C
Veertig jaar geleden botste er een
„dondersteen" op de aarde
Gebonden kunst en de kerk
Plannen van de N.A.T.U.
„Het Geld van de Boer"
Voetbalploeg voor Londen
samengesteld
Mannen doen handwerkjes
Val van reuzenkomeet in Siberië
bleef 13 jaar een mysterie
Als musicus kan men niet vroeg
genoeg beginnen
Uit de boekenmolen
Kerknieuws
Derde congres in
Hilversum
DE
HINESE
PAPEGAAI
Sensatie of
sport?
Radio-programma
Woensdag 30 Juni 1948
3
WJIE een ster ziet vallen, mag
een wens doen. zegt de volks
mond- Maar de ..ster" die op 30
Juni 1908 is gevallen nu precies
veertig laar geleden heeft nie
mand gezien Gelukkig maar. want
iulst als hij in een dichtbevolkte
streek was waargenomen zou nt
dadr wellicht ook ergens in botsing
met onze planeet zijn gekomen, on
telbare slachtoffers hebben veroor
zaakt geweldige schade hebben
aangericht en de vervulling van de
geuite wensen illusoir hebben ge
maakt
Ster zo noemen wü. met uit
zondering van de maan, alles wat
wti 's nachts aan de hemel zien
twinkelen. Toch is die benaming
niet juist. Op de titel ster kunnen
alleen de vaste hemellichamen aan
spraak maken. Een van die vaste
hemellichamen is onze zon en zo
ziin er. op grotere afstand, nog on
telbare sterren meer. maar even
min als de planeten Venus en Mars
van ons zonnestelsel dus „sterren"
in de eigenlijke betekenis van het
woord mogen worden genoemd,
mogen wü de kometen die naam
geven. Een komeet is een. niet tot
een bestaand sterrestelsel behorend
stuk ster. een verzameling brok
stukken. omgeven door gaswolken.
Zo n brok zwerft in de ruimte van
het heelal rond.
In het algemeen is de kans. dat
zon rondzwervend brok komeet
met onze aarde ih aaraking komt.
uiterst klein. Een ramp althans als
die welke in Juni 1908 in Siberië
is gebeurd, is voorzover men kan
nagaan, m historische tijden maar
tweemaal voorkomen.
Ramp
EEN ramp, ia. zo kan men een
dergelijke gebeurtenis gerust
betitelen. Wanneer toevallig een
dichtbewoonde streek de plaats was
geweest, waar de komeet van 1908
op onze aarde was geploft, dan zou
er heel wat meer letterlijk en fi
guurlijk) stof zijn opgewaaid
meer, oneindig veel meer dan van
de atoombombardementen op Hi-
rosjima en Nagasaki in 1945. Nu
echter heeft het maar liefst der
tien jaar geduurd, eer men er
achter was wat er op die gedenk
waardige dag was gebeurd, daar in
Siberië. Wel werden in talrijke
streken ook in West-Europa
talrijke zonderlinge verschijnselen
waargenomen. Zo wend het bijvoor
beeld 's avonds om elf uur. in
plaat-s van donker, licht. Zo bleef
het tot één uur 'nachts, toen werd
de hemel nog lichter, alsof de vol
gende dag reeds was aangebroken.
Ook de daaropvolgende nacht was
veel lichter dan normaal. Maar de
ware toedracht werd pas bekend
toen in 1921 de Sovjetgeleerde Ku-
lik een expeditie naar dit gebied
maakte en uit de mond van de be
woners vernam, wat er In 1908 ge
beurd was. De komeet die daar was
terechtgekomen, had een streek
van or^eveer 1200 vlerkante kilo
meter totaal verwoest. De meteoor
is zelf uiteengevallen in een aan
tal brokken, die evenzovele kraters
van tien tot vijftig meter doorsne
de in de grond hebben geslagen. In
een cirkel rondom deze plek heen
niet een middellün van 30 tot 40
kilometer! zijn alle bomen ver
brand. ontworteld of op zijn minst
ontbladerd.
Geen mens
"|\/T ENSEN ziin voorzover men
1\ I weet. bii deze ramp niet om
gekomen. maar wel zijn rendier
kudden in dit gebied getroffen. Hoe
groot de kracht van de ontploffing
was. blijkt uit het feit. dat de
enorme slag. waarmee het in de
lucht reeds in stukken gesprongen
stuk komeet op de grond terecht
kwam. op 1100 km. afstand te ho
ren moet zijn geweest. Van een fa
briek die op 80 km. afstand lag.
werden alle vensters verni» id en de
deuren uit hun voegen gerukt. Wel
werden in enkele seismografische
stations, onder andere te Potsdam,
aardbevingen geregistreerd, maar
men kwam er op die dertigste Juni
niet achter, wat de oorzaak van de
uitwiiking der seismografen was
geweest.
Pas veel later zoals gezegd
werd men gewaar, welk een drama
zich daar in de Siberische jungle
had afgespeeld.
In een tüd waarin de atomen-
splitsende mens al te licht dreigt te
neigen naar de overtuiging dat hij
de natuur nu geheel onder de knie
heeft. Is het goed te bedenken, dat
diezelfde natuur ons van tijd tot
tijd toont, hoe klein en nietig wij
zijn, wanneer zii haar krarhfen laat
spreken, zoals en 30 Juni 1908.
rp EN jeugdsym-
phonie-orkest,
waarin vijftien
kinderen van zes
tot tien jaar spe
len, die nog geen
enkel instrument
beheersen, is stel
lig iets ongewoons.
Als zodanig kan
men van 'n uniek
experiment spre
ken en het is dui
delijk, dat er voor
een orkest, dat
met slagwerk,
trompetjes, flui
ten, nachtegaal,
ratels, koekoek,
triangels en wat
dies meer zij,
werkt, geen mu
ziek bestaat. Te
gelijk met 't plan
van dit zo bijzon
dere jeugdorkest
had de heer Frans
van der Meyden,
directeur van de
Nieuwe Muziek
school te Zeist, deze moeilijkheden
op te lossen. Hij heeft verschillen
de volksliederen en melodieën voor
zijn „Lilliputters"-ensemble be
werkt (Piet Hein, Valerius' Dank
gebed, Er komt een vogel gevlogen.
Andante, Menuet en Marsch). Wie
bet jeugdorkest, dat in het geheel
uit 30 leden bestaat, beluisterd
heeft, moet erkennen, dat een mu
zikaal volkomen verantwoord ef
fect wordt verkregen.
Mobilisatie van
beschikbare krachten
De Studiekring ..Eredienst cn Kern-
tiouw" onderdeel van het Instituut voor
Religieuze en Kerkelijke Kunst heelt
enige tijd gerust, maar heeft thans ecu
nieuw element binnengehaald- dat der
gebonden kunsten Naast architecten en
theologen varen Dinsdagmorgen .sier
kunstenaars" op Initiatief van genoemde
Studiekring bijeen In de zalen van het
Instituut (Achter St. Pieter te Utrecht)
om zich onderling over deze aangele
genheid te beraden
Nadat dc voorzitter van de Studie
kring. architect B T Boeyinga een kort
inleidend woord had gesproken, heeft de
Directeur van het Instituut, dr R Mie-
dema (Amersfoort) een voordracht ge
houden over de betekenis van de ge
bonden kunsten voor de Prot. Kerk
bouw
Na het doel en de historie van het
Instituut, dat thans tien Jaar bestaat.
In het kort te hebben uiteengezet,
schetste spreker dc oprichting van de
Kort geding contra
A. J. Lunshof
Gisterochtend behandelde de
president van de Amsterdamse
rechtbank, mr. C. W. Thone, in
kort geding een klacht, die de
hoofdredacteur van het dagblad
„Het Parool", mr. G. J. van Heu-
ven Goedhart, had ingediend tegen
de schrijver van de brochure „Vlag
halfstok, (een studie in onrecht)",
de heer A. J. Lunshof.
In deze brochure wordt naar de
mening van eiser geïnsinueerd, dat
hij misbruik makende van be
voegdheden in zijn functie van
minister van Justitie te Londen in
de jaren 1944 en 1945 confiscatie
van de apparatuur en het dagblad
De Telegraaf zou hebben bewerkt.
De raadsman van eiser, mr. J
Jolles, noemde de brochure een
„wonderlijk, misschien wel handig
mengsel van „Wahrheit und
uichtung".
Mr. Jolles besloot zijn betoog met
er op te wijzen, dat er nu reeds
sedert de bevrijding een campagne
tegen zijn cliënt wordt gevoerd. De
enquêtecommissie, die het optreden
der Londcnse regering aan een on-
t derzoek onderwerpt, zal ongetwij-
feld een einde maken aan de laster
waaraan mr. van Heuven Goedhart
blootstaat.
Juist nu, terwijl de parlemen
taire enquettecommissie werk
zaam is, verschijnt een brochure
die naar pleiter zeide „wal
gelijk te noemen is".,
Mr. H. van Kraandijk raadsman
van gedaagde zeide in zijn verweer
In de eerste plaats op te komen
voor het vrije woord. Volgens hem
is er zo langzamerhand geen pers
vrijheid meer. Zuiveringscommis
sies verbieden het oprichten van
nieuwe- of het verder verschijnen
van bestaande kranten. In de bro
chure wordt slechts gezegd, dat de
houding van mr. v. Heuven Goed
hart „het vermoeden van onoir-
baarheid" heeft gewekt en dat „hij
zeer onvoorzichtig heeft gehan
deld."
Mr. van Heuven Goedhart heeft
de eis gesteld, dat de uitgifte der
brochure „Vlag halfstok" onmid
dellijk zal worden stopgezet en een
boete van f 500.zal worden op
gelegd voor elke dag dat deze bro
chure langer verschijnt.
Woensdag 30 Juni, half twaalf
zal mr. Thöne concluderen.
Studiekring In 1941, waar vooral het
acute probleem van de kerkbouw met
ziin vele aspecten, ook ln verband met
de liturgische gedachte aan de orde
kwam De zaak ts. dat men bil de
bouw van een kerk ln de eerste plaats
heeft te streven naar karakter,
welke vorm van geloofsgemeenschap zli
onk dient In December 1917 is besloten
ook de gebonden (toegepaste) kunsten
ln de Kring on te nemep, die er Im
mers principieel bij behoren Na een in
Rotterdam begin 1948 gehouden ten
toonstelling zal binnen enkele dagen
Zaterdag a s een tweede tentoonstel
ling gehouden worden in '«-Hertogen-
bosch De vraag is: hoe zullen de ge
bonden kunsten In het organisch ver
band van het bouwwerk kunnen wor
den ongfnomen1 Spreker herinnerde
aan een negental stellingen, welke hii
in 1942 reeds heeft verdedigd en toege
licht De grondgedachte hiervan is. dat
het geloofsleven ook verdiept kan wor
den door hetgeen gezien wordt. Tot het
element der verheerlijking kunnen
mystieke motleven bildragen: tot het
element der verkondiging paedagogi-
sche motieven. In elk geval moet de
kunstenaar terug naar de kerk Hier
heeft de kerk van de reformatie een
grote schuld Het puritanisme heeft fa
taal gewerkt no de mentaliteit van de
grote massa Zelf heeft de kerk deze
houding niet kunnen handhaven en za
ken in het gebouw toegelaten Crijke
grafmonumenten, schilden met namen
van predikanten en schenkers) die
eigenlijk veel minder verantwoord wa
ren dan wat verwijderd was.
De gebonden kunsten, in welke ma
terie en aan welk onderdeel zij zich
uiten (beeld houwkunst bas-reltef.
wandschildering) Avon d m a a Iser vies,
gebrandschilderd glas mozaïek ook
in de vloer! borduur- cn weefsel
kunst, schriftkunst ln steen of gcsclvl-
derd, enz moeten a.h.w het kleed
uitspreiden, waarlangs de Heiland kan
binnenschrijden ln het kerkgebouw. Zij
mogen niet versierend zijn. maar ln
organische samenhang en als vanzelf
sprekend aanwezig zijn Wel zou spre
ker de toeDassing in zeker opzicht ver
plicht willen stellen
Op de recente tenoonstelling. gewild
aan de wandschildering in het Sted.
Museum te Amsterdam. Is de gedachte
gepropageerd om 5°* van de bouwkos
ten van elk gebouw te besteden aan
wandschildering Spreker zou dit be
drag voor de gebonden kunsten liefst
hoger v illen zien Hij formuleert ln
een aantal stellingen, wat voor de hand
ligt om te doen:
le. mobilisatie van de beschikbare
kunstenaars en het aanleggen van
een lijst;
expositie van hun werk. ook zo mo
gelijk. in ntct gebruikte delen van
functior.nerende kerkgebouwen;
3e voortzetting van het contact tussen
bouwmeesters, kunstenaars en kerk;
4e contact ook met orgelbouwers en
orgelisten, liefst ook met de pas op
gerichte Ver. van Christ, kunste
naars:
5. Adviezen van uit het Instituut aan
de kerk
Op deze met grote belangstelling ge
volgde rede ontstond een levendige ge-
dachtenwisseling.
SOLIST IN DE DOP. Een van de
jongste orkest-musici krijgt tijdens
een repetitie nog even apart een
aanwijzing van de heer Frans van
der Meyden. de directeur van de
Nieuwe Muziekschool te Zeist.
„Reeds vroeg leren de kinderen
op deze wijze iets van rhythme- en
maatgevoel, terwijl zij ook de
vreugde van liet samenspelen on
dergaan," aldus de heer van der
Meyden. Het dient gezegd, dat hij
een voortreffelijke gedachte ge
realiseerd heeft. De Haydn's Kin-
dersvmphonie, die 't eerst voor het
publiek werd uitgevoerd, sloeg erg
nnn en dit. heeft de heer Van der
Meyden geïnspireerd mede door
het enthousiasme van de kinderen
zelf! om op de ingeslagen weg
voort te gaan
Het soreekt wel vanzelf, dat de
oudere leerlingen, die wel een in
strument bespelen zoals piano,
guilaar. viool, enz. de eigenlijke
steunpilaren zijn van het orchest,
maar de muziek werd zo gecompo
neerd. dat nok de allerkleinsten in
de muziekstukken ten volle hun
kans krijgen. Wie de ieugd heeft,
heeft de toekomst! Dit principe
geldt ook ten aanzien van de mu
ziek. waaromtrent iedere musicus
zal toegeven, dat men nooit te
vroeg beginnen kan
Overigens zal men de prestaties
van het jeugdorkest on 2 Juli a s.
in do Nieuwe Muziekschool kunnen
beluisteren, zomede od 10 Juli tij
dens een uitvoering in de Stads
schouwburg te Utrecht.
Binnenkort ontwerp op
ondernemingsraden
n«7e Haagse redacteur)
Naar wij vernemen zal het wets
ontwerp op de ondernemingsraden,
thans losgemaakt van het wetsont
werp op de publiekrechtelijke be
drijfsorganisaties. doch dat er nlpt-
temln nauw bil aansluit, binnen en
kele dagen worden Ingediend. In
ieder geval zal dit nog geschieden
voor de regering op 7 Juli haar ze
tels ter beschikking stelt.
Een buitengewoon fijn boekje ls
..Moeilijkheden bij de opvoeding - van
prof dr H \V F Stellwag De samen
bundeling van een aantal lezingen over
opvoedkundige problemen, die deze
hoogleraar na de bevrijding ln Fries
land hield. Het geeft maar weinig
theorie en richt zich sterk naar de
praktijk van «alledag. Het zegt dan ook
vele dingen, die ouders recht tot het
verstand, maar ook tot het hart spreken.
Een boekje dat alle vaders en moeders
longe zowel als oudere, moeten lezen
Misschien zou prof. Stellwag. bij een
eventuele herdruk, vele vreemde woor
den en vaktermen waarmee menig
leek geen weg zal weten willen ver
talen en verklaren. BI) voorbeeld: in-
telligentle-qoutlent. somatisch, endoeri-
nesystccm. psychopatische eenheid, unl-
tas multiplex obllgatorlsche ontwikke
lingsgang. autistische ouders enz. (Uit
gave Wereldbibliotheek).
Twee hoekjes met kinderversjes:
„Max en Maurits" van Wilhelm Buseh
vertaald door Bertus Aafjcs (uitgave
Br una. Utrecht) Grove Duitse humor,
die ons niet kan bekoren Het tweede
.Blm. bam. beieren", (uitgave ,Do
Boekerij". Baarn) Is een verzameling
..versjes, die wij allemanl kennen" van
drs M 'g Schenk Wij verkiezen het
verre boven .Max en Maurits" Het be
vat een paar honderd volks-, speel-,
spring- en dansrijmpjes. waarvan er
vele in het hele land bekend zijn. he
laas vooral aan de ouderen onder ons
Hoe komt het. dat onze kinderen ze
niet meer kennen? Ztin ze verdrongen
door de ln leder opzicht slechtere rom
mel van de radio-,.crooners gemeen
goed onzer hedendaagse, ook Jongere.
Jeugd? Leren de kinderen de betere
niet meer op school en op straat?
Hoe dan ook, dit nlet-kennen is een
ernstig verlies Daarom wensen wtj
.Blm. bam. beieren" een oplage van
vele duizenden exemplaren toe
Ouwehands Dierenpark in Rhenen
liet de tekenaar Ferdinand Lindcnberg
een a«antal pi entbriefkaarten tekenen,
waarop verscheidene Nederlandse kle
derdrachten staan, gecombineerd met
het dierenleven bij ..OuwehaivT'. Wat
het eerste opvalt zUn de frisse kleuren
(een mooi stukje drukwerk van Van
Dooren in Vlaardingen) cn de soms
grappige Ideeën. De tekeningen zelf zijn
wat stijf.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Nleuw-Beljerland E C
v Putten te Babylonlërbroek; te Wol-
faortsdtjk J G. F. Ankersmit te Ooster-
nljkerk (Fr
Aangenomen naar Nieuwen dam W J
Klaar te Beuslchem; naar Yersekc H
R J Reljenga te Leersum. die bedank
te voor Oostwold (Old
Bedankt voor Eindhoven (vac B.
Nljholta i A. Noorman te Zaandam:
voor Joure (toez.) O. S Cazemler te
Dalfsen: voor Vreeswijk J T Doornen-
bal te Oene.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Drogeham J. A Alberts
te Oosterend (Fr te Nunspeet J S.
v d Bos te Nleuwlande, te Nleuw-
Amsterdam (vac N. Duurscma) W. H
J. de Boer te Mldwolde (Old.).
Aangenomen naar Andljk (vac G.
Morsink) H. R Grocnevelt te Onder-
dondam; naar Rotterdam—Krallngen
(vac. C. R Kuljper) A H. Luiks. em.
en oud-legerpred. te Leeuwarden, die
bedankte voor Drlebergen-Rjjsenburg.
Gent (België) en Warfum.
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal te Tricht F J Dleloman.
cand. te Rotterdam en J. Hagestein.
cand te Vlaardtngen.
Beroepen té Giessendam cn te Tricht
F J Dicleman. cand te Rotterdam; te
Oudemlrdum F Mnllnn, cand te R'dnm
OIR. GER. KERKEN
Bedankt voor Hasselt (OB. van
Smeden te Kampen.
M1EP WEET
dat sommige men
sen spreken van
„peen" als tü wor
teltjes bedoelen.
Zij blijft echter spreken van
WORTELTJES-WEEK
Mevr. Lotgerlng-Hlllebrand geeft
nog twee recepten.
WORTELTJES
MET PETERSELIESAUS
1 kg kleine worteltjes 2 eetl. flinge-
knipte peterselie. ',-i 1 bouillon van 1
blokje. 30 gr mare 'boter, 20 gr. bloem,
i' eetl suiker, zout
Was de geschrapte worteltjes en kook
ze met weinig water en zout gaar Doe
in de droge pan 5 gr mnrg boter en
de suiker Laat goed heet worden en
schud de worteltjes hiermee door Mank
Intussen van de rest marg./botcr, bloem
en bouillon een gladde saus. Laat 3
minuten doorkoken. Roer van het vuur
de fijngeknipte peterselie er door Geef
worteltjes en peterseliesaus met nieuwe
ïardappelen
BONT ALLERLEI
l/, kg. worteltjes. kg peultjes.
1 /y kg stoofasnorges. zout. 25 gr mnrg
/boter, 2 reepjes ontblltspck. Maak de
groenten schoon verdeei ze ln héél
kleine stukjes Knip de spek in reep-
jes. doe ze met marg /bptcr. groenten,
zout. een paar lepels water ln stoof-
pan. Laat zachtjes gaaf smoren, af en
toe schudden Bind zo nodig stoof
vocht. Smaakt heerlijk bij gekookte vis
Geef eens wat vaker geraspte kom
kommer bij de maaltijd
Miep is steeds vol goede moed.
Kijk naar wat zU Vrjjdag doet!
Publ. Centr. Bur. v d. Tuinbouwveilingen
Het autotoerisme naar
Frankrijk
(Van onzp Haagse redacteur)
In aanslniting op het bericht over
stremming van het auto-toeristen-
verkeer naar Frankrijk, vernemen
wii nog 'dat intussen een voorlopige
regeling zou zjjn getroffen volgens
welke ook chèques in guldens zou
den kunnen worden aangeboden aan
de kantoren van de Bnnquo de
France voor het verkrijgen van
benzinebonnen Ook dit voorstel
schijnt hier te lande echter niet met
gejuich te zjjn ontvangen.
Zaterdag en Zondag werd in
Gooiland te Hilversum het derde
congres gehouden van de Ned.
Amateur Toneel-Unie, dat ditmaal
geheel in het teken stond van de
verhouding tussen het amateur- en
beroepstoneel.
Zaterdagmiddag ving het con
gres aan met een begroctingsrcdc
van de voorzitter mr. P. Clcvcrin-
ga, die een speciaal woord van
welkom richtte tot de directeur
van het Prins Rernhardfonds, de
secretaris van het Nut en de hoofd
bestuursleden van de Belgische
Zusterorganisatie. Vervolgens gaf
hij een overzicht der werkzaamhe
den. waarin hij herinnerde aan de
weekendcursusscn, die zeer in dc
smaak bleken te vallen, en welke
men voortaan ongelimiteerd hoopt
te geven, alsmede aan het één-
netertournooi. dat niet geheel
slaagde, voornamelijk door een ge
brek aan goede éénacters.
Door een overeenkomst met het
internationale bureau voor au
teursrechten is het mogelijk ge
worden buitenlandse éénacters te
doen vertalen en in dc bibliotheek
op te nemen.
Er wordt naar gestreefd deze bi
bliotheek uit te breiden en in een
eigen gebouw onder te brengen,
hetgeen een bedrag van f 20.000
zal kosten. Medewerking daartoe
is echter reeds toegezegd door de
Regering en het Prins Bcrnhard-
fonds. Voorts deelde mr. Cleverin-
ga mede. dat de toneelschrijvers J.
J. van Mechelen en A. J. Zoetmul
der een uitnodiging aanvaardden
om voor de N.A.T.U. een toneel
stuk te schrijven. Een commissie
zal in het leven worden geroepen
om te bestuderen wat er op het ge
bied van jeugdtoneel te bereiken is.
Vervolgens togen de congressis
ten naar het Hilversumse raad
huis, waar men door het gemeen
tebestuur werd ontvangen. Door
een centraal gezelschap, samenge
steld uit Gooisc amateurverenigin
gen, werd 's avonds in Gooiland
Film bij jubileum van
Raiffeisenbank
Ter gelegenheid van het 50-Jarlg
Jubileum van dc Coöp. Centr. Rnlffcisen
Bank te Utrecht heeft men aan de
Nederlandse filmproductie Rudl Hor-
necker opdracht verstrekt tot het ma
ken van een bedrijfsfilm. Horneckcr.
die o m. bekend Is als vervaardiger van
een knappe documentaire vcrzetsfilm.
propaganda voor de steun aan nage
laten betrekkingen, heeft deze opdracht
ln de breedste zin van het woord op
gevat Hij volstond niet met het filmen
van het gebouw, de werkers en de
boerenleenbanken, over 't hele land
verspreid. Neen hjj begon met het
boerenbedrijf te schetsen ln zijn be
trekkelijk primitieve economische
vorm van ruim een halve eeuw gele
den, toen Iedere onderneming op zich
zelf stond en de boer. als hU krediet
nodig had, vaak ln handen viel van
woekeraars, om dnnrna de groei tc
tekenen van de laatste 50 Jaar als ge
volg van de coöperatieve verwerking
der producten, de coöperatieve Inkoop
van grondstoffen en de coöperatieve
opbouw van het kredietwezen.
Dit laatste is begonnen met de simpele
boerenleenbankjes ten huize van een
dorpsgenoot - "t Is uitgelopen op 't grote
Instituut dat ln bijna alle provincies van
ons land zijn Intense vertakkingen heeft.
Alleen ln Brabant heeft men weinig
vaste voet en in Limburg helemaal
niet,. Daar zijn andere organisaties, die
precies hetzelfde beogen
Rudl Horneckcr heeft met Otto van
Neyenhoff aan de camera een geheel
opgebouwd, dat ln ruim een half uur
een Interessant, pakkend beeld geeft
van alles wat de boer belangt. Door de
fraaie fotografie, die niet alleen het
Vijf reserve's blijven
in Nederland
Dc volgende 22 spelers zijn door
de keuzecomniissie van dc KNVB
aangewezen voor het Olympisch
voetbaltournooi:
Kraak (Stormvogels), Schij ve
naar (EDO). Van Bun (MVV),
Stoffelen (Ajax), Terlouw (DCV),
De Vroet (Feyenoord), Van der
Tuyn (Hermes-DVS), Rijvers
(NAC), Roozcnburg (Neptunia),
Wilkes (Xerxes), Lenstra (Heeren
veen), Landrrmn (Neptunus),
Beenhakkers (NAC), Clavan
(ADO), Schaap ('t Gooi). Everse
(Neptunus), Albers (Vitesse), Bies-
brouck (RCH), Krijgh (BW),
Appel (Sittard). Drager (Ajax) en
Temming (DOS).
Van deze 22 spelers zullen er
17 de reis naar Portsmouth mee
maken. De uedoeling is, dat de
vijf andere spelers in Nederland
gereed word .n gehouden om in
dien nodig, naar Londen over te
komen. De bepaling bij het
Olympisch voetbaltournooi luidt
namelijk zo. dat in totaal 22 spe
lers definitief op de deelnemers
lijst mogen werden ingescnre\cn
en dat tijdens het tournooi daar
uit een keuze mag worden ge
daan.
EARL DERR BIGGERS
2e.
TUINKALENDER
30 JUNI. U hebt natuurlijk al
een „maaltje" tuinbonen, kropsla
of bloemkool uit eigen tuin geoogst
Vele andere gewassen bevinden
zich in hun groeiperiode en vragen
verzorging Van de stokbonen wor
den de ranken bij de stokken opge
leid en losjes met raffia vastgezet.
Bonen zijn linkswinaende planten
en groeien met hun ranken tegen
de zon in. Tomatenplanten worden
in de tuin thans ook bij stokken
opgeleid. Men verzuime niet de zij
scheuten, die zich in de bladoksels
ontwikkelen, steeds te blijven ver
wijderen. Zomerwortelen worden
op 4 a 5 centimeter uitgedund, late
bieten op 15 cm en ramenas op 20
cm. Daardoor kunnen de gewassen
zich beter ontwikkelen.
EEN CHARLIE CHAN-MYSTERIE
No. 20
„Waarheen?" vroeg Bob. „Naar de
bioscoop?"
„Hemel, neen. Ik herinner me
deze. Die kostte me tien jaar van
mijn jonge leven. Vertel me liever,
wat u hier komt doen. De mensen
stellen in mij ook vertrouwen.
Vreemdeling, u hoort hier niet
thuis."
„Neen. ik vrees van niet", erkende
Eden. „Het is een verwarde geschie
denis. op een goede dag krijgt u
die weieens te horen. Op het ogen
blik ben ik op zoek naar de redac
teur van de „Eldorado Times". Ik
heb een brief voor hem in mijn
zak."
„Will Holley?"
„Ja. Kent u hem?"
mee. Hij moet nu op het bureau
„Iedereen kent hem. Ga maar
zijn."
Zij gingen de straat af. Bob Eden
was zich prettig bewust van het
slanke figuurtje, dat naast hem
liep. Hij had nooit tevoren een
meisje ontmoet, dat zo bescheiden
vertrouwelijk was. zo vol leven en
zo onbevreesd. Die woestijnsteden
waren toch heerlijk.
Er brandde licht op het dagblad
bureau. en een tengere gestalte zat
er gebogen over een schrijfmachine
Toen zij binnentraden, stond Will
Holley op. en hij deed een groen
scherm van zijn ogen. Hij \yas een
lange, magere man van vijf en der
tig jaar ongeveer, met vroeg grijs
haar en ernstige ogen.
„Zo, Paula", zei hij.
„Zo, Will. Zie eens wat ik gevon
den heb in de Oase."
Hofley glimlachte. moest hem
vinden", zei hij.
„Jij bent de enige,, die in Eldo
rado iets, dat de moeite waard is.
vinden kunt. Mijn jfongen, ik weet
niet. wie je b^nt. maar loop weg.
vóór de woestijn Je te pakken
krijgt."
..Ik heb een brief voor u. meneer
Holley". zei Eden.
Hij nam hem ui^ zijn zak. „Van
een oude vriend lyan u Harry
Fladgate."
..Harry Fladgater, herhaalde
Hoiley zacht Hij las/ de brief door.
„Een stem uit het vérleden", zei hij.
..Als jongens waren (we samen aan
de oude Sun in Newf York. Ach
wat een blad was d^t!" Hij zweeg
even en staarde de donkere woestijn
in. Harry zeet. dat |u hier voor za
ken komt", voegde h^j er nog bij.
..Ja", zei Eden. ..Da/ar vertel ik u
later weieens over. Nu wilde lk
graag een auto huren om me naar
de ranch van Madde^i te brengen."
„Wilt u P. «T. zelf ontmoeten?"
„Ja. zo gauw mogeHiJk. Hij is hier,
nietwaar?"
Hollev knikte „Ja.j men zegt het.
Maar ik heb hem nlog niet gezien.
Het gerucht gaat. da^ hij met een
auto uit Barstow gekoynen is. Deze
jonge dame kan u me«er over hem
vertellen dan ik. Zeg. hebben jullie
elkaar ontmoet, of maa'k je alleen
maar samen een wandelUng in de
maneschijn?"
.Kijk. dat zit zoglimlachte
Eden. Juffrouw eh lliet een
lapje rundvlees van me ontsnappen
in de Oase. Het was natuurnijk een
fout maar ze heeft erg hakir best
gedaan. Maar. wat namen enjzo be
treft
„Dat merk ik", zei Holleyi ..Juf
frouw Paula Wendell, matfc ik u
voorstellen aan meneer Bo/b Eden.
Laten we ons étiquetteboek niet
vergeten, al zijn we ook in de tuin
van de duivel."
„Dank u wel", zei Eden. „Nie
mand heeft me ooit groter dienst Ge
wezen. Nu we aan elkaar voorge
steld zijn. Juffrouw Wendell, en lk
eindelijk tegen u spreken mag. moet
u me eens vertellen kent u me
neer Madden?"
.Niet bepaald", anwoordde zij.
„Het is nederige mensen niet gege
ven de grote Madden te kennen.
Maar verscheidene jaren geleden
heeft mijn maatschappij opnamen ge
daan op zijn ranch hij heeft een
mooi huis en een schat van een
patio Onlangs hebben we een
stuk gekregen. dat eenvoudig
schreeuwde om de patio van Mad
den. Ik heb hem schriftelijk verlof
gevraagd van zijn huis gebruik te
mogen maken, en hij antwoordde
vanuit Sap Francisco, dat hij hier
heen kwam en graag aan ons ver
zoek wilde voldoen. Zijn brief was
werkelijk heel vriendelijk."
Het meisje zat op de rand van
Holley's tafeltje. Ik ben twee da
gen geleden in Eldorado gekomen
en dadelijk naar Madden gereden.
En wat er toen gebeurde, was
nogal raar. Wilt u het horen?"
huis, waarop alle vertrekken uitko
men Vcrt.
„Ik zeker", stelde Bob haar ge
rust.
„Het hek was open en ik reed het
erf op. De lichten van mijn wagen
schenen plotseling op de schuur
deur, en ik zag een gebogen oude
man met een zwarte baard en een
pak op zijn rug, blijkbaar een
grondonderzoeken zoals je nu en
dan in de woestijn nog weieens te
gen komt
buttenbedrijf Iaat zien, maar ook de
boer ln ztjn Interieur van zijn huise
lijke beslommeringen, maar evenzeer
door de somsk verrassende montage
wij denken aan de slag op de tafel cn
het onmiddellijk daarn.i aanrukken van
een rij melktransportbussen! is de
ze film zeker waard om In binnen- en
buitenland vertoond te worden.
De eerste vertoning geschlodde Maan
dagmiddag kwart voor vijf ln
Vreeburg-bioscoop te Utrecht, waar een
talrijk publiek de première bijwoonde,
welke door de heer Graafland, een der
directeuren van dc Raiffeisenbank met
een enkel woord werd ingeleid.
Het ls tc hopen, dat vele grote be
drijven het filmmlddcl zullen aanwen
den om het eigen werk te vereeuwigen
en zo een document tc verkrijgen van
het bedrijfsleven ln de omvattende zin
van het woord.
Ingezonden
Binnenplaats van een Spaans
(Wordt vervolgd)
Zaterdagavond had ik een gesprek
met twee motorrijders, die de mo-
torrennen bij Assen hadden bezocht.
Voor hen was het hoogtepunt van
gesprek de mededeling, dat „er zich
een had doodgereden". Ik heb te
vergeefs gepoogd het barbaarse van
zulke rennen aan te tonen. Er werd
geantwoord, dat de renners zelf
toch van tevoren weten, dat zij van
daag of morgen kunnen veronge
lukken en dus zelf de verantwoor
delijkheid dragen. Ik geloof echter,
dat het publiek deze ongelukken
mogelijk maakt door naar deze races
te gaan kijken.
Ik weet, dat tientallen motorrij
ders al op het punt staan in de pen
te klimmen om een verweer te
schrijven met als aanhef „Dan rijdt
U vast en zeker zelf niet". Ik kan
U geruststellen, ik ben zelf een ver
woed motorrijder. Maar na eenmaal
motorraces te hebben bijgewoond
hoe kan het anders, ook met enige
dodelijke ongelukken! heb ik te
gen mezelf gezegd „nooit weer". In
deze tijd. nu wij zoveel spreken over
menselijke waardigheid, is het m i
met dit begrip in strijd aan zulko
rennen mee te doen of ze mogelijk
te maken door ze te bezoeken.
Men kan het gehalte van een sport
enigszins afmeten naar de daarb^)
behorende levensverzekerlngspre-
mie. Voor motor- en autorenners cn
enkele Amerikaanse sensatiesporten
als Am. rugby en „catch as catch
can" ligt deze zeer hoog.
Nederlanders kunnen m.i. de sport
dienen, door genoemde sensatiespor
ten als onnederlands af te zweren.
De motorsport is prachtig, mits het
sport blijft. En hiertoe kunnen m.i
de vertraagde zelfmoordpogingen
van beroepsrenners, die slechts re
clamemiddelen zijn voor fabrieks
merken niet gerekend worden.
Wat dan wel? Ik denk hierbij aan
de toeren die door de A N.W.B. etc.
regelmatig worden georganiseerd
ik noem slpchts de prachtige molen
tocht die wel degelijk sportief
zijn en tegelijkertijd een goede ver
pozing vormen. Tevens zijn ze een
middel om ons mooie land beter te
leren kennen.
P. J. van der Burg
een voorstelling gegeven van „De
Gecroonde Leerssc", een 17e eeuw-
se klucht van Michicl dc Swaen.
Zondagmorgen kwamen de con
gressisten opnieuw in Gooiland
bijeen. De directeur van de Acade
mie voor Dramatische Kunst to
Amsterdam, dr. W. Ph. Pos hield
een causerie, waarin hij o.a. mede
deelde, dat, zodra dc uitbreiding
van het gebouw tot stand zal zijn
gekomen, aan de school ccn nieu
we afdeling zal worden toegevoegd,
om jongelui te kweken, die als re
gisseur bij schooluitvoeringen en
bij amateur-toneelverenigingen
kunnen optreden. De regering
heeft reeds toegezegd t.z.t. te sti
muleren. dat middelbare scholen
bij toneeluitvoeringen ook inder
daad v.in de diensten dezer afge
studeerden gebruik zullen maken.
De heer Arend Hauer bezag het
vraagstuk van de verhouding ama-
teurtoneel-beroepstoneel uit het
standpunt van de beroepsacteur cn
concludeerde, dat bij het amateur
toneel de grondslag ligt voor een
waardige toneelerutiltic. Het ama
teurtoneel moet zich echter hou
den binnen ziin beperkte kring cn
geen voorstelling geven tegen en-
trée voor een algemeen publiek.
Daarmee doet het zichzelf en het
publick te kort.
Als dilettant verdedigde mr. J.
de Rlicck. cre-voorzitter van de
N.A.T.Ueen aantal stellingen,
o:a: dat het amateurtoneel een
complement van het beroepstoneel
behoort te zijn.
Voor het amateurtoneel geldt de
regel: beter een slechte vertoning
van een goed stuk, dan een goede
vertoning van een slecht stuk.
Na een algemene gedachtenwis-
seling werd een viertal resoluties
aangenomen. Het congres sprak
zich uit voor dc stichting van een
Nationaal Toneelinstituut als on
derdeel van het Nat. Theatre Insti
tute van de Unesco Het consta
teerde. dat het amateurtoneel het
platform dient te zijn voor de Ne
derlandse toneelschrijver, dat in
de drie grote steden Amsterdam,
Den Haag en Rotterdam oplei
dingscentra moeten worden ge
vormd voor de scholing van kader
voor het amateurtoneel, alsmede,
dat behoefte bestaat aan de instel
ling in iedere provincie van twee
consulenten door de N.A.T.U.. wel
ke de amateurtoneelverenigingen
advies kunnen geven.
Scheepstijdingen
Alcor. Rlo de Jnnetro—R'dnm. 28/0 t«
Antwerpen: Alderamln. A'dnm—Perz.
Golf. pnss. 28/0 Ftnlstcrre; Groote Beer,
A'dnm-Batavia, 28/0 van Suez; Indra-
poera. BataviaR'dnm. 29/6 te Colom
bo; Johnn van Oldenbnrnevelt. A'dam—
Batavia. pass. 28/6 Perlm: Kltpfontcln.
Mombassa A'dnm. 29/6 te Suez; Kota
Inten, 29 '0 (5.45 uur) van Quebec te
R'dnm; Kotn Gede. n dam—Bnt.ivla,
29/0 to Singapore; Llevevrouwekerk,
A'dam—Oost Afrlk.a. 28.0 van Mom-
bnssa naar Tanga; Loosdrccht. R'dam—
Perz. Golf. 28/6 te Port Said; Mnnoe-
ran. A'damBatavia, paft. 28/6 Oues-
snnt; Rlouw, A'damJava. 28/6 van
Suez: Slbajak. Batavia—R'dam. pass.
28/6 (19 uur) Kaap Gunrdafui; T.ablnia.
29/6 van R'dam to Qucboc verw Zui
derkruis. Bntavl.a—R'dam. pnss. 29/6
Socotrn: Abbekerk. R'dam—Australië,
27/G te Sydney; Alhenn. 27/5 van R'dam
te Buenos Aires; Amstelstnd, 26/6 van
Tanga naar A'dam; Jaarstroom. R'dam—
West Afrika, 29/6 van Bordeaux: Lln-
dekerk. Abadan—R'dam, 20/6 te Port
Soedan.
Hedenavond
HILVERSUM I: 19 00 Nederland in
opbouw; 1915 verkiczlngsrcdc; 19.30
voor de Jeugd; 19.40 Jeugdnieuws; 19.45
lezen ln de bijbel; 20.00 Nws; 20.05 din
gen van de dag. 120.15 omroepork 21.00
hoorspel; 22 15 Malando en zijn orkest;
22 45 van boek tot boek, 23.00 Nws.;
23.15 orgelspel; 23.40—24 00 avondklan-
kcn.
HILVERSUM II: 19 00 Nws.; 19.15 Reg
ultz.; 19 30 verkiczlngsrcdc; 19.45 koor
cn philh. orkest; 19.55 Bacil-koraal;
20.00 Nws.; 20.05 prog. prol.; 20 15
jeugdsamenkomst; 21 30 Swcellnck-
kwartet 22 00 Nedcrl. Kamerkoor; 22 30
Emma Boynet," plano; 22.45 avondover
denking; 23 00 Nws 23 15 Paul Whltc-
man en orkest; 23 5024.00 Reginald
Dlxon, orgel.
Morgen
HILVERSUM I: 7.00 Nws 7.15 och
tendgymnastiek; 7 30 Bel Canto-klnder-
koor; 7 45 morgengebed. 8.00 Nws 8.15
pluk dc dag, 9 00 voor de vrouw 9 05
Mozartprogr.. 9.45 Schoolradio. 10.00
viola da gamba cn clnvecimbcl; 10 15
morgendienst; 10.45 Orgelspel; 11 00 do
zonnebloem, 11.45 Coio Belmonte, 12 00
Angelus; 12.03 tenor en piano; 12 30
weeroverzlcht; 12.33 Klaas v Beek en
orkest 12 55 zonnwljzer 13 00 Nws.; 13.20
Klaas van Beeek; 13 45 Hors d'oeuvre;
14 00 gr pl 14.10 voor de vrouw. 15 00
zangrecital. 15 30 phfi. symph ork..;
16 00 bijbellezing: 16 45 £ram muz
16 50 jeugdjournaal. 17 lo schoolzang-
wedstrijd; 18.15 Lezing G. van Net
ten. 18.30 rcg. ultz.
HILVERSUM II: 7.00 Nws.; 7 15 ope-
rettc-muzlck. 7.30 gram muz 7.50 dag
opening. 8 00 Nws 8 15 Fred Hartley cn
ork 8 45 Arthur Rubinstein; 0.15 mor
genwijding; 9 30 waters! 9 35 Arbeids
vitaminen 10 30 van vrouw tot vrouw;
1035 piano cn planoduo, 10.50 kleuter
tje luister; 11.00 Tsjalkofskyconccrt;
12.00 orgelspel; 12.30 weerpraatje; 12 33
In 't spionnetje. 12.38 Lyra-trio 13 00
Nws; 13 15 Dolf v d Linden; 14 00 A.
N.W.B 65 jaar; 14.20 sollsteneonccrt;
15 00 voor zieken cn gezonden; 15 55 U
kunt het geloven of niet; 1G 00 colorlet;
17 00 k.ileldoseoop; 17 20 welk dier deze
week?. 17.30 Wlmblcdon-rcportagc;
17 40 Victor Silvester; 17.50 reg. ultz.
18 00 Nws.; 18.15 sportpraatje; 18.30
groten van het chanson.
Men schrijft ons
Denkt U toch niet mevrouw, dat
handwerken een kunst ls. die alleen
vrouwen verstaan Ik heb werkstukken
gezien, die op een tentoonstelling niet
zouden misstaan cn die door mannen
waren gemaakt Door volwassen ke
rels. die zich krom gelachen zouden
hebben als Je ze een Jaar geleden voor-
speld had. dat ze m^t naald en draad
nog eens goede resultaten zouden be
reiken en die het idee van ..een hand
werkje" met echt mannelijke superio
riteit verwierpen, totdat ze zelf be-
gonnen, omdat ze anderen zagen hand
werken.
Dat gebeurde toen ze in het militaire
hospitaal terecht kwamen, omdat ze ge
wond of ziek waren Daar lagen ze In
bed. werden goed verpleegd, maar ze
verveelden zich, want je kunt toch niet
de gehele lange dag lezen. Toen kwam
de welfare-werkster van het Neder
landse Roode Kruis aan hun bed en
stelde voor dat ze ook eens zouden
proberen om Iets te maken met hun
handen een speelgoed-beest. een
kleedje, leerwerk of een kruissleekpa-
troon op een theemuts of ccn kussen.
Die welfare-werkster kenden ze om
dat se boeken bracht, omdat ze allerlei
dagelijkse problemen als boodschappen
In de stad voor ze oploste en omdat
ze ook bij belangrijker vraagstukken
raad en bemiddeling gaf cn zo enigs
zins mogelijk ccn oplossing trachtte te
bereiken Als zon Rode Kruis-welfaro
dan zei „probeer het eens", dan pro
beerden ze het. Anderen deden het
toch ook
Het resultaat ls meestal dat ze tel
kens moeilijker werkjes g.aan doen. In
gewikkelder patronen nawerken cn
zelfs ontwerpen; en vooral dat ze er
plezier In krijgen en onder het werk
vergeten dat ze ziek zijn en dat ze
arme kerels zijn die in een hospitaal
liggen, terwijl anderen
Hun genezing komt dat in de meeste
gevallen ten goede Het welfare-werk
van het Ncderlandsche Roode Kruis in
de militaire hospitalen Is dus een soort
geestelijke verpleging en het wordt als
zod.inlg gewaardeerd door patiënten
zowej als doktoren.
In het begin ging het natuurlijk wat
stroef dat is altijd zo als er nieuwe
dingen worden ingevoerd maar
thans hebben dc welfare-werksters van
het Nederlandschc Roode Kruis haar
plaats veroverd in de Militaire Hospi
talen van Assen. Nijmegen. Arnhem,
Doorn. Zeist, Den Haag, Amersfoort.
Utrecht.