DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
In de Leliestraat weten ze wat
een koningin toekomt
Er daagt een oplossing voor
de Berlijnse impasse
West-Duitslands voorlopig
parlement bijeen
Congres der Kerken nadert
Beide partijen tot
consessies bereid
Schuman voor zeer
zware opdracht
Schacht gezuiverd
BONNENLIJST
Donderdag 2 September 1948
'Achtste jaargang, No. 1112
Opgericht door de Stichting ..Hei Parool" - Giro 510330. Uit^aVCN.V De NieUWe PCTS Redactie en Administratie: Snouckoertlonn 7, Amcrsfootii
Bank: Rotterdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements- Telefoon redactie 4291, Telefoon administratie 6235*
DrIJs 31 cent p. w. of 4.— p. kw. Losse nummers 10 cent Hoofdredacteur: TI. DE BOORDEN
Woensdag zijn wederom do com
mandanten der \icr mogendheden,
die aan de bezetting van Duitsland
deelnemen bij elkaar gekomen, in
het enige gebouw, dat In Berlijn nog
- wordt gesierd door de broederlijk
naast elkaar wapperende vlaggen
van do Verenigde Staten, de Sowjet-
"Cnie, Engeland en Frankrijk.
Naar verluidt zouden goede vor
deringen zijn gemaakt bij pogingen
uit dë Berlijnse impasse te geraken.
Hierbij zouden de Westelijke mo
gendheden er in toestemmen, dat
het enige in Berlijn gangbare geld
de Sowjet-mark zal z\jn, terwijl de
Russen op hun beurt de thans 71
dagen oude blokkade van Berlijn
zullen prijsgeven.
Omtrent de besprekingen zel
ve bewaren de deelnemende par
tijen een strikte zwijgzaamheid.
Evenals in Moskou schijnt men
te willen voorkomen dat de con
ferenties lijden onder gebrek
aan discretie.
De plaatsvervangende burgemees
ter van Berlijn, dr. Friedensburger,
heeft zich tot de vier bezettende
mogendheden gewend met hot ver
zoek de stedelijke autoriteiten van
Berlijn te kennen ln de te nemen
beslissingen.
Afgezien van de conferentie te
Berlijn, weet het onder Franse con-
tróle tc Berlijn verschijnende blad
..der Kurier" te melden, dat het
baanvak van de spoorweg Berlijn
Helmstedt, dat door de Russen we
gens „herstel" moest worden geslo
ten, weer zover is opgeknapt, dat
gehoopt mag worden, dat binnen
kort het verkeer over deze lijn zal
kunnen worden hervat.
Duurte verzwaart taak
kabinetsformateur
Hoewel de Franse kabinetsforma
teur Robert Schuman van de Franse
Nationale Vergadering toestemming
heeft gekregen op te treden als ka
binetsformateur, stuit hij bij de uit
voering van zijn taak op zeer grote
moeilijkheden. Met name zouden de
Franse socialisten binnenshuis niet
tot overeenstemming kunnen komen
of zij al dan niet aan de regering-
Schuman zullen deelnemen.
Schuman, die zich voorstelt een
kabinet van de „middenweg" te
vormen, zou veel van de bezuini
gingsplannen van Paul Reynaud
willen overnemen. Waar deze plan
nen onder de arbeiders weinig popu
lair zijn, vrezen de socialisten, bij
verantwoordelijkheid een verder
verlies aan de communisten.
In een oproep tot de arbeiders
heeft het Franse vakverbond onder
communistische invloed, de C.G.T.
verklaard dat de lonen met ten min
ste tien procent zullen moeten wor
den verhoogd om deze aan t» passen
aan de voortdurende prijsstijgingen.
In vele delen van het land hebben
demonstratieve stakingen en op
tochten tegen de duurte plaats ge
vonden.
Duitse ontmanteling
wordt gestaakt
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, George Mars
hall, heeft Woensdag medegedeeld,
dat de V.S. met Engeland en
Frankrijk besprekingen voeren
over de mogelijkheid van beper
king of opschorting van het weg
voeren van fabrieksinstallaties uit
Duitsland.
Van gezaghebbende zijde te
Washington is medegedeeld, dat de
Amerikaanse regering tot de me
ning gekomen zou zijn, dat het
Europese herstelprogramma het
meest gebaat zou worden, wanneer
men de verdere ontmanteling van
Duitsland zou staken.
Mac Arthur looft zijn
Japanners
De geallieerde opperbevelhebber
in Japan, generaal Mac Arthur,
heeft ter gelegenheid van de derde
veriaardag der overwinning op Ja
pan verklaard, dat dit land ,,een
oase van betrekkelijke rust in een
gekweld en immer onrustig heelal"
is.
Mac Arthur zei, dat de Japanners
een „rustige en goed geordende
maatschappij" hebben, die de vrede
nastreeft. Japan gaf thans „alle vol
keren van het Oosten" een voor
beeld van de „wijsheid der demo
cratische gedachte".
In Spanje zullen in Novem
ber gemeenteraadsverkiezingen
worden gehouden, aldus een besluit
van de Spaanse ministerraad.
Stagnatie overleg der
Grote Vier door de
dood van Zjdanof
De dood van generaal Zjdanof zal
waarschijnlijk een korte onderbre
king veroorzaken in de viermogend-
hedenbesprekingen in Moskou.
Stalin én Molotof zullen bet, naar
men verwacht, buitengewoon druk
hebben lotdatf de begrafenis van
Zjdanof achter de rug is.
Omtrent de dood van Zjdanof. die
een der' nauwste medewerkers was
van maarschalk Stalin, schrift de
correspondent van A.P. te Moskou,
dat de kist met het stoffelijk over
schot van wijlen de secretaris-gene
raal van de opperste Sowjet Woens
dagavond opgebaard stond in het
huis der vakverenigingen te Mos-
Kou. De dodenwacht hierbij werd
onder meer betrokken door Stalin,
Molotof, Kaganowitsj, Malenkof cn
Mikojan.
Men zal zich herinneren dat Zjda
nof, een der leiders van de Komin-
form, de gangmaker was van de
heftige aanvallen op de regering
van Tito. Desondanks zegt de Joego
slavische regering in een telegram
aan de C.P. van de Sow jet-Unie,
dat zij het „wrede verlies van kame
raad Andrej Alexandrowitsj Zjda
nof" ten zeerste betreurt.
Publiek applaudisseert bij
de uitspraak
Dr. Schacht werd Woensdag in
hoger beroep vrijgesproken van de
beschuldiging een prominent nazi
te zijn geweest. Het hof gelastte,
dat hij in vrijheid gesteld zou wor
den.
Schacht was in het begin van het
vorig jaar door een denazificatie-
hof veroordeeld tot acht jaar
dwangarbeid.
Het hof was van mening, dat de
rol, die Schacht sedert 1936 ge
speeld heeft in de nazi-oppositie
meer dan voldoende tegenwicht
vormde voor de steun, welke hij
aanvankelijk aan Hitier verleend
heeft.
De uitspraak werd toegejuicht
door de toeschouwers, van wie
sommigen zelfs een bouquet bloe
men aan de vroegere president van
de Reichsbank aanboden.
Schacht heeft laten weten, dat
hij van plan is met zijn gezin naar
Meran, in Italiaans Tyrol, te ver
trekken en zich niet meer met de
politiek op le houden.
Naar A.F.P. verneemt zal dr.
Schacht op last der Amerikaanse
bezettingsautoriteitcn toch gedeti
neerd blijven, ondanks het feit, dat
hij door het zuiveringshof werd
vrijgesproken.
Berlijn krijgt alleen
adviserende stem
Niet ver van de plaats, waar in
1938 de ontmoeting plaats vond
van Chamberlain met Hitier, zijn
Woensdag 65 afgevaardigden uit de
Westelijke zones van Duitsland en
Berlijn in de universiteitsstad Bonn
bijeengekomen op de eerste zitting
van de parlementaire raad voor
deze zones.
Dr. Konrad Adenauer, de leider
van de Duitse christelijk-democra-
tische partij, is de eerste president
geworden van deze Westduitse
constituerende vergadering. Adolf
Schoenfelder, sociaal-democraat,
werd tot vice-president gekozen.
De militaire gouverneurs hebben
zich bij de plechtigheid door hun
politieke adviseurs laten vertegen
woordigen. Zelf zaten zij in Berlijn
opnieuw met maarschalk Soko-
lofsky aan een tafel.
Het deelnemen van vijf Berlijnse
politici, onder wie prof. Reuter en
Jakob Kaiser, aan de vergadering
te Bonn ziet men als symbool van
het verlangen naar een uitbreiding
der nieuwe republiek tot het ge
hele Duitse gebied. Men was even
wel realistisch genoeg om aan de
Berlijnse vertegenwoordigers niet
meer dan een raadgevende stem
toe te kennen.
Europese federalisten
vergaderen
Tweehonderd leden van dertien
Europese parlementen zijn te In
terlaken in Zwitserland bijeenge
komen om zich te beraden over
centrale regering voor geheel Euro
pa. Tot de vertegenwoordigde lan
den behoren Engeland, Frankrijk,
Italië, België, Nederland, Zwit
serland, Oostenrijk en Denemarken
Churchill heeft een boodschap
gezonden, waarin hij zeide: „We
zijn sneller vooruitgegaan dan een
jaar geleden zou zijn voorspeld
door welke politicus ook. Het suc
ces, dat ons gecombineerd streven
reeds heeft gehad, moet ons inspi
reren om voort te gaan en de zaak,
van belang voor Europa en de we
reld, te blijven dienen".
Weer een Soivjet-Rus naar
Engeland gevlucht? -
Volgens de New York Times zou
een kolonel van het Sowjet-Rus-
sische leger een deskundige op
luchtvaart- en rakettengebied
die naar zijn eigen bewering een
„speciale opdracht" voor maar
schalk Stalin zou hebben uitge
voerd. uit de Sowjet-Russische zone
van Duitsland naar Engeland ge
vlucht zijn. De kolonel noemt zich
volgens het blad Tokaef.
Tokaef, die reeds enige weken in
Engeland zou vertoeven, zou in zijn
verklaring zeggen, dat hij hoge
functies bij het Sowjet-Russisch mi
litair bestuur in Duitsland heeft be
kleed en eertijds een der secretaris
sen was van de Sowjet-Russische
sectie van de geallieerde bestuurs
raad in Duitsland.
Albert Sandler t
Albert Sandler, de bekende En
gelse violist, is op 42-jarige leeftijd
te Londen overleden. Sandler is
vooral bekend geworden in binnen-
en buitenland door zijn optreden
voor radio en gramofoon.
Een groot aantal oorlogsschepen heeft 'voor de duur van de feestelijk
heden in Amsterdam ligplaats gekozen in het Y, waar hun contouren
des avonds in het licht van talloze gloeilampen en schijnwerpers tegen
het donkere water afsteken. Ook de etablissementen en schepen van
de grote rederijen zijn geïllumineerd. Een overzicht van het Binnen-Y
met links op de voorgrond de Karei Doorman".
Medio volgende week zal de raad
met zijn werkzittingen beginnen.
Wanneer hij dit werk voor het eind
van October voltooid heeft, kan.
indien van een volksstemming
wordt afgezien, de grondwet nog
dit jaar van kracht worden en kan
nog dit jaar de eerste West-Duitse
bondsraad worden bijeengeroepen
om een minister-president te kie
zen.
Projectiel eist dode
Woensdagavond gebeurde in dc
van Swindenstraat te Amsterdam
een ernstig ongeluk, dat weer eens
toont hoe gevaarliik het is dubieuze
stukken ijzer op te rapen cn mee
naar huis te nemen. Een jongen van
veertien jaar vond tc Zandvoort een
stuk ijzer, dat hij meenam naar zijn
zolderkamer. Met een klap plofte
het meegebrachte stuk, dat een pro
jectiel bleek, uit elkaar. De jongen
werd gedood.
Nieuw boek van Churchill
Er komt een nieuw boek van de
hand van Winston Churchill in de
handel, genaamd „The gathering
Storm", waarin bittere critiek
wordt geleverd op de politiek van
leidende staatslieden in de jaren
tussen de twee wereldoorlogen.
In de Verenigde Staten gaat dit
boek reeds grif van de hand. In het
voorwoord van dit boek, geschreven
in Maart van dit jaar. noemt Chur
chill het conflict 1939—1915 „De
onnodige Oorlog".
„Lang leve Koningin Wilhelmtna,
lang Icye prinses Juliana, prins
Bernhardt cn dc kleine prinsesjes".
Dc tienduizenden Amsterdammers,
die zich op de Dam hadden verza
meld, brachten dc koninklijke fa
milie een langdurige, daverende
ovatie, toen dc Koningin cn haar
kinderen zich op het Palcisbalcon
vertoonden.
In Parkhotel Westcrsingel 70
72 Rotterdam exposeert de kunst
handel „Int Constigh Werck" tot
11 Sept. a s. ambachtskunst van een
groot getal exposanten.
STAPVOETS ging gis- open auto werd gestrooid. Den Haag om van de ver-
termiddaa de konink- in de Leliestraat had men moeienissen te bekomen.
comité onder voorzitter-
termiddaq de könink- in de Leliestraat had men moeienissen ie oeKomen. schap van burgemeester
Hike auto door dc Am- ecn eramofoonplaat van Woensdagmiddag is Prins d'AIUy dc voorlopige op-
sierdamse volksbuurten het Wilhelmus bij de hand Bernhard naar de „Nahin- brengst aan de koningin
'oners Eilan- gehouden, zïdat toen de to" geweest, dat is een han- aangeboden. Amsterdamse
stoet naderde het gejuich dclstentoonstelling in Am- studenten schonken dc
nog werd overstemd door stcrdam. Hij was nog net koningin een mooie stoel,
ons volkslied dat tientallen op tijd in het paleis terug £°..J?^sl?fM8d deed mee
de Jordaners, Eilan
ders en bewoners van de
Dappcrbuurt, die Dinsdag
hun koningin niet hebben
kunnen zien, kregen nu
misschien een betere kans
een glimp van haar en
van het op prinses Marij
ke na voltallige prinselijke
gezin op tc vangen.
De nauwe straatjes van
de Jordaan; de Hazenstraat,
de Tweede Laurierdwars
straat. de Eerste Bloem-
dwarsstraat, de Leliestraat,
de Binnen-Oranjeslraat en gelde,
hoe ze verder mogen heten, Bij het begin van de
zijn geen gewone, geen Eilanden bood de 88-jarige
„nette" straten. Men voelt mevrouw Boon de vorstin-
daar geen behoefte zijn ge- nen bloemen aan. Zij was
voelens te smoren. De destijds dienstmeisje in een
vreemdeling die hier de villa in Apeldoorn en had
ontstemming van de buurt daar de koningin als jong
luidsprekers in de nauwe
straat uitstortten. Hoewel
het klaarlichte dag was
waren om toch maar voor
al geen feestelijke noot te
missen alle lichtjes aange
stoken. De meest zonder
linge straatversiering die
de vorstelijke gasten te
zien kregen was een me
terslange Gelderse worst,
die tussen de huizen bun-
om vervolgens aan
rondrit, zie boven, deel te
nemen
Woensdagavond gingen
prinses en prins samen uit.
Ze lieten de kinderen thuis
en maakten een rondvlucht
boven Amsterdam. Ze had
den er geen spijt van. Am-
de me* ecn miniatuur wetsrol
een blauwlederen cas-
settte. De Britse sectie van
de „Anglo-Netherlands
Sport Association" geeft
ecn 64-delig koffie en thee
servies cn de Nederlanders
in Denemarken gaan een
boom planten.
Burgemeester d'Ailly
Koningin onderscheidt
dr. Visser 't Hooft
De bevindingen van de eerste
sectie (de universele kcïk in Gods
Heilsplan) die vergaderd heeft on
der voorzitterschap van de bisschop
van Hannover dr. J. E. R. Lilje,
v ■den Woensdagochtend ter ple-
jUcczlttlng besnroken.
Ec&van dG A-uiangrlJksr4.-' vccrgc-
stelf£* amendementen werd aan
de orde gebracht door B. E. Mays,
van de „National Baptist Conven
tion" te Georgia in de V.S. Zijn
voorstel betrof punt 20 van het
rapport. Hierin komt de zinsnede
voor, „dat er in de kerken nog
rassen-discreminatie is en klassen-
schijn." Spreker wenste hieraan
toe te voegen „behoudens theologi
sche verschillen moeten wij toege
ven dat kerkpn van dezelfde ge
loofsrichting vaak gescheiden zijn
alleen door ras en kleur."
Het beleid der kerken was het
onderwerp, dat de tweede commis
sie in studie genomen heeft.
Woensdagochtend kwam het rap
port, dat hierover werd opgesteld
aan de orde, nadat de assemblee
het rapport had besproken over de
universele kerk in Gods Heilsplan.
Dit rapport werd door de assem
blee goedgekeurd behoudens een
vrij omvangrijk daarin vervat ad
vies, inzake het gezag van de we
reldraad. Ten aanzien van dit punt
zal de commissie nader overleg
plegen en een nieuw ontwerp sa
menstellen.
Het rapport van commissie drie,
handelend over programma, orga
nisatie en budget, werd aan het
begin van de middagzitting zonder
veel discussie of belangrijke wijzi
ging door de assemblee goedge
keurd.
Een bijzonder moment tijdens
de middagzitting was het toen
dr. W. A. Visser 't Hooft, alge
meen secretaris van de We
reldraad der Kerken, bevor
derd v/erd tot ridder in de or
de van de Nederlandse Leeuw.
Hij ontving deze hoge on-
sterdam was uit de lucht heëft héroverigens v"osiJ
misschien nog wel mooier
dan op de begane grond en
zeker minder druk. Ver
geet niet, dat er Woensdag
avond alleen al aan het
Centraalstation in Amster
dam welgeteld 99.546 reizi
gers aankwamen.
Dan het bericht, dat de
lijk druk. Woensdagavond
bijvoorbeeld heeft hij twee
uur lang door de versierde
grachten gevaren met het
complete ministerie Drees
van Schaick. de leden
van de Raad van State en
die van de Rekenkamer
(van wegc al die lampjes?)
gaande maakt, kan erop re- meisje zien opgroeien. Toen officieren en manschappen iedereen was opgetogen en
kenen dat hem met een do- de koninklijke personen van regimenten grenadiers na afloop ging men nog
dende kernachtigheid
wordt duidelijk gemaakt,
dat er sprake is van een
meningsverschil. De gul
heid, hartelijkheid en
geestdrift, steekt men er
echter evenmin onder stoe
len of banken. Dat heeft de
koningin haar omgeving
kunnen bevestigen toen de
van hun «rit, die vijf kwar
tier duurde in het paleis
waren teruggekeerd wer
den zij door de op de Dam
verzamelde menigte nog
eenmaal op het balcon ge
roepen.
Zie hier vervolgens in
een paar woorden het an
dere nieuws dat met de
en jagers en de prinses eVen met de burgemeester
Irenebrigade in gala-uni- mee naar binnen, de ambls-
formen aan de stoet van de woning staat aan de He-
Goudcn Koets op de zesde rengracht, om wat te ge-
September zullen deelne- bruiken.
men. Met is de eerste keer Tot siot minister Mar-
ze deze uitmonstering shall, nu eens niet over
Berlijn of Moskou, maar
over koningin Wilhelmina:
stoet weer op de Dam was kroningsplechtighedcn ver
aangeland. band houdt. Allereerst dan.
Op vele plaatsen werden dat de koningin zich na 6
de scheidende en de ko- September voor een week
mende vorstin bedolven zal terugtrekken op haar
onder confetti, die in de landgoed Ruige Hoek bij
zullen dragen. -
Vervolgens de huldeblij
ken van de dag. In de eer
ste plaats het Nationale
Huldeblijk. U weet wel, dat
insigne voor de kankerbe
strijding dat U natuurlijk
ook al hebt gekocht <50
cent). Vanmorgen heeft het
„Ik koester grote bewonde
ring voor de maatstaven,
welke zij steeds heeft aan
gelegd en voor de verhe
ven idealen, welke zij de
wereld heeft voorgehou
den."
Leeuw in Enimen ontsnapt
(en weer gevangen)
In het Noorder-dierenpark te
Emmen is Woensdagmorgen 7 uur
de 15-jarige leeuw Roland door
een niet afgesloten schuif van zijn
buitenren de tuin in gewandeld. De
dieren, die in hokken verblijven
welke in de directe nabijheid van
de leeuwenkooi zijn gelegen, toon
den geen vrees, doch velen der
overige dieren, vooral dc antilopen
verkeerden in doodsangst.
Alle schuiven en deuren van Ro
lands nachthok en buitenren wer
den opengezet. Met steenworpen
wist men hem de gang van het
roofdierengebouw binnen te drij
ven en om half negen konden de
poorten van het park worden ge
opend.
De gealarmeerde plaatselijke
politie en marechaussee behoefden
geen gebruik te maken van hun
wapens.
Luchtreizen op crerliet
KLM-passagiers zullen met in
gang van 1 October in de gelegen
heid zijn op zgn. air travel cards te
reizen, welke kaarten recht geven
tot het maken van luchtreizen op
crediet. Tegen storting van 425 dol
lar, of 1137 gulden, kunnen lucht
reizigers in het bezit komen van
deze credictkaarten, die dan mo
gelijk make»- dat men zonder voor
uitbetaling reist met de diensten
van maatschappijen die deelnemen
aan het „air travel plan"; in Euro
pa ziin dit de BOAC, de SAS en
de KLM.
dcrschciding uit handen van
dr. II. J. F. Wesseldijck, presi
dent van dc Nederlands Her
vormde Kerk, wegens „de bij
zondere diensten, die hij ver
leend heeft voor de ontwikke
ling van de oecumenische be
weging."
In zijn toespraak zeide dr. Wes
seldijck: „Wij zijn vooral trots op
het feit, dat de algrvcen secretaris
vj.: de wer^ldTD" ren Ncderln -
der is."
De congressisten, die bij de uit
reiking dezer onderscheiding allen
aanwezig waren, gaven door luid
en langdurig applaus te kennen
hoe zeer zij het koninklijk gebaar
weten te waarderen.
f,Waterman" Vrijdag
binnen
Het troepenschip „Waterman",
dat met ruim 1400 repatricrenden
van het K.N.I.L., dc Kon. Marino
cn de Kon. Landmacht op weg la
naar Nederland, wordt ln de vroego
ochtend van Vrijdag 3 September in
de haven van Rotterdam verwacht.
Aan boord bevinden zich circa 1180
leden der Kon. Landmacht, waar
onder hot Groninger O.V.W. batal
jon 1-12 RI, circa 230 leden der
Kon. Marine, alsmede een 20-tal mi
litairen van het K.N.I.L. De ont
scheping begint op 3 September to
9.00 uur.
Min. Rutten naar radiosta.l
Het ligt in do bedoeling van do
minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen, prof. dr. F. J. Th.
Rutten. op Vrijdag 3 September een
bezoek aan Hilversum tc brengen
teneinde zich nader ter plaatse to
oriënteren op het gebied van het ra-
diobestel.
Voor het tijdvak van 5 t.m. 18 Sep
tember 1948 geven elk der volgende
bonnen recht op het kopen van:
bonnenyvoor brood
167-2 Brood: 800 gram brood
(Geldig t.m. 11 September)
ALLE BONKAARTEN 810
173 Algemeen: 400 gram brood of
1 rantsoen gebak
BONKAARTEN KA. KB cn KC 810
178 Algemeen: 250 gram boter of
margarine of 200 gram vet
(Geldig t.m. 25 September)
BONKAARTEN KD. KE 810
181 Algemeen: 125 gram boter of
margarine of 100 gram vet
(Geldig t.m. 25 September)
TABAKS- EN VERSNAPERINGEN-
KAARTEN ENZ. QA. QB. QC 8)8
97, 98. 101 Tabak: 2 rantsoenen si
garetten of kerftabak
Bovengenoemde bor.nen kunnen
reeds op Vrijdag 3 September wor
den gebruikt De bonnen 178 en 184
Algemeen voor voedingsvctlcn zijn
drie weken geldig.
De niet aangewezen bonnen van
strook 4 van de bonkaarten 800 kun
nen worden vernietigd.
Weerbericht
TOENEMENDE WIND
Weersverwachting, geldig tot Vrij
dagavond.
Wisselende bewol
king met vannacht
enige regen en
morgen enkele
plaatselijke buien
voornamelijk ln
het Noord-Westen
van het land. Ma
tige. In de kust
streken tijdclii
krachtige wind
tussen Zuld-Wct
cn Noord-West
W«-lnlg verandering In temperatuur.
3 Sept.. Zon op 5 54, onder 19 24;
maan op 5.23, onder 19 49.
