DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Extra bonnen voor alle Berlijners
die in Sow jet-sector kopen
Commissie mag geen
ondervragen
oud-ministers
zullen niet wijken
Djogja breekt
overleg af
Spoorwegen moeten grote
achterstand inhalen
Duitsers nemen thans wraak
op ex-„neen"-verkopers
Verdediger vraagt ontslag
van rechtsvervolging
Tweede sanering van Oostmark
aangekondigd
Een boekdeel met 11.215 vragen
reeds in proef gedrukt
Italiaanse Senaat
achter De Gasperi
Restauratieafdeling in nieuive
treinen
Zo smaken achter gehouden eieren
Attlee belooft Berlijnse kwestie
met Churchill te bespreken
Zomer 1948
Vrijdag 23 Juli 1948
Achtste jaargang, No. 1078
Opgericht door de Stichting „Hei Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bankje- Postbus 9 Abonnements
prijs 31 cent p. w. of 4kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
RcdactiV en Administratie: Snouckaertlaa/i 7, Amersfoort
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER.
NIEUWE RUSSISCHE STUNT
In Berlijn krygt men thans dc indruk, dat dc Russen Inderdaad van plan
zyn, de Duitse hoofdstad van voedsel te voorzien. Gisterochtend werden
reeds bijzonderheden gepubliceerd over de wyze, waarop de distributie der
Russische levensmiddelen zal geschieden. Van 1 Augustus af kunnen alle
inwoners van Groot-BcrlUn hun levensmiddelen In dc winkels van de
Sowjet-sector kopen. Elk district der Westelijke sectoren krijgt een district
in de Oostelijke sector aangewezen, waar deze inkopen mogen geschieden.
Aangezien in de Russische sector
de reeds aangekondigde verhoging
der rantsoenen geldig blijft, terwijl
in de Westelijke sector deze verho
ging voorlopig moest worden uitge
steld, zal aan bewoners der Weste
lijke sectoren, die in de Russische
sector hun levensmiddelen willen ko
pen, een supplementbonkaart worden
verstrekt, waarop de bijzondere toe
wijzingen kunnen worden verkre
gen.
In verband met deze regeling zal
door de Sowjet-autoriteiten worden
overwogen, welke maatregelen nodig
zijn om het verkeer tussen West- en
Oost-Berlijn te verbeteren.
In Duitse politieke kringen houdt
men rekening met de mogelijkheid,
dat de Eenheidspartij zal trachten uit
de nieuwe situatie politieke munt te
slaan
De Russen zullen door deze maat
regelen een moreel en politiek suc
ces boeken en bovendien zal de Oost
mark. aan waarde winnen.
Binnenkort zullen trouwens de in
omloop zijnde Oost-marken wor-
Gesprek over bestand
wordt nog voortgezet
De republikeinse regering van
Indonesië heeft heden besloten de
onderhandelingen met de Neder-
landers over de toekomstige status
der Republiek af te breken, aldus
meldt volgens Reuter het republi
keinse persbureau Antara.
De regering is bereid de over
eenkomstige besprekingen met de
Nederlandse autoriteiten over liet
tot stand brengen van een bestand-
overeenkomst voort te zetten.
Volgens Antara zullen de leden
van het lichaam, dat hierover on
derhandelt. in de republikeinse
hoofdstad Djogjakarta blijven.
In een communiqué, waarin de
republikeinse regering haar besluit
bekend maakt, verklaart zij, dat
„vijf weken geleden de voorstellen
van de Australische en Ameri
kaanse leden der Commissie van
Goede Diensten om tot een oplos
sing te komen zonder toelichting
door de Nederlanders werden af
gewezen. Nederland had ook geen
andere methode voorgesteld om
een impasse in de politieke be
sprekingen te voorkomen", aldus
het communiqué. „Daardoor zijn
de onderhandelingen over een po
litieke regeling tot stilstand ge
komen en zij kunnen op het ogen
blik onmogelijk worden hervat."
Het heeft geen zin voor de poli
tieke sectie van de republikeinse
delegatie, bijeenkomsten voort te
zetten, waar niets zal worden be
sproken. De regering heeft beslo
ten, dat het voor de politieke sec
tie der republikeinse delegatie niet
nodig is, na de huidige besprekin
gen te Kalioerang bij Djogja naar
Batavia té gaan Alleen de com
missie der delegatie die over de
totstandkoming van een bestands
overeenkomst besprekingen voert,
zal voortaan met haar werk door
gaan.
den ingetrokken en omgewisseld
tegen de definitieve geldsoort.
Slechts 100 mark per persoon zul
len mogen worden omgewisseld. Ho
gere bedragen zullen voorlopig ge
blokkeerd worden.
De Russen hebben voorts aan
gekondigd, dat met ingang van 1
Augustus slechts postzegels met
een speciale overdruk gebruikt
mogen worden voor brieven of
pakketten in de Sowjet-zonc en
leheel Berlijn. Na 1 Augustus
zullen brieven en pakketten met
postzegels, die door de Westelijke
bezettingsautoriteiten zijn uitge
geven, niet door de postbeamb
ten voor verzending aangenomen
worden.
De Amerikaanse autoriteiten zijn
voornemens, per vliegtuig het groot
ste deel van de 5.600 ontheemden, die
zich in kampen in de Amerikaanse
sector van Berlijn bevinden, met de
meest mogelijke spoed te evacueren.
Het merendeel van de thans nog in
berlijn verblijvende ontheemden is
Joods. Zij zullen voonopig gehuis
vest worden in dc Amerikaanse be
zet tuigszone van Duitsland en van
daar zo spoedig mogelijk naar Pa
lestina kunnen vertrekken.
Finse regering biedt
ontslag aan
De regering-Pekkala heeft haar
ontslag aan de president van de Fin
se republiek aangeboden.
Nieuws in Den Haag
kalm ontvangen
In regeringskringen te 's-Ora-
venhage was men hedenmorgen
niet geneigd het bericht anders dan
zeer rustig te beoordelen. Men ver
onderstelde voorshands, dat liet
woord „afbreken" dient te worden
begrepen in de zin van „onderbre
ken", evenals zulks het geval is.ge
weest, toen op 16 Juni j.l. onder-
zijds de politieke besprekingen
werden opgeschort. Zulk een on
derbreking, zo meende men, heeft
op dit tijdstip zeer zeker haar ob
jectieve mérite. Ten eerste im
mers is de Nederlandse regering
demissionnair en kan het optreden
van een nieuwe regering nog niet
in de eerstkomende dagen worden
verwacht. Voorts vertoeft jhr. Van
Vredenburch nog in Nederland, zo
dat de Nederlandse onderhande
lingsdelegatie bezwaarlijk tot be
slissingen kan geraken.
En ten derde heeft de vervan
ging van Coert -Dubois in de
C.v.G.D. nog niet haar feitelijk be
slag gehad.
Tenslotte wees men er met- vol
doening op, dat blijkens het pers
bericht, de Republiek thans ook
een duidelijke onderscheiding heeft
gemaakt tussen de politieke onder
handelingen en de besprekingen
over het bestand: een onderschei
ding, waaraan de Nederlandse re
gering steeds zeer principieel heeft
vastgehouden.
Togliatti mag opstaan
De Italiaanse communistische lei
der Togliatti heeft, nauwelijks een'
week na de aanslag, gedurende een
half uur het bed kunnen verlaten.
Het werd hem tevens vergund kran
ten te lezen.
Tweede verslag „regeringsbeleid" gepubliceerd
Sedert dc enquête-commissie in zake het regeringsbeleid gedurende de
jaren 1940'45 op 4 Februari 1948 haar eerste verslag aan dc Kamer heeft
uitgebracht, is bijna een half jaar verstreken. Thans Is het tweede verslag
gepubliceerd, waarin o.m. wordt meegedeeld, dat de commissie geen oud
ministers mag ondervragen over de beraadslagingen in de Ministerraad.
Wel mag zy kennis nemen van uit eigen beweging afgelegde verklaringen
hieromtrent.
De gewijzigde enquêtewet maakt
het mogelijk, alle Nederlanders, ook
voor zover zi^ buiten het Rijk in
Europa verblijven, op te roepen om
als getuige te verschijnen en bij niet-
voldoening daaraan te bestraffen.
Om een indruk te geven van het
werk, dat de commissie verzet heeft,
zij vermeld, dat tot 20 Juli liefst 945
bladzijden handelingen in proef ge
drukt zijn. Deze 945 bladzijden bevat
ten 11.215 vragen en betreffen nog
maar slechts de verhoren van 17 Fe
bruari tot en met 12 Mei.
Het spreekt vanzelf, dat het niet
mogelijk is alle personen, die de
commissie gaarne als getuige had ge
hoord, uit te nodigen.
Enkele getuigen hebben ge
tracht. de persoon van de Ko
ningin in het geding te bren
gen. De commissie heeft zich
evenwel op het standpunt ge
steld, dat zij dit in 'verband met
artikel 55 der Grondwet (de Ko
ning is onschendbaar; de minis
ters zijn verantwoordelijk) niet
mag toelaten. Ook gedurende de
Londense periode bestond de mi
nisteriële verantwoordelijkheid.
Dat zodoende, historisch bezien,
haar onderzoek geen volstrekt zuiver
beeld zal geven van hetgeen geschied
is, acht zij voor haar doel, het vast
stellen van de politieke verantwoor
delijkheid, geen bezwaar. Het per
soonlijke aandeel van de Koningin
in het gevoerde beleid zal eerst veel
later-door historici kunnen worden
vastgesteld.
De commissie laat hierna alle in
het enquêtebesluit genomen punten
de revue passeren en deelt slechts in
het kort mede, hoever het onderzoek
ten aanzien van al die punten ge
vorderd is.
Reeds thans kan de commissie
mededelen, dat zij het niet mogelijk
acht haar gehele laak te volbrengen
binnen de tijd van één jaar, daar zij
het niet verantwoord zou achten het
werk, naj>at daaraan een grote hoe
veelheid energie ten koste is gelegd,
onvoltooid 1c laten. Met hoeveel tijd
deze termijn verlengd zou moeten
worden, is thans echter nog niet te
zeggen.
Over het algemeen, zo wordt "nog
meegedeeld, ondervindt de commis
sie alle medewerking.
De Italiaanse Senaat heeft Don
derdagavond een door .de oppositie
ingediende motie van wdb trouwen
in de regering in verband met haar
beleid tijdens de jongste algemene
staking verworpen met 173 tegen
83 stemmen, bij tv\ee onthoudingen.
Truman optimistisch
President Truman heeft op een
persconferentie uitdrukking gege
ven aan zijn vertrouwen, dat de we
reldvrede bereikt zou worden. De
kansen hiervoor zijn „uitstekend",
zeide hij. Truman bevestigde de ver
klaring van ^Marshall, dat de V.S. al
le diplomatieke middelen zouden
aanwenden om een oplossing voor de
♦Berlijnse kwestie te vinden zonder
oorlog.
Doodstraf in Engeland
gehandhaafd
De doodstraf zal in Engeland niet
worden afgeschaft, aldus heeft de
Britse regering na de oppositie, die
het Hogerhuis in verband hiermede
heeft gevoerd, besloten.
Russisch-Orthodoxcn
niet naar Amsterdam
Vaticaan van ophitsing tot
oorlog beschuldigd
Ter gelegenheid van haar vijfde
eeuwfeest is de Russisch-orthodoxe
kerk te Moskou bileen. Gisteren
heeft het congres een resolutie aan
genomen, waarin het Vaticaan als
een oorlogsaanstoker wordt ge
brandmerkt en een centrum ge
noemd wordt van het internationale
fascisme.
Het congres sprak zich eveneens
Uit tegen het elncmen aan het
congres van de Wereldraad der Ker
ken, dat in Augustus te Amsterdam
gehouden zal worden. Deze bewe
ging zou in hoofdzaak politieke en
antidemocratische doelen nastreven
en niet doelen van kerkelijke aard.
Bernadotte wil naar
Jeruzalem verhuizen
De plaatsvervangende secretaris
generaal der V.N. Victor Hoo, heeft
een opsomming gegeven van hetgeen
Bernadotte nodig zou hebben om het
nieuwe bestand in Palestina af te
dwingen.
Het zijn: drie torpedobootjagers,
150 jeeps, 30 aanhangwagens voor
jeeps. 10 vrachtauto's, 15 vliegtuigen
van het type C-47, 10 observatievlieg
tuigen en twee helicopters.
Hoo zeide, dat Bernadotte van plan
was, zijn hoofdkwartier naar Jeru
zalem te verplaatsen zodra het be
stand volledig is en de voorrraden
verzekerd zijn.
Schip van Columbus
terecht
In de afgelopen nacht is de „Nina"
het nagebouwde schip van Columbus,
door een vliegtuig op 64 km. van de
kust van Barbado ontdekt. Het vaar
tuig, dat sinds twee dagen vermist
werd, wordt teruggesleept naar Ho-
letown.
Speelgoed, die kleine vliegtuigjes
op de tafel? Bittere ernst: deze
foto ij genomen in de contróleka-
mer van het vliegveld Gatow
het Berlijnse eindpunt van de Brit
se luchtbrug. De officier in het
midden is lord Tedder, welbekend
uit de oorlog. Hij is nog steeds
luclltmaarschalk van de Royal Air
Force en bespreekt hier met enkele
andere officieren de organisatie
van de voedselvluchten naar Ber
lijn. Een nieuw karweitje", zegt
luchtmaarschalk Tedder laconiek,
als hij het over de jongste operatie
van zijn staf heeft, „maar een kar
weitje, dat de moeite waard is".
BUITENLANDERS blijken licht geneigd het rollend mate
rieel varfde Ncd. Spoorwegen hoog aan te slaan. Misschien
valt een vergelijking van de Nederlandse spoorrijtuigen met die
in het buitenland ook werkelijk in het voordeel van ons land
uit maar dit wil nog niet zeggen, dat de N.S. tevreden zijn. Wij
konden voor de oorlog met recht zeggen, dat wij het modernste
spoorwegmaterieel bezaten van Europa.Thans is er alle reden om
buitenlandse lof met een flinke dosis zelfcritiek te aanvaarden.
De N.S. hebben volgens haar
jaarverslag 1947 in dat jaar niet
slecht geboerd. Er was in ieder ge
val een winstsaldo van 1,4 mil-
lioen. De Spoorwegen geven zelf
toe, dot voor het bereiken van dit
resultaat de reizigers zich menige
opoffering hebben moeten getroos
ten: overvolle treinen, minder com
fort etc. een gevolg van het zeer
intensief gebruik van het bestaande
locomotieven- en wagenpark. Wat
dit laatste betreft hebben wij het
vooroorlogse peil nog lang niet be
naderd. Het electrisch en diesel-
clectrisch materieel staat er met
51% van 1944 nog het beste voor.
Met de locomoticvenvoorraad is
het nog veel droeviger gesteld.
Ook de rijsnelheid van vroeger
kon nog niet bereikt worden door
achterstand in het onderhoud van
de onderbouw van het spoorwegnet
en door het grotendeels proviso
risch herstel van diverse spoor
bruggen.
Er wordt hard gewerkt
De N.S. zien met zekere jaloers
heid en levens bezorgdheid naar de
snelle ontwikkeling van het weg
verkeer. Dc Spoorwegen willen dit
tempo trachten bij te houden door
een grootscheeps vernieuwingsplan.
Zo zullen alle hoofdverbindingen
in ons land i eëlcctrificeerd wor
den. Dat wil zeggen, dat over en
kele jaren Maastricht en Gronin
gen eveneens .electrisch' bereik
baar zullen zijn. Met de electrifica-
tie Eindhoven-Maastricht-Heerlen
is reeds in 1947 een begin gemaakt.
Naast clectrifieatie van het net
staat een grote uitbreiding van het
rollend materieel op het program
ma. Allan in Rotterdam, Beynes in
Haarlem en Werkspoor in Utrecht
EIEREN zijn een
zeldzaam weelde-
arikel in Duitsland. En
toch is het gebeurd,
dat. toen een boeren
vrouw de productie
van haar kippen op de
markt te Frankfort
wilde aanbieden, de
mensen dit kostelijk
voedsel op haar hoofd
stuk sloegen. „Waar
waren je eieren toen
we ze voor de geld-
zuivering wilden ko
pen?" S9hreeuwde een
van haar aanvallers.
Sinds op 20 Juni in
West-Duitsland het
nieuwe geld in circula
tie is gebracht, kan
men weer dingen ko
pen. die lang tevoren
niet te krijgen waren.
Maar hoe verheugd de
Duitsers ook zijn. de
ontdekking, dat allerlei
artikelen* werden ach
tergehouden. vervult
hen met woede.
Vóór de gcldzuive-
ring had het geen zin,
/Duits geld të' bieden
voor een ei. De boeren
eisten het beste, dat
men bezat of Ameri
kaanse sigaretten.
Hetzelfde gold voor
de wekkers, de kcu-
kenartikelen. kleren en
andere dagelijkse be
hoeften. die thans de
etalages sieren. Vóór
de geldsanering waren
deze etalages zo goed
als leeg. Als men toen
iets van dat alles wat
nu is geëtaleerd, wilde
kopen. bezwoer de
winkelier, dat hij het
niot~had.
Er waren in die da
gen te veel marken.
Thans heeft de geld-
zuiverlng al deze oude
inflatie-marken ongel
dig gemaakt. Maar om
1 nieuwe mark te krij
gen moest men 10 oude
inleveren. Ieder werd
op slag arm. omdat de
grote spaartegoeden al
thans voorlopig ge
blokkeerd werden.
Hierdoor kreeg het
geld een nieuwe waar
de. Men heeft nieuwe
marken nodig om te
kunnen leven en dus
verkoopt men thans te
gen contant geld wat
men vroeger achter
hield of uitsluitend
zwart van de hand
deed.
De Duitsers zijn over
het algemeen met de
verandering ingeno
men. Maar zij zijn nog
altijd woedend op de
lieden, die vóór de geld
zuivering alles achter
gehouden hebben en
sommigen oefenen ?;oe-
te wraak door hen nu
te boycotten.
Een Frankfurter
toonde de correspon
dent van A.P een zorg
vuldig bijgehouden re
gister. waarin hij alle
winkeliers had geno
teerd. die hem plachten
te vertellen, dat zij de
dingen, die zij nu pro
beren te verkopen, niet
hadden. ,.Zij krijgen nu
ook geen cent van mijn
goeie geld." zei hij ver
bitterd. „en Ik heb ze
verteld waarom."
werken op het ogenblik hard aan
de uitvoering van een bestelling
voor 65 gestroomlijnde electrische
vierwagenstellen, 79 tweewngen-
stellcn en 13 tussen-rijtuigen.
Heemaf in Hengelo en Smit in
Slikkerveer leveren de electrische
installaties.
Het eerste vierwagenstel is In
middels gereed gekomen en zal
binnenkort zijn proefrit maken.
Ilct nieuwe vlerwagcn-stel is
o.m. uitgerust met een keuken- en
rcstaurantafdcliiig voor 11 reizigers
terwijl in enkele 2e en 3e klas cou
pe's eïoor middel van aanzcttafcls
eveneens maaltijden zullen kunnen
wórden gebruikt.
Dc nieuwe trelnstéllcn zullen In
dc toekomst o.> dc lange trajecten
worden ingezet en vooral zakenlie
den zullen het prettig vinden in de
trein een maaltijd te kunnen ge
bruiken wat hun tijd bespaart.
In de bestaande electrische
tuigen wordt nog wel eens door
Reizigers geklaagd over tocht van
openstaande raampjes. Om dit te
voorkomen zijn In de nieuwe wa
gens tegen de zijwand, boven de
ruggen van de zitplaatsen en onder
dc bagagenetten kleine glazen
schotjes aangebracht, die dc lucht
stroom in de wgen onderbreken.
De balcons van de nieuwe trein
stellen zijn breed waardoor de rei
zigers sneller kunnen in- en uit
stappen. Dc N.S. hopen, dat het
dringen hierdoor geheel zal ver
dwijnen.
In 1952 zal het laatste van de
bestelde treinstellen afgeleverd
worden. De N.S. zullen dan een
flinke stap in de goede richting
hebben gedaan maar ook dan zal
men nog geen jekke sprongen kun
nen maken.
Proces Christiansen beëindigd
BEVIN HERHAALT:
Tijdens liet parlemenlsdebat van
Donderdag heeft Bevin in het La
gerhuis herhaald, dat dc Britse re
gering bereid is, de Berlijnse kwes
tie en andere zaken met de Sowjct-
regering te besprekenZodra
dc technische moeilijkheden, die
een normale verbinding met onze
sector van Berlijn hebben verhin
derd, verwijderd worden". Hy
voegde hieraan toe: „Zoals de Ame
rikaanse minister van buitenlandse
zaken gisteren heeft gezegd, zullen
wjj voor geen druk wijken".
Churchill bracht nog eens zijn
verklaring in herinnering, dat de
oppositie de buitenlandse politiek
der regering zou blijven steunen.
Hij verzocht echter om een ver
klaring over de militaire aspecten
voor het Lagerhuis. Hij achtte het
van belang, dat het militaire aspect
gelijke tred hield met de diploma
tieke gang van zaken Hierop nep
het communistische lid Piratin:
„Oorlogsstoker".
Attlee zeide bereid te z\jn de
zaak de volgende week met Chur
chill te bespreken.
Van alle kanten werden Bevin
vragen gesteld. Dit werd zo erg
dat de speaker, colonel Clifton
Brown tussenbeide kwatn met de
woorden: „Dit kan slechts een
moeilijke situatie nog moeilijker
maken en ik kan daarom geen ver
dere vragen toestaan".
Aan het slot van zijn pleidooi heeft mr. Arnold, de verdediger van
Christiansen, voor zijn cliënt ontslag van rechtsvervolging gevraagd. Hy
beriep zich daarby nog op de noodtoestand, die tydens de Puttense tragedie
in ons land heerste; waardoor de gemoederen wederzijds meer dan normaal
geprikkeld waren. Subsidiair deed mr. Arnold eén beroep op artikel 37 van
het Wetboek van Strafrecht, ingevolge waarvan verdachten ontslagen
kunnen worden van rechtsvervolging op grond van ontoerekenings
vatbaarheid.
De verdediger mr. J. H. Arnold
stelt in zijn pleidooi voorop, dat
Christiansen onze vijand was, die de
belangen diende van zijn op leven en
dood strijdende vaderland. Het spijt
pleiter, dat vele getuigen die een
scherper licht op verdachtes daden
hadden kunnen werpen, niet konden
verschijnen.
Het gaat in deze zaak niet om de
tails, doch om de verantwoordelijk
heid. Scherp waarschuwt pleiter te
gen de getuigenissen van Rauter Hij
schetst dan uitvoerig de levensloop
van Christiansen, die voor alles zee
man was en vliegenier uit liefhebbe
rij.
Hij was niet in de eerste plaats na-
tionaal-socialist maar wel had hij een
grote verering voor Hitier.
Christiansen was intellectueel in
vele opzichten de mindere van Seyss
Inquart. Rauter en vele officieren
van zijn staf. die een universitaire
opleiding hadden genoten, welke "ver
dachte miste
Om half twee vervolgt mr Ar
nold zijn pleidooi met een uitvoeri
ge beschouwing over de bevoegd
heden van de Wehrmachtsbefehls-
haber en zijn verhouding tot de
Rijkscommissaris. Uit de verklarin
gen der getuigen blijkt, aldus plei
ter, dat de lijsten van .gijzelaars
werden samengesteld in overleg
met de S.D., de N.S.D.A.F'. en de
N.S.B.
Rauter beweerde aanvankelijk
dat zij waren opgesteld door de
staf van de Wehrmachtsbefehls-
haber, maar nam deze bewering
later terug. Christiansen had geen
macht over de gijzelaars. Hij kreeg
wel de bevelen tot het doen inslui
ten van gijzelaars, doch deze beve
len moest Seyss Inquart uitvoeren.
Ook het bevel tot het executeren
van gijzelaars liep over Christian
sen, doch de Rijkscommissaris
moest het uitvoeren.
Later neemt kennelijk Rauter de
zaken betreffende gijzelaars in
handen Proclamaties en aankondi
gingen over gijzelaars dragen dan
de handtekening van Rauter.
In Augustus '42, dus vlak voor
het fusilleren van de 5 Rotterdamse
gijzelaars, was er een vergadering
bij Seyss Inquart over de compe
tentie ten aanzien van de gijze
laars.. Himmlei nam een beslissing
ten gunste van Rauter en diens
standpunt. Christiansen's zeggen
schap was toen volledig ter zijde
gesteld.
In het vervolg van het pleidooi,
dat mr. Arnold ter verdediging
van generaal Christiansen hield,
herinnerde hij hé Hof er aan, dat
ondanks de mededeling van
Sqhreieder, dat hij de daders van
de aanslag in Rotterdam op het
spoor was, Rauter besliste, dat de
executie van de vijf gijzelaars
moest doorgaan omdat „de Neder
landers zelf niet actief hadden
meegewerkt de daders te vinden."
Rauter nam dus uiteindelijk
de beslissing voor het fusille
ren der gijzelaars, wel waar
schijnlijk in overleg met
Christiansen en Seyss Inquart.
„Maar men kan moeilijk vol
houden", zegt mr. Arnold, „dat
Christiansen de verantwoorde
lijkheid voor deze executies
draagt. De verklaringen van
Rauter kloppen niet!"
Uit de schets van de onderhan
delingen tussen de Duitse macht
hebbers in ons land, die mr. Ar
nold geeft, kornt een beeld van on
derlinge naijver, kuiperijen, af-
schuiving van verantwoordelijk
heid en Streberei naar voren, dat
een walgelijke Indruk maakt om
dat heel dit lage spel ging met als
inzet; levende mensen!
Voor de tragedie in Putten acht
mr. Arnold niet in de eerste plaats
Christiansen verantwoordelijk,
evenmin als Fullriede. Wie heeft
de Puttenaren naar Duitsland laten
sturen? Rauter zegt Schöngard,
Schöngard zegt Rauter, Von Wüh-
lisch zegt: ik weet het niet. Chris
tiansen en Fullriede weten 't ook
niet. Wie' dan wel?
Fullride suggereert in zijn dag
boek, dat „men waarschijnlijk
bang was voor Berlijn": de Duitse
regering of het O.K.W. (Oberkom-
inando der deutschen Wehrmncht)
Ook was, vrees voor beruchte
generaal Modi, die toen in Gelder
land vertoefde, in het spel. Hoe
dan ook: d< ware schuldige is
moeilijk vast te stellen, omdat vele
getuigen niet gehoord kunnen wor
den. daar zij Duitsland niet uit
mogen.
Mr. Arnold meent, dat het helaas
geoorloofd is gijzelaars te execute
ren. Hij beroept zich daarbij op
een vonnis van het Neurenbergse
Tribunaal. Dit houdt in: dat de ge
gijzelde personen met hun leven
moeten instaan tegen onrechtmati
ge verzetsdaden van de bevolking.
Verzet tegen de daden van de bezet
ter. die in strijd zijn met 't volken
recht is volkomen geoorloofd, zegt
mr. Arnold. Verzet tegen v .-ken-
rechtelijk rechtmatige daden van
de bezetter acht hij, ook moreel,
ongeoorloofd.
Hij concludeert hieru't. dat dc
executie van de Haarlemse gijze
laars gevolg van aanslag op
een Duitse „Sanitater", 'n Rode
Kruissoldaal geoorloofd was. De
burgerbevolking heeft zich te ont
houden van aanslagen op leden van
de bezettende macht. Ook hierbij
steunt mr. Arnold op het Neuren
bergse vonnis.
In een korte repliek protes
teerde mr. F i k k e r t tegen mr.
Arnolds opvatting, dat sommige
soorten verzet moreel ongeoorloofd
zouden zijn geweest. Louter juri
disch kan hij misschien gelijk heb
ben, maar dit verzet dan ook mo
reel te veroordelen ging mr. Fik-
kert absoluut te ver. Ten slotte
herinnerde hij er aan dat de ver-
zetsgroep-Wim hoogstwaarschijn
lijk is gered door de bemiddeling
van een zwager van Von Wühlisch,
die meer voor gevangenen heeft
kunnen doen en verder een lijst
van aanstaande gijzelaars vernie
tigde.
Generaal Christiansen antwoordt
op een vraag van de president, of
hij, nog wat te zeggen heeft, met
een kort „Nein".
Het Hof zal op Donderdag 5
Augustus zijn vonnis bekend ma
ken.
Tunnel onder Kanaal
ernstig overwogen
Donderdag ls in bolde Huizen van
dc Britse en Ftanse parlementen een
motie ingediend, waarin dc Britse en
Franse regeringen worden aange
spoord, samen te werken bij een
nieuwe bestudering van het project
tot het bouwen van een tunnel onder
het Kanaal.
De motie stelt voor, dat voor do
eerste vijf jaar het werk aan de Ka
naaltunnel zal worden beperkt tot de
bouw van een „richttunnel". die niet
meer dan ongeveer twee millioen
pond sterling per jaar zal kosten.
San Marino heeft een
leger van 12 man
San Marino, de oudste en kleinste
republiek ter wereld, opende giste
ren een radiostation voor haar
15.000 inwoners. De zender van een
kilowatt is ruimschoots voldoende
om het gebied van 38 vlerkante mijl
van de republiek tc bestreken. Het
radioprogram van San Marino be
staat hoofdzakelijk uit advertenties
en orders aan het leger van 12 sol
daten en 20 politieagenten.
Binnen 20 uur 2 maal
over de oceaan
Dezer dagen vloog een extra
KLM-machine een groep Menno
nieten reisde daarmee van Am
sterdam via Dakar en Rlo de Ja
neiro naar Asuncion in Para
guay. De gezagvoerder, H. de Laat,
die als commandant van een z.g.
lip-crew de machine van Dakar
naar Rlo de Janeiro vloog, bracht
circa 4 uur later het KLM-lijnvlieg
tuig van Rio de Janeiro naar Dakar
terug waar opnieuw een lip-crew
gereed stond, die de machine naar
Schiphol doorvloog. Toen piloot De
Laat in Dakar de stuurhut verliet
bleek, dat hij binnen een tijdsver
loop van 20 uur twee maal de
oceaan was overgestoken.
Broek als premie
De Japanse boeren, die meer
graan produceren dan ls voorge
schreven, zullen broeken van het
Amerikaanse leger mogen kopen.
Zy krygen voor elke twee balen bo
ven het quotum een broek.
Een hotel te Knocke (België)
heeft kort geleden gedur#nde het
gehele weekeinde slechts één gast
gehad en aan deze één kop thee ge
serveerd.
Weerbericht
IETS WARMER
Weersverwachting, geldig tot Zater
dag vond.
Heldere nacht
mei weinig wind.
Mofgen overdag
geleidelijk toene
mende bewolking, j 'ui
aanwakkerende r
zuidelijke wind en
sMJglng van tem
peratuur. In het
Oosten van het land
het grootste gedeelte van de dag nog
droog weer. In het Westen van het land
later op de dag plaatselijk enige regen.
24 Juli: Zon op 4.49. onder 23.43.
Maan op 22.31, onder 8.01.
