging per bedrijfs
tak, welke zij aanduidt met dc
naam van vakbedrijfsvereniging.
Voorts verlangt zij daarbij de toe
passing van het verplichte lidmaat
schap. hetgeen met zich mede
brengt, dat alle arbeiders uit die
bedrijfstak bij die bedrijfsvereni
ging zullen zijn aangesloten. De
mogelijkheid dat men zich in
plaats van bij het bedrijfsorgaan
bij het Overheidsorgaan aansluit
een kostbare en administratief om
slachtige keuze zou daarmede
wegvallen.
Nadat men het in de Gemengde
Commissie aldus eens was gewor
den over het karakter der be
drijfsvereniging, bleken er vooral
twee grote bezwaren om de be
drijfsvereniging de uitvoering der
verzekering toe te vertrouwen.
Beide bezwaren wil ik hier nader
aanduiden.
Wanneer de uitvoering der so
ciale verzekering aan bedrijfsver
enigingen wordt toevertrouwd, be
tekent dit, dat er voor iedere be
drijfstak één. dus b.v. in totaal 20
of 30 bedrijfsverenigingen zullen
komen. Zonder nadere regeling zou
dit met zich medebrengen, dat er
evenveel administraties als be
drijfsverenigingen zouden moeten
worden opgezet. Op deze wijze zou
het ideaal der unificatie en der
vereenvoudiging als zeer slecht
worden gediend. Natuurlijk zal het
bestuur der bedrijfsvereniging zeit
moeten blijven beslissen over de
eigenlijke beleidsvragen als de
vaststelling van het reglement, de
beslissing of een verzekerde in een
bepaald geval uitkering moet ont
vangen, e.d. Maar naast de beleids
vragen brengt een sociale verzeke
ring een grote administratieve
rompslomp met zich mede-als het
registreren der verzekerden, het
bijhouden der gegevens, e.d. Deze
gehele behandeling kan als regel
veel beter worden toevertrouwd
aan een Centraal Administratie
kantoor, dat overal in den lande
bijkantoren en agentschappen
heeft. Op deze wijze wordt ock
voorkomen, dat in de honderddui
zenden gevallen, waarin arbeiders
van de ene bedrijfstak naar de an
dere overgaan, telkens correspon
dentie tussen de administraties der
bedrijfsverenigingen moet worden
gevoerd, met de kans. dat er ver
zekerden .fcoek" raken. De Com
missie heeft deze oplossing dan ook
aanvaard.
Taak der overheid
Een tweede bezwaar tegen dc
uitvoering door bedrijfsverenigin
gen betreft het feit, dat de Over
heid verantwoordelijk is voor de
uitvoering der sociale verzekering
en dus de zekerheid moet hebben
dat de uitvoering naar wens ver
loopt. Een algemeen toezicht der
Overheid op de bedrijfsverenigin
gen is dus onmisbaar. Zulks klemt
vooral bij een verzekering als b.v.
de Ouderdomsverzekering, omdat
de verzekerde daar jarenlang pre
mie betaalt, terwijl hij pas op 65-
jarige leeftijd een uitkering om
vangt, zodat bij deze verzekering
zware financiële verplichtingen zijn
betrokken. Ook op dit punt is een
behoorlijke voorziening getroffen.
Er zal komen een Centrale Sociale
Verzekeringsraad, die voor 1/3 uit
vertegenwoordigers der werkge
vers, voor 1/3 uit vertegenwoordi
gers der arbeiders en voor 1/3 uit
vertegenwoordigers der Overheid
bestaat. Deze raad is het toezicht
houdende en coördinerende topor
gaan en zal b.v. in het bijzonder bij
de oudérdomsverzekering een be
langrijke rol spelen. De Minister
heeft zo nodig het laatste woord,
doordat hij 'n recht van goedkeu
ring, vernietiging en het geven van
aanwijzingen heeft. Op deze wijze
kan hij ook de verantwoordelijk
heid voor de gehele gang van za
ken tegenover de volksvertegen
woordiging dragen.
Of dit gehele plan in een wets
ontwerp zal worden gegoten, is op
dit ogenblik nog moeilijk te zeggen.
Zulks hangt af van de ontvangst,
die het in Nederland zal vinden. Er
is te dien aanzien reden voor op
timisme.
„De Vriendschap" vloog
van Roosendaal
Zondag 9 Mei werd vanaf Roo
sendaal, afstand 92 km, de eerste
wedvlucht gehouden. Er waren 197
duiven in concours, die te 9.30 uur
met N.O. wind werden gelost.
De le duif kwam om 10.59 min.
49 sec. binnen en de laatste prijs
winnende duif om 11 uur 23 min.
23 sec.
De gedetailleerde uitslag is: W
Nieuwenhuis 1-4-5-18-24-45-46-48,
Th Luytelaar 2-25-33-44. H Pohl-
man 3-8-39. G Sukel 6-19-30-43,
A Verkerk 7-9-14-16-49, J Rijn-
ders 10-13-20-27-31, H v Sitter 11,
H Spikman 12-22-26-42, J Mulders
15, W Roest 17-35, C. Dijkman
21-28-47, mej G Zimmerman 23, G
v d Broek 29. de Muynck 32. G
Teeken 34-37-38-41, H Roest 36, F
Heeremans 40.
Propa
ganda-avond van
„De Heidebloem"
In de Jeugdherberg „De Heide
bloem" te Soest vond Zaterdag
avond een propaganda-avond voor
het jeugdherbergwerk plaats. Be
halve vele trekkers waren ook ver
scheidene belangstellenden uit de
burgerij aanwezig. De voorzitter,
de heer Dé; Vries, sprak een wel
komstwoord o.a. tot de burgemees
ter. Tevens deelde spreker mede,
dat de jeugdherberg o. --rdak aan
trekkers verleent, maar dat er po
gingen zullen worden aangewend
om de jeudherberg voor de winter
maanden het jeugdcentrum te ma
ken voor de plaatselijke jeugd.
De voordrachtskunstenares Aafje
Top vergastte daarna de aanwezi
gen op declamatie terwjjl een mu-
ziekgroepje uitstekende muziek ten
gehore bracht. Een demonstratie
van een paar Engelse volksdansen
viel zeer in de smaak. De film over
het werk van de jeugdherbergen
werd ingeleid door de heer L.
Schroder, lid van het hoofdbestuur
van de NJHC. Besloten wérd met
een kampvuur, waarbij door Aafje
Top „Vrede" van Henriëtte Roland
Holst werd gedeclameerd.
Onder het zingen van het inter
nationale trekkerslied en het strij
ken van de vlag werd deze propa-
ganda-avond besloten.
Sigaren met 'n luchtje en
een staartje
Bij de winkelier S. alhier ver
voegde zich enige maanden geleden
een koopman uit Heukelom, de 35-
jarige W. T., die hem een monster
aanbood van een partij sigaren, die
volgens zijn zeggen van overzeese
tabak waren gemaakt.
Na een sigaartje gekeurd te heb
ben, had de winkelier wel idee in
de partij en kocht 3000 sigaren
van de koopman. Naderhand bleek
echter, dat de koper „de sigaar"
was, want de partij kwam niet
overeen met het monster. De siga
ren hadden nl. een papieren dek
blad en waren van inlandse tabak
vervaardigd.
Voor de Utr. Politierechter, waar
de koopman wegens bedrog in de
levering van waren was gedag
vaard, beweerde hij niets geweten
te hebben van het papieren dek
blad. In de stukken stond echter
vermeld, dat hij aan de fabrikant
in Den Bosch gevraagd zou hebben
goedkopere sigaren te maken met
papieren binnenblad. Aangezien de
koopman dit hardnekkig ontkende,
besloot de Politierechter de zaak
aan te houden om eerst enige ge
tuigen te horen, t.w. de fabrikant
der sigaren en de winkelier. De
sigaren „met een luchtje" hebben
dus ook nog een staartje.
Begrafenis mevr. A. van Erkel-
Jongewaard
Vrijdagmiddag vond op de Herv.
begraafplaats aan de Veldweg te
Soest de begrafenis plaats van de
in turnkringen zo algemeen beken
de leidster, mevr. A. Ekel-Jonge-
waard.
Haar plotseling overlijden na
kortstondige ziekte op 53-jarige
leeftijd, had onder de zeer vele
vrienden, bekenden en vooral ook
onder fle jeugdige leden van de
Soester Turnclub grote verslagenr
heid te weeg gebracht.
Voorafgegaan door het vaandel
van de Soester Turnclub, waar
achter zich de junioren, seniojen
en oud-leden hadden geschaard,
gevolgd door haar echtgenoot en
zoon, familieleden en een zeer gro
te schare vrienden.
De baar was gedekt met vele
kransen en bloemstukkken. Een
deputatie militairen onder leiding
van een officier brachten op het
kerkhof nog een laatste bloemen
hulde. Nadat de vaandelgroet was
gebracht sprak de heer v. d. Lin
den uit Utrecht, als oudste be
stuurslid, gymnastiekleraar en ver
tegenwoordiger van het Kon. Ned.
Gymnastiek Verbond en de Sticht-
se Turnkring, die de overledene
schetste als een leidster, die zich
geheel gaf en al haar kracht be
schikbaar stelde als propagandiste
voor de lichamelijke opvoeding.
Nadat nog enige vrienden en een
broer van de overledene hadden
gesproken, dankte de heer P.
Ekel ook namens zijn zoon, voor de
eer en belangstelling zijn overle
den vrouw bewezen.
Expositie Beint Mankes
In de gezellige expositieruimte
van Mevr. T. Blok-Eysink's schil
ders-atelier aan het Kerkpad Z.Z.
te Soest had Zaterdagmiddag de
opening plaats van de tentoonstel
ling van schilderijen van Beint
Mankes uit de Lage Vuursche.
Vele genodigden waren aanwe
zig toen een vriend van de schil
der, de heer A. Glavimans, in een
geestige speech het een en ander
uit het familieleven van deze jon
ge schilder vertelde die niet de
voetsporen van zijn vader, de be
kende schilder Jan Mankes, heeft
gevolgd, maar een eigen richting
was in geslagen.
Mevr. Blok-Eysink wenste de
schilder met deze tentoonstelling
veel succes.
Toscanini in Italië
Arturo Tosqanini is met de Satur-
nia uit Amerika in Napels aange
komen. Hij zal naar Genua door
reizen en vandaar naar Milaan ver
trekken om in Juni het orkest van
de Scala te dirigeren.
Aardige kleurkaarten van
Ouwehands Dierenpark
De illustrator Ferdinand Lin-
denberg heeft in opdracht van Ou
wehands Dierenpark te Rhenen
twaalf kleurkaarten vervaardigd,
die betrekking hebben op het die
renpark. Lindenberg heeft m zijn
tekeningen uitgebeeld hoezeer dit
dierenpark in alle provinciën van
Nederland geliefd is. Daarom heeft
hij de mensen, die hij op de pren
ten met de dieren in contact laat
komen, voorgesteld in de kleuer-
dracht van de betreffende provin
cie. Vooral de jeugd zal voor deze
aardige kaarten, waarop eenvoudi
ge rijmpjes voorkomen, veel be
langstelling hebben.
Olympische spelen
Op een eerste prijs
rekent men niet
In alle takken van sport zal Bel
gië op de a.s. Olyippische Spelen
vertegenwoordigd zyn, behalve in
voetbal. België kent nl. geen zuiver
amateurisme meer. De voetballers
in dit land zyn halve professionals,
.zg. onafhankelijken.
Op een eerste prijs rekent België
niet, maar de overwinning die Jean
Doms en het Belgische team on
langs in de cross country in Enge
land hebben behaald, hebben nieuw
optimisme in Belgische athletiek-
kringen gewekt. Doms. een huis
schilder, traint hard voor de 10.000
meter. Een andere Belgische cross
c4untry-ster Marcel van de Wat-
tyne, die timmerman van beroep is,
concentreert zich op de 3000 meter
steeple chase. Maar de sterkste
troef van België is Gaston Reiff,
een rustige bediende op een effec
tenkantoor. die al maandenlang aan
het trainen :s. Hy is de Belgische
recordhouder op de 1500, 2000, C000
en 5000. Zyn tijd op de 1500 m. is
3 min. 48.4 sec. en op de 3000 meter
8 min. 8,8 sec. Als zijn gevaarlijkste
tegenstander beschouwt hij Zatopek
en de Nederlandèr Slijkhuis.
Hockey
Ons damesteam Woensdag
tegen Engeland
Op de tweede dag van het tournool
om het wereldkampioenschap hockey
werden de vier overige wedstrijden
van de eerste ronde gespeeld, waarbij
geen verrassende resultaten te noteren
vielen Het enige merkwaardige was.
dat men de overwinningen van Wales
op Oostenrijk, van de Verenigde Sta
ten op Denemarken en van Schotland
op België groter had verwacht dan de
21. welke in alle drie ontmoetingen
werd genoteerd Zo ls dus na de eerste
ronde een zestal sterke landen overge
bleven. n.l. Engeland. Schotland. Wales.
Ierland, de Verenigde Staten en voorts
Nederland, terwijl Spanje. Frankrijk.
Oostenrijk, Denemarken en België de
zwakkere groep vormen.
De resultaten van de tweede dag wa
ren: Ierland—Frankrijk 2—0. Wales—
Oostenrijk 21. Verenigde Staten—De
nemarken 1—1. na verlenging 21:
Schotland—België 2—1.
Het programma voor de eerstkomende
dagen luidt:
Dinsdag 11 Mei: Ierland—Verenigde
Staten: WalesEngeland: BelgiëSoan-
je (txoosttournooi); Frankrijk—Oosten
rijk (troosttournool): Woensdag 12 Mei
Frankrijk—Denemarken (troosttour
nool): Engeland—Nederland; Ierland—
Schotland; Spanje-^Oostenrijk troost -
tournooi); Donderdag 13 Mei: België—
Oostenrijk (troosttournool); Verenigde
Staten—Schotland: Wales—Nederland;
Denemarken—Spanje (troosttournooi).
Zaterdag 15 Mei halve eindstrijden cn
Maandag 17 Mei de finale.
Pol Braeckmann, Reiff's clubge
noot. Is de enige andere Belgische
athleet die een kans maakt om de
finale te halen. Hy wordt als de
beste Europese hordenloper be
schouwd en is Brits kampioen op
de 110 meter.
In wielriiden, schermen, boksen
en waterpolo hoopt België ook een
behoorlijk figuur te slaan.
Domingo kampioen
drie banden
Domingo heeft de Europese kam
pioenstitel driebanden overgenomen
van de Fransman Lagache. die in
dit tournooi op de zesde plaats is
geëindigd.
De eindstand luidt nu: Domingo^
16 pnt., 2. Hanoun 14 pnt., 3. Vin-
gerhoedt 12 pnt., 4. Ventura 9 pnt.,
5. Pereira 8 pnt., 6. Lagache 7 pnt.,
7. Aeberhardt 4 pnt., 8. Engl 2 pnt.,
9. Baay 2 pnt.
Djogja geïnviteerd
De Nederlands© delegatie
heeft in naam van de Neder
landse regering de republikein
se regering uitgenodigd verte
genwoordigers aan te wyzen,
die als lid van de Nederlandse,
delegatie zullen deelnemen aan
de conferentie van de economi
sche commissie voor Azië en
het Verre Oosten, welke de vol
gende maand te Ootacamund
in India zal worden gehouden.
Engels Bisschop pleit voor
ons schoolsysteem
Bij de steenlegging voor het bou-
wen van een nieuwe school heeft
de Aartsbisschop van Liverpool.
Mgr. Downey in zijn rede het vol
gende gezegd:
„Het is nu de tijd dat de Engelse
regering overgaat om het onder-
wijs-systeem, zoals het bij de wet
in Holland is geregeld, ook in En
geland in te voeren, omdat dit
het meest eerlijke en rechtvaardige
systeem van opleiding en ontwik
keling is, dat reeds jaren lang in de
wereld bestaat.
Onder het Hollands systeem, al
dus Mgr. Downey zijn, behoudens
enkele richtingen, de principiële
religieuze lichamen. Katholiek of
Protestant vrij in het opbouwen
van een school volgens de wens
der ouders.
Zowel voor het onderwijsperso
neel als schoolbehoeften draagt de
regering zorg.
