Zoekt 's avonds met zijn kijker de
sterrenhemel af
Als over Amersfoort de nacht
Amersfoort in de vijftiende eeuw
valt
Kees van Ede:
raam
Zullen er eensmensen vandezeaarde
op de maan komen?
Een onheilspellend grommen in de
verte, de posttrein komt!
Sterrenkijken
is zijn lust
Zaterdag 31 Juli 1948
L'_nf II Hiermede vervolgen wij onze
IVClll U scne ort,kelen over bekende en
to nral onbekende personen uit ons aller
WCI omgeving.
En dan zien we beneden ons
staande voor de glazen wand
van het vertrek hoe het „heuve
len" in zijn werk gaat. Rangeer
ders gooien de luchtkoppeling voor
de remmen tu^sei. wagens met ver
schillende beslemming los en ma
ken de koppeling zo ver los, dat de
rangeerders straks alle n nog maar
even met een trekhaak behoeven te
manoeuvreren. Een ander maakt
intussen het „heuvelbriefje" klaar,
waarop wordt genoteerd naar welk
spoór de wagons moeten worden
gedirigeerd. Dan duwt de locomo
tief de trein naar de top, stopt plot
seling en vanzelf rijden de wagons
aan de andere zijde omlaag. Waar
nodig steekt een rangeerder, die
over een heuveioriefje beschikt,
zijn trekhaak er tussen om koppe
lingen los te gooie. Dan komt het
ogenblik waarop de seinhuiswach
ter moet hanuelen. Hij heeft ook
een afschrift van het heuvelbriefje
en weet dus naar welk spoor alle
wagens moeten rijden. Rustig maar
zeer aandachtig kijkt hij naar de
rollende wagens daar buiten, draait
aan de knoppen om de wissels om
te zetten en zo rollen alle wagens
ieder op hun eigen spoor, waar ze
door de sloffers worden opgevan-
B RANDEND heet staat de zon
aan de hemel, boven steden
en dorpen, boven bossen en heiden
en boven de wijde velden en ak
kers, waar boeren en landarbeiders
de oogst binnenhalen. Daar staan
de maaiers. De sikkels in de ge
spierde vuist geklemd, maaien zij,
met regelmatige slagen, van de
vroege ochtend tot de late avond.
Zweet loopt hun langs de gebruin
de koppen. Dit is geen kinderspel,
deze arbeid. De stedeling merkt
het niet. Hoogstens zal hij het een
schilderachtig gezicht vinden, zo'n
werkende maaier op een rogge-
akker. Hij zal zich het zweet van
het voorhoofd vegen en opmerken,
dat het warm is, maar dat de zo
mer alweer opschiet. Waarschijn
lijk dringt niet eens tot hem door,
dat hier ook voor hem gewerkt
wordt.
A F en toe rust de pikker, dan
schreeuwt hij naar zijn ka
meraden: „Zet 'm op jonges dit
stuk moet vandaag klaar." Dan
maaien zij weer voort met dezelfde
regelmaat. Achter hen komen de
binders, die het koren tot bossen
bundelen en tot schoven bijeen zet
ten, in lange rechte rijen. Op de
korenvelden wordt onder hoog
spanning gewerkt, want de oogst
moét binnen. Over enkele dagen
zullen boerenkarren zwaar beladen
over de stoppels ratelen. Het koren
wordt naar de schuren gereden.
En de boeren glunderen, want de
oogst is goed, zeggen zij. Nu ja. het
kon wel beter, maar er is zeker
geen reden tot klagen.
De stedeling zal slechts een vaag
gevoel van weemoed overvallen,
om het schilderachtige, dat nu vec-
dwenen is
(Eigen foto s)
\AÏ IJ hebben U in deze serie
gevraagd, of u mensen
kent die zich door hun werk,
door hun ouderdom, door hun
wijsheid, door hun maatschap
pelijke en sociale posities een
zekere bekendheid hebben ver
worven binnen en buiten Amers
foort.
Deze keer vragen wij U of II
de heer C. v. Ede uit de Waal
straat kent. Vermoedelijk is dat
niet zo, want Kees van Ede is
een stille jongeman, wiens werk,
eigenlijk wiens liefhebberij, al
leen maar bekend is in een kleine
kring van ingewijden. Hij is
kantoorbediende, zoals er dui
zenden zijn. Hij heeft het Mulo
diploma B behaald en tot zover
is er dus niets bijzonders aan
deze 24-jarige jongeman.
Waarom wij hem dan ditmaal als
onderwerp van onze „kent U ze
wel?" hebben gekozen? Kees van
Ede is een amateur-sterrenkundige.
Hij is de enige Amersfoortcr, die
lid is van de kleine Nederlandse
werkgrrep „Sterbedekkingen" een
onderdeel van de Ned. Vereniging
voor W<;er- en Sterrenkundigen.
Als U, zoals dat gedaan hebben,
op een avond, tegen het vallen van
de schemering het huis in de Waal
straat binnenstapt en tegen zijn
vriendelijke moeder zegt „Ik ga
even bij Kees kijken in de tuin",
dan vindt U hem daar zitten of
staan achter een manshoog appa
raat met een heleboel ingewikkelde
buisjes en stangen er aan, dan ziet
U hem af en toe een verbaasd ge-
Z'cht trekken of gejaagd op zijn
horloge kijken. A alt U hem dan
niet lastig met vragen, want een
antwoord schiet er toch niet voor
U over.
Dat zit hem in de bergfor-
maties o) de maan, cn de ster
bedekkingen en de koolzuur-
sneeuw en in het feit, dat een
dag op de maan eigenlijk een
jaar is en een middag een hele
zomer. Wat zegt U° Begrijpt
U het niet? Gaat U dan eens
met Kees van Ede praten als
er wolken zijn, want dan heeft
hij beslist wel even tijd om U
in te wilden in de geheimen
van het heelal.
net zo veel van de maan en sterren
af als ieder ander mens zonder een
astronomische knobbel.
,,Ja, dat zal ik U vertellen", zei
Kees, „ik hoop dat U het niet saai
vindt, want h:t is helemaal niet
saai. Kijk. als kleine jongen al wil
de ik graag weten wat er nu eigen
lijk precies gebeurt hierboven. Dat
is nu tien jaar geleden en nu weet
ik het nog niet en ik zal het wel
nooit weten ook. En daar zit het
'm nou precies in. Juist, omdat je
het nooit zult weten, dat geheim
zinnige. dat van macht boven
macht, dat trekt je aan. Wat weten
wé eigenlijk van hetgeen er buiten
de aarde geschiedt. We vragen ons
af of er op Mars leven is, we ge
loven het wel, hoewel we helemaal
niet weten, wat we er voor leven
kunnen verwachten. Wij jagen
eigenlijk achter iets aan, dat veel
te snel voor ons gaat. Alleen zijn
er misschien over duizend jaar een
paar mensen, die uit ons pioniers
werk en met behulp van betere in
stallaties de gegevens kunnen dis
tilleren om met bewijzen aan te
kunnen komen. Misschien zijn er
mensen, die er in zullen slagen met
behulp van een raket of wie weet
wat op zo'n planeet te landen. Op
het ogenblik zijn ze daar weer mee
bezig, '"..dien ze er komen1 Zullen
ze. wat noe' belangrijker is, terug
komen? Dat zijn vragen, die ons
bezig houden en daa: dient ons
werk ook voor. Het mijne heeft er
weliswaar ogenschijnlijk bitter wei
nig mee te maken, maar toch: 't is
een onderdeeltje van het grote
program.
Naar de maan
Ik zal het U heel eenvoudig ver
tellen: door de telescoop is te zien,
dat er op de maan bergformaties
zijn Die bergformaties worden
precies opgetekend. En toch veran
deren die formaties van positie.
Nu gaan wij na in hoeverre deze
veranderingen komen door de be
wegingen, die de maan maakt cn
door de lichteffecten van de zon.
De maan heeft namelijk een baan
af te leggen, dat is één beweging.
De maan gaat op en neer,
maakt zijwaartse bewegingen,
enfin er zijn in totaal zeven
richtingen en dat heeft natuur-
liik invloed op de positie van
de bergformaties. Maar hoe
groot is die invloed cn is er
ook nog iets anders, dat die
bergen „van plaats doet veran
deren"?
„Dat houdt mij bezig en ik vind
het fijn, dat ik in de gelegenheid
ben om het hele kleine beetje ken
nis wat ik er over heb vergaard te
Dan is er alle kans, dat hij U be
gint te vertellen van het werk van
de groep „Sterbcdekkingen", waar
van de leden elke avond en nacht
bij gunstig weer naar de sterren
en de maan zi'ten te turen, die vele
malen vergroot zichtbaar is in de
lenzen van zelfgemaakte of „echte"
telescopen Zo'n lid is Kees v. Ede
ook. Hij interesseert zich echter
niet zo veel voor de sterren, maar
meer voor de maan. Elke beweging
van dit hemellichaam, die hij de
moeite waard vindt, bestudeert hij
en omschrijft hij in zijn rapport,
dat trouw wordt opgezonden naar
het centrale punt van de werk
groep in Driehuis-Velzen.
I N het holst van de nacht op de berm van het emplacement te
Amersfoort. De silhouetten van de Onze Lieve Vrouwetoren
en de stadsdaken. van het stationsgebouw en de fabrieken aan de
overkant vervaagden en werden één met de duisternis. Wat vol
komen is de stilte nu! Alleen het grommen van een late auto, die
over de B.W.laan achter ons heen suist en wat onbestemde ge
luiden van heel ver zijn zo nu en dan te horen. Dan rommelt het
in de verte. Onweer? De donder houdt aan. Wordt sterker en
sterker, tot er een rhythme in te herkennen is. Rom-bom. rom-bom.
rom-bom! Twee lichtjes gloeien aan in het Westen. En vijf
minuten later komt met daverend geweld een lange, donkere trein
het emplacement opschuiven, die langzaam en met veel gepiep en
geknars tot stilstand komt. Daar is werk aan de winkel, mannen!
Vreemdeling in
Amersfoort
Hij liet mij rustig zitten, met de
dikke laag wollige scheerzeep-
vlokken op m'n gezicht, die kapper,
want de winkelbel rinkelde. Hij
dook, achter een schot in z'n af
deling sigaren-sigaretten en aan
verwante artikelen.
Nee. verklaarde de kapper
nog, dat gebombardeerde huis in
de Arnhemsestraat verfraait het
stadsbeeld niet. 't Is anders wel
mooi weer, je zou zo met jezelf op
stap gaan.
Ik knikte en pulkte een stuk
scheerzeep uit m'n oor. Toen deed
de lachende kapper mij uitgeleide.
De deurbel rinkelende
How do you do, klonk een
stem achter het schot.
O, wel goed, schrok de
kapper, eh, hm, what do you
want? v
Well, I want cigarettes.
Have you, zweette de kap
per, toen wrong een langgerekt
„eh" zich uit zijn keelgat en er
achteraan kwam; coupons?
Nee, die had de vreemdeling
niet.
Tja, betoogde de kapper,
toe have no cigarettes, eh. dan
stak hij zijn hoofd om de hoek van
het schot en krijste; He, wat is
ponder".
Out of, zei ik grijnzend.
We have no cigarettes o\it of
coupons sprak de kapper,
maar you can fry het ergens an-
cLcff. dat zal best lukken.
O, thanks, peinsde de
vreemdeling hardop.
Toen deed hij alsof hij het be
greep en ging weg
Good bye. riep de kapper
en zette enthousiast het mes in
m'n kin. 't Was zo'n knaap met
een blauw-geel geval op zijn borst,
zeker een Zweed, veronderstelde
hij.
Tien minuten later ging ik weg.
Charl. Kohier speelt weer
toneel
In het beRln van het toneelselzoen
134748 werd cemeld dat Charlotte
Kohier, die de laatste Jaren uitsluitend
op haar ééntje „toneel alias declama
tie bedreef, zich weer In dc ensemble-
kunst voegen. zoals toneel téch eiecn-
lijk wil Zij, die hiernaar uitzagen. hco-
bcn zich het afgelopen seizoen teleur -
gesteld gevoeld, maar nu. in het hartje
\an de zomer, is 't er dan toch van
gekomen! Charlotte Köhler stond Don
derdagavond in de Amsterdamse Stads
schouwburg op dc planken in ..De Co-
medie van het Geluk Van Dalsuin
voerde niet alleen de regie, ontwiero
ook décors voor deze voorstelling zoals
hij Jaren geleden deed bii do entrée van
het Oost Nederlands Toneel
Toen weid dit stuk een fameus suc
ces en hield het maandenlang reper
toire. Ondanks efe hitte liet het publiek
zich ook nu weer begoochelen door de
illusie van het geluk cn door hel soel
van Charlotte Köhler en dc anderen
(Van Dalsum. Joh Schmitz. Hetty Beek.
Ben Groenier. Louis Saalbornl Aan het
slot werd een schat van bloemen od het
toneel gedragen cn gaf het publiek
staande van zijn waardering blijk.
Een 28-jarige schoonzoon van
Zoltan Tildy, de Hongaarse president, is
gearresteerd wegens hoogverraad, zo
verneemt Reuter te Boedapest. Er zou
een politieke crisis dreigen door een
mogelijk ontslag van de president zelf.
MAAR de maruen zijn er al bij.
Zoals ze er overal bij zijn,
waar deze nacht op dit eiland van
perrons, loodsen, werkplaatsen cn
rails, heel veel rails tc werken valt.
Avond betekent hier geen rust en
de nacht komt voor velen, zonder
dat er van slapen sprake is. Als om
twintig minuten na middernacht
de laatste electnsche trein uit Am
sterdam als een helverlichte slang
de schemering onder de overkap
ping van het Amersfoorts station
komt verdrijven, verdwijnen wol
de reizigers ^oor enige uren en
verstilt wèl de drukte, die van 's
morgens vroeg tot 's avonds laat in
de wachtkamers en op de perrons
heerst. Straks zagen we d - lichten
in de restauratie doven. Een deur
werd dichtgeslagen en de laatste
kellner liep naar de uilgang. Maar
in de seinhuizen, in de bureaux, in
de verblijven van de ladingmeesters
en de .erronarbeiders bleven ze
branden. De hoge booglampen op
het rangeerterrein bleven kringen
van oranjekleurig licht werpen op
de wirwar van rails, wissels en dra-
dbn. Seinen springen van rood op
groen. Andere lichtjes bewegen
tussen de lange rijen goederenwa
gons die in grote getale her en der
verspreid staan over het emplace
ment. Daar lopen wat van die
mannen die zorgen dat de Spoor
wegen c ok 's nachts blijven draaien.
Onherkenbare schimmen, de zak
lamp vastgemaakt aan een knoop
van hun jas. E?n groet, een schert
sende opmerking als ze elkaar
voorbij komen. Meer niet. Rangeer
ders, sloffers. trcingeleiders, ma
chinisten, allen hebben ze hun
werk rlat de grootste aandacht ver
eist. Aan de westkant heeft de zo
juist binnengekomen goederentrein
leven in de brouwerij gebracht. We
horen het zuchten cn steunen van
een locomotief, het doffe bonzen
van buffers die elkaar raken, het
bolderend geluid van een wagon
die op z'n eentje aan het rijden
gaat.
Post in actie
Dan weer dat onheilspellend
grommen heel in de verte,
weer twee gloeiende puntjes.
De posttrein! We zien mannen
van de F.T.T. van hun afdeling
naar buiten komen. Ze sjouwen
linnen zakken boordevol post
op hun wagentjes. De postbode
kan straks zijn eerste ronde
gaan doen
Achter de ramen van een helver
lichte ruimte zien we een lange
man hefbomen omhalen. Ergens
Macht boven macht
„Wat zijn dat dan voor bewegin
gen?", vroegen wij, want wij wisten
Ook de seinhuiswachter bekleedt
een verantwoordelijke post. Het
..heuvelen" laat geen vergissingen
toe. (Archifoto)
Tussen de sporen doen
de mannen rustig
hun werk
Kees van Ede stelt zijn kijker om
straks de hemel af te turen.
Archifoto
kunnen benutten", zegt Kees van
Ede bescheiden.
Toen wij na dit gesprek weer op
straat stonden, was et alsof de
maan een beetje meewarig naar
ons keek, alsof de sterren plezier
om ons hadden en om mensen als
Kees van Ede, die hun geheimen
proberen te doorg onden, die jagen
naar het onbekende, die als Sha
kespeare weten, dat er meer dingen
zijn tussen hemel en aarde....
Stadsrekeningen van 1457 vermeldden veel
over beveiliging der poorters
Utrechters maakten het
wel eens te bont
ERGENS in het uitgebreide
oud-archief van ons Ge
meentehuis berust een betrekke
lijk onmogelijk en smal boekje
van saamgenaaide vellen vol
van cijfers: de Stadsrekeningen
van het jaar 1457. Deze middel
eeuwse rekeningen zijn een kos
telijke bron voor de Amcrsfoort-
se stadsgeschiedenis en veel van
wat uit dc schemer van die tijd
onbegrepen aan ons zou voor
bijgaan. wordt ons duidelijker
door deze stadsrekeningen. En
als wc het al niet wisten, dat
de van ouds beproefde regel in
de middeleeuwen was, dat een
stad allereerst dc veiligheid
diende te bieden aan haar i:
woners. dan drukken deze stads
rekeningen van 1457 ons wel
met de neus op de feiten: want
het overgrote deel der uit
gaven is juist die. welke be
trekking hebben op de beveili
ging der poorters.
IN onze dagen zijn er. die tot onze
stedebouwkundigen het verwijt rich
ten, dat dezen niet meer gelijk vroeger
het oog gevestigd houden op „de aller
eerste cis" welke aan dc%itcdebouw
moet worden gesteld, n.l. veiligheid
voor de inwoners. Hoogstens, zo zeg
gen dezulken, tracht de planoloog het
qcvaar van algehele vernietiging ener
stad te beperken door het crccrcn van
stadswijken, omzoomd door brede plant-
soengordcls en doorsneden met brand-
singels in de vorm van lanen met hoog-
opgaand geboomte. En met zekere
voorliefde wordt dan gewezen op de
lessen, die in de middeleeuwen door
vroegere generaties van stedebouwers
werden getrokken uit dc toenmalige
stand der krijgskunde cn krijgstechnick
t.a.v. bedoelde primaire veiligheidseis.
Ik voor mij zou. met de stadsreke
ningen van 1457 voor ogen, niet graag
zo ver willen gaan cn durven beamen,
dat wij inzake deze veiligheidseis bij
dc Stedebouw nu bepaald achterlijker
zi)n dan dc Amersfoortcrs uit het jaar
1457.
Even na middernacht dendert de
eerste goederentrein binnen. Haas
tig laden dc mannen de stukgoe
deren in. Archifoto
zwaaien nu wissels om met een
zacht schvifgeluid. Vijf minuten
later jaagt de posttrein weer weg.
En weer is de stilte volkomen. Een
vonk uit de locomotief warrelt als
een vuurvliegje omlaag.
Zo zacht is het gras en zo kruiig
zijn geur dat het slaperig maakt.
Maar het amechtig geblaas van een
„loc" cn hetzelfde stotende geluid
van zoeven maakt ons klaar wak
ker. Van de berm af schuifelend,
komen we m de „tuin", waar we
onze weg zoeken door de heisdon—
kere stegen tussen de lange goede
rentreinen. We horen weer die
zelfde geluiden. De eigenlijke hart
klop van een bedrijf dat wel rust
maar nooit slapen gaat. De puffen
de locomotief die ons wakker hield
heeft een gedeelte van dc zo straks
binnen gelopen goederentrein naar
de voet van een kunstmatig ge
vormde heuvel gebracht. Dat ge
beurt met alle goederentreinen, die
's nachts uit het hele land het em
placement in Amersfoort op dende
ren. Elke trein bestaat uit wagons
met verschillende bestemmingen.
De ene moet naar Winterswijk, de
andere naar Groningen en een der
de weer naar elders. Hier in de
„tuin" wordt tr voor gezorgd dat
de wagons voor een bepaalde
plaats tot een trein worden gefor
meerd. Van de heuvel af leidt een
spoor naar beneden, dat overgaat
in verschillende andere sporen, die
eveneens zijn gesplitst. Zo op het
oog een doolhof van wissels. We
klimmen de steile ijzeren ladder
van de seinpost op. Warme lucht
slaat ons tegemoet.
„Heuvelen"
gen. Gloffers zijn de rangeerders,
die de remschccnen plaatsen op de
rails, zodra een wagon op een
spoor is „geheuveld" en zo voorko
men, dat deze op de voorgaande
wagons loopt. Geen gemakkelijk
werk, dat behalve veel ervaring
een waakzame geest vereist. Trou
wens. bij geen enkel onderdeel van
dit bedrijf kunnen slaper? worden
gebruikt. Noch bij dag, noch bij
nacht. Noch op de perrons, noch in
de „tuin". We zien ze lopen als we
teruggaan. De sloffers langs de
rails, ze groeten nie4 eens. De ran
geerders langs de heuvel, ze letten
alleen op dc heuvel-seinen, die ho
rizontaal heen en weer zwaaien. Ze
hebben alleen aandacht voor hun
werk cn voor elkaar. Geen grote
woorden klinken over en weer, al
leen de hoognodige aanwijzingen.
Ze vertrouwen op elkaar en ze heb
ben geleerd wat het zeggen wil dat
zulk een vertrouwen gerechtvaar
digd is. En dat maakt het werken
hier tot een vreugde# Zelfs in de
nacht.
Ongetwijfeld waren de stadsmuren
der 2e omwalling, die moeten dateren
uit de jaren rondom 1400 sterk genoeg
gebouwd om een belegering met „kat
ten" en bleijden" te kunnen doorstaan.
Maar in 1346 was het buskruit voor
het eerst al gebruikt n.l. door dc En
gelsen in dc slag bij Crécv. En dertig
jaren nadien was de bisschop van
Utrecht reeds enige tijd in het bezit
van een „bombaertse", een vuurmond
die op een eiken slee werd voortge
sleept. En hoe het er met de belege
ringsmiddelen in 1457 uitzag, leert ons
de Stadsrekening van Amersfoort van
dat jaar: Na de eerste belegering en
afgeslagen bestorming in voor|aar 1457
door dc Utrechters moest de stukge
schoten muur 'bij - en de Slyckpoirt
zelve worden gerepareerd.
Hiertoe haalde men o.a. maar
eventjes 11.000 oude stenen op uit
de stadsgracht bij de Tryskespoirt
(Sint Andriespoort), afkomstig
van de bezweken stadsmuur daar
ter plaatse. 32.000 oude stenen
werden gebruikt voor het herstel
van de stadsmuur tussen St. An-
driestoern en Monickendam en
34.000 stenen kon de steenmetser
halen bij de smetorn (Smeden-
toren) en bij dc Meechdentorn.
En hoe zeer de stad Amersfoort zich
moest inspannen .om de geleden scha
de te herstellen en zich op mogelijke
komende gebeurtenissen voor tc berei
den. lezen we in dc Stadsrekeningen.
Van henrick wevers brueder uit Cam-
pen werd een scheepslading van 52.000
nieuwe stenen gekocht en van henrick
wevers zelve maar eventjes 300.000
stenen. Deze werden door de Campc-
naars over de Zuiderzee tot aan de
Mcllum gebracht cn vandaar door
Amersfoortse schippers naar de stad
vervoerd, waarvoor 190 postulaatqul-
den en 2 kromstuivcrs werden uitbe
taald.
Geen lezing
Trokken onze voorouders nu lering
uit dc eerste belegering van 1457 en
pasten zij hun verdedigingsmuren aan
bij dc toenmalige krijgstechnick? Ik be
twijfel het zeer sterk Op een kaart van
Amersfoort uit omstreeks 1580 (dus
ruim een eeuw later) zien we nog
steeds de gladde hoge muur, de dubbele
gracht langs deze muur. en de „binncn-
cvngelcn" hiertussen, waarvan al in
1436 sprake is. En dit, terwijl het bus-
kruitwapen al in volle ontwikkeling
was en ook de Amersfoortcrs over een
betrekkelijk groot aantal „bussen" be
schikte. Zo waren er cniqc steenbussen,
waarmee stenen met behulp van bus
kruit werden weggeschoten. Er is spra
ke van knipbussen, waarmede loden
kogels werden uitgevuurd, en van stert-
busscn „dair me hagelschut mede
schiet."
En tenslotte was Amersfoorts
verdediging uitgerust met het
meest moderne geschut „snellckc"
geheten. Vier volle dagen werk
ten twee mannen, om snclleke ,,ln
't hout te leggen" cn toen nodig
bleek, het laatste kruit te verschie
ten. sleepten de Amcrsfoorters
snclleke eerst van ,,dcr stadhuus"
(waar ze was opgeborgen) „an
tryskespoirt en van dair an de utr
stelwerkzaamheden waren de
Utrechters plotseling weer voor
de stad verschenen.
Utrechters komen
Misschien maakten zij wel gebruik
van de omstandigheid, dat hun Bis
schop in Vollenhove vertoefde. We
lezen tenminste, dat Splinter van de
Becck drie gulden kreeg, omdat hij
naar Vollenhove was gegaan, om ,.on-
se he van utr" tc gaan zeggen, dat die
van utr weder voir Amersft wan." In
allerijl werd onze stad in staat van
verdediging gesteld en zo werd ook bij
de Bloemendaalse buitenpoort Inder
haast een bolwerk opgeworaen, en hoe
eer zelfs in die wel héél onrustiqe
dagen op de kleintjes werd gelet blijkt
bij die gelegenheid uit de Stadsrekenin
gen. Want aan Rcmboud de smid is
6 kromstuiver gegeven voor een „ysen
roede die gestolen is cn hem aff qe-
lcent was dair me die stract van Blo-
mcdaalsche poirt mede opbrack doe me
(toen men) dat bolwerk maicte".
Kcnau's
Dat er onder de Amersfoortse vrou
wen ook toen mannetjesputters te vin
den waren, lezen we dunkt me wel
overduidelijk uit het bericht, dat goirt
egberts wyf en cornelis dashorsts wyf
alle morgens buiten dc poorten waren
gegaan „van XIII dagen voert tot sunt
odolphus dach toe (12 Juni)", om de
molenhuizen bij dc Koppel cn dc bij
gebouwen buiten de stadsmuren te
doorzoeken „off cnich volck dair ver
steken was."
We weten niet. of de tweede bele
gering van het jaar 1457 van lange
duur is geweest, maar wel dat het
grote feest van „ons vrouwe hemel-
waert" (15 Augustus) op grootse wij
ze. cn bt|gewoond door zeer vele pel
grims en enige buitenlandse bisschop
pen, is gevierd kunnen worden. Over
dit feest, dat verband houdt met de
ommeganek van het wonderdadige
becltgcn van onsser lieuwe vrou
welke duizenden vreemdelingen in de
stad bracht en de bouw van de Lieve
vrouwentoren mogelijk maakte ho
pen we later nog eens iets te vertellen.
P. S. TEELING
NYLON dient tegenwoordig voor
alles. Kousen, tabakszakken, bad-
costuums, tentkoorden, regenjassen
hebben we al gezien nu presen
teren grote Engelse modehuizen
avondjurken van Nylon, zoals deze.
Jammer dat wij er de kleur niet bij
kunnen drukken: rose. De stof
(10 meter) is zeer dun en kleedt
keurig af. De onderjurk moet ech
ter niet doorzichtig zijn!
HOE WARM 'T WAS
't Is wel erg warm de laatste da
gen. Maar zo warm. dat kippeneie
ren gekookt uit het hof: gehaald
worden, dat klinkt bijna ongeloof
lijk. Toch is het gebeurd. Dc heer
J. van Maanen van de Soesterweg,
haalde uit zijn met golfplaten af
gedekt kippenhok 'n ci, dat door de
hitte was gekookt. De kip, die het
ex had gelegd, kan het niet gedaan
hebben, want het beest keek erg
onschuldig.
Het Soesterkwartier schijnt een
wonderlijke wijk. Een paar weken
geleden lag in de poelen aan de
Dollardstraal de paling voor het
grijpen en nu haalt men er weer
gekookte eieren uit een kippenhok.
Wie weet lopen als de temperatuur
zo hoog blijft eerstdaags de gebra
den kippen over de Soesterweg
Nederlandse candidaten
voor zwemtocht over
het Kanaal
Niet alleen de 20-jarige Dick
Schermer uit Venhuizen traint zich
om in de komende maanden de
overtocht zwemmend over Het Ka
naal te wagen, maar ook de 16-ja-
rige Dini Bakker uit Schagen. Dit
meisje heeft reeds enige malen gro
te afstanden op het IJsselmeer ge
zwommen en toonde daarbij een
uitstekend uithoudingsvermogen.
Zaterdagmorgen a.s. start zij om
zeven uur in Stavoren om zwem
mend naar Enkhuizen te gaan, een
afstand van 22 km.
9(9999
