oor de eer van onze landen de glorie Voor van de sport Van de oude naar de nieuwe Olympische Spelen Wij zweren Pahud de Mortagnes aan het woord Het Nederlands elftal en de Olymp. Spelen Het begon in de Griekse arena Brok historie Koos de Jong zeilt voor Nederland VROUWE FORTUNA WEER IN DE BOOT.' Donderdag, 29 Juli zullen in Lon- Jen door koning George VI van Groot-Brittarinië en Ierland de Olympische Spelen worden geopend en zal uit de rijen van de honder den deelnemers en deelneemsters een Engelse athleet naar voren tre den om de Olympische eed af te leggen. „Wij zweren, dat wij tijdens de Olympische Spelen als eerlijke te genstanders zullen optreden, eerbie digend de Olympische reglementen, verlangend deel te nemen aan de Spelen met een ridderlijke geest en voor de eer van onze landen en de glorie van de sport. Meer dan ooit is het tijd om ons te bezinnen op de Olympische ge dachte. die in 1894 baron Pierre de Coubertin de vader van de moderne Spelen, heeft begeesterd. In de tijd, dat de moderne sport opgang begon te maken, riep hij, als bekend strijder voor de gezonde li chamelijke ontwikkeling in de Sor- bonne te Parijs het „Congrès Inter national universitaire et sportif" bijeen. Het was in de eerste plaats noodzakelijk dat in de sportbeoefe ning de edele gedachte en de rid derlijkheid gehandhaafd werden, die in oude tijden kenmerkend wa ren. pe sport moest een eigen func tie innemen bij de opvoeding van het jonge geslacht, zoals dat in het oude Griekenland het geval was. Elke vier jaar zouden de athleten uit de gehele wereld bij elkaar ko men, om door een vreedzame en ridderlijke strijd de internationale samenwerking en het tot stand ko men van de wereldvrede te bevor deren. Do Olympische Spelen waren voor de oude Grieken zeer belang rijk. De periode van vier jaar noemde men een Olympiade en men sprak van een of andere ge beurtenis uit het „tweede jaar van de achtste Olympiade". De „propa ganda". die gevoerd werd, wijkt aanzienlijk af van de hedendaagse. Met bloemen getooide herauten trokken door het gehele land om de athleten uit te nodigen naar Olym- pia te komen voor een eerlijke en vreedzame strijd. De nadruk werd gelegd op „vreedzaam". In de oor logen was er gelegenheid te over zijn krachten te beproeven, maar -gedurende de Spelen was er wapen stilstand en Olympia neutraal ge bied. Al had men er ook te voren in een strijd op leven en dood met elkaar de zwaarden gekruist, de Olympische wedstrijden bleven al tijd fair en sportief. De winnaars ontvingen geen „blijvende" beloning in de vorm van een gouden medaille, doch lau werkransen. die hun om het hoofd werden gelegd en die gevlochten waren van lauriertakjes, met een gouden mes van de' heilige olijf boom gesneden. Zo'n gelauwerd jonkman was de held van de streek. Helaas raakten de Spelen na de Perzische oorlogen, die de geest van het Griekse volk aantastten, in ver val. Het volk degenereerde, de Hel lenen gingen waarde hechten aan de sensatie en het geld ging een rol spelen: tegenstanders werden omge kocht en stadsbesturen betaalden flinke sommen aan beroemde athle ten. In 392 werden de Spelen ver boden en enkele jaren later liet keizer Theodosius II de tempels en het stadion vernielen. En nu? En nu zegt men, dat de „moderne Spelen" ten ondergang gedoemd zijn. De schone idealen van de Coubertin zijn te pletter ge lopen op de hardleerse praktijk. Het ideaal van het louter aanwezig zijn, de voldoening van slechts te hebben Van Olympia naar Londen De Olympische toorts, die van Griekenland naar Londen is 'ge bracht was: 23 Juli 11 uur n.m. aan de Zwit serse grens. Lausanne, 5 n.m. Juli 24. En komt om 12.30 v.m. aan de Franse grens. Luxemburgse grens 27 Juli 12.30 v.m. Brussel 27 Juli 11 n.m. Franse grens 28 Juli 7 v.m. Calais 28 Juli 5.15 n.m. Elke loper, die aan de Olympi sche estafette deelneemt, mag de toorts houden als herinnering aan de grote gebeurtenis. De inscriptie op de toorts luidt: XIV Olympiade 1948: Olympia naar Londen, met dank aan de drager. deelgenomen en dus te hebben meegeholpen aan de bevestiging van de internationale vriendschap, schijnt men niet te kunnen verwe zenlijken. Weliswaar behoeft de ge zonde eerzucht, om de beste presta tie te leveren van allen, sportiviteit niet uit te sluiten, maar helaas leidt zij al te gemakkelijk en vooral bij niet-individuele sporten tot exces sen. De laatste Spelen van voor de oorlog, in Berlijn hehben dit aan getoond. Moge 1948 een keerpunt zijn. Men behoeft de betekenis van de sport niet te overschatten, doch men mag haar evenmin onderschatten. Een Olympisch sportfeest zonder wan klank zou de landen, die er nu niet aan deelnemen wij denken aan Rusland tot nadenken kunnen stemmen. En dat alleen al zou winst betekenen. Grote winst. WIJ ZWEREN De 40-jarige vlieger-officier Do nald Finlay, die als hordenloper ook aan de spelen te Berlijn en te Los Angeles heeft deelgenomen, zal bij de opening van de Londen- se Spelen op 29 Juli namens de 4000 deelnemende athleten de Olympische eed afleggen. In overeenstemming met het tra ditionele protocol, waarbij deze eer aan een vertegenwoordiger van het organiserende land wordt toe gewezen, zal hij zich met de Britse vlag naar de tribune begeven en daar, omringd door de vlaggendra gers van alle andere deelnemende landen, de volgende woorden'spre ken: „Wij zweren dat wij bij de Spelen op eerlijke wijze zullen meedingen met inachtneming van de bestaande regels en in de geest van ware sportiviteit, tot eer van ons land en tot roem van de sport". DE OLYMPISCHE VLAG De Olympische vlag is wit, met vijf ineengestrengelde ringen blauw, geel, zwart, groen en rood de kleuren van de vijf wereld delen: Amerika, Azië, Afrika, Europa en Australië. Ere-rondje PIETRI DORANDO Pietri Dorando, de Italiaan, die de Olympische marathon ln 1908 won enverloor, zal dit jaar in zijn zelfde tenue van toen, met zijn vroegere nummer (19) er op een ereronde lopen in het stadion te Wembley. Dorando kwam als eerste binnen, maar sloeg rechts af Jnplaats van linksom, om, toen hij zijn vergissing had ingezien van vermoeidheid in elkaar te zakken, waarop Italiaanse en thousiasten hem ophielpen en verder begeleidden, waardoor Dorando gediskwalificeerd moest Worden. Dorando is na deze sensationele nederlaag in Engeland gebleven. Dorando heeft in hèt hartje van Birmingham een café, ter wijl hij ook op de markt dien sten verricht, als zijn café ge sloten is. Hij heeft in ziin zaak een gedrukte spreuk hangen „as a bird is known by lts note, so is a man known by his con versation" (zoals men de vogel aan zijn roep kent. zo kent men de mens aan diens wilze van praten"), een spreuk, die zeer goed op de kleine marathonloper past, die door 7-Un aangename kout grote populariteit in zijn district verworven heeft. Wembley wacht op de belangstellenden. Tot op dit ogenblik is echter nog geen enkele dag uitverkocht Athene 1896. Op een zonnige Aprilmorgen verzamelden zich de athleten van twaalf landen in de Griekse arena voor de koninklijke opening van de eerste moderne Spelen. Dq> deelname was nog niet in de nationale betekenis van la tere jaren, doch geschiedde meer op initiatief van clubs, universitei ten en er waren zelfs individuele inschrijvingen. Amerika won ne gen van de athletieknummers, En geland twee. Winnaar van de Ma rathonloop was, tot wild enthou siasme van zijn landslieden, een Griekse schaapherder. Parijs 1900. Nu viel het land van Pierre de Coubertin de eer te beurt de Spelen te organiseren. Het was een beetje vreemd allegaartje, dat men in Parijs te zien kreeg. Weer was Amerika zeer sterk vertegen woordigd en weer gingen de mees te medailles naar de Nieuwe We reld. Daar was dus de belangstel ling het grootst, waarvoor de be loning kwam: vier jaar later. St. Louis 1904. Erg leuk, dat de Amerikanen de Spelen nu zelf mochten organiseren, maar waar nog steeds geen Olympische comi- té's bestonden, was de reis naar St. Louis een beetje kostbaar, zodat maar acht landen in staat waren er aan deel te nemen. De organisatie was goed, records werden verbe terd, maar de belangstelling was nog niet erg groot. Om niet te ver geten: de winnaar van de Mara thonloop (in ontzettende hitte) had de helft afgelegd in een soort auto. Weer terug naar Athene In 1906 vinden we elkaar weer terug in Athene, waar de Grieken op eigen initiatief, doch met groot enthousiasme een „onofficieel" feest op touw zetten, hetgeen voor niemand een bezwaar was om er aan mee te doen. Het program- VIJFTIEN honderd jaar nadat een Romeinse keizer het Olympisch vuur had gedoofd op de Griekse bodem, kwam Pierre de Couber tin op de gedachte om de oude Spelen nieuw leven ln te blazen. Het was voor hem geen gemakkelijke taak, maar ten slotte won hjj de sympathie van de wereld. Wat was natuurlijker dan dat de Spelen zou den herleven ln Olympia, doch aardbevingen en andere verwoestingen maakten deze keuze onmogelijk. Toen viel de blik op Athene en dank zij de rijke giften van Griekse kooplieden kon daar een marmeren stadion verrijzen en de wedergeboorte van de Olympische Spelen werd gevierd in 1896. Drie keer moest de cyclus worden onderbroken: 1916, 1940 en 1944. ma werd al wat uitgebreider: de moderne vijf kamp en speerwerpen deden hier hun Olympische intree. Voor de eerste keer kwamen hier de Amerikanen als nationaal team, met wederom groot succes. Een Ca nadees won de Marathon. Londen 1908, Stockholm 1912 1916 oorlog, de Olympische Go den wendden zich beschaamd af, Antwerpen 1920, Parijs 1924 en dan Amsterdam 1928 Eindelijk was de beurt aan Nederland om de Olympische Spelen te organiseren. Als klei ne natie maakten wij een voor treffelijke beurt. Drie en veertig landen zonden vier duizend deel nemers naar Amsterdam. Iedereen had respect voor de perfecte orga nisatie. Onvergetelijke momenten: de race NurmiRitola en de voet balwedstrijd HollandUruguay Het Brits-Indische hockeyteam bleek onverslaanbaar. Los Angeles 1932. Een hoogte punt! Zestien wereld- en vijf en twintig Olympische records ge sneuveld. Mooie resultaten voor ons land: Jacques van Egmond Olympisch kampioen en Willy den Ouden, toen pas veertien jaar, tweede ach- tei Helen Madison. Zus Braun, toen in haar glorie, had Olympisch kampioene kunnen worden, als zij niet die ongelukkige insectenbeet had gekregen. Zabala, een Argentijnse kranten jongen, won de Marathon en de Japanse zwemmers brachten een ieder in verbazing. Het zou ons te ver voeren om alle kampioenen van Los Angeles te vermelden, maar het was een onvergetelijk sportschuuwspel. Voorspel van het tweede drama Toen kwam: 1936, Berlijn. Voor spel van het tweede drama, dat f^)E man op tviens schouders de verantwoordelijke taak rust van de uitzending der Nederlandse deelnemers naar de Olympische Spelen in Londen is luitenant-kolonel C. F. Pahud de Mortanges, voorzitter van het N.O.C. In de laatste weken voor het begin van deze Spelen zijn hij en zijn naaste medewerkers derhalve overstelpt met werkzaamheden, doch niettemin was hij bereid ons ten kan tore van het N.O.C. in Den Haag te ontvangen en zijn visie te ge ven op de aanstaande sportgebeurtenissen in Londen. Direct viel. ons de grote rust op. .vaarmede overste Pahud ons. on danks de grote drukte, te woord stond. Onwillekeurig zagen wij hem weer terug op voorgaande Olympi sche Spelen: in 1924 te Parijs, in '28 le Amsterdam en in 1932 in Los An geles toen hij als ruiter grote suc cessen voor ons land boekte. Wij be grepen dat deze grote kalmte een van de factoren was geweest waar door zijn paarden dergelijke fraaie prestaties hadden geleverd. Of de Olympische Spelen nog wel waarde hebben? Dat is een vraag die velen op het ogenblik stellen, omdat de Spelen, die toch de ver broedering onder de volkeren moe ten bevorderen, twee wereldoorlogen niet hebben kunnen voorkomen. Ja, maar die macht schrijf ik aan de sport nog niet toe; zij zou dan meer gepresteerd hebben dan waartoe een tof van arbitrage, vredesconferen ties en diplomatieke bijeenkomsten ooit in staat zijn geweest. Er wordt wel gezegd: is het niet een belachelijke chaos waarin wij op het ogenblik leven, men moet met allerlei kunstgrepen voorkomen dat de lont niet bij het kruit komt en zullen wij nu Olympische Spelen gaan houden? De mensen zijn vol gens mij echter teveel onder de in vloed van de chaos, zoals dat in de ahud, zoals hij in 1928 zelf deel- Duitse bezettingstijd het geval was. nam aan het hippisch tournooi Ik zou de zaak echter willen om draaien. Zegt het piet iets dat de oorlog ten spijt toch de Olympische Spelen steeds weer verder zijn ge gaan? Is het niet verblijdend dat na de oorlog de fakkel van De Couber tin weer is opgenomen en dat men besloten heeft de Spelen reeds weer in 1948 te organiseren0 En is het niet merkwaardig, dat niettegen staande de chaos en de angst die men heeft voor een nieuwe ramp. uit alle hoeken van de wereld de deel nemers naar Londen zullen komen om hun krachten te meten in de sport? Blijkbaar bestaat die macht dan toch wel. Natuurlijk kon in Londen alles nog niet first class worden opgezet. Het zal niet zoals in Berlijn worden, waar alles ongeveer nieuw kon worden ge bouwd, maar mijn indruk is, dat alles goed voor elkaar komt. Sportiviteit hoofdzaak Over de kansen van onze deel neemsters en deelnemers in Londen wil ik mij niet uitlaten, omdat dit een zeer verkeerde mentale training voor de athleten zou zijn. Ik ver wacht evenwel, dat zij die zullen worden uitgezonden op sportieve,* faire wijze de eer van Nederland zul len hoog houden. Dit is de hoofdzaak, hoewel het winnen van prijzen na tuurlijk ook van belang is. Degenen, die worden uitgezonden hebben ze ker ook voor dit laatste de capaci teiten. In dit verband zou ik een woord willen wijden aan degenen, die niet tot de uitverkorenen behoren om naar Londen te gaan. aan het zg. „vergeten leger". Zij hebben toch ook kosten noch moeite gespaard om te kunnen gaan en hebben zeker door hun pogen anderen aangemoedigd tot grote prestaties. Hun komt onge twijfeld een woord van lof toe en wellicht hebben zij voor zichzelf de basis gevormd voor een betere toe komst. Had u 't contingent deelnemers van Nederland in normale omstan digheden niet groter gewenst?" Neen. toch niet. De voorwaar den zijn zeker aanwezig om 'n goed figuur te slaan. Tenslotte moet men cr rekening mee houden, dat de Olympische Spelen alleen voor de besten zijn. Olympische Spelen zijn er niet om wedstrijdroutine te krijgen! Bovendien als ieder land met een paai- honderd deelnemers kwam. zou iets dergelijks niet te or ganiseren zijn. Het is toch al ontzag lijk moeilijk. Het stemt zeker tot verheugenis, dat wij een contingent deelnemers van goed gehalte kunnen zenden. U moet met vergeten dat wij ruim twee jaar geleden practisch van vo ren af aan moesten beginnen. Er was geen voetbal, geen hockeystick, geen sportschoen, alles lag-volkomen plat. Ik heb dan ook respect voor het doorzettingsvermogen van de bon den, verenigingen en leden. Natuurlijk waren er by de uitzen ding nog vele andere moeilijkheden te overwinnen, zoals deviezenbeslom- meringen, het meenemen van levens middelen. maar ik kan niet anders zeggen, dan dat wij van alle zijden prima medewerking hebben gehad. Ook de huisvesting, welke ik bij mijn bezoeken aan Engeland héb kunnen bekijken is uitnemend en mede hier door gaan wij met enthousiasme en vol goede moed het Kanaal over. opnieuw de Olympus zou verduis- teien. Waar in de meeste landen de propaganda een ondergeschikte rol had gespeeld, was zij in Ber lijn ondergeschikt gemaakt aan de sport. Geen kosten, geen moeite waren gespaard om alles, wat de wereld tot nu toe aan Olympische Spelen gezien had, te overtreffen. In feite waren deze Spelen een aanfluiting van de Olympische ge dachte en de goden op de Olym pus moeten vertoornd zijn geweest over dit nazistische vertoon van „Deutschland, Deutschland ueber alles". Een pijnlijke gewaarwor ding voor de verheerlijkers van de rassentheorie moet het zijn ge weest om de neger Jesse Owens te zien winnen op de sprints. De enige blijvende herinnering, die Neder land aan Berlijn '36 bewaart was de gouden medaille van Rie Mas tenbroek. De Rotterdammer Koos de Jong, een van onze vertegenwoordigers (in de Firefly) bij de Olympische zeilwedstrijden De geschiedenis van ons Nederlands, elftal loopt bijna parallel met die van de Olympische Spelen, want het was reeds In October 1908, dat het voetbaltournool van do Spelen ons elftal naar Londen bracht. Erg veel animo was er toen nog niet, slechts acht landen hadden Ingeschreven, waarvan Frankrijk met twee elftallen en van déze acht bleven Hongarije en Bohemen nog weg, zodat Nederland zonder te spelen ln de demi-finale kwam. ONZE tegenstander was meteen de sterkste van het tournooi. Engeland toen nog amateuris tisch won zonder veel moeite met 4-0; de andere finalist was Denemarken, dat de Franse B- ploeg met 9-0 en de A-ploeg met 17-1 had verslagen. Engeland werd Olympisch kampioen door met 2-0 van Denemarken te winnen en Ne derland won de derde prijs door met dezelfde cijfers Zweden te verslaan. Ons elftal was toen als volgt: d. Beeuwkes, a. Heyting en Otten, m. Bosschart, de Korver, Hörbur- ger; v. Welcker, Lutjens, Francken, Thomée en Dé Kessler. Reserve was Anton Hörburger, die zoveel op z'n broer Arnold leek. dat later werd verteld als zou Arnold voor de rust en Anton na de rust heb ben meegespeeld. De volgende Olympiade die van 1932 bracht ons elftal naar Stockholm, waar we een reeks mooie successen boekten: Zweden 4-3, Oostenrijk 3-1, Denemarken 4-1, Finland 9-0 en wij pas in dc demi-finale met 1-4 struikelden tegen de Denen. Evenals in 1908 won Engeland opnieuw de finale van Denemarken (4-2)., Weer de derde prijs Van het Antwerpse voetbaltour- nooi blijft vooral in het geheugen de partijdigheid van de Tsjechische scheidsrechter Fanta waarover wij reeds een en ander hebben ge schreven in onze voorbeschouwing van Nederland-Zweden en de onverkwikkelijke scène tijdens de finale BelgiëTsjecho-Slowakije. Ondanks het vreemde gedrag van de scheidsrechter wonnen de onzen toch van Zweden (4-3), waardoor zij in de demi-finale kwamen na een overwinning op Luxemburg (3-0). Als arbiter voor de finale was de keus gevallen op de oude Engelsman Lewis en dat blijkt de fout te zijr geweest, want deze was niet opgewassen tegen het woeste spel van de Tsjechen. Even voor de rust ontzag de Tsjechische back Sterner zich zelfs niet om de Belg Coppée een trap in de buik te geven, waarna deze kermend neer valt. De Tsjech wordt door de scheidsrechter het veld uitgestuurd en het publiek loeit. De andere Tsjechen .protesteren, doch Lewis, die alleen maar Engels spreekt, verstaat er niets van. Dreigend staan Belgen en Tsjechen tegen over elkaar en als de scheidsrech ter z'n beslissing handhaaft, lopen de Tsjechen en bloc het veld uit, nagejouwd door het publiek, dat zich niet ontziet om zelfs de vlag van de Tsjechen aan stukken te scheuren. Na vijf minuten komt de scheidsrechte^ weer het veld op, blaast, maar de Tsjechen blijven weg, zodat hem niets anders te doen blijft dan de Belgen winnaar te verklaren met dezelfde cijfers, waarmee gestopt werd. (2-0). Een zwarte bladzijde in de ge schiedenis van het Olympisch voet bal. Als straf krijgen de Tsjechen nu ook niet de twe de prijs. Neder land en Spanje moeten hierom spelen en het zijn de Spanjaarden, die er mee gaan strijken. Dc eerste wedstrijd tegen Ierland Het Olympisch tournooi van 1924, in Parijs, bracht ons elftal voor de eerste keer tegen de Ierse Vrijstaat, doch pas nadat we met 6-0 van de Roemenen gewonnen hadden. De (Van onze zeilmedewerker) Onze zeilers zijn op de Olympische Spelen nooit onfortuinlijk ge weest. Nog in 1936 nam de toen 22-jarige Daan Kagchelland de hand schoen op tegen de keurbende van de Duitse Olympiajollen-vloot en het mooiste van het mooiste materiaal van de Amerikanen en bracht na zeven dagen harde strijd voor ons land de driekleur in top. wedstrijd was Van den Berg, die onbegrijpelijk met een afge keurde boot was toegelaten tot de selectie. Nu zat men met de puzzle en nam men z'n toevlucht tot bo vengenoemde, weinig elegante op lossing. Van den Berg en z'n be manning werden er de dupe van en Jonker, die op de tweede plaats stond, kreeg er het buitenkansje door dat hij naar de Olympische Spelen mocht gaan. Bij de Swallows was de keuze niet moeilijk. W. de Vries Lentsch een heel oude bekende heeft zes van de acht wedstrijden over tuigend gewonnen. Hij was een klasse beter dan z'n drie tegen standers, die onderling verbeten vochten om de tweede plaats. Vink zal als reserve stuurman meegaan. Voor de Stars was geen selectie wedstrijd nodig, omdat van dit type maar twee boten in Nederland zijn, waarvan één nog niet eens zeilwaardig. Voor de „Starita" van mr. Stutterheim was het dus een „walk-over". Bob Maas stuurt de „Starita"' en waar hij al twee keer van Olympische Spelen eerj medail le mee naar huis bracht, zien we hem met bijzonder groot vertrou wen naar Torquay vertrekken. Hulp van de Marine De zeilwedstrijden op de Olym pische Spelen worden op 200 km. van Londen gehouden, bij Torquay aan de Zuidkust van Engeland. De grote afstand van Londen is oor zaak, dat de zeilers vermoedelijk niet bij de opening van de Olympi sche Spelen aanwezig zullen zijn. Torquay krijgt ook een eigen Olympisch vuur hetgeen door esta fettelopers uit Londen wordt over gebracht. Een probleem wks ook hoe de schepen in Torquay te krij gen, geld voor een „sleper" was er niet, doch gelukkig heeft de marine de helpende hand geboden. Hui- brechts, de Belgische drakenzeiler, mag hier ook van profiteren. Daan Kagchelland zal ditmaal ons land niet vertegenwoordigen. Hij heeft er wel z'n best voor ge daan. heeft er in de Firefly-klasse (zoals de Duitsers in '36 de Olvm- piajol hadden, hebben de Engelsen ook 'n eigen type: de Firefly) hard voor gevochten, maar in de selec- tieproef de eer moeten laten aan z'n grootste rivaal Koos de Jong. Aan hem dus nu de ongetwijfeld moei lijke opdracht om de Engelsen met hun eigen wapen te verslaan. Kagchelland vertelde ons, dat wij in Nederland de schepen te laat hebben gekregen pas in October vorig jaar maar we geloven toch wel. dat de Rotterdammer de Jong zich er op eigen heeft gemaakt. Dc Firefly een zeilboot, die noch op de 12-voets-. noch op de Olympiajollen lijkt. Het schip heeft bovendien niet één maar twee zeilen. Vreemde beslissing Onze zeilers zullen zich herinne ren, dat de selectiewedstrijden, die over de samenstelling van de Olympische ploeg moesten beslis sen, op het IJselmeer gehouden zijn. Hier was voor de Draken en de Swallows een baan uitgezet, die een copie heette te zijn van de baan. die bij Torquay gevaren zal moeten worden. Ten opzichte van de draken heeft het comité, dat over de prestaties moest beslissen, een nogal vreemde beslissing geno men door een wedstrijd, die vol gens z'n mening te veel onder de invloed van de wisselende wind had gestaan, ongeldig te verklaren. Volgens de deelnemers ten onrech te, omdat de wisselende wind van geen invloed is geweest op de uit slag van de wedstrijd. De schoen wrong echter op een andere plaats. Winnaar van deze Eerst tegen Ierland Maandagavond. 26 Juli, speel het Nederlands elftal tegen de Ierse Vrijstaat. Het moe\' deze wedstrijd winnen om in de eerste ronde van het Olym pisch tournooi tegen Engeland te komen. Veel houvast voor een kans berekening geej' de geschiede nis niet. Wij hei-oen in 1924 zoals hiernaast gereleveerd van de Ierse Vrijstaat gewon nen. In 1931, toen de Ieren al prof. ivaren, verloren we met 02, om later in 1934 in de voorronde van het wereld kampioenschap met 52 de Ierse profs te vrslaan. De Ieren htM.cn, evenals En geland, voor deze Olympische Spelen, een amateurclftal op de been gebracht, waarvan wij de sterkte niet kennen. belangstelling voor de wedstrijd tegen de Roemenen was niet erg groot geweest, zegge en schrijve: 500 toeschouwers woonden deze bij. Van de Ierse Vrijstaat wonnen we, op 't' nippertje met 2-1 (rust 1-1). Onze grote man in die dagen was Jan de Natris, terwijl Piil de goal- getter was. Maar laatstgenoemde was tegen Ierland niet van de partij. Daarna: Nederland-Uruguay. De Zuid-Amerikanen vormden de sen satie van Pari.s. Yougoslavië (7-0), Amerika (3-0), Frankrijk (5-1) werden achtereenvolgens gekraakt en niemand, die het kleine Neder land tegen deze geweldenaren ook maar een schijn van kans gaf. Maar de eerste helft van deze wed strijd was niet minder dan een sen satie. Onze achterhoede: v. d. Meu- len, Denis en Tetzner wist het be roemde Uruguay in bedwang te houden en toen Pijl weer van de partij uit een voorzet van de Natris aan de onzen de leiding had gegeven wreef menigeen zich de ogen uit de Fransen van verba zing, de Hollanders van ontroering. Maar na de rust moesten we het berouwen. Nog een kwartier hield onze achterhoede stand, toen werd de druk zo groot, dat de Zuid- Amerikanen gelijk konden maken. De Fransen toonden zich toen niet van hun meest sportieve kant. In plaats van de zwakkeren aan te moedigen, werden onze spelers uit gejouwd en de Zuid-Amerikanen (die heus geen aanmoediging nodig hadden) tot wild enthousiasme op- gezwiept. Verschillende van onze spelers raakten door het ruwe spel van de tegenstanders geblesseerd, doch de scheidsrechter wilde of durfde er niet tegen op te treden. Toch kwamen zij er niet meer door en als de Franse scheidsrechter niet die raadselachtige penalty aan Uruguay had toegekend waaruit Scarne het winnende doelpunt scoorde was het zeker 1-1 geble ven. Uruguay werd ook Olympisch kampioen door met 3-0 de Zwitsers te verslaan. We kwamen niet eens aan de derde prijs toe, want door tal van uitvallers moesten we tegen Zweden veel te onvolledig aantreden. (1=3). Het onsportieve gedrag van de Zuid-Amerikanen had nog 'n staartje. Zij zouden namelijk, na afloop van^het tournooi, nog een wedstrijd komen spelen te Rotter dam. doch Denis verklaarde, na mens z'n medespelers, dat zij er niet aan dachten nog een keer tegen hen in het veld te komen. Weer Uruguay!/ Amsterdam 1928. Het was wel de ironie van het noodlot, dat de eer ste de beste wedstrijd in het Olym pisch tournooi gespeeld moest wor den tegenUruguay. Heb ik goed geloot?" vroeg Prins Hendrik nog in z'n onschuld aan een van de Nederlandse offi cials. Adriani Engels heeft het verloop van deze wedstrijd in z'n boek „Voetbalprestaties in Oranjeshirt" zo karakteristiek beschreven. In het jaar 19,18 woedde in ons land de Spaanse griep, precies 10 jaar later kreeg men er de Uru- uayse koorts, als een besmettelijke ziekte waaraan vooral Amsterdam laboreerde. Heel Nederland wilde een kaartje hebben voor Neder land-Uruguay, om de legendarische back Nasazzi, de wonderkeeper Mazali, de eenarmige Castro en vooral de neger-balgoochelaar An- drade aan het werk te zien. Grote gebeurtenissen wierpen hun schaduw vooruit. De schaduw van Nederland-Uruguay kon men ruim drie maal vier en twintig uur voor het aanvangsuur constateren, toen de queue van plaatskaartlief- hebbers zich in de Vijzelstraat for meerde. In de queue staan deed een Nederlander in die jaren nooit, maar toen posteerde zich op Zon dagmorgen 10 uur de eerste lief hebber voor de deur. waar Maan dagmorgen om tien uur de voor verkoop zou beginnen. Om twaalf uur had de queue van lijders aan de genoemde koorts reeds een behoor lijke lengte bereikt, tegen zes uur stonden en zaten er honderden in de Vijzelstraat, de queue groeide aan tot iets verbijsterends. De honderden werden duizenden, tegen middernacht waren het er 30.000 ener waren slechts 9.000 entreekaarten te verdelen, omdat de rest voor de houders van de voetbal-abonnementen gereser veerd was. Zoals het altijd gebeurt: het werd niet de wedstrijd, waarop men gehoopt had. Nederland werd kansloos geslagen door een doel punt voor en één na de rust en daarmee was meteen ons rijk in dit Olympisch tournooi uit. De finale van dit tournooi is ten slotte na een gigantische strijd tegen Argentinië eveneens gewon nen door Urugue* (2-1).

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1948 | | pagina 4