Huwelijk?
Lt.-GG. per KLM ijlings onderweg
naar zijn standplaats
Gesprek met Van Wijk Louw
Winterseizoen der mode
gracieus geopend
Wel verschil, geen geschil
tussen oud en nieuw
Bereidheid republiek te helpen bij
onderdrukking van de opstand
CPN betoogt tegen
wethoudersontslag
Staalproductie van
Europa steeg
De jonge ere-doctor over eigen
werk, over onze en de Vlaamse
literatuur
Geestelijk contrast het grootst
bij de kinderen
FAHNER
NEEM GEEN GEWONE-NEEM Cé °K MARGARINE
t BEUGELTASSEN 1
FAHNER
In rechtstreeks verband met de ernstige toestand die in Indonesië
sedert enkele dagen is ontstaan heeft dr. Van MooJé de besprekin
gen met de regering in Den Haag moeten afbreken, om per eerste
gelegenheid naar Batavia terug te keren. Aan boord van het nor
male Ijjntoestel der K.L.M., «lat gistermorgen om 6.39 uur Schiphol
verliet, bevindt de Iuitenant-gouverneur-gcneraal zich reeds onder
weg.
Kort voor zijn vertrek heeft hij
de op het vliegveld aanwezige
journalisten een onderhoud toege
staan, waarin hij zijn zienswijze
gaf op de gebeurtenissen in de ar
chipel.
Sprekende over de situatie van
het ogenblik in de republiek zeide
dr. Van Mook, ,,de communistische
actie is duidelijk van buiten af op
gezet." Pas sëdert einde Mei is de
ontwikkeling in deze vorm geko
men. Voor die tijd was er van een
invloedrijke communistische acti
viteit weinig sprake.
Het is van hier uit onmogelijk te
zeggen aldus beantwoordde de
landvoogd een andere vraag of
Moeso en zijn aanhangers er in
zullen slagen de macht in Djogja
in handen te krijgen, daarvoor
moet ik mij eerst in Batavia op de
hoogte stellen van alle details".
Een vraag welke invloed de
gebeurtenissen in de republiek
zullen hebben op de verhou
ding tussen de Nederlanders en
de republikeinen beantwoord
de de landvoogd als volgt:
„Ik denk, dat deze invloed
niet ongunstig zal zijn. Aller
eerst zal de samenwerking met
Singapore en Australië beter
worden. De nood zal tot schei
ding en verbinding der geesten
bijdragen. De oppositie tegen
de samenwerking met de Ne
derlanders zal zich om de com
munisten groeperen en zullen
de voorstanders van een sa
menwerking met de Nederlan
ders zich in het andere kamp
verzamelen. Dit kan alleen
maar verhelderend werken".
Tenslotte deelde de landvoogd
nog mede, dat het niet uitgesloten
is dat de gebeurtenissen te Ma-
dioen een remming zullen veroor
zaken op de demobilisatie van de
Nederlandse troepen in Indonesië.
Het overgrote deel der oorlogsvrij
willigers die momenteel naar
huis terug gaan of zullen gaan
is echter reeds vertrokken.
Vetorecht Hogerhuis
ingekort
Het Lagerhuis heeft in derde le
zing met 280 tegen 154 stemmen het
wetsontwerp «Ier regering goedge
keurd, waarbü het opschortings-
recht van het Hogerhuis van 2 op 1
jaar wordt gebracht.
Deze Inkorting van het vetorecht
der Lords is een voorwaarde voor de
inlossing van de belofte, die Labour
hoeft gedaan in verband niet de na
tionalisatie van de ijzer- en staal
industrie. Deze belofte hield in, dat
de nationalisatie in 1950 haar be
slag zou krjjgen. Zou het Hogerhuis,
dat tegenstander is van deze natio
nalisatie. zijn tweejarig vetorecht
behouden, dan zou inlossing van de
belofte voor Labour onmogelijk wor
den.
UNAC-prijzen aan de
winnaars uitgereikt
Het Nederlands comité „United Na
tions Appeal for Children" (Verenigde
Naties helpen het kind), heeft gister
middag in Den Haag de hoofdprijzen
uitgereikt van dc UNAC-prijsvraag
„waar is Rembrandt?"
De winnares van de eerste prijs, me
vrouw J P. S. Harthoorn-Kloostcrboer
uit Beekbergen, die exploitante is van
een zwembad aldaar, zal de eerste prijs
- een geschenk naar keuze ter waarde
van 2500.voor het verbeteren harer
inrichting gebruiken.
Dc .tweede prijswinnaar. H Schinkel
uit Scheveningcn, is een militair uit het
KNIL., die enige tijd in krijgsgevan
genschap vertoefde. Hij zal binnenkort
naar Indonesië terugkeren, mnar even
voor zijn terugtocht zal hij nog gelegen
heid hebben dc reis voor twee personen
per K.L.M. naar Stockholm te maken,
met een verblijf van 14 dagen aldaar.
Deze reis was aan de winnaar van de
tweede hoofdprijs in uitzicht gesteld.
Ook de winnares van de derde prijs.
Antoinette Struyk uit Den Haag, was
bij de prijsuitreiking aanwezig. Zij
maakt een reis voor twee personen per
K L.M. naar Schotland, met een verblijf
van 14 dagen aldaar.
„Wij zullen Amsterdam
een Volksfront bezorgen"
Dc CPN heeft gisteravond in de
Diamantbeurs te Amsterdam een
protestmeeting gehouden naar aan
leiding van het ontslag van haar
twee wethouders, de heren Seegers
en Polak uit het bestuur van de
hoofdstad, welke maatregel vandaag
van kracht wordt
Beide wethouders gaven het im
perialisme. het kapitalisme, het fas
cisme. de kerkelijke reactie en Wall-
slreet de schuld voor het aan hen
verleende ontslag. „Niettemin", zo
zei een van hen. „zullen wij in de
Amsterdamse raad een programma-
politiek blijven verdedigen en de
strijd van ons arbeidende volk zal
zorgen, dat er spoedig een streep
door de rcactionnaire rekening
wordt gehaald en er in Amsterdam
een college komt van het Amster
damse Volksfront".
De economische commissie voor
Europa heeft bekend gemaakt, dat
de staalproductie in Europa dit jaar
27 procent hoger ligt dan in 1947.
De productie neemt nog toe en men
Verwacht, dat de totale Europese
productie aan het eind van het jaar
45 milliocn metrieke ton zal bereikt
hebben dit is ruim 11 milliocn
meer dan in 1947 en verreweg het
hoogste totaal na de oorlog. Bijna
elk staalprodueerendc land is dit
jaar boven zijn vorig niveau uitge
komen.
De dubbele zone van West-Duits-
land heeft de grootste vooruitgang
in de productie: de gemiddelde pro
ductie in het tweede kwartaal van
1948 was 67 procent hoger dan het
maandgemiddelde tijdens het gehele
jaar 1947.
Als huldeblijk van het 5e Bataljon Regiment Stoottroepen is Koningin
Juliana een zilveren cassette aangeboden, vervaardigd door de Utrecht
se edelsmeden Brom. Op het deksel van koningsblauw email is het
korpsembleem (dolk geflankeerd door hertshoorns) in goud aange
bracht. De kling van dc dolk is bezet met 45 edelstenen. Om het deksel
is de naam van het bataljon en de datum van inhuldiging aangebracht.
Inwendig is de cassette met Indisch Palissanderhout bekleed.
Tweejarig jongetje in
zinkputje verdronken
Het tweejarig zoontje van dc heer
Vrijdaghs te Groningen werd Dins
dagmiddag dood door zijn vader aan
getroffen in een zinkputjé achter
diens huis. Dc lieer V. had Zondag
het putje vergeten af te sluiten, na
dat hij het had schoongemaakt. Zijn
zoontje, dat reeds sinds Zondag ver-
mis^werd, bleek er in te zijn geval
len en werd gisteren door zijn va
der gevonden toen deze het putje
opnieuw wilde doorsteken.
Bestaat beroepsgeheim
voor journalisten?
Dp 5 October uitspraak in
zaak-Lunshof
Gistermiddag diende de zaak-
Lunshof voor dc Hoge Raad. De
journalist H. Lunshof, dektijds hoofd
redacteur van „Elsevier's Weekblad"
had de geheime notulen van Ling-
gadjati gepubliceerd doch wilde de
naam niet noemen van degene, die
hem deze notulen had doen toeko
men en was daarom veroordeeld tot
tien gulden boete. Hij ging echter in
cassatie van dit vonnis, waarin hij
een aantasting zag van het naar zijn
mening bestaande beroepsgeheim
voor journalisten In de zitting van
gisteren hield Lunshofs raadsman,
mr Gerbrandy Jr een uitvoerig plei
dooi ten gunste van het journalis
tieke beroepsgeheim, waarna dc uit
spraak werd vastgesteld op 5 Octo
ber a.s.
Boeren- en tuindersverzet
tegen verhoging porti
voor Indonesië
Het hoofdbestuur van de bond van
Chr. jonge boeren- en tuinders-or
ganisaties in Nederland heeft aan
de minister van oorlog een telegram
gezonden waarin het dringend ver
zoekt geen gevolg te geven aan de
voorgenomen verhoging der brie-
venporti voor militairen in Indone
sië. Vele gelegde contacten, aldus
het hoofdbestuur, zouden hierdoor
rigoreus worden verbroken.
Verrukt over Amsterdam
„Mijn dochters waren 't er niet over
eens hoe 't eigenlijk zit met uw naam'"
Aldus onze verslaggever, die in het gast
vrije huls van prof. Smit gelegenheid
kreeg de jonge ere-doctor N P. van
Wijk Louw te interviewen. „Uw broer,
ook dichter, heet Louw en U v. Wijk
Louw. Is dat „v. Wijk" een voornaam?"
„In Zuid-Afrika ls het de gewoonte,
dat de tweede zoon aan zijn naam die
van zijn moeder toevoegt."
Toen déze ..twistappel" uit "de wereld
was kwam dezerzijds een lawine van
vragen los, die door dc Zuid-Afrikaanse
dichter welwillend en met grote ge
moedskalmte. In korte wcloverdachte
zinnen, werden beantwoord. Rustig zat
hij. ietwat .achteruit gezonken in dc
diepe leren fauteuil. Af cn toe sloeg de
rechterarm eens naar buiten en bleef zo
een poesje in ongewone stand. Voor 't
overige maakte v. Wijk Louw de indruk
van een evenwichtig, bedaard man, die
zich niet licht uit de koers laat slaan.
Eerst kwam, op ons verzoek, zijn per
soonlijk levensverhaal.
Ook geen schokkende,feiten. Geboren
in 1006, in die Karroo. i„wat 'n vlakte
streek is groter in omvang as geheel
Spanje". Het Is het droogste deel van
Zuid-Afrika. waar jaarlijks niet moer
dan 25 cm regen valt. aanzienlijk min
der dan in Nederland Maar. Sutherland,
zijn geboorteplaats, temidden van een
bergachtige landstreek, is een van dc
weinige plekken in Zuid-Afrika, waar
's winters sneeuw valt... Dc winters
zijn er koud en droog, regens vallen In
de zomer. Dc laatste twintig jaar woont
hij in Kaapstad, waar 't klimaat meer
op dat van Nederland lijkt. Hij heeft
hier letteren gestudeerd gfi opvoed
kunde, waarna hij tot lector Is benoemd
ln het laatste vak. Het is een tweetalige
faculteit on hij zelf geeft zijn colleges In
het Engels en ln het Afrikaans.
..Hoe bent U eigenlijk tot dichten ge
komen'"
„Als kind heb ik al ..versies" geskro-
vc, maar op m'n 15e, 16e jaar ben Ik
bewust gaan schrijven. Toch publiceerde
ik m'n eerste bundel pas op m'n der
tigste
„Was daar een speciale reden voor? In
Nederland maken dc meeste dichters al
op of zelfs vóór hun twintigste hun
debuut."
,,De oorzaak hiervan ligt, geloof ik. in
het feit, dat in Zuid-Afrika de „model
len", de voorbeelden ontbreken, zodat
het langer duurt, voordat een jonge
dichter zijn weg heeft gevonden. Aan de
andere kant bereiken zijn publicaties
een veel grotere lezerskring In Zuid-
Afrika, waar het aantal Afrikaans
sprekenden een zesde deel vormt van
het getal Nederlanders, is het geen
wonder, als een dichtbundel. z.elfs met
moeilijke poëzie, in 2000 c-xemplaren
wordt gedrukt en verkocht. Dat zou
met de verhoudingen in Nederland 12000
moeten zijn. Welke dichter haalt dat?
Zelfs een bundel van Holst haalt over
een reeks van jaren amper de 8000. Een
verklaring daarvan kan ik. gezien de
hoge stand van de cultuur in uw land,
moeilijk vinden. Wellicht is het een ge
volg van het groter aantal dichters cn
ook van de grotere specialisering, waar
door een ingenieur of een dokter weinig
buiten zijn eigen vak treedt. In Zuid-
Afrika toont menige zakenman belang
stelling in de poëzie en bij een ontwik
kelde boer ls 't geen wonder een aantal
dichtbundels aan te treffen."
De Gaulle kostte zijn
land tien millioen
Generaal De Gaulle heeft Frank
rijk dit jaar al meer dan tien mil
liocn gekost want minister Moch
(binnenlandse zaken) heeft giste
ren ln de Franse Assemblée ont
huld. dat de regering sinds 1 Janu
ari 10.873.000 francs had uitgegeven
om de openbare orde en rust te ver
zekeren tijdens reizen en redevoe
ringen van de generaal. Dc Assem
blée besprak gisteren de relletjes
die te Grenoble hebben plaats ge
had tussen aanhangers van Dc
Gaulle en communisten. Het schijnt
dat bij die gelegenheid geuni-
formde officieren van het Franse
leger in een Gaullistische demon
stratie hebben meegelopen. Ver
moedelijk is dit een speciale afde
ling van de gendarmerie geweest,
die door dc regering aan de gene
raal was toegevoegd om hem te be
schermen. Nu echter heeft zij blijk
baar als erewacht gefungeerd, het
geen niet de bedoeling is en minis
ter Ramadier deelde dan ook mede,
dat deze garde zal worden terugge
trokken. De vergadering nam ver
der nog een motie aan, die het ver
trouwen uitspreekt in de bekwaam
heid van dc regering, om de open
bare orde te handhaven en de repu
blikeinse vrijheden te beschermen.
Vrijdag zal in Frankrijk een sta
king van twee uur uitbreken, waar
aan zowel communistische als nict-
communistlsche vakverenigingen
zullen deelnemen. De arbeiders wil
len protesteren tegen de weigering
van de regering om de lonen te ver
hogen.
Aan dc Franse politic is het sta
kingsrecht ontzegd. De wet, die dit
behelst, ls gisteren door de Natio
nale Vergadering aangenomen.
Maison Jany te Utrecht heeft
voor de dames het winterseizoen in
geluid met een uitgebreide show van
Panjse en op Parijs geïnspireerde
modellen.
„Hoe is het met de lengte van de
rok", is de vraag van vrijwel elke
vrouw. De rokken blijven ongeveer
30 a 32 cm. van de grond, terwijl ze
soms nauw zijn en dan weer zéér,
zeer wijd. Vooral de mantels hebben
ruime rokken.
De taille wordt vrij lang gehouden,
waardoor een slank silhouet ont
staat.
Nog wordt er met heupkussentjes
gewerkt, doch veel matiger dan in
het voorjaar, mede natuurlijk door
het feit, dat men in het najaar en de
winter steeds over de japon 'n man
tel moet dragen.
Draperieën ziet men vooral bij de
namiddagtoiletten, waarvan de rok
dan normaal van wijdte is.
De modekleuren zijn: olifantgrijs,
staal, leverbruin, en olijfgroen.
De hoeden worden in het algemeen
over het kapsel heen op het achter
hoofd gedragen, men ziet veel gar
nering van veren en soms van ve-
lours-chiffon of tule.
Op bijgaande foto's twee specimina
van de show: een mantelpak van le
verkleurige stof. afgezet met persia-
ner, waarvan de rok zeer wijd is en
het manteltje een lang klokkend
schootje heeft; verder een beige
„Zou 't ook samenhangen met de
strijd, die de Afrlkaanders nog voor hun
taal hebben te voeren?"
„Ik geloof, dat de Nederlanders dit
verkeerd zien en verkeerd moeten zien.
Juist de laatiste 10 15 Jaar de tijd
dat het. onderling contact tussen Zuid-
Afrika cn Nederland heel klein was of
helemaal had opgehouden is de situa
tie bij ons aanmerkelijk veranderd. De
taalstrijd tegenover Engeland is goed
deels uitgestreden. Wat dat betreft zijn
wij een heel eind op Vlaanderen voor
uit Het jonge geslacht Engelsen leert
ook het Afrikaans van begin af op de
lagere school cn behalve in een speci
fiek Engels sprekend gebied als Natal
spreken vele Engelsen onze taal even
goed als wij. Dat heeft de stemming
machtig veel verbeterd. Dq Afrikaanse
kranten en tijdschriften worden veelal
ook door Engelsen gelezen en in de po
litieke partijen zitten Engelsen en
Afrikaanders dpor elkaar. De strijd is
dus op de achtergrond geraakt."
„Hoe staat 't met de romans?"
Vooral tijdens de oorlog zijn er enorm
veel romans verschenen, meer dan ik
zelfs probeer te lezen."
..Denkt u zelf nog eens tot het schrll-
ven van romans te komen'"
„Ik vermoed van niet*- Ik heb er
weinig gevoel voor. zelfs niet voor het
lezen ervan."
„En drama's?"
.Kort geleden heb ik een drama in-
verzen voltooid, gewild aan de Romein
se keizer Germanicus."
„Typisch" vallèn wij hem in de rede
„juist in uw geboortejaar, in 1906.
was Utrecht vervuld van de GermanI-
cusflguur, Dc studenten hadden een
maskerade aan hem gewijd Zal uw
werk ook worden opgevoerd?"
..Het is. in bekorte vorm. door de
radio gebracht Het ls daar er grote
massa's in voorkomen, moeilijk op tee
voeren."
„Misschien als openluchtspel?"
„Daar doen wij ln Zuid-Afrika niet
aan. Misschien, omdat ons volk. arbeid-
waarvoor Van Wijk Louw een grote be
wondering heeft. Het verbaast hem al
tijd weer, dat Nederland in de laatste
vijftig Jaar een rij van lyrische dichters
heeft voortgebracht waartegen de En
gelsen. wier literatuur hij uiteraard
heel goed kent. het moeten afleggen,
evenals de Duitsers. De Franse litera
tuur is hem minder goed bekend.
de Franse roman zal wel nan de top
blijven maar een reeks van dichters
als Leopold. Gorter. Henriëttc Roland
Holst. Boutcns; het blijft een bijna on
verklaarbaar verschijnsel Bizonder
grote bewondering heeft hij voor A.
Roland Holst met die onvcrgclijkelilk
grote klank cn bijna profetische visie,
voor Bloem met zijn diepe monselljk-
seid en gehondener taal De jongeren
kent hij uiteraard minder Greshoff die
sinds 1939 in Kaapstad woont, ls een
van zijn beste vrienden. Hij is een van
de belangrijkste schakels tussen Zuid
Afrika cn Nederland. Zijn vechtlust is
wat verminderd, maar hij leest letter
lijk alles en schrijft ln Zuid-Afrikaanse
zowel als in Nederlandse bladen. In
Vlaanderen, waar Van Wijk Louw. die
al twee maanden geleden naar Europa
is gereisd, logeerde bij zijn vriend Karei
Jonckhecr in Panne (bij Duinkerken)
heeft hij ook met tal van schrijvers
kennis gemaakt Grote waardering
heeft hij voor de jonggestorven Paul
van Ostayen. Wat de Zuid-Afrikaanse
litteratuur betreft, noemt hij bij voor
keur dc dichteres Elisabeth Eibers,
voorts Uys Krige.' v. d Heever du
Plessis en zt1n broer W. E G Louw
(die begin volgend jaar als professor
optreedt ln het Afrikaans aan do Am
sterdamse Universiteit), terwijl hij als
veelbelovende jongeren Opperman cn
Watermcyer noemt.
Onze steden
Enthousiast is Van Wijk Louw over
de Hollandse en Vlaamse steden. Vooral,
toen hij, na ccn maand in Engeland ge
weest te zijn met zijn vrouw, op Schip
hol landde, 's ochtends om 4 uur. en
zij omstreeks 5 uur door de lege Am
sterdamse straten dwaalden, vielen ze
van de ene verrukking ln de andere
Het was een openbaring. Vooral
ook als contrast met het Engelse stads
beeld.
Ik vraag mij af. of er ergens ter
wereld steden, zijn die met de uwe ln
schoonheid zijn te vergelijken En dan-
het water, water cn nog eens water!"
Over de Wederopbouw eo dc econo
mische situatie kan hij weinig oordeel
hebben. Dc vergelijkingsbasis ontbreekt,
zaam als het is', zich geen tijd gunt voor ^ar het Hikt merkwaardig wat Hol-
AnrtnKnm frrcif-n Micif-Mfln or,ir v,ini 1 land presteert.
het samen met onze korte schemerin
gen. Wel heb ik ccn spreekkoor ge
schreven ..Die Dieper Reg", ter gele
genheid van dc herdenking van de Gro
te Trek. dat dikwijls ls opgevoerd,
maar dat in Nederland, vrees ik. voor
een groot deel onverstaanbaar zou blii-
ven In de dramatische richting ga ik
in elk geval door."
De Nederlandse dichters
Het gesprek kwam vervolgens op de
Nederlandse en Vlaamse letterkunde.
Burgemeester en wethou
ders van Amersfoort ma
ken bekend, dat aan het
stadhuis is aangeplakt een
publicatie inzake een ver
zoek van H P. van Nes om
een verlof B in het perceel
Hof 24 alhier.
„En hoe denkt U over ons Konings
huls?"
„Wij ln Zuid-Afrika hebben altijd
met het Oranjehuis meegeleefd In bij
na geen Boerengezin ontbreekt bet por
tret van Prinses Wilhelmina. Wij heb
ben grote liefde en verering voor haar
en natuurlijk is ook onze belangstelling
voor Juliana gioot Jammer genoeg
waren wij bij de inhuldigingsfeesten
juist in Engeland, maar mijn dochters
weten alles van de prinsesjes af
meer nog dan ik zelf."
Veluws volk: Gelovig en ernstig
DE oude Veluwe is in gevaar.
Door de militaire noodzaak
om oefenterreinen te verwerven
wordt de Veluwe evenzeer bedreigd
als door de ontginners, die ruimte
zoeken voor onze jonge boeren zon
der land.
Maar ook de bewonderaars van
natuur-reservaten en de verdedi
gers van recreatie-gebieden be
schouwen de Veluwe van een zeer
bepaald standpunt.
Zo dreigt er gevaar dat de strijd,
die om dit geveest gaande is, wordt
gestreden zonder de Veluwe zelf
recht te laten wedervaren.
Vandaar dat wij willen schrijven
over de Veluwe zelf.
Er zijn twee Veluwe's. De oude
Veluwe in de buurten en dorpen;
de nieuwe Veluwe met villa's en
landhuizen, min of meer gegroe
peerd in wijken en parken, in de
meest met natuurschoon gezegende
gedeelten van dit prachtige gewest.
Tot de nieuwe Veluwe behoren ook
de middenstanders en arbeiders in
de grotere dorpen. De tegenstellin
gen tussen de oude en de nieuwe
Veluwe, zoals deze in de laatste
halve eeuw gegroeid zijn, zijn niet
groot. De groepen leven vreedzaam
naast elkaar heen en elke scherpte
van verhoudingen is ver te zoeken,
De forensen en de nieuwe bewoners
hebben zich sterk aangepast aan de
heersende gewoonten en aan de
gangbare moraal. Het geestelijk
verschil tussen de oude en de nieu
we Veluwe is bij kinderen het
grootst. De ouderen voegen zich on
gemerkt in het geheel, zodat zelfs
daar waar fabrieken, kazernes en
pensionwezen van grote betekenis
zijn, de sfeer der oude Veluwe wei
nig beïnvloed en zeker niet aange
tast werd.
Het karakter der oude Veluwse
bevolking is, ondanks bepaalde
Frankische invloeden, overwegend
Saksisch en bevat vrijwel alle ele
menten, die. mede onder invloed
van het milieu, bij elke boerenbe
volking worden gevonden. De Ve-
luwenaar is ernstig en rustig, stil
en in zichzelf gekeerd, weinig me
dedeelzaam, niet levendig, weinig
prikkelbaar, licht phlegmatisch,
vastbesloten, bescheiden, eigenzin
nig, bestendig, niet agressief, ver
draagzaam. Hij heeft een nuchter
verstand, scherpe blik, handelt met
overleg, leeft sober, is zeer volhou
dend. Zijn conservatisme en zijn
passiviteit zijn opvallend, hij heeft
geleerd te zwijgen, wat ook blijkt
uit zijn karakteristieke zegswijze:
„je mot een flinke praoter weze,
als je 't wint van een zwieger".
Hij heeft eeri helder oordeel,
maar zijn eenzijdigheid speelt hem
parten. Door zijn weinige ontwik
keling neemt hij onvoldoende ken
nis van wat er elders gebeurt. Hij
reist weinig, ontmoet weinig andere
mensen, is daardoor beperkt van
blik.
Hij is zeer arbeidzaam, maar gaat
te veel zijn oude gang, neemt te
weinig van anderen aan, ook weer
In 't uitnemend geredigeerde
maandblad
„HET GEMENEBEST"
maandblad voor het Nederland
se volksgeheel en tot bevorde
ring van de volkerengemeen
schap, (uitgave Van Gorkum en
Comp. N.V. te Assen) troffen
wij 'n bijzonder interessant ar-
.tikel aan over de Veluwe van
de hand van de heer
L. J. A. DE JONGE.
Wij zijn er van overtuigd,
dat onze lezers zich voor dit ar
tikel sterk zullen interesseren
en daarom zullen ook wij het,
in de loop van de komende da
gen, in gedeelten plaatsen.
door zijn beperkte gezichtskring.
Daardoor zou hij meer kunnen be
reiken bij veelzijdiger oriëntatie.
Hij is het proto-type van ,de Ne
derlander. die vraagt naar 'princi
pes, waaraan hij een innerlijke bin
ding heeft. Dit geeft hem iets on
verzettelijks. Het leven leerde hem
dingen in zichzelf op te sluiten en
veel te bewaren in zijn hart. Zo
moest de oude Veluwe wel een land
worden met veel sterk secundaire
figuren. Zijn emoties verbergt hij
en ergernis en wrok kan hij jaren
lang oppotten, tot ze onverhoeds
met scherpte en hardheid losbre
ken. Doordat "hij minder rationeel
leeft, gaat hij moeilijker door het
leven.
De Veluwenaar is aan huis en
bodem gebonden als geen ander.
Zijn „hokvastheid" is zo groot, dat
dc kinderen vaak binnen een straal
van vijf k.m. van het ouderlijk huis
zich vestigen. Een afstand van 15
20 k.m. vindt men al ver. De nei
ging tot emigratie is er gering.
Het verleden is hem vertrouwd:
,,'t is zoo 't gebroek". Met een
sterke innerlijke binding is hij ge
bonden aan de natuur en aan zijn
omgeving. De burenplichten hebben
hun sociale binding nog geenszins
verloren: bij geboorte, overlijden,
feestelijkheden, hulp en bijstand in
nood, telkens openbaart zich de
saamhorigheid en worden de onge
schreven, algemeen aanvaarde
rechten gehandhaafd en de plichten
vrijwillig en van ganser harte na
gekomen. Diep in zijn binnenste
leeft een grote warmte voor alles,
wat hem vertrouwd is.
Als in de Saksische gebieden nog
het best ons oude volkskarakter
voortleeft, dan is de oude Veluwe
door zijn isolement, het leven in de
geborgenheid van eigen kring,
daarvan wellicht één der sterkste
bolwerken. De Veluwenaar is eerst
open en vertrouwelijk onder eigen
„volk", 's winters „op d'n heerd",
als de zijnen verenigd zijn, met de
stalgcluiden op de achtergrond. De
ze levenshouding geeft hem soms
een zekere afkeer van al wat
vreemd is, het verstoort zijn rust,
aan drukte en'beweging heeft hij
het land.
Portemonnaies
Arnh.str. 18 - tel. 5310
j
mantel met een z.g. Napoleontische
kraag van bruin persianer, waarbij
een hoed, over het kapsel heenge
trokken, met veergarnering.
Muziekhandel
Fa. R. v. d. BURG
Arnh.straat 8
Wederom verkrijgbaar:
In de Componistenserie:
Carl M. von Web er,
Richard Wagner, enz.
De kleine Kroniek
van Anne M. Bach
De grondslagen der
muziektheorie
M. J. Lürsen
N.V. EPHR MARGARINE INDUSTRIE. EPE (GDL)
opleiding ÜMLoderne ~Redrtjfs Administratie
HALF OCTOBER AANVANG
mood, cursussen, opleidende voor:
1. Examen H.K.A. v.«l. Associatie
(DECEMBER 1949)
2. Examen Nijverheid en Handel
(voor bezitters Ass.-dipl. Mod. Bedrijfsadm.)
Prosp. en inl.:
NOORDERSTRAAT 5 - UTRECHT - TEL. 16009
SPItEEKÜHR CVRSllSLEIDER t
Donderdagavond en Vrijdagavond 7 10
Arnh.str. IS - tel. 5310 H
Praciijkexamens
Juni 1949
Vlotte schrift, prlvé-opl. ln
Boekh. - talen - MBA. Tevens
erkende opl Mic1e!enstand9dlpl.
MULO. HBS. SPD. Reporter,
talen v. beginners. Toel MTS.
Vraag gratis studie-advies
PARQLA Instituut
MaurtUvreg Z9, Rotterdam.
GEEF EEN CADEAU
UIT DE
ZAAK VOOR KLEUR
EN SMAAK
BtraEïöraaasïSeH)
TE KOOP GEVRAAGD
Gevraagd: Heim statief
Brieven onder No. 9135
bureau van dit blad.
rE KOOP AANGEBODEN
Luidspreker Trompstraat
27. 9136
Een prima Haard met
platen en pijp a f 50.en
een potkachel. Geulstr. 32
9146
TE HUUR GEVRAAGD
Gevraagd net kosthuis.
Brieven onder No. 9138 bur.
van dit blad.
PERSONEEL GEVRAAGD
Jongeman, 1618 jaar
voor opleiding winkel.
Liefst goede ontwikkeling.
Bata, Langestraat 9121
Wegens ziekte der tegen
woordige flink meisje gevr.
voor d. cn n. met huiselijk
verkeer, P.G. Mevr. Boode,
Langestraat 101. 9148
Gevr.: net meisje boven
18 jaar. in klein gezin van
812 uur.» Mevr. v. Maa-spraak Zuidsingel
nen, Rubensstraat 1. 9149
LESSEN
Dansinstituut Joop Snijders,
Korte Gracht 20. Tel. 5083.
Enige dames en heren kun
nen zich aansluiten bij
clubs voor eerstbeginnen-
den. 9101
Bij club Van beginners en
gevorderden voor R.K. kun
nen nog enige dames en
heren geplaatst worden.
Ann en Bert Kamperman,
Langestraat 113, Tel. 5494.
9141
Voor autoriiles A. v. Nie.
Inlichtingen Lissone-Linde-
man, Varkensmarkt, Amers
foort. Tel. 5637. Gedipl, In
structed. Ook afzonderliik
theorie. 9131
Wiskunde voor H B.S.. enz.
door ervaren leerkracht.
Berger. Hendr v. Vianden-
straat 18 Tel 5621 9130
WONIN GRUIL
Woningruil. Aangeb mo
derne le étage. 4 kamers,
badkamer enz. in Amster
dam West. Gevr.: vrij huis.
eventueel met. garage in
Amersfoort. Br no. 9152
bur. van dit blad.
DIVERSEN
Psychometriste (helder
ziende) heeft elke Donder
dag consult van 2.30 tot 9
uur n m en volgens af-
10.
9134
Naast een enorm sorti
ment bloembollen voor ka
mer en tuin, vindt U leuke
tulpenschaaltjes en crocus-
potten bij: Avicultura's spe
ciaalzaken voor huisdier en
luinbenodigdheden. Lange
straat 91, Tel. 4509 Soester-
weg 23. 9140
Dames, wij hebben ont
vangen: grote partij lange
bustehouders en prima En
gelse corsetten en stop-ins.
Plantsoen West 11. Tel. 6220
Amersfoort. 9151
14 Kinderopnamen aan
huis met kunstlicht in
albums 7 50. Trouwre
portages. foto's op elk
gebied. Archifoto, Ru
bensstraat 79. Telefoon
3070, A'foort. 9137
Dames, wanneer U er niet
te lang op wilt wachten, is
het nu de tijd om Uw oude
hoed te laten vervormen.
Wij hebben cm* grote sorte
ring nieuwe modellen. Mai-
son Moderne, Utrechtse-
straat 21, A'foort. 9132
Schocncnreparatie. Heren
zolen en hakken 3.60, Da
iries zolen en hakken 2 90;
Kinder zolen en hakken
v.a. 2.00. Desgewenst in 1
dag klaar. Bata, ^Langertr.
9120
