W at is er deze week in
de wereld gebeurd?
Uit het brieven
„Zeven rode Zondagen"
Wij noemen hen
niet, maar..,.
Tragedie van massa-roes
en innerlijke eenzaamheid
Op elke wond
Kerknieuws
Zaüg
Ckefarme 4
HINESE
PAPEGAAI
2TEEH13
Radio
programma
Zaterdag 9 October 1 Q,1 S
5
Politieke
tafelronde
Het is nu zover hè
Waar heb je 't overwat is
zover?
Nou, de Veiligheidsraad heeft
de Berlijnse crisis op de agenda
geplaatst.
O bedoel je dat? Ja er is deze
week zoveel „zover" gekomen. Moe-
so is gezakt voor zijn proefstuk als
opstandeling. Utrecht is bezig om
financieel boven Jan te komen.
Bovendien heeft het nu een
burgemeester.
Geloof jij, dat het nu werke
lijk zover is; ik moet het eerst nog
zien. Maar je hebt me van mijn
apropos gebracht. Waar was ik ook
weer? O ja.Zweden houdt een
socialistische minderheidsregering,
de namen van de militaire leiders
van de Westeuropese Unie zijn ge
publiceerd.
Waarom zou dat vorige week
ineens nog een paar dagen zijn uit
gesteld? Zou er verband zijn met
de weinig vriendelijke opmerkin
gen van De Gaulle over de Unie op
zijn persconferentie?
Ik kan het je niet zeggen, ik
weet niet, wat daar ineens is tus
sen gekomen. Maar er was nog
meer: de communisten in Frank
rijk achten blijkbaar de tijd geko
men om hun greep naar de macht
te doen.
Ben je van mening, dat het
daarop uitdraait met die stakin
gen?
Het zou mij reusachtig ver
wonderen als het niet zo was. Be
grijp me goed. ik bedoel niet, dat
ze onmiddellijk zullen proberen de
macht a 1 1 e e n in handen te krij
gen.
Neen, neen, ik snap het. Je
bedoelt, dat ze willen laten zien,
dat er zonder hen niet geregeerd
kan worden.
Precies en dat men er dus
goed aan zal doen hen zo gauw mo
gelijk weer in de regering op te
nemen.
Maar geloof je dan heus, dat
daar kans op is?
Kans.. Kans?! Je hebt deze
week kunnen lezen, dat er pas ge
leden sprake is geweest van een
herleving van het Volksfront onder
Herriot.
Maar dat zou toch te dwaas
zijn om los te lopen.
Dat ben i k met je eens. Maar
een kat, die in het nauw zit, doet
rare sprongen. En dat de tegen
woordige regering of liever gezegd
de hele Derde Macht in Frankrijk
lelijk in het nauw zit, dat is een
feit. Een positie tussen hamer en
aambeeld is nooit leuk.
Natuurlijk niet. Maar een op
nemen van de communisten in de
regering zou betekenen.
Een staatsgreep van De Gaul
le, natuurlijk. Trouwens met deze
stakingen op zichzelf al doen de
communisten niets anders dan een
staatsgreep van rechts uitlokken.
Wat er alleen met deze mijn
werkersstaking verloren gaat!
Ja, is het niet zo iets als
170.000 ton steenkool per dag. En
dan hoor je tegelijkertijd vertellen,
dat Engeland nu tot het eind van
het jaar- een hoeveelheid steenkool
gaat exporteren naar Frankrijk,
die neerkomt op.zowat 5000
ton per dag.
Als je dit goed bekijkt, is het
een krankzinnige wereld.
O, ik kan me op zichzelf be
grijpen, dat er in Amerika stem
men op gaan, die zeggen, dat de
Ver. Staten er het verstandigst aan
zouden doen om West-Europa maar
in zijn eigen sop te laten gaar ko
ken.
Je bedoelt, dat ze geen garan
tie moeten geven voor de verdedi
ging van W.-Europa?
Luister eens, dat bedoel i k
niet. Ik zeg alleen, dat er mensen
in Amerika zijn. die er zo over
denken. En dat zijn maar niet Jan,
Piet of Klaas, die zo redeneren,
maar lieden die iets in de melk te
brokken hebben, hoge militairen
b.v. die vinden Frankrijk zo'n on
zekere factor, dat zij dit land maar
liefst helemaal zouden willen uit
schakelen uit hun strategischebere-
keningen en dus de grens van het
Westen niet aan de Elbe of aan de
Rijn, maar hoogstens nog in Euro
pa aan de Pyreneeen zouden willen
zien.
Maar.dit zou dus beteke
nen.
Inderdaad, dat niet alleen
Frankrijk, maar ook Belgiè en
West-Duitsland en wij aan ons lot
zouden worden overgelaten.
Leuk vooruitzicht! A
Maar ik beweer niet, dat het
zo gaat. Ik zeg alleen maar, dat be-
paalde Amerikaanse strategen deze
opvatting zijn toegedaan en dat ik
ervan overtuigd ben, dat die heren
in hun benepen opvatting gestijfd
worden door alles wat er de laatste
tijd in Frankrijk gebeurd is en nog
gebeurt en wie weet, zo meteen
nog gebeuren gaat.
Ik ben blij, dat je het tenmin
ste 'n benepen standpunt noemt.
Wat dacht je anders? Van
strategische gezichtspunten uit mag
hel te verdedigen zijn, mag het
zelfs reëel heten, maar er is toch
eer hoger standpunt en vandaar
uit bekeken zouden er op deze ma
nier ontzaglijke waarden verloren
gaan.
7 7
Nee, neem alleen maar do
„kleinigheid", dat met Frankrijk
en'de Benelux de bakermat of
een bakernftt van de Westerse
cultuur van het ogenblik onder de
voet gelopen zou worden.
Dat vinden w ij.
Neen, dat is zo en dat weten
ze in Londen en Washington net zo
goed als wij; dat moeten ze ten
minste weten. Maar bovendien,
zelfs van zuiver strategisch stand
punt uit lijkt me dit benepen be
keken, net zo benepen als dat men
in September 1938 te Londen en
Parijs niet heeft gezien, hoe onge
lofelijk de militaire positie van het
toenmalige Westen verzwakt werd
door het verloren laten gaan van
Tsjechoslowakije.
Ik moet je zeggen, dat ik van
ganser harte hoop, dat wij anders
behandeld worden dan de Tsjechen
10 jaar geleden. Tussen twee haak
jes, je had het zo pas over die
grens aan dè Pyreneeën. Spanje is
toch in ieder geval heel belangrijk
voor de verdediging van het Wes
ten!
Natuurlijk, ongelofelijk be
langrijk. Maar waarom dacht je
•dan anders dat er deze week weer
zoveel berichten zijn, dat de Ver.
Staten op de een of andere manier
weer normale of althans normalere
betrekkingen willen aanknopen
met de Spaanse regering?
Zouden ze Franco dan toch
laten zitten?
Op zichzelf hoeft dit niet.
Washington kan tussendoor ook
met een actie bezig zijn om Franco
alsnog op een „fatsoenlijke" manier
weg te werken. Maar ik geef toe,
dat het niet uitgesloten is, dat het
tenslotte tot een accoord met Fran
co zou komen; het zou niet de eer
ste keer in de politiek zijn, dat „Pa
rijs wel een mis waard bleek te
zijn". Vergeet bovendien niet, dat
er van de kant van diverse Zuid-
Amerikaanse staten al zo lang op
wordt aangedrongen, dat Washing
ton zijn houding tegenover Madrid
zal herzien.
Ik kan er niets aan doen, maar
ik zou het toch een beroerd gevoel
Zaterdagse puzzle
Kr uiswoordraadsel maar
omgekeerd!
Vandaag gaan we t.a.v. ons kruis
woordraadsel de rollen eens om
draaien. Wij geven de in te vullen
woorden en U dient ze thuis te
brengen op de plaats, waar ze ho
ren. Eén goede raad: begin met de
woorden van zeven lettersDe
woorden ziin:
8 van 7 letters: element, geleide,
kandeel, logeren, nalaten, noteren,
noorden, pastoor.
4 van 6 letters: draven, edelen,
editie, stomer.
12 van 5 letters: brood, Eelde,
eikel, gelid, kater, kruid, menie,
palen, reeds, speld, sterk, dader.
8 van 4 letters: eren, eten, kina,
lans, nier, noga, rein, spil.
20 van 3 letters: Abe. Ada. ADO,
ave, ale, bod, Ede. EDO, eed, als,
Epe, Ier, lap, lat, Leo, lid, nee, ode,
ore, tel.
8 van 2 letters: Al, eb, ei, ek, en,
ge, Ma, si.
Ten slotte vertellen wij dat het
woord „Kandeel" (U weet wel, „de"
feestdrank) bovenaan in het mid
den moet staan. Om de oplossing in
te zenden is het voldoende dat U de
horizontale woorden en letters
achter elkander opschrijft.
Voor goede oplossers stellen wij prij
zen beschikbaar, een van 5.— en twee
van 2,50. Oplossingen aan de puzzle-
redactle van ons blad. uiterlijk Don
derdags. liefst per briefkaart waarop
In de linker-bovenhoek vermeld staat:
Zaterdagse puzzle.
Oplossing vorige puzzle:
Horizontaal- 1. Chronologisch.
9. Duo. 10. Ook. 11. Oblie. 13. Broom.
15. Pisa. 16. Uwe. 17. Lomp. 19 Ader.
21. Rupi. 23. Visie. 26. Immer. 28. i.z.
29. Coblenz. 32. s.p. 33. Lakei. 34. Ems.
35. Aussi. 36. Ja. 37. S O S. 38. Tor. 39.
A G. 40 Okapi. 43 Robijn. 45. Eerbe
toon. 48. Nier. 50. Opa. 51. Zaan. 53.
Jullie zullen vorige
week het brievenmand
je wel hebben gemist.
Dat was erg vervelend,
maar nog vervelender
was het dat ik ziek
was. Van het nare
weer heb ik een beetje
griep gehad en de dok
ter vond het beter dat
ik een paar dagen in
bed stapte. Die dokter
had er helemaal geen
idee van dat ik dan jul
lie brieven niet kon be
antwoorden. Maar nu is
alles weer achter de
rug en gaan we maar
weer gauw aan de slag.
Ik heb weer zoveel
brieven te beantwoor
den.
Hier heb ik allereerst
een brief van Keesje
C. uit Amersfoort. Ja
Kees, dat is nu verve
lend. Met die verande
ringen op school is het
altijd een beetje naar.
Maar je zit nu in de
derde klas en moet
maar goed je best doen
om naar een hogere te
komen. Je was wel erg
aan die juffrouw ge
hecht hè? Je moet haar
maar eens schrijven,
want zij is nu ook op
een andere school met
allemaal vreemde kin
deren en zal beslist nog
veel aan jullie denken.
Doe je het eens en ver
tel me dan of je al een
briefje van haar hebt
gekregen?
Dick T. uit L. is weer
een nieuw neefje. Je
mag gerust 'schrijven
hoor Dick. Je moeder
schreef me ook nog een
paar regels en daarin
vertelde zij me. dat je
zo slecht at. Foei, voor
een jongen van jouw
leeftijd! Kan dat niet
een beetje anders wor
den? Je poesje verzorg
je zo goéd. Daar zie je
toch ook aan. dat eten
en vporal goed eten
heel nodig is om
flink en sterk van te
worden? Zul je nu
heus beter gaan eten?
Ik zal het je moeder
eens vragen.
Dick's vriendje. Her
de Man, schreef me een
heel uitvoerige brief.
Ik heb hier jammer ge
noeg geen plaats c„m
alles te beantwoorden.
Ik wil je graag ge
bruikte postzegels toe
sturen hoor. Dezer da
gen kun je een partij
tje van me verwachten.
Fijn, dat je zoveel leu
ke vrienden hebt. Je
vrije tijd breng je al
tijd gezellig door. Hou
me maar steeds op de
hoogte van al jullie be
levenissen.
Anncmleke G. zit pas
in de eerste klas en ze
kan al zó keurig schrij
ven. Natuurlijk heeft
Mammie haar een beet
je geholpen, maar dat
is helemaal niet
erg hoor Annemieke.
Wat heb jij een lief
zusje zeg. Het foto'tje
dat je me stuurde,
waar jullie allebei op
staan, heb ik in mijn al
bum geplakt. Dat is ze
ker van de zomer ge
maakt hè, want het
zonnetje schijnt er zo
heerlijk. Ik ken ook bij
na alle versjes, die je
hebt geleerd. Schrijf je
me ook als je weer
nieuwe hebt geleerd? Ik
ben er al zo'n boel van
vergeten. Dag Anne
mieke. de groeten aan
je kleine zus.
Dat was voor van
daag het laatste briefje.
Wie van jullie kent er
nog een leuk raadsel
voor de volgende keer?
Voor de winnaar loof ik
een prijsje uit. Doen
ïullie je best eens? Ik
kijk met spanning uit
naar de knapperds on
der jullie.
Tot de volgende
week dan.
TANTE ANS
Tucht. 55. Lever. 57. Ale. 59. Neg. 61.
Anachronismen.
Verticaal: 1. Su. 2. Hoos. 3. Oil.
4. Odeur. 5. Omber. 6. Ido. 7. Como. 8.
Ho. 12. Baal. 14. Olim. 15. Paviljoen. 18.
Perpignan 20. Decisie. 22. Plzarro. 24.
Izaak. 25. Olm. 27 Essay. 30. Bes. 31.
Est. 41. Peru. 42. Mep. 44. Onze. 46. Bo
ter. 47 Talon. 49. Eten. 52. Anne. 54.
CXC. 56. Vos. 58. La. 60. En.
Voor de prijswinnaars zie men elders
In dit blad.
De avonturen
Kapitein Rob
De terugkeer
van
Peer de Schuimer
59
De snelste weg om het paleis te verlaten,
zo legt Bartje uit, is via de harem van de
Bey. „Is er een wacht?" vraagt Peer. „Ja,
twee dikke harembewakers, maar daar zullen
we weinig last van hebben, want ze zijn te
lui om zich te bewegen". „Maar de vrouwen
zullen natuurlijk gaan gillen", zegt Philipo.
„Dat moeten we riskeren", meent Rob. „voor
uit, laten we niet langer aarzelen". En even
later is de harem inderdaad in rep cn roer,
wanneer opeens vier mannen met getrokken
wapens het vrouwenvertrek binnenstuiven.
De harembewakers snellen toe, maar ze wor
den binnen enkele seconden overrompeld en
dan is de weg naar de Kashba (stad) vrij.
Peer rukt de poort open en stort zich naar
buiten, op de voet gevolgd door de anderen.
Vrij! in *de nauwe, morsige steegjes van
Algiers kunnen ze zich gemakkelijk de hele
dag schuilhouden en de soldaten van de Bey
slagen er niet in hen te vinden. Wanneer de
nacht valt, komen ze uit hun schuilplaats te
voorschijn en begeven zich naar een der stads
poorten. Gelukkig dat ze wat goudstukken
bij zich hebben gestoken, want nu kunnen
ze een paar kamelen kopen.
vinden, wanneer we met Franco
moesten gaan aanpappen.
En ik dan Ik blijf nog altijd
hopen, dat het niet nodig is. Maar
ik moet zeggen, dat ik ook de
Griekse regering of wat dat betreft
de Turken of niet te vergeten me
neer Salazar van Portugal nu niet
zulke welkome bondgenoten voor
de democratieën van het Westen
vind.
Ja, dat is zo. En de chef van
de Portugese generale staf is deze
week op bezoek gekomen in Lon
den, is het niet?
En de Griekse regering heeft
nog om meer Amerikaanse hulp
tegen de opstandelingen ge
vraagd.
Zeg, heb je in de gaten, dat
wc het deze keer nog helemaal niet
over de Russen hebben gehad? Het
woord is zelfs nog niet één keer ge
noemd.
Maar waar dacht je dan dat
wc het anders over gehad hadden.
Je hebt het toch eigenlijk altijd
over de Russen.
Behalve als we waren doorge
gaan over die nieuwe burgemeester
van Utrecht.
Zelfs dat moet je niet zeggen.
Deze week zei iemand tegen me,
toen hij de zoveelste naam in de
krant las: „Als het zo doorgaat, zijn
de Russen hier nog eerder dan de
nieuwe burgemeester".
Dat was wat je noemt een
optimist.
Tot ziens maar weer.
Saluut.
TUINKALENDER
11 OCTOBER. In October kan
soms vrij sterke nachtvorst optre
den. Hiervan worden allereerst de
bloemen het slachtoffer en de tere
scheuten der bladeren. Daardoor
kunnen diverse kamerplanten en
cactussen die sinds de zomer nog
buiten staan, ernstige nadelen on
dervinden. Daar de nachtvorsten
zich veelal vrij plotseling openba
ren is dit een reden die planten er
niet aan bloot te stellen. Het op
treden van nachtvorst betekent
voor de bomen en heesters een ver
snelling van de afrijping der jonge
twijgen en eerdere afsterving der
bladeren. De bladverliezende ge
wassen staan eerder kaal en de na
tuur gaat eerder ter ruste.
Remise-angst
Nademaal het schaakspel een afspie
geling is van de samenleving, heeft het
ook het recht, door ziekten bezocht te
worden Eén dezer ziekten wordt re
mise-angst" genoemd Z.j maakt haar
slachtoffers vooral onder de onervaren
jeugd en de strijdlustige, niet beheerste
volwassen individuen, sterke, Ja zeer
sterke, noch zwakke spelers' sparend.
Het gevaar is gelegen in de complica
ties. die meestal ontstaan, doordat de
aangetaste speler een gelijke stelling
gaat forceren, per se afruilen vermijdt
en tot overige brute schaakdaden komt.
Wanneer een schaakspeler steeds par
tijen speelt, waarin bovenstaande com
plicaties zicji voordoen, is de diagnose
gemakkelijk te stellen: angst voor re
mise.
Hoewel wc doeltreffende 'geneesmid
delen bezitten, slaat de therapie in
hardnekkige gevallen niet aan. Ook
worden vaak enkele recldieven (her
halingen) gezien bij een genezen spe
ler. De therapie, geneesmethode, be
staat hierin, dat men veel cn aandachtig
geschikte partijen naspeelt. Hlerordc-
zo'n partij, die. naar lk hoop. vele pa
tiënten op de goede weg zal helpen
De tweede partij van de match Euwe-
v. Scheltlnga liet een z g. Oost-Indische
of Konings-Indische openig zien, die ln
korte trekken hierop neerkomt: zwart
blijft aanvankelijk passief in het cen
trum. ontwikkelt zijn koningsraadsheer
„scheef" (fianchetto) en valt daama
wit in het centrum aan. Euwe (wit)
maakt aanstalten om zijn dameraads
heer naar e3 te ontwikkelen (met 9) h2-
h3) als van Scheltinga de fout maakt,
de spanning ln het centrum op te hef
fen door afruil op d4. Deze ruil is
alleen gunstig, indien wit zijn dame-
loper naar b2 i.p.v. naar e3 zou ontwik
kelen. In dat geval kan zwart dan met
a7-a5-a4 een kansrijke anval op de
damevlcugel beginnen, (een theoreti
sche uiteenzetting van dc opening zou
thans te ver voeren). Na zwarts fout
volgt ccn algemene afruil, die zo op
het eerste gezicht ^cn saaie gelijke stel
ling oplevert, zie diagram. Allereerst
nu de bcginzetten: 1) d4 Pf6 2) c4 g6 3)
g3 Rg" 4) Rg2 d6 5) e4 0—0 6) Pgc2 e5
7) o—O Pbd7 8) Pc3 c6 9) h3 ed4:? 10)
PdJ: Pb6 11) b3 d5 12) cd5: cd5: 13) cd5:
có Pc4 Pe4 dc4: Rb2 volgde hl de
partij O'KellySzabo ™iYer£KP 19".
i waar wit won) Pfd5: 14) Pd5. Pd*.
15) Rb2 Da5 16) Del! Del: 17) Tfel:
V. SCHELTINGA
1
1
m
ï-«r
i
i
St
i 1 i
m
i
1 i
s
H
Él
s
1
h
hu
Wk
al
h
üi
m
W
m
m
Wit staat Iets beter met het oog op
de indirecte druk van Rg2 op nion b7.
die de ontwikkeling van Rc3 bemoei
lijkt, Euwe bult dit op fraaie wijze uit:
17) Pb4 (dreigt Rd4: cn dan Pc2>
18) Te2 a5 Zwart trekt zich nog niet
veel van het b7-problecm aan en zoekt
een andere uitweg voor zijn a-toren
19) Pb5 Rb2: 20) Tb2: U ziet, dat wit
geen ruil vreest 20) Tab 21) Td2
a4 22) ba4: Ta4: 23) a3 nu hoeft het
paard nog niet weg. want op ab4: volgt
Tal ;t, en daarom schijnt b6 net te gaan,
maar 24) Tdb Tab 25) Pc7 Ta7 26) Tb6.
Pc2 27) Pb5l bijv. doet wit toch winnen.
Schaakrubiek
onder leiding van
J. VISSER
i.' ia» n.iwMie r j-3. 1 «anrerr
23) Pc6 24) Pdb dreigend Tb2 Ta7
Rd5 24) TdS 25) Taa2 PaS 26) Pc8:!
Tc8: zwart schijnt het te redden, maar
27) Td7! pion 17 ls immers nu ook zwak
geworden! 27) b5 28) Rd5 Tf8 20)
Tb2 TaJ: 30) Tb5: Kg7 31) Tc7ü dreigt
Tccó met paardwlnstl Zwart kan hier
niet aan ontkomen zonder materiaal-
verlies 31) Td8 32) Ta7 Td5: (op
Pel of Talt cn Pb3 volgt Tf7 f en slaan
van het stuk) 33) Td5: Pc4 het voor
deel van 32) Tn7 boven 32) Tcc5 ls, dat
zwart nu ook torens moet rullen 34) Ta3:
Pa3: 35) Tc5 cn nu wordt het paard
ook nog gevangen! 35) Pbl 38) f3
Kf6 37) Kf2 Ke6 38) g4 Pd2 39) Tc3 Kc5
40) Kc2 Pbl 41) Tb3 opgegeven. Een
Euwe in ouderwetse vorm!
U zult zeggen: ja maar zo kunnen
wij toch niet spelen, dus wij met wit
zouden slechts remise gemaakt hebben.
Daar werp ik tegen: maar uw tegen
stander verdedigt zich niet zo schran
der als v. Scheltinga! Voor aandachtig
naspelenden is er uit bovenstaande
>rtlj enorm veel te leren.
Oplossing probleem vorige week:
1) Tb3. dreigend Pdb6.
Nieuwe opgave mlnlatuur-drlczet:
Ke6 Rel Pd5 Pe3 pi e2
Ke1 Re5
Corrcsp.: H. W. de W Eindelijk er
achter. In vele Russische bladen staat
het probleem, zoals door ons op 3 Juli
opgegeven In één blad echter staat een
witte R niet op c6, maar op e8! En dan
ls het probleem correct Compliment
voor uw scherpzinnigheid, ook van do
vertaler, rnr. Oskam!
T N „Zeven Rode Zondagen" van
-1- dc Spaanse schrijver Ramon
Sender, vertaald door Hélènc J.
Meijer, (uitgever G A. van Oor
schot, Amsterdam 1948), bezitten wij
naar mijn mening de belangrijkste
roman over dc Spaanse burgeroor
log. Het bock werd eerder in het
Engels vertaald, maar is >n ons land
zo goed als onbekend gebleven. Het
gaat verder en dieper dan de zoveel
omvangrijker en toch zeker zeer ge
wichtige roman „Espoir" van André
Malraux; het is sterker en echter
dan het vermaarde „For Whom the
Bell tolls" van Ernest Hemingway.
Zeker, Malraux heeft als vlieger-
officier de oorlog aan de zijde der
republikeinen meegemaakt. Maar
Letterkundige kroniek
door
Victor E. van Vriesland
hoewel zijn groot talent natuurlijk
zichtbaar blijft, is dit m.i.. zijn
zwakste werk geworden, een ty
pisch praatboek van iemand, die dc
eeuwige discussies uit die tijd pre
cies maar kleurloos weergeeft om
dat hij ook zelf niet uit de conflic
ten kan komen. Hemingway, die
toch zo lang in Spanje woonde cn
een zo uitmuntend waarnemer is,
schoot eveneens tekort. Zijn roman
is niet meer dan een brillante re
portage en raakt eigenlijk alleen de
buitenkant. Eerst aan een Spaanse
schrijver en dan nog een van
zeldzame begaafdheid bleef het
voorbehouden van binnen uit de
gebeurtenissen en de samenleving
te belichten uit die Spaanse bur
geroorlog-jaren, die als het onheil
spellend weerlichten waren dat de
storm aankondigde, die welhaast
heel Europa zou vernietigen. Een
Spanjaard alleen had genoeg inner
lijke verwantschap met de psycho
logische achtergrond van de bur
geroorlog om ons duidelijk te laten
voelen hoe sterk daarbij van alle
kanten de eigenaardige, moeilijk te
vatten karaktereigenschappen, de
trotse, koude, harde, mystieke, in
zichzelf besloten en tot over alle
grenzen mateloze eigenschappen
van de Spaanse ziel meespraken.
In lange tijd heb ik geen boek gele
zen, dat ccn zo grote indruk op mU
heeft gemaakt Het ls doordrenkt van
een ontembaar, woest, onvergetelijk
revolutionnair pathos, maar tegelijk
schenkt het op wonderlijke wijze de
lezer de overtuiging dat het met een
koele werkelijkheidszin cn een naar
alle zijden voorname en achtenswaar
dige objectiviteit is geschreven.
Maar met welk een meeslepende ver
beeldingskracht cn artisticiteit tevens.
Van de fascinerend en getrouw weer
gegeven werkelijkheid uitgaande, rijst
het deze realiteit te buiten en te bo-,
ven door een boeiend en fantastisch
betrekken van de cosmos, de bezielde
cn meelevende beelden van gans de
wereld cn het heelal in het menselijke.
Zo wordt b v. ln het achtste, tiende en
liet vierentwintigste hoofdstuk plotse
ling de maan sprekende Ingevoerd, niet
enkclq korte woorden als het ware dc
rol vervullend van het koor ln dc
Griekse tragedie In het vijfde hoofd
stuk Is zelfs uitsluitend dc maan aan
het woord, om op haar wijze het ver
haal voort tc zetten. Toch doet die
vreemde tussenpersoon niet aan als
fantastcrij. maar maakt de aangrij
pende grootsheid der tragische gebeur
tenissen te dieper voelbaar
Het zijn uitgebreide cn bonte groe
pen van personen, die in deze roman
optreden en door dc storm der harts
tochten. die hier tot wereldhistorie
werd. elkander belagen, aanmoedigen,
steunen, uitroeien. Heel het bloedige,
voor niets terugdeinzende maar toch
ook zo gave cn onkreukbare Spaanse
volkseigen komt ln een tableau van
zeven Zondagen voor onze ogen tot
leven, grotesk, verhevigd, chaotisch,
maar grandioos en in een adembene
mende spanning Verschillende hoofd-
MIJNHARD f t
Vuur de Zurutug
stukken zijn In de Ik.vorm van ver
schillende personen uit geschreven,
andere weer in dc derde persoon cn
deze veelzijdigheid van procédé tekent
scherp dc omtrekken af der figuren en
schept orde ln de chaotische veelheid.
Het gaat natuurlijk niet aan, dc ge
beurtenissen cn mensen uit d1c veelheid
hier in kort bestek te analyseren of
ook maar te noemen. Dat is ook ntct
nodig: door dit dertigtal hoofdstukken
vindt dc lezer gemakkelijk cn ten zeer
ste geboeid zijn weg. Hoogst merkwaar
dig is do wijze waarop in deze rojnan
de hoofdpersoon tot een diepe psychi
sche tweespalt wordt gebracht door de
botsing tussen zijn persoonlijke crouek I
cn de politieke gebeurtenissen Hij
houdt van twee vrouwen, dc een een
meisje van vcrlljnde cultuur, dochter
ven een reactlonnalr kolonel, dc andere
een volkskind, steeds vooraan onder dc
kameraden bij de revolutionnalre nclies
cn gevechten Het conflict ls diep in
smartelijk Maar de solidariteit en hot
gemeenschapsgevoel. de politieke levens
overtuiging van Snmnr dc hoofdfiguur,
wlnncrt het tenslotte In deze tijd rn
dit land. waar dc individuele mense
lijke reacties cn oordelen geheel door
trokken zijn van de brandende mense
lijke zekerheden Ion opzichte der ac
tuele sociale strijdvragen. En Ampnro,
het lieflijke en verfijnde, maar tot een
voorbij geganc gevoelswereld beho
rende kolonclsdoehtertje pleegt zelf
moord met een daartoe door haar me
dedingster de revolutionnalre Star
achtergelaten revolver.
Ook als schildering van de staat
kundige stromingen en milieu's vnn liet
Spaanse volk In zijn worsteling om
vrijheid, vrede, waardigheid en levens
geluk is deze roman onovertroffen Hij
geeft een helder inzicht In de nuances
en tegenstellingen der verschillende
groeperingen. F A I.. C N.T enz. Hij
doorlicht de innerlijke noodzaak van
de grote strijd, die in Spanje is ge
streden cn van zijn bloedige falen
Dit bock. geladen met de kracht van
hartstocht, verruimd door een wijde
geestelijke blik cn treffend door een
meesterlijk schrijftalent, moge ln ons
land de aandacht vinden, die het zozeer
verdient. De uitgave is fraai verzorgd;
alleen betreur ik. dat een tltcl-lndcx
der hoofdstukken ontbreekt.
Ncd. Herv. Kerk
Beroepen te Muiden L. Kievit te Put
ten Aangenomen naar Ellewoutsdijk
H- Zunncberg. cand. cn hulpprcd al
daar.
Bedankt voor Amsterdam-Sloten J.
de Groot te Apeldoorn voor Hcl-
lendoorn S. G J Govcrts tc Oud-Vos-
semeer voor Llnschoten J C. Ter
louw te Ottcrlo voor Meerkerk P
Bouw te Woudenberg voor Noorde
loos J. R Cuperus te Doornspijk.
Gercf. Kerken
Tweetal te Rottcrdam-Z (vac j M.
Mulder) dr E. Massellnk te 's Graven-
zande en B. J. A Streefkerk te Berkcl
-Rodenrijs.
Beroepen te Huizen S. Wagenaar te
Arum.
Aangenomen naar Wolfheze G, S
Fernhout te Nleuw-Beets.
Gercf. Kerken art. 31 K.O.
Beroepen te Zuldlarcn P. Lok te
Zaamslag.
Geref. gemeenten
Tweetal te Rotterdam-C H. Ligten-
berg te Rotterdam-W. en W. de Wit tr
Middelburg.
Kerkelijke examens
De classis Klundcrt der Gercf ker
ken heeft praeparatoir ge-exami-
neerd cn beroepbaar verklaard dc heer
A. G Sehcrpcnisse te Klundert. cand.
aan de Thcol Hoogeschool te Kampen
Zijn adres ls Buitenwijk B 294 te Klun
dert.
CBARL DERR B1GCERS
EEN CHARLIE CHAN-MYSTERIE
No. 90
Bob voelde een schok, en kwam
wat dichter bij. De oude man legde
de hand achter het oor.
„Wie is dat?" vroeg hij.
„Delaney." schreeuwde Boston.
Chan kwam ook wat nader. ..Jerry
Delaney. In zijn vak deed hij prach
tig werk. Ik hoop. dat ik de kans
krijg. Madden te vragen of hij zich
herinnert, dat
Een luid geroep om Boston klonk
over de patio, en deze legde zijn
pijp neer en snelde weg. Chan cn
Bob keken elkaar aan
Het gezelschap werkte aan één
stuk door, tot het tijd was voor de
lunch. Toen gingen zij. verspreid
over de patio en het erf. de dikke
boterhammen uit de Oase zitten
nuttigen, en dronken er koffie bij
uit thermosflessen. Plotseling ver
scheen Madden in de deuropening
van de woonkamer. Hij was in een
goede luim.
„Allen welkom." zei hij. „Doe,
alsof jullie thuis bent."
Hij drukte de directeur de hand
en, rond gaande, sprak hij met elk
der leden van het gezelschap af
zonderlijk. Diana vooral nam hem
enige tijd in beslag. Daar kwam hij
bij Eddie Boston Als bij toeval
maakte Bob. dat hij gedurende dat
gesprek vlak bij hen stond.
„Mijn naam is Boston," zei de ac
teur. Zijn stroef gezicht straalde.
,.Ik hoopte u te spreken, meneer
Madden. Ik wilde u vragen, of u
zich een ou\d vriend van mij her
innert Jerry Delaney uit Ncw-
York."
Madden deed zijn ogen bijna
dicht, maar de uitdrukking van i'ijn
gezicht bleef dezelfde. „Delaney?"
herhaalde hij, alsof de naam hem
niets zei.
„Ja Jerry Delaney. die altijd
rondhing bij Jack McGuire. in de
Vier en veertigste Straat." drong
Boston aan. ,.U weet wel. hij
„Ik kan me hem niet te binnen
brengen." zei Madden. Hij liep door.
„Ik ontmoet zoveel mensen."
„Misschien wilt u niet meer aan
hem denkenzei Bo-tcn. met een
vreemde klank in zijn stem. En
dat kan ik u niet kwalijk nemen.
Neen. u kunt niet erg op Delaney
gesteld zijn: Wat hij u gedaan heeft,
was een misdaad
Madden keek angstig om zich
heen. „Wat weet jij van Delaney?"
vroeg hij zacht.
„Heel wat," zei Boston. Hij kwam
dichter naar hem toe. cn Bob ver
stond maar nauwelijks dat hij z-ei:
„Ik weet alles van Delaney af. me
neer Madden."
Een ogenblik keken zij elkaar
strak aan.
„Kom binnen.'/ stelde Madden
voor. en Bob zag hen samen in dc
woonkamer verdwijnen.
Ah Kim kwam aanlopen met een
blad vol sigaren cn sigaretten, een
gave van de gastheer. Toen hij voor
de directeur stil stond, keek deze
hem scherp aan.
„Wat' een type is dat." riep hij.
..Zeg eens, John, zou jij niet voor
de film willen spelen?"
„U klankzinnig, baas," grijnsde
Ah Kim.
„Neen, dat ben ik niet. Wc kun
nen jou best gebruiken in Holly
wood."
„Het lijken of u glote glap
maken."
„Waarachtig niet. Denk er eens
over. Hier Hij schreef iets op een
kaartje. „Als je er zin in hebt. kom
je m:j eens opzoeken. Begrepen'»"
Misschien op andelen dag, baas.
Veel gelukkig hiel." Hij liep ver
der met zijn blad.
Bob ging naast Paula zitten. Hii
was zeer verontrust, al leek hij
uiterlijk kalm
„Er is iets nebeurd. en u kunt ons
weer helpen." begon hij. Hij ver
telde alles over Jerry Delaney. en
herhaalde het gesprek tussen Mad
den en Boston, dat hij juist opge
vangen had. De ogen van het meis
je werden groot „Chan of ik kun
nen geen inlichtingen vragen." ging
hij voort. „Wat is die Boston voor
iemand?"
.Een vrij onaangenaam mens,"
zei ze. „Ik heb nooit .met hem op
gehad."
„Nu. doe hem eens een paar vra
gen zodra u de kans hebt. Ik denk.
dat het pas gebeuren kan. als jullie
terug zijn. Probeer uit hem te krij
gen. wat hij van Delaney weet
maar doe het zo, dat hij geen ach
terdocht krijgt"
„Ik zal het proberen antwoord
de ril. „Ik ben niet heel knop...."
„Wie zegt dat? TI bent heel knap
en goed ook. Bel mij. maar op
als n met hem gepraat hebt, dan
kom ik gauw naar de stad."
De directeur was weer nn de
been „Kom we moeten afwer
ken. Is iedereen er? Eddie! Waar
Is Eddie?" (Wordt vervolgd)
Een woord dat door groot mis
bruik oen walgelijk zoete bijsmaak
heeft ~ckrcgen. In het nieuwe testa
ment is dit woord al'een gereser
veerd voor de uitdrukking van do
hoogste vreugde, die de komst van
het Godsrijk begeleidt. Wanneer
alle strijd voorbjj zal z(jn, cn alle
onrecht verdaan. Wanneer de zonde
zal zijn weggedaan' en de schuld
verzoend. Wanneer een mens einde
lijk vrij kan ademen, zonder de
drukkende last van eigen ziclenood.
De Hero Jezus zegt in Matth 5.
aan de aanvang van de Bergrede:
zalig zijn de armen van geest, want
hunner is het koninkrijk der heme
len! Zij, die zich geestelijk arm we
ten en verloren, voor wie die druk
kende last beklemmende werkelijk
heid geworden is, 7.(1 hebben het
reeds. Want: niet de tovredenen cn
de vi'omcn vinden de weg. Maar de
bezorgden cn verdrictigen gaan op
dc weg. Immers, daar waar deze
armoede is, en dc mens weer een
bedelaar voor God, daar is dc rechte
verhouding hersteld, daar Is een
verlorene gevonden. De vromen en
de theologen van Z(jn dagen staan
aan de kant. De mens, die voor God
een se', eiend kind geworden is,
wordt dc r Vader geholpen.
v. E.
Advertentie
\L
Brrrrar
Een zuster, die mij
moest verplegen.
Heeft nieuwe idccbn
gekregen.
Geeft alg medicijn,
Voortaan TIP
tegen pijn
En nu kan ik weer
overal tegen.
Een verpleegde in het Gasthuis te
Amsterdam ontv. 1 TIP.
Hedenavond
HILVERSUM I: lj),00 Artistieke staal
kaart; 19 30 Wat doet de kerk: 19 15
Re~ uit: 20.00 Nieuws; 20 05 Dingen
van de dag; 20.15 Opera-programma;
21.00 Socialistisch commentaar; 21.15 De
bonte bal: 22 00 Strndlva-sextct; 22 25
Voordracht: 22 40 Jan Corduuener; 23 -
Nieuws: 23.1524.00 Dansmuziek.
HILVERSUM II 19 00 Nieuws: 19.15
Dat doet het Katholiek thuisfront; 20.00
Nieuws; 20 05 Do gewone man zegt er
"t zijne van: 20 12 Richard Taubcr; 20 20
Lichtbaken, 20.50 Boston Promenade-
orkest; 21.00 Negen helt dc klok. 21.45
Hit-parade; 22.00 Weekend-serenade:
22.30 Actualiteiten 22 45 Avondgebed;
23.00 Nieuws: 23.15—24 00 Avondcon
cert
Morgen
HILVERSUM I: 8 00 Nieuws; 8.18 Bos
ton Promenade-orkest; 8 30 Voor het
platteland; 8 40 Johan Jong; 9.12 Sport.
9 15 Men vraagt: 9 45 Geestelijk leven:
10 00 Zondagshalfuur; 1030 IKOR: 11.45
Tussen kerk en wereld; 1200 Muslcor-
da; 12 20 Zondagclub: 12 40 Twintig mi
nuten Budapest—New York; 13.00 Nws.;
13.15 Mededelingen: 13 20 Romancers:
13.50 Even afrekenen, heren; 14 00
Praags onera orkest: 14 05 Boekenhalf
uur 14 30 Omroepkarncrorhcst 15 00
Inleiding tot werken van Mozart cn
Haydn: 15.10 Ncderl. kamerkoor; 15 45
Fllmpraatje; 16 00 Skymasters: 16 30 Re.
portagedlenst; 17 00 Boekbespreking;
17.15 Prof. dr. N A Donkersloot; 17.30
Ome Keesje; 17 50 Sport. 18 oo Nieuws;
18 15 Frank Sinatra- 18 30 Reg. ultz,:
'9,00 Radiolympus; 10.30 Paul Godwin;
20,00 Nieuws; 20.05 Reportagedienst:
20 15 Boyd Nenl met orkest: 21.15 Paul
Vlaanderen; 21 50 De Speeldoos; 2210
Volksliedjes: 22 30 Aan boord van de
Bonavcntura: 23,00 Nieuws: 23.15—24 00
Gr nla'en.
HILVERSUM II' 8.00 Nieuws, 8.15 Gr
muziek; R10 IKOR- 9.30 Nieuws: 9 45
Franso dag: 9.48 Toespraak Pere Rlquct
9 35 Inleiding Hoogmis; 10.00 Hoogmis;
11.00 Prof. dr. F. van der Meer; 11 10
La soclete des chanteurs de salnt Eusta-
che; 11.30 Kamermuziek; 12 10 Culinaire
reizen door FrankrHk: 12 30 Lunchcon
cert: 13 00 Nieuws 13.15 Frankrllks mu
ziekleven: 13 55 Charles Munch; 15.30
Klankbeeld: 18.00 Toneelmir.lck van do
17e eeuw: 1045 Winkelen langs dc Pa-
rllse houlevnrds: 1700 Kerkdienst; 18 30
Gr Platen; 19 00 Utrechts Stedellik ork
19.15 Kent gij Uw bJihel; 19 30 Nieuws;
19.45 Franse kinderen zlngcr 20 00
Jeanne dArc; 21.15 Franse oncra's
22 15 Klankbeeld: 22 45 Avondgebed;
23 00 Nieuws 23.1524.00 Frans variété.
Maandag
HILVERSUM T 7.00 Nieuws: 7 15
Ochtendgvmnastlck 7 30 Accord*
muziek: 8 00 Nieuws; 8 15 Cr platen;
8 45 Gram muziek: 9 15 Morgenwijding;
0-30 Crplaten 1030 Voor de vrouw;
10.3o Bioscooporgel: 11.00 Op de ultkilk;
11.15 Staatsorkest van Saksen; 12 00 De
Papavers: 12.30 Weerpraatje: 12.33 In "t
Spionnetje: 12 28 Orgelmuziek: 13 00
Nieuws: 13 15 Mededelingen; 13 20 Th.2
seven wings: 13.50 Les compagnons de
la chanson: l-1.no Wat gaat er om ln dc
wereld door dr. Ritter Ir 14 15 Solls-
tcnconccrt: 15.00 Bonbonnlére: ifi.oo
Echoes from the theatre: 16.45 Muslca-
lendcr- 17.30 Hoort, zegt het voort: 17.45
Ree. ultz: in oo Nieuws; 18 15 Mede
delingen. 1«20 Balalaika orkest; 18.20
Rer uitzending
HILVERSUM II 7 00 Kfeuwft 7.15 Tc
Deum Lsudamus: 7 15 Een woord van
de dag: 8.00 Nieuws; 8 15 Gr.platen: 9.CO
Londens Phllh. ork 9 15 Ochtendbezoek
9:30 Waterstanden; 9 35 Berlioz-Blzet;
10 05 Arthur Sehnnbcl. 10.30 Morgen
dienst; 11.00 Philh. symph. orkest; 11 20
Van oude cn nieuwe sehrllvcrs: 11.40
Karl Schmltt Walter; 12 00 Gram muz.;
12 30 Woerovcrzlcht; 12 33 Sans Soucl;
13 00 Nieuws; 1315 Madollnata; 13.45
Grace Moore. 14 00 Radio-uitzending
voor dc scholen. 11.35 Orgelmuziek;
15 00 Radio Phllh. orkest 16 00 Bijbel
lezing: 10.45 Pa seal-kwartet: 1700 Voor
de kleuters; 17.15 Gr pinten; 17.45 Dolf
van der Linden; 1815 Sportrubrlck;
18 30 Pianoduo
