Vele factoren beïnvloedden
Groninger aardappeloogst
H. Bouwheer en mr. C. A. Nairae
werkten innig samen
Ouden van dagen
demonstreren
Benelux-ontwerp
wordt weldra
opgesteld
nrnHrnrnatóEi
Alles hangt nu van
van
maar
len
het weer af
DE
HIN
ESE
PAPEGAAI
Gebssmureerd
llXIMil'Hn
Radio-programma
Woensdag 13 October 1948
3
De avonturen
van
Kapitein Rob
DAT museum Nairac U weet het misschien te staan in Barneveld
bent U daar al eens in geweest?" Deze vraag hebben wij reeds
heel wat keren tot rasechte Barnevelders gericht en de meesten antwoor
den: „Ik? Neej.'... Dr benne allemaol van die ouwe dingen in; wat mot
ik dermce?" We hadden eigenlijk niet anders verwacht, 't Is waar, dit
museum bevat werkelijk niets dan „ou.we" dingen; maar het zijn dingen,
die een bijzondere taal spreken, die iets vertellen omtrent de plaats, waar
ge woont en de levensgewoonten van hen. die er duizend en meer jaren
geleden de akkers bebouwden en ter jacht gingen.
/iJ brengen U ook nader tot het
merkwaardige leven van een man.
die zoal niet één van de grondleggers
dan toch de grote stille kracht ls ge
weest bij de opbouw en de gestadige
uitbreiding der aangelegde verzamelin
gen. die thans tezamen het Veluws
Museum Nalrac vormen.
Hendrik Bouwheer, want die bedoe
len we. trok in zijn dagen als eenvou
dig schaapherder met zijn kudde^ door
de aloude malenvclden van Wessel,
Stroe. Esveld en Garderen. Als het
dagen achtereen gestormd had en ge
regend de lucht weer opklaarde en
de torenhaan van Garderen In de verte
blonk als goud. trok Bouwheer met de
schapen zonder mankeren naar de kant
waar de zandverstuivingen lagen. Want
hij wist het: daar zouden vele kommen
en geulen weer uitgeslepen en gevormd
zijn door het snelstromcnde water.
Menige zandrichel zou weggevaagd zijn
door de harde wind en duswas er
weer een goede kans om wat van zijn
gading te vinden.
Misschien een paar brokken van oud
aardewerk, een fijn bewerkte vuurste
nen pijlspits of een stukje groen ge-
oxydcerd brons
En terwijl de schaapshond op de
kudde paste, speurde de eenvoudige
boerenman geduldig en ijverig In de
uitgewaaide stulfkullen en ketels. Wat
had hij al geen fraaie vondsten afge
staan voor de verzameling van Bame-
velds burgervader, mr. C. A. Nairac!
Deze was daarmee erg in z'n nopjes
en geen wonder, want Bouwheer was
uitmuntend bekend met de ligging van
grafheuvels en urnenvelden. Prachtige
bekers, potten, en kruiken spoorde hij
op. stenen bijlen en speerpunten ont
dekte zijn scherp oog. waar anderen
slechts een gewoon stuk steen zagen
liggen.
Geen hebzucht
U moet zich die merkwaardige figuur
voorstellen, zoals hij daar zwierf door
heide cn stuifzand Onder de arm een
kistje om de vondsten In op te bergen,
op zijn borst een flesje inkt. benge
lend aan een -touwtje De antieke kluit-
schop werd natuurlijk niet vergeten en
soms ging er nog één of ander boek
mee. dat handelde over Veluwse oua-
heden of geschiedenissen. Want kijk,
het was Bouwheer er niet om te doen.
zoveel mogelijk prae-historische voor
werpen op te graven uit louter heb
zucht of nieuwsgierigheid, evenmin
verkocht bij zijn vondsten aan de meest
biedende, neen het was enkel en
alleen de grote onweerstaanbare liefde
tot het weten, tot de wetenschap, die
hem dreef.
Bouwheer kende geen groter genot,
dan het zich verdiepen in beschouwin
gen over het leven onzer voorouders
en aan de hand van velerlei vondsten,
gesteund door zijn grote terreinkennis,
trachtte hij zich van dat leven een
voorstelling op te bouwen, zocht hij op
zijn wijze naar een verantwoorde recon
structie van die oude. verdwenen cul
tuur van het Veluwse land. Nauwgezet
bestudeerde deze eenvoudige schaap
herder des avonds bij het spaarzame
licht van een olielampje'zijn vondsten:
scherven en brokstukken paste hij weer
aaneen met een bewonderenswaardig
geduld.
Tal van aantekeningen maakte hij.
daarbij de boeken raadplegend, die
goede vrienden hem hadden geschon
ken. Tot die goede vrienden behoorde
ook burgemeester Nairac
Simpel gedenkteken
De naam Nairac heeft in Barneveld
en omgeving een bekende en goede
Memorandum aangeboden
aan Tweede Kamer
(Van onze Haagse redacteur)
Ongeveer duizend ouden van da
gen uit alle delen van het land zijn
gistermorgen in 'n lange stoet naar
het Binnenhof in Den Haag getrok
ken om aan de Tweede Kamer een
memorandum aan te bieden, waar
in bezwaren aangaande hun toe
stand waren uitgedrukt. Voor deze
tocht naar het Binnenhof begon,
hadden de deelnemers vergaderd in
de grote zaal van de Dierentuin om
de inhoud van het memorandum
nog uitvoerig te bespreken. Het
was een vrij opgewonden menigte,
welke wij in de Dierentuin troffen.
Luide gaven de ouden van dagen
tijdens de besprekingen blijk van
hun afkeuring over de toestand,
waarin velen van hen zich nog be
vinden en van hun instemming met
de tijdens de vergadering nog eens
geformuleerde eisen. De belang
rijkste eis welke zij onder de aan
dacht van de leden van de Tweede
Kamer hebben gebracht, wil een
verhoging van 50 van de uitke
ring ingevolge de noodwet ouder
domsvoorziening. „Nu is de toe
stand zo", aldus de voorzitter van
de Bond van Ouden van Dagen, de
heer Trouwborst, „dat vele bejaar
de landgenoten behalve de uitke
ring volgens deze noodwet nog
steun van charitatieve instellingen
nodig hebben omdat zij anders het
leven niet kunnen houden", v
Voorts eisen de ouden van dagen
opheffing van de onderhouds
plicht welke rust op de kinderen
van ouders die niet voldoende mid
delen hebben. Deze onderhouds
plicht veroorzaakt volgens de ou
den van dagen een verwijdering
tussen ouder en kind.
Het ontwerp voor een economi
sche unie tussen België, Nederland
en Luxemburg, zal worden opge
steld op een conferentie die op het
ogenblik te Luxemburg wordt ge
houden. Hier vergaderen de tech
nische raden van de Benelux. De
economische raad houdt zich bezig
met het uitschakelen van kunstma
tige elementen b\j het vaststellen
der prijzen. Bij de opstelling van
het ontwerp zal rekening worden
gehouden met de wensen die in de
loop der besprekingen naar voren
werden gebracht.
Hendrik Bouwheer: Schaapherder,
gemeentebode en pionier van het
bodemonderzoek op de Midden-
Veluwe
klank. Niet alleen de ouden van dagen
herinneren zich bij 't horen van die
naam de algemeen geachte burgemees
ter. die aan het einde der vorige eeuw
de gemeente Barneveld leidde, ook de
jongeren al hebben zij één en ander
van horen cn zeggen weten gewoon
lijk wel, waaraan de Nalracstmat haar
naam te danken heeft en.... dat er
daar aan de Baron van Nagellstraat bij
het Hollandse Spoor, tussen het vroe
gere station Barneveld Voorthuizen
en het hotel-pension ..Hcidcpark" In
het kleine plantsoen een grote steen
ligt. die iets met d'n ..ouwen bürrcge-
meister" heeft uit te staan. Dat is ook
inderdaad zo. Er ligt daar een zwerf
steen met een hekje er om en ccn
inscriptie erop, die de herinnering aan
mr. C. A. Nairac's langdurig burge
meesterschap levendig houdt.
Een simpel gedenkteken cn toch
ook een welgekozen hulde. Deze
natuursteen uit de oude Veluwse
grond, zal het U gemakkelijk ma
ken te onthouden, dat burgemees
ter Nalrac zich bijzonder Interes
seerde voor die bodem en alles,
wat daarop cn daarin leeft en voor-
l^mt.
Menigmaal zette hij zelf de spade ln
de grond cn wat hij bijeengaarde. werd
eveneens voorbestemd om éénmaal deel
uit te maken van ccn verzameling, die
aan het nageslacht een beeld zou kun
nen geven van wat dit land bewaarde
aan herinneringen uit het verleden.
Waardering
Het is helemaal geen wonder, dat
burgemeester Nalrac zich tot de een
voudige scheper aangetrokken gevoelde
Door zijn toedoen werd de schaapher
der Hendrik Bouwheer later aange
steld als bode op het Barnevclds ge
meentehuis. Dat hem ln deze functie
gelegenheid werd geboden om zijn rijk
materiaal te ordenen cn naar hartelust
te snuffelen ln oude kronieken cn ar
chieven. ligt voor dc hand ofschoon
wij veronderstellen, dat de nieuwbak
ken ambtenaar nog wel eens heimwee
zal hebben gehad naar de tijd. dat hij
met zijn klultschop cn schervenkistjc
achter de schapen aan wandelde cn hij
zich in het vrije veld geheel kon geven
aan het vorsen in de geschiedenis der
oudheid.
Bouwheer kreeg later zelfs een be
noeming bij het Rijksarchief te Arn
hem. doch deze werd niet aanvaard.
Hij kon zijn beminde grond niet ver
laten. In net jaar 1909 stierf deze self
made archeoloog, die ln dc kringen der
wetenschap wellicht geheel onbekend ls
gebleven.
Deze liefde voor de archeologie en
de geschiedenis der streek ls de directe
oorzaak geweest van het ontstaan van
dc prachtige collecties, die eerst jaren
lang ondergebracht waren ln ccn paar
kamers van het gemeentehuis te Bar
neveld. doch later, dank zij ccn royale
gift van ccn nakomeling van burge
meester Nairac. een waardige plaats
vonden in een speciaal gebouw, dat wij
thans kennen als het „Veluws Museum
Nairac".
De filmster en tenor Jan Kie-
pura zal op 19 October één enkel
concert in het Concertgebouw te Am
sterdam geven. Hij wordt begeleid
door Picro Ferraris. Op het program
ma staan geliefde opera-aria's van
Verdi (Aida), Massenet (Werthcr),
Puccini (Turandot), Bizet (Parelvis
sers). Auber (Manon) en Poolse
volksliederen.
De terugkeer
van
Peer de Schuimer
62
Om zo weinig mogelijk op te vallen besluit
het viertal niet gezamenlijk op verkenning uit
te gaan Philipo en Bartje blijven in de stad,
terwijl Peer en Rob zich naar de haven bege
ven. Ah, daar koerst juist ,,'t Secpaert" de
haven binnen. Knarsetandend moet Rob het
aanzien, dat nu een ander het bevel voert over
zijn schip. Maar dat zal niet lang meer duren.
„We moeten zien het schip vannacht bij ver
rassing te nemen", zegt hij. „Er zijn veel ge
vangenen aan boord, die wel een handje zul
len helpen. Als we maar vast een boot had
den." Nu, een boot is wel te koop. En ze heb
ben immers goudstukken bij zich! De hande
laar, die hun na veel loven en bieden eer.
kleine sloep verkoopt, zet eerst zijn tanden in
de goudstukken, omdat hij de muntstukken
niet vertrouwt. Ze mochten eens van lood
zijn!Dan slenteren Rob en Peer lang
zaam terug naar de stad. Ze hebben met
Philipo en Bartje afgesproken, dat ze elkaar
in een herberg zullen ontmoeten. Zwijgend
beklimmen ze dc trappen van een nauw
straatje, verdiept in hun plannen voor dio
nacht. En ze merken niet hoe twee andere
gestalten hun gangen volgen. Het zijn tweo
dienaren van de Bey, die de vreemdelingen
hebben ontdekt.
GRIEP
VERKOUDHEID
SPIERPIJN
RHEUMATIEK
ENZ.
Belgisch hockey-tcam voor
Amsterdam gekozen
De volgende veertien Belgische spe
lers zijn aangewezen voor het jubi-
leumtournool van de K.N.H.B. te Am
stelveen
Boekmans. Verhacrcn, Dubois, Cay
man, Mcchelijnck, Jadoul, Enderle,
Van Weijdeveld. Smeekens. Goossens,
Delaval, Moerman. Nlcmcgccrts cn
Kielbayo.
Op Zaterdag 16 October speelt de
Belgische ploeg tegen Frankrijk.
Na deze wedstrijd zal 't elftal voor dc
volgende dag worden samengesteld.
Het Belgische dames-elftal speelt op
Zondag tegen Nederland.
Naar Associated Press verneemt zal
de Schot F. R. Lindsay het Britse
hockey-team, dat Zaterdag in Amster
dam tegen Nederland speelt, aan
voeren.
Herfst in de Stichtse Lustwarande
ZEIST maakt op de meesten,
die het dorp bezoeken, een
pietfige indtuk: welvarend en wel
verzorgd, ruim en royaal is het
aspect. Riant zijn. zoals dat in V.
V.V.-gidsen wordt genoemd, de
villa's en landgoederen met hun
verscheidenheid van rijzig hout,
nederiger struikgewas en kleurig
gcbloemte. Er vlammen in de bor
ders der tuinen de scharlakenrode
bloemen der Salvia's, terwijl de
zonnebloemen lijken op raderen
van goud. Mooi komen hier tegen
uit de tinten en vormen vanherfst-
asters, dahlia's, kogeldistels en he-
leniums; maar ook de blauwe lupi
nes, pelargoniums, tennisbloemen
en afrikanen slaan een goed figuur.
Ik noem geen verdere namen, ge
kunt ze vinden in de catalogi der
kwekers.
Van 't eindpunt der tram loop ik
eerst door de Lyceumlaan en ver
volgens door de Lindelaan en
Verlengde Slotlaan. Het kan niet
missen, op deze Octoberdag, dat
ik her en der kinderen en oude
ren gehurkt zie zitten, geheel in
beslag genomen door 't verzame
len van beukenootjes. Onderwijl
zingt de koolmees een genoeglijke
aria en er is een heggemus, die
hem op welgeslaagde wijze bege
leidt. Botergeel kleuren de linden
en wijnrood gloeit het loof van de
azijnboom. Sorbusbesson glinsteren
als rode kralen, een eendere glans
kenmerkt de bottels der rozen. De
flanken der huizen lijken hier en
daar in brand te staan: het is het
hcrfsttintenverschijnsel, dat dit ef
fect teweeg brengt bij de wilde
wingerd.
Op tal van plaatsen ligt de bo
dem bezaaid met eikels, die ijverig
worden verzameld. Het is intussen
niet alleen de tijd der bessen en
vruchten, maar tevens die der
trekkende vogels. Soms hoor je het
joedelend geluid van passerende
akkerleeuweriken, maar door hun
gemelijk gekrijs en voortdurende
tjuub-tjuub-klankjes vestigen on-
door
RINKE TOLMAN
derscheidenlijk schildvink en klep
vooral de aandacht op zich. Voor
deze beide vogelsoorten is een
feesttijd aangebroken; het zijn
geestdriftige consumenten van de
zoete voedzame beukeltjes en daar
wemelt het deze herfst gewoon
weg van. Doch ook de Vlaamse
gaaien, deze mooie schreeuwlelij
ken, beleven gouden dagen; hun
belangstelling gaat vooral naar ei
kels uit; ook deze zijn dit jaar in
massa's voorhanden.
Als je het einde van de Verleng
de- Slotlaan bereikt, gaat deze over
in een naamloze zandweg, die naar
dc Pyramide leidt. Links en rechts
bloeien met fijne purpertinten nog
enkele smalbladige wilgenroosjes
Aardappelbonisten en stuifzwam-
men vertegenwoordigen de padden
stoelen flora. Als ik 400 m. ver
der rechts afsla, noteer ik eveneens
ellenbankjes, Russula's, krulzomen
en honingzwammen. Houtpercelen
met een frisse mossen- en bosbes-
senvegetatie, heiden en pijpestroot-
jesterreinen wisselen telkens boei-
end met elkaar af; de kleurigheid
van 't blad der Amerikaanse eiken
is een prettig warme tint in 't grij
ze herfstlandschap.
Op drie km. afstands van Aus-
terlitz kom ik in de karresporen
van een bospad een door vele hon
derden individuen vertegenwoor
digde plant tegen, die ik in 't
Utrechtse nog nooit eerder heb
kan'ik genieten van de vliegen-
zwammen met hun mooie witge-
spikkelde rode hoeden. De grof-
plaat-Russula's zijft ook op het tra
ject AusterlitzDriebergen zeer al
gemeen. IJverig pluizen de smal
bladige wilgenroosjes en de akker
distels, paardenbloem, stijf haviks-
kruid en Jacobskruiskruid zorgen
voor gele warme kleuren. Bij 't via
duct pluk ik zoete donkere bramen;
daar is tevens een groeiplaats van
speer- en kruldistels, viltkruiden
ontmoet. Als rode draden liggen de
stengels, die vol v/itte bloempjes
zitten welke in de bladoksels zijn
geplaatst, op de bodem. Het is een
heel boeiend gezicht, deze massale
bloei van de grondster. Later neem
ik langs de weg o.a. mooie, maar
gevaarlijke groene knolamanieten
waar, die terecht in een kwade
reuk staan, daar zij dodelijk giftig
zijn. Het talrijkst zijn echter de
grofplaat-Russula's, allemaal oude
en dus zwart geworden exempla
ren, die, als men ze doorbreekt,
voor mijn gevoel naar bedorven vis
ruiken. In tweeerlei opzicht is de
ze paddenstoel echter interessant,
want als ik hem van binnen bekijk,
blijken er allerlei kevers, o.a. veel
kortschilden, in te huizen, terwijl
er bovendien een andere padden
stoelensoort, de witte zwamgast of
sterzwammetje, op parasiteert.
Een kampje akkerland in Aus
terlitz zelf zorgt voor een merk
waardige verrassing: op het ter-
reintje, waarop aardappelen wer
den geteeld, is een grote menigte
gracieuze akkerleeuwenbekken op
geschoten. Verscheidene ervan
staan in bloei. Deze anthirrhinum-
soort kwam ik einde September en
begin October zeer talrijk tegen in
Milsbeek (Noord-Limburg), waar
de plant thuis hoort. In Midden-
Nederland en Noordelijker gelegen
gebied is genoemde leeuwenbek
echter uiterst zeldzaam en een toe
vallige gast. Het is echter altijd
zaak goed uit te kijken: toen wij
op 18 Sept. j.l. van Putten uit het
Gelderse kustgebied verkenden en
bij de mond van de Schuitenbeek
een akker afzochten, bloeiden er tot
onze verbijstering tal van akker
leeuwenbekken. Natuurlijk inspec
teren wij in Austerlitz, echter te
vergeefs, tal van andere lapjes
bouwland. Waarschijnlijk belandde
de plant door import van vreemd
pootgoed in 't gebied van Auster
litz.
Maar nu zet ik mijn tocht voort.
Bos blijft overheersen en telkens
en zandblauwtjes, biggekruiden en
akkerkromhalzen.
En zo bereik ik eindelijk Drie
bergen, het uitgebreide villadorp,
dal rijk is aan geboomte en dat
evenals Zeist gekenmerkt wordt
door een aaneenschakeling van
landgoederen en buitenplaatsen.
Kortom: het is een aangenaam
woonoord en een zeer prettig on
derdeel van de vermaarde Stichtse
Lustwarande.
Naar aanleiding van de moeilijkheden
bij de aardappeloogst ln de Groninger
Veenkoloniën, deelt de Stichting voor
de Landbouw in Groningen mede. dat
dit jaar het aardappelland ls uitge
breid met 5000 ha. De strocartontn-
dustrie vraagt dit Jaar ongeveer J800
arbeiders. Het vorig jaar was deze In
dustrie gedurende het eerste gedeelto
van de aardappclrooicampagne stopge
zet. Dit jaar werden bovendien minder
militairen tc werk gesteld, waarbij nog
komt. dat zij te laat werden ingescha
keld, Hierdoor ls veel tijd verloren ge
gaan Ook dc hulp van politieke delin
quenten moest dit keer bij het aard-
appelrooicn worden ontbeerd. De
weersomstandigheden zijn ongunstiger
dan het vorig jaar. Hierdoor ls het loof
van de aardappelplanten vroegtijdig af
gestorven, waardoor dc onkruidontwlk-
Advcrtcntic
Nccrlands grootste spcclaalhuls
Filiaal te Utrecht
Bakkerstraat 10
Amerikaanse boeren halen
record-oogst hinnen
Het Amerikaanse departement van
landbouw kondigt aan. dat het groot
ste oogstjaar, dat ooit in de geschie
denis van de Verenigde Staten ge
boekstaafd is, zich bijna voltrokken
heeft. Nadat het voorjaar en de zo
mer uitstekende omstandigheden
hadden opgeleverd voor dc groéi der
gewassen, bleek de Septembermaand
bij uitstek geschikt voor het binnen
halen van de oogst. De totale produc
tie wordt geschat op acht procent bo
ven het record van 1946.
Naar het departement mededeelt is
de totale voorraad mais de hoogste
die ooit werd bereikt. De boeren
hebben een dermate grote vooraad
opgeslagen, dat het „spookbeeld" van
het overschot opnieuw opdoemt.
Brandstofvoorziening voor
de tuinbouw verbeterd
Aan kwekers van bloemisterijge
wassen en van groenten en fruit on
der glas zijn voor het komende
seizoen hoeveelheden brandstoffen
toegewezen, welke overeenstemmen
met het geschat verbruik van het
betrokken bedrijf.
De kwekers, die. het vorige jaar
met olie stookten' en thans met
vaste brandstoffen, krijgen het
equivalent van- het voor het afge
lopen seizoen vastgestelde kwan
tum olie toegewezen in 50 mijn-
cokes en 50 Amerikaanse kolen.
Voor hetgeen deze kwekers meer
hebben aangevraagd dan dit equi
valent. worden Amerikaanse kolen
verstrekt.
Commissie van advies voor
-TBC-best rij ding
De minister van sociale zaken heeft
een commissie ingesteld om hem tc ad
viseren bij dc tuberculosebestrijding in
Nederland.
Voorzitter van de commissie ls dr P.
Muntendam, medisch adviseur van
„Centraal Beheer", Amsterdam.
kellnc toeneemt cn het rooien moeilij
ker wordt.
Wnron in het Groninger rooigebled
begin September 2000 militairen te
werkgesteld. dan zou het thans niet
nodig zijn de schooljeugd aim het werk
te zetten Thans zou. teneinde alle
aardappelen op 1 November uit de
grond te krijgen. 5000 man van elders
ter beschikking moeten komen. Gedu
rende 2 weken hooft men nog de be
schikking over 1000 militairen, die on
geveer 500 ha. voor hun rekening kun
nen nemen. Na 1 November blijft het
te molen oppervlak ruim 3000 ha.
Alles hangt nu van het weer af.
Werkt dit mee. dan kunnen do moei
lijkheden grotendeels worden over
wonnen. doch ln het tegenover gestelde
geval moet van een catastrophe wor
den gesproken. Iedere dag, waarop
niet kan worden gewerkt, betekent
1000 ha. meer tc rooien na 1 November.
To hoge lonen
Door overschrijding van do overeen
gekomen lonen hebben vele landbou
wers eigen moeilijkheden afgewenteld
op andere bedrljfsgenoten. waardoor do
arbeidsvrede ls verstoord. Het moei
zaam opgebouwde organisatlcleven
heeft daardoor een zwaro slag ge
kregen.
Aardappelstomers krijgen
overheids-subsidie
Overeenkomstig lijn aankondi
ging heeft de minister van land
bouw. visserij en voedselvoorzie
ning bepaald, dat overheids-subsi-
die zal worden verleend op het
bouwen van aardappelstomers. Deze
maatregel beoogt het verbruik van
het in eigen land voortgebrachte
veevoeder tc stimuleren. De sub
sidie zal maximaal een derde deel
van de kosten van de installatie be
dragen.
1ZUUP*
Ik Z2 i, wat U doen
Ingenieurs-studie te
Delft ontoereikend
Het technische hoger onderwijs
en het technische wetenschappe
lijke onderzoek in Nederland staan
niet op het peil van de moderne
tijd, aldus de conclusie waartoe de
„Eerste Commissie Ilolfst" komt:
Deze commissie werd ln 1947 in
gesteld door de regering om een
onderzoek in te stellen naar de
decentralisatie van het technisch
hoger onderwijs.
Op het ogenblik, zo begint
het rapport, bestaat er in Ne
derland een belangrijk tekort
aan ingenieurs. In de Verenigde
Staten van Amerika telde men
op elke millioen inwoners in
1945: 2289 ingenieurs.
Delftsc ingenieurs waren er
per millioen Nederlanders in
1945: 760. waarvan ongeveer
12 ln het buitenland werk
zaam.
De commissie meent, dat Delft
door uitbreiding en vernieuwing
met bekwame spoed in staat moet
worden gesteld per jaar 500 inge
nieurs af te leveren. Bovendien' zal
het nodig zijn op een of twee an
dere plaatsen in Nederland gelegen
heid te geven tot technische studie,
met de mogelijkheid deze gelegen
heden later te verheffen tot hoge
scholen.
De toestand van het ogenblik aan
de technische hogeschool wordt
hoogst onbevredigend genoemd,
doordat bijna driekwart van al de
studenten in het eerste jaar zitten.
Velen hunner hebben door de
oorlogsomstandigheden het
eindexamen van hun middel
bare opleiding practisch cadeau
gekregen.
Daardoor bezitten zij niet de ken
nis om met vrucht aan de T. H. te
studeren. Ook de outillage van deze
hogeschool wordt onvolledig en on
volwaardig genoemd.
EARL DERR B1CCERS
CEARL DER.
EEN CHARLIE CHAN-M YSTERIE
No. 92
Bob ging dadelijk naar Madden's
slaapkamer. De deur stond open, en
hij zag de reuzengestalte van de
millionnair op het bed uitgestrekt;
zijn gesnork verstoorde de kalmte
van de namiddag. Hij hamerde luid
op het deurpaneel.
Madden sprong uit bed met ver
bluffende snelheid. Zijn ogen staar
den, wijd open. Het was. of hij iets
ergs vreesde. Een ogenblik had Bob
medelijden met de grote man. On
getwijfeld voelde Madden zich ge
vangen in een onontwarbaar net;
hij was moe en uitgeput, maar bleef
doorvechten. Gelukkig was hij niet,
met al zijn millioenen.
„Het spijt me erg, dat ik u storen
moet. meneer", zei Bob. „Maar ik
heb nu de kans met een paar lui
van de bioscoop mee te rijden naar
Pasadena, en ik vind. dat ik maar
gaan moet. Draycott heeft nog niet
opgebeld
„Stil", zei Madden scherp. Hij
sloot de deur. „Die kweste met
Draycott blijft onder ons. Je zult
het wel vreemd vinden, dat dit no
dig is, maar ik kan het je niet ver
tellen behalve, dat die Gamble
me niet lijkt te zijn, wat hij voor
geeft. En.
„Ja, meneer", zei Bob hoopvol,
toen de millionnair even wachtte.
„Ik wil daar niet verder op in
gaan. Zie Draynott te vinden en zeg
hem, dat hij naar Eldorado komt.
Laat hij logeren in de Woestijn-
rand en zijn mond dicht houden. Ik
zal gauw met hem in aanraking ko
men. Tot zo lang vertoont hij zich
niet. Begrepen?"
..Volkomen, meneer Madden. Het
spijt me. dat het zo lang duurt
„Och, het komt \uel in orde. Ga
nu Ah Kim maar uit mijn naam
zeggen, dat hij je naar Eldorado
brengt tenzij de filmvrienden je
hier komen afhalen."
„Neen ik zal van de diensten
van Ah Kim gebruik moeten ma
ken. Dank u wel, meneer. Ik zal
gauw terug zijn."
„Veel succes", antwoordde Mad
den.
Haastig pakte Bob een en ander in
zijn valies, en wachtte op het erf.
tot Ah Kim de av.to voorreed. Daar
verscheen Gamble.
„U gaat ons toch met verlaten,
meneer Eden?" vroeg hij op zijn
zachtzinnige manier.
„Dat plezier doe ik u nog niet
aan", antwoordde de jongen. „Het
is maar een uitstapje."
„Voor zaken, misschien?" drong
de professor zacht aan.
„Misschien", glimlachte Bob en
daar de auto met de Chinese chauf
feur juist verscheen, sprong hij er
in. Weer waren Chan en hij bui
ten. in de gouden pracht van de
zonsondergang in de woestijn. „Zeg,
Charlie", zei Bob, „ik sta nog zo
vreemd tegenover mijn speurders-
taak. Wat moet ik eerst doen?"
„Alle zorgen uit uw gemoed wer
pen. Ik zal rondwaren aan uw elle
boog goed werk doen
„Jij? Hoe kom je weg?"
„Heel gemakkelijk. Ik morgen
aankondigen, ik dag vrij nemen om
zieke broeder in Los Angelos te
bezoeken. Zeer antiek verzoek van
Chinees bediende. Madden zal boos
zijn, maar niets vermoeden. Trein
verlaat Eldorado om zeven uur in
morgen, naar Pasadena. Ik ga aan
boord, kom daar om elf uur. U
"zult. hoop ik. u verwaardigen mij af
te halen aan station
..Met het grootste genoegen. Dus
Pasadena eerst?"
„Dat is mijn plan. Wij vergewis
sen ons van Madden's bewegingen
daar op Woensdag Wat geschiedde
op bankkantoor? Ging hii zijn te
huis bezoeken? Dan Hollywood, cn
misschien Eddle Boston. Daarna
vragen wij dc sopraandame haar
zingen te staken en een weinig tijd
met ons te praten."
„Best. maar wat een mooi paar
zijn we, om zonder enig recht ieder
een te gaan ondervragen", ant
woordde Bnb. ..Je bent politie-amb.
tenaar in Honolulu maar dat zal je
hier in Zuid-Californië niet ver
brengen Chan haalde de schouders
op. ..Wegen zullen zich openen en
paden vertonen."
„Ik hoop het", antwoordde de
jongen. En nng iets. Lopen we geen
gevaar? Als Madden eens honrt van
onze kunsten. Is het niet gewaagd?"
„Gewaagd tamellik goed woord
er voor", erkende Chan. ..Maar wij
zijn nu wanhopig. Wij wagen veel."
Ja, wanhonig zijn we", zuchtte
Bob. Ik word met de minuut wan
hopiger. Ik wil je wel vast zeggen,
dat ik. als we van dit reisje terug
komen zonder bepaald licht op de
zaak. erg in de verzoeking zal ko
men om een zware last af te nemen
van je maag en van mijn gemoed
ook." (Wordt vervolgd)
Ja, lk weet hoo onaangenaam dio
aanvallen kunnen illn. Zeer vaak
worden co %,croorzaakt door to veol
maagsuurde hoeveelheid zuur van
Uw maag is dan boven normaal cn
na maaltijden krijgt U een onaan-
gonaam opgoblazon govoel en laat
met Uw spijsvertering. Ik bevoel
Gebismureerd Magnesium" aan,
bekend over de geholo wereld als con j
betrouwbaar geneesmiddel tegen
overmatig maagzuur, dat do
spijsvertering weer normaal doet
functlonneren. "Goblsmuroord
Magnesium" brengt opluchting bin
nen drie minuton on helpt U alles
zonder pijn of onaangenaam gevool
to verteren. Probeer bot vandaag.
MAGNESIUM
Tibletuo ln bllkicto <3oo»jc» i U «t fOMwr doetje
Po«d<r ln f) icons f I.Oi p«r Oicoo
V«rkrl|tb»ar In Apothikm «n OrojlltirlJin
TUINKALENDER
14 OCTOBER. Er zijn vele
planten die wel van ccn kalkhou-
dende grond houden, doch er zijn
ook gewassen, die mislukken, in
dien ze in deze grond worden ge
plant. Hiertoe behoren onder ande
re de Rhododendrons, Azalea's, de
meeste Erica's of dopheide cn dc
Calluna of Struikhelde. Hortensia's
cn Varens zijn ook niet op kalk ge
steld Zij vragen ccn ietwat zure
grond. Menige Rhododendron is
reeds doodgegaan tengevolge van
de omstandigheid dat er teveel
kalk in de bodem zat. Deze planten
noemt men kalkschuw. Vele ande
re, zoals steenvruchten, pitvruch
ten en vlinderbloemige gewassen
zijn daarentegen kalkminnaars.
Men dient hiermede dus terdege
rekening te houden.
A. Neumann in
Amsterdam
Alfred Neumann, schrijver van „Do
Duive!en van dc roman over het ver
rot tegen het Hitler-reglem In MÜn-
chen Ritter sprak er j.l. Zondag over
zal op 20 October in de Amsterdam
se Universiteit ern voordracht houden.
Hij werd uitgenodigd het Jaarlijkse di
ner van dc P.E N.-club op 23 October
bij te wonen.
Advertentie
Men
spreke datgene,
wat waar ls.
En cto datgene.
wat gaar is.
Maar proef dan
ook TIP
Elke dag op je lip.
Dan drink je ten
minste wat klaar ls.
Inz. Hr. M. H. tc Hl sum ontv. I fl. TIP.
Hedenavond
HILVERSUM I: 19.00 Esperanto-lczlng
19.15 Omroep a capellakoor: 19.30 Voor
de Jeugd. 19.40 Jcugdnlouws; 19.45 Le
zen in de bijbel: 20.00 Nieuws; 20 05
Dingen van dc dag; 20.15 Opcraprogr.;
21.15 Hoorspel: 22.15 Elisabeth Schu
mann en Felix de Nobel: 22.45 Van
bock tot boek; 23 00 Nieuws; 23.15 Gr.
23 45—24 00 Gr. platen.
HILVERSUM II: 19.00 Nieuws: 19 15
Reg. ultz.. 19.30 Actueel geluid: 19 45
Engelse les: 20 00 Nieuws. 20 05 Progr.
nroloo"; 20 15 Concertgebouw-orkest;
22 15 Alfred Cortct; 22 30 Gram.muziek:
22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws;
23 15 Gram. muziek: 23.45—21.00 St.
Stephan's Domkoor te Wenen.
Morgen
HILVERSUM I 7 nws: 7.15 och.
tendgymnastlek7 30 zangvarla; 7 50
dagopening 3,— nws 3 15 operette mu
ziek 8 45 Munchcner pbilh. ork.; 9 15
morgenwijding; 9.30 gr pi.; 10 30 voor
de vrouw10-35 Hongaarse muziek
10 50 voor de kleuters; 11— orgelcon
cert; 11.45 het meisje en dc academi
sche studie12 here comes the 6ong;
12.30 woerpraatje: 12.33 In "t spionnetje;
12.38 the swinging nightingales; 13
nws; 13.15 mededelingen 13.20 Metro-
pole-ork., 14.— Zuid-Afrikaanse lettc-
kundc; 14.20 solistenconccrt15.— voor
zieken en gezonden; 16.tuisen vier
cn vijf; 17.kaleldoscoop 17.20 welk
dier de?e week - 17 30 doe het zelf. 17.35
Patricia Rossborough cn Robinson Clea
ver. 17.55 mededelingen18.— nws;
13.15 sportpraalje; 18.30 reg. uitz.
HILVERSUM II. 7— nws.: 7 15 mor
gengebed: 8 nws 3.15 gr. pi.; 9
voor de vrouw; 9.05 B.I3 C Theater or
kest; 9.30 waterstanden: 9.25 gr. pi.; 9.15
schoolradio; 10,Lond.symph. ork.;
10.15 morgendienst; 10.45 Caecflla ka
merkoor: 11.zonnebloem: 11.40 school
radio. 12.— Angelus; 12 03 pianorecital;
12 30 wcerovcrzTcht; 12 33 strijkkwintet;
12.55 zonnewijzer; 13— nws.; 13.25 Mu-
settc-ork.: 13.45 hors d'cuvrc; 14.ope
rafragmenten; 14.40 voor de vrouw; 15.
Lond. phli ork; 15 30 Swcclinck kwar
tet; 16.bijbellezing. 16.45 Alfred Cor-
tot 17 radio jeugdjournaal; 17 30 Alex
Schellcvls met koor; 17 50 rcg. uitz.;
18.de vijf Zapakara's. 18 15 land- en
tuinbouw; 13 30 Llvcrpools phllh. ork;
18.50 voor dc middclbaro schooljeugd.
