DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Ook nu het geen lichtstad meer is
Opleiding van de Afrikaners
tot ambachtslieden verboden
In Palestina
heerst rust
Zandvoort wordt ontstraald
Malan regeert
Den Haag verrast
Zware brand in
NO-polder
Zendtijd geweigerd
door PvdA en KVP
In Juli bon voor
cacao
Brood kan vrij
zeggen bakkers
Staking te Londen
Bodem zou ongunstige invloed
op volksgezondheid hebben
Parijs blijft Parijs
Salaris-stijging is uitgangspunt van
pensioen verhoging
Stinnes gaat weer
aan de slag
Neemt de spanning
tussen lonen en
prijzen af?
Drukkersrecht
Frans Vermeer
overleden
Dinsdag 15 Juni 1948
Achtste jaargang, No. 1Q45
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs 31 cent p. w. of 4.-» p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.Y. De Nieuwe P.ers
R«3actie en Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
[Telefoon redactie 4291, Telefoon administrate 6235.
"Hoofdredacteur: TJ, DE BOORDER-
Ik heb bevel geeevcn de opleiding van Afrikaners tot ambachtslieden
onmiddellijk te slaken, aldus verklaarde gisteren de Zuid-Afrikaanse
minister van Arbeid. B. H. Schoeman. In het begin van zijn betoog had
de minister er al de nadruk op gelegd, dat de regering er voor dient te
zorgen, dat er geen gemengde bonden van Europeanen en niet-fcuro-
peanen zün.
is op de militaire opleiding en be-
wapening van Afrikaners.
Erasmus voegde hieraan toe. dat
Engeland, nu het het Indische le
ger heeft verloren, wellicht geneigd
zou zijn, een Afrikaans leger op te
bouwen.
,,Aan alle fronten heerst rust",
aldus luidde het legerbericht van
het opperbevel van Israel, dat
gistermiddag werd uitgegeven.
Voorts werd van Joodse zijde
meegedeeld, dat de Irgoen Zvai
Leoemi, de Joodse terroristen orga
nisatie, in het leger van Israel is
opgenomen. De Irgoen zal echter
als politieke beweging blijven
voortbestaan en ook buiten Israel
zal de Irgoen nog een militaire or
ganisatie blijven.
Geen niet-Europeanen
in het leger
De regering zal geen wettelijke
maaregelen nemen om te voorzien
in afzonderlijke vakverenigingen
voor niet-Europeanen, aldus ver
volgde de nieuwe bewindsman,
maar er zal een apparaat worden
geschapen, „om de niet-Europeanen
te beschermen".
Ook de nationalistische minister
van landsverdediging. F. C. Eras^
mus. liet duidelijk uitkomen, welke
plaats de niet-Europeanen thans in
Zuid-Afrika hebben in te nemen.
Het grootste deel der blanke bevol
king. zo zeide hü is tegen het ge
bruiken van niet-Europeanen in dc
gewapende strijdkrachten.
Hij gaf toe, dat in naburige sta
ten Afrikanen gebruikt worden als
soldaten, maar zeide dat niet be
kend was, in welke mate deze sol
daten in oorlogstijd in actieve
dienst zouden worden gebruikt.
Hjj wilde dan ook de „vriend
schappelijke invloed" van de Zuid-
Afrikaanse regering aanwenden te
gen elke Britse politiek die gericht
over ontevredenheid in
Curasao
(Van onze Haagse redacteur)
In Den Haag toont men zich
meer dan verrast over het verzet
van de Staten van Curacao tegen
het uitstel van de vorming van het
College van Algemeen Bestuur tot
na de benoeming van de nieuwe
gouverneur van de Nederlandse
Antillen. In de Staten heeft men
dif uitstel ondemocratisch ge
noemd. Men vestigt er in Den Haag
echter de aandacht op dat dit uit
stel slechts een zeer tijdelijk ka-
rakter behoeft te hebben, omdat de
volgende maand reeds de nieuwe
gouverneur zal optreden. De Sta
ten van Curagao hebben zich in het
verleden niet bepaald ingenomen
getoond met de huidige gouver
neur. Men had dus kunnen ver
wachten dat zij zouden toejuichen
dat niet de aftredende gouverneur
P. Kasteel dit College instelt dat
in de Nederlandse Antillen zoveel
invloed zal krijgen, doch dat de
nieuwe gouverneur dit zou doen.
Men wijst er echter in Den Haag
op dat de Staten waarschijnlijk zo
sterk tegen uitstellen van de vor
ming van dit orgaan gekant zijn,
omdat de Staten zelf binnenkort
zullen worden ontbonden en ver
wacht wordt adt de nieuwe Staten
een gans andere samenstelling zul
len hebben dan de huidige. In den
Haag heeft men dan ook de indruk
dat de Staten door reeds op dit
ogenblik tot de instelling van het
nieuwe „College van Algemeen Be
stuur" te komen, pogen om in dit
College de verhoudingen in stand
te houden welke bij verkiezingen
in de Staten wel verloren zullen
gaan. In Den Haag wordt ver
wacht dat als opvolger van de atr
tredende gouverneur, de heer L. A.
H. Peters, zal worden benoemd, die
als landbouwraad is verbonden aan
de Nederlandse ambassade te
Washington.
Materiaal voor zeven
huizen verloren
Zeven Oostenrijkse houten wonin
gen. die in de Noord-Oost polder
zouden worden opgericht en die een
waarde van 125.000 gulden vertegen
woordigen zün in minder dan een
half uur tü'ds tijdens een felle brand
in rook opgegaan. De oorzaak van
de brand moet gezocht worden in
het spelen met lucifers van kinde
ren.
Een zware rookzuil, die op vele
kilometers van het dorp Ens in de
Noord-Oost Polder zichtbaar was.
diende de brandweren uit de dor
pen Hamspol, Emmeoord en Vollen-
hove tot baken om die van Ens te
hulp te sneLlen bij de bestrijding van
het vuur. De taak bleek echter te
zwaar. In korte tijd sloegen de
vlammen door het dak van de enor
me schuur waarin de segmenten
voor de woningen waren opgeslagen
en bereikten een hoogte van dertig
meter. Brandende stukken hout vlo
gen in het rond en bedreigden de
omgeving De brandweer concen
treerde zich daarop met goed gevolg
tot het nathouden van de aangren
zende panden.
Van de schuur waarin de woning
onderdelen waren geborgen rest nog
slechts het enorme, veertig meter
lange metalen geraamte Het is reeds
de derde maal dat deze loods door
brand is getroffen.
Nederland zou grote
dollarlening vragen
Het A.N.P. meldt uit Brussel:
Naar ..De Nieuwe Gids" van Maan
dagmorgen bericht doet in finan
ciële kringen het gerucht de ronde,
dat Nederland bü de regering der
Verenigde Staten een dollarlening
van 250 millioen zou aanvragen.
België zou hierbü zün diensten als
bemiddelaar aanbieden.
De P.v.d.A. en de K.V.P. hebben
geweigerd gebruik te maken van
de drie kwartier zendtijd, hun door
de minister van O. K. en W. ter
beschikking gesteld voor verkie
zingspropaganda per radio. De ra-
dinraad heeft namelijk van de mi
nister opdracht ontvangen, de tek
sten der te houden redevoeringen
tevoren op te vragen om te voor
komen dat aanvallen op personen
zullen worden gedaan. Met deze
invoering van preventieve censuur
die zonder overleg met de be
trokken partijen ingevoerd is
kunnen de beide partijen zich niet
verenigen. Bovendien werd van de
beide partijen geëist te verklaren
dat zij niet zouden meewerken aan
verkiezingspropaganda via de mi
crofoon door een omroeporganisa
tie en dat zij zulke propaganda ook
niet zouden aanmoedigen.
Tot half September zullen de Bel
gen zich zonder paspoort naar
Zeeuws-Vlaanderen mogen begeven.
Wel zal een identiteitskaart ge
toond moeten worden.
TIJDENS DE OORLOG is de vuur-
foren van Texel, aan vacanticgangers
uit het gehele land zo goed bekend,
grotendeels vernield. Thans is men
met het herstel begonnen en de vacan-
tiegangers van dit jaar zien de de fo
ren in steigers.
In de bonnenHJst van 2 Juli zal
voor de leeftüdsgroepen A, B en C
een bon worden aangewezen voor
vijftig gram cacao. Voor de D en
E-groepen wordt een rantsoen van
honderd gram verstrekt.
Medio Augustus wordt een be
slissing verwacht over de mogelük-
held tot opheffing van de brooddis
tributie. Dezer dagen hebben ver
tegenwoordigers uit bakkerskrhi-
gen als hun mening te kennen ge
geven, dat het brood bonvrjj kan
komen. De regering geeft de voor
keur aan uitstel van enkele maan
den, om de resultaten van de nieu
we graanoogst af te wachten.
Scheerzeep niet vergeten
De bonnen „Tabak A Reserve"
van de tabakskaart welke zfjn aan
gewezen voor het kopen van een
rantsoen scheerzeep enz., zün
slechts tot 19 Juni geldig.
Vijfentwintig schepen
werden niet gelost
Onverwachts zün gisteren in de
Londense dokken grote aantallen
havenarbeiders in staking gegaan.
Vijfentwintig vrachtschepen, ten
dele geladen met voedsel van het
vaste land van Europa, konden
daardoor niet worden gelost.
De staking, die eerst van geringe
omvang was en zich niet ernstig
liet aanzien breidde zich echter
in de loon van de middag snel
uit en tegen drieën hadden al 1800
arbeiders het werk neergelegd.
De staking is het gevolg van dis
ciplinaire maatregelen welke zijn
genomen tegen elf arbeiders naar
aanleiding van een geschil over
overwerk.
Nieuwe toewijzingen
der Marshallhulp
De Amerikaanse steunvprlenings-
organisatie voor het buitenland
heeft nieuwe toewijzingen bekend
gemaakt van totaal 95 millioen
dollar voor aankoop van Marshall-
goederen. Het aandeel van Neder
land bedraagt 4.183.905 dollar. Deze
toewijzing omvat blik, aan te kopen
door de particuliere handel, en tar
we.
Benelux aanvaardt
Londense voorstellen
De regeringen van Nederland, Bel
gië en Luxemburg hebben haar
goedkeuring gehecht aan de gemeen-
schappelüke aanbevelingen, welke
het resultaat vormen van de infor
mele Londense besprekingen inzake
Duitsland tussen de vertegenwoor
digers van Frankrük. de Verenigde
Staten, het Verenigd Koninkrük en
de drie Benelux-landen, aldus werd
gisteren te Den Haag en Brussel be
kend gemaakt.
Aangezien Engeland en de Ver
enigde Staten reeds officieel hun
goedkeuring aan de besluiten der
zes landen hebben gehecht, is Frank
rijk het enige lid van de conferentie,
dat zijn definitieve beslissing nog
niet bekend heeft gemaakt.
'Havenstaking in Amerika
onwettig verklaard
Een federnal districtsgerechtshof
heeft op verzoek van het Ameri
kaanse departement van Justitie
een tüdelük bevel uitgevaardigd,
waardoor de dreigende staking van
meer dan 100.000 zeelieden onwet
tig wordt verklaard.
P\ E KERSENPLUK in de Betuwe is
Maar voor 't zover was moesten hcc,
volle gang.
heel wat maatregelen
genomen worden om een goede oogst te garanderen. Een
van de plagen waarmee de ksrsentelcrs elk jaar weer te
kampen hebben, is de vraatzucht van de spreeuwent die
vaak grote schade aanrichten. Daar gehuurde werk
krachten op 't ogenblik zeer duur zijn men spreekt
zelfs van lonen van f 15 tot f 20 per dag «s het geen
wonder, dat de eigenaar van deze boomgaard dochters
en eigen knecht aan 't werk heeft gezet. Met ratels, ram
melende bussen en luid geschreeuw worden de spreeu
wen op de vlucht gejaagd.
Er z(jn mensen die veronderstellen, dat de bodem door zogenaamde
„aardstralen" een zeer ongunstige Invloed op de volksgezondheid heeft.
Wichelroede-bodemonderzoekers houden zich vooral met dit vraagstuk
bezig en er ls zelfs een „Eerste Nederlandse Bureau voor Wichelroede-
Bodemonderzoek" in het leven geroepen, om op dit gebied van advies
te kunnen dienen. En zoals de stichter van «Ui bureau, dc heer J. jG.
Mlcremet, mededeelde, zjjn er reeds enkele belangrijke successen behaald.
Zo werd er door particulieren in
Zandvoort het initiatief genomen
een dorpsgedeelte te laten „ontstra-
len". Door deze „ontstraling" wil
men de bodeminvloeden trachten
weg te nemen, die ziekten zouden
bevorderen.
Er zijn op het terrein twee ont-
stralingsapparaten geplaatst, welke
tezamen een gebied van 300 meter
middellijn bestrijken. Deze appara
ten zouden dan op dit gebied de z.g
..aardstralen" kunnen wegnemen, zo
is de opvatting van de onderzoekers.
Deze ontstralingsapparaten. waar
op in 1938 octrooi werd aange
vraagd. verwekken een magnetisch
veld van heel kleine golf. aldus de
heer Mieremet. Dit wordt horizon
taal door antennes gericht. De ap
paraten zijn gebaseerd op de wet
van Volta, maar hebben een geheel
nieuwe toepassing.
Door dit apparaat konden reeds
enkele resultaten worden behaald.
In de Panter-sigarenfabrieken in
Veenendaal was het de directie op
gevallen. dat een 14-tal arbeiders
veel meer verzuim had door ziekte
dan gemiddeld het geval was.
Door het bureau van de heer Mie
remet werd nu een onderzoek inge-
Vermiste chauffeur
keerde terug
Toen de Haarlemse werkman ver
leden week Maandag in Amersfoort
de door hem bestuurde gemeente
auto „in de soep" had gereden,
kreeg hij het zo benauwd, dat hij
een week lang „onder water" bleef.
De gemeente Haarlem vreesde reeds
dat hem een dodelijk ongeluk was
overkomen. Z\jn verlangen naar
huis en haard werd echter met het
verstrijken van de tjjd sterker dan
zijn vrees voor de gevolgen van het
ongeluk en tenslotte heeft hü zich
met een benauwd hart bü zijn werk
geefster, de gemeente Haarlem,
aangemeld.
(Bijzondere correspon
dentie)
V'OOR de vreemdeling,
die sedert de bevrij
ding nog geen bezoek aan
de Franse hoofdstad heeft
gebracht, is Parijs in zijn
gedachten nog altijd la
ville lumière, de lichtstad.
Maar dat is niet meer zo.
De oorlog liet ook hier
zijn sporen na. Onlangs,
toen prinses Elisabeth
hier op bezoek was, baad
den de Notre Dame, de
Een week in
Parijs I
avonds om tien uur don
kerder dan op sommige
punten van Amsterdam,
Eens zag de reiziger die
na zonsondergang Parijs
naderde, van verre reeds
een reusachtige lichtplek
aan de hemel. Dat is ge
weest. De duisternis die
er voor in de plaats kwam
is karakteristiek voor het
hedendaagse Frankrijk,
waar het leven, door de
verschrikkelijke duurte,
vooral voor de arbeider
en de beambte, grauw en
somber is geworden. Dat
heeft er toe geleid, dat de
Parijzenaar weliswaar
zijn kostelijke humor
heeft bewaard, maar niet
geheel en al zijn lucht-
- 0 hartigheid.
Opéra en diverse andere Niettemin is Parijs Pa-
bezienswaardigheden nog rjjs gebleven. Uiterlijk
in het licht der schijnwer
pers. Nu zijn zij weer in
duisternis gehuld. Wie
's avonds laat over de
Pont Double gaat, ziet de
torens van de cathedraal
innerlijk is een andere
kwestie heeft het van
de oorlog nauwelijks iets
geleden. Nog altijd klopt
hier aan de oevers van de
Seine het hart van de
den, waar men voor Frs.
200.- een zéér sober maal
kan krijgen. Dat dan be
staat uit soep, een spie
gelei met spek, pommes
frites en sla en een des
sert. De kostelijke rode
wijn is ook in Frankrijk
duur geworden. Als ge 'm
wilt proeven slaat hij een
flinke bres in uw karige
deviezen. Om dezelfde re
den is 't beter niet plaats
te nemen aan de gezellig
gedekte tafeltjes op de
grote boulevards. Maar
verleidelijk is het. Want
kan men zich iets pretti
gere denken dan daar bui
ten op straat te eten? On
der de groene bomen
brengt de koelte van de
avond de eerste verfris
sing na een warme dag.
Na 'n koud en guur voor
jaar heeft de Parisienne
zich getooid met haar
nieuwste zomerhoedje. De
Parijzenaar heeft zijn col
bertje uitgetrokken en
wandelt er nonchalant
mee op de arm. Een nooit
slechts onduidelijk afste- Franse natie. Nog altijd is den. Maar wie ze eigen- eindigende stroom van
ken tegen de donkere het een intellectueel en lijk koopt is mij 'n raad- voetgangers, fietsen,
lucht. cultureel centrum. Daar- „el, want zü zijn ontstel-
Het is waar, dat in de van getuigt o.a. het grote lencl duur.
Avenue de l'Opéra, de aantal opmerkelijk goed Dit laatste is niet met
gesorteerde, boekwinkels, alle. maar toch met zeer
Rue St. Honoré en de Rue
de Rivoli ontelbare straat Men vindt er tal
lantaarns nog een helder nieuwe uitgaven,
schijnsel geven. Maar het
is toch niet meer zoals
vroeger. Op de Beule'-
van
oor
spronkelijke Franse wer
ken en vertalingen, keu
rig verzorgd en op goed
auto's, bussen en motoren
trekt aan uw oog voorbij.
Ginds bij de Métro staan
een jongeman en 'n meis-
veel dingen in Parijs het je elkaar te kussen, zon-
Miche en de Boulevard papier gedrukt. Zij schij-
Saint Germain is het des nen gretig aftrek te vin-
geval. Bovenal met de
maaltijden. Het kost waar
lijk buitengewoon veel
moeite ergens in het
Quartier Latin een een
voudig restaurant te vin
der dat iemand op hen
let. En met het gerinkel
van glazen, messen en
vorken vermengt zich de
klokslag van Saint-Ger-
main-des-Prés.
steld in een der zalen, waar zich 150
sigarenmakers bevinden. Er werden
vele ..storingsbanen" gevonden en
daarbij bleek, dat de 14 arbeiders,
die altijd zittend hun werk verrich
ten, zich juist in die storingsbanen
bevonden. Men heeft toen een ont-
stralmga-apparaat aangebracht. Na
ongeveer 5 maanden kon de directie
der fabrieken melden, dat er een
zeer gunstige wending is ingetreden.
Als ziekteverschijnselen open
baarden zich veelal pijn m rug of
hoofd, moeheid, bronchitis en rheu-
matiek
De heer Mieremet haalde nog an
dere voorbeelden aan. waaruit valt
af te leiden, dat er meer dingen tus
sen hemel en aarde zijn
Kersen blijven duur
Meikersen nog niet rijp
Op de fruitveilingen in de Betuwe
werd Maandag voor de Duitse ker
sen nog f 1.60 tot f 1.80 per kilo be-
taald. Dit vindt zijn oorzaak in het
feit, dat er meer vraag dan aanbod
is, en de Duitse kersen zoo goed
als ..af" zijn. terwijl een goed gewas
Meikersen in de meeste bongerds
nog niet rijp is. Voor de aardbeien
werd f 1.60 tot f 2.per kilo gebo
den. De handel kan alleen de eerste
soort kopen, daar dc tweede soort
aardbeien voor de industrie gere
serveerd wordt
Pluimveefokkers willen
meer vrijheid
De pluimveecommissic van de
stichting voor de Landbouw heeft
zich bezig gehouden met de vraag,
of het mogelijk en gewenst is de
kippenhouderü. de eierhandel en de
kutkenboerderii vrij te laten Haar
voorlopige conclusie luidt, dat het
ln verband met de export gewenst
is de belemmerende bepalingen t a,
Y. de kippenhouderli. de eierhandel
en de éierprfos óp te heffen, en dat
het eveneens gewenst is de kuiken-
broederjj vr(j te laten.
Een normloon omstreeks 1914. glo
baal 1000 bedragende, kan, indien
men de loonschommelingen. die ln
het tweede tijdvak (19201945) heb
ben plaats gehad, egaliseert, geacht
worden globaal overeen te komen
met een normloon van 2000 in dit
tweede tijdvak, terwijl deze laatste
norm op zijn beurt weer globaal
overeenkomt met een norm van
circa 2800 in het derde tijdvak
(1946 en volgende jaren). Deze con
clusie is door de ministers van Bin
nenlandse Zaken, van Onderwijs.
Kunsten en Wetenschappen, van
Financiën, van Oorlog, van Marine
ai. en van Verkeer en Waterstaat
geformuleerd in de memorie van
antwoord op het voorlopig verslag
der Tweede Kamer betreffende he^t
ontwerp van wet-verhoging van
pensioenen.
Naar de mening van de ministers
mag het uitgangspunt van het wets
ontwerp niet zün verhoging van de
pensioenen naar evenredigheid van
de daling van de koopkracht van j
het geld dan wel van de stüging der
salarissen.
De ministers zijn voorts van oor
deel. dat ten aanzien van de wacht
gelders gelijksoortige maatregelen
dienen te worden getroffen als voor
de gepensionneerden noodzakelijk
worden geacht.
Noodweer in Engeland
Het hagelde knikkers
Maandagnamiddag heeft boven
Zuid-Engeland een noodweer ge
woed. In afwisseling met onweers
buien kwamen er tropische regen
buien los en vielen er hagelstenen
zo groot als knikkers. Veie huizen
werden door de bliksem getroffen.
In verschillendestreken viel de
electrische stroom uit. De bliksem
sloeg o.a. op het dak van een school
te Hatfield, waarin zich een vijf-
honderdtal kinderen bevond, van
wie echter niet een werd getroffen.
Er werd nog meer slecht weer ver
wacht.
De groot-industrieel uit het Ruhr-
gebied Hugo Stinnes, die. naar Reu
ter meldt, „tüdens het regiem van
Hitier ontzaglijke macht uitoefen
de als een der grootste industriëlen
ter wereld", is door een zuiverings
hof te Dusseldorf onschuldig bevon
den
Stinnes verklaarde van plan te
zijn wederom in het zakenleven tc
gaan en bp te dragen aan het eco
nomisch herstel van Duitsland.
Weerbericht
VEEL BEWOLKING
Weersverwachting, gel
dig tot Woensdagavond:
J Veel bewolking met
vooral aanvankelijk
plaatselijk enige regen.
Meest matige wind uit
Westelijke richtingen.
Voornamelijk ln het
Noord-Oosten van het
(Van onze Haagse redacteur)
In schrlftelük antwoord op tot
hem door de pers gestelde vragen,
heeft minister v. d. Brink mede
gedeeld. dat de mogelükheid van
een verdere internationale prijsda
ling het begin van concurrentie in
het bedrüfsleven cn een ruimer
aanbod op dc arbeidsmarkt wüzen
op een vermindering van de span
ning tussen lonen cn prüzen in ons
land.
Onder deze omstandigheden is
het aannemelijk, aldus de minister,
dat op de duur huurverhogingen
en opheffing van de subsidie op
levensmiddelen kunnen worden
doorgevoerd zonder dat het effect
op de lonen groot zal zün. De ver
houdingen tussen lonen en prijzen
zal onder die omstandigh den eco
nomisch verantwoord kunnen blij
ven.
Over de binnenlandse voorziening
merkt de minister op dat de Ame
rikaanse steun in de eerste plaats
zal worden aangewend voor de
uitrusting van de industrie opdat
Nederland met deze hulp in de
kortst mogelijke tijd weer een pro
ductie kan bereiken welke ons
naar gezonde verhoudingen terug
kan voeren. Op de binnenlandse
goederenmarkt is verbetering
merkbaar. Men kan dit zien in de
opheffing van schoenen, de rij
wielbanden en de rijwielen in dis
tributie. Op andere terreinen kan
het vooralsnog niet zo snel.
Opheffing van de tabaksdis
tributie is indien zich geen on
voorziene ontwikkelingen voor
doen, voorlopig nog niet mo
gelijk. Hoewel ook de kolen-
productie van de Nederlandse
mijnen blijft stijgen is de im
port van kolen nog zo groot
dat nog niet kan worden ge
zegd wanneer de kolendistri-
butie kan worden opgeheven.
Ook met textiel blijft het nog
moeilijk. Over de verhoging van de
handelsmarge voor sommige krui
denierswaren, deelt de minister
mede dat deze wordt bestudeerd
in samenwerking met het ministe
rie van landbouw.
Vermelden wij tenslotte nog dat
de minister over het vraagstuk van
het overheidsingrijpen heeft mede
gedeeld dat hij noch een voorstan
der is van een onder alle omstan
digheden bestreden organiserend
ingrijpen door de overheid in het
van een
DE loop van het recht vertoont
rare kronkels na de oorlog
zo langzamerhand weten we dat
wel cn men is dan ook vaak ge
neigd om zich maar bij de overtui
ging neer tc leggen dat de deugd in
onze onzalige wereld vaker gestraft
dan beloond wordt.
Wij willen U het trieste verhaal
vertellen van de drukker A*. H.
Pasman, eigenaar van een klein be
drijf, Labor geheten, aan dc Am
sterdamse straatweg te Zuilen bU
Utrecht. Pasman is tijdens de oor
log met andere Utrechtse drukkers,
zoals Jan Hendriks, Vijlbrief. Zui
dendorp cn Storm bü diegenen ge
weest, die voor het drukken van
illegale brochures cn kranten de
verzetsgeest er bij ons volk inhiel
den. Wij kenden hem toen als een
tamelijk onvoorzichtig heer. die
omstreeks nieuwjaar zün klanten
zwart-op-wit kwam verzekeren dat
Nederland herrijzen cn Oranje te
rugkomen zou. Hij was een illegaal-
drukker uit overtuiging, die drukte
wat hij niet kon verzwijgen en bij
wie wc nooit tevergeefs kwamen,
wanneer we voor illegale uitgevers
bemiddelden.
Maar aan dc andere kant was hü
toch ook rustig en laconiek genoeg
en zo moest hij, na negen maanden
Wolvenplein cn Oranjehotel, we
gens gebrek aan bewijs door de
Duitse rechtbank worden vrijge
sproken. Dit gebeurde in het be
kende tweede Parool-proces. Dat
was in Augustus 1944. Pasman
dook onder in Kamcrik, omdat hü
er niet voor voelde om mee le doen
aan de „arbeidsinzet" en omdat hij
tenslotte een verdacht individu
was gebleven. Na de bevrijding
kwam hij terug cn vond hij zijn
drukkerij leeggeplunderd en zijn
pers onbruikbaar gemaakt. Van het
Beheersinstituut ontving hij echter
de drukkery „De Tampon" aan de
Van Asch van Wijckskndc te
Utrecht in huur, waarvan de eige
naren, de gebroeders Groenemeyer,
SS-bladcn cn „bodenstandige" lit
teratuur hadden gedrukt. Deze wa
ren als NSB-ers vast gezet. De
huur liep af in October 1946, maar
Pasman, die voor een toewijzing
van een nieuwe machine niet in
aanmerking kwam (hoe zou hü')
mocht dc snelpers meenemen wan
neer hü zelf transport, revisie en
montage f 3000.en een week-
huur van f 10.(voor een 20 jaar
oude machine, die f 4000.gekost
had) betaalde.
Pasman vond dat allemaal heel
gewoon. Hij had nooit gewenst of
verwacht dat hij voor zijn illegale
arbeid na de oorlog beloond zou
worden. Maar hij voelt zich toch
enigszins geprikkeld door het ver
volg van de historie. De gebroeders
Groenemeyer zijn vrijgekomen en
mogen van 10 tot 15 jaar geen func
tie in het drukkersbedryf uitoefe
nen. Maar hun bezit blijft onaange
tast cn hun drukkery kunnen zü
voor goed geld verhuren. Nu wordt
Pasman gesommeerd om binnen
zes dagen de snelpers te retourne
ren transport, revisie en montage
(f 3000.zijn voor zyn rekening.
Pasman is brodeloos, zo brodeloos
als zijn gezin was toen hij in 1943
was weggehaald hoewel er toen
tenslotte nog hulp van de illegali
teit op kwam dagen. Pasman komt
immers niet voor een toewüzing in
aanmerking en een stel NSB-ers,
die in de oorlog prat gingen op het
vele geld dat ze met hun verraad
verdienden, begint alweer met een
aardige bijverdienste.
Van rechtswege zal er wel geen
speld tussen te krijgen zijn. Een be
lofte de belofte dat nationale
standvastigheid beloond zou wor
den is nog geen rechtsgrond En
dit verhaal is dan ook volmaakt
doelloos en overbodig tenzij de
vroegere lezers van het Parool. Vrü
Nederland, Ons Volk en Je Main-
tiendrai zich in 1948 de namen „La
bor" en „de Tampon" willen her
inneren. J.R-
1 economische leven noch
is Juni: Zon op 419. onder 31.01. systeem dat elk ingrijpen vrijwel
Maan op 15.34, onder 1.46. onvoorwaardelijk afwijst.
Slachtoffer van
Schreieder
(Van onze Haagse redacteur)
Zaterdag is te Huis ter Heide de
voortreffelijke illegale werker
Frans Vermeer in de ouderdom van
28 jaar overleden aan de gevolgen
van de behandeling welke hij in de
Duitse concentratiekampen heeft
ondervonden.
Op het ogenblik, dat de „zeer
knappe en fatsoenlijke politieman"
Schreieder in de Scheveningse dui
nen zijn memoires schrijft en in
terviews weg geeft, strijdt een van
de slachtoffers van zijn provocatie-
ploeg de laatste wedstrijd.
In Januari 1943 heeft Van der
Waals zich bij Frans Vermeer we
ten in te dringen als sabotage-
agent uit Engeland cn toen hij met
behulp van Scheieder's Engelse
radioverbindingen voldoende intro
ductie had verkregen, heeft Ver
meer hem in contact gebracht met
Kees Dulihl, die hem op zün beurt
weer met dr. G. Kastein in ver
binding bracht. Schreieder en Van
der Waals hebben Kastein, Dutihl
en Vermeer revolvers en spring
stoffen gegeven om er aanslagen
mee uit te voeren. En toen deze
aanslagen waren gelukt, hebben de
nazi-knechten hen ingerekend.
Kastein heeft zich door een dode
lijke sprong uit een raam aan het
S.D.-verhoor weten te onttrekken,
Dutihl heeft de kogel gekregen en
thans heeft ook Frans Vermeer het
leven gelaten als gevolg van het
duivelse spel van Schreieder en
Van der Waals.
Met een verwoeste gezondheid is
■hij uit Duitsland teruggekeerd; een
verblijf in Zwitserland vermocht
daar slechts een tijdelijke verbete
ring in te brengen. Daarna ging het
snel achteruit tot Zaterdag het ein
de kwam aan het leven van deze
jonge, voortreffelijke en moedige
mens.
De crematie zal Donderdag om
kwart over een geschieden te Wes-
terveld.
