DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Baarn haalde zijn vorstelijke inwoonster glorierijk in Kwart millioen Berlijners nam deel aan anti-Sovjet-betoging Statiefoto van Koningin Juliana en Prins Bemhard Beschamend _Im kort Ibestek _J Naar nieuw overleg te Moskou? Opschudding in de E.C.A. Franse socialisten steunen Queuille Honderdduizend stakers in VS Afrikaan nam Britse ministerie van, luchtvaart bij de neus Vrijdag 10 September 1948 Aehtste jaargang, No. 1118 Opgericht door de Stichting „Hei Parool" - Giro 510330. Bank: Rotterdamsche Bank. - Postbus 9 Abonnements prijs 31 cent p. w. of 4.~ p. kw. Losse nummers 10 cent Uitgave* N.V. De Nieuwe Pers Redactie en Administratie: Snouckaertlaan Amersfoort Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235. Hoofdredacteur: TI. DE BOORDER Residentie ligt nu in Utrecht (Van een eigen verslaggever) De zegetochten die Koningin Juliana door Amsterdam heeft gemaakt konden niet de glorie en de grootsheid overtreffen van haar intocht op Paleis Soestdijk, het „home" van het Koninklijk Gezin, dat sinds 1674 ver bonden is geweest met de Oranjes en dat de gemeente Baarn thans tot residentie heeft verheven. Hier, in het hart van het land, verzamelden zich reeds vroeg in de avond duizenden mensen langs de te volgen route om te zien en te horen maar bovenal om in eensgezind gejuich getuige te zijn van de blijde thuisreis hunner vorstin. Gejuicht is er en ook gezongen en wel in zulk een male, dat de officiële ontvangstplechtigheid er door in het niet zonk en zo èrgens, heeft de Koningin zeker in haar eigen woonplaats ervaren wat zij reeds nu voor haar volk betekent. Heel de dag heeft Baarn, waar onder ook Soestdijk ressorteert, in een nerveuze spanning geleefd en gewerkt, want met man en macht werd aangepakt om de versierin gen te voltooien en dorp en rijks weg zoveel mogelijk luister bij te zetten. Terwijl de Baarnse afdeling van de Kon. Maatschappij voor Land- en Tuinbouw zich beijverde om het paleis feestelijk met groen en bloemen te tooien, zwoegden de plaatselijke bloemisten met fraaie bloemstukken die elke telefoonpaal langs de twee kilometer lange weg tussen brug en paleis zouden sie ren. Elders waren verschillende leden van de burgerij in de weer om zuilen of vlaggetooi te verzor gen en het resultaat was groots: Baarn en Soestdijk waren gister avond omgetoverd in een sprook jesdécor, waar alles glansde van kleur en licht. Aan de grens der gemeente, even vóór de Emmabrug, waar de officiële ontvangst zou plaats hebben, stond reeds om acht uur de voltallige gemeenteraad rond het comité van ontvangst ge schaard en nog eer het duister was gevallen had de politic de handen vol om de afzetting te handhaven. De onafzienbare mensenmenigte rond de brug en de formidabele batterijen van microfoons der ver schillende radio-omroepen gaven het geheel de spanning van een grote gebeurtenis die niet al te lang op zich liet wachten. Om streeks negen uur arriveerde de Commissaris der Koningin in de provincie Utrecht, de heer M. A. Reinalda, die in gala-uniform was gestoken en vergezeld werd van zijn echtgenote. Af en toe reed een hofauto langs en om kwart over negen verkondigde Guus Weitzel's stem door de luidsprekers, dat Prinses Armgard, die de stoet vooruit was gegaan, in aantocht was. Dan, om even over half tien opnieuw een bericht: De Koninklij ke stoet nadert Baarn met grote snelheid.... Halzen rekken zich, agenten doen een laatste poging om het publiek in ordelijke lijn te houden en opeens valt een diepe stilte over de wachtenden. In de verte klinkt gejuich, dat sinds de stoet de Berlagebrug te Amsterdam passeerde l?ngs de gehele weg werd voortgeplant en dan flitsen twee sterke schijnwerpers aan. Knallend rijden motoren met poli tiemensen langs de rijen, daarna een jeep, wéér een motor, nóg een motor en meteen stopt een blinken de limousine die nummer HX 1 voert. De burgemeester van Baarn, mr. F. J. van Beeck Calkoen, treedt op het inmiddels geopend portier toe en wat ieder der toeschouwers heimelijk heeft gehoopt, gebeurt: De Koningin en Prins Bernhard stappen uit en drukken handen terwijl de lucht vervuld is van een hoera-geroep vaar geen einde aan schijnt te komen. Opnieuw is de stilte gevallen en helder klinkt de stem van de bur gemeester die een welkomstspeéch houdt. „Van nu af aan, zo zegt mr. Calkoen, worden in het paleis Soestdijk de zorgen voor het wel zijn van de staat in hun volle om vang binnengedragen, maar tevens zal dit paleis in de eerste en voor naamste plaats de woning zijn, waarin Uwe Majesteit zich als echt genote en moeder aan Uw gezin kan geven. Daar zullen de zorgen en vreugden om het opgroeiende kinderleven Uw rijkdom zijn, Moge voor U Majesteit, en voor U, Koninklijke Hoogheid, met Uw kinderen een lang en gelukkig ver blijf op Soestdijk zijn weggelegd. De Heer zal Uwe uitgang en Uw ingang bewaren voor nu en in eeuwigheid." Als <je burgemeester zwijgt zet een muziekcorps het Wilhelmus in, dat overgenomen door alle aan wezigen tot ver in dc omtrek klinkt en ontroerd staat de Konin gin aan de zijde van haar gemaal, tot beiden weer plaats nemen in de auto die hen thuis zal brengen. Tienduizend handen heffen zich enthousiast zwaaiend en in het licht van de bijna achtduizend oranjelampen die de weg verlich ten rijdt dc stoet voort naar het in floodlight badend paleis. Daar be reikte de hulde haar hoogtepunt en langzaam draaide de Koninklijke wagen de hekken van het park binnen. Tussen een haag van la keien schreed de Koningin, die ge kleed was in een wit hermelijnen mantel, met op het hoofd een rozet van licht-blauwe tule aan dc arm van Prins Bernhard, die een admi raalsuniform droeg, haar „huis" binnen, waar des middags reeds op onopvallende wijze de prinsesjes waren gearriveerd. De deuren werden kort daarna gesloten, maar buiten de hekken stroomde een eindeloze rij mensen voort die het prachtig versierde paleis bewonderden en niet moe werden te zingen van „Oranje boven Leve de Juliaan." „Met ingang van 13 September wordt het palckctpostvcrkeer met Duitsland hervat, voorlopig slechts voor geschenkzendingen, waarvan de betaling van de inhoud in bui tenlandse, voor Nederland aantrek kelijke, valuta geschiedt," zo lazen wii een dezer dagen. Wü kunnen ons •voorstellen, dat er Nederlanders zlfn. al behoren wij daar niet toe, die van mening zün, dat de tijd nog niet is gekomen om de Duitsers met 'pakketten te gaan „weldoen". Wh kunnen ons eveneens voorstellen en we vinden hei zelfs redelijk, dat ortpe regering het ongewenst vindt, dat wil voed selpakketten naar Duitstend gaan sturen, zolang onze eigeri voedsel positie nog slecht is. Maar wij moeten bekeml^en, dat wij onze ogen hebben uitgesvreven bil dit bericht, waarin met .zoveel woorden staat, dat het er ons om te doen is om deviezen te verdienen aan de liefdadigheid van de een en nog veel erger aan de ellende van de ander. Wjj hebben meer gedaan dan alleen onze ogen uitwrijven. *vi1 hebben ons geschaamd. De aandacht der politie te Napels werd getrokken doordat vele personen een huis in en uit gingen. Verscheidene smokkelaars in het bezit van geslepen en ongeslepen diamanten ter waarde van vele mlliiardep lires, cocaine cn waarde volle sloffen, alles naar het schijnt af komstig van ln Nederland gepleegde diefstallen, werden ingerekend. Ne gentien personen zijn levend verbrand en twaalf ernstig gewond toen een bus die feestgangers van Madrid naar huls bracht in een ravijn stortte. Dolly LI. ontvangdame in een dancing tc Sjanghai moest twee maanden dc bak in omdat ze zich niet netjes had gedragen. Ze kon ook voor elke dag 10.000 Chinese dollars boete betalen. Ze koos dc boete cn legde 20 Amerikaanse dollarcents op tafel, waarop dc rechter haar onmiddellijk in vrijheid moest stellen. Dc boete-tabel was n.l. nog niet aangepast aan de geld- sanering. In een boekje, dat de Deen se reisvcrenlglng heeft gepubliceerd met nuttige wenken ten dienste van Ame rikaanse reizigers lezen wij. Do offi ciële fooi is 12>2 maar als men 15 geeft wordt men beter bediend en daarom geven velen 17 T, Het Ge nootschap van hardhorenden te Londen heeft een hulpapparaat voor dove moe ders gedemonstreerd. Het bestaat uit een microfoon, die op de wieg wordt ge monteerd en een rood licht inschakelt als de baby huilt. Tweehonderdvijftigduizend Berlijners hebben gehoor gegeven aan de oproep van de sociaal-democratische partij om gistermiddag deel tc nemen aan de grootste betoging die de voormalige Duitse hoofdstad de laatste jaren heeft meegemaakt. Dc demonstratie werd gehouden vlak bü de grens van de Sowjetsector van de stad en heeft aanleiding gegeven tot incidenten toen enige van dc demonstranten de Brandenburger Tor beklommen en daar de Sowjetvlag naar beneden haalden. Een Russische jeep is met stenen bekogeld en uit dc jeep is op de menigte geschoten, waarbij enige gewonden vielen. De juiste toedracht is onduidelijk doordat de verschillende pers- bureaux afwijkende lezingen over dit incident verspreiden, zodat niét uit te maken is of Russische soldaten dan wel Duitse politie uit de Sowjet sector op de menigte vuurde toen deze stenen naar de jeep had geworpen. Voor het overige dit incident had tegen het eind plaats verliep de betoging vrij rustig. Dr. Suhr, de voorzitter van de Berlijnse gemeen teraad. zei dat de stad nieuwe ver kiezingen zou houden om de werelc^ te laten zien hoe Berlijn denkt. „Wij wensen niets anders, dan met rust te worden gelaten, opdat we voor vrij heid kunnen vechten in Duitsland en in Berlijn. Hij die bang is voor een volksbeslissing door een stemming, heeft een slecht geweten." Het woord werd verder gevoerd door afgevaardigden van de Berlijn se spoorwegarbeiders, door de so ciaal-democratische leider Franz Neumann en door de in 1946 gekozen burgemeester Ernst Reuter. Deze laatste zei o m. dat de dag zou ko men, dat de treinen weer tot Stettin en Breslau zullen rijden. (Breslau ligt thans onder de naam Wroclaw in het gebied dat aan Polen is toege wezen Red.). Reuter deed ook een beroep op de Engelsen, Fransen en Amerikanen, in Berlijn te blijven „totdat de strijd tegen de duistere machten is gewonnen." Witte strepen in de lucht Hoog boven Berlijn trokken giste ren Russische jachtvliegtuigen witte strepen in de blauwe lucht de luchtmanoeuvres van de Sowjets wa ren begonnen. De toestellen waren zo hoog, dat ze voor het blote oog onzichtbaar waren en volgens Ame rikaanse waarnemers kan hun activi teit niet ongeoorloofd worden ge noemd, zolang zij hoger blijven vlie gen dan 10.000 voet. De luchtbrug operatie werd niet in het minst be lemmerd. Integendeel: waarschijn lijk begunstigd door het mooie weer, vestigden de Amerikaanse piloten een nieuw record van 439 vluchten naar Tempelhof. Diplomatiek gesproken ziet de si tuatie er overigens verre van roos kleurig uit en in Westelijke hoofd steden acht men de tegenstelling tot het optimisme van twee weken gele den groter dan ooit. President Tru man heeft op een persconferentie in Washington nog eens weer uitdruk king gegeven aan het standpunt der V.S., die zich niet door Russische dwang tot een overeenkomst willen laten dwingen. Een bericht over nieuw overleg, dat te Moskou op handen zou zijn tussen de afgezanten van de drie Westelijke mogendheden en de Sow- jetleiders, werd gisteren gelanceerd door de Daily Telegraph. Dit Engel se blad schreef, dat wellicht binnen 43 uur een nieuw onderhoud met Stalin of Molotof te verwachten was. Bestelt Rusland machines in Groot-Brittannië? Berichten over een grote Russi sche order aan een Engelse machi nefabriek hebben opschudding ver oorzaakt in de ECA, de Amerikaan se instantie, die dc Marshalltocwij- zlngen vaststelt. De Sovjet-Unie zou voor 12 mil lioen pond sterling aan machinege reedschappen hebben besteld bij een firma in Stockport. Het zen den van „oorlogspotentiële" goede ren aan de Sovjet-Unie is echter door Hoffman, de directeur van het plan-Marshall, verboden op straffe van intrekking van de gehele Mars hallhulp voor het land. dat toch deze goederen aan Rusland levert. De bewuste firma te Stockpört ontkent, dat de Sovjet-Unie bij haar een or der heeft geplaatst. De ECA stelt nu een onderzoek in naar de juist heid van de berichten. Hoffman heeft de bevoegdheid om milliarden dollars hulp aan de Britten stop te zetten, indien blijkt, dat deze „oor logspotentiële goederen" aan de Sovjet-Unie leveren. Israëlische afgezant zoekt erkenning Standpunt van Den Haag onveranderd Erkenning te verkrijgen van de staat Israël door Ned rland, België en Luxemburg is de opdracht van dr. Michael Weizmann, een speciale Israëlische ambassa deur, die met dit doel dezer dagen bezoeken brengt aan Brussel en Den Haag. Hij is gisteren door pre mier Spaak ontvangen en is van plan, Maandag minister Stikker in Den Haag te ontmoeten. De kans dat Nederland Israël zal erkennen is echter twijfelachtig wanneer wij mogen afgaan op het antwoord dat de minister van bui tenlandse zaken juist dezer dagen heeft gegeven op vragen dienaan gaande van het Eerste Kamerlid Van Santen. Er zijn aan de regering geen nieuwe omstandig heden gebleken, die voldoende aanleiding zouden kunnen vormen, thans tot erkenning vr de staat Israël over te gaan, zo luidt dit antwoord. President Truman heeft op zijn persconferentie Donderdag meege deeld, dat hij de kwestie van vol ledige erkenning van de staat Is raël overwoog. Sigarenproductie nog niet vooroorlogs Blijkens het verslag over 1947 van de N.V. Verenigde Holl. Sigarenfabrieken te 's-Gravenhage vertoont het algemeen beeld van de bedrljfsgang ln het con cern weinig verschil met dat van 1916. De grondstoffen-positie vormt nog steeds een ernstig beletsel voor een normale voorziening. Van geregelde in voer uit Indonesië is nog geen sprake. Men is afhankelijk van Zuid-Amerl- kaanse en andere tabakssoorten, die wat kwaliteit betreft te wensen over laten. Niettemin geven de verkregen uitkomsten reden tot tevredenheid. Weerbericht MEER BEWOLKING Weersverwachting, geAdlg tot Zater dagavond. Voor het Westen van het land: gelei delijk toenemende bewolking met later enkelo plaatselijke buien. Merst mati ge wind aanvanke lijk zuid-oostelijk, later draaiend naar richtingen tussen 1 zuid en west. Mor- s-J* m. gen overdag Iets mLnder hoge tempe raturen. Voor het oosten van het land: tamelijk veel overdrijvende be wolking. maar overwegend droog weer. Zwakke tot matige zwd-oostellj- ke wind met iets minder hoge tempe raturen dan vandaag. 11 Sept Zon op 6 07. onder 19.05; maan op 16.29, onder 23.02. Russische vliegtuigen schenden Deens gebiec Russische bommenwerpers en jagers, tenminste vijftig in getal, hebben gisteren Deens territorium geschonden door over de Deense territoriale grens van het eiland Bornholm in de Baltische Zee te Vliegen. Ten Noorden van het eiland, buiten de Deense territori ale wateren, zijn Russische schepen waargenomen. Deense marine-autoriteiten heb ben bekend gemaakt, dat het hier naar hun mening om gewone ma noeuvres ging. Onder de bevolking van het eiland heerste echter enige nervositeit. Amsterdamse jongeman spoorloos verdwenen Sinds 31 Augustus is de 17-jarlge J. W. Maatenbocr te Amsterdam spoorloos verdwenen. De jongeman, die lid ls van een padvindersorganisatie, was op Ko ninginnedag naar het Stadion gegaan met de hoop ingeschakeld te worden in het Stadionspel, dat ter gelegenheid van het jubileum van Koningin Wilhclmina opgevoerd werd. Dit geschiedde echter niet; wel werd hij Ingeschakeld bij do tocht van de gouden kroon door de stad. Desondanks heeft hij zich de eer ste weigering dermate aangetrokken, dat hij in een kwade bul ln zijn ouder lijk huls aan de Lauriergracht te Am sterdam verscheen. Hij weigerde des avonds met zijn ouders de feeststad in te gaan. Hij ging alleen, doch is later op de avond de ouderlijke woning weer binnengegaan Met dc flets van zijn broer en vijf gulden is hij weer vertrokken. Sinds dien heeft men niets meer van hem vernomen De kinderpolitie stelt een onderzoek ln. De ouders, die ln grote ongerustheid verkeren, hebben ook reeds de hulp van een telepaath Ingeroepen. Onze eierenpositie nog ver van vooroorlogs peil Onze hoenderstapel, die ln het voorjaar van 1940 20 millioen stuks bedroeg, liep tot 7 millioen terug in 1941 en bemerkte aan het einde van de oorlog een dieptepunt van 2 millioen stuks. In 1947 waren weer ongeveer 7 millioen kippen aanwe zig en dit jaar 8 millioen maar de invloed op onze eierproductie de cijfers zijn ontleend aan een mede deling van het ministerie van land bouw, visserij en voedselvoorziening is duidelijk. Voorts bestaan nog diverse verplichtingen met betrek king tot de export, zodat voor het komende seizoen de inleverings plicht van eieren gehandhaafd wordt het nieuwe inlevcringsbesluit treedt 26 dezer in werking. Hoewel dus de eierenvoorziening nog ver van het vooroorlogse peil is verwijderd mede door de sinds 1940 toegenomen bevolking is de verwachting vooy een ruimere voor ziening in de toekomst gewettigd, al zal de eierendistributie in de herfst- en wintermaanden hiervan de invloed niet ondervinden. Formateur zelf minister van financiën Henri Queuille, de 64-jarige ra dicaal-socialistische arts uit Bre- tagne, die door president Auriol aangezocht is om een Franse rege ring te vormen, verwachtte gister avond, dat hij de nieuwe ploeg reeds vanmiddag aan de Assemblée zou kunnen voorstellen. De socia listische fractie in de Assemblée heeft besloten deel te nemen aan een door Queuille te vormen coali tieregering en ook de MRP en de UDSR (een met De Gaulle sympa thiserende groep) kwam tot dezelf de besluiten. Queuille, die aanvan kelijk moeite had met het vinden van een minister van financiën, heeft nu besloten, zelf deze porte feuille in handen te nemen. Hij zal tevens premier zijn. Verwacht wordt, dat Robert Schuman bui tenlandse zaken zal houden, terwijl Jules Moch waarschijnlijk aan bin nenlandse zaken wordt gehand- naafd. En terwijl De Gaulle's partij blijft aandringen op Kamerontbin ding en nieuwe verkiezingen, duurt de stakingsbeweging voort. De po sitie van de Franse schatkist wordt steeds crilieker, zo meldt Reuter. Op 2 September was er voor een bedrag van ruim 32 milliard francs meer in omloop dan de week daar voor. New Yorkse kranten wel dra zonder papier In de meelbedrijven en de auto mobielindustrie in Amerika zijn nieuwe stakingen uitgebroken, waardoor het aantal stakers in den lande de honderdduizend reeds ge passeerd is. Tengevolge van de staking in de havens en de olie-idustrieën in het Westen, ligt de scheepvaart aan de Amerikaanse westkust stil en kan slechts vijf procent van de normale olieproductie afgeleverd worden. Er zijn reeds plannen ontworpen om tot een ingrijpende olierantsoenering over te gaan. In Californië dreigen zevenduizend onafhankelijke arbeiders, werk zaam in de petroleumindustrie, zich bij de stakende employé's aan te sluiten. In New York hebben de direc ties der vrachtautobedrijven te kennen gegeven, dat zij liever een langdurige staking tegemoet zien dan dat zij zullen toegeven aan de eis der chauffeurs voor een loons verhoging van 25 dollarcent per uur. De staking, die reeds negen da gen duurt, betekent een ernstige stagnatie. De New Yorkse dagbla den hebben nog slechts een papier voorraad van enkele dagen. Ver schillende bladen nemen reeds geen advertenties meer op. Voorts dreigt er in New York een tekort aan koffie. Een dreigend tekort aan melk is echter opgeheven. De stakende bond van chauffeurs heeft 32 chauffeurs aangewezen om de zuivelfabrieken per vrachtwageh van verpakkingsmateriaal te voor zien. Prinses Margaret zag ons land van boven Prinses Margaret Is gisteren per vliegtuig uit Amsterdam te Londen teruggekeerd, maar de vlucht heeft twee uur geduurd, doordat dc piloot op verzoek van de prinses een om weg maakte: zij wilde de gebieden zien, waar de Engelse troepen in Nederland hebben gevochten. Boven Arnhem. Nijmegen en Rotterdam heeft het vliegtuig op geringe hoog te rondgecirkeld om de prinses een Indruk te geven van het landschap. Tachtig doden bij mijn ramp in Zuid-Afrika Reddingsploegen hebben de licha men van 80 inheemse mijnwerkers gevonden, die bij een aardverschui ving in een Zuid Afrikaanse m(jn Woensdag om het leven zijn geko men. Nog zeven mijnwerkers zijn twee duizend meter onder de grond ingesloten. Men heeft hun stemmen gehoord. Vier vliegtuigen verdwenen Van vier Britse Beaufighter vliegtuigen die sedert Juli vermist werden, neemt men thans aan, dat zij door een vroegere Zuid-Afri kaanse militaire piloot Engeland uit zijn gesmokkeld en Palestina hebben bereikt. De mysterieuze verdwijning van de vliegtuigen leek op een Hollywood scenario. Ongeveer twee maanden gele den arriveerde de Zuid-Afrikaan Terry Farnfield in Engeland. Hij gaf voor een filmproducent te zijn en haalde een kleine luchtvaart maatschappij over om namens hem zes nieuwe Beaufighter toestellen te kopen. Hij zeide de vliegtuigen voor een film nodig te hebben en legde 15.000 pond sterling in vijf- ponds biljetten op tafel. Hij arrangeerde dat een film maatschappij opnamen maakte op Thame luchthaven in Oxfordshire. Vijf dagen werd er gefilmd, er waren vele knappe filmsterretjes, veel camera's en film-uitrusting en er waren de vliegtuigen, die ten slotte rustig het land werden uit gesmokkeld. Farnfield verkreeg luchtcertifi- caten van het ministerie van bur gerluchtvaart om de toestellen naar Exeter te vliegen. Het minis terie heeft toegegeven, dat men door de Afrikaan flink bij de neus is genomen. Het ministerie zegt verder dat Farnfield geen misdaad heeft be gaan zelfs indien hij de vliegtuigen naar Palestina heeft gevlogen. Men wil alleen zijn maatschappij ver volgen omdat zonder de vereiste papieren vliegtuigen uit Engeland zijn gevlogen.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1948 | | pagina 1