iFWpiex 7
NU
II
JUIST
nationaal
BRANDPUNTEN
Het levend
van
en
FLYER
PEN
G. BOODE
DAGBLAD
AMERSFOORT
Een begenadigd
dichter
WILLEMSE H
Uw brandpunt
Ou
Jkc Spohi Shop
Jhst Spohi Shop
YeP ^es in een vingerhoed d°°i ae
FLYER BALL-POINT.™
KETELBINKIE vertelt uit zijn jeugd'
Gemeentelijke
WIJD staan de tuindeuren
open naar de voorzomer-
nacht. Het heeft pas geregend
en de geur van de berken, ge
mengd met die van de bloeien
de dennen en de vochtige bos
grond, zweeft naar binnen. In
het Zuiden schimt van tijd tot
tijd nog het weerlicht van de
afgedreven bui langs de hori
zon, maar boven de inktzwar
te bosrand terzijde twinkelt
reeds een zilveren ster.
Zacht spoelt een windzucht
naar binnen en nu ruik ik ook
de bloeiende meidoorns in de
tuin. Stil is de nachtNu
en dan een droppel, die van
de dakrand op het grind neer-
vlekt of een uiterst licht gerit
sel in de donkere berkenkrui
nen.
Een nachtvlinder dwarrelt
naar binnen, suist in steeds
kleinere en snellere kringen
om de lamp, werpt monster
achtige schaduwen op de mu
ren, tolt dan verblind, stuur
loos fladderend, naar beneden.
Zit roerloos op mijn openge
slagen boek: een wonderlijk
schubbig geval, grijsbruin als
boomschors, met ogen als te
lescopen.
Even later wend ikhet hoofd
naar de wijdopen deuren. De
boomleeuwerik meldt zich, zoals hij
dat nu al twee weken achtereen
doet zo om en bij middernacht.
Ragdunne zilveren muziekspiralen
trekt hij langs de peilloze achter
grond van de hemel: én ononder
broken jubeling over de vreugde
van het bestaan, over de mildheid
van de aarde, de zegening van de
voorzomernacht. Nu eens klingelt
het melodieuze klokje recht boven
mijn huis, dan weer verder af bo
ven de korenvelden van de Eng.
En dan, geheel onverwacht, een
tweede vogelstem, die mij tevre
den doet glimlachen want van nu
af aan zal het orkest van de ge
vleugelde bosbewoners volledig be
zet zijn! Het is de nachtzwaluw,
het levend spinnewiel van hei en
dennen, die zijn vèr klinkende ra
tel laat horen. Een wonderlijke
vogel, die de dag doorbrengt plat
liggend op een boomtak, waarvan
hij door zijn schutkleur en teke
ning ternauwernood te onderschei
den is en die eerst bij het invallen
der schemering actief wordt.
Het oude volksgeloof vertelde,
dat deze geheimzinnige vogel des
nachts in de stallen verscheen en
daar de geiten hun melk afzoog.
Dit bezorgde hem de bijnaam „gei
tenmelker". Maar onze. nachtzwa
luw is natuurlijk nimmer debet
geweest aan dergelijke clandestie
ne praktijken: hij is een uitgespro
ken insecteneter en wanneer ge in
de schemeravond zijn ratel hoort,
is het, afgaande op het geluid, he
lemaal niet zo'n toer de vogel in
het vizier te krijgen en te zien, hoe
hij aan de kost komt.
Een spookvogel
MET wonderlijke schijnbewe
gingen zeilt hij over de top
pen der dennen, over de heide of
door de brandsingels in de bossen.
Scherp steekt nu en dan het vogel-
silhouet af tegen de avondhemel,
de schielijke wendingen zijn ge
richt op voorbij schietende motten,
nachtvlinders of kevers en als ge
een beetje geluk hebt, kunt ge zien,
dat de ratelzwali±w af en toe on
der het uitstoten van een scherp
„kruuu kruuu met snol
trillende wieken in de lucht blijft
staan en zijn prooi a.h.w. uit de
hemel plukt.
Daarna zweeft hij weer verder
met z'n snelle, zijwaartse uitvallen,
geruchtloos als alle schemering- on
nachtdieven maar kort daarop
klinkt uit de top van een hoge spar
weer het lang aanhoudende, snor
rende geratel, dat vaag herinnert
aan het rollende „örrrr örrrr.
der kikvorsen en onze merkwaar
dige sinjeur de bijnaam „boom
kikker" bezorgde.
Van bijnamen gesproken, onze
nachtzwaluw is er rijk aan! Op de
Neder Veluwe noemen de Jongens
van de boskant hem „sleper" en
lang heb ik mezelf afgevraagd
waaraan deze betiteling haar ont
staan te danken had. Aan de iet
wat schommelende vlucht,' als ge
de geitenmelker plotseling opjaagt,
waarbij hij dan vooral wanneer
hij jongen heeft de indruk
maakt vleugellam of gewond te
De geheimzinnige nachtzwaluw of
geitenmelker in zijn daagse rusthouding
(Foto Gazenbeek)
zijn? Of slaat die naam op het feit,
dat de nachtzwaluw, als ge zijn
nest hebt ontdekt, de jpngen naar
een andere plaats versleept, zodat
ge u de volgende dag opnieuw moet
afbeulen om het wanstaltige kroost
in een ondiep bodemkuiltje terug
te vinden?
Ik ben het daarover nog niet met
mezelf eens, maar dit is zeker: deze
spookvogel past volkomen in de
sfeer van de schemerige dennen-
Verdwijnt het krooi-
systeem?
In West-Brabant waar nog veel
in krooiverband wordt gewerkt,
d.w.z. dat mannen, vrouwen, jon
gens en meisjes, waaronder vaak
leerplichtige kinderen in de oogst
tijd gezamenlijk op het land wer
ken, hebben gemeentebesturen en
vakorganisaties vorig jaar een ac
tie ingezet om het werk in krooi
verband meer te ordenen en ex
cessen tegen te gaan. Richtlijnen
wérden opgesteld, die' bepaalden
dat het vervoer naar het werk van
mannen en vrouwen gescheiden
zou geschieden, evenals het werk
zelf, dat de gehuwde vrouw zoveel
mogelijk van het werk zou worden
geweerd, dat leerplichtige kinderen
geen arbeid in loondienst zouden
mogen verrichten, dat ontslag zou
volgen bij herhaald onbehoorlijk
gedrag; dat men op het veld geen
alcoholische dranken mocht heb
ben; dat onbehoorlijke kleding zou
worden geweerd; dat er toezicht
zou zijn tijdens werk- en schafttijd
terwijl ook een strengere selectie
van de krooibazen gewenst werd
geacht.
Omdat vorig jaar het seizoen te
ver was gevorderd om de actie tot
het gewenste resultaat te doen lei
den, zijn thans opnieuw bespre
kingen gelyuden, om de gestelde
richtlijnen nader uit te werken.
Inmiddels is ook van overheids
wege actie tegen de krooibazen
gevoerd omdat het krooibazensys-
teem een onwettige arbeidsbemid-
bossen en bij de lage heide, die
droomt onder het late schijnsel van
de afnemende maan.
Rondom is de voorzomernacht
met zijn zoete en regenzoele geu
ren. In het hart van de hemel ju
belt onvermoeid de leeuv/erik en
in de diepte van het dennenbos
achter mijn huis klinkt x>p onregel
matige tijden de sonore ratel van de
merkwaardige boomkikker Ik
ben blij, dat hij terug is, want nu
komt de zomer in het land!
G.
deling is. Verschillende krooiba
zen zijn geverbaliseerd en ook ver
oordeeld, omdat zij niet in het be
zit waren van een vergunning om
hun bemiddelingsarbeid uit te voe
ren. Zij mogen alleen nog bemid
delen bij erwten- en bonenpluk, en
dan uitssluitend voor jongens en
meisjes beneden 16 jaar.
De boeren zullen hierdoor van
zelf via de arbeidsbureaux hun
krachten moeten werven. De boer
blijft dan zelf werkgever, hetgeen
tot nu toe de commissionnair was.
Dit zal ook de controle vergemak
kelijken.
Hierdoor en door de toenemende
mechanisatie, welke het aanwer
ven van losse krachten op den
duur overbodig maakt, zal het
krooibazensysteem mettertijd mis
schien geheel verdwijnen. Inmid
dels wordt de actie voortgezet en
zullen de opgestelde richtlijnen van
kracht blijven.
Boekbespreking
Hendrik de Vries:
„De Tovertuin"
„Copricho's en Rijm
kritieken"
Men kan van mening verschillen
over de vraag of het Juist Is geweest,
dat de vorige week de Van der Hoogt-
prijs werd toegekend aan Hendrik de
Vries voor z(Jn gedichtenbundel „De
Tovertuin". Men kan zich op het stand
punt stellen, dat een dichter als Hen
drik de Vries de bedoelde aanmoedi
ging niet meer nodig heeft, daar hij
reeds lange tijd door velen als de
grootste der thans levende dichters
wordt beschouwd. Wij willen ons in
dit dispuut thans niet mengen doch
-nemen de gelegenheid te baat iets ever
de bekroonde bundel te zeggen, die
door een misverstand in ons blad nog
onbesproken bleef „Romancen, spro
ken en arabesken" luidt de ondei'titel
van de bundel. Men zou vele .dezer
gedichten ook balladen Jcuniien noemen,
maar men kan ze eigenlijk niet juist
karakteriseren. In ieder geval spelen
ze in een fantastische aroomwereld,
een toverwereld, waarin men meege
sleept en waardoor men gefascineerd
wordt, gegrepen en geboeid, wij voor
ons echter zelden ontroerd. Als men
zich echter realiseert wat ons dan wel
fascineert, dan komt men tot de ont
dekking. dat het niet de toverwereld
en de daarin spelende sprookjes zijn.
maar veeleer de taal. de klank en het
rhvthme, waarin de dichter sterker
lyrisch dan episch zijn sprookjes
vertelt. In deze „Tovertuin" is inder
daad een „tovenaar met de taal aan
het woord, met een in onze letterkunde
zeldzaam beeldend vermogen
Wat deze gedichten verder grote
bekoring geeft is. ondanks alles, hun
grote eenvoud Ze zijn vaak zo simpel
van taal en gedachte, dat ze het kinder
vers naderen. Lees b v. het volgende
gedicht (pag. 43):
Onder de bomen
Moog je niet komen
En ook niet over
Dat brugje daar
Wie woont er achter?
Een mensenslachter.
Een reus. een rover,
Een moordenaar.
Zijn zeven zonen
Met ijzeren kronen
Moog je niets geven:
Geen stukje brood
Aap 't hek gebonden
Staan stille honden
Zouden die leven
Of zijn ze dood?
Men voelt in dit vers al meteen Iets
van het geheimzinnige, dat door de
meeste dezer gedichten speelt.
Behalve voor deze bundel, oie bij
A A M. Stols in Den Haag uitgegeven
is. vragen wij de aandacht voor een
kleiner bundeltje van deze dichter „Ca-
prtcho's en Rijmkritieken" geheten, die
bij F. G Kroonder te Bussum ver
scheen Het eerste deel is van dezelfde
geest doortrokken als „De Tovertuin":
het tweede bevat om felle politieke
verzen uit de bezettingstijd, waaruit
blijkt, dat de dichter niet alleen maar
in „droomwerelden" leeft, maar In
tegendeel met belde benen in de reali
teit staat en toen het er om ging fel
stelling wist te kiezen.
Een kruis met haken
Op 't bloedig kot.
Wie 't hardst kan kwaken
Wordt heer en god."
Een veelzijdig dichter. Een begena
digd dichter. Een der waarlijk groten.
De poppenspeelster Cia van
Boort begint 24 Juni in haar boer
derij „De Poppenkast" te Voorscho
ten een reeks voorstellingen van
„Faust".
Deze voorstellingen zijn geba
seerd op de van oorsprong Neder
landse Faustsage uit Waarden
burg. Naar aanleiding van dit ver
haal, zegt men, ontstonden in
Duitsland Faustus-verhalen, resul
terend in Goethe's wereldberoemde
„Faust".
SPIEGELZOLEN verlengen
de levensduur van Uw
schoenen.
Wij maken Uw schoenen in
één dag!
LEUSDERWEG 27/29
b. d. Overweg.
in deze kranl
wordt gelezer
in stad en land
Zetpillen tegen
Aambeien
work«n pijnstillend en oenezen In
korten lijd de ontstoken slijmvliezen.
De
oaaki het inbrengen zeer gemakkelijk
1.50 per doosje van 12 stuks.
Dr. H. NANNING's
Pliins. Chem. F«br. N.V., Oen Haag
in c_Apeldoornt
/uders, doen Uw kinderen mee aan onze
spreekwoorden-prijsvraag, met de kans één
dag onze gast te zijn op dc grootse Jubileum
bloemententoonstelling in Apeldoorn?
Zorgt U toch dat zij het doen. Want, het is
niet slechts een heerli|ke vacantiedag, het is
tevens een leerrijke en nuttige ontspanning.
Deskundige leiders geven - daar zorgt de ge
meente Apeldoorn voor - een openlucht-les over
bloemen en planten.
Dank zij de „Parel der Scheermesjes" een dag
in de „Parel der Natuur". Apeldoorn, dc
bakerraat van Nationaal.
300 Jongens en meisjes van II tot 13 jaar. door
het lot aangewezen, aorden per luxe autobus
gehaald en gebracht. Laat
daarom ook Uw kinderen
meedoen
Zend de vestigt en deze oplos
sing met de nog twee komende
vóór 26 Juh a t. samen in.
Ze staan precies om de 14 dagen
in dit blad. De Nationaal,
exeurju is in de eerste helft
tan Augustus.
lïssesss 2 9ï55s eïï*
Beter één mesje in j!
de hand, dan tien !J
in de winkel.
SCHfEPMESJES
Hoe luidde dit
spreekuvord
vroeger?
AMEFA FABRIEKEN - O E V E N t E R S I R A A T 323» - APELOOORN
Geen vloerbedekkingsnood meer..
PERPLEX, het verhuisbare parket, is uit voorraad leverbaar.
08 Wij leggen het reeds kant en klaar vanaf f 4.- per M2
TOONKAMERS:
Maastricht, BrusselscheJtraat 132
Amsterdam,Amsteldijk 146,Tel.99225-22719 Breda, Spoorstraat 34A
Rotterdam, Nobelstraat 95B. Tel. 4S938 Arnhem, Sonsbeeksingel 3A,Tet. 20116
Den Haag, v. Boetzelaerlaan 90. Tel. 55556.4 Apeldoorn. Jachtlaan 10. Tel. 2620
lltterk* \l.no T.I t i on Allxr
utrecht, Mauritsstraat 98, Tel. 11520
Haarlem, Plein 18, Tel. 20879
Alkmaar, Koningsweg 70, Tel. 3730
Leiden, Hooglandsche Kcrkgracht 9
produel van de
vloerenfabriek. Den Haag
heeft voor U
LANGE WITTE TENNISPANTALONS
WITTE TENNISSHORTS
KAMPEERBLOUSES VOOR DAMES
en ook kleine maten «VOOR JONGENS
KHAKIBROEKJES
DAMESBADPAKKEN
1 en 2-delig 12.97 en f 14.65
HERENZWEMBROEKJES
EN VERDER HEBBEN WIJ VOOR U:
pluimpjes voor luchtbuks
bekers, kooktoestellen
rugzakken
Canadese broodtassen
badtassen
STRANDBALLEN vanaf
VOETBALLEN vanaf
Utrechtsestraat 39 - Tel
4.35
14.-
5325
STEEDS VOOR GEBRUIK GEREED
SPECIAAL GESCHIKT VOOR DOORSCHRIJFSYSTEEM
BESCHIKBAAR VOOR IEDERE BEURS
RESERVEVULLINGEN STEEDS LEVERBAAR
DE PRIJS IS SLECHTS 7.50
RESERVEVULLINGEN 2.50
Vraagt echter' niet naar de gewone ball-pointpen, maar wel naar de plastic
ball-point
BINNENKORT UIT VOORRAAD VOLDOENDE LEVERBAAR
KOOPT NIET VOORDAT U ZICH OVERTUIGD HEBT O
BUREAU VOOR COMPLETE KANTOORINSTALLATIE
LANGESTRAAT 101
TELEFOON 5723
adverleeren
maar doe het
vraag gratis advies
aan den adviseur
van het
VOOR
door
W. Meuldijk
674. Al wist ik er zelf dan nog niets van, de
mensen op de tribunes hadden wel gezien hoe ik
vlak voor de neus van Joep Flitch als eerste de
eindstreep passeerde. En iedereen behalve de
familie van Joep begon te dansen en te sprin
gen, omdat het nog nooit eerder gebeurd was,
dat zo'n klein jongetje zo'n grote wedstrijd won
„Hiep-hoerah". juichte Daantje: „Ketelbinkie
heeft de eerste prijs gewonnen, nu kunnen we een
heleboel taartjes kopen, hoera!" Tja, iedereen vond
het erg plezierig en er waren maar weinig men
sen, die zagen dat ik ondertussen op een heel
andere manier plezier maakte. Dadelijk na het
passeren van de eindstreep kreeg ik Knots bij zijn
jasje beet. Hij maakte een geluid als een vol
wassen stoomfluit, maar ik voelde helemaal geen
medelijden en begon lucht te geven aan de opge
kropte spanning van de laatste uren. Dat was erg
veel en Knots vond het niet zó leuk, maar hij
had wel wat verdiend. „Hier", riep ik, lustig
trommelend: „Schoenenvernieler, wou. jij kleine
kinderen plagen, dat durf je wel hè; Wat komen
al die mensen doen?" Ik hield op en keek verwon
derd naar de heren'van de jury, die met uitgesto
ken handen toe kwamen lopen. „Jongmens", riep
een meneer met erg veel kin: „Jongmens, ik felici
teer je met je overwinning!"
„Uh" zei ik: „Overwinning? Je bedoelt van de
hardloopwedstrijd? Ikke? Tjonge, daar wist ik
niets van!"
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort maken
bekend, dat aan het stadhuis is aangeplakt een publi
catie inzake een verzoek van de wed. S. M. Kreyne
van der Horst om een tapvergunning in het perceel Kamp
35, alhier.
tot 20 woorden 1.50 3 x achtereenvolgens 3J50
elk woord meer 0.10 per plaatsing extra.
TE KOOP GEVRAAGD
Te koop of te huur ge
vraagd gebouw circa 500
M2 groot. Brieven onder No.
7584 bureau van dit blad.
TE KOOP AANGEB.
Bod gevraagd op luxe
gramofoonmstallatie (salon
meubel) met 50 platen.
Langestraat 38 Amersfoort.
7586
Aangeboden gramofoon-
platen (nieuw) Brahms:
Symphonic No. 1 C. Moll.
Bizet: L'Arlesienne Suite
No. 1. Brieven onder No.
7582 bureau van dit blad.
Aangeboden twee witte,
korte (bruidsmeisjes) jur
ken leeftijd 7 en 9 jaar.
Albert Neuhuysstraat 7.
7580
Te koop: z.g.a.n. herenrij
wiel weinig gebruikt en
Ukelele. J. Mulder. Achter
de Arnhemse Poortwal 36.
7578
Z.g.a.n. zw lakense da-
mesjas met persianer kraag.
Vooroorlogse kwaliteit, m.
46. Ook voor oudere dame
bestemd. St. v. d. Hagenlaan
5. 7579
In goede staat verkerende
Eysïnk motor, 98 c.c.,
nieuwe banden. Te bezichti
gen na 6 uur. Kerkdijk 32.
Achterveld. 7588
PERSONEEL GEVRAAGD
Gevraagd net meisje, liefst
voor dc gehele dag, v.g.g.v.
Mevr. Tambo^zer. Albert
Neuhuysstraat 7. 7581
PERSONEEL AANGEB.
Gediplomeerde Fröbelon
derwijzeres met enige jaren
ervaring zoekt een baan in
Amersfoort of omgeving,
Brieven onder No. 7583 bur.
van dit blad.
WONINGRUIL
Woningrull aangeboden:
NaardenAmersfoort. Nette
burgerwoning: 2 k., keuken,
keldbov. 3 slp.k. en gr.
zolder. Br. no. 7589 bur. van
dit blad.
DIVERSEN
Waarom nog langer ge
wacht? Koopt een stofzui
ger of wringer bij G Fris,
Langestraat 137, telef. 4765.
Stofzuiger f 2.50. wringer
f 1.50 per week. 7547
14 Verschillende kinder
foto's aan huis. in album 4-
extra vergroting f 7.50. Ar-
chifoto. Rubensstraat 79. tel.
3070, Amersfoort. 7575
