DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
BEVESTIGD OPTIMISME
Spanning te Berlijn had gisteren
een hoogtepunt bereikt
Frankrijk alweer zonder
regering
Stakingen in
Amerika
Min. Manshoit optimistisch
over perspectieven
Washington ontevreden over
West-Europa
Militaire gouverneurs waren opnieuw
in bespreking bijeen
Kabinet-Schuman treedt af na
bewind van ruim twee dagen
De huidige schaarste-economie
nadert zijn einde
Om de toekomst van
Italië's koloniën
Monseigneur Poels
overleden
oensdag 8 September 1948
Achtste jaargang, No. 1116
Opgericht door de Stichting ..Hex Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank, Postbus 9 Abonnements-
ori|s 31 cent p. w. of 4.— p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Hoofdredacteur: T J. DE BOORDER.
Voedselvoorziening van
New York bedreigd
De Verenigde Staten hadden gisteren
te kampen met drie belangrUke sta
kingen: een staking in de petroleum
industrie. een In de scheepvaartbedril-
ven aan de Westkust en de staking van
de New" Yorkse vrachtautochauffcurs.
die reeds zes dagen duurt en 10.000 man
omvat. Bij deze 10.000 hebben zich nu
3500 chauffeurs uit Noordelijk New Jer
sey gevoegd De chauffeurs eisen een
loonsverhoging van 25 cents eer uur
De werkgevers hebben 15 cents aan
geboden.
De' vakbondbestuurders en de werk
gevers komen heden bilcen om het ge
schil te bespreken, waarvan de huis
vrouwen de lasten beginnen te onder
vinden. Melk en verse groenten zitn
reeds moeilijk te krijgen.
In de staking van de 28 000 haven
arbeiders aan de kust van de Stille
Oceaan, die de vorige week Woensdag
ls begonnen, worden noch door de vak
bond, noch door de reders stappen ge
daan om tot een oplossing te komen
Ongeveer 160 schepen liggen werkeloos
in de havens van de Stille Oceaan. De
wijze van het aanwerven van zeelieden
is een van de voornaamste geschilpun
ten.
In California en vier andere Weste
lijke staten zijn 15.000 arbeiders van
de olieraffinaderijen van zes grote
maatschappijen in staking gegaan Zij
eisen een loonsverhoging van 21 cents
per uur. terwijl de maatschappijen niet
hoger willen gaan dan 12 5 cents
Het verbond van telefoonpersoneel
heeft 17 September vastgesteld als da
tum waarop de staking zal ingaan.
Daardoor zou het telefoonverkeer door
het gehele land lam gelegd worden.
Volgens een woordvoerder van de
vakbond zou de staking 25 000 .eden
van de bond omvatten. De vakbond
eist een loonsverhoging van 15 cents
per uur en de maatschappij biedt acht
cents aan.
Overeenstemming over
Arabische réfugié's
Graaf Bernadotte, de bemidde
laar der UNO voor Palestina, en
Azzam Pasja, secretaris-generaal
van de Arabische Liga. hebben na
een vergadering in Cairo, algehele
overeenstemming bereikt aangaan
de het probleem van de Palestijnse
vluchtelingen. Dit werd door Az
zam Pasha bekend gemaakt, kort
voor een vergadering van het poli
tieke comité van de Arabische L:ga
die eveneens door Bernadotte werd
bijgewoond.
Kort na middernacht is vandaag de spanning in Berlijn iets afge
nomen, maar zij had een hoogtepunt bereikt doordat de Russen het
raadhuis van de stad, dat in hun sector ligt, volledig onder bewaking
hielden. In het stadhuis bevonden zich behalve een aantal politie
agenten uit de Westelijke sectoren van de stad, ook Britse, Franse en
Amerikaanse officieren, die eveneens door de Sovjets werden verhin
derd, het gebouw te verlaten. Dit geallieerde personeel, behorend tot
de zgn. „verbindingsstaven" kreeg tenslotte van de Russen toestem
ming, naar West-Berlijn terug te keren, maar twintig politiemannen
uit de Westelijke sectoren zitten nog steeds in bet gebouw gevangen.
Hoe ernstig het raadhuis-inci-
Tien jaar. voor
moordenaar
De Meervoudige Kamer van de
Utr. Rechtbank veroordeelde heden
de 30-jarige H. v. Z., bewaker van
het concentratiekamp te Amersfoort,
die op 4 December van het vorig jaar
zijn vrouw met een houten hamer
neersloeg en haar bewusteloos op de
spoorbaan AmersfoortBaarn legde,
zodat zij door een passerende trein
werd gedood, tot tien jaar gevange
nisstraf met aftrek van voorarrest.
Geëist was 14 jaar gevangenisstraf.
dent, dat Maandag begon, wordt
opgeval, blijkt uit het feit. dat
president Truman in Washington
een bijzondere zitting heeft bijeen
geroepen van de nationale veilig
heidsraad. De ministers van bui
tenlandse zaken, landsverdediging,
luchtvaart, vloot en leger waren
aanwezig op deze bijeenkomst,
waar de situatie te Berlijn werd
besproken.
Een bericht volgens hetwelk de
Westelijke mogendheden van plan
zouden zijn een gezamenlijk pro
test bij Moskou in te dienen over
de communistische relletjes te
Berlijn, is te Londen echter ont
kend.
„Uw lijkkist"
Tekenend voor de vijandig
heid van de sfeer is een tele
foontje, dat de -Franse ver
bindingsofficier op het ge
meentehuis gisteren kreeg.
Een stem zei: „Ik ben lijkkis
tenfabrikant. Wij zullen U Uw
kist zo spoedig mogelijk stu-
ren."
Elke schijn wordt op het ogen
blik vermeden om de spanning nog
te doen verergeren. De Ameri
kaanse troepen die in West-
Duitsland, 20.000 man sterk, ma
noeuvres houden, zijn voor het
eerst afgeweken van de gewoon
te, de strijdkrachten die tegen el
kaar moeten optreden, aan te dui
den als „de roden" en „de blau
wen". Men spreekt nu van „de
aanvaller" en „de Amerikaanse
strijdkrachten", opdat men niet zal
denken, dat met „de roden" de
Russen worden bedoeld.
Het overleg tussen de vier mili
taire gouverneurs te Berlijn, de
hoogste militaire autoriteiten van
Engeland, Frankrijk, de V.S. en de
Sovjet-Unie, wordt voortgezet.
Dinsdagmiddag hielden zij weer
een bijeenkomst, maar over de in
houd van het besprokene wordt
de diepste geheimhouding be
waard.
De derde kabinetscrisis in Frankrijk binnen zes weken is gister
avond uitgebroken: de ministers boden premier Schuman hun ontslag
aan nadat de nieuwbakken regering, die nog maar twee en een halve
dag aan -het bewind was geweest, in de Assemblee een nederlaag van
295 tegen 289 stemmen had geleden door een motie, die geacht werd
de kwestie van vertrouwen in te sluiten.
De Nationale Vergadering, welker
zitting was begonnen met een her
denking van Benesj. hoorde een
rede van de premier Schuman
aan, waarin deze de vakveier.i-
gingsleiders critiseerde wegens het
teweegbrengen van stakingen. Hij
kondigde verder een wetsontwerp
aan dat nieuwe belastingen be
oogde en dat Vrijdag zou worden
ingediend. Toen Schuman ophield
met spreken, stelde hij een half
uur pauze voor om ieder gelegen
heid te geven, zich over zijn stem
te beraden. Slechts zijn eigen par
tij, de katholieke MRP applaudis
seerde voor hem.
De stakingsbeweging breidt zich
uit. In diverse plaatsen kwam het
gisteren tot een uurs-staking bij
wijze van protest en tegen van
daag heeft de CGT een algemene
demonstratieve staking van 24 uur
aangekondigd. De katholieke vak
vereniging van gemeente-ambte
naren heeft haar leden geadvi
seerd, niet aan deze staking deel
te nemen.
Amsterdamse politie
deed goede vangst
Frans zakkenroller spaar
gearresteerd
De Amsterdamse politie is er in ge
slaagd een ..internationaal" zakkenrol-
lerspaar te grijpen
Maandag ontdekte de koster van de
N Z. Kapel aan het Rokin een zevental
lege portemonnaics achter het hek. In
vier van deze portemonnaics vond men
nog kleine papiertjes, die het moge
lijk maakten de' eigenaren op te zoe
ken. Een van hen wist te zeggen, dat
in de door hem verloren portemonnaie
een gulden met de beeltenis van ko
ning Willem 1 en een gouden ring met
daarin gegraveerd ..Joris" had gezeten.
Even tevoren had de politie _op aanwij
zingen een man gearresteerd, die zich
in de Kalvcrstraat aan zakkcnrollcrii
schuldig maakte Het bleek een Frans
man te zijn. die samenwerkte met zi|n
vrouw. Ook deze kon worden opge
spoord en men trof een aantal artike
len in hun zakken cn bagage aan. die
kennelijk van zakkcnrollcrii afkomstig
waren. Behalve buitenlands geld vond
men op hen twee verlopen briefjes van
50.—. twee horloges, een vulpenhou
der en een aansteker, een uitklapbaar
fototoestel, een zilveren gulden met de
bcclteling van koning Willem I en
een gouden ring nier de naam Joris er
in gegraveerd Bovendien trof men od
hen aan een gouden rlpg, waarin gegra
veerd stond A M. 1-9-28. Uit de pas
poorten, die zll bij zich hadden, bleek
dat zij sedert 15 Juli 1948 ln Italië.
België Zwitserland en Engeland ten
tijde van de Olympische Spelen hadden
vertoefd.
Ruzie na feest eist
dode te Nijmegen
Na de feestelijkheden hebben te
Nijmegen in de nacht van Maandag
op Dinsdag een rijwielhersteller en
zrjn kostganger elkander met een
bijl zo toegetakeld, dat de eerste
in het ziekenhuis aan zijn verwon
dingen overleed. Beiden hadden on
der dc invloed van sterke drank ver
keerd toen zij ruzie kregen. De da
der is gearresteerd.
De minister van landbouw, visserij en voedselvoorziening, de
Ireer S. L. Manshoit, sprak Dinsdagmorgen op de landbouwdag
van de tentoonstelling Stad en Lande van Groningen 1948, een
rede uit, waarin hij na te hebben gewezen op de grote betekenis
van bet feit, dat op deze tentoonstelling ambacht, handel, industrie
en landbouw tezamen zijn vertegenwoordigd, enkele vraagstuk
ken, die voor de Nederlandse landbouw van groot belang zijn,
belichtte.
De minister betoogde, dat het ver
krijgen van welvaart cn bestaanszeker
heid voor boer. tuinder cn landarbei
der als doel van het landbouwbeleid
moet worden gesteld. Ofschoon een
verbetering van dc technische uitrus
ting van de landbouw voortdurend
dient te worden nagestreefd heeft het
conjunetuurverloop In de laatste halve
eeuw bewezen, dat technische verbete
ringen cn vooruitgang alléén geen wel
vaart en bestaanszekerheid scheppen.
Meer cn meer blijkt, dat de schaarstc-
econontie tot het verleden gaat behoren,
cn dat een overgangsperiode naar een
normaler economische situatie Is Inge
treden. Dc minister betxvijfclde het
echter, of een cvgnxvlcht tussen vraag
cn aanbod op de wereldmarkt, xvanneer
dit eenmaal mocht zijn bereikt, ge
handhaafd zou kunnen blijven.
Aan dc hand van cijfers toonde
spreker aan. dat de landbouwproductie
zich met name in West-Europa ln gun
stige zin ontwikkelt cn dat het prijs
peil op de wereldmarkt een dalende
tendenz vertoont.
Als karakteristiek voorbeeld
noemde hij het feit. dat het mo
menteel mogelijk is gerst uit de
Verenigde Staten te importeren te
gen een prijs, die lager ligt dan de
binnenlandse richtprijs voor de
Nederlandse boer.
Beperking van import
De ontwikkeling van de Nederlandse
landbouw in de afgelopen decennia
heeft er toe geleid, dat grote hoeveel
heden voedergrancn werden geïmpor
teerd. Deze werden voornamelijk uit
de dollargebieden betrokken. Zij wer
den omgezet ln veredelde producten,
eiic ten dele weer werden uitgevoerd.
Uit betalingsoogpunt leverde dit geen
moeilijkheden op; het was onverschil
lig tegen welke valuta onze producten
werden afgezet. Afgezien van het feit.
dat in en na de oorlog een wijziging is
ingetreden in de structuur van de
landbouw van de graan-importerende
gebieden, speelt ook het feit. dat vele
van onze afnemers met een even groot
tekort oen dollars te kampen hebben
als Nederland zelve, een belangrijke
rol. Een consequentie hiervan kan zijn.
dat minder vocdermiddelen zullen
kunnen worden geïmporteerd.
Het ls dus logisch, aldus de minister,
dat Nederland, teneinde een veestapel
van voldoende omvang ln stand te kun
nen houden, zelve voor een zo groot
mogelijk gedeelte In de productie van
voedermiddelen zal moeten voorzien.
Dit nu opent belangrijke perspec
tieven voor de Nederlandse land
bouw. Een vergroting van dc
eigen productie van vocdermidde
len zal bijv op de zandgronden
voor dc kleine hoer de mogelijk
heid scheppen d., totale productie
van zijn bedrijf te vergroten, ter
wijl voorts bereikt zal kunnen
worden, dat de op het bedrijf be
schikbare arbeidskracht no doel
matige wijze besteed wordt.
In landbouwkringen vreest men thans,
dat een overschot van aardappelen een
sterke prijsdaling tengevolge zal kun
nen hebben. Spreker vestigde cr met
nadruk dc aandacht op. dat in de
toekomst een grote behoefte aan aard
appelen als vocdcrmiddcl zal blijven
bestaan. De kern van de vraag is der
halve niet tegen welke prijs de boer
meent zijn aardappelen te moeten ver
kopen, doch wel welke waarde hij
daaraan uiteindelijk zal weten te ge
ven door dc aardappelen te vervoc-
deren Dc omstandigheden voor dit
laatste zijn uitermate gunstig.
Dr. Eduard Benesj, de tweede pre
sident van Tsjecho-Slovakije, stierf
op 3 September j.l. op zijn land
goed. Dr. Benesj opgebaard in zijn
villa.
ln het Amstel Hotel te Amsterdam
poseerden dc 12 koninklijke gasten
bij de inhuldigingsplechtighcdcn
van Koningin Juliana even voordat
zij aan tafel gingen voor het diner
in het Palcis op de Dam. lste rij-'
Gravin Athlonc, Kroonprinses
Martha van Noorwegen, Kroon
prinses Louise van Zweden, Prin
ses Margaret Rose van Engeland,
Prinses Margaretha van Denemar
ken. 2e rij: Prins Aschwin, Kroon
prins Gustaaf Adolf van Zweden,
Kroonprins Olav van Noorwegen,
Erf-Groothertog Jan van Luxem
burg. 3de rij: Graaf van Athlone,
Kroonprins Axel van Denemarken,
Prins George van Griekenland.
De Sovjet-Unie heeft de Britse
regering verzocht voor 15 Septem
ber een viermogendhedenbospre-
king te organiseren over de toe
komst der Italiaanse koloniën. Vol
gons het vredesverdrag met Italië
moet deze kwestie voor deze datum
geregeld zijn. of zij zou naar de
UNO-Assemblóe moeten worden
verwezen.
Men acht in Londen de kans
groot, dat de Britse regering de
behandeling van dit, probleem lie
ver zal willen uitstellen, zich be
wust als men is van de politieke
verwikkelingen, die de kwestie
met zich meebrengt. Ook in Ame
rikaanse diplomatieke kringen
voelt men weinig voor behandeling
der kwestie, nu in de VS de ver
kiezingen voor de deur staan, en
deze erdoor zouden kunnen worden
beïnvloed.
Dr. Beel eerst Zondag
naar Indonesië
Aangezien de luitenant-gouver
neur-generaal, dr. H. J. van Mook,
niet voor Vrijdagavond in Neder
land wordt verwacht, zal dr. Beel
eerst Zondagmorgen naar Indone
sië vertrekken.
Weer Marshalltoewijzing
voor Nederland
De „Marshallkas" (ECA) heeft
Nederland machtiging gegeven tot
het aankopen van goederen voor
Indonesië ten bedrage van meer
dan 16 millioen dollar. De goederen
omvatten katoenen stoffen, ge
bruikte suikerzakken, vrachtauto's
en vrachtauto-onderdelen.
Benesj' uitvaart sein
voor betogingen?
Politic uit alle delen van Tsjecho-
slowakije is in dc laatste twee da
gen gedetacheerd naar Praag, om
te waken tegen ordeverstoringen
tijdens de begrafenis van Benesj.
In een verklaring van het mini
sterie van binnenlandse zaken van
hedenavond werd gezegd, dat be
richten ontvangen waren, dat de
begrafenis „ontheiligd" zou worden
door reactionnoire elementen, die
van uit het buitenland daartoe aan
gezet werden.
In de verklaring werd dc organi
satie van de Sokols genoemd als
broedplaats van deze provocaties.
Het lichaam van Benesj stond
nog steeds opgebaard in de glazen
kist en duizenden rouwenden trok
ken er langs. Om middernacht
moesten de deuren gesloten worden
De politie verwijderde rustig
mensen, die het roodwitte symbool
van de voormalige nationale socia
listische partij dragen. Benesj was
hiervan lid, voordat hij president
werd.
In de hoge ouderdom van tachtig
jaren is gisteravond te Heerlen
overleden mgr dr Henricus Andreas
Pools, protonotarius apostolicus en
huisprelaat van paus Pius XI, oud-
hoogleraar in de c xcgese aan dc
katholieke universiteit van Was
hington cn oud-hoofdnalmoczenier
van dc arbeid, tevens rector te
Weiten.
Door het overlijden van mgr
Pocls verliest de katholieke clerus
van Nederland een zeer belangrijke
figuur, die op een zeldzame staat
van dienst, voornamelijk op sociaal
terrein, kon wijzen.
De vijf jaren van do wereldoorlog
bracht mgr Poels, na een kort ver
blijf in België cn Frankrijk, in
Zwitserland door waar hij rust ge
noot. In 1945 keerde hij als 77-jarige
weliswaar vermagerd, doch met on
gebroken geestkracht terug naar
zijn geboorteplaats Vcnray. In
Zwitserland had hij nauw contact
met de Jezuïetenpater, dr Mucker-
mann, de bestrijder van het natio
naal socialisme.
Onder grote belangstelling werd
hem op 22 November van het vo
rige jaar te Tilburg, in tegenwoor
digheid van kardinaal De Jong cn
tal van autoriteiten, het cre-docto-
raat van de katholieke economische
school verleend. Dit jaar werd mgr
Poels benoemd tot Grootofficier in
dc Orde van Oranje Nassau.
In de loop der jaren verschenen
talrijke publicaties van zijn hand.
Levend verbrand door
ongeluk inct benzine
Van twee broers te Deurno b(j
Helmond, die bezig waren benzine
uit de tank van een motorfiets to
tappen, is dc een levend verbrand en
dc ander levensgevaarlijk gowond
in het ziekenhuis opgenomen, door
dat dc benzine vlam vatte. De ou
ders en zusters der twee jongeman
nen, die het vuur trachtten to do
ven, liepen brandwonden op.
Volgende week een ei,
dat 2 ct. meer kost
Donderdag zal voor alle leeftijds
groepen weer een ei in -Ie bonnen-
lijst vermeld staan. Deze eieren zul
len niet overal direct voorradig zijn,
aangezien dc bevoorrading in de
eerste dagen van de volgende week
zal geschieden en wel met koelhuis-
eieren. Dit brengt ook mee, dat de
prys 2 cent hoger Is tengevolge van
de kosten van opslag cn extra be
werking.
„Te weinig haast met economisch herstel
en politieke organisatie"
Toenemende ontevredenheid is waar te nemen in hooggeplaatste
Amerikaanse kringen over de trage gang van zaken bij dc politieke cn
economische ontwikkeling in West-Europa. Men is in Washington van
mening mannen als Marshall en Hoffman hebben hieraan uitdruk
king gegeven dat West-Europa zich harder moet inspannen voor
een effectief economisch herstel cn ook moet volgens dezelfde krin
gen meer haast worden gemaakt bij het streven naar een Verenigd
Europa. Dc voornaamste moeilijkheden worden als volgt samengevat:
1. Frankrijk H.ler. r.bst
Lijk gevonden van
vermoorde vrouw
In een bos bij Boxmeer is het
reeds in ontbinding verkerende lijk
gevonden van een ongeveer dertig
jarige Duitse vrouw, dat daar onge
veer twee weken had gelegen. Een
zekere H. uit Boxmeer, tegen wie
verdenkingen van moord rezen,
werd door de politie gearresteerd
en streng verhoord. Hij bekende
omtrent de drijfveren van de moord
wel meer te weten, maar wierp do
schuld op een ander, wiens naam
hij niet zei te weten. Het onderzoèk
wordt voortgezet.
EEN BEKLEMMING is wegge
nomen van Europa en de we
reld. Het is op dit ogenblik nog niet
bekend, hoe het vergelijk te Berlijn
er zal uitzien. De hoofdzaak echter kers tot oorlog" (zoals een Mpskou- een terug was er eigenlijk niet. Im-
is niet, waarover men het eens se term luidt) niet in de kaart te mers, trok Moskou zyn blokkade in
dryven. Een overeenkomst waarin
de Russen het recht tot blijven van
wordt, maar dat men in principe spelen. Hoe voorzichtig Moskou i9, dan was dit een klinkende neder- de westelijken erkenden
besloten is het eens te worden op hebben wij kort geleden nog uit zijn laag, die de Duitsers overtuigen zou
een wijze, die het de geallieerden terugtocht in de onderhandelingen van de superieure macht van het
mogelijk maakt, met goedkeuring met Finland gezien. Het heeft ten- Westen. Zouden de Russen hebben
der Russen, te Berlijn te blijven. Of slotte blijkbaar gemeend, het met gewonnen, dan zouden opeens weer dat verblijf, was de schipbreuk van
zelfs
hun militaire gezaghebbers instruc
tie gaven onderhandelingen te ope
nen over het mogelijk maken van
te Berlijn de westelijke dan wel de de afsnoering van Berlijn te kunnen de communisten in Duitsland, ook in
oostelijke mark algemeen betaal- wagen. Daarom, zo was blijkbaar het Westen, een grote macht zijn
middel wordt is om het even, tenzij het geloof, zal men in het Westen geworden, daar dan de onweerstaan
voor de ambtenaren der vreemde geen oorlog aandurven. En de toe- baarheid van Rusland gebleken is.
landen en de journalisten, die daar stand zou, naar menselijke bcreke- ware, en tallozen het maar veilig
moeten bestaan. Want voor hun bui- ning, spoedig onhoudbaar worden. zouden vinden bijtijds de juiste kant
tenlancls geld zullen zij allicht meer TT te kiezen, precies als onder Hitiertut ceu iu;aai «puaai, mviu-
oostelijke dan westelijke marken U OL het zij, Moskou heelt de stap gebeurd was. Nu echter is het an- tof is het zeker niet. Wij moeten
x x gewaagd. Nu hij eenmaal on- nll 7ipn vvipn, invloed in Hezn h-t
een beleid. Daargelaten nog de on
middellijke uitwerking op de Duit
sers, waarvan hierboven geschreven
HET kan zijn dat Stalin in staat
is tot een royaal gebaar; Molo-
-door
krijgen. De oostelijke mark is voor x x gewaagd. Nu hij
hen als betaalmiddel zeker voorde- dernomen was, mocht hg ook niet
üger. mislukken. Want dit ware een zeer
Bevin had reeds geruime tijd te ernstige nederlaag,
voren gezegd, dat hij er niets op Terugwijken werd nog moeilijker,
tegen had, als de oostelijke mark door het beloop van de zaak. Op het
het betaalmiddel zou worden, ook van wónder van organisatie, dat lucht- x
de westelijke sectoren van Berlijn, brug heet, hebben de lieren in het ders uitgevallen. En de Russen zul-
Dr. M. v. Blankenstein
Het kwam er maar op aan, dat alle Kremlin zeker niet gerekend. Deze
vier de bezetters op de munt toe- maakte alles Ingewikkelder. Want
zicht zouden oefenen. Daar schijnt niet de macht van Moskou, doch de
het nu heen te gaan. prestatie van het Westen, dat niet
Daarmede is een principiële strijd bereid bleek zich te laten dwingen,
beslist. Men sprak van oorlogsge- imponeerde het Duitse volk. In West toogd hoezeer
len de uitwerking ervan zelfs in het
Oosten van Duitsland ervaren.
nu zien wiens invloed in deze het
machtigst is. De groep van het po-
litburo is waarschijnlijk verzwakt
door de dood van Zjdanof. Maar het
effect daarvan hoeft helemaal niet
zo belangrijk te zijn dat het in de
practische politiek tot uiting komt.
Maar er is genoeg gebeurd. Of de
onderhandelingen te Berlijn nu al
dan niet vlot van stapel lopen, be
langrijker dan dit is het blote feit,
DAT is niet vandaag of gisteren dat Moskou last gegeven heeft aan
beslist. Ik heb vroeger eens be- zijn vertegenwoordigers te Berlijn
hetgeen binnen 7 dagen bepaalde resultaten
vroeger
juist uit
vaar, en van beide kanten is ter- Duitsland werden de Angelsaksen Moskou's onhebbelijkheid leek, ten te bereiken. Het is waar dat de an-
dege met de sabel gekletterd. Dat opeens weer populair. De Berlijners duidelijkste vreugde sprak over het deren dit ook hebben gedaan aan
ximc nïnf /la muvif Aio ,i« ,i_t 1hun generaals. Maar zij hebben nooit
veel anders gewild dan hetgeen nu
te Berlijn moet worden bereikt. Niet
de mark te Berlijn was belangrijk,
was niet terwille van de mark die verbonden hun lot met de westelijke feit dat de westelijke bezetters be
te Berlijn gelden zou. Het was zelfs bezetters. Om te beginnen was het reid waren een vergelijk te verge-
niet om de prestigekwestie, die voordeel aan politiek effect aan de makkelijken. Heel vlot' zijn de nn-
daaraan vastzat. Er is een worste- kant van de westelijken. De Russen derhandelingen niet gegaan, dat kon
ling gaande om de ziel van het moesten nu de JDuitsers, ook in hun ook niemand verwachten. Het is maar de mark in- de westelijke zo-
Duitse volk. En wat te Berlijn ge- eigen zone, bewijzen dat dit alles op zelfs nodig geweest dat de onder-
beurde had zeer wel de beslissing illusie berustte. De westelijken handelaars van vertrekken spraken,
kunnen brengen in die worsteling, moesten nu zeker weg uit Berlijn, vóór Stalin zelf tot toegeven bereid
De Russen wilden de westelijke be- Tegelijkertijd moet Moskou ook het bleek. Tot toegeven inderdaad. Want
zetters weg hebben uit Berlijn. Deze angstige gevoel hebben gekregen, ik herhaal, het ging niet om die
hadden geen recht meer daar te zijn, dat het zich vergist had, en dat in mark, maar om het al dan niet blij-
zo zeiden zij. Lang moet Moskou ge- het bijzonder de Angelsaksen in ven van de westelijken te Berlijn,
aarzeld hebben de blokkade te on- staat waren de bitterste consequen- nadat de Russen hadden verklaard
dernemen. Het wist wat het riskeer- ties te trekken uit het conflict, als er niet meer met hen te doen te
de. Het heeft reeds zoveel opgege- de Russen ermede zouden doorgaan, willen hebben, en geprobeerd had
ven, om de „imperialistische opsto- Zo was het niet bedoeld. Maar den hen door uithongering te ver
nes, die daar nu het economische
leven in merkwaardige mate nieuw
leven heeft ingeblazen In het Wes
ten gaat alles door, de vorming van
een regering, voor Bizonië afzon
derlijk, het totnogtoe zo opmerke
lijk geslaagde monetaire experiment.
Niet de westelijken zgn voor de
Russische blokkade geweken, maar
de Russen zelf, toen zij geplaatst
werden voor het onmiddellyk drei
gend gevaar van een conflict met
de zo machtige Angelsaksen. Dit te
rugdeinzen eert voor het overige
Moskou. Er blijkt uit dat Moskou
volstrekt niet desperaat is. Tegen
over de destructieve macht, waar
over de Angelsaksen beschikken en
die het regime in Rusland vernie
tigd zou hebben zoals zij Hitier ver
nietigd heeft, hadden de Russen
slechts het tcgenmiddel van een
noodlottige bezetting van West
Europa. De Angelsaksen konden
daarmede niet verhinderd worden,
Rusland klein te krggen; maar West
Europa was een Russische gijzelaar,
die dan mèt het sowjet-regime zou
zijn ondergegaan. Het is een nega
tief „voordeel", maar aannemelijk
voor desperado's als Hitler was. FJet
is niet aannemelijk voor de Russen.
Dat is de grote les, die ons het ge
beurde leert. Wij verheugen ons er
over, niet omdat de Russen het heb
ben afgelegd, maar omdat het opti
misme,'dat niet geloofde in een oor
log omdat niemand die wil, ook
Moskou niet, gerechtvaardigd is ge
bleken. Wij kunnen ons echter niet
ontveinzen dat het ons verheugt,
niet enkel dat een opdringen van
Oost Europa gestuit is, maar ook
dat de Berlijners nu niet de prij9
zullen moeten betalen, die de „volks
democraten" van ieder opeisen ute,
ofschoon zich in hun macht bevin
dende, toch niet wenst zich zonder
weerstand te onderwerpen. De af
loop van het pleit, dat nu beslecht
is, heeft veel menselijk leed voorko
men. En daarvan is er nu langza
merhand genoeg geweest in Europa.
Nog wachten ons veel moeilijkhe
den en spanningen, maar het feit,
dat het optimism? inzake de vreed
zame beslechting te Berlijn niet ge
logenstraft is, geeft ons moed te
meer voor de toekomst.
vraag: hoe kan"het, Marshall-plan ooit
effect sorteren ln een sfeer van bijna
ononderbroken rcgerlngscrlscs wclko
hun oorzaak vinden ln chronische bin
nenlandse wrijvingen? In Amerikaanse
kringen had men goede hoop dat het
program van Paul Rcynaud een aan
vang zou maken met het .genezings
proces' dat Frankryk naar hun mening
zo dringend behoeft. Dit program is
Inmiddels ter zijde geschoven cn do
politici zijn gedwongen geworden too
te geven aan dc eisen van de arbeiders
tot het treffen van maatregelen tegen
de stijgende prijzen.
2 Dc Mn rshallpian-fon ri
sen De moeilijkheid ls thans, vast
te stellen hoeveel aan Bizonla dient tc
worden toegewezen. Onmiddellijk rijst
ln dit verband de vraag: aan welke
landen, dc voormalige vijanden of do
onder dc voet gelopen rest van Europa,
moet by de hulpverlening dc voorrang
worden gegeven? Frankrijk is maar al
te zeer geneigd een groot deel van het
vooroorlogse Duitse potentieel over tc
nemen. Dc Amerikanen daarentegen
menen, dat het verstandiger en effi
ciënter Is Europa zo spoedig mogelijk
weer op dc been tc helpen door do
Duitse industrie ln zo snel mogciyk
tempo tc herstellen.
3 Dc Europese federatie.
Amerika Is van oordcel dat ln dit
vraagstuk Engeland het struikelblok
Js Dc Britse Labour-rcgcrlng gelooft
dat haastig genomen stappen ln de
richting van eon voorlopig Europees
parlement slechts zinloos .vlagvertoon*
zou zijn Engeland voelt meer voor een
geleidelijke ontwikkeling cn wenst te
wachten tot dc landen van het Britse
gemenebest geen bezwaren hebben
tegen deelneming aan een Europese
federatie van het moederland Maar
de Amerikaanse druk. de promlncnto
ro! van Churchill in dc fcdcrallstischo
beweging en het groeiend verlangen In
V/est-Europa naar snellere en doel
treffender maatregelen kunnen wellicht
aanleiding zijn dat Engeland zijn on
verschillige houding Iaat varen.
A P meldt Inmiddels uit Londen dat
België en Frankrijk In Londen de per
manente commissie van dc landen van
het pact van Brussel ln kennis hebben
gesteld van voorstellen tot de oprich
ting van een Europese Assemblée.
Aan het criterium van Bras-
schaat, een wedstrijd voor profs
over 165 k m. hebben 61 renners
deelgenomen Het was de Neder
lander Schulte die als eerste over
de eindstreep ging. in 4 uur 24 min.
Weerbericht
VRIJ WARM
Weersverwach
ting, geldig van
Wounsda gavond
tot Donderdag
avond.
Enkele overdrij
vende wolkenban
ken Droog weer.
langs de Wad
deneilanden aan
vankelijk nog vrij
krachtige, overi
gens zwakke tot
matige zuidelijk*
wind. Vrij warim
voo- de tijd van het Jaar.
9 Sept.: Zon op 6 01. onder 19.10;
maan op 14 12. onder 21 36.
