De Pinakotheek
Verheugend herkennen
en nieuwe indrukken
Nieuw Amerikaans voorstel
inzake Indonesië?
Schuman slaagt in vorming
nieuw Frans kabinet
Heksenketel brak weer los
in Berlijnse raad
Amersfoorter pleegde
moord in 't Veen
een
Tsjechoslowakije
rouwt om Benesj
Moord te Helmond
Vier vliegrampen
tijdens weekend
4
Dinsdag 7 September 1948
Toenemende spanningen in verhouding van
Nederland cot Republiek
Er is volgens het republikeinse persbureau Antara een nieuw voorstel op
komst om het NederlandsIndonesische geschil te beslechten. Dit voorstel
zou binnenkort worden ingediend door Merle Cochran, het Amerikaanse lid
van de Commissie voor Goede Diensten en zou neerkomen op de instelling
van een interimregering voor Indonesië, nog vóórdat een constituerende
vergadering zou worden gekozen. Wat dit punt betreft, wijkt het voorstel
af van de voorstellen die indertijd door de Australische en Amerikaanse
leden Critchley en Dubois zijn gedaan.
Dit bericht, dat door een Neder
landse woordvoerder te Batavia „on
waarschijnlijk" werd genoemd, komt
tegelijkertijd met een aantal andere
'berichten die wijzen op toenemende
spanningen rondom de Indonesische
kwestie. Daar is ten eerste de repu
blikeinse weigering, aan de Neder
landse autoriteiten een lijst te ver
sheiden van republikeinse ambtena
ren te Batavia, die volgens het be-
s.uit van 25 Augustus moeten terug-
kciervnaar republikeins gebied. Deze
weigering veroorzaakt vertraging in
de uitvoering van het uitzottingsbc-
vol Intrekking van dit bevel is een
der voorwaarden die de Republiek
heeft gesteld voor hervatting der on
derhandelingen.
„Niet neutraal"
Vervolgens is van belang een uit
lating van de republikeinse commu
nistische leider Musso, een onlangs
uit .vloskou teruggekeerd lid van het
Politburo. Musso heeft te Djogja ge
zegd, dat de Republiek onmogelijk
neutraal kan blijven Ingeval van een
gewapend conflict tussen Amerika
en de Sowjet-Unie. Deze verklaring
is volgens Antara een reactie op de
verklaring die premier Hatta Don
derdag in het KNIP aflegde en waar
in hij zei dat de Republiek buiten 'n
internationaal conflict wenste te blij
ven.
Duizenden inwoners van Sezi-
movo Usti hebben Zondag een rij
gevormd van bijna drie kilometer,
toen zij defileerden langs het stof
felijk overschot van ex-president
Benesj van Tsjechoslowakije. Na
twee dagen opgebaard te hebben
gelegen in het, iandeltyke plaatsje,
waar Eenesj Vrijdag overleed, is het
stoffelijk overschot Maandagmor
gen vroeg naar Praag overgebracht
om ook de inwoners van de hoofd
stad gelegenheid te geven, de over
leden staatsman de laatste eer te
bewijzen. Van middernacht af had
den vele in de open lucht doorge
bracht om dit te kunnen doen
Benesj zal een symbolische staats
begrafenis krijgen in het Pantheon
van het museum te Praag. Daarna
zal het stoffelijk overschot worden
teruggebracht naar Sezlmovo Usti
om Woensdag tc worden bijgezet In
een grafkelder onder de villa van de
overleden oud-president.
De staat zal een week lang offi
cieel rouwen. In het gehele land
hangen de vlaggen halfstok. Presi
dent Gottwald heeft gelast, dat van
alle militaire gebouwen een zwarte
vlag zal waaien.
De Amerikaanse ambassadeur in
Praag heelt president Gottwald te
legrafisch zijn leedwezen betuigd
met het overlijden van Benesj. Ver
der werden condolcanties ontvangen
van de presidenten van Frankrijk,
Italië en Mexico. Ook de Engelse
koning betuigde zijn deelneming. Hij
richte zijn telegram aan mevrouw
Benesj.
Jeruzalem: Rode Kruis
zone wordt ontruimd
Rapport van Rernadotte
beschuldigt Arabieren
Het nieuws over Palestina van
het afgelopen weekend blijft be
perkt tot de bekendmaking van
Bernadotte, dat dé Arabische en
Joodse strijdkrachten Zaterdag zijn
begonnen met de ontruiming van
de neutrale Rode Kruis zone te Je
ruzalem en tot een rapport van
Bernadotte aan de Veiligheidsraad,
waarin hij het opblazen van het
pompstation te Latroen een Arabi
sche schending van het bestand
noemt. Voorts hekelt Bernadotte in
genoemd rapport het incident Ie
Gaza, dat de dood tengevolge had
van twee France UNO-waarnc-
mers, die, aldus het rapport, „door
ongeregelde troepen uit Saoedi-
Arabië op, beestachtige wijze zijn
vermoord".
Moeder liet tweejarig
jongetje achter in
bioscoop
Donderdagmiddag werd in een
Haagse bioscoop een tweejarig jon
getje aangetroffen, dat niet kon
zeggen hoe het heette, waar het
woonde en hoe het daar was geko
men. Het vermoeden van de poli
tie, dat het kind daar was achter
gelaten met de bedoeling, zich er
van de ontdoen, bleek juist: nog
Vrijdag werd de moeder gearres
teerd. Het was de 27-jarige gehuw
de A. de H.B. tc Rotterdam. Zij
heeft bekend, dat zij van het kind
af wilde, omdat zij zich in moei
lijkheden bevond. Zij was daarom
naar Den Haag gereisd en had het
jrngetje, dat nauwelijks kon lopen,
de bioscoop binnengestuurd. De
moeder is in Den Haag ter beschik
king van de justitie gesteld. Van de
vader is de verblijfplaats onbe
kend.
KLM vervroegt vertrektijd
Indonesiëvliegtuigen
In verband met het door de
Egyptische regering uitgevaardigde
verbod, 's nachts over de stad Cairo
te vliegen, heeft de K.L.M. de ver
trektijden van haar vliegtuigen op
Indonesië gewijzigd. Deze vertrek
ken nu op Maandag en Vrijdag om
4.15 uur 's morgens, de overige da
gen om 5.45 uur. Deze nieuwe re
geling is 5 September ingegaan.
Op 28 September zal de KLM
haar dienst New YorkAmster
damSjanghai, de „Oriënt Star",
openen. Dit is een wekelijkse dienst
die in Bangkok aansluiting zal ge
ven op het vliegtuig dat uit Bata
via komt.
Goud voor Amsterdam til
de woestijn gevonden
Een postpakket, bevattende 25 kg
goud in de vorm van staven, waar
op als bestemming Amsterdam stond
aangegeven, is in de woestijn nabij
Cairo gevonden. Uit een etiket bleek,
dat liet paket door „Swfes Air" was
vervoerd. Het was geheel onbescha
digd. Bij de politic was tot dusver
geen aangifte van vermissing binnen
gekomen.
Socialist volgt Regnaud op als minister
van financien
Robert Schuman, die Vrijdag zijn pogingen tot vorming van een nieuwe
Franse regering opgaf, heeft Zaterdag opnieuw getracht een kabinet samen
te stellen en is daarin Zondagmorgen vroeg geslaagd. Zijn formatie omvat
15 ministers: vier radicalen, vier socialisten, zes leden van de MRP (Schu
mans partij) en 1 partijloze. Deze regering is de elfde sinds Frankrijks
bevrijding.
industrie, de mijnen, de scheepswer
ven, de metaalnijverheid, de spoor
wegen en de bakkersbedrijven.
Het interconfedcraal kartel, dal
zowel de CGT als de Force Ouvrière
en de christelijke vakbond omvat,
heeft reeds stelling genomen tegen
de buitengewone vergoeding van
2500 francs aan de arbeiders. Deze
zou de vermindering der koopkracht
niet compenseren en het karakter
hebben van een aalmoes, aldus de
gezamenlijke vakbonden. Zij eisten
reeds in Augustus een vergoeding
van 3000 francs.
Schuman is premier en minister
van buitenlandse zaken. Het ministe
rie van financiën en economische
zaken, in hel vorige kabinet beheerd
door Paul Reynaud, op wie zien de
aanvallen der socialisten concentreer
den, is nu in handen van dc socialist
Christian Pineau.
Het nieuwe kabinet ziet zich ge
plaatst voor drie urgente taken: ver
laging van de kosten van levenson
derhoud, oplegging van nieuwe be
lastingen die SO milliard francs moe
ten opbrengen om de begroting in
evenwicht te houden, besnoeiing van
het ambtenarenapparaat.
Het eerste besluit van de nieuwe
regering is geweest, dat aan alle ar
beiders de volgende week een bonus
van 2500 francs wordt uitgekeerd.
De nieuwe regering is gevormd
terwijl in het gehele land stakingen
van min of meer korte duur worden
gehouden. Deze strekken zich o.m.
uit op het gebied van dc textiel-
Een dode bij ongeluk
te Vlaardingen
Zondagmiddag is bij de Eerste
Nederlandse Coöperatieve Kunst-
mestfabriek te Vlaardingen een ern
stig ongeluk gebeurd. De portier
dezer fabriek hoorde plotseling een
hevige slag uit de richting van do
pyrietloods. waar twee fabrieks
arbeiders, dc 36-jarige D. J. Streun-
ding uit Schiedam cn de 32-jarige
D. Verkuyl uit Rotterdam, bezig
waren geweest met het verwerken
van pyriet. Op onverklaarbare wtfze
is het pyriet aan het schuiven ge
gaan, waardoor de arbeider Verkuyl
geheel werd bedolven, terwijl
Streunding half onder het pyriet
was terecht gekomen. Met behulp
van enige arbeiders was Streunding
spoedig bevrijd. Daar de pyriet in
vochtige toestand uit Spanje komt
en het opgeslagen door broei een
temperatuur van 70 A 80 graden
krijgt had hij brandwonden opgelo
pen. Voorts kreeg hij een rechtcr-
onderbeen fractuur. Verkuyl werd
echten later levenloos onder het py
riet vandaan gehaald.
Tien Engelse autobussen
komen door Nederland
Tien Engelse autobussen, waar
onder negen „dubbeldekkers" (bus
sen met twee verdiepingen), zul
len dezer dagen door ons land ko
men. Zij zijn op weg van België
naar een Britse tentoonstelling in
Kopenhagen. Hun route,-die zij in
October ook op de terugreis weer
zullen volgen, loopt o.a. langs Apel
doorn, Nieuw Millingen en Har
derwijk. Het cpxivooi zal in ver
band met het gewicht en de om
vang der bussen met politiebege
leiding reizen.
Handelsovereenkomst
met Ierland
Tussen Nederland en Ierland is
een handelsovereenkomst gesloten,
volgens welke Nederland 30.000 ton
kunstmeststoffen zal zenden in ruil
tegen een grote hoeveelheid Ierse
industrieproducten. Iers vee zal
naar Nederland worden uitgevoerd
cn Ierland zal de ruilcontrölebepo-
lingen ten opzichte van Nederland
verlichten. Voorts is overeengeko
men, dat Ierland een legatie in Den
Haag zal openen. Nederland heeft
reeds een legatie te Dublin.
MUTATIES
Dc adjunct commies bij de admini
stratie der belastingen J Y. Bodegraven
tc Utrecht Is eervol ontslag verleend,
McJ. H S, van der RMst ter InsDcctlc
le afd. van de blastlngen te Utrecht
ls benoemd tot schrijver Ie klasse ln
vaste dienst
Dc heer G. J. Venders werkzaam ten
2e kantore van de belastingen te
Utrecht Is bevorderd tot schril ver le
klasse der directe belastingen etc ln
vaste dienst, voorheen tlidelifk als zo
danig.
Benoemd tot schrijver 2e klasse der
registratie cn domeinen ln vaste dienst
de lieer L van Royen te Utrecht (inso.
reg en succ.) voorheen tijdelijk.
Raad nu verhuisd naar Britse sector
Een heksenketel is gisteren weer losgebroken tijdens de zitting van de
Berlijnse gemeenteraad. Slechts enkele afgevaardigden hadden hun zetel
ingenomen, toen enige honderdtallen communistische betogers die reeds
een uur tevoren voor het gebouw hadden staan demonstreren, de raadszaal
binnendrongen, meubilair stukbraken, deuren rammeiden, telefoons die
door verslaggevers werden gebruikt van de muren rukten en de microfoon
van de Duitse omroeper van de Amerikaanse zender in Berlijn uit diens
handen trokken en op de grond stuksloegen.
Het voorval speelde zich weet af
in de Sow jetsector van de stad en de
Duitse politie, die hier onder Russi
sche contróle staat, deed niets om de
orde te herstellen. De raad was bij
eengeroepen omdat er belangrijke
agendapunten te behandelen waren:
zo moest er o.m een beslissing wor
den genomen over de aanstaande
gemeenteraadsverkiezingen.
Maandagavond hebben de niet-
communistische partijen dan ook be
sloten, in de Britse sector te verga
deren. Dit is gebeurd, maar de dooi
de communisten beheerste SED heeft
aan deze raadszitting niet deelgeno
men. Karl Litke, de fractieleider der
SED, heeft deze bijeenkomst „onwet
tig" genoemd. De raad heeft besloten,
de gemeenteraadsverkiezing uit te
stellen tot 14 November. De aanvan
kelijke datum was 24 October. Met
algemene stemmen is verder een mo
tie aangenomen, waarbij communis
tische inmenging wordt veroordeeld.
Voorts besloot men de vier bezet-
tingsmogendheden te vragen, het
stadsbestuur volledig in handen tc
geven aan de stedelijke autoriteiten.
Inmiddels duurt het overleg dat de
vier gouverneurs met elkaar plegen,
voort, en ofschoon iedereen strikte
geheimhouding is opgelegd omtrent
het besprokene, is men in sommige
kringen van mening, dat overeen
stemming niet ver meer is. Er wordt
telkens beweerd, dat het interzonale
treir.\erkeer, dat sinds 21 Juli stil
staat, spoedig zal worden hervat.
Incident in trein
Woedende Duitse burgers hebbe^
Zondag drie Russische militairen, die
in een trein weigerden op te staan
voor eenbenige Duitse oorlogs-invali-
den, afgeranseld en de trein uitge
gooid. De Russen, die kalm waren
blijven zitten, werden door de oud-
strijders, die met hun krukken
zyyaaiden, gedwongen op te staan. De
Russen antwoordden met vloeken en
dreigementen met arrestatie. Op het
volgende station de trein reed
door de Britse sector dwongen de
passagiers de Russen, de trein te ver
laten.
Philips mensen bouwen
zelf hun huis
Philipsemployé's in Eindhoven
werken op hun wijze mee aan de
leniging van de woningnood: zij
bouwen hun huizen zelf. Tal van
employé's zijn op deze manier hard
aan het werk met een karwei, dot
zij in hun vrije tijd moeten op
knappen: overdag zitten zij op
kantoor.
Elk huis wordt onder leiding
van een technisch bouwkundige ge
bouwd door een z.g. bouwploeg van
normaal vier personen, waarvan de
ploegleider de eigenaar van het
huis zal worden. De overige leden
van de bouwploeg helpen hem vrij
willig, waardoor zij prioriteit krij
gen voor de volgende te bouwen
woning.
Lang werd er gezocht naar een
systeem, waarbij „niet-vaklieden"
konden worden ingeschakeld, on
der leiding van opzichters en uit
voerders. Gekozen werd het sys
teem-Klein, waarmee in Alphen
aan de Rijn een tweetal proefhui-
zen zijn gebouwd, en voorts het
systeem-Wabo, volgens hetwelk de
10 woningen in Aalst worden op
getrokken. Te Aalst kwam men vo
rige week gereed met het uitgraven
der bouwputten, terwijl aan de
melkweg te Tongelre de funderin
gen reeds grotendeels gelegd zijn.
Het huizencomplex in Tongelse.
alles in blokken van twee huizen,
Het huizencomplex in Tongelre,
huizen met 3 kamers, keuken en
douchecel, alles gelijkvloers, voorts
26 met 4 kamers, keuken en dou
checel en 28 eenverdiepingshuizen
met 4 kamers, keuken en douche.
Het volgend jaar zal het bouw
plan veel groter zijn, daar zich
T7i -L'. Jc. V-4-*S&KsAfVMl ia
r - IJl 1U U L II11 K III jflIIICIInCIMIII: UIL
reeds 1500 Philips-employé s voor burgcn)eester cn dc p0,itie uit
dit werk hebben opgegeven.
Man met messteek in
hartstreek gedood
De 47-jarige Cornelissen uit
Amersfoort heeft in de nacht van Za
terdag op Zondag de 58-jarige we
duwnaar G. van Diest in het Holker-
veen (gemeente Nijkerk) met een
schoenmakersmes gedood. Van Diest
schijnt het slachtoffer te zijn van een
onenigheid tussen zijn huishoudster,
mej. E., en Cornelissen, bij wie mej.
E. enige tijd het huishouden heeft
bestuurd, omdat C.'s vrouw ziek
was.
Nadat de vrouw van C. was her
steld nam mej. E. ontslag en trad in
dienst bij Van Diest. Dit bleek niet
naar de zin van C. te zijn en hij
trachtte de huishoudster over te
halen weer in zijn huis haar intrek
te nemen. Zonder succes evenwel.
Zaterdag ging hij naar het Holker-
vecn om de vrouw te spreken te krij
gen. Hij arriveerde per fiets 's avonds
om negen uur, doch trof haar niet
thuis. Öm elf uur kwam hij ten
tweeden male, doch weer zonder re
sultaat: mej. E. was naar Amster
dam en nog niet thuis gekomen. C.
repareerde met hulp van de zoon
van Van D. een lekke band en ver
trok daarna.
Om ongeveer twee uur 's nachts
kwam hij voor de derde maal bij de
woning van Van D. Hij vroeg, of de
vrouw naar buiten wilde komen. Mej.
E. weigerde. Van D., die reeds in bed
lag:, begaf zich in nachtkleding naar
buiten.
Wat er toen precies is ge
beurd is niet bekend. Na enige
ogenblikken keerde Van D. in
zijn woning terug. Hij zei dat
hij gestoken was en zakte dood
in elkaar.
Dc politie van Nijkerk stelde on
middellijk, in samenwerking met de
het
C.
I Nijkerkerveen, een onderzoek in.
DE oude Pinacotheek in Mün-
chen was vóór de oorlog een
der meest gezochte bedevaartplaat
sen voor de kunstminnaars uit
Europa en de Nieuwe Wereld.
Vooral voor wie de primitieven en
de barok (Rubens!) wilde leren
kennen was een bezoek aan dit
museum onmisbaar. Het gebouw is
bij de jongs'e bombardementen
verwoest, maar de kunstschatten,
op een veilige plek geborgen, zijn
gelukkig alle gaaf door dc oorlog
heengekomen In tegenstelling tot
het Kunsthistorisch Museum uit
Wenen, waarvan men verleden
jaar de schitterende verzamelingen
in ons Rijksmuseum mocht bewon
deren, bevat de Pinacotheek uit
sluitend schilderijen en deze beper
king zal wel dc oorzaak zijn, dat
het bezoek niet die geweldige om
vang heeft aangenomen als vorig
jaar het geval was. Voor de echte
van hem. Op één, de Oprichting
van het Kruis, waarvan de compo
sitie evenals de Kruisafneming
verwant is aan Rubens en aan deze
ontleend moet zijn, ziet men een
jeugdportret van Rembrandt zelf.
In de Hemelvaart wordt men ge
troffen door de tropische kleuren
van een paar cngelvleugels, die
ontleend zijn aan de bonte gloed
van papegaaiveren, maar waarlijk
diepere indrukken krijgt men toch
eigenlijk alleen van de Aanbidding
der Herders.
Onbegrijpelijk is dit niet, als men
weet, dat Rembrandt bij de uitvoe
ring van deze taferelen een op
dracht van Frederik Hendrik, die
de schilder te danken had aan Con
stants n Huygens de grootst mo
gelijke moeite moet hebben gehad,
terwijl de Herders pas tien jaar
later tot stand kwamen dan de
eerder genoemde taferelen. Hij
Boven: DE DORPSDOKTER, een schilderij
van A. Brouwer
Links: Een schilderij van D. Bouts:
„ECCE AGNUS DEI"
liefhebbers van schilderijen is dit voltooide dc Herders in 1646, toen
niet om zich te beklagen. Kon men hij door de dood van Saskia en de
Weerbericht
WARMER
Weersverwachting,
geldig tot Woensdag
avond:
Nu cn dan overdrij
vende wolkenbanken
Overwegend droog
weer met hogere tem
peraturen. vooral over
dag in het Zuld-Oos-
tcn van het land. Aan
de kust tijdelijk vrij
krachtige Zuid-Weste
lijke wind, overigens
zwakke tot matige
wind tussen Zuid-
en ZiMÜ.
8 Sept.: Zon op 6 02. o;
maan oa 12.49. onder 21.09,
ontmoedigende ervaringen met de
Nachtwacht rijkelijk uit de beker
van het lijden had gedronken en
zijn inzichten gaan geringe wijzi
gingen hadden ondergaan.
Ook het grote doek „De Heilige
Familie" is uit zijn jeugd (1331).
Hoewel er aan veranderd en ge
restaureerd is, blijft het van com
positie en vooral ook weer door
zijn treffend licht en donker, en
niet minder door het typisch Ne
derlandse streven naar intimiteit
en argeloosheid een boeiend schil
derij, dat heenwijst naar een late
re, meer aangrijpende bewerking
van hetzelfde gegeven. liet gelaat
van de Madonna kan nog even
doen denken ?.an een Italiaans pro
fiel (Titiaanj, maar wie anders dan
een Noord-Nederlander kon een
baby zo volkomen in slaap weer
geven, alsof het nooit anders ge
daan had nooit anders zou kun
nen doen; wie ook kon het bebaar
de gezicht ''an Jozef aldus typeren,
met die intense, tintelende belang
stelling overgebogen naar het kind
in Maria's schoot.
En toch, de onvergelijkelijke in
drukken, die men verleden jaar
van de 'i doorploegde n lich
tende zelfportretten kreeg op de
Weense tentoonstelling men ont
vangt ze hier niet.
Rubens
Met Rubens, Brouwer en Bouts
is 't een ander geval. Ik zal nog ge
legenheid hebben op Rubens terug
te komen. Terwijl bij het grote pu-
bliek zijn éclatante cn representa- hjj na aan hart. ai staat hij even
tieve kunst 0emakkelijk, te gemak-
kelijk, pleegt aan te slaan kunst-
vorige zomer ietwat smalend de
neus ophalen en zeggen: .,'t riekt
naar mensenvlees" en was er in
derdaad hier en daar geen bijko
men aan, om nog te zwijgen van de
soms ondraaglijke temperatuur,
ditmaal kan men zonder bezwaar
bewonderen wat men bewonderen
wil zonder door de omgeving te
veel tc worden afgeleid.
Van het enige bezoek, dat ik
vóór dc oorlog aan de Pinacotheek
heb gebracht, waren mij in 't bi
zonder Bouts, Dürer, (de Vier
Apostelen!), Rubens, Brouwer,
Rembrandt en Murillo bijgebleven.
Bij een herhaalde bezichtiging in
Amsterdam zijn andere indrukken
de Qude komen versterken èn ver
vangen. De Apostelen, het rijpste,
diepste en monumentaalste werk
van Dürer, hebben de reis naar
Amsterdam helaas niet meege
maakt. Tegenover Murillo ben
ikzelf enigszins anders komen te
staan. O zeker, deze straatjongens
zijn en blijven charmant, beide
doeken behoren tot dc populairste
stukken der tentoonstelling, maar
hun charme is bij alle levendigheid
toch een tikje oppervlakkig en
behaagziek en de kleine boefjes
zijn teveel „theater", een ietsje
week, al begrijp ik heel goed dat
men deze Zuidelijke knaapjes niet
moet willen vergelijken met onze
boefjes uit de Jordaan of uit
Wijk C.
Rembrandt's Passie
Rembrandt, ja; ook dat is een
hoofdstuk apart.
De in klein formaat gehou
den passietaferelen dragen onge
twijfeld de artistieke signatuur van genieten betekent voor velen bij
de Meester. Zij kunnen door de uitstek geépateerd worden door het
Rembrandt een bijna onverteer
baar brok, uitsluitend virtuositeit,
waaraan de ziel te weinig deel
heeft. Gaandeweg leert men dat
anders zien, en terwijl men inder
tijd de uitbundige hymne, die Cou
perus aan hem wijdde een
„Hoorn des Overvloeds" wat
meesmuilend bejegende, is men
langzamerhand ontvankelijk ge
worden voor de diepere krachten
die ook in de verheerlijking van
het zinneleven bij Rubens werk
zaam zijn. Heeft de Weense ten
toonstelling daartoe het hare bij
gedragen, h ewel men hier nog
voor meer dan cén werk sceptisch
en terughoudend bleef men
geeft thans Couperus ten volle ge
lijk: er is geen plaats, waar men
Rubens meer leert liefhebben dan
juist in de Pinacotheek, (waarbij
men lan niet mag vergeten, dat
een groot deel van deze Rubensrijk
dom oorspronkelijk uit de Dussel-
dorfer Galerie afkomstig is!)
Met Brouwer heeft de Noord-
Nederlander nooit veel moeita ge
had. Hij mag dan tot de Vlaamse
meesters gerekend worden, en niet
ten onrechte in Oudenaarde ge-
box-en, stierf hij in Antwerpen
het betekent toch wel iets. dat hij
van zijn 15e tot zijn 25e jaar
geen museum dat zoveel van hem
bijeen heeft (een achttal genre
stukjes!) als juist de Pinacotheek.
Zo vrijmoedig, cru en doordringend
in de platte genoegens van de tri
viale, animale mens is niemand
geweest als Brouwer, zelfs een
Brueghel niet, die in heroïsche le
vensvisie intussen ver boven het
anecdotische van Brouwer uitgaat.
Zijn penseelstreek is bij tijd en
wijle even driftig cn raak als die
van Hals, de karakteristiek van zijn
ietwat gechargeerde typen treffen
der dan bii v. Ostade en in zijn
kleine formaten weet hij een com
positie te geven (Het boerenkwar-
tet) die bij minder kleurenrijkdom
soms bijna evenwaardig is aan Jan
Steen. Men vraagt zich af, wat van
dit eigenzinnige en avontuurlijke
talent had kunnen worden, wan
neer Brouwer niet op dezelfde leef
tijd als Bredcro was overleden!
Dirck Bonts
Bouts wordt ook tot de Vlaamse
meesters gerekend, maar hij komt
uit Noord-Nederland (Haarlem),
waar hij zich al tot een gerijpt
meester moet hebben ontwikkeld,
voordat hij zich in Leuven vestig
de (hij was toen 42 jaar). Hij is
twee eeuwen eerder geboren "dan
Noord-Nederland heeft doorge- Brouwer en zijn belangstelling ging
bracht. Hij was leerling van Frans dus uiteraard een andere richting
Hals, die oorspronkelijk ook uit het uit. Het realisme is hem, als recht-
Zuiden kwam, maar Brouwer is geaard Nederlander, niet vreemd
minstens evenzeer verwant aan (zie de meesterlijk getypeerde kop-
Van Ostade en Jan Steen, of (om pen op de Gevangenneming van
een schrijver bij de kop te nemen) Christus), maar stijl en gratie lig-
aan Bredero zeker meer dan aan gen hem zeker niet minder hoog.
dc Zuid-Nederlander Tenters In de kleine slanke engelgestalte
Neen, ons Noord-Nederlanders ligt van de Opstanding voelt men ver
wantschap met Rogier v. d. Wey-
ver van het Calvinisme af als, laat den, voor wie hij hier in charme
ik zeggen, Rabelais en Rousseau, en bevalligheid zeker niet onder-
Het werk, aan hem toegeschreven, doet. Van wat later waarschijnlijk,
is van omvang niet zo heel groot, in elk geval rijper en onstoffelijker,
boeiende licht-en-donker-behande- „kunnen" is hij voor menig- hij is trouwens niet ouder go- is het Ecce Agnus Dei, uiterst so
ling van niemand anders zijn dan een, die eenmaal zijn hart gaf aan worden dan 33 jaar en er is wel ber van kleur, maar van een be
toverende, doorschijnend-klare
schildering in het rotsachtige land
schap en de kronkelende rivier. De
kunsthistorie dateert dit werk van
kort na 1462 en wel, omdat zij
weet, dat Philips de Goede in dat
jaar vanwege zijn hoofdpijnen zijn
haren in de nek liet korten, een
mode, die door zijn hovelingen
werd nagevolgd en die men ook
aantreft bij de knielende schenker.
Bouts is hier wel algeheel zichzelf,
en het Noord-Nederlandse element
verloochent zich, dunkt mij, niet,
al is een zekere preciositeit niet ge
heel te ontkennen (zie de plaatsing
van de voeten van de meer zweven
de dan lopende Jezus). In het weer
geven van de verstilde mystiek
religieuze inhoud is Bouts van de
andere Vlaamse meesters zeker
niet de mindere, en-men is geneigd
hem op dit punt dicht verwant te
achten aan die arfdere Noord-Ne
derlander, ook uit de omgeving van
Haarlem, Geertgen tot St. Jans.
Friedlander, kenner bij uitne
mendheid van de oud Nederlandse
kunst, schrijft het precieuze drie
luik, bekend als de „Parel van Bra
bant" (de Aanbidding in het mid
den, Johannes de Doper links, St.
Christophorus rechts) eveneens
aan D. Bouts toe. Men behoeft het
werk, dunkt mij, maar even aan te
zien, om hier een vraagteken te
plaatsen. Het blijkt, dat ook beken
de kunsthistorici deze twijfel delen
of liever een andere mening huldi
gen. Ongetwijfeld is het een knap,
verbluffend werkstuk, maar én in
het rijke, émailachtige, ietwat har
de coloriet én in de karakteristiek,
juist met dat ietsje teveel, dat aan
Bouts' voorname en bezielde inge
togenheid vreemd is. De catalogus
schrijft het toe aan zijn zoon, die
ook Dirck heette, en leerling was
van zijn vader dan wel aan een
andere leerling van Bouts.
C. A. S.
werd in Amersfoort in zijn woning
gearresteerd. Hoewel hij aanvankelijk
ontkende heeft hij later bekend de
moord te hebben gepleegd. Het
schoenmakersmes had hij reeds eni
ge dagen in zijn zak. C. ontkende
echter het mes in zijn zak te hebben
gestoken om iemand te doden.
Maandagmiddag fs te Helmond het
lijk gevonden van de 44-jarige J. van
Stiphout, vader van drie kinderen,
Na het eerste onderzoek bleek, dat
de man was overvallen en tengevol
ge van een messteek in de hartstreek
moet zijn overleden. Als verdacht
van deze moord is aangehouden de
43-jarige M. K. uit Helmond. De be
weegredenen voor deze moord zijn
nog niet bekend.
Nederlander gedood in
Australië
De 35-jarige Arthur van Andel,
Australisch directeur van de Ne
derlandse handelmaatschappij Ha- v
gemeyer is een van de slachtoffers
van een vliegtuig dat sinds Don
derdag ln Australië vermist werd.
Het toestel is Zaterdag gevonden
op een berghelling tussen Brisbane
en Sydney; het was een verbrand
wrak; de tien passagiers en de drie
leden der bemanning hadden allen
de dood gevonden.
Dit ongeluk maakt deel uit van
een reeks van vier, waarover in het
weekend berichten zijn binnenge
komen: in Engeland stortte een
Mosquito die had deelgenomen aan
de grote manoeuvres van de RAF,
neer in Kent. De twee bij dit on
geval te betreuren doden brengen
het totale aantal slachtoffers van
de manoeuvres in Groot-Brittannië
op vier.
Zeven Engelsen kwamen voorts
nog om het leven toen hun vlieg
tuig, een Lancaster-bommenwerper
van de basis Malta, in de Middel
landse Zee tegen een heuvel op het
eiland Monte Cristo botste en in
brand vloog. Dit toestel nam deel
aan oefeningen met de Amerikaan
se vloot.
In Noorwegen gebeurde een der
gelijk ongeluk: in dichte mist vloog
op het eiland Sund voor de stad
Bergen eén Catalina-vliegboot van
de Noorse luchtmacht tegen een
berg. Van de dertien inzittenden
weiden er twee, onder wie de pi
loot, gered.
Slagers eisen zes ons
vlees per 14 dagen
Vaststelling van een minimum
vleesrantsoen van 600 gram per 14
dagen en een bruto marge voor het
slogersbedrijf, die op basis van dit
rantsoen een redelijke bestaansmo
gelijkheid garandeert, dat zijn de
eisen die de Algemene Nederlandse
Slagershond en de Nederlandse
Katholieke Slagershond formule
ren in een open brief aan de mi
nister-president, waarvan afschrift
is gezonden aan alle ministers.
Zou zulks niet geschieden, dan
kunnen de besturen der genoemde
bonden, aldus de brief, de verant
woordelijkheid niet langer aan
vaarden voor de gevolgen van het
voortduren van een toestand, die
reeds tot tal van demonstraties en
grote ontevredenheid onder het pu
bliek heeft geleid, de slagers tot
protestacties voert en een onrust
barende activiteit van de illegale
vleeshandel in de hand werkt. Het
standpunt der slagers is, dat de
door de regering gevoerde vlees-
politiek hoofdzakelijk op de zuivel-
productie is gericht, hetgeen ten
koste van de vleesvoorziening gaat.
Superforten met defecte
motoren op Schiphol
Kort na elkaar zijn Zaterdag
twee Amerikaanse Superforten op
Schiphol geland: beide toestellen,
tijdelijk in Engeland gestation-
neerd, moesten tijdens een vlucht
een noodlanding maken. De ba-
manningen hebben tijdelijk hun
intrek in Amsterdam genomen om
dat de storing niet onmiddellijk
kon worden verholpen.
Van de bemanning van het Ame
rikaanse Superfort dat Vrijdag
avond bij Vlissingen verongelukte,
zijn de laatste vier leden uit het
Vlissingse ziekenhuis ontslagen.
Van het verongelukte toestel is nog
steeds geen spoor gevonden.
Vier Amerikaanse burgemees
ters van de steden Grand Ra
pids, Baltimore, New Roochelle en
Shreveport zijn Maandag per
boot te Cherbourg aangekomen. Zij
gaan naar Den Haag om daar een
internationale bijeenkomst van
burgemeesters bij te wonen.
