PTT-bedrijf moest deel worden van
Duitse oorlogsmachine
Quentemeyer moet nog heel wat doen....
Hoe wordt U100 jaar?
„Vluchtheuvel in gevaren
Speciale opleiding voor de
legerkoks
Sabotage en verzet groeiden tegen
steeds zwaardere druk
Oude postkoets
herleefde
Televisie toont tip-top toiletjes
PietDiessen miste de bus naar Londen
[Woensdag 14 Juli 1948
Droog geschreven maar spannend verslag
Het is kennelijk niet de bedoeling geweest van het hoofdbestuur der
PTT over de belevenissen van dit enorme staatsbedrijf tijdens de be
zettingsjaren een boeiend, romantisch verhaal te schrijven. Het verslag
daarvan is dan ook grotendeels in een zakelijke stijl geschreven, deson
danks gloeit er onder de nuchtere taal een felle verontwaardiging over
de vernielingen, die de Duitsters het zo goed lopende bedrijf toebrachten.
Woede ook over de mensenoffers, die de oorlog en al zijn gevolgen uit
de rijen der P.T T.-mannen en vrouwen eisten, trots over het hardnek
kige verzet, dat het overgrote deel der ambtenaren de een meer dan
de ander leverde tegen de maatregelen, die de „bevrijders"
het gehele Nederlandse volk oplegden Maar bovenal, on
verholen plezier over de wijze, waarop steeds weer iedere nieuwe be
knottende maatregel werd gesaboteerd. Was het op 't laatst niet zo, dat
elke bevel, voor men het uitvoerde, van alle zijden onderzocht werd
op mogelijkheden van ontduiking en tegenwerking?
millioen gulden Daar komt nog bij
een bedrag van 5.8 millioen gulden,
een rekening die P.T.T. de bezet
ters presenteerde voor het aanleg
den van telegraaf- en telefoonver
bindingen. Gehonoreerd werd zij
nooit.
Steeds moeilijker werd het gedu
rende de bezettingsjaren en ook
voortdurend gevaarlijker, de post-,
telefoon- en telegraafverbindingen
met de verschillende delen van
ons land te handhaven. Geen auto's
meer, dan maar de oude postkoet
sen voor de dag gehaald, zelfs de
schier legendarische postiljon her
leefde. Er kwamen auto's met ver
gassers, toen er geen kolen, hout
of turf meer waren spanden de
P.T.T.-mannen paarden voor bak-
De korte oorle*g in 1940 berok
kende het P.T.T.-bedrijf op velerlei
wyze ernstige schade, die het, dank
zij het feit, dat er veel materieel in
voorraad was, vrij snel kon her
stellen. P.T.T. was, ondanks de
dikwijls vrij flauwe grapjes over
„Tante Pos" en haar gebreken,
voor de oorlog een goedwerkend en
modern bedrijf, dat van de Duitse
heren heus niet veel te leren had.
De overweldigers dachten daar
blijkbaar anders over, want eind
Mei arriveerde een staf van Duitse
P.T.T.-specialisten, die het hun
Nederlandse collega's eens zouden
leren. Zijn leider was een „Prasi-
dent, Beauftragte für dat Post- und
Fernmeldewesen", tot zijn gevolg
behoorden „Oberpostinspektoren,
Oberrate, Stellvertreter, Oberpost-
meister, Obertelegrapheninspek-
toren" en meer van dergelijke
snuiters met mooi-klinkende
namep.
Spoedig werd de bedoeling van
deze heren duidelijk: het P.T.T.-
bedrijf moest deel worden van de
Duitse oorlogsmachine. Eerst gin
gen zij behoedzaam te werk, hoe
langer zij hier waren des te bruta
ler traden zij op. Maar hoe driester
zij zich gedroegen, des te meer
groeide het verzet tegen hun drij
ven. En de gevolgen bleven niet
uit: telefoontoestellen, auto's', dui
zenderlei delen van het gecompli
ceerde apparaat, later ook ambte
naren doken onder.
De tegenstellingen tussen ver
scheidene groepen Duitsers, die
belangstelling toonden voor het
P.T.T.-bedrijf de burgerlijke
autoriteiten, het leger, de „partij",
de S.S. enz. werkten de sabotage
en het verzet in de hand. doordat
het mogelijk bleek de ene groep
uit te spelen tegen de andere, en
zich nu eens achter die, dan weer
deze instantie te verschuilen. De
Duitsers moeten dat hebben ge
voeld, dikwijls toonden zij zich
wantrouwend, maar bewijzen kon-
.den zij meestal niet leveren. En
onze P.T.T.-mensen lachten in hun
vuistje.
Weinig N.S.B.'ers
Ruim 40.000 mensen werkten bij
de P.T.T., daarvan waren er
ondanks de vele N.B.S.-ers, die de
deutschfreundliche directeur-gene
raal ir.W. L. G. v. d. Vegte, opvolger
van de weggejaagde dr. ir. Damme,
in het bedrijf draaide slechts
664 Houzee-roepers. Toch werkten
zij als een rem op het illegale
werk, want waar zij ronddoolden
vreesden de „goeden" verraad. En
in vele gevallen, helaas, terecht!
In het groot kan men de onafge
broken, stille maar taaie strijd sa
menvatten in enkele woorden:
trachten het bedrijf intact te hou
den, opdat het na de bevrijding in
volle glorié weer het land kon
dienen. Dat is niet gelukt; daar-
voor waren de Duitsers te roof
zuchtig, dharvoor hebben zij te
veel vernietigd en gestolen.
Enkele cijfers: 15.000 tafeltoe
stellen gingen naar Duitsland,
20.000 wandtoestellen, 895 km. te
lefoonkabel, 265 telex-apparaten,
tientallen korte- en langegolf tele
fonie en telegrafiezenders, 58 mo
biele zend-ontvangers, 19 omroep-
ontvangers, 10.000 postzakken, 78
postauto's, 19 spoorwegpostrijtui-
gen, tientallen kantoren werden
totaal of grotendeels vernield.
Alles bijeen kan de schade, die
P.T.T. leed, geschat worden op 27.5
Deze donkere jongeman met z\jn
visionaire blik en een grote kleer-
makersschaar in de hand is niet
minder dan de negentienjarige
Afrikaanse prins Okeke, de zoon
van Ras Chief Okeke uit Zuid-
Oost Nigeria.
Misschien h&eft zijn Pa het gewe
ten van Peter de Grote, de onder
nemende Rus die naar Zaandam
kwam om het schepen maken te
leren. Hoe het zij, Ras Okeke liet
zijn, jongen naar Londen gaan om
het kleermakersvak zo grondig te
bestuderen, dat hij later thuis in
Lagos een eigen kleermakersinsti
tuut kan beginnen.
Wy zien de prins hier aan de
Londense snijtafel staan, dromend
van een onberispelijke Nigeriaanse
new Look.
Een oude, wrakke wagen, getrok
ken door een paar magere paar
den, op de bok hongerige ambte
naren, zo vervoerde de P.T.T. de
post in de hongerwinter
fietsen of fietsten zelf soms uren
lang op hun surrogaatjes van het
ene dorp naar het andere om brie
ven te bezorgen. Ondervoed, slecht
gekleed, vaak onder het bereik van
granaatvuur, door storm, regen,
sneeuw en over ijs, vele, zeer vele
P.T.T.-mannen bleven letterlijk op
hun post. Wat gaf het, of het een
beetje langer duurde.
58 dagen
Een beetje: weet U dat het in de
hongerwinter 19 dagen duurde
voordat een brief, in Groningen op
de bus gedaan, de Utrechtse ge
adresseerde bereikte? Dat één, in
dezelfde stad gepost, na33
dagen in Den Haag was. Iets lan
ger nog duurde het vervoer van
post uit Enschede naar de Residen
tie: 58 dagen. Als U nu in Utrecht
een brief post voor Groningen
wordt hij zeker de volgende dag
bezorgd.
Alles uit dit verslag te vertellen,
het is niet mogelijk. Ter illustratie
van het belangrijke verzetswerk,
dat zo vele P.T.T.-ambtenarcn ver
richtten, nog enkele cijfers: 106 van
hen stierven in concentratiekam
pen, 55 eindigden hun verbeten
strijd voor het vuurpeloton. Nog
meer mensenoffers bracht het be
drijf: 9 sneuvelden in de oorlog
tegen de Duitsers. 262 vonden de
dood door bombardementen enz.,
70 zijn als vermist opgegeven.
Trieste cijfers, die toch in menig
opzicht een grootse taal spreken.
De taal van verzet tegen onder
drukking, van felle verontwaardi
ging over de onmenselijke daden
der nazi's, van ongebroken hoop op
i een eens weer vrij vaderland.
T^ERWIJL de
radio in Ne
derland langza
merhand tot vol
wassenheid is
gerijpt, gaat de
nog piepjonge
televisie thans
met wankele
stappen voort op
het pad van haar
ontwikkeling. En
evenals het in
de beginperiode
van de radio niet
altijd een onver
deeld genoegen
was, te luisteren
naar met „Mexi
caanse hond"
gemixte muziek,
zomin is op dit
ogenblik de
klank-en-beela-
combinatie van
de televisie nog
gcperfection-
neerd. Het beeld
op het kleine
scherm van veer
tig bij vijftig
centimeter, dat
wc te zien krij
gen. flikkert af
en loc een beet
je. Het is voor
onze verwende
smaak wat pri
mitief, te weinig
scherp en niet
belicht, zoals we
dat bij de mo
derne film gewend zijn. Maar de
Philips-zender waarmee men sinds
enige tijd televisie-uitzendingen
brengt, 'heet ook experimentele
zender.
Ondanks het feit, dat de televi
sie in ons land zich nog in een ex
perimenteel stadium bevindt wordt
zij reeds voor zeer opmerkelyke
doeleinden gebruikt. Dezer dagen
heeft de Philips-zender zijn eerste
reeks uitzendingen besloten met
een modeshow; de eerste televisie-
modeshow, die in ons land ver
toond is. De firma Lampc heeft op
deze hypermoderne wijze laten
verkondigen, hoe de nieuwe na
jaarsmode zijn zal. Damesdie het
kunnen betalen, zullen van deze
herfst pellerines dragen en lange
mantels, die 25 cm van de grond
hangen; dc taille zal smal blijven,
maar de heupen zullen niet meer
kunstmatig worden verbreed.
Een mannequin liet een mantel
bewonderendie volgens de com
mentator chocoladebruin was en
versierd met bruin bont. Dat bont
kwam niet erg uit op het televisie
scherm, daarvoor was het beeld te
weinig doorlekend en nog lang niet
zo scherp als de technici het wel
graag zouden willen hebben. Ze
zijn nog niet zo ver, maar ze zullen
ongetwyfeld nog zo ver komen.
Voor het ogenblik zijn de experi
mentele televisie-uitzendingen van
Philips tot September gestaakt. Dc
ervaringen, die werden opgedaan,
moeten nader worden bestudeerd.
TELEVISIE-CLOSE-UP
Alles klaar? Draaien dan!
In die tussentijd zal dc nog kleine
studio worden uitgebreid en zal
men wellicht met buitenopnamen
beginnen.
Nog staat de televisie in haar
kinderschoenen. Maar wie weet'of
ook U niet over enkele jaren thuis
Uw apparaat inschakelt om de
nieuwste „Ne\v Lookjes" van de
shows te bewonderen?
Vlieggewicht: Corman (reserve
v. d. Zee).
Veder: Linneman (reserve
Heinkens).
Licht: Jan Remie.
Welter: Frits van Kempen (re
serve Teun Brommer).
Midden: Schubert (reserve Piet
Dicssen).
Half zwaar; Quentemeyer.
Als instructeurs gaan mee Berg-
slröm cn Groothuis.
Maandag is definitief dc Olympische boksploeg samengesteld. Dat wil
zeggen: de namen van de candldatcn stonden cigeniyk al op papier, doctf dc
Nederlandse Boksbond heeft nog eens een laatste tcstavond willen organi
seren om te zien of zich nog verrassingen zouden voordoen. Welnu, de
generale repetitie in Odcon te Rotterdam heeft geen enkele verrassing op
geleverd, of het zou de matige prestatie van onze „leanspaarden" Quente
meyer en Linneman moeten zijn.
Wij kunnen het niet anders zien:
wij staan ten opzichte van onze
kansen in Londen zeer sceptisch.-
De enige bokser die ons Maandag
avond heeft kunnen bevredigen
was Frits van Kempen. Hij is cle
beste van de Olympische ploeg. Dc
Amsterdammer Slaap die heus wel
wat in z'n handschoen heeft,
spaardq hem niet, maar de Rotter
dammer bewees tegen hem z'n
klasse. Met een beetje geluk kan
Van Kempen in Lönden wat be
reiken.
Quentemeyer was een teleurstel
ling. Hij bokste tegen de kampioen
in het halfzwaargewicht als een
man die op z'n' retour is. Miste
alle souplesse, was z'n maatgevoel
kwijt en kwam kennelijk stoom te
kort Quentemeyer mocht van ge
luk spreken dat Kramer door z'n
tegenstander geïntimideerd was,
anders was er een nederlaag voor
hem uit de bus gekomen. Met nog
slechts enkele weken voor het be
gin van de Olympische Spelen is
dat een veeg teken, maar de Boks
bond schijnt er op te vertrouwen,
dat Quentemeyer. die met Luc van
Dam traint in Zandvoort, nog z'n
grote vorm van een jaar geleden
terugvindt. Wij hopen het even
eens.
Even teleurstellend was het ge
lijkspelletje van Moosje Linneman
tegen de kampioen van het vorig
jaar Heinkens uit Groningen. Wij
zijn niet doof voor excuses en wij
vinden Dick Groothuis een alle
machtig sympathieke kerel, maar
wij denken aan de boksers, die
deze nog wel zeer jeugdige Am
sterdammer in Londen zal ontmoe
ten en wij vragen ons af of Moosje
nog niet te jong is voor zo'n zware
opgave.
Pietje Diessen heeft de bus naar
Londen gemist. Dc Boksbond heeft
hem in de eerste plaats nog een
Franse douane staakt,
de grens is vrij
De staking der Franse tolbeamb
ten, welke nog steeds voortduurt,
heeft aan de Frans-Belgische grens
tot grote verwarring aanleiding ge
geven. Het was alsof de Franse
smokkelaars het begin der staking
hadden afgewacht, want zodra de
ze een feit was, trokken zij in
drommen de Frans-Belgische grens
over. Met de rust van de winke
liers was het toen gedaan. Eén le
ger van Franse smokkelaars deed
een ware inval in het niemands
land langs de grens oi.i zich te be
voorraden en de Belgische doua
niers konden hier niet veel tegen
uitrichten. All^s wat de smokke
laars maar konden bijeengaren
werd op vrachtauto's geladen, die
dan later weer naar het berooide
Frankrijk terugreden.
De jongste gebeurtenissen langs
de grens hebben* ook grote invloed
gehad op de zwarte deviezenmarkt.
De Franse franc daalde tot 100
franse francs voor 12,50 Belgische
francs.
kans wilUm goven te bewijzen,
dat hy beter was dan z'n grote
rivaal Schubart, maar dc Rotter
dammer heeft de kans niet ge
grepen. Of beter gezegd: niet kun
nen grijpen
Jan Remie, onze lichtgewicht-
kampioen dwong de Groninger
Hesseling tot opgeven, maar dat zei
ons niet zoveel. In Remie vertrou
wen we op z'n zuidelijke vurigheid.
Onze vlieggewichtcandidaat Cor
man kon met in de ring komen,
omdathij niet aan z'n gewicht
v/as. Hij woog en pond te zwaar
en dat mag niet. Zodoende kreeg
z'n concurrent v. d. Zee geen kans
om te bewijzen, dat hij beter was.
Men gelooft het ook niet.
Dat we een jammerlijk gebrek
aan zwaargewichten hebben (het
beste bewijs is, dat er geen zwaar
gewicht naar Londen gaat!) zagen
we gisteravond nog eens, toen een
zekere De Voogd uit Winschoten
met de eerste beginselen van boks-
kunde in de ring kwam tegen de
Amsterdammer Dijkman. Een
droevig partijtje.
De verdere uitslagen waren:
Versteeg w.o.p. van Te Pas, Snoek
w.o.p. van Roelantse, Gerardi w.o.
p. van Doof en Brouwer w.o.p. van
Woltcrs. De stijlprijs was voor
Schubart.
HET VOELBALTOURNOOI
In verband met het zich terug
trekken van Polen, Palestina en
Birma, en het bericht dat Honga
rije voortiemens is hetzelfde te doen
heeft de heer Stanley Rous ver
klaard dat binnen een week beslist
zal worden of er al dan niet een
nieuwe loting plaats zal vinden voor
het olympisch voetbaltournooi.
„Er bestaan geen re
gels, waarvan de toe
passing met zekerheid
„Sta elke dag op een Eskimo voorstel-
hetzelfde uur op, of het len, die vegetariër
nu om half zes of om
voert tot het bereiken negen uur is. Eet dage
van een hoge ouder- lijks op dezelfde tijden
dom," zei prof. René
Sand, hoogleraar in de
Sociale Geneeskunde bed.
aan de Universiteit in
Brussel tijdens een
en .ga altijd ongeveer
op dezelfde tijd naar
of zouden op een
smoorhete dag of in de
tropen grote vette var-
kenscarbonaden u
smaken, terwijl u fruit
in overvloed zoudt
kunnen krijgen?"
Roken cn drinken»
„Er zijn zowel vlees-
IVees wat gU zijt.
„Haal u niet in uw
congres over de medi- hoofd, dat u beslist ve-
sche aspecten van de getaricr of geheelont- eters als groente-eters,
hoge leeftijd, dat in het houder moet zijn of rokers als niet rokers,
Franse kuurstadje Vit- een ander stokpaardje geheelonthouders als
moet berijden. Wees matige drinkers gc-
wat gij zijt en wilt zijn weest, die honderd
maar in redelijkheid jaar zijn geworden en
en met mate.'"
Ik heb niets tegen
tel is gehouden.
„Persoonlijk ben ik
tot de conclusie geko
men, dat, wil men hoog
bejaard worden en er
gezond bij blijven vegetariërs. Het vegc-
en wat heeft men aan
een hoge ouderdom als
tarisme is echter zui
ver een gevoelskwes-
er zijn nog veel meer
van al deze soorten
menson geweest, die
voortijdig gestorven
zijn."
„Leid in alle opzich-
ten een geregeld leven
gen nodig zijn, n.l. dat bestaat geen enkele en vooral, neem de
r.ien van gezonde rechtvaardiging. Zeker, dingen gemakkelijk op.
een evenwichtige com- Kalmte is het voor-
binatie van eieren, naamste van alles.'
men geen vitaliteit tic. Voor het vegeta-
meer bezit vier din- risch menu als zodanig
ouders stamt, dat men
verstandig eet, dat
men een geregeld melkproducten als „Öp ons congres
leven leidt en dat men
zich kalm houdt,"
voegde hij er aan toe.
Prof. Sand meende
zo bij wijze van
spreken dat, als
men lang wil leven,
een zware ziekte een
goed begin is.
„Men moet dit na
tuurlijk niet al te let
terlijk opvatten, maar
iedereen weet toch
wel, dat men zich, als
men ziek is en- hulpe
loos en verpleegd moet
worden, gewent aan
een geregeld leven en
dit is zeer belangrijk,"
zei hij. Verder gaf hij
de volgende leefregels:
is
kaas "en boter, fruit en een zeer interessant
noten zijn zeer belang- geschrift van Sint Ber-
rijk groenten en nardus, voorgelezen
meelspijzen van alle over de invloed van de
soorten, is uitstekend kloosterregelen op het
en men kan daarbij bereiken van een hoge
vlees cn vis best mis- leeftijd. Maar zijn dan
sen als men daar nu ook de. trappisten niet
eenmaal iets tegen voorbeelden van een
heeft. Maar het kan geregeld levert, ge-
toch ook geen kwaad paard aan een medita-
eens te bedenken, dat tieve en kalme geest?
alle voedsel, hetzij
plantaardig of dierlijk,
in ons binnenste het
zelfde lot ondergaat."
„Hot voedsel heeft
ook het een en ander
te maken met dc om
standigheden waariij
men. leeft. Kunt gij u
Dit betekent echter
het geheel niet, dat
iedereen zich nu maar
in een klooster moet
opsluiten en evenmin
dat alle monniken over
de honderd jaar wor
den," zei professor
Sand.
Honderd jaar Heldring-gestichten
boeiend beschreven
„Vluchtheuvel In gevaren" noem
de J. B. Th. Spaan hot boekje, dat
hU schreef ter gelegenheid van het
honderdjarig bestaan der Heldring-
stichting te Zetten. Dit woord
„vluchtheuvel", afkomstig van de
oude ds. O. G. Heldring zelf. ty
peert hot gehele werk van barm
hartigheid en naastenliefde, dat in
Zetten Is on wordt verricht cn het
ls de grote verdienste van Spaans
gedenkboek dat dit tot ons spreekt
uit iedere bladzijde. De grote kunst
van het schrijven van een gedenk
boek is niet alleen het vermelden
van de feiten, het bloot leggen der
achtergronden en het ontleden der
beweegredenen, maar bovenal: het
boek zelf in sfeer on stiil te doen
aansluiten bij het behandelde onder
werp. Daarin ls Spaan uitmuntend
geslaagd. Dit boek ls, als wij hot
zo noemen mogen, uit de Heldring
gedachte geschreven cn dit. ge
schraagd door de vakmanschap
waarmee het geschiedde, geeft er
een openheid en eerlijkheid aan. een
klaarheid ook, die dit boeiende re
laas sympathiek maken, ook voor
degcen, die zich een vreemde voelt
in de hier beschreven wereld. Het
kan niet anders of die sympathie
slaat over op het werk van de Hel
dring-stichting zelf en zo heeft dc
schrijver bereikt wat toch vóór al
les zijn bedoeling geweest zal zijn:
niet alleen historie geven, maar bo
venal liefde winnen.
De schrijver bereikt zijn dool door
op de achtergrond te blijven. Niet hij
zelf Is steeds nan het woord, mnor hij
laat zijn figuren spreken, dc pioniers
de houwers, de vernieuwers van het
werk te Zetten. Zijn eigen opmerkin
gen, zUn toelichtingen, spelen daar
tussen door. geleld door een scherp crl-
tlsch verstand, maar wellend onmid
dellijk uit het hart, op de eerste bladzij
al. waar hij de holen van ellende cn
verderf beschrijft van een negcntlcndc-
ccuwse vrouwengevangenis.
En dan r(Jst de figuur op van dominee
O. G Heldring, literator, predikant.
Snert is uit dc mode in
Indonesië
Op rats, kuch en bonen kun je
als soldaat in Indonesië niet leven,
daar moet je als het soms op vech
ten aankomt of als er zware pa
trouille gelopen moet worden, een
stevige rijsttafel verwerkt hebben
om wat te kunnen presteren. Het
moreel van de troep hangt nü een
maal in hoge mate van de hoeveel
heid en de kwaliteit van de voe
ding af. De legerleiding heeft'dit
goed ingezien en daarom dit voor
jaar een speciale opleidingsschool
ingesteld voor jonge koks, die
straks met de troep naar Indonesië
zullen vertrekken.
De recruten, die hoofdzakelijk
afkomstig zijn uit het hotel-bedrijf
en de levensmiddelenbranche, ont
vangen op deze school, die in de
Detmerskazerne te Eelde gevestigd
is, lessen in de voedingsleer en wa
renkennis. Zij worden onderwezen
in de receptenlccr, in de kennis
van de kookinstallaties, van brand
stoffen, zij moeten leren hoe ze het
beste hun levensmiddelen kunnen
opbergen en hoe zij het In In-
dië zo talrijke ongedierte met
goed resultaat kunnen bestrijden.
Verder moet de moderne kok zijn
weetje weten van dc E.H.B.O. en
hij moet dc malcisc keukentermen
op z'n duim kennen.
Dat is dan de theoretische kant
van hun opleiding, de practische
bestaat uit het leren bouwen van
primitieve veldkeukens, zij moeten
Georges Bermanos
Met Georges Bcrnanos die te
Neiiilly bij Parijs op 60-jarige leef
tijd overleed, is een van de grootste
R.K. schrijvers van deze tijd heen
gegaan.
Zijn „Soua le solcil dc Satan" en
„La grande peur des bienpensants"
gaven hem plotseling op -10-jarige
leeftijd grote bekendheid. In die
tiicl leidde hij een bescheiden leven
als verzekcringslnspccteur in Lo
tharingen.
De Spaanse oorlog inspireerde
hem tot „Les grands cimetièrcs
sous la lunc". Daarna verscheen-
nog „Nous autres. Frangais". Spoe
dig daarop vertrok hij met zijn ge
zin naar Zuid-Amcrika, waar de
oorlogsverklaring hem verraste.
Door een ongeluk invalide gewor
den. nam hij op zijn manier in
woord en geschrift deel aan de oor
log. Na de bevrijding in Frankrijk
terug, wijdde hij talrijke artikelen
aan de strijd tegen de totalitaire
staat, de overheersende rol der eco
nomie en de verafgoding der tech
niek.
Bernanos spaarde niemand. Hoe
wel hij christen en monarchist was.
brak hij toch met dc royalisten. Hij
was het ook met de katholieken
lang niet altjjd eens.
In de Barraridofstudl03 te Praag
gaat dc Pool Alexander Ford een Pales
tijnse speelfilm maken die de titel
draagt: ..Draaiorgclmclodie".
De spelers zijn deels van Joodsen
bloede.
zelfs in dc meest primitieve om
standigheden ccn goede warme
maaltijd voor de dag kunnen to
veren, zodat dc soldaten elkaar op
de schouder kloppen cn zeggen:
„Die kokkie van ons! Die mag er
zijn, je weet niet waar het vandaan
komt, maar je zou er een dagmars
voor over hebben!"
Maar het belangrijkste van alles
is wel. dat de adspirant koks ver
trouwd raken met de Indische keu
ken en die kennis wordt hen door
deskundigen bijgebracht. Uit de
resultaten, die deze opleiding reeds
heeft geboekt, zou men kunnen
opmaken, dat allen reeds over een
degelijke kennis van de Indische
keuken beschikken. Ze zullen het
hun makkers ongetwijfeld goed
nhar de zin kunnen maken als ze
straks vertrekken.
Tandarts bleek dief
en oplichter
Kamer puilde uit van
gestolen goed
De militaire „tandarts" J. R.
Homan nam in Maart zijn intrek
in een keurig pension in Den Haag.
Kort na zijn aankomst bleken de
levensmiddelenkaarten van de pen
siongasten verdwenen te zijn, be-
halve die van de „tandarts", die
beweerde pas uit Frankrijk te zijn
gekomen. Een poosje later miste de
pensionhouder uit zijn geldkistje
f 25.De dief v/as zo onhandig
geweest een keurige vingerafdruk
achter te laten. Alle gasten waren
bereid hun vingerafdrukken te zet
ten ter vergelijking met die, welke
op het kistje stond, behalve de
tandarts. De politie brak zijn ka
mer open, de v,dokter" was gevlo
gen en alle kasten waren leeg.
Toen rees de vraag: „Is dr. Ho-
man wel een echte tandarts?" In
het bevolkingsregister was een
tandarts van die naam onbekend,
ook bij „Volksgezondheid" kende
men hem niet. Een diepgaand on
derzoek volgde; het resultaat daar
van was, dat H. in Februari uit
het psychopathenasyl in Avereest
was ontsnapt.
Het is de Haagse politie gelukt
dat heerschap in Beverwijk te ar
resteren. Hij bleek zich schuldig te
hebben gemaakt aan diefstallen en
oplichterijen in Assen cn omge
ving, in Amsterdam stal hij een
gouden horloge en een bontmantel.
Hij schijnt verzot te zijn op univer
sitaire titels, waht in Beverwijk
noemde hij zich ir. Homan, schei
kundige. In het pension, waar hij
nu v/oonde, vond de politie hem.
Zijn kamer puilde bijna uit van
gestolen goederen. Nu heeft hij een
kamer in het Haagse politiebureau.
De Canadese universiteiten spelen
een belangrijke rol in de scholing
van de Canadese oud-strijders.
Ruim 53.000 mannelijke en vrou
welijke Canadezen, die in de geal
lieerde legers dienst deden, krijgen
maïskolf.
de gelegenheid tot vrij onderwijs.
John Kudelka en Donald Long-
worth worden in de Universiteit
van Toronto, door Prof. D. N.
'Huntley ingewijd in de problemen
van de bastaardzaden in de
maar voor «Uesdiakoon. geen
„groot man" wellicht, maar Iemand
met een groto liefde en zclfverlooche-
ntng. met een enorme wilskracht en een
niet te stuiten doorzettingsvermogen-
Heldring, aangegrepen door dc ellende
van op het slechte pad gerankte vrou
wen. begint rijn levenstaak HU sticht
zijn toevluchtsoord. Steenbeek", een
getuigenis van practlsch Christendom.
Heropvoeding en bekering z(1n het dool.
Dc vrouwen moeten weer klaar ge
maakt worden voor de maatschappij.
Dan grijpt het werk om rich heen.
Er komt een tehuis voor buitenechte
lijke kinderen, een toevluchtsoord voor
meisjes boven dc zestien Jnar, die hier
In letterlijke r.ln een vluchtheuvel .voor
gevaren" vinden. En dat alles Is nog
slechts het begin. Het werk blUft
groeien Er komt ccn Normaalschool
voor onderwijzeressen en tenslotte
wordt Hcldrlngs laatste wens vervuld,
er komt een eiken kerkje voor zlln
stlchtlngsgcmocnto. do Vluchtheuvel
kerk.
Ör PIERSON. PROFEET
Dr Hendrik Plerson. de grofcet. zo
als de schrijver hem karakteriseert, zet
het werk van Heldring voojrt. een groot
en begaafd man In vele opzichten, die
van 1877 tot 1914 aan het hoofd stond
van de gestichten cn onder wiens lei
ding het werk een grote uitbreiding on
derging Zijn opvolger, dr Lamincrts
van BuCfCn. de .vernieuwer", voerde
reeds nieuwe methoden In. die na rlln
aftreden In 1P37. door ds O, G. Hel
dring (kleinzoon von de stichter) en ds.
K. O. Flnkcnslcpcr verdor werden uit
gebouwd. Laatstgenoemde ls momen
teel president-directeur cn heeft mr B.
ter Linden als directeur nnnst zich.
De leiders door honderd Jaar van de
gestichten het aantal daarvan onder
ging oen respectabele groei heeft do
schrijver dikwijls door hun eigen
woorden voor ons doen leven. Van
do vrouwen, die onder deze directeuren
leidend werk hebben verricht en van
de vele andere vrouwen, die ln ondcr-
f;cschlktc functies vaak haar leven
nng al haar energie en haar liefde aan
dit de hele mens eisende werk hebben
gegeven, horen wU te weinig en ook
zou men graag Iets meer over dc vor-
plocgdcn zelf. haar arbeid, haar grote
noden cn haar kleine- zorgon vernomen
hebben. Dit Is ccn gemis dat overigens
ln dc opzet van het hoek en de be
perkte omvang besloten lag Dc tal
rijke goede foto's, die ons daarvan wèl
lots laten zien. heffen dit bezwaar ech
ter ten dele op.
Een belangrijke verdienste van hot
boek Is, dnt het ons laat zien hoe ln do
loop der tijden dc inzichten der lei
dende figuren moderner zijn geworden
cn hoe het werk meer en meer op we
tenschappelijk-paed Agogische leest werd
geschoeid. Dit wordt niet altijd met zo
veel woorden gezegd, maar cn hier
Ds. O. G. HELDRING,
pionier
merken wU do hand van do bekwam©
Journalist wij zien het proces zich
langzamerhand ontwikkelen. En van de
toon van dc zich uit de hoogte neer
buigende liefdadigheid van dc ccrsto
jaren, geheel bij die tijd passend wor
den v.lj stap voor stap verplaatst naar
die andere toon van de moderne tijd.
waarin ferm een liefdevolle hand wordt
uitgestoken, niet naar beneden, maar
rechtuit, van mens tot mens. Zo ls het
werk te Zetten, dat groeide en zich
vernieuwde, toch trouw gebleven aan
de grondlegger, dominee Heldring, om
dat dc liefde die hem dreef, ln zijn op
volgers in nieuwe vormen ls voort blij
ven leven. TJ. dc B.
Zwanenzang Residentie-
Toneel
Het Residentie-Toneel gaf in Den
Haag. de première van een amu
sant stuk van Noel Coward „Wer
velwind der Liefde" het dolle
verhaal van een familie, waarin
ieder lid zijn gang gaat, onafhanke
lijk van de ander. Iedereen nodigt
iedereen uit en het resultaat is een
gekkenhuis
Het publiek gaf ln een langdurig
applaus zijn leedwezen te kennen
over het feit, dat dit stuk de zwa
nenzang van dit gezelschap bete
kent.
En-
Kerknieuws
NED. HERV. KERK
Beroepen tc Oostarbicrum
gelsma te Vollcnhove
Aangenomen naar Aalsmeer. J Kra
mer te Nlcuw-Bulnen; naar Hoek von
Holland E. C. v. Offeren te Maasdam
Bedankt voor Akkrum cn voor Nuls
(Tocz.) G. J. ten Broek, tc Sehcrpen-
zccl (Fr.): voor Schipluiden N Koore
man te Scherpenlsse; voor Tcrncuzen
A. Barcndrecht te Klundert; voor
Zwolle S. Postma tc Stlcnff.
VER. V. VRIJZ. HERV.
Benoemd tot voorg. te Honselersdljk
G J. de Gram, Idem te Wcstcrbork.
GEREF. KERKEN
Beroepen tc Drachten (vac. B Slln-
genberg) G. Brouwer te Harllngen; te
Mussclkanenl W. H J. dc Boer te Mld-
wolda (Old.); te Schoonoord J. .Stil,
cand. tc Kampen; te Ooltgcnsplaat D.
Kuiper te Rilland-Bath; tc Maarn R.
v. Mazljk, cand. tc Beekbergen
Bedankt voor Barcndrecht (vac. J.
Oosterveen) H J. Rlphagcn tc Bedum.
CJIR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Hoogeveen D. H. Blesma
te Drogcham. dlc bedankte voor Roter-
dam-C„ (vac J Tammjngn); te Leer
dam H. U. Westerterp, cand. tc Nleuw-
Bcets.
GEREF. GEMEENTEN
Aangenomen naar Borsscle F J. Dle-
leman. cand. tc Rotterdam de bedankte
voor Alblasserdam, Beekbergen Bos
koop. Dintcloord. G lessen dam, Gouds-
wanrd-Nicuw-BciJcrland. H. I. Ambacht,
Herklngen, Krulningcn, Middelhamls.
Mocrkapelle, Oud-Bcljcrland. Rilland-
Bath, Sprang—Capelle. St PhlUpSland.
Terncuzcn. Trlcht. Wolphaartsdijk. Yer-
seke, LJsselmonde, Zaandam cn Zoeter-
meer.
EVANG. LUTII. KERK
Drietal te Zwolle A Vermeulen te
Hoorn. C. F. Noltc te Utrecht cn A. K.
v. d. MelJ te Nijmegen.
Zaterdagmiddag ls de zomerten-
toonstelling geopend van werken van
leden van de Gooisc Schlldersvereni-
glng bij Hamdorff tc Laren. Vier leden
zijn uitgenodigd een groep van drie
werken op déze tentoonstelling te ex
poseren, Het zijn dc nestors van de
vereniging. J H Schcrrewitz, die zijn
80-Jarlgc leeftijd hoeft bereikt, prof.
J H Wolter, die 75 Jaar wordt. mr. dr.
R. A. Bakcls. die 75 Jaar wordt en Sal
Meijer, die dit jaar 70 Jaar ls gewor
den Dc expositie blijft t m. 5 Sept. ge
opend.