Nederland en de Rijksdelen komen
tot culturele samenwerking
Opdat wij niet vergeten
In België binnenkort geen
distributie meer
Sterfte van t.b.c.-patienten
sterk gedaald
Maar het is niet allemaal goud wat
bij onze Zuiderburen blinkt
Gelijkgerechtigdheid als
uitgangspunt
Geen politieke
invloeden
Verwoesting en wederopbouween
aangrijpend boek
De KLM heeft een eiöem sanatorium
Dr. Hugo Eckener
80 jaar
Zaterdag 14 Augustus 1948
3
T N October van dit jaar, dan
breekt er in België een gouden
tijd aan! Dan komt er een algeheel
einde aan het distributiestelsel, dat
kort voor de oorlog ook in dat land
zijn intrede deed.
Nu ja, gouden tijd is misschien
wel wat veel gezegd. Het w natuur
lijk wel heerlijk als je van het ge
knoei met bonnen af bent; als je
niet meer hoeft te passen en te me
len om de distributie-eindjes aan
elkaar te knopen. Maar daar staat
tegenover dat het leven in België
duur is geworden, schandelijk duur
en dat het niet alleen voor beremide
Nederlanders geen doen is met hun
schamele francs wat aardigs te
kopen, maar dat het ook voor de
Belgische arbeiders en kleine kan
toorbedienden haast onmogelijk is
rond te komen.
EEN ongelukkig nevenverschijn
sel van de opheffing van tal
van distributiemaatregelen in het
verleden is namelijk geweest dat
de prijzen met sprongen omhoog
gingen. Wel heeft de regering ge
tracht door compensatie-uitkerin
gen aan de „economisch zwakke
ren" (dat zijn die Belgen, welke
minder dan fr 72.000 per jaar ver
dienen) alsmede door „stiptheids
premies", „aanwezigheidspremies"
en „dubbele vacantiepremies" de
loonstop enigszins te verlichten,
maar deze verkapte loonsverho
gingen hebben geenszins gelijke
tred gehouden met de algemene
prijsstijging. Het gevolg hiervan is
dat het gros der arbeidende bevol
king slechts weinig koopkrachtig
is.
Het merendeel der prachti
ge en kostbare artikelen in de
etalages der grote Brusselse
luxe-zaken, waarop de vreem
deling zijn ogen uit kijkt, kan
dan slechts door een betrekke
lijk klein gedeelte der bevol
king worden aangeschaft.
Het gemiddelde loon van een
Belgische arbeider gaat zeker niet
uit boven de fr. 4000 per maand
en men kan zich een beeld vor
men van de zeer bescheiden wijze,
waarop hij moet leven, indien men
weet dat een gezin van twee per
sonen alleen voor de aankoop van
levensmiddelen minstens 2500 frs.
per maand moet reserveren.
„Laat U niet beet nemen!"
Vrijwel ongemerkt zijn de prij
zen der artikelen voor eerste le
vensbehoeften zoals aardappelen,
vlees en boter meer dan 30 pro
cent gestegen en deze verhoging is
slechts ten dele opgevangen door
de compensatie-uitkeringen, die de
regering verricht sedert zij de
subsidies op de levensmiddelen
heeft opgeheven.
Aan pogingen om de prijsstijging
een halt toe te roepen heeft het in
tussen riiet ontbroken en de cam
pagne, die de regering in het afge
lopen jaar heeft gevoerd ligt nog
in aller geheugen. Overal kon men
de slagzin „laat u niet beetnemen"
lezen en de prijscontróle sloot al
leen reeds in Brussel een kleine
300 winkels, die zich aan prijsop
drijving hadden schuldig gemaakt,
een daad waarop de Belgische win
kelstand prompt antwoordde met
een staking van 24 uur.
Wanneer de Belgische huis
vrouw thans op deze veldtocht
tegen de duurte, die niet min
der dan 34 millioen francs ver-
In België binnenkort geen dis
tributie meer.' Daar gaan ze een
gouden tijd tegemoet, zal me
nigeen denken. Maar zulk een
gouden tijd als waaraan deze
oude gilde huizen op de Grote
Markt te Brussel herinneren zal
het voorlopig niet worden. Of
was het toen niet alles goud wat
er blonk
Dit is nu de nieuwe
mode
1~\ IT is nu de nieuwe mode zoals
Parijs, dat op het ogenblik zijn
modellen voor de herfst en de win
ter toont, die decreteert.
Deze creatie van Lucile Manguin,
Santa Fé" genaamd, toont duide
lijk de lange, zeer nauwe rok, wel
ke de Parijse modekunstenaars
thans voorschrijven. Het bovenste
deel is gemaakt van oranje stof en
afgezet aan hals en mouwen met
bont in dezelfde tint als de rok, die
van kastanjebruine velours ver
vaardigd ia.
slond, terugblikt kan zij slechts
constateren, dat zij een mis
lukking is geweest en geen en
kele invloed heeft kunnen uit
oefenen op het prijsverloop.
Frappant was wel dat tijdens
deze campagne ter bestrijding van
de prijsverhoging, de Belgische
spoorwegen, die al hun locomotie
ven met de bekende slagzinnen
hadden volgeschilderd op zeker
ogenblik plotseling hun prijzen met
niet minder dan 20 procent "Ver
hoogden, een daad, die er niet toe
bijdroeg om het vertrouwen der
bevolking in de prijspolitiek der
regering te versterken.
iloe kom ik er uit?
Een veel voorkomend verschijn
sel groter dan voor de oorlog
is dat van de werkende getrouwde
vrouw. Slechts indien man en
vrouw samenwerken is het een ge
zin uit de arbeidersklasse mogelijk
zijn levensniveau te verhogen en
iets aan te schaffen van de vele
heerlijkheden, die de grote waren
huizen vullen. Om het gezinsinko
men te vergroten ziet men zelfs
vrij veel, dat de man een dubbele
betrekking heeft en er dan niet
tegen opziet vaak 14 uur per dag
te werken.
In het algemeen kan men wel
zeggen, dat het feit, dat in België
de distributie binnenkort zal zijn
opgeheven, nog geenszins betekent,
dat hierdoor het levenspeil der be-^
volking zal verbeteren. Tot nu toe
heeft men integendeel de slechte
ervaring opgedaan, dat het vrij
geven van vroegere gedistribueer
de artikelen bijna automatisch tot
een nieuwe prijsstijging leidde.
Duits-Amerikaans toneel
op tournee
Ter gelegenheid van de 200ste
geboortedag van Gofethe bereiden
de „Players from Abroad", het
enige toneelgezelschap in Amerika,
dat regelmatig met stukken in het
Duits optreedt, een groot „Goethe-
festival" voor. Men heeft een nieu
we enscenering gemaakt van Faust
die het eerste en tweede deel zal
omvatten.
Het gezelschap heeft verder
plannen een tournee door Europa
te gaan maken met Amerikaanse
stukken in de Duitse taal. Op deze
tournee zullen zij gaan door de
Amerikaanse zone van Duitsland,
door Oostenrijk en door Zwitser
land, Nederland en Zweden.
Jubileumfilm bijna
voltooid
Van de vele plannen om ter ge
legenheid van het regeringsjubi
leum van de Koningin een grote
Nederlandse film te maken is vrij
wel niets terecht gekomen. De stu
dioruimte was niet voldoende en in
het buitenland draaien was on
doenlijk. Toch zal er een nationale
film komen. Polygoon-Profilti zal
een korte film vervaardigen, onder
de titel „Moeder des Lands", die
tijdens de feestdagen zoveel moge
lijk verspreid zal worden over het
land. Scenarioschrijver is A. Kool
haas, voor de muziek adviseert
Rutger Schouten.
Muziekcommissie Unesco
Een commissie van muziekdes-
kundigen van de Unesco, onder
voorzitterschap van de Nederlan
der dr. A. A. Snijders, heeft een
aantal technische aanbevelingen
(Spgesteld, waarmede men» de vor
ming beoogt van een muziekcen
trum en de opstelling van een cata
logus voor gramofoonplaten. Het
muziekcentrum zou een wereldin
dex moeten bijhouden, die kunst
en volksmuziek van Oost en West
omvat. In de commissie hebben
verder nog zitting vertegenwoordi
gers uit Frankrijk, Zwitserland,
Engeland en de V.S.
„Life" over jubileum
der Koningin
In het nummer van 16 Augustus
van het Amerikaanse tijdschrift
„Life" worden vijf foto-pagina's ge
wijd aan het regeringsjubileum van
koningin Wilhelmina.
De foto's geven een beeld van de
hoogtepunten van de regering der
koningin, vanaf haar inhuldiging in
1898 tot de erepromotie van me
vrouw Roosevelt in de universiteit
van Utrecht in April van dit jaar.
„Life" schrijft het volgende:
Het Nederlandse hof onder ko
ningin Wilhelmina is altijd conser
vatief geweest (sommigen noemden
het saai). Wat er ook aan glans
ontbrak, werd echter ten volle; ge
compenseerd door de waardigheid
en de integriteit, en door het be
grip voor noden en verlangens van
het volk. dat aan het hof werd ge
toond.
Koningin Wilhelmina, aldus het
blad, overwon een verouderd Ne
derlands begrip, n 1. dat Nederland
door koningen geregeerd behoort te
worden. Thans, na een halve eeuw
van uitstekend vrouwelijk bewind,
twijfelen weinig Nederlanders er
nog aan, dat de eerste koningin
luister heeft bijgezet aan de ge
schiedenis van het Huis van Oranje.
Focke Wiilff jagers scboten
De Saint-Exupéry neer
Het mysterie, dat nog hing om
de dood van de Franse schrijver
Antoine de Saint Exupéry, is opge
lost. Deze bekende Franse schrij
ver, een der grootsten van de he
dendaagse literatuur, vertrok op 31
Juli 1944 uit Corsica voor een ver
kenningsvlucht over Zuid-Frank
rijk. Hij keerde niet terug. Zijn
laatste grote werk was „Citadel".
Tot voor kort verkeerde men in
de onzekerheid over de wijze,
waarop de vlieger verdwenen was.
Kort geleden echter las een Duitse
student, die in die tijd stafchef was
van een afdeling van de Luftwaffe
een artikel over de Saint Exupéry.
Hij beschikte nog steeds over de
rapporten van de uitgevoerde ac
ties die volvoerd waren met Focke
Wulff jagers en toen hij die nazag
bleek, dat zijn vliegers op de 31ste
Juli 1944 een Frans vliegtuig boven
zee hadden neergeschoten. De
plaats en het uur klopten volko
men met de reisroute van de Fran
se schrijver.
Een dag voor zijn vertrek had
Antoine de SaintExupéry nog 'n
brief geschreven aan zijn vriend
Pierre Dalcft, waarin hij mismoe
dig zei: „Als ik neergehaald word,
vertrek ik zonder spijt. De toe
komst jaagt mij angst aan. Ik was
geboren om tuinier te worden
(Van een onzer redacteuren)
Nu men doende is de politieke en
economische verhoudingen tussen
Nederland en de Rijksdelen op een
nieuwe basis te stellen, verdient de
steeds meer veld winnende idee do
aandacht, dat hierbij ook op cultureel
gebied de gelijkgerechtigdheids-ge
dachte als richtlijn moet gelden. Uit
dit besef is de Stichting voor Cultu
rele samenwerking tussen Nederland,
Indonesië. Suriname en de Neder
landse Antillen voortgekomen, die in
Februari in het bijzijn van de minis
ters Bcel en Jonkman geïnstitueerd
werd.
„Wij zien de culturele samenwer
king op basis van vrijwilligheid," zei
prof. dr. J. H. A. Logemann, voor
zitter van het bestuur van de Stich
ting voor Culturele Samenwerking in
zijn openingsrede. In de practijk be
tekent dit. dat de Stichting voor
Culturele Samenwerking de Over
zeese Gebiedsdelen wil activeren, zo
dat zij zo spoedig mogelijk komen tot
het oprichten van zusterinstellingen
wat inmiddels in Suriname reeds
gebeurd is door het totstandkomen
van het C C S., het Cultureel Comité
Suriname. Op cultureel gebied zal
Suriname b.v. dus nu zijn eigen wen
sen naar voren kunnen brengen en
niet langer meer, ook op dit terrein,
volstrekt afhankelijk zijn van Ne
derland. Dit zal de zelfwerkzaamheid
stimuleren, zowel als de culturele
„efficiency" verhogen Tenslotte zul
len uiteindelijk de Surinamecs zelf
het besté weten, waar in hun land
behoefte aan is. De Nederlandse zus
terinstelling zal de Surinamcrs daar
bij kunnen adviseren.
Vanzelfsprekend heeft voorlopig de
Stichting voor Culturele Samenwer
king te Amsterdam nog het leeuwen
deel in de activiteit. Men heeft in In
donesië zowel als in de West een
enorme belangstelling voor de Wes
terse cultuur. (Uitdrukkelijk heeft
prof. Logemann in zijn openingsrede
vastgesteld, dat de Stichting niet uit
sluitend Nederlandse, doch in het al
gemeen Westerse cultuur dient te
dragen. Hoe kan het ook anders in
fcuuneii vanen, omdat die beelden
me bij blijven en duizenden her
inneringen oproepen, die zich in
mijn brein aftrekken aan elkaar:
huizen verrijzen voor mijn geest,
die in puinwolken uiteen barstten,
gezichten van mensen, die op smar
telijke wijze de dood vonden, mon
den, die niet meer lachen, ogen,
reeds lang verglaasd.
„Opdat wij niet vergeten" zou dit
boek kunnen heten, als deze woor
den - o schande! - al niet afge
zaagd zouden klinken voor onze
oren. Nu heet het nuchter „Ver
woesting en wederopbouw", een
titel, die de inhoud van dit door
„Contact" uitgegeven boek overi
gens niet geheel dekt. De korte
tekst van Ir Th. P. Tromp beschrijft
in vogelvlucht de geschiedenis van
ons land tijdens de bezetting en is
niet alleen in het Nederlands maar
ook in een wat vrije Engelse ver
taling afgedrukt, evenals de bij
schriften van de foto's. Van de ver
woestingen en de herbouw geeft de
schrijver een helder beeld en ook
Razzia! Terwijl in de huizen de
klopjacht op mensen plaats vond,
patrouilleerde de Grüne Polizei
door de uitgestorven straten. (Af
beelding in „Verwoesting en We
deropbouw",).
Monument voor Wagenaar
Voor de bekende Nederlandse
toonkunstenaar Johan Wagenaar
zal een monument worden opge
richt. Het zal bestaan uit een borst
beeld op voetstuk en wordt in
eigendom, beheer en onderhoud
aan de gemeente Utrecht aangebo
den. De buste is vervaardigd door
de beeldhouwer Odé te Bilthoven
en zal een plaats krijgen op het
Servaasbolwerk, tegenover het
huis, waar Wagenaar geboren is.
De totale kosten zijn geraamd op
5250 gulden. Zo mogelijk zal het
monument onthuld worden bij de
eerstvolgende herdenking van de
geboortedag van Johan Wagenaar
op 1 November 1948.
DE horloges van de K.L.
M.-vliegers moeten al
tijd de juiste tijd aanwijzen,
omdat het voor de positie
bepaling van het grootste
belang is, dat men precies
weet op welk tijostip men
de daartoe benodigde waar
nemingen doet. De vliegers
beschikken daarvoor dan
ook over horloges, die tot
de beste van de wereld
behoren.
Desondanks laat men
toch niets aan het toeval
over; zelfs het beste horlo
ge kan in de practijk ontoe
laatbare afwijkingen gaan
vertonen. Om er zeker van
te zijn, dat een horloge on
berispelijk zijn taak ver
vult, wordt het geregeld
gecontroleerd; daaAoe
heeft de instrumentenafde
ling van de K.L.M. de be
schikking over een appa
raat, waarvan tot nu toe in
ons land slechts enkele
exemplaren aanwezig zijn.
Dit apparaat, de Timeo-
graph genaamd, is een
Amerikaanse vinding: het
bestaat uit een kastje,
waarop links het te testen
horloge bevestigd wordt.
De tikken van het horloge
worden door een microfoon
opgevangen en langs elec-
trische weg versterkt. Door
de aldus opgewekte stroom
stoten drukt een electrische
spoel een schrijfstift en een
schrijfmachinelint op een
papieren strook, waarop
een schaalverdeling is ge
drukt. Op deze strook ko-
hien dus naast elkaar een
groot aantal streepjes te
staan, voor elke tik een.
Nu bestaat een tik van
een horloge uit twee ver
schillende geluiden, die
vlak op elkaar volgen; voor
elk van deze beide geluiden
komt op de papierstrook
ook een streepje te staan,
en wel zo, dat de twee
streepjes, die een tik vor
men, schuin onder elkaar
staan. Uit de onderlinge af
stand tussen de streepjes
kan men afleiden welke on
regelmatigheden zich in de
loop van een bepaald hor
loge voordoen.
Een test van een horloge
op dit apparaat duurt vier
en twintig uur; het komt
immers dikwijls voor. dat
een horloge na vier en
twintig uur blijkt volko
men gelijk te lopen, terwijl
het in de tussenliggende
tijd afwijkingen heeft ver
toond, die elkaar weer heb
ben opgeheven.
Het testen geschiedt door
de I.E.R.A. (Instrumenten,1
Electriciteits- en Radio Af
deling) op Schiphol en de
vakkundigheid van de tech
nici van deze afdeling staat
er borg voor, dat de gecon
stateerde afwijkingen wor
den opgeheven. Dan be
schikt de vlieger weer over
een horloge, dat volkomen
aan de strenge eisen die hij
moet stellen, voldoet.
Honger tekende de gezichten. (Af
beelding in „Verwoesting en We
deropbouw").
de strijd van ons volk, in de be
narde oorlogsdagen is in enkele lij
nen goed getroffen.
Maar de foto's, daar gaat het om.
Déze maken dit boek tot een
rijk bezit. Men zal er altijd weer
naar grijpen als men aan de
bezetting terugdenkt en men zal
er steeds opnieuw de kracht uit
putten om te strijden tot het uiter
ste, opdat een mateloze jammer,
verschrikking en knechting als die
van 1940-'45 niet opnieuw over ons
volk komen.
Wij bladeren in het boek. Een
vernielde brug, een brandende stad,
een wanhopige vrouw achter haar
verbrijzelde ruiten, levenloze licha
men in een gebombardeerde straat,
een in puin geschoten toren en
dan... kruipt ons de woede in de
keel als wij een kolonne nazi-sol
daten zien marcheren door een Ne
derlandse stad. Joden worden bij
eengedreven in Amsterdam, hulpe
loze mensen liggen geknield op
straat met de handen omhoog, daar
trekken ze heen, als vee naar de
slachtplaats. Het verzet bloeit op,
geheime zenders, chemicaliën, per
soonsbewijzen. wapenen. Als bees
ten worden verzetsstrijders neerge
schoten, maar kameraden dekken
hun lijken met de Nederlandse vlag.
Verder gaan wij, met reuzenschre
den. De geallieerden landen uit de
lucht bij Arnhem, er wordt gevoch
ten om de'brug, vuur, rook, puin,
de bevrijding nadert. Maar eerst
komt nog de hongerwinter. Huizen
worden afgebroken om brandstof te
winnen uit hout, de schepen sui
kerbieten komen binnen, de hon-
geroptochten formeren zich, kinde
ren, grijsaards bedelen om een
korst brood en in de kerken wor
den de uitgeteerde lichamen der
gestorvenen onder papier en lap
pen neergelegd omdat er geen kis
ten zijn voor een begrafenis. Dan,
opnieuw grijpt het ons aan, dan
komt de bevrijding, voedselpakket
ten, feesten, weerzien, herbouw,
nieuwe bruggen, nieuwe schepen,
nieuwe huizen, maar ook het blij
vende nooit aflatende leed om hen,
die de blijde dag niet mochten be
leven. Er zijn in dit boek 1*71 foto's
bijeengebracht, nogmaals: prachti
ge foto's, maar geen foto's, die blij
en gelukkig maken, wel triest, wee
moedig en stil.
De nacht is gedaald. Een late voor
bijganger komt nog langs mijn wo
ning. Vreemd, het valt mij op hoe
stil het is in de stad. De straatlan
taarns branden. Er zijn geen vlieg
tuigen in de lucht. Een bombarde
ment is vannacht niet te verwach*
ten. Ook niet een auto, die voor
rijdt en de vuist van een Gestapo
man op de deur van ons huis. Neen,
het is voorbij. Ik was er weer ge
heel door gegrepen, maar het is er
niet meer, die druk, die angst, die
ontzetting. Vreedzaam slapen de
mensen in de huizen rondom, mor
gen wacht het werk in een vrije
wereld, waar weer de vrije lach
klinkt van vrije mensen.
Ik zal mijn lamp uitdraaien. Ik
zal trachten het van mij af te zet
ten, neen, ik zal niet trachten te
vergeten. Het zou niet lukken, want
vergeten, d i t vergeten, dat kunnen
wij niet.
deze tijd. die van elke Nederlander.
Fransman. Belg. Deen of Engelsman
verlangt, dat hij in de eerste plaats
denkt in termen van zijn Europcër-
schap?) In de Overzeese Gebiedsde
len heeft men ons voorlopig nog min
der te bieden, dan wij hun. Een blad
als „Gema Suasana", een soort Indo
nesische „Reader's Digest" met de ta
lentvolle Indonesische dichter Chairil
Anwar als redacteur, heeft in Indo
nesië groot succes en de Inhoud er
van staat op beduidend hoger niveau
dan het soortgelijke Amerikaanse
blad. In de inhoudsopgaven komen
herhaaldelijk namen voor als André
Malraux, André Gide, E. du Perron.
BertVand Russell, Denis de Rougc-
mont. George Orwell, e.a. Hopelijk
echter zullen ook onze Overzeese Ge
biedsdelen zelf hierin een meer ac
tieve rol gaan spelen.
Veel hangt er uiteraard af van de
wijze, waarop de plannen ten uitvoer
worden gebracht. Er zal tegen moe
ten worden gewaakt, dat de culturele
manifestaties te zeer beperkt blijven:
alle bevolkingsgroepen moeten eraan
deel kunnen hebben. Het is gemak
kelijk Nederlandse artisten en we
tenschapsmensen uit te zenden, doch
men moet ervoor zorgen, dat elke
bevolkingsgroep van deze uitzendih-
gen kan profiteren.
Los van iedere politieke voorin
genomenheid is er een organisatie
tot stand gekomen, die zich ten
doel stelt op basis van vrijwillig
heid en gelijkgerechtigdheid de
culturele samenwerking tussen
Nederland en de Overzeese Ge
biedsdelen te bevorderen. In be
stuur en Raad van Bijstand zijn
vrijwel alle politieke partijen van
linjts tot rechts vertegenwoor
digd. Bekendo figuren hierin zijn:
voorzitter van het bestuur, prof.
dr. J. H. A. Logemann; directfu-
ren, dr. F. J. R. Verhoeven, oua
landsarchivaris in Batavia, en C.
Mculeman. Verder letterkundigen
als mevr. dr. Elisabeth du Perron
De Roo& Victor E. van Vries
land, Anton van Duinkerken en
H. M. van Randwijk; de oud-mi-
nister van O. K. en W. prof. dr.
G. van der Leeuw, mr. dr. J. Ba
rents. oud plv. hoofdredacteur van
de Nieuwe Nederlander, het A.R.
Tweede Kamerlid H. J. W. A.
Moijerink en als vertegenwoordi
gers van Suriname: Lou Licht
veld (de schrijver Albert Helman)
en R. van Lier.
Het sterftecijfer van t.b c.-patiëntcn beweegt zich nu na de bezettings
tijd, weer in dalende lijn. Vanaf het jaar 1900 tweo honderd sterf
gevallen op 100.000 inwoners bleef de curve zich, behoudens een
stijging in de eerste wereldoorlog, in dalende lijn bewegen. In 1939
waren er veertig sterfgevallen op 100.000 inwoners. Tijdens de tweedo
wereldoorlog echter werd het sterftecijfer verdubbeld en slechts met
inspanning van alle beschikbare krachten kon dit hoge cijfer na do
oorlog worden gedrukt In 1947 was de situatie aanzienlijk verbeterd
en het sterftecijfer van 37 op de 100.000 inwoners lag reeds weer be
neden het gemiddelde van voor de oorlog.
Wat het aantal ziektegevallen betreft
wordt evenwel met bezorgdheid een
niet onaanzienlijke verhoging gecon
stateerd. Deze verhoging wordt gewe
ten aan een werkelijke toename van
het aantal gevallen en aan acUevcre
contröle, waardoor meer ziektegevallen
aan het licht komen In de eerste drie
maanden van dit Jaar zijn ongeveer
vijf duizend nieuwe gevallen geno
teerd, een getal, dat belangrijk hoger
ligt dan dat van voor de oorlog. Or
ganen op het gebied der t b c.-bestrij
ding proberen^met consultatlcbureaux
mobiele teams die de provincies af
gaan en door massa-doorllchtlng van
bevolkingsgroepen het gevaar te keren
en te voorkomen Het ligt In de bedoe
ling de gehele bevolking van Nederland
In de komende Jaren op tuberculose te
onderzoeken. Dit is technisch mogelijk,
doordat thans de daarvoor benodigde
apparatuur aanwezig ls Men hoopt dan
ook te kunnen beschikken over een
groter aantal bedden dan de tiendui
zend. waarover de sanatoria nu de be
schikking hebben. Verder bestaat er nog
altijd een tekort aan stafpersoneel en
gediplomeerde krachten in ziekenhuizen
en sanatoria. Leerling-verpleegsters zijn
In voldoende mate aanwezig.
De verhoging van het aantal ziekte
gevallen geldt op opvallende wijze bij
kinderen van veehouders Door het
drinken van ongepasteuriseercfe melk
de melk voor de grote steden Is ge
pasteuriseerd en vooral ook door de
nabijheid van runderen met open long-
tuberculose, lopen deze kinderen groot
gevaar besmet te worden. Na de oor
log ls de gezondheidsdienst voor dieren
ln het leven geroepen, die zich bezig
houdt met de bestrijding van besmette
lijke ziekten onder dieren; hieronder
valt ook de t b.c.-bestrijding De kos
ten hiervan worden door de veehou
ders zelf gedragen, doordat zij van het
bedrag, dat zij van het landbouw-ega-
llsaticfonds ontvangen, vrijwillig op
Iedere honderd kg melk vijf cent af
staan Dit bracht vorig Jaar ruim
f 1 300 000 op
Goede resultaten
De bestrijding van tuberculose onder
dieren geschiedt door dierenartsen on
der toezicht van de directeur van de
Gezondheidsdienst De runderen wor
den leder Jaar gctubercullnecrd. wan
neer zij op stal komen: de reagerende
dieren worden klinisch onderzocht
Worden er positieve rcactfes waarge
nomen. dan adviseert men de veehou
der die dieren geïsoleerd te houden.
De veehouder ls verplicht runderen met
open longtuberculose te laten slachten
De vleeskeuring onderzoekt, welke de
len nog geschikt zijn voor consumptie
In 'n dergelijk geval geeft de staat aan
de veehouder een tegemoetkoming .ln
de schade Het werk van de Gezond
heidsdienst voor dieren heeft vooral in
provincies waar vee gefokt wordt,
goede resultaten opgeleverd
Deze dienst vond evenwel bij het be
gin van zijn werkzaamheden een vee
stapel. waarvan 40 rnet tuberculose
geïnfecteerd was. Daardoor kan het
nog Jaren duren, voordat de gehele Ne
derlandse veestapel vrijgemaakt is van
tuberculose. In vcetceltkringen hoopt
men. dat het Rijk dit werk ln de toc-
k« mst met subsidies zal gaan steunen
Donderdagavond is het Engelse
s.s. „Ocean Angel" uit Rotterdam
met een lading van 9000 ton Neder
landse steenkolen naar Semarang
vertrokken. Deze eerste versche
ping zal van tijd tot tijd door meer
dere worden gevolgd. De Ned. In
dische Gasmaatschappij, die deze
steenkolen uit ons land betrekt, wil
hiermee de gascokes, welke door de
gasfabrieken in Indië worden ge
produceerd, verbeteren. Door het
verkrijgen van betere gascokes zul
len voordelen ontstaan voor de wa
terstofwinning en voor de suiker
industrie.
Nog vol plannen
Dinsdag 10 Augustus vierde in
zijn villa aan het Meer van Con-
stanz aan de Zwitserse grens een
man, wiens naam in de geschiede
nis van dc Europese luchtvaart met
eerbied wordt genoemd, zijn tach
tigste verjaardag Dr. Hugo Ecke
ner. Eckener die uit Slees wijk komt
en psychologie gestudeerd heeft,
trad, 40 jaar oud, in dienst van
graaf Zeppelin, die toen, in 1908,
met de L.Z. 4 zijn eerste grote tocht
deed, die met een noodlanding en
totale vernietiging van het lucht
schip eindigde. Maar Zeppelin en
Eckener waren mannen van grote
wil, die niet alleen deze „tegen
slag" maar ook spoedig de nawer
king van de eerste Wereldoorlog
hadden te overwinnen en inder
daad ook overwonnen. Reeds in
1924 vloog Dr. Eckener op zijn
vlucht van Friedrichshafen naar
Lakehurst over de Atlantische
Oceaan. In 1928 deed de L.Z. 127,
„Graf Zeppelin" genoemd, deze
tocht heen en tertig èn een jaar
later volgde een „reis om de we
reld" met hetzelfde schip: Frie
drichshafen - Tokio - Lakehurst -
Friedrichshafen in twintig dagen.
De ramp van Lakehurst, waar
het met waterstof gevulde lucht
schip „Hindenburg" verbrandde
in 1937, terwijl onderhandelingen
gaande waren tussen Amerika en
Duitsland over het zo belangrijke
helium en de nadering van een
nieuwe oorlog dwongen Eckener
andermaal zijn werk te staken. Of
het ideaal van het volmaakte lucht
schip, waarnaar Eckener nog steeds
enthousiast streeft, in de naaste
toekomst te verwezenlijken is, is
nog steeds niet zeker. Zoals bekend,
vertoefde Eckener het vorige jaar
enige maanden in de Verenigde
Staten, die na de oorlog het initia
tief tot het bouwen van nieuwe
zeppelins hebben overgenomen. De
„Zeppeling Goodyear Aircraft Cor
poration" in Akron in de staat
Ohio heeft plannen tot het bouwen
van een reusachtig luchtschip van
28.000 kubieke meter voor het bur
gerlijk verkeer, dat ingeschakeld
wordt in het trans-oceaanverkeer
en de leemte moet vullen, die op
grote afstand blijft bestaan tussen
schip en vliegtuig; want het lucht
schip wint het in snelheid van de
stoomboot en in rentabiliteit, bij
zware lasten en misschien ook wel
in veiligheid en comfort, van het
vliegtuig.
En zo smeedt dr. Eckener, die
ook nu nog vol energie is en vol
verlangen, opnieuw te kunnen be
ginnen, in zijn idyllische villa bij
Constanz nieuwe plannen, waar
van hij hoopt, dat zij spoedig in
daden zullen worden omgezet.
In Engeland is op het ogenblik de oogst van de lavendel druk gaande.
Van 's ochtends vroeg tot 's avonds .laat wordt er gewerkt om dit geurige
kruid te plukken voor de parfumfabrieken. f
