10
PftODEN
Het is een triest verhaal
„Toen ik zeven was debuteerde ik
als kunstrijder
Leino gewipt
PvdA niet geestdriftig voor
verbreding kabirfetsbasis
KARL STRASSBURGER, circusman
van de oude stempel
Straks naar Zuid-
Amerika?
Spiegel der wereld
Truman ontvouwt
nieuw sociaal plan
Kerknieuws
Radio-programma
TUINKALENDER
Scheepstijdingen
Woensdag 26 Mei 1948
A LS circusman kan men alleen maar geboren worden. Er is veel geld
nodig om een circus te exploiteren, maar de eerste de beste zakenman
met een bom duiten hoeft er met aan te beginnen. Hij zal het in ieder geval
niet lang' uithouden. Wie een circus wil beheren en groét maken, heeft nog
iets meer nodig dan handigheid en bankbiljetten. Daar komt vakmanschap aan
te pas. een heel speciaal en veelzijdig vakmanschap, dat niet in een paar jaar
te verwerven is. Het bepaalde „iets", nodig om in de circuswereld te slagen,
moet men van zijn moeder meekrijgen".
Dit is de mening van Karei
Strassburger, de man, die al vflf en
twintig jaar de scepter zwaait als
circus-directeur en die ons in z\jn
wagen naast de cassa, o.m. het vol
gende vertelde van zyn belevenis
sen bij het „wilde beesten-spul".
Omstreeks 1820 benoemde zijn
overgrootvader Henry zich zelf tot
directeur van een „kunstrijders-ge
zelschap'. Twee paarden vertoonden
in de onen lucht hun kunsten voor
het publiek en fungeerden als trek
dieren, wanneer het groepje van
het ene dorp naar het anclere ver
huisde. De opvolger, Kareis groot
vader, kreeg later de medewerking
van nog andere artlsten en vader
Adolf maakte er een écht circus
van, door zijn voorstellingen In een
tent (met één mast) te geven.
Karei Strassburgcr zelf?
Hij wordt in 1899 in een rij
dende circuswagen geboren,
terwijl zijn ouders op tournee
zijn door Duitsland.
Als Karei zes jaar is, begint
zy'n opleiding. Moeder, zelf
koorddanseres, geeft hem dans
les: vader, behalve directeur,
ook dresseur, berenleider en
clown, leert hem met paarden
omgaan en nog veel meer!
Op z'n zevende jaar treedt hy
voor het eerst op en steelt hy de
harten van allo toeschouwers.
Vooral de vrouwen zijn dol op het
jongetje, dat in zijn keurige ccV
tuum zo pittig en vrolyk lachend
door de piste rijdt. Lachen kan de
kleine artist al vroeg. Dat is va-
der's eerste eis aan alle medewer
kers: „Lach, wees vriendelijk, cor
rect en beleefd, zodra de poorten
open gaan. Alle inspanning en
hoogachting voor het publiek, dat
betaalt om ons te zien werken.
Geef honderd procent, ook al Is het
circus maar half bezet."
Drie jaar lang moet Karei elke
ochtend by do training van de paar
den zijn en als hij tien is, geeft zijn
vader hem vier jonge ponnies om
zelf te dresseren. En de jongen
gaat aan hot werk, met eindeloc/
geduld. Als hij tenslotte meent, dat
hij met zijn dieren zal kunnen op
treden, laat vader hem aankondi
gen op de aanplakbiljetten:
..Little Charles, de jongste dresseur
(er wereld, met zijn vier eigen Shett-
land-ponnies!"
Dc wereld in
ZESTIEN jaar ls Karei, als
hy naar Engeland over
steekt om te zien hoe circus
„Carmo" werkt. Hy krijgt er
een eenvoudig baantje als pi
keur (helper van de dresseur),
maar hy leert er in een jaar al
zo veel, dat hij kans ziet een
engagement te krijgen by het
beroemde circus „Busch",
waar hii de assistent wordt
van de knapste dresseur die
ooit leefde, de Fransman Fllis.
Deze maakte ln zün veertigja
rige carrière 42 hogeschool
paarden klaar. Ieder ander
goed dresseur heeft minstens
twee jaar nodig om één paard
af te richten!
Ook by Busch blijft Karei een
laar en het bevalt hem er best.
Maar zijn vader houdt hem in het
oog. Als de jongen goed genoeg is
om by Busch te werken (een gro
te eer in die dagen), dan kan hij
hem zelf ook best gebruiken.
„Kom terug en laat maar e>ens
zien wat je geleerd hebt", zegt va
der Adolf. En als hy merkt, dat
Kareis talenten zich goed ontwik
keld hebben, dat hij de zelfde lief
de heeft voor het vak. voor de
dieren en voor het zwervende cir
cusleven als hii zelf, dan staat zijn
besluit vast. De jongen zal een
zware taak van zjjn schouders ne
men. Hy krygt de leiding van Cir
cus Strassburgcr. Maar eerst zal
hij nog enkele harde jaren van ar
beid en training moeten doorma
ken. Karei wordt ingewijd ln de
behandeling van olifanten, lama's
en alle mogeiyke diersoorten. Hij
leert de circus-opstallen in record
tijd afbreken en weer opbouwen.
Na de eerste wereldoorlog trekt
hy op zijn eentje met vier olifanten
en dertig paarden van zijn vader
KAREL STRASSBURGER in ztjn
nieuwe succesnummer met de in vrij'
held gedresseerde Engelse volbloed
paarden.
door dr. C. D. J. Brandt
IK heb al meer dan eenmaal ge
legenheid gehad om er op te
wijzen, dat de Finnen zich achter
het ijzeren gordyn met een zekere
mate van vrijheid weten en durven
te bewegen. Dit is de laatste dagen
weer eens gebleken, nu dc Rijksdag
de communistische minister van
binnenlandse zaken, Leino, tot
heengaan heeft gedwongen.
Het conflict met Leino dateert
niet van de laatste tyd. Hem werd
al vóór de totstandkoming van het
laatste Fins-Russische pact zowel
door zyn deelgenoten in de rege
ringscoalitie, de sociaal-democraten
en de agrariërs, als door de liberale
en conservatieve oppositie verweten
dat hij zijn positie misbruikte om
het politieapparaat tot een betrouw
baai werktuig in handen van de
communisten te maken. Dadelijk
na de ratificatie van het pact is
deze zaak opnieuw ter sprake ge
bracht; in en buiten de Rijksdag
werd Leino hierover aangevallen pp
een wijze, die bewees, dat de Fin
nen het pact met de Sowjetunie zo
uitlegden, dat zy hun volledige vrij
heid var. handelen in interne aan
gelegenheden hadden behouden en
dat zij critiek op de falts et gestes
van hun eigen communisten als een
zuiver binnenlandse aangelegen
heid wensten te beschouwen.
Een kleine maand geleden kwam
er nog Iets anders bij. De constitu
tionele commissie uit de Ryksdag
stelde toen n.l. vast. dat minister
Leino zich had schuldig gemaakt
aan een ernstige Inbreuk op de
Finse grondwet, toen hy op 21
April 1945 (dus 3 jaar geleden)
twintig personen, waaronder voor
de helft Finse burgers, op eigen
houtje had uitgeleverd aan de
Russen, die hen van spionnage ten
bate van de Duitsers hadden be
schuldigd. Wel stelde de commissie
vast, dat er verzachtende omstan
digheden voor deze* eigenmachtige
daad van Leino waren aan te voe
ren, maar de vraag was dadelijk,
of de Rijksdag als geheel geneigd
zou z(in deze te laten gelden. (Va.n
de uitgeleverden is tussen haakjes
nooit meer Iets vernomen en ik
vrees, dat het verzoek van de Finse
regering aan Moskou om deze ten
onrechte uit Finland weggevoerde
lieden terug te laten keren, wel een
slag in de lucht zal blyken).
Een paar weken later werd de
actie van de overige partijen tegen
de communisten want hier komt
de oppositie tegen de persoon van
Leino in feite natuurlijk op neer
nog meer verscherpt, toen de so
ciaal-democraten de vroeger aan-
I
gegane werkgemeenschap met de
communisten officieel opzegden.
Dit betekende intussen niet, dat zij
ook de regeringscoalitie verlieten,
want dit zou een regeringscrisis
hebben betekend met als eerste ge
volg: vervroeging van de verkie
zingen en dit was juist datgene,
wat alle niet-communistlschc par
tijen wilden vermijden, zeker zo
lang Leino nog minister van bin
nenlandse zaken was. Want d e re
den. waarvoor zy Leino weg wilden
werken, was, dat zij de zekerheid
wilden hebben, dat de verkiezingen,
welke voor de deur staan, volko
men v ry zouden zyn en dat de
communisten, die, naar algemeen
verwacht wordt, een fikse klap
zullen krygen by die gelegenheid,
het politieapparaat niet zouden
kunnen gebruiken voor een beïn
vloeding (terrorisering) van het
kiezerscorps of misschien zelfs
voor een .staatsgreep ln de een of
andere vorm.
Nu is dit wegwerken gelukt: met
81 tegen 60 stemmen heeft de Rijks
dag een motie van vertrouwen in
Leino's beleid verworpen. Met de
conservatieven, de liberalen, de
agrariërs en de Zweedse volkspartij
stemden ook de meeste sociaal
democraten tegen de motie. Aan»1
vankclijk was het nog niet zeker,
of Leino nu ook werkelijk zijn ont
slag zou indienen, maar tenslotte
is het, aij het dan eerst na een in-
grypen 'van president Faasikivi,
toch gebeurd. En wat misschien
nog Het allerbelangrijkste <s, om
dat er duidelijk uit blijkt, wat ik
hierboven al opmerkte, dat de op
positie tegen Leino in wezen verzet
tegen de communisten is: president
Paasikivi heeft als opvolger van
Leino niet een communist aange
wezen, maar 'n sociaal-democraat,
n.l. Kilpi. tot dusver minister van
opvoeding.
Als reactie hierop zyn de commu
nisten, die heel goed begrypen, wat
hier gebeurd is, aan het organise
ren van stakingen gegaan, Is dit
alleen maar een protest of hopen
zy op deze manier Finland rijp te
maken voor een staatsgreep, res
pectievelijk een interventie van de
Sowjetunie te forceren? Wanneer
Moskou de Finse regering haar
eigen boontjes laat doppen dan
geef ik de communisten geen schijn
van kans met deze politieke stakin
gen. Er lopen immers al sinds de
dagen van het Fins-Russische pact
geruchten in Helsinki, dat de com
munisten zo iets van plan zouden
zyn en president Paasikivi heeft ze
niet in de wind geslagen, maar
troepen samengetrokken by de
hoofdstad en andere industriële
centra voor het geval, dat de orde
gevaar zou lopen.
Maar ia, wanneer 't in de kraam
van het Kremlin te pas zou komen
om Hertha Kuusinen, de Finse zus
ter van de Roemeense Anna Pau-
ker, te steunen, dan zou de zaak
natuurlijk anders worden.
..LITTLE CHARLES
lieveling van het publiek
anno 1906
naar Rusland, waar hij een con
tract voor een jaar krijgt by een
staatscircus. BH zyn terugkomst
is er met de olifanten niets meer te
beginnen in de piste. De dieren
zyn in de Kaukasus verwend. By
iedere voorstelling zijn ze daar n.l.
als het ware bekogeld met manda
rijnen. Het Russische publiek was
wèg van de dikhuiden en in zijn
enthousiasme voerde het de olifan
ten steeds meer vruchten. Zodra
dc dieren het sappige fruit misten,
gingen ze in sit-dwon staking. Zes
weken had Strassburger nodig om
ze weer op gang te krygen.
Nieuwe zwerftocht
IN 1923 Karei is dan 24
jaar! draagt zyn vader
hem de leiding van Circus
Strassburgcr op. Als directeur
begint hij een nieuwe zwerf
tocht door Europa. In J928
komt hy voor het eerst in Ne
derland. met een geweldige
tent, waar in drie pistes tege
lijk gewerkt wordt. Dan vol
gen Engeland, Scandinavië,
Oostenryk.
In 1936 vestigt Karei zich voor
goed in Nederland, omdat het pu
bliek in ons land het paard (Ka-
rel's grote liefde) het meest weet
te waarderen. Op de hongerwinter
in Rotterdam na. heeft Strassbur
ger met zijn artisten en dieren in
Holland een prachtige tijd beleefd.
Maar toch, als over enkele jaren de
niogelykhcid daartoe bestaat, zal
hij zijn tent oprollen, zijn dieren ln-
kooien en met het hele circus per
schip de oceaan oversteken, om
zyn heil te zoeken in Zuid-Ameri-
ka, het land, waar Sarassani. zijn
grote voorganger, beroemd en
millionnair werd.
Karei Strassburger is nu 49
jaar. Hy heeft een vrouw (Ma
dame Regina, bekwaam hoge
schoolrijdster i, een dochtertje
van twee (ook oen Regina) en
hij hoopt, dat er nog een man
lijke opvolger zal bijkomen.
Van de komst van deze telg zal
het afhangen of de circus-dy
nastie Strassburger zal voort
bestaan.
T omaten-„vader"
overleden
In de negentiger jaren van de vorige
eeuw was de tomaat hier te lande be
kend onder de naam Ponfamoers, wat
zoveel wilde zeggen als Pommcs
d'amour of liefdesappel. Men be
schouwde de vrucht als oneetbaar en
gebruikte haar voor decoratie. De
heer Camferman uit het Westland.
die Maandag in de leeftijd van $7 jaat
overleed, zag echter perspectief in de
teelt ervan. In 1891 nam hij z(/n eerste
proeven 'en in 1895 reeds waren dc
eerste moeilijkheden overwonnen. Mits
de grenzen opengaan voor onze groen
ten is momenteel dc tomaat een der
meest deviezendragende vruchten.
Reden genoeg om vandaag op deze
plaats even stil te staan bij dc „vader"
van de Nederlandse tomatencultuur,
BINNENLAND
De Nijmeegse politie had het Zon
dagmiddag zo druk om het verkeer
bij de Maria-omdracht in goede
banen te houden, dat deze datum
voor de Nijmeegse inbrekers een
gouden dag i* geworden. Krank bij
een schoenenwinkelier. Hele winkel
overhoop gehaald, schade f 2000.
Kraak van jongens in een woon
huis, f 100.en snoep weggehaald.
Arnhem
Arnhems onderwereld daarente
gen betert zijn- leven. In 1946 nog
823 gestolen fietsen, in 1947 slechts
224 gevallen. In 1946 23 autodief
stallen, in 1947 slechts 8. Terwijl
in 1946 50.000 zwarte sigaretten in
beslag werden genomen daalde dit
cijfer in 1947 op 6000.
Twee Noren, die in 1944 mee
streden op Walcheren maakten een
film van de strijd tussen West-
Kapelle en Domburg. Vertoning op
Walcheren ten bate van 19401945
is een groot succes.
De 59-jarige Duitser Wilhelm
Friedrich Gerbsch, bijgenaamd
„Ome Keesje" kreeg vijftien jaar
wegens beestachtig optreden in ar
beiderskampen waar zich Neder
landse gedeporteerden bevonden.
Gerbsch z^l: „Ich weisz von nichts"
Japan I. Een zevenjarige jongen
liet spelenderwijs een heel dorp af
branden. Zijn straf luidt tien jaar
verbanning van deze plaats.
Japan II. Voor het eerst is een
vrouw tot burgemeester verkozen.
Het is mevrouw Mita Hayakawa.
Ze is even oud als haar tegencan-
didaat: zeventig jaar.
Arturo Toscanini, 87 jaar, heeft
twee keer „neen" gezegd. De eer
ste keer toen Einaudi hem een se
naatszetel aanbood; de tweede keer
toen men hem president van een
Italiaans-internationale muziekor
ganisatie wilde maken.
Een maand geleden nam het Joe
goslavische parlement een wet aan
op de nationalisering van het win
kelbedrijf. De meeste winkeliers
meenden dat het nog wel even zou
aanlopen. 1200 werden gisteren
echter reeds verrast met een ont
eigeningsbevel. I
Ingezonden mededeling
ENIGE maanden geleden kon
digde ik de verschyning aan
van een belangrijke samenvattende
en tegeiyk in finesses gaande we
tenschappelijke analyse van de
voorgeschiedenis van de Tweede
Wereldoorlog, toen ik het boek van
L. B. Narnier. Diplomatic
Prelude 193 8'3 9 besprak.,
Thans Is by dezelfde uitgever
(Macmillan te Londen) opnieuw
een boek over deze zelfde periode
van de pers gekomen van dc hand
van J W. WheelerBennett en on
der de titel Munich, P r o 1 o-
guo to Tragedy, die in belang
en belangrykheid zeker niet voor
zyn voorganger onderdoet.
„Zo is het verhaal van MUnchen
een verhaal, dat. zoals de grote
bisschop Stubbs eens geschreven
heeft over dc studie der geschiede
nis. „u misschien een wijs man kan
maken, maar zeker niet kan laten
u* bedroefd te maken". Het ls een
verhaal. waarin de menseiyke
zwakheden en deugden onontwar
baar zijn dooreengomengd. Weife
ling en vasthoudendheid; geloof en
achterdocht; vertrouwen en be
drog; overschatting van zichzelf en
onderschatting van anderen; moe
dig gedrag en een lage manier van
doen het is er allemaal in te vin
den. Het is een triest verhaal".
|\/T ET deze passage boerinnen de
iV1 paar laatste Wadzyden van
passage
ïtste Dl
het boek, waarin Wheeler Bennett,
nog oens een keer terugblikkend
over het gebeuren, dat hy voor zyn
lezers heeft ontleed, en opnieuw in
elkaar heeft gezet, een voortreffc-
1 door
prof. dr. C. D. J. Brandt
ïyko samenvatting heeft gegeven,
welke het verleden van toen met
het heden van vandaag en, wie
weet. met dc toekomst van morgen
verbindt. Inderdaad, het is een
trieste historie, die geschiedenis
van MUnchen, van wat oraan voor
afging en van wat er op volgde, ik
zeg het hem van ganser harte na
Ik moet bekennen, dat ik maar
hoogst zelden zo acuut gedepri
meerd ben door historischo lectuur,
als bij de lezing van dit boek. En
niet zo zeer door do doelbewuste
Gistermorgen hebben de btoem-ver-
kopers de strgdbgl weer begraven om
met frisse moed opnieuw te beginnen.
De aanvoer van bloemen en planten
was normaal en de animo bijzonder
grootHet veilen verliep rustig, net
alsof er niets was gebeurdEn
vanmiddag kon men al weer vrij
blo'emen krijgen in de winkels.
Truman heeft aan het Congres
een boodschap gezonden die als
initiatief wordt beschouwd ter
verbetering van de sociale wetge
ving in Amerika.
President Truman stelt niet al
leen een verhoging van de ouder
domspensioenen met tenminste 50
procent voor, maar dringt ook aan
op verlaging van de leeftijdsgrens
voor vrouwen van 65 tot 60 jaar.
De president beveelt vervolgens
aan, ouderdomspensioen en werk
lozensteun toe te kennen aan ar
beiders ^lie tot dusver daar niet
van konden profiteren.
Eerste Kamer besprak voorstel tot wijziging
van de Grondwet
Zowel 's middags als 's avonds heeft zich gisteren de Eerste Kamer met de
grondwetsherziening beziggehouden en in de middagzitting gaf do heer
Pol le ma (CHU) een uitvoerige toelichting over de drijfveren dlc zijn frnctte
tot steun aan de regeringsvoorstellen brengen. Wij stemmen er niet voor. omdat
wij zo graag ln de regering willen zitten, maar omdat wij nationale eenheid
thans noodzakelijk achten, aldus de chr.-hist. woordvoerder Hij betoogde, dat
zijn partij reeds nu nevenschikking tussen Indonesië en Nederland wenst, dit ln
tegeystolling tot de antl-reVolutionnaircn, die voorlopig do voogdij willen hand
haven.
Spr stelde do standpunten van KVP
cn PvdA Inzake de structuur van de
Nederlands—Indonesisch© Unie scherp
tegonover elkaar en zol dat het KVP-
standpunt In de Kamer een meerderheid
achter zich heeft.
Na de heer Pollema kwam de heer
Kropman (KVP) aan het woord, die
waarschuwde tegen blindheid voor dc
realiteit van het ontwakendo Azië Het
feit, dat het ontwerp een overgangska
rakter draagt, achtte hij geen gebrek.
Verder merkte hij nog op. dat ons ge
duld tegenover de Republiek niet ein
deloos mag zijn.
Als laatste spoeker ln de middagzit
ting noemde prof. Kranenburg,
die toen »hlj het woord nam de voor
zittershamer tijdelijk ln handen legde
van de heer Anema, het ontwerp een
compromis. Het ls echter .voor ons. al
dus de socialistische spreker, aan
vaardbaar, omdat er ongeveer do ge
hele materiële inhoud van Llnggadjatl
ln is opgenomen Tragisch noemde hij
het, dat Iemand als Schouten, dio ge
streden hooft ln do eerste gelederen
voor de democratie, zo weinig begrip
heeft voor de vrijheidsstrijd in Indone
sië. De houding van CHU cn VVD, die
bepaalde reserves verbonden aan hun
voorstemmen in tweede termijn, noem
de prof. Kranenburg inconstitutioneel.
Over een evcntuolo verbreding van
de rcgorlngsbasls zei spr., dat do TvdA
moeilijk zitting ln dc regering kan ne
men met partijen die nlot enige p^ncl-
plële overeenstemming over hot tc voe
ren beleid vertonen,
In dc avondvergadering lichtto de
heer Molenaar (VVD) het voor
waardelijke voorstemmen van zyn frac
tie nog eens toe: de VVD keurde door
dit voorstemmen niet het tot dusver ge
voerde Indoneslëbeleid goed met na
me noemde hij do politiek van de com
missie-generaal en zal ook ln de toe
komst de regering haar critiek niet be
sparen. Ook hij schaarde zich achter
de Unle-concepllo van prof Romme.
Deze wint steeds meer veld op die van
de Partij van de Arbeid, vond hij. Na
de verkiezingen zal de VVD haar stand
punt opnieuw bepalen
Da. M. J. 1MOOY A7,N. t
In de ouderdom van 65 Jaar ls te
Zeist overleden de rector van de Theol
School van de Vryo Evang. gemeentpn
ds. M J, Mooy Azn. Ds Mooy word ln
1883 geboren en aanvaardde 10 Augus.
tus 1910 zijn ambt te Oude Leye. In
1924 vertrok hij naar Winschoten en in
1037 doed htj intrede te Iersekc Nadat
6 November 1045 te Utrecht dc her
opening plaats gevonden had van de
eertijds te Apeldoorn on te Nljverdnl
gevestigde school, trad ds Mooy op als
rector Hit doceerdo Inleiding en exe
gese N Testament, ethiek, dogmatiek
en confesslekunde Sedert geruime tijd
was ds. Mooy ernstig ongesteld.
NED. 1IERV, KERK
Drietal te Amsterdam (vne wijion D
Tromp) S. H Spanjaard te Groningen;
J. A, Kwint te Srhovcnlngen en P. G
v. d. Hooff te Hilversum.
Beroenon te Dordrecht (vac. A. Og-
kamo) B van Ginkel tc Amstcrdam-W
tc Utrecht (vac. M N. W. Smit) dr H
v. d Loos te Haarlem-N.
Beroepen cn aangenomen naar Drlcl
J Grolle, ennd en hulpprod, aldaar.
Aangenomon naar Waal cn Koog op
Texel C J ,T. Janse, cand en hulppred.
te Middelburg, die bedankte voor
Mllnsheerenlnnd,
Bedankt voor Llsse (vac. J, Ifadders)
dr. J. G, Thoomes, cand. te Veenen-
dnol; voor Schcrpcnzaol (Gld M Ot-
tovonger te Leiden: voor Woudrlchom
Cl H J Morsman tc Brulnlsse; voor
Colljnsplaat II. Postma te Angcrlo: voor
Gameren G. Boer tc Putten (Gld.):
voor Oostwold (Old.) O Kwaldt te
Rijswijk (Gld voor Voorthulz.en J. J.
Timmer te Harderwijk
CIIR GEREF. KERKEN
Beroepen tc Barendrecht W, F. La-
man te Rotterdam-W
Fnoi'7onMi»n rnprtrMellfig i
Levenslang geëist tegen
verrader
Levenslange gevangenisstraf was
de eis die de 23-jarise kantoorbe
diende F. Michon uit Nijmegen gis
teren voor het Bijzondere Gerechts
hof te Leeuwarden tefren zich hoor
de uitspreken. Als jongen 'van 18
jaar had hy dienst genomen by de
Waffen-SS en 27 landgenoten aan
de vijand verraden. Vijf van zijn
slachtoffers zijn omgekomen.
Feuilleton
kleine
negertjes
OOOR AGATHA CHRISTIE
64)
Legge zei met nadruk: „Die dood
van Morris schijnt mij veel te toe
vallig."
Inspecteur Maine knikte. Hij ant
woordde: „Ik dacht wel, dat u dat
zeggen zou, mijnheer."
De assistent-commissaris liet zijn
vuist met een klap op de tafel val
len.
Hij riep: „De hele geschiedenis is
fantastisch onmogelijk, Tien men
sen vermoord op een eiland, dat
niets is dan een kale rots en wij
weten niet wie het gedaan heeft, of
waarom, of hoe?"
Maine kuchte. Hij zei: „Dat is
niet helemaal juist, mijnheer. Het
waarom weten wij min of meer.
Eén of andere fanaticus was er op
uit om mensen te pakken te krij
gen, die buiten het bereik van de
wet vielen. Hij zocht tien mensen
uit of zij werkelijk schuldig wa
ren of niet doet er weinig toe.."
De commissaris bewoog. Hij vroeg
scherp: „Doet het dat niet? Het
schijnt mij toe.."
Hij zweeg. Inspecteur Maine
wachtte eerbiedig. Met een zucht
schudde Legge rijn hoofd. „Ga maar
door", zei hij, „ik had even het ge
voel. dat ik er was. Dat ik. om zo
te zeggen, de sleutel tot het raadsel
gevonden had. Nu is het weer weg.
Ga door met wat je wilde zeggen."
Maine vervolgde: „Er moesten
tien mensen laten wij zeggen,
ter dood gebracht worden. Zij zijn
ter dood gebracht. N. I. Manth
heeft zijn taak volbracht. En op dc
een of andere wijze is hy van dat
eiland in het luchtledig verdwe
nen."
De assistent-commissaris merkte
op: „Een eerste klas goocheltruc.
Maar weet je, Maine, er moet toch
een uitleg bestaan."
Maine antwoordde: „U denkt,
mijnheer, dat als de man niet op
het eiland was. hij het eiland niet
kon verlaten en volgens het ver
slag van de betrokken partijen was
hij niet op het eiland. Welnu, dan
is de enig mogelijke verklaring,
dat hij inderdaad één van de tien
was."
De assistent-commissaris knikte.
Maine zei ernstig: „Wij hebben
daaraan ook gedacht, mijnheer. Wij
hebben het onderzocht. Om te be
ginnen, is het niet helemaal een
raadsel voor ons. wat er op Neger
eiland gebeurd is Vera Claythorne
hield een dagboek, evenals Emily.
Brent. De oude Wargrave heeft een
paar aantekeningen gemaakt in
droge, wettelijke vaktaal, maar vol
komen duidelijk. En Blore heeft
„Armstrong verdwenen."
Ik meende nu eerst, dat wij hier,
als wij alles in aanmerking namen,
een zeer goede oplossing hadden
gevonden. U weet, dat Armstrong
verdronken was. Aangenomen, dat
Armstrong krankzinnig was. waar
om zou hij dan eerst niet al de an
deren vermoord hebben en daarna
zelfmoord gepleegd hebben door
zich van de rotsen te werpen of
misschien verdronkey zijn bij een
poging om naar het vasteland te
zwemmen?
Dat was een praóhtige oplossing
maar hij gaat niet op. Neen.
mijnheer, hij gaat niet op. In de
eerste plaats is er de verklaring
van de politiedokter. Hij kwam op
het eiland op 13 Augustus vroeg
in de morgen. Hij kon niet veel
zeggen dat ons hiolp. Alles, wat
hij kon zeggen wa§, dat alle
minstens zesendertig uur en waar
schijnlijk veel langer dood waren.
Maar ten aanzien van Armstrong
was zijn verklaring zeer beslist. Hij
zei. dat hij acht tien uur in het
water gelegen moest hebben-, voor
hij aangespoeld was. Dit betekent,
dat Armstrong in zee was geduren
de de nacht tussen de tiende en de
elfde en ik zal verklaren waarom.
Wij hebben de plaats ontdekt, waar
ook notities gemaakt. Al deze ver- het lijk aangespoeld was het was
slagen kloppen met elkaar. Achter- bekneld geweest tussen twee rotsen
eenvolgens zijn gestorven: Marston, en daaraan zaten stukjes klaren,
mevrouw Rogers, Macarthur. Rogers, haren, enzovoort. Daar moet het op
juffrouw Brent. Wargrave. In het de elfde door de vloed zijn aange-
dagboek van Vera Claythorne staat, dreven dat wil zeggen tegen elf
dat na, de dood van Wargrave Arm- uur 's morgens, paarna is de storm
strong het huis in de nacht verla
ten heeft en dat Blore en Lombard
hem achterna zijif gegaan. Blore
heeft hierna nog één aantekening
in zijn agenda. Deze twee woorden:
gaan liggen en de daarna volgende
hoogwaterlijnen zyn aanmerkelyk
lager.
Ik vermoed; dat u zult zeggen,
dat Armstrong er in geslaagd was
om de andere drie om zeep to
brengen, voor hij die nacht ver
dronk. Maar er is nog een feit en
dat klopt daarmee niet. Het lijk
van Armstrong was boven do hoog-
watergrens gesleept. Toen wij het
vonden lag het ver buiten het be
reik van de vloed. En hij lag recht
uitgestrekt op de grond keurig
netjes."
Hieruit volgt dus duidelijk, dat er
op het eiland nog iemand in leven
was, nadat Armstrong was gestor
ven."
Hij z\yeeg even en vervolgde toen.
„Dat betekent wat betekent dat
precies? Dit is de toestand op de
elfde, vroeg in de morgen. Arm
strong is .verdwenen" verdron
ken) Wij hebben dus nog drie men
sen. Lombard. Blore en Vera Clay
thorne. Lombard is doodgeschoten.
Zijn lichaam werd aan zee gevon
dendicht bij dat van Armstrong.
Vera Claythorne vonden wij opge
hangen in haar eigen slaapkamer.
Het lijk van Blore lag" op het ter
ras. Zijn hoofd was verbrijzeld door
een zware marmeren klok. waar
van wij redelijkerwijze mogen aan
nemen, dat die uit het raam boven
hem gevallen is.
De assistent-commissaris zei
scherp: „Wiens raam was dat?"
„Van Vera Claythorne. Laten wij
nu ieder van deze gevallen afzon
derlijk bekijken, mijnheer. In de
eerste plaats Philip Lombard. Laten
wy zeggen, dat hij dat brok marmer
op Blore heeft laten vallen en
dat hij daarna Vera Claythorne be
wusteloos geslagen heeft en haar
heeft opgehangen. Tenslotte is hij
naar het strand gegaan en heeft
zichzelf doodgeschoten.
(Wordt vervolgd)
schurkachtige politiek van een Hit-
Ier en Ribbentrop die hebben we
immers al zo lang als zodanig on
derkend dan wel door hot ellen
dige defaitisme, het hopeloze on
vermogen. de haast grenzenloze
domheidsmacht en het alles vernie
lende wantrouwen b(| de weder
party ln Frankrijk, Engeland. Po
len en de Rowletiinlo. Juist omdat
Wheeler Bennett niets wil z(1* dan
geschiedschrijver en geen rechter,
juist omdat h(1 de objectiviteit
voor de beschouwer der contempo
raine historie nog zoveel moeliyker
te bereiken geen moment uit het
oog verlleat, 1ulat omdat hij zo
sterk Ingehouden en ln het bewust
zijn van zijn groto verantwoordo-
lllkheld schryft. zodat h|1 z\1n beeld
nimmer vereenvoudigt tot do sim
pele tegenstelling zwart-wit, komt
de erbnrmeliikheid van het helo ge
val des te scherper uit.
En al lezend bekruipt ons meet
en meer de lange vrnng: z(1n do
Hitiers, de Chamberlains, do Bon-
nota, de Becks werkeiyk voorgoed
van het wereldtoneel verdwenen of
anoken ril or vandaag den dag on
der andere namen en op andere
nlaatacn ndg net zo rond En heb
ben de volkeren van 1918 lets van
de lessen van 19341930 geleerd
en zo ja, hoeveel?
OM dit lnatate zou Ik dezo knap
pe historische studio in zoveel
mogciyk handen willen zien. Juist
vandaag den dag behoort ieder, dlo
geïnteresseerd ia b(J wat er ln do
wereld gebeurt en behoren we
dat niet allemaal tc zyn? dlo
zich bij voortduring rekenschap
wenst té geven van de plaats, waar
hii staat, te weten, hoo het toen, ln
1938, geweest Is. WU werden tegen
woordig overstroomd met vertalin
gen van dagboeken en mémoires,
die ons met alle middelen der mo
derne reclame als sensationele ont
hullingen brengendo worden aan
gekondigd. maar die maar nl tn
vaak. Ja ik moet zeggen ln do regel
bitter tegenvallen. Maar hot böek
van WheelerBennett zou een ver
taling ruimschoots waard zijn cn
dan In een uitgave, waarin het ook
voor een bescheiden beurs bereik
baar zou ziln. Ik maak me geen il
lusie. dat dit bi| de tegenwoordige
stand van de boekenmarkt ton on
zent mogeiyk zal zijn. maar desal
niettemin wilde Ik het toch zeggen.
F")E laatste Jaren is het populair
-1—wetensohnppeiykc genre In de
mode en ln trek gekomen. Wanneer
men na lezing van het bovenstaan
de zou denken, dat het boek van
Wheeler- -Bennett hiertoe behoprt,
dan he<Wt men het mis. Het wil niet
anders ziin en het ls niet anders ge
worden dan wetenschap der histo
rie, maar... Wheeler Bennett weet
nu eenmaal wat geschiedenis «chry-
ven ls.
(Ingezonden mededeling)
h
In een Zomerse Bar
te Ostende,
Was het vaak ccn
vrolljko bende.
Met 'n borrel -of 'n
Sherry.
Voor Dlck, Tom en
Harry.
Maar ccn „TIP" voor
do meer vorwondel
'n TIP VAN BOOTZ
Inz. Hr. A. D.. Lelden, ontv, 1 fl. TIP.
Hedenavond
HILVERSUM I: 10.— Noorwegen
Nederland, 20 30 Opera progr 21.30
Uit Ncerlands verleden, 22 18 Viool en
plano, 22 45 A Roland Holst 60 Jaar.
23— Nws, 23.15 Bruce Lowe zingt.
23.30 Nwc successen von over dc oce
aan
HILVERSUM II: 10— Nws, weer.
19.15 Reg, ultz 10.30 Actueel geluld,
19.45 Eng. les voor gevord., 20— wb,
20.15 „Dubbel Vier", 20.30 Stanley IV.
21.15 Radio phllh. ork.. 22 15 Holando
Scwet, 22.45 Avondovcrdenk., 23.—
Nws, 23 15 Werken voor strijkorkest.
Morgen
HILVERSUM I: 7— Nws. 7 15 Och
tendgymnastiek, 7 30 Cr. muziek. 7 50
Dagopening, 8 Nws. 8 15 Gr muziek,
8 45 Gr. muziek, 9.15 Morgenwijding.
9.30 Pianospel, 9.45 Arbeidsvitaminen,
10.30 Van vrouw tot vrouw. 10 35
Zang, 10.50 Kleutertje Luister. 11
Liederen, 11 20 Gr. muziek, 11.45 Uit
de wereldpers, 12— Orgelconcert, 12 30
Weerprnatje. 12.33 In 't spionnetje,
12 38 The SkymasterB, 13 Nws, 13 1»
Les Gars Paris. 13 45 Gr. muziek,
14 «Jo vrouw. 14 20 Kamerorkest.
15.— Voor zieken en gezonden, 16.
Van vier tot vijf, 17— Knleldoscoop.
17 20 Welk dier deze weck?, 17.30 Me-
tropolc orkest. 18.— Nws. 1815 Sport.
18.30 Strijdkrachten.
HILVERSUM II' 7— Nws. 7.15 Gr.
muziek, 7.45 Gebed, 8 Nws. 8 15 Gr.
muziek, 0.25 Inleiding Hoogmis, 8,30
Hoogmis, 9 45 Schoolradio 10.Symph.
orkest, 10 15 Morgendienst, 10 45 Orgel
concert. 11Do Zonnebloem, 11-.45
Gr, muziek, 12Angelus, 12 03 Gr.
muziek, 12 30 Wcerpraatjc. 12 33 Lunch
concert. 12 55 Zonnewijzer. 13— Nws.
13.20 Lunchconcert, 13.45 Hors d'Oeu-
vrc, 14,Musette orkest, 14 30 Gr.
muziek, 14,40 Voor de vrouw, 15,—
Omroeporkest, 16.— Bijbellezing, 16.45
Gr. muziek, 17.— Jeugdjournaal, 17 30
Plnno en orgol, 17 60 Rcg ultz18,—
Do Zapakara's, 18.15 Land- cn Tuin
bouw. 18 30 Zang- oh pianorecital.
26 MEI. In de tweede helft van
Mei worden meestal sla- en snijbonen
gezaaid. Hiervan zaait men dc lage
stamboneh' op rijen, die ongeveer 50
cm uit elkaar liggen. Op dc rijen legt
men op een onderlinge afstand van
45 cm diepte van 3 4 cm!) telkens
3 bonen bij elkaar Er kan ook wel op
15 cm telkens 6én boon apart worden
gelegd. Van stokslaboncn en stoksnij-
bonen legt men 3 of 4 stuks rondom
iedere stokvan pronkbonen 2 stuks.
Van oorsprong zijn deze bonen tropi
sche gewassen. Ze houden daarom
van zon en warmte. Door koude en
vele regens kunnen ze reeds in het
beginstadium mislukken. In dat ge
val gaat men in Juni maar opnieuw
zaaien.
25 Mei. Laatste pos. Ncd. schepen.
Grote vaart. Jaaretroom, West-
Afrlka—A'dam, 24/5 van Dakar; Oot-
marsum wprdt 1/6 van Baltimore te
A'dam of R'dam verwacht: Oranje, 24/5
van Batavia naar A'dam; Abbedljk, 25/5
van Havanna naar Antwerpen/R'dam;
Alpherat. Australië—R'dam. 25/6 te
Suez; Westerdam. 24/5 van R'dam te
New York.