Belofte die zeker zal worden
ingelost
Het romantisch realisme
van SLAUERHOFF
„Wij zijn niet arm, toean"
Vijftig jaar later
In de kampong Tandjoeng Koekoe
is alles hollands helder
De Verzamelde Gedichten
Kerknieuws
DE
HIN
E SE
PAPEGAAI
Radio-programma
uonüerGag z5 septemuer 1948
Wereldraad der Kerken
NEEN, ik ben niet op de bijeen
komsten van de Raad van Ker
ken in Amsterdam geweest. Ik heb
zelfs niet getracht, Karl Barth of
Niemöller of Niebuhr te horen,
toen dat met enige moeite wel mo
gelijk zou zijn geweest. Ik ben ook
niet wezen ki.iken naar de bonte
veelheid van klederdrachten, die
het oecumeense gezelschap uit alle
hoeken van de wereld naar onze
hoofdstad had meegebracht. Eigen
lijk geneer ik me daar achteraf een
beetje voor. Vooral toen een Deen
se collega, die ik lang geleden
eens ontmoet had, mijn gastvrij
heid inriep en met halsstarrigheid
trachtte, ook nog iets van dit „con
cilie" te zien. Hij verwonderde zich
kennelijk, dat ik geen moeite deed.
En ik geneerde me nog meer, toen
een andere buitenlandse collega
met enthousiasme over de Wereld
raad schreef en zei mij te benijden,
omdat ik er zo vlak bij woonde.
Had ik dan toch moeten trachten
er iets van mee te maken? Ik ge
loof het niet. Elk mens is natuur
lijk verschillend, anderen zullen er
allicht heel anders over denken en
mijn standpunt lauw vinden. Maar
ik meen toch goede redenen gehad
te hebben, zo te handelen.
Laat mij dat op deze manier mogen
zeggen. Indertijd bezocht ik nog al
eens een patiënte. die vele maanden in
het ziekenhuis moest doorbrengen,
juist in de maanden der Intiemste hui
selijkheid. de tijd van Slnt-Nicolaas.
Kerstmis, Oudjaar. Ik vroeg haar of
zij dit niet erg vond. Ze zei ,,Van Sint
Nicolaas en Oudjaar vind ik het erg,
van Kerstmis niet. Want dat laatste
moet je van ..binnen vieren, het blijft
ook in het ziekenhuis zijn volle waar
de behouden."
Ik ben w c 1 in Amsterdam geweest,
om Iets te beleven van de feesten der
troonswisseling Daar viel iets uiter
lijks te beleven, dat niet meer te ach
terhalen zou zijn. Het ging weliswaar
daarom niet. maar het hóórde er toch
wel erg bij: de bonte pracht der unifor
men. de versiering en de verlichting,
het jubelen van de volksmenigte, de
gouden koets
Maar bij de Raad der Kerken ging
het juist helemaal niet om wat gezien
werd. zelfs niet om de beroemde figu
ren. die in Amsterdam hun gezicht
vertoonden, zelfs niet om het woord,
dat zij spraken. Het. ging om iets. dat
eigenlijk geen uitwendige gestalte
heeft, tenminste niet in de zin. die
men daar doorgaans aan hecht. Hoe
geweldig belangrijk deze vergadering
op zichzelf ook moge geweest zijn. zij
was niet meer dan een manifestatie
van de oecumene, de wereldkerk, die in
elk hart en in elk huis moet leven
van hen. die Christen zijn. Het gevaar
bestaat, dat men van zulk een ..occu-
meens congres te veel verwacht. Ik
sprak zo straks van ccn ..concilie",
maar dit congres" was geen echt con
cilie. Bindende beslissingen, die voor
eeuwen gelden, zoals in Nicea of
Trcnte. werden niet genomen en kon
den ook niet genomen worden. Wij
moeten dat ook niet wensen. Reeds
Luther wist. dat concilies kunnen
dwalen. Sindsdien zal men op niet-
pauselijk erf nooit meer met, dc pre
tentie van onfeilbaarheid komen ten
aanzien van iets. dat mensen maken.
Maar wat in Amsterdam wel gebeurde
was het dankbaar constateren van de
werkelijkheid der ene. heilige, alge
mene Christelijke Kerk temidden van
zoveel menselijke begrenzingen, die
een zeker recht hebben, en beperkt
heden. die zondig zijn En het leggen
van enige organisatorische bindingen,
waardoor deze eenheid ook een voor
lopige vorm kreeg. Maar beslissingen,
die voor alle kerken gelden, waar zij
zich alle aan moeten houden, konden
niet genomen worden. Zulke beslissin
gen moeten binnen de kerken zelf tot
stand komen. Ja. binnen elke gemeen
te. in elk hart. En wij geloven in de
H. Geest, die in stilte doorwerkt.
Mijn gedachte was: laat ik thuis blij
ven cn luisteren naar wat Amsterdam
ons te zeggen heeft, want het moet toch
thuis verwerkelijkt worden. En dat
ls zwaar genoeg. Maar allen, die zich
Christen noemen, moeten er ernst mee
maken.
Ik denk hierbij aan een paar din
gen
Allereerst moeten wij allemaal we
ten van de éne Kerk temid
den van de veelheid der ker-
kejijke groepen. Buitenstaanders
zien die eenheid niet. Constandse ziet
ln de Vrijdenker alleen verwarring en
onredelijke discussies, die duidelijk be
wijzen. dat het Christendom afgedaan
heeft. Alsof het in het Christendom om
de redelijkheid ln plaats van om de
bovenredelijkhcld gaat! Maar ook ge
wone gelovige Christenen zien die
eenheid vaak niet. En dat is toch no
dig. Dat hebben Karl Barth en anderen
ons toch wel weer overduidelijk ge
maakt. dat wij niet hoeven te wanho
pen. noch aan toekomst van de we
reld. noch aan de toekomst der Kerk.
want Gods bedoelingen gaan aan de
menselijke wanorde vooraf cn zijn
door
ds. C. B. Burger
machtiger dan deze. Hij heeft ons ccn
gelovig realisme voorgehouden, dat
rustig cn vertrouwend de eenheid der
Kerk in het oog houdt Bij at wat wij
doen mag deze gedachte ons geen
ogenblik verlaten. Wat zou het bevrij
dend zlin. als wij dc oecumene te al
len tijde bewust in eigen hart cn huls
en kerk konden beleven. Wat een uit
zicht zouden wij dan krijgen uit dc
benauwende situaties, die wereld cn
kerk ons vaak te zien geven!
In de tweede plaats wil Ik noemen
dc erkenning der verschei
denheid.
Wat de Rand van Kerken nooit wil,
dat is de eenheid, waarin geloofd
wordt, forceren ln de zichtbaarheid.
De verscheidenheid hoeft geen zonde
te zijn; er was verschil in kerkbegrip,
in kerkinrichting, in apostolische suc
cessie. in waardering van de traditie
naast de H Schrift. Waarom zouden
deze niet binnen de eenheid bestaan
baar zijn. Veel Christenen menen, dat
het ideaal een uniformiteit is cn vaak
is dwang toegepast, om deze te be
reiken. Maar de echte eenheid heeft
men daardoor juist de deur gewezeni
Het moet ons niet te doen zijn, om
anderen tot onze kerk over te halen,
wat betekent de kwantiteit in het
Godsrijk? Minder dan niets. In Wer-
fels laatste boek ..Dc ster der ongebo
renen". waarin hij een toekomstvisie
geeft op de ontwikkeling van de we
reld. spreekt hfj van een tijdperk.
waarin alle aardbewoners tot één kerk
behoorden en nooit was de Kerk zo in
verval als toen
Wanneer wij de erkenning der ver
scheidenheid. ook binnen het Christen
dom. steeds onmiddellijk naast het ge
loof in de eenheid zouden vasthouden,
dan zouden wij ook daardoor minder
vrezen voor de toekomst cn dc uitwen
dige machten, die zich groot maken.
En tenslotte de praktijk van
deze inzichten
Het is niet moeilijk ln te zien. wat
dit alles betekenen zou. -als wij er
onze maatschappelijke cn kerkelijke
praktijken door lieten beïnvloeden.
Vaak is het moeilijker, iemand te ver
dragen. die dicht bij ons staat, dan
iemand, die ver van ons af staat. Veel
Nederlandse Christenen kunnen zich
gemakkelijker ccn voelen met een Af-
gaanse bisschop ln fantastisch gewaad
dan met hun buurman, die naar een
andere kerk loopt dan zij zelf. Binnen
dc Raad van Kerken zijn groter ver
schillen dan tussen elkander bevech
tende richtingen binnen één en de
zelfde kerk. Dat ls triest Zelfs een
simpel kerkelijk gesprek kan in som
mige gc-mccntcn niet worden gevoerd,
omdat de ccn zijn zelfbewuste meer
derwaardigheid. nauw verborgen in dc
discussie zwaar laat wegen En hoe
dan ln de verhouding met hen. die bul
ten de kerken staan l Ook op maat
schappelijk en politiek gebied moet een
gesprek worden gevoerd, dat meer uit
rladmi dan uit woorden bataat, waar
dc Raad van Kerken nadrukkelijk alle
deelnemers toe opwekt. Dit gesprek is
nog nauwelijks begonnen, het wantrou
wen ls nog te sterk. Tal van gemecn-
tcrw weren een dominee, die lid ls van
de'Partij van de Arbeid. Daar heeft
dc oecumene nog weinig voet aan dc
grond gekregen, het wordt tijd. dat
men daar de verhoudingen wereldwijd
leert zien.
Maar versagen wij niet. Amsterdam
1948 is een belofte, die zeker zal wor
den ingfelost.
De avonturen
van
Kapitein Rob
De terugkeer
van
Peer de Schuimer
45
De strijd verloopt voor Bob niet gunstig; dc
logge Nederlandse schepen kunnen zich de
snelle Moorse galeien niet van het lijf houden
en telkens weer richten dc kanonnen van de
vijand dood en verderf aan onder de Neder
landers. Rob is overal; hij vuurt zijn mannen
aan tot het uiterste cn wanneer zo nu en dan
de Moren er in slagen aan boord van ,,'t See-
paert" te klauteren, flitst zijn degen het eerst
uit de schede. In de hittp van het gevecht
hebben de Nederlanders niet gemerkt, dat twee
nieuwe schepen het gebied van dc strijd zijn
genaderd, maar opeens ziet Rob's stuurman de
polacre van Philipo, dc Genuces. „Kapitein!"
roept hij uit, „daar nadert hulp!" Rob kijkt
verrast op. Inderdaad, daar naderen twee sche
pen, die blijkbaar zijn zijde willen kiezen.
„Houdt moed, mannen!" schreeuwt Rob nu,
„onze verlossing is nabij!"
VERGANE GLORIE. Ruim een eeuw geleden werd dit trotse zeilschip
gebouivd en als Royal Sovereign te water gelatenHet schip vond later
een bestemming als opleidingsvaartuig voor de marine en kreeg toen dc
naam Worcester. Tientallen jaren heeft het als zodanig op dc Theems
dienst gedaan tot het dit jaar door dc admiraliteit voor sloop werd ver
kocht. Echter is het dezer dagen plotseling omgeslagen en gezonken.
Het nog zeer mooie eikenhoutwaarmee de Worcester ruim honderd
jaar geleden op oerdegelijke manier in elkaar werd gezet, is bestemd
om te worden verwerkt bii de inwendige betimmering van 't Lagerhuis.
(Bijzondere correspondentie)
Wij waren 's avonds in Betoeng
in een prauwtje gestapt, dat be
stuurd werd door twee jongelieden,
die de last te zwaar, het te verdie
nen geld te weinig vonden. Zij
vroegen om sigaretten voordat we
vertrokken waren. Spoedig waren
we de smalle reep bos, ter weers
zijden van de Kommering gepas
seerd en verbaasden ons over de
sterke gelijkenis met het Holland
se polderlandschap. De kali's lie
pen wel niet zo degelijk kaars
recht. als de Hollandse sloten, maar
de pas geplante padi zou tarwe
kunnen zijn, de „boontjes" klom
men langs Hollandse bonestaken
en de huisjes hadden knalrode
panned&ken.
Zig-zaggend kroop de prauw
door de kali. soms met de kiel over
de grond schurend. Het was al don
ker toen we de eerste huizen van
Tandjoeng Koekoe als zwarte sil
houetten zagen. Niemand was er
te zien, maar gemurmel, afgewis
seld door gezang, gaf te kennen dat
men een godsdienstoefening hield.
Tandjoeng Koekoe wordt be
woond door 300 mensen, die een
Bruce Woodcock, de zwaargeupcht kampioen van Engeland en Europa,
heeft gisteren doof knock-out gewonnen van de Amerikaan Lee Oma.
Hierboven ziet men Woodcock, die in April een gebroken kaak opliep
in een gevecht met Baksi, in training in Doncaster.
Een onzer soldaten, gedeta
cheerd bij de Nederlandse troe
pen op Sumatra, heeft een be
zoek gebracht, aan de kampong
Tandjoeng Koekoe, waar een
Mohammedaanse godsdienstige
secte woontdie leeft volgens
vrij strenge voorschriften. In dit
artikeltje vertelt hij ons van dc
zeer gastvrije, ordelijke en hel
dere bewoners van Tandjoeng
Koekoe.
godsdienstige secte vormen, over
wegend Mohammedaans natuurlijk.
Een van hun opvallende eigen
schappen is orde en netheid. De
kampongweg is goed verhard, geen
kuiltje te zien. De erven zijn ge
scheiden door kaarsrechte grep
pels. Elk erf heeft een grasrand,
kaarsrecht afgesneden en kortge
knipt. Op de gTond om de huisjes,
die niet op palen staan overal
elders op Sumatra is dit wel zo
ligt geen blaadje, geen klapperdop.
Alles is even proper. Een lust voor
een Hollands oog, een modelkam
pong.
Een tweede bijzonderheid is
dat men geen rijst eet. Het
voedsel is oebi (een soort knol
gewas, die overeenkomst ver
toont met onze aardappel).
Men staat er verbaasd over
wat men daar al niet van weet
te maken. Heerlijke koekjes,
een soort kroepoek, gebakken
oebischijfjes, die sterk aan oti-
ze gebakken aardappels doen
denken.
Oebi-tuincn
Om de kampong zijn dan ook
uitgestrekte oebi-tuinen, ook al
weer keurig netjes aangelegd. Daar
omheen een hoge pagar, een hek
werk, waarin een deur met een
heus slot. Het is een merkwaardige
kampong. Gastvrijheid tot het
uiterste. We sliepen in het „stad
huis", zonder kakkerlakken en
ratten. Aan het voeteneinde van
onze veldbeden, sliep de kemis.
een soort burgerwacht. Elke tani
(boer) moet ieder jaar een paar
dagen wachtdiensten verrichten.
Onze kemis sliep op een matje met
zijn speer en zijn kris naast zich.
Ter ere van onze komst werd de
enige gaslamp aangestoken, die de
kampong bezit. Een der jongeren
is aangewezen om dit gevaarlijke
instrument te behandelen, welis
waar onder honderden adviezen,
waar hij zich niets van aantrekt.
Men rookt er niet. Geen strootje,
niets.
Waarom niet? „Wij zijn geen
arme mensen, toean". De ketip, de
voorganger der godsdiensten, paart
een doorlopend gebed met behulp
van een soort rozenkrans aan een
vlot gesprek en een schrandere op
merking.
De hele sfeer in deze kampong
is anders dan in andere kampongs.
Opgewekt, zelfstandig, bewust van
hun voorsprong op het overige deel
van de bevolking. Ook de vrouwen
zijn anders. Niet zo ziekelijk schuw
en verlegen.
"P)E JONGSTLEDEN 15de Sep-
tember was het vijftig jaar
geleden, dat J Slauerhoff
werd geboren. Ware hij niet in
1936 al te jong gestorven, hij zou
tot dc vele Nederlandse schrijvers
behoord hebben die dit jaar een
leeftijd bereikten, welke tot een
jubileum aanleiding gaf.
Er bestaat nog een andere aan
leiding om op dit ogenblik een be
schouwing aan hem te wijden. Na
dat reeds eerder in de bij Nijgh
Van Ditmar verschijnende Verza
melde Werken Slauerhoff's gedich
ten in drie delen zijn herdrukt, zijn
nu de Verzamelde Gedichten af
zonderlijk in twee gemakkelijker
hanteerbare en fraai verzorgde de
len bij A. A. M. Stols te 's-Graven-
hage als 4e druk uitgekomen
(1948). Een bijzonder woord van
waardering verdient K Lekkerker-
ker. die de uiterst omvangrijke en
Letterkundige kroniek
door
Victor E. van Vriesland
moeilijke taak van het redigeren
van dc definitieve tekst uit een
chaos van slecht leesbare hand
schriften en afwijkende uitgaven
zo kundig en consciëntieus tot
stand bracht.
UITERAARD is er over de poëzie
van Slauerhoff reeds veel cn van
vele kanten geschreven. Vijftig Jaar
na zijn geboorte bestaat er aanleiding,
ons opnieuw te bezinnen van deze
tijdsafstand uit. Te bezinnen op het
algemeen blijvende in de oordelen over
dit oeuvre.- dat reeds de jonge tijd- en
vakgenoten van de dichter in zijn bc-
ginjaren in zijn waarde herkenden en
erkenden.
Er zijn ln dit omvangrijke werk van
bijna 450 bladzijden gedichten vanzelf,
sprekend zwakke en onzuivere plekken
ln overvloed. Van de slakken ontdaan
blijft echter het zuivere, harde cn on
aantastbare metaal ongerept bestaan
Men kan de generatie van Slauerhoff
zien als een ovcrgangs-gcneratic tus
sen de z.g dichters van 1910 cn de jon-
geren van dc Criterium-groep Opko
mend met het tijdschrift ..Het Getijtn
later behorend tot de steunpilaren van
het maandschrift ..Forum', heeft hij
als dichter behalve Marsman geen
eigenlijke grote figuren naast zich ge
had en daarom kan men ook thans nog
onveranderd z(Jn betekenis ln de ont
wikkeling van onze dichtkunst blijven
beseffen, hoewel wij nu meer kunnen
overzien wat na hem gekomen is. Het
voor Slauerhoff opnemen, zoals nog
rechtvaardig was toen E. du Perron
zijn bekende ..Gesprek over Slauer
hoff" schreef, ls thans niet meer nodig.
IN ENKELE OPZICHTEN intussen
kan men Slauerhoff's verzen an
ders zien dan vroeger. Hun onbereken
bare grilligheid blijkt zeer berekend
te zijn geweest De recalcitrante cn
kribbige lusteloosheid, die hem vaak
met een zo uitdagende nonchalance
deed schrijven, moest zijn weerzin ic-
gen dc houding van dc ..Lit
terator". tegen litteratuur in het
algemeen, demonstreren. Zijn nor
se en humeurige somberheid, zijn ran
cuneuze. sadistische onverzoenlijkheid
waren niet vrij van een boosaardig
leedvermaak dat zich veelal openbaar
de in een zucht tot het mystificerende
of overdrevene. Deze dichter schreef,
onverschillig voor zichzelf, zijn gege
ven en zijn lezer een als het ware
snauwend en volkomen on-..letterlie
vend" maar duidelijk doorleefd vers.
waarin de onvrede, onrust en wreed
heid soms onmerkbaar verweven wa
ren met sentimentele vertederingen.
Inmiddels wijs ik cr hier bovenal op.
dat de befaamde .slordigheid" van
Slauerhoff (die overigens Lekkerker-
kcr menigmaal tot wanhoop over on
ontcijferbare regels moet hebben ge
bracht). over het algemeen geen te
kortkoming was maar een procédé.
Constant van Wessem vertelt ln zijn in
December '40 bij Stols verschenen le
vensbeschrijving. hoe de dichter nog in
de proeven woorden en zinsneden wij
zigde, uit vele varianten koos. strophen
driemaal herschreef, een schetsmatige
opzet componeerde, die later werd uit
gewerkt Van Wessem geeft daar ver
schillende voorbceldéVi van. Deze slor
digheid was dus wel ccn zeer zorgvul
dige slordigheid, technisch gesproken,
In het psychologische berust zij op een
karaktertrek, welke D H. Lawrence in
„Sons and Lovers" aldus formuleert;
„Hij had die schrijnende onverschillig
heid, tegenover zichzelf, zijn eigen lij
den. zijn eigen leven, die een vorm van
langzame zelfmoord ls."
P)s POSITIEVE HANG naar ccn ge-
dtoomd geluk ls de tegenkant van
dit negatieve. Tezamen vormen zij een
conflict, dat de grondslag is van
Slauerhoff's romantisch dualisme, dat
hij met tijdgenoten als Herman van
den Bergh cn Hendrik de Vries gemeen
had. Een hechtere versbouw dan ccn
min of meer vrij gcrhythmcerdo moed
willig cn bouderend vermijdende als
uitdrukking van ccn zo weinig'als gaaf
duurzaam of harmonisch beseft leven,
ontwikkelt hij een zeer persoonlijke
toon, een zeer eigen zegging Zijn ver
beten défaitisme mocht dan bewust de
versvorm sabojeren, die met zoveel in
het leven ny ook maar kapot moest,
toch handhaafde de poëtische kracht
zich volkomen. Juist door het directere
timbre van dc stem. dat er het gevolg
van was. Dit maakt Slauerhoff reeds
kort na zijn debuut in dit opzicht tot
een pionier van de richting, die zich
later bij de Jongeren van de Crlterlum-
grocp zou openbaren. Zijn romantiek
had een modern zakelijke uitdruk
kingswijze Het verbreken van de klas.
siclstlschc vorm met mlsnnthroplschc
zelf-lronlc, exotisme en andere elemen
ten vond men weliswaar reeds ln de
romantische beweging van vorige
eeuwen. Hedendaags ls echter de koude
en onwrikbare werkelijkheidszin, ene
hem tot een zo plastische en vaak zo
gedrongen uitdrukkingswijze dwingt
Het zijn de gewaarwordingen cn ge
moedsaandoeningen welke te groot, te
zwaar, tc pijnlijk zijn om ze als leven
de realiteit te voelen en te verwerken,
die zo dikwijls worden omgezet, ver
bleekt cn vervalst tot abstracties Dc
poëzie van Slauerhoff Is zeer weinig
abstract en dat draagt duidelijk bij tot
haar grootheid. Het verklaart tevens
hoe deze „cnneml des lois", ..poéte
maudit" en mensenhater soms een pure
lyriek bereikt die alleen nog maar
meeslepend cn zelfs beminnelijk is.
H MARSMAN. In zijn Inleiding tot
de uitgave van Nijgh welke ln die
van Stols niet herdrukt is. geeft zich
streng rekenschap van het clement van
vooropgezctheld In veel. waarmee de
dichter deze zuiver elegische momen
ten ln zijn typische fin de slèclc-poëzle
ondergroef. „Zijn cynisme ontspoort
gewoonlijk in pueriele rauwheid en
grove ptatltuden". schrijft hij. „rijn
ironie was bot cn gezocht, zijn geestig
heid doorgaans vrij zouteloos Hij
wijst op dc „kenmerkende demonische
vernielzucht, die zeker niet minder
naar binnen dan naar bulten was ge
richt" cn in zekere zin een wraak was
om het leed. ontstaan doordat hij „re
belleerde tegen een werkelijkheid, die
in geen enkel opzicht beantwoordde
aan zijn hoogmoedig visioen".
In de jaren 1919—'21 was dit non-
conformismc nog sociaal gericht in de
verzen, die in het communistisch
maandblad „De Nieuwe Tijd" versche
nen. klaarblijkelijk onder de* directe
Indruk van de gebeurtenissen in Rus
land. Maar van dan af zal het nog
maar zuiver negatief zijn. Daarom
echter niet onvruchtbaar. gerekend
naar de bant. die het voor onze dicht
kunst heeft opgeleverd. Slauerhoff's
destructieve neigingen, zijn wrok en
wreveligheid, hebben hun romantisch
verzet toch tot iets positiefs cn blij
vends omgesmeed in de zakelijke ex
pressie en plastische kracht, die hun
dichterlijke uiting werd.
In het tableau van de Nederlandse
poëzie blijft zich. Indrukwekkend mas
sief. het beeld aftekenen van dit naar
omvang en geest groot en onvcrwrlK-
baar werk. In bijna twintig Jaar tot
stand gekomen, uniek en onherhaal
baar als ccn streng en blijvend teken
van een tragisch Nederlands dlchter-
lot. blijft het staan voor dc komende
tijden.
FANNY IN STOCKHOLM
Tijdens dc nthletiekwedstrijden te
Stockholm won Fanny Blankcrs-
Koen de 100 meter in 11.7 sec. We
gens slechte weersomstandigheden
maakte zij dezelfde tijd ook op de
80 meter horden, die tevens door
haar werd gewonnen.
Remise tussen Euwe en
Van Scheltinga
De derde partij om het schaak
kampioenschap van Nederland, die
op 19 September was afgebroken, is
Woensdagavond voortgezet cn in re
mise geëindigd. Dr. Euwc heeft nu
de leiding met 3 punten. Van Schcl-
tinga behaalde tot dusver 2 punten.
De Italiaanse wereld- en Olympi
sche sprintkampioen heeft besloten,
tot het professionalisme over to
gaan. Hij denkt het te doen voordat
het baanseizoen 1049 begint.
Ned Herv. kerk
Beroepen te Schiedam J C. H. Jörg
tc Breda
Beroepen te Ried en Boer (tocz.) C.
J. Relndcrs te Zuldwolde (Dr.) te
Blankenham en tc Rlnsumngccst
tocz W. H. dc Jong. cand. te Gronin
gen tc Vccncndanl P Bouw to
Woudenberg tc Lecrsum gtocz N.
Koorcmnn te Scherpenlssc tc Arn
hem (10 pred. pl.) M. H. Knijff to Zlc-
rlkzcc
Aangenomen naar Spannum-Edena 8.
Bloemhof te Koudum; naar Bergen (N.
H.) A B. Beklus te Hecrcnvcon
Aangenomen naar Spannum-Toer F.
Bloemhof te Koudum.
Aangenomen naar Poortugaal G. J
ten Broek, tc Schcrpenzccl (Fr.) naar
Ruinen (Dr P. J. dc Ridder te Mak-
kir ga
Bedankt voor Hoornaar A Lutclin te
Locnorv a. d Vecht; voor Harderwijk
Jae Vermaas te Amersfoort; voor Loos
duinen (vac A/-F N. Lekkcrkerkcr) J.
J. H v d. Ree te RottcrdiTm-Chnrlols;
voor Marrum C J L. Loor te Anjum,
voor Oostwold (01.) M. C Grocncwoud
tc Hcemse.
Bedankt voor Eindhoven M Kabcke
te Anlo(Dr voor Koudckcrko (2o
pred pl.) K. G Jansmn te Hcerdc.
Benoemd tot bijz hulpprcd. to Ter-
heijden (N. Br J. Jebblnk aem.
picd. te Holten
Gcrcf. kerken
Tweetal tc Groningen W. Dlepcrsloot
te Frnncker en J. v. d. Mljc tc Loenen
a d Vecht
Beroepen te Gasselternljvecn A. Schou
ten te Den Doldcr
Beroepen tc Slbculo'Kloosterhaar D.
G. Molenaar te Renswoude.
Beroepen en aangenomen naar Olde-
markt T. Bakker lerend ouderling al
daar
Aangenomen naar Aalten (vac. W. E.
Gcrritsma) J. Nawljn te Avereerst. dl©
bedankte voor NIJvcrdal (vac. W. B.
den Brave).
Aangenomen naar Hecrenveen (vae.
A J Boum.ii W. H. J de Boer t©
Midwolda (Old
Bednnkt voor Gasselternljvecn A. A-
Oostcnbrlnk te Odstburg.
Bedankt voor Heerlen D. Broer, le-
gerpred. te Haarlem
Chr. Geref. Kerken
Beroepen te Zwljndrccht P v. d. Bijl
te Katwijk nan Zee.
Remonstrantc Broederschap
Tweetal te 's-Grnvenhage (5e pred.
pl.) dr. G. J. Hocnderdaal tc Arnhem
en J. v. d. Guchtc tc Gouda
Ned. Prot. Bond
Bedankt voor Hilversum M. Wnboke
Ned. Herv. pred. tc Holten.
Deze twee hummels bestuderen met de grootste ernst de kunstwerken
van de Nationale Tentoonstelling van Kunst door Kinderendie in de
Academy Hall in Londen wordt gehouden. 13.700 kinderen tussen 5 en
16 jaar uit geheel Engeland hebben proeven van hun aesthetische be
kwaamheid ingezonden. De prijswinnaars ontvangen behalve 'n plaatsje
op de expositie geldelijke steun voor de verdere ontwikkeling hunner
talenten.
EARL DERR BIGGERS
CEARL DERi
EEN CHARLIE CHAN-MYST ERIE
No. 78
Eden dronk zijn sinaasappelsap.
„Madden wou hem zeker niet mee
hebben?"
..Niet erg", antwoordde Chan. „Ik
opstaan voor dag aanbreken, en ont
bijt klaarmaken; orders van gister
avond. Madden en Thorn komen,
wrijven koppige slaap uit ogen.
Plotseling komen deze professor
Gamble, overvloedig wakker; hij
zingen lof van woestijnzonsopgang.
„U bent vroeg op", zegt Madden,
grommend gelijk ontevreden hond.
..Besloten reisje naar P3sadena te
doen met u". kondigt Gamble aan.
Madden wordt purper, gelijk verre
heuvels, wanneer avond komt. maar
ziet mij en onderdrukt antwoord.
Als hij en Thorn grote auto betre
den, ik aanschouwen Gamble klimt
op achteroankje Als blikken kon
den moordaanslag plegen, zou Mad
den hem dadelijk uitgestorven ge
maakt hebben maar zulks zijn niet
geval. Auto rolt voort naar .zonnige
weg met Professor Gamble geluk
kig glimlachend op achterbankje.
Welkom als rat met lange staart,
maar ik niet tobben erover, dank
u."
Bob grinnikte „Nu, van ons stand
punt gezien, is het zo goed. Char
lie. Ik vroeg me al af. wat we doen
moesten, als Gamble hier rond
neusde. Grote last van onze schou
ders gewenteld."
„Zeer waar", vond Chan. „Hier
alleen, ik niet veel huiswerk doen,
wij gaan vinden, wat te vinden is.
Hoe staan deze bavermeelpap u
aan? Niet met veel klontjes, als ik
mij deze onbescheidenheid mogen
veroorloven."
„Charlie, de wereld heeft een
groot chef-kok verloren, toen je bij
de politie gegaan bent. Maar wat
duivel! Wie komt daar?"
Chan ging naar de deux. „Geen
schrik nodig zei hij
„Alléén meneer Holley."
De redacteur verscheen. „Hier
ben ik. met de leeuweriken opge
staan en gereed om tc handelen",
verklaarde hij. „Als jullie er
niets op tegen hebt. ga ik mee op
de grote jacht
„Best", zei Bob. „Blij, dat je komt.
We hebben al geluk gehad Hij
vertelde van Gamble's vertrek.
Holley knikte. „Natuurlijk gaat
Gamble mee naar Pasadena", zei
hij. ..Hij wil Madden in het oog
houden Je ziet. ik heb in een ver
licht ogenblik inzicht in de zaak
hier gekregen."
„Goed zo," antwoordde Bob. „Bij
voorbeeld
„O. wacht even. Op het goede
ogenblik zal ik jullie verblinden
met mijn inspiratie Je weet. ik heb
heel wat aan politierapporten ge
daan Schitteroog hebben ze me
dikwijls genoemd."
„Mooie naam." lachte Bob.
..Schitteroog is hier om rond te
kijken." ging Holley door. ..In de
eerste plaats moeten we besluiten,
waar we naar zoeken zullen."
Dat weten we toch wel?" vroeg
Bob
.O, in het algemeen, maar laten
we iets vaststellen. Terug gaan en
bij het begin beginnen dat is de
goede methode, nietwaar, Charlie?"
Chan haalde de schouders op.
„Altijd gedaan in boeken." zei
hij „In werkelijk leven niet alzo."
Holley lachte. „Wel ja. zet een
domper op mijn jonge geestdrift.
Maar nu ga ik jullie aan een paar
feiten herinneren. VVe hoeven nu
geen zijpaden te bewandelen de
paarlen. de verrichtingen van Slap
pe Flip in Séfl Francisco, de moord
op Louie de verdwijning van Mad-
den's dochter alles zal worden
opgehelderd, als we het grote ant
woord vinden. Vandaag worden we
voornameliik bezig gehouden door
de geschiedenis van de grondondcr-
zflekcr
„Die misschien wel heeft gelogen,
of zich vereist." opperde Eden.
„Ja zijn verhaal lijkt onge
looflijk. dat goef ik toe. Zonder be
wijs om het te steunen, zou ik er
niet veel aandacht aan schenken.
Maar. een bewijs hebban we. Ver
geet Tonv's hartstocheli.jke opmer
kingen niet en ziin daarop volgend
eindn Van hop meer belang is de
revolver van Bill Hart. met twee
lege kamers Ook het kogelcaa'le
in de muur. Wat wil je nog meer''"
Het zit al stevig in elkaar."
vond Bob.
„Dat is zo Geen twijfel aan
er is hier Woensdagavond iemand
neergeschoten We dachten eerst,
dat Thorn het gedaan bad. nu
zwenken we naar Madden Madden
lokte iemand naar Thorn's kamer,
dreef hem in het rauw en doodde
hem. Waarom? Omdat hij bang van
hem was? V/at we willen weten van
die Woensdagavond is: Wie was de
derde man?" (Wordt vervolgd)
Hedenavond
HILVERSUM I 19 nwr 19.15
Leger des Hcils19 30 actueel geluld
19 45 reg ultz; 20 nws.20 05 prog.
prol.; 20 15 plaatvarla; 21.lezing H.
P van Slnderen 21 15 vijftig Jaar Ne
dcrl orgelmuziek; 21 45 Nedcrl. ka-
'merkoor; 22 15 dc vaart der volken?
22.35 symph. ork 22.45 avondoverden
king; 23 ws 23 1 5—24 Philadel
phia symph ork.
HILVERSUM II 19.-* radio-strip
19 10 The Tlplcals; 19 20 rndio-muzlck-
journaal; 20— nws.; 20.05 echo van de
dag. 20 15 omrocpork 21 45 Uefdesgc-
schrcdenlssen van historisch© personen
22 20 luchtig avondprogramma; 22.45 pij
lers van Neerlands welvaart23.
nws.; 23 15—24 viool, alt, klarinet,
hoorn, fagot, cello cn contrabas.
Morgen
HILVERSUM I: 7 00 Nieuws; 715
Ochtendgymnastiek; 7 30 Gr.platen; 7.45
Een woord voor de dag; 8.00 Nieuws;
8 15 Gewijde muziek. 8 30 Arthur
Schnabel: 8.40 Gr. platen; 9 15 Ochtend
bezoek bij zieken; 9 30 Bach-Httndel;
10.30 Morgendienst: 11.00 Uit dc Puszta;
11 30 Vioolrecital; 12 00 Bekende orkest
werken; '12 30 Wcerovcrzich! 12 33 Or
gelconcert; 13 00 Nieuws; 13 15 Vrll cn
Blij; 13.45 Bcrl. Philh orkest. 14 20 Van
oude nieuwe schrijvers; 14.40 De Va
rianten; 15.10 Symph. orxest; 15.30 Hol
lands sextet; 16.00 Voordracht Henny
Galis; 16 20 N.C R V-koor. 16 45 Piano
duo Andre de Raaff cn Jacques Schut
te; 17 05 Phllh Symph. orkest; 17.30 Dc
vijf Zapakara'a; 17.45 Swocllnck-kwar-
tet: 18 15 Nedcrl. bijbelgenootschap;
1830 Reg Ultz.
HILVERSUM II 7 00 Nieuws; 7.15
Fllmmolodleën; 8 00 Nieuws; 8 18 Ooe-
•xette-programma; 8.50 Voor de huls
vrouw, 9 00 OndrltsJek-kwartet; 9 30
Waterstanden; 9.35 Alfred Cortot. plano:
10 00 Morgenwijding; 10 20 Jack Hylton:
10.30 Voor de vrouw; 10.45 Monteverdi:
11.05 Voordracht Mtcke van Oorschot;
1125 Orkestconcert; 12 00 Gram platen-
concert; 12.30 Weerpraatje; 12 33 Sport
en prognoses; 12 45 Pierre Palla; 13 00
Nieuws. 13.15 Mededelingen. 13 20 Les
Gars de Paris. 13.50 Les potlts chan
teurs dc bols; 14 00 Kookkunst: 14 20
Kamerorkest; 15 00 Boekenschouw; 15 20
Kamerorkest; 16.00 Orgelspel; 16 30 Tus
sen twaalf en zestien; 17.00 Filmland;
17 20 Wit cn dc muziek; 18 00 Nieuws.
18.15 Felicitaties; 18 40 Gemengd om
roep a capella koor.
TUINKALENDER
24 SEPTEMBER. Iedere plant
bezit een Latijnse naam en daar
naast meestal ook een Nederlandse
of volksnaam. De Latijnse planten-
bcnaming wordt in alle landen ter
u-ereld toegepast cn is van interna
tionale betekenis. Zo nu cn dan
worden de Latijnse namen door de
plantkundigen herzien. Hierin ligt
de verklaring dat sommige planten
een andere naam kregen. Dc toin-
gerd die vroeger Ampelopsis heet
te wordt thans Parthenoeissus ge
naamd. De nieuwe benaming van
de Funkia is Hosta. De Vingerplant
of Aralia heet eigenlijk Fatsia. In
prijscouranten ziet men de ver
ouderde naam tussen haakjes ver
meld. En non steeds zijn geleerden
bezig om de internationale Latijnse
plantennamen te corrigeren of ge
lijkluidend te maken.