Eenheid van W est-Europa nu
ook in de aether
„Radioreporter" bleek een
gewiekste oplichter
Veenendaal maakte carrière
bij de K.L.M.
Generaal Sas was het, die
waarschuwde
Borgstellingsfondsen voor
hulp aan middenstand
Kinderbijslag het
twistpunt
Radio-programma
Journalist hielp nood in stadswijk
van Amsterdam lenigen
Kerknieuws
DE
HIN
E SE
PAPEGAAI
Spoil voor Zondag
Vrijdag 22 October 1948
3
Serie gemeenschappelijke uitzendingen
vqn de vijf landen
Noviteit op gebied van lder van deze reoks uizendingen
I worden ook symphonie-concerten
radio-omroep
De Nederlandse radio-omroep en
de BBC hebben Dinsdag het eerste
programma uitgezonden van een
nieuwe reeks internationale radio
uitzendingen onder de titel West
europees commentaar". De spreker
was mr. Jan Derks, hoofdredacteur
van ,,De Tijd". De causerieën zul
len gezamenlijk worden uitgezon
den door de omroeporganisaties
van Engeland, Frankrijk, België,
Nederland en Luxemburg. Ieder
land op zyn beurt zal voor een
commentator zorgen, die belang
rijke en interessante gebeurtenis
sen zal beschreven en de zienswijze
van zyn landgenoten t.a.v. inter
nationale aangelegenheden zal ver
tolken. Er zullen tien van deze cau
serieën zyn, die rechtstreeks gere-
layeerd zullen worden naar landen
met dezelfde taal. Gramofoonpla-
ten zullen worden gebruikt, wan
neer de commentator nog een an
dere dan zijn eigen taal kan spre
ken. Anders zal zijn tekst vertaald
en voorgelezen worden. Op deze
wijze zal iedere spreker op een ot
andere manier niet alleen in zyr.
eigen land maar ook in de andere
landen gehoord worden. De woord
voerder van ieder land zal in de ge
legenheid zijn in deze eerste serie
causerieën twee maal tot de an
dere landen het woord te richten.
De causerieën zullen worden ge
volgd door discussies over onder
werpen, die van belang zijn voor
alle vijf landen. Ieder land zal 'n be
spreking van het onderwerp in zyn
eigen taal voorbereiden. De bespre
kingen zullen alle in dezelfde week
worden uitgezonden. Het doel hier
van is de levenswijze van ieder
land en zyn visie op internationale
aangelegenheden aan de volken
van de andere landen, die aan deze
Internationale uitzendingen deelne
men, kenbaar te maken. In het ka-
Geen eensgezindheid in de
Stichting v. d. Arbeid
(Van onze Haagse redacteur)
Het overleg in de Stichting van
de Arbeid heeft niet tot overeen
stemming geleid. Hoewel een offi
ciële verklaring niet is te verkrij
gen, bestaat vrij algemeen de in
druk dat het in de stichting vast
zit op het voorstel inzake de ver
hoging van de kinderbijslag. Dit
voorstel schijnt krachtig gesteund
te worden door de Katholieke Ar
beidersbeweging en door 't Chris
telijk Nationaal Vakverbond. In
deze kringen heerst de opvatting,
welke bij de bespreking van het
wetsontwerp inzake de kinderbij
slag reeds door de KVP naar vo
ren is gebracht. Het voorstel past
inderdaad volledig in de grote-
gezinspolitiek, welke vooral de
KVP voorstaat en welke in de
ogen van vele andersdenkenden
meer een politiek dan een sociaal
punt is. Naar verluidt zou het NVV
aan deze voorstellen dan ook veel
minder vasthouden dan aan andere
punten welke een zuiver sociaal
economisch karakter hebben. Hier
over schijnt men in de Stichting
van de Arbeid niet tot overeen
stemming te kunnen komen en als
gevolg daarvan heeft de regering
een beslissing" over haar loon- en
prijspolitiek nog niet kunnen vast
stellen.
In verschillende kringen wordt
de verwachting uitgesproken dat
de moeilijkheden in de Stichting
van de Arbeid er toe zullen leiden
dat er twee rapporten aan de re
gering zullen worden overgelegd,
een meerderheids- en een minder
heidsrapport, waardoor het zwaar
tepunt van het programma weer
geheel naar de ministerraad zal
worden verplaatst. Ook in de mi
nisterraad zal dit vraagstuk echter
wel politieke moeilijkheden met
zich meebrengen.
gegeven. Iedere omroepvereniging
zal deze op haar beurt voorberei.
den. Deze concerten zullen de ge
hele winter worden gegeven.
Deze noviteit op omroep-gebied
is het resqltaat van een deze zo
mer te Londen gehouden conferen
tie. Vertegenwoordigers van de vyf
landen die het verdrag van Brus
sel ondertekenden, kwamen bijeen
om een methode uit te werken
voor de practische uitvoering van
artikel 3 van het verdrag. Dit arti
kel bepaalt, dat de betrokken rege
ringen haar volken moeten leiden
naar beter begrip voor de begin
selen, die de basis van hun gemeen
schappelijke beschaving vormen.
De regeringen namen zich ook voor
de culturele uitwisseling door con
venties en alle andere middelen te
bevorderen. Men was het er alge
meen over eens, dat de omroep
organisaties een belangrijke rol te
vervullen hebben bij de uitvoering
van deze taak.
Te dure damesmantels
door prijsopdrijving
De laatste tijd zijn de klachten
veelvuldig, dat de prijzen van da
mesmantels met bontgarnering door
de fabrikanten worden opgedreven,
door ontduiking van de bestaande
pnjsvoorschriften. In verband hier
mede heeft het ministerie van eco
nomische zaken de bestaande pnjs
voorschriften zodanig gewijzigd,
dat aan deze prijsopdrijving naar
men hoopt thans een einde komt.
Hedenavond
HILVERSUM I: 19.00 Denk om de
bocht; 19.15 Accordeola; 19 30 Nederland
en zijn gewesten; 19.50 Tien voor r.cht;
20.00 Nieuws; 20 05 Blokfluit, viola da
gamba en claveclmbel- 20.30 Midden ln
de wereld: 21 00 Men vraagt; 21 30 Ker
mis der ijdelheld; 22 00 Buitenlands
weekoverzicht door dr. C D J Brandt;
22 15 Gr. Diaten. 22 40 Vandaag. 22 45
Avondwijding; 23 00 Nieuws; 23.15
24 00 Symphonisch Vrijdagavondconcert.
HILVERSUM II: 19.00 Nieuws: 19.15
Rcg uitz.: 19.30 Actueel geluld; 19 45
C.N V.-k\vart!er: 20 O0 Nieuws; 20.05
Progr. prol 20.15 Omroeoorkest: 21.00
Effathn 21 20 Tsicchisch Phl'.harmonle;
21 30 Pianorecital; 22.00 Arabic; 22.20
Gr.platen; 22 30 Divertimento; 22 45
Avondoverdenking. 2.3 00 Nieuws: 23 15
Gr platen; 23 45—24 00 Zürich's Man
nenkoor.
Morgen
HILVERSUM I: 7— Nieuws; 7 15
Ochtcncgvmnastiek: 7 30 Gram. platèn.
8Nieuws 8.18 Gram platen; 9 30
Koorzang; 10— Morgenwijding; 10.20
Rodiofcuilleton, 10.35 Budapester strijk
kwartet; 11.Voor de arbeiders; 12.
Gram. platen; 12.30 Weerpraatje: 12.33
Orgelspel. 13.Rcg uitz.; 13.30. Jan
Corduwcncr; 14 Het Ned. lied. 14.20
Gram. platen; 14.50 Betuws haifuuike.
15.15 Omroepkamerorkcst. 15 50 Vera
Lynn; 16— Het N.V.V spreekt een
woordje mee. 16.15 Zangplaten; 1G 45
Sportpraatic, 17 Planoduettlsten; 17.30
Om cn nabij de twintig: 18Nieuws;
18 15 The Honolulu Birds; 18.30 Reg.
uitz.
HILVERSUM II: 7— Nieuws; 7.15
Lond Philh orkest; 7 33 Maria ter Eie-
7.45 Morgengebed; 3 Nieuws. 8.15 Gram.
platen: 9.Voor de Vrouw; y.05 Zang
platen; 930 Waterstanden; 935 Gram.
platen; 10Voor de kleuters; 10.15
Gram platen, 11.— De Zonnebloem;
11.45 Schoolradio; 12 15 Alain Romans
cn zijn Rhythmes; 12 30 Wccroverzicht;
12.33 Mclanchrino Strings; 12.65 Zonne
wijzer; 13 Nieuws; 13.25 Gram pla
ten: 13.50 Film en toneel; 14 10 Gram.
platen; 14 20 Engelse les: 14.40 Gram.
platen; 15.Quatrc-mains recital. 15.30
Gram. platen. 15.50 Dc blinden in de sa
menleving; 16 De schoonheid van het
Gregoriaans: 17,De wigwam: 18
Promenade orkest: 1830 Journalistiek
weekoverzicht. 18.45 Wie weet hoe de
ze plaat heet?
De avonturen
van
Kapitein Rob
De terugkeer
van
Peer de Schuimer
70
i
Slechts enkele minuten duurt het gevecht
onder water, maar het lijken wel uren. Rob
blijft echter overwinnaar en terwijl de Moor
naar de bodem van de zee zakt, zwemt hij
naar de oppervlakte; met een zucht van ver
lichting zien zijn vrienden zijn hoofd boven
water komen. En nu snel verder! Daar duikt
een roeiboot uit het duister op. Vriend of vij
and! Och, het is Bartje natuurlijk, die op de
loer heeft gelegen. Ze schudden hem hartelijk
ie hand, terwijl ze aan boord klauteren. „Waar
ligt ,,'t Seepaert", Bartje?" vraagt Rob. „Ginds,
seigneur", zegt de jongen; ,.u kunt het ge
makkelijk nemen, want er zijn niet veel man
nen aan boord." Dan klinkt echter geroep van
de galei; enkele slaven, die ontwaakt zijn
door het rumoer, jammeren hun toch ook te
hulp te komen. Kan het? Zc kunnen met hun
vieren onmogelijk alle slaven bevrijden, maar
een klein aantal kunnen ze ook wel gebrui
ken. Want met vier man kun je moeilijk
boord van dc galei en wrikken de boeien
,,'t Seepaert" bemannen. Ze gaan weer aan
van vijf mannen *108, die nu eveneens in de
sloep stappen.
Toch liep hij tegen
de lamp
De 23-Jarigc Hagenaar J. B. Is voor
de officier van Justitie te Amsterdam
geleld Hi) heeft de Amsterdamse con-
feetlefabnkant S voor een bedrag v*n
.3 648.50 opgelicht.
Deze fabrikant hield op 26 Augustus
ln Den Haag op de tentoonstelling Dc
Vrouw" een modeshow. HIJ maakte
daar kennis met B die zich voorstelde
als reporter van de Wereldomroep cn
zeer geïnteresseerd bleek ln de show.
Hij toonde een legitimatiebewijs van de
Nederlandse Radio Unie B was als
nieuwslezer aan de N R.U. te Den Haag
verbonden geweest cn stelde voor
mevrouw S. te Interviewen over de
mogelijkheden cn moeilijkheden van
het modevak
De heer cn mevrouw S hadden hier
wel oren naar en zij begaven zich na
afloop van de show naar een door B
opgegeven adres omdat in de lawaaiige
drukte van de expositiehall geen radio-
Intervlew kon worden afgenomen B
wist bet echtpaar door handig optreden
inderdaad ln de waan te brengen, dat
hij een interview afnam. In werkellik-
held zoals later bleek, was het opge
geven adres het huis van een vriend,
die in de veronderstelling, dat B. een
znkellike bespreking liad. een kamer
tijdelijk had afgestaan. Van een andere
kennis had B. gauw een vcrstcrkcr-
annaraat met koptelefoon en microfoon
geleend en door een gewichtig verhaal
te houden in de telefoon, waarvan hij
echter slechts 5 in plaats van 6 cijfers
had aangeslagen dc Haagse telefoon
nummers hebben zes cilfers zag het
er allemaal heel echt uit.
Na afloop van het „Interview" waren
wederzUds vertrouwen en gevoelens
van vriendschap aanwezig. B kwam
dan ook weldra met een goede tip. Op
15 October zou ln Parijs een grote In
ternationale modeshow zijn waar B
heen moest voor de radio. Best te ar
rangeren dat S daar eveneens zou ex
poseren B. zou kunnen zorgen voor de
transportvisa. Wanneer hij 400.- zou
krijgen voor borgstelling en f 200..-
voor dc nodige deviezen was alles ge
makkelijk te regelen. Samen zou men
dan op 14 October met de auto van de
Wereldomroep naar Parlls gaan. Bo
vendien op 18 October was er eveneens
een show te Zürlch cn ook daar zou B.
de zaken regelen.
Geld, nog eens geld
De fabrikant had wel oren naar deze
plannen. De zeshonderd gulden werden
betaald en opgewekt ging leder ziins
weegs Omstreeks half September be
zocht B de fabrikant te Amsterdam
om te praten over Zürich. Weer was
De herbouw van de Walburqkerk in Arnhem, die in September 1944
zo deerlijk gehavend werd, maakt goede vorderingen.
Een correspondent
van een aantal Lim
burgse bladen, werk
zaam in de hoofdstad,
schreef voor zijn kran
ten een serie artikelen
over de toestanden op
het Amsterdamse Kat
tenburg Hij vertelde
zijn lezers hoe in deze
wijk van de hoofdstad
een groot aantal men
sen onder zorgelijke
omstandigheden leeft.
Deze artikelen hadden
het onverwachte resul
taat, dat een drietal
verpleegsters te Maas-
niel, nabij Roermond,
in hun omgeving inza
melingen hielden. Za
terdagmorgen om
streeks twaalf uur ver
schenen zij in de hoofd
stad bij het politiebu
reau Kattenburg met
een grote vrachtauto
vol met kleren, etens
waren, snoepgoed en
levertraan en in zeer
korte tijd was het poli
tiebureau getransfor
meerd in een uitdeel-
post.
Onder leiding van dc
politieagent „ome Frits"
die door zijn charitatie
ve werk in deze stads
wijk grote bekendheid
heeft, werd met de ver
deling van de goederen
begonnen. Vooral de
grote hoeveelheid ba
bykleertjes kwam goed
van pas. Ieder kind
kreeg een fles lever
traan. Herencostuums,
overjassen, dameskle
ding, ondergoed, schoe
nen en klompen kwa
men in het bezit van
tal van Kattenburgers.
Mede als reactie op die
artikelen komen talrij
ke individuele zendin
gen nog bij het politie
bureau aan, als voedsel
en textielpunten, ook
geld. Een moeder van
een groot gezin in een
Limburgs plaatsje,
stuurde een gulden met
een briefje er bij: ik
kan maar heel weinig
missen, maar deze gul
den kan er altijd nog
wel af.
400 Ruiden borgstortlng nodig en
1 307.50 voor deviezen Voor de collec
tieve visa VToeg E op 22 September
ner telegram rog eens 149 70. hetgeen
S eveneens voldeed Kort daarop kwam
hij weer ln Amsterdam, omdat hU dit
maal kennis had gemaakt met een paar
Amerikaanse officieren, ln Duitsland
gedetacheerd, maar met prima relaties
in de States ZIJ zouden kunnen zorgen
voor de nodige visa voor S. om een
reis van vijf maanden naar Amerlkn te
maken om daar relaties te kweken en
zaken te doen. Kosten borgstelling
1320
Een paar dagen later bleek dit bedrag
slerhts een derde van de totaal borg
stelling De helft moest worden be
taald dus leede R er nogmaals 667 50
bil Daarna diende B. een „onkostenno-
ta" van 203 80 <n maar toen kwam
de kink in de kabel.
Oplichter
Op 9 October ontving S nnmelllk een
uit Den Haag verzonden, ln het Engels
gesteld, telegram van de organisator
van de modeshow te Parijs, waarin deze
mededeelde dat de show was uitgesteld
van 14 October tot 18 November Toen
B drie dagen later telegrafisch om een
bedrag van 500 - vroeg als borgstel
ling voor de uitvoervergunningen bleek
S nlcl meer bereid te betalen en wilde
hij panieren cn feiten zien Geen nood.
B gaf referenties die echter niet be
stonden Opheldering gaf dc politie,
die E goed kende want Mi had zich
reeds eerder schuldig gemaakt aan dief.
stal cn oplichting Een voorwaardelijke
veroordeling van acht maanden wegens
diefstal was het laatste vonnis.
Van hot geld was geen spoor meer te
vinden. Wel verklaarde B na zijn ar
restatie nog te kunnen beschikken over
een paar duizend dollar en daarmede te
zullen terugbetalen. Helaas, de dollars
zijn geblokkeerd.
De voordrachtkunstenares
Georgette Hagedoorn zal op 1 Nov.
voor oen tiendaagse tournóe naar
Noorwegen vertrekken.
Dezer dagen is zij uit Engeland
teruggekeerd na een optreden in
„The lyric Hammersmith Theatre"
te Londen
Van monteur tot directeur
Het Technisch bedrijf
draaide rond hem
Hendrik Veenendaal werd op 26
Juli 1899 te Maarn bij Utrecht ge
boren. Van de lagere school af
werkte hij vijf jaar te Utrecht in
een garage als hulp-automonteur.
Op 7 Februari 1921 trad hij bij de
KLM in dienst als monteur, in
welke functie hij beurtelings op de
vliegvelden Schiphol en Waalhaven
werkzaam was. In 1930 werd hem
de opdracht gegeven, om in de
Ver. Staten, nl. in Hartford (Con
necticut), bij de „Pratt and Whit-
ney"-fabrieken de nieuwe „Wasp"-
motor te bestuderen. Sindsdien
maakte hij geregeld reizen naar de
nieuwe wereld, belast met het
overnemen van vliegtuigen en mo
toren van Amerikaanse fabrieken
voor de KLM.
De heer Veenendaal, die inmid
dels in 1931 tot hoofd werkmeester
was bevorderd, maakte deze reizen
meermalen in gezelschap van de
heer P. Guillonard, hoofd technisch
bedrijf der KLM. In 1934 reisde hij»
zoals gemeld met Parmentier, naar
Santa Monica om het eerste Dou
glas DC-2-toestel voor de KLM
over te nemen. In 1939 zouden de
heren Guillonard en Veenendaal
beiden in de Ver. Staten een proef
vlucht van een Sikorsky-toestel
meemaken. Er was echter slechts
één plaats open en alleen de heer
Guillonard kon meevliegen. Het
vliegtuig verongelukte en de tech
nische bedrijven der KLM verloren
in de heer Guillonard een kundig
en sympathiek leider.
Medio 1939 werd de heer Vee
nendaal als zijn opvolger benoemd.
Na de bezetting en bevrijding van
Nederland werd de heer Veenen
daal, die ook reeds in de vorige
oorlog de wapenrok gedragen had,
nl. toen als gewoon dienstplichtige
van het corps mitrailleurs, opnieuw
in 's lands dienst geroepen. Hij
werd op 11 Jun! 1945 reserve-kapi
tein voor algemene diensten bij het
Militair Gezag. Kort daarop her-
het technisch bedrijf der KLM en
op 7 Februari 1946 vierde hij zijn
25-jarig dienstjubileum. Na de oor
log heeft hij, naar men ons van de
zijde der KLM meedeelt, op voor
beeldige en energieke wijze het
KLM-technisch bedrijf weer opge
bouwd en dusdanig georganiseerd,
dat de snelle uitbreiding, die onder
zeer moeilijke omstandigheden ge
schiedde. kon worden opgevangen.
Toen de Duitsers ons land overvielen
Ook een slachtoffer
van ramp met
de „Nijmegen"
Generaal-majoor Gijsbertus
Jacobus S a s, die in de afgelo
pen nacht aan boord van de „Nij
megen" verongelukte, werd 1 Aug.
1892 te Leeuwarden geboren. In
1910 kwam hij op de Koninklijke
Militaire Academie te Breda en
werd in 1913 beedigd al^ tweede
luitenant der artillerie. In 1917 tot
eerste luitenant bevorderd, werd
hij in 1923 bij de hogere krijgs
school gedetacheerd en vervolgens
in 1926 bij de generale staf. In 1927
volgde zijn bevordering tot kapi
tein en in 1938 tot majoor.
Inmiddels was hij in 1936 aan
gesteld als militair attaché te Ber
lijn waar hij toen de manoeuvres in
Oost-Pruisen medemaakte. Bij deze
gelegenheid kwam hij in contact
met generaal Oster. Na korte tijd
in Nederland gedetacheerd te zijn
geweest bii de generale staf werd
hij in April 1938 wederom als mi
litair attaché aan het Nederlandse
gezantschap te Berlijn werkzaam
gesteld.
Majoor Sas is het toen geweest,
die herhaaldelijk de Nederlandse
regering heeft gewaarschuwd om
trent de gevaren, die Nederland
bedreigden, zoals na de bevrijding
door hem Is onthuld. Hij had deze
gegevens van generaal Oster met
wie hij particulier zeer bevriend
was geraakt en die meende op deze
wijze Europa voor een ramp te
kunnen redden. Ook Gisevius heeft
in zijn bekende boek „Bis zum
bittren Ende" hierover geschreven.
Majoor Sas heeft eveneens gepoogd
Noorwegen te waarschuwen voor
de inval, die in dit land werd be
raamd.
In ons land heeft men de inlich
tingen van majoor Sas gewan
trouwd. menende, dat hij een
werktuig was in een handig nazi-
spel. Achteraf is gebleken, dat de
informaties van majoor Sas volko
men juist waren.
BIJ het uitbreken van de oorlog week
hij naar Engeland uit. waar hij In Juni
1940 bevorderd werd tot luitenant-kolo
nel. Yan 1940—1942 was hij commandant
van ac Nederlandse troepen ln Canada.
In 1943 tot kolonel bevorderd diende hij
ln Engeland en Amerika dc regering
on verschillende wijzen. Na de bevrij
ding werd hij ln 1946 aangesteld tot
militair attaché te Brussel. Sedert
Augustus 1917 was hij als zodanig werk
zaam Ie Washington In October 1946
werd hij bevorderd tot generaal-majoor.
Over de waarschuwingen, die majoor
Sas ln 1940 doorgaf aan dc opperbevel
hebber der land- en zeemacht, ver
neemt het A.N P. van het kiilgsge-
schledkundlg archief nog het volgende;
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Stavcnlssc (toez) J. W
de Bruin te Sprang.
Bedankt voor Dordrecht (vac A Os.
kamp) Dr. Ch de Beus te Bloemen-
daal voor Hollandscheveld W. E.
Hejjbocr te Gcldermalsen
Benoemd tot hulpprcd te Overlang
broek J. Ravesloot cm. pred. te Nun-
speet.
Gercf. Kerken
Beroepen te Avcreest L J Boeljlnga,
cand te Haarlem te Meerkerk C. J
Coztjnsen te Amsterdam te Hoek van
Holland A C Schcrpcnissc cand. tc
Klundert.
Gercf. Gemeenten
Beroepen te Westzaan J W. Kersten,
cand. tc Rotterdam.
Geref. kerken art. 31 K.O.
Beroepen te Waardhuizen A. N. Al-
gra, cand te Hulzum (Fr.).
TUINKALENDER
23 OCTOBER. Weldra breekt
het tijdstip aan voor het planten
van de Blauwe regen, u weet wel,
de boom, die in Mei-Juni met haar
prachtige violette trossen bloeit.
Haar takken zijn op oudere leeftijd
niet bepaald fraai terwijl ook de
bladeren niet bijzonder decoratief
zijn. Doch de ploci inaakt deze
boom tot een zeer geliefde in vele
tuinen. Bij dc snoei in dc wiJitcr
moet men bijzonder ooed opletten,
daar bloemen zich alleen aan een
jarige twijgen ontwikkelen, zodat
men hier dus terdege op dient te
letten. Een plek in dc zon wordt
door deze boom op prijs gesteld,
terwijl aanplant tegen schuttingen
cn langs gevels de voorkeur ver
dient.
GENERAAL-MAJOOR G. J. SAS
Majoor Sas had reeds ln December
1939 gewaarschuwd, dat dc Duitsers een
Inval ln Nederland beraamden. De op
perbevelhebber nam toen dadelijk
maatregelen. In Januari cn Februari '40
volgde nogmaals een „vals" alarm. Men
ging zich toen afvragen of de inlichtin
gen van majoor Sas Juist unren. Het
vermoeden bestond, dat dc vijand met
opzet de indruk wekte, dat zij een Inval
zou doen om ccn angstpsytfiose ln de
naburige landen te verwekken cn om tc
zien, welke tegenmaatregelen daar wer
den genomen. Ondanks deze vermoe
dens \yerd dadelijk gereageerd op de
laatste telefonische waarschuwing van
maloor Sas cn stond het leger in zijn
stollingen, toen de Duitsers binnenvie
len. Dc loon der gebeurtenissen heeft
later aangetoond dat dc gegevens van
majoor Sas steeds juist zijn geweest.
Edgar Fuld f
Drager van de gouden
luchtvaartmedaille
De heer E. Fuld werd op 9 Jan.
1890 te Amsterdam geboren. Na de
openbare handelsschool te Amster
dam te hebben bezocht, werd hij te
Frankfurt, Hamburg cn Londen
opgeleid in het bankbedrijf en trad
in 1912 in dienst bij de firma Lipp-
mann, Rosenthal en Co. In 1914
werd hij procuratiehouder en in
1920 firmant.
De heer Fuld was mede-oprich
ter van de Eerste Luchtvaart Ten
toonstelling Amsterdam (ELTA)
en van de KLM. Hij was bovendien
jarenlang bestuurslid van de Ko
ninklijke Nederlandse vereniging
voor Luchtvaart. In 1912 behaalde
hu in Engeland het brevet van bal
lon-commandant. Hij was de eer
ste burger, die in een vliegtuig van
Engeland (Felixtowe) naar Neder
land (Den Helder) reisde.
De heer Fuld was o m. ridder in
de Oranje Nassau Orde en drager
van de gouden luchtvaartmedaille.
Elisabeth Anna Marie
Fey f
Elisabeth Anna Marie Fey, de
bij dc vliegramp in Schotland om
gekomen stewardesse werd op
5 Mei 1924 te Maastricht geboren.
Zij was ongehuwd en woonde
het laatst te Amsterdam. Na eerst
tandartsassistente en privé-secre-
taressc te zijn geweest, trad zij op
11 Augustus van het vorige jaar in
dienst bij de K.L.M.
Werkterrein na oorlog
sterk uitgebreid
In 1936. toen de middenstand In
ons land met veel moeilijkheden te
kampen had, werd van overheids
wege het initiatief genomen, tot dc
oprichting van regionale borgstcl-
lingsfondsten voor dc middenstand,
welke beoogden credieten te ver-
lingsfondsen voor de middenstand,
bedrijven, die goen crediet konden
opnemen bij de normale crodtetver-
strekker». zoals dc Nederlandse
Middenstandsbank of andere ban
ken. In de jaren voor de oorlog
hebben doze borgstclllngsfondsen
reeds nuttig werk verricht, doch
vooral na de oorlog is het terrein
der werkzaamheden aanzienlijk uit
gebreid
Het doel der borgstelüngsfondson
is het bevorderen van de belangen
van ondernemers oo het gebied van
ambacht, detailhandel en dienstver
lening in het gebied van het desbe
treffende borgstellingsfonds. voor
;.over de "onderneming naar het oor
dcel van het dageliiks bestv.ur van
het fonds in wezen levensvatbaar
is. do ondernemer als vakkundig,
zakelijk onderlegd en betrouwbaar
kan worden beschouwd en niet ge
bleken is. dat hii on andere wijze
geholpen kan worden.
De taak der borgstellingsfondsen
heeft aan belangrijkheid gewonnen
doordat deze thans ook hulp bicden
bH het overwinnen van vele moei
lijkheden, welke zich in de na
oorlogse periode als gevolg van
oorlog cn bezetting voordoen.
Voor de diverse groepen van
kleine middenstanders bieden dc
regionale borgstellingsfondsen de
volgende mogelijkheden tot hulp
verlening:
a) De gev/one borgstcllingscre-
dieten. welke kunnen worden ver
strekt tot een bedrag van maximum
2000 gulden tegen een rente van
3 *4 pet cn met een aflossings-
periode van 3 Jaar
b) De herstelcredieten. bestemd
voor hen, die door de oorlog (be
halve door bomschade) in moeilijk
heden zijn geraakt Het maximum-
oedrag hiervan bedraagt 1000 gul
den en de rente 4 Y» pet. De aflos-
singsperiode bedraagt 5 jaar.
c) De wedervestigingscredieten
tot een maximumbedrag van 3500
gulden, rente 3 Yi pet, aflossings-
periode maximum 5 jaar. Deze zijn
bestemd voor degenen, die als ge
volg van de Duitse bezetting hun
bedrijven hebben verloren.
d) De zakelijke bedryfscrcdietcn,
bestemd voor gedemobiliseerde
eigenaars van middenstandsbedrij-
ven. tot een maximum-bedrag van
EARL DERR BIGGERS
CEARL DERi
EEN CHARLIE CHAN-MYSTER1E
No. 99
Bob zuchtte. „Ik zal mijn best
doen. Maar mijn eenmaal trots ge
loof in mezelf is erg vervallen."
Bij de toneeldeur van de verlaten
schouwburg liet Bob een dollar in
de hand van de portier glijden, en
het werd hem toegestaan binnen te
komen en de namen op het bord
te lezen Zoals hij verwachtte, wa
ren de leden van de troep daar
met naam en adres vermeld, en zo
zag hij. dat Norma Fitzgerald in
Hotel Wynnwood verblijf hield
,,U hebt uitzicht van man met
ondervinding," prees Chan.
Bob lachte. „O. ik heb van mijn
leven weieens een paar zangeresjes
ontmoet. Een echt man van de
wereld ben ik!"
Chan zocht een plaatsje op een
der banken van het Pershing Plein,
en de jongen ging alleen naar Hotel
Wynnwood. Hij gaf zijn kaartje af.
en na lang wachten in de goedkope
hall, kwam de actrice naar hem
toe. Zij was minstens dertig, en
waarschijnlijk ouder, maar hanr
ogen waren jong en schitterend.
Bij het zien van Bob deed zij erg
koket.
„U meneer Eden?" zei ze. ..Aan
genaam maar waarom ik naar u
toe kom, is me een raadsel."
„Zo lang het dan maar een pret-
vatte hij zijfc functie als hoofd van tig raadsel isglimlachte Bob.
„Nu ja, tot nu toe wel. Bent u
van het vak?"
„Niet helemaal. In vdo eerste
plaats moet ik u zeggen, dat ik v.
een paar dagen geleden door de
radio heb horen zingen, en er ver
rukt van was, U hebt een prachtige
stem
Zij straalde. „Dat hoor ik graag.
Maar ik was verkouden dat ben
Ik steeds, nu ik hier ben U moet
me horen, als ik goed bij stem ben."
„Ik vond het prachtig. U. met
uw stem, moest bij de grote apera
zijn."
Ik weet het al mijn vrienden
zeggen het. En het is niet. dat ik er
geen kans voor heb gehad Maar ik
houd van de schouwburg. Ik ben
al aan het toneel van heel klein
kind af."
„Dat moet dan toch nog maar
kort zijn."
„Neen maar die is goed'" zei
ze „U bent toch niet door het Mé-
tropole Theater er op uitgestuurd
om me te polsen?"
„Neen was dat maar waar
Bob zweeg even. „Juffrouw Fitz
gerald, ik ben een goede kennis
van een vriend van u."
„Van wclko vriend? Ik heb er
zoveel!"
„Dat geloof ik. Ik spreek van Jer
ry Delaney. U kent Jerry toch?"
„Of ik hem ken"' Al jarenZe
fronste de wenkbrauwen „Hebt u
tijding van Jerry gehad?"
„Neen," antwoordde Bob. „Ik ben
vreselijk benieuwd tc weten waar
hij is. en daarom kevn ik bij u; ik
dacht, dat u me misschien helpen
kon."
Zij werd plotseling heel voor
zichtig. „Een goede kennis van hem
zegt u?"
„Ja. Ik heb met hem samenge
werkt bij Jac Mc Guire in de Vier
en veertigste Straat."
„Werkelijk?" De voorzichtigheid
verdween „Nu, u weet er net zo-
voel van. waar Jerry uithangt, als
ik. Veertien dagen geleden schreef
hij me v.it Chicago Hij deed een
beetje geheimzinnig, zei. dat hij me
binnenkort in deze buurt hoopte
te zien."
„Schreef hij niets over het zaakje,
dat hij aan de hand had?"
„Wat voor zaakje?"
„O. weet u het nog niet? Jerry
wou eens een verandering hebben
„Zo? Daar ben ik blij om. Het Is
Jerry niet zo erg voor dc wind ge
gaan sinds hij bij Mc Guire was"
„Dat is waar. Maar oh heeft
Jerry nooit met u georaat over de
lui. die hij bij Mc Guire te zien
kreeg? De grote hanzen U weet
wel we deden daar flinke zaken."
„Neen, hi| heeft er nooit veel
over gepraat. Waarom?"
.Ik bedoel heeft hij u weieens
over P. J Madden gesproken?"
Ze keek hem aan met grote on
schuldige kinderogen „Wie is P. J.
Madden''" vroeg zij.
„Wel. dat is een van de grootste
geldmannen hier in het. land. Als u
ooit kranten leest
„Dat doe ik niet. Mijn werk vraagt
te veel tijd. U hebt geen idee, hoe
veel uren ik
„Ik kan het me voorstellen. Maar
eh het gaat er nu om. waar
Jerry is. Ik maak me ongerust over
hem
„Ongerust? Waarom?"
„Nu er is wel enig gevaar ver
bonden aan het werk van Jerry,
ziet u."
(Wordt vervolgd)
3500 gulden, rente 3 pet, aflos
singsperiode 5 Jaar.
Vooral in de moeilijke periode,
welke de middenstand door het
toenemen van de concurrentie, als
gevolg van het geleidelijk vrij van
distributie komen der verbrutks-
goederen te wachten staat, zullen
dc borgstellingsfondsen in staat
blijken to zijn hun social^ en tevens
sanerende taak te vervullen.
VOETBAL
District I le klasse. Stormvogel*—
Hounum, Xerxesuus, ALUDe Vule-
wycKcrs. öpartn—'t Gooi, Ajax—SVV.
Ze Kiassc A. WFCEitnkwljK; Hilver
sumEaanaUk D W Vv nenuenschaar
AFCac öparlaan. HVC—Vclox. 2o
Kiassv ii. Itapiditas—ZtC; OSV—Alcm.
victrix; U v vWesllrlsla; TOGSDU
Hercules—üc Kcnncmers. 3e klasso E:
UUC-AinvU; HA1S—DEC; Zeist—WA;
EMMac meteoor; BFC—APGS; 3o
Kiassc F Forutuüo—Holland; CDN—Pa
llia. Baarn—ÜWSV; Donar—AW. 4e
kjjssc j SDUKampong. Olympla—
Vvoü. Victoria—LW. Aeiif—The Vic
tory, s-Grave.and—RKBV V. 4e klasse
is.. DEv—oc SuetlUe; VreeswijkAms-
vorac, VVrJ—fi»i. £>oys, Zw. vooruit
Suesium. BicdcrodesAmcrsf. boys. 4o
Kiussc L QuicK—Voorwaarts. N'ijcnro-
des—SEC; PvC—Utrecht; GVV-iJi'.C;
WoudenbergZebra s.
District U Ie klasse H D.V.S.—Neptu-
nus. D.F.C.Zccburglu. D.W.S.—H.B.S.;
E.D.O.Feyenoord; K.F.C.—V.S.V. 2o
klasse A: VelsenR.F.c.; CoalSchcvc-
ningen. Quick—Fortuna; Emma—RCH;
D.g.V.u.V.S. 2c klasse B. Overmaas—
Excelsior; V.F.C V.U.C., H.V.V.—Slle-
arecht; UnltasE.B.OH.; Gouda—Leer
dam
District III le klasse Wagenlngcn—
Heracles; Quick—Hengelo; A.G.A.V.V.—
Enscnedcse Boys; Zwolse BoysBo
Quick. Go Ahead—N.E.C. 2e klasse A:
Acnilies—Rynen Vooruit; Tubantla—
N.E.O.; EliermarkPhcnix; VorlaOl-
dcnzaal; Borne—Golto. 2c klasse B; Doc-
tinchcmHollanaia; LaborP.E.C.; AZC
B.V.C.. Zutphania—Vitesse; Z.A.C.—
Robur et Veiocilas. 2e klasse C; Rhedeu
Gclrla. Ede—S C H.; Esca—T.E.C.;
Arnh. boys—Dierense boys. Veenendaal
W.A.V.V,
Afdeling Utrecht K.N.V.B. le klas A:
Sperwer—P.V.W.. Utr. Boys—P.V.C.V.,
Ares—Naarden, Hertha—M.S.V. '19.
K.D.S.Maarsseri. Ie klas B; F.A.K.
Oranje-Wit (230 uur), Voorw. (11.)—Mi
nerva. B.D C.K.V.V.A En Avant—
H.D.S. (2 30 uur), Dc ToekomstFortis
simo 2e klas A W. Boys—Putten,
D V S A.—Vecnschc Boys (3 uur), Socs-
terberg—N.S.C., Austerljtz—Kieviten, Ce-
lcrituoo—D.V.S.U. 2c klas B. D W.S.M
Houten, V.S K.Wijk b. Duurstede. Bun-
nik—Lokvogels. 2e klas C: Mccrvogcls
'42—Odin. rlilv. Boys—VBO. Mijdrecht
—Avance. D.O.S.V.—D.S.O. (U.).
Zaterdagvoetbal. K.N.V.B. District I.
4c klas li: A.G.T.—S S.V.U.. Zuidvogels—
P.V.W.A Spakenburg—IJsselmccrvogcls,
Slro—Huizen. VVGA.A.M.V.J. Dis
trict III. 4c klas A. S.K.V.—Nunspeet,
D.V.S. '33CJ.V.'crs. DcvoApeldoorn,
Sp. Gcnemulden—W.H.C.
Afdeling Utrecht, lo klas A Altlu*
V V O U P V.H U.—Edo, Veenendaal
Maarsscn, V.V.J.—Lcvu. lc klas B Jona
than—Montfoort. CJV.V.—O S.O
U.H.S.V.Alcyon, SpartaBlocmenkwar-
tlcr. 2o klas A D D S P. en S„ P TT.—
's-Graveland, Chefana—C.S.W.. Avance
T.O.V. 2e klas B. Bnrncvold—O.M S
Valkcnheide—Matjan. S.N.A.—N.V.V.,
O.G.—Red-White Boys 2c klas C. V R.A.
Urva, HerculesD.V.S.A., Dev.Pucm,
C.D.N.Entre Nous.
HOCKEY
Heren le klas: Hilversum—Amster
dam. H.D.M.—Laren. Delftse Stud
B.M H.C Togo—Be Fair. Lclderf—
H.O.C., Gooi—H.H.IJ C Prom.klas C Pl-
noke— A'darn 3, S.C.H.C 2—Strawb.,
Hilversum 2—A M.V.J Prom.klas D:
IjsvogelsKampong. AlkmaarV V.V.,
A dam 2—S.C.H.C. 2e klas E. A'dam 5—
Hilversum 3, Be Fair 2Gooi 3. Voor-
daan—Hurley 2. SchacrweideA.M.V.J.
2. 2e klas F. Fit—Gooi 3. A dam 4—Hil
versum 4. Kampong 2—Kameleon.
Amersfoort 2—Bo Fair 3. 3c klas F;
Kampong 4Schaerwelde 2, Kampong
3—Schacrweide 4, S C.H.C. 3—Voordaan
2. Laren 2-S.C.H C. 4.
Dames, le klas: A'dam—Rood-Wit,
H'sum—B.D H.C Kieviten—H H.IJ C..
Gooi—Be Fair. Prom.klas B: H B S Pi-
nokc. B.D.H.C. 2A'dam 2, Strawb.
Amersfoort. R -Wit 2—Leiden 2e klas C:
S.C.H.C. 2—Kameleon, A-M.V.J.-Flt,
KampongHurley, Be Fair 2Laren.
2e klas D Ijsvogels—H'sum 2. Schacrw.
A'dsm 4. S.C.H.C.Gooi 2, Voordaan—
Kampong 2.
KORFBAL
K.K-K-B. le klasse I N. Holland: Roh-
da—Blauw Wit. Archipel—Oosterkwar-
lier, D E.D Koog Zaandijk, S.V.K.
Swift 2e klasse A: OlymplaAmstclo-
danum. Excelsior—Zwaluwen. 2c klasse
B. VogelZ.K.V.. Indo—Samos. 3e klasse
Altius—Tovers. Lanalust—S.K V. 3e
klasse C. Giraffe*K.C.O., Soestcrkwar-
tlerVictoria. Res. 2c klasse: Olympla 2
—Aurora 2; Res 3e klasse Wester-
kwarticr 3Zwaluwen 2, D.T.V. 3Vo
gel 2.
G.U.K B. Zaterdag, le klasse: Hulzen
RDZ Sparta—Altlus 2c klasse Thob
2—S S M M Terre Ncuve 2—S V.S. Zon
dag Tovers 2—Giraffes 2. Samos 3—
S K V. 2 Adspiranten: Vogel—Samos b,
ZwaluwenExcelsior. S K.V.Soestcr-
kwartler, Kameo—D.S.V
De Zuidelijke eerste klasser
B.V.V. zal begin December naar
Spanje reizen om daar een wed
strijd te spelen tegen de voetbal
club „Madrid".