Als de wichelroede draait
In Mei 1913 gaf VVV Amersfoort
een wandelroute aan
„Woeste Hoeve5', 'n oord met
grote toekomst?
Tafeltennis is een sport in
opkomst
Onze straat verstond de
vallende bladeren
GOED GEMUTST
roep der
Hulstegge vindt vliegtuigwrakken
en onontplofte bommen
Geheime stralen
aan 't werk
Ontdekking van geneeskrachtige bron
leidt tot stichting van „badplaats"
Blauw-witte borden wijzen nog de weg
maarer is nu meer te zien
Zaterdag 6 November 1948
3
(Van een eigen verslaggever)
Wat een wichelroede nu eigen
lijk precies is? Een houten of meta
len roede, waarmee men, volgens
het middeleeuwse bijgeloof, ver
borgen zaken, vooral onder de grond
gelegen schatten, meende te kun
nen opzoeken. Deze verklaring on
geveer geeft de nuchtere encyclo
paedic van Winkler Prins. Maar be
rust het vinden van in de grond
verborgen voorwerpen met de wi
chelroede ook nu nog op bijgeloof?
Wij zijn er. na alle gebeurtenissen,
waarover wij de laatste tijd lazen,
hard aan gaan twijfelen. Ten slotte
besloten wij ons licht op te steken
bij een bij uitstek deskundige: de
wichelroedeloper Hulstegge. die
in het kleine Gelderse plaatsje
Gorsscl woont.
De heer Hulstegge woont daar in
een kleine sanitairzaak. Zijn zes
tienjarige dochter ontvangt ons en
plant ons in een knus ingerichte
serre. „Vader moet nog even af
eten", zegt zij in haar grappig Gel
ders dialect
Dan komt hij: een man van mid
delbare leeftijd in een bruin sport-
costuum, met een geestige trek om
de mond. Wij kunnen, oppervlakkig,
in hem niets van de magiër ontdek
ken. Hij is een normaal mens met
een fijn gevoel voor humor.
Zonder veel omhaal begint hij te
vertellen- „Een wichelroede ls een tak
met gaffelverdellng. gesneden van een
vlier- of hazclnotenboom. Wanneer
Iemand, die daarvoor gevoelig ls. de
einden van de gaffel in zijn handen
houdt en de tak horizontaal voor zich
uitstrekt, dan buigt of draalt de roede
boven de plaats, waar het gezochte ver
borgen ligt. Deze beweging noemt men
de „slag".
Metalen wichelroeden worden tegen
woordig meer gebruikt dan houten.
Het zijn V-vormlge koperen staven,
waarvan de toppen zodanig zijn omge
bogen, dat men ze gemakkelijk in de
handpalmen kan nemen. De heer
Hulstegge werkt uitsluitend met meta
len roeden, omdat hij die in een wip
kan maken van een stuk koperdraad
ofeen traproede. De aard van het
instrument doet er overigens weinig
toe. omdat dit slechts de „antenne" is
van de „ontvanger", de loper zelf. Ja.
onze gastheer beweert zelfs, dat hij
zonder wichelroede zou kunnen experi
menteren
Het nut van de wichelroede kan
heel groot zijn. zegt de heer Hul
stegge. In Frankrijk heeft een wi
chelroedeloper een moordzaak tot
klaarheid gebracht. Wellicht be
staat ook in Nederland de moge
lijkheid. dat de politie bij moeilijke
gevallen wichelroedelopers inscha
kelt. meent hij.
„Koud of warm"
Als wy onze verbazing er over uiten,
dat die Fransman een moordaffaire op
loste, verklaart de heer Hulstegge ons.
dat het wapen, waarmee de moord werd
gepleegd, zowel op de dader als het
slachtoffer een zekere aantrekkings
kracht uitoefent. Door de roede kun
nen „dus" belde personen worden op
gespoord. Dat vergt veel geduld: het
lijkt wel eens op het bekende spelletje
„koud of warm".
De heer Hulstegge zelf heeft vele
verbijsterend Juiste staaltjes van
speurkunst met de wichelroede ver
toond.: Wees. hij niet nauwkeurig de
plaats aan, waar in 1943 een Ameri
kaans vliegtuig in de buurt van Hoo-
geveen was neergestort? Het toestel
v/as meters diep in de zachte vcenbo-
dem gedrongen. De Duitsers hadden de
met grondwater gevulde trechter vol
zand gestortl Na de bevrijding wilden
de Amerikanen weten, waar hun ge
sneuvelde makkers waren. Niemand
wist het precies, de heer Hulstegge
bracht uitkomst. De Amerikaanse op
sporingsdienst heeft hem daarvoor
dank betuigd.
„Hoe hebt U uw gave ontdekt?", vra
gen wij.
breekt. Dit karwei betekent het „afgra
zen" van ettelijke bunders grond.
Een hele verzameling voorwerpen, die
hij in de grond vond. toont ons de heer
Hulstegge. Daar zijn bij zllverbons. die
tijdens de oorlog in de grond waren
En de heer Hulstegge vertelt- hij Is I ,5? "',a*rvan mci? - dc Ju»stc
loodgieter, dus moet hij dikwijls wa-
terputten en -pompen aanleggen. Daar
naar moet je boren, en dat geeft lang
niet altijd resultaat. „Toen kreeg lk het
idee een wichelroede te gebruiken.
Aanvankelijk had ik daarmee nu niet
zulke daverende resultaten, maar door
veel oefeningen hij maakt een
veelzeggend gebaar.
„En wc vonden
In het begin kon hij niet altyd pre
cies onderscheiden, wat zijn roede
aanwees. „Zo zocht lk eens naar water
en waarempel. mijn roede sloeg door.
Wij aan het graven. We vonden een
begraven paardencadaver."
„Ik meen stellig ook olie in de grond
te kunnen opsporen." gaat de heer
Hulstegge voort. „Maar jammer genoeg,
geen oliemaatschappij heeft mij tot nu
toe daartoe in de gelegenheid gesteld."
Grote vermaardheid kreeg de heer
Hulstegge door zijn jacht öp in de
grond verborgen onontplofte bom
men, granaten en landmijnen. Bij de
spoorlijn in Wijhe ontdekte hij, met
zijn trouwe wichelroede, verscheidene
verdwaalde vliegtuigbommen. Thans is
hij op zoek naar de graven van veer
tien gefusilleerden. Dit is een uiterst
moeilijke opgave, omdat de geringste
aanwijzing van plaats en richting ont
schuilplaats niet meer wist. zilveren
munten en urnen uit de Hunncnthd
vond hij enz.
Onze eenvoudige loodgieter-wichel
roedeloper beweert zelfs zieke orga
nen in het mensenlichaam tc kunnen
aanwijz.cn. Enige ervaring daarmee
heeft hij met duiven gehad.
Onzichtbare macht
Ten slotte neemt hij ons mee naar
de bleek, achter zijn huis. Op ver
scheidene plaatsen wil het gras niet
goed groeien, daar schemert de rui
ge aarde door de groene halmen.
„Hier verrichten aardstralen of
aardgewassen hun vernietigend
werk", zegt de heer Hulstegge. Hij
loopt over de dorre plaatsen met
zijn wichelroede Die begint prompt
te draaien. We zien het met eigen
ogen. We snellen toe en trachten
met beide handen de vaart van dc
roede te stuiten. Maar een onzicht
bare macht is sterker dan wij en
we moeten het opgeven. De roede
draait, terwijl de loper zijn handen
stilhoudt. Hier is geen sprake van
een truc. Dit is pure realiteit: iets
dat even werkelijk is als onver
klaarbaar.
Wat zoal met behulp van de wichelroede te voorschijn werd gebracht:
een uitgebreide collectie zilveren munten en drie stenen, waarop een
eigenwijze boer zijn pompboor brak, toen hij niet naar Hulstegge's aan
wijzingen wilde luisteren.
HET is al weer jaren geleden, dat op de heide, bij het Veluwse
gehucht Woeste Hoeve, (ten noorden van Arnhem) een wel
bron werd ontdekt, waarvan het water geneeskrachtig bleek te
zijn. Niemand kon toen vermoeden, dat bij de Juliana-bron, zoals
ze werd genoemd, nog eens een badplaats zou ontstaan, een
..Kurort", zoals in Spa en Vichy, met de aanleg waarvan een
Haagse onderneming deze winter nog wil beginnen. Rheumatiek-
lijders en hartpatiënten zullen er genezing kunnen vinden.
De heer Hulstegge in actie. De wi
chelroede begint te draaien boven
een plaats, ivaar voorwerpen in de
grond verborgen zijn.
De ontdekking van de bron was
puur toeval. In 1927 liet dc geoloog
dr. Hulsbergen een huis bouwen op
de heide bij Woeste Hoeve. Tijdens
het graven van de waterput bij zijn
woning, werd eerst na lang zoeken
een ader aangeboord Enige tijd la
ter ontdekte de geoloog, dat het
deksel van de verzamelbak telkens
opwipte. Hij kwam tot de conclu
sie, dat het water koolzuurhoudend
was en zelfs sporen van radium be
vatte, m.a.w. geneeskrachtige wer
king had.
Na lang zoeken werd de welbron
op veertig meter diepte gevonden
Ze leverde volkomen zuiver water,
dat zó gedronken kon worden.
Waarom het twintig jaar geduurd
heeft, voordat de bron in exploitatie
werd genomen?
Ook hier spreekt de deviezen-
schaarste een woordje mee. Vóór de
oorlog zochten tal van rheumathiek-
lijders en hartpatiënten genezing of
althans verlichting van hun kwalen
bij de bronnen in het nabije buiten
land, b.v. Spa in België
Nu wü in Nederland zelf een bron
met geneeskrachtig water bezitten,
past het geheel in het kader van on
ze zuinig-met-dcviezen-politiek, dat
wy de Juliana-bron bü Wocste-
Hoeve gaan exploiteren. En zo zal
de Haagse N.V. binnenkort beginnen
met dc bouw van een groot houten
paviljoen cn een complex zomer
huisjes en slaapzalen, in de nabij
heid van dc bron op een terrein van
circa 10 ha.
Het is niet de bedoeling er een
mondain „Kurort" van te maken;
hoofdzaak is, dat men er een bron
water-kuur zal kunnen doen. temid
den van een prachtige natuur.
Het land rond het gehucht Woeste
Hoeve moet reeds een Romeinse
nederzetting hebben gekend. Er
gaan geruchten, dat ergens op het
terrein van de bron een Romeins
krijgsman in een gouden harnas be
graven ligt.
Uit een latere tijd dateren de spo
ren van de oude „Hessenwegen",
waarlangs de middeleeuwse kooplui
met hun wagens trokken.
Eveneens in de nabijheid van de
bron bevindt zich het monument
ter nagedachtenis van de gefusil
leerden voor de aanslag op Rauter.
Amersfoorters blijven
niet achter
Tafeltennis is een sport in
opkomst. Nieuwe verenigin
gen rijzen als paddenstoelen uit dc
grond en het aantal beoefenaars
stijgt met sprongen. Want tafel
tennis is een jonge sport, die zich
geleidelijk uit het ping-pong-spel
heeft ontwikkeld Als sport wordt
het in Nederland nog niet zo heel
lang beoefend; de Nederlandse
Tafeltennis Bond bestond enige
tijd geleden pas 121-S jaar en om
vat nog steeds niet geheel Neder
land. Daardoor kan Nederland ook
niet op schitterende internationale
resultaten bogen, al is een zekere
X_T ER cn der verspreid vindt men op verscheidene plaatsen in
-*-onze oude binnenstad nog enige blauw-emaillc straatnaam
borden. Ze vormen het overblijfsel van de 142 stuks, die de heer
J. H. Zwier in 1881 maakte voor slechts 68.Deze emaille-
borden zijn dus alweer bijna zeventig jaren oud.
Behalve die oude straatnaamplaten treffen we nog een heel stel
aan, die erg veel er op lijken. Zo is er aan de kant van de Wees
huisgang tegen dc muur van het Oldenbarnevelthuis een dergelijke
blauwe naamplaat bevestigd met in nog helder witte letters de
aanduiding
Kleine Spui waar we, aan dc Wcst-
singelgcvel, een blauw-emaille bord
aantreffen.
Volgt men de aangegeven richting,
dan komt al gauw de tweede aan
wijzer in zicht, n.l. die aan de pui
van „het Schildershuis" van de heer
Slooten op de hoek van de Nieuwe-
weg cn Het Zand. De bekende pijl
wijst naar het Havik cn al heel
spoedig vinden we wéér een route
bord, op het huis van H. van Beek
op Havik no. 2. aan de hoek met de
Ligt de hei wel op
de goede plaats?
De overeenkomst tussen de oude
Amersfoortse straatnaambordjes en
die richtingsborden heeft wel eens
de vraag doen rijzen, of onze stsd
al een jaar of zestig, zeventig gele
den zo zeer actief was op het gebied
van het vreemdelingenverkeer, dat
men ten dienste van dc toeristen
een route met richtingwijzers had
uitgebakend langs de meest-schil-
derachtige hoekjes onzer stad.
De blauwe richtingwijzers, die
menige stadgenoot wel op verschil
lende punten zal weten te vinden,
zijn evenwel van veel jonger datum
dan de blauwe straatnaamborden
van 1881, en staan in nauw verband
met een bericht dat ik optekende
uit een Amersfoorts nieuwsblad van
Mei 1913.
„Door de vw is nabij het
station een bord geplaatst, waar
op is aangegeven de navolgende
korte wandeling door de stad
langs de voornaamste beziens
waardigheden. Afstand 4 km.
(Gelieve de blauw-witte borden
te raadplegen!)"
't Begin
DE wandeling begon bij het sta
tion. In die tijd van vóór 35 ja
ren liep de paardentram van
Krieger nog van het station naar de
Kamppoort (de remise stond aan het
begin van de Utrechtse weg in een
vroegere paardenstal van een der
hogere huzarenofficieren) en de
VVV-route liep dan ook langs de
tramrails; tot over de Utrechtse-
poortbrug. Daar kon de toerist de
Amersfoortse Kei bewonderen, wel
ke lag onder de bomen naast het
oude politiebureau. Van hier liep de
wandeling langs de Burgerschool
(nu distributiedienst) cn het plant
soen-West naar de Koppelpoort.
„Vandaar langs Kleine Spui naar
Museum Flehite (oudheden, schilde
rijen enz.) 128 m."
Van Fléhite af is met behulp van
de nog aanwezige routeborden een
groot deel van de oude wandeling
terug te vinden. Het begint al bij
de antiquair op de hoek van de
(prachtig oksaal, doopvont enz).
Van. St. Joriskerk: Langestraat naar
dc Binnenkamppoort: 140 M. De
Muurhuizen inslaan (oude huizen!,
Plompetorcnpoort (vroegere gevan
genis); op brug uitzicht op Pensio
naat en op de oude wnlpoort Mon
nikendam."
Hier wordt natuurlijk bedoeld de
St. Jorisbrug naast Groot Tinnen-
burg. vanwaar men zulk een mooi
doorkijkje heeft op dc vroegere
Noortwijckxcolck, op het huis met
de paarse ruiten van de tabakshan-
delaar^bankier Cohen cn op dc ach
terkant van Monnikendam.
Van Tinnenburg af is het dan ver
der ook voor dc niet-Amersfoorter
een pculeschilletje, om bij onze
prachtig-hersteldc waterpoort te ge
raken; de alle nog aanwezige route-
bordjes wijzen de weg. Allereerst
dat aan de zijgevel van het Olden
barnevelthuis. waarvan reeds in het
begin van dit artikel sprake was.
Vervolgens zien we er een aan dc
gevel op de Singel, recht tegenover
dc Weeshuisgang; len derde op de
zijmuur van café de Lindeboom op
de hoek van Zuidsingel en Kleine
Haag en ten slotte aan de gaslan
taarn aan het einde van dc Kleine
Haag.
De oude Koppelpoort tc Amersfoort
Nieuweweg. De toerist wordt hier
het Havik opgeleid en kan daar ge
nieten van de aanblik op de oude
huizen als dat van het Leger des
Heils en de Doelen en de doorkijk
naar het Sluisje.
En verder
EEN richtingsbord op de groen-
tenhal „De Lavendelstraat"
recht tegenover het Havik, dirigeert
ons naar de Hof. waar aan de voor
gevel van het Consthuys St. Joris
een dergelijke cmaUleplaat iS vast
geschroefd, die naar de St. Joris
kerk heenwijst.
„Langs de kerk. linksom, oude
Muurschildering (Vie statie) naar
de kosterswoning, bezichtiging kerk
7~)AT bent u zéker met
U zo'n leuk dopje. U
kunt er een sportief of
gekleed karakter aan
geven, net naar het u
lijkt. Een paar van de
ontelbare mogelijkheden
laten we u hier zien,
Van vrolijk gekleurd
vilt, in navolging van de
bekende Zwitserse Al
penmutsjes kwistig met
bloemetjes of motiefjes
in een andere kleur be
strooid, siert 't de krul-
lebol van een bakvisje.
In effen grijs met een
cyclamenkleurig sjaaltje
van georgette tussen
rand en bolletje ge-
naaid{ maakt het uw
toiletje nog gekleder.
En staat ook het fluwelen kapje met de luchtige garnering van
tule of voile niet charmant? Stelt u
het zich ook eens voor met een
geheel geborduurde rand, met een
chique toefje fijne veertjes of alleen
maar één kwiek veertje?
Maakt u het dopje van vilt dan
werkt u de onderrand naar binnen
af met een ribsband. Bij andere stof
zult u het kapje moeten voeren en
bovendien de rand stijf maken met
een inlegsel van linnen of stevig
gaas. Bij het knippen de stof schuin
nemen. Borduursel e.d. brengt u aan
O vóór het voeren.
HALVE "RAND ELLA BEZEM ER
o'6
r~ voc/wi
halve bol
2'/a< Si'A
I
vrouwen
straat, de
straat zijn maar heel ge
wone mensen, als u, als dersJa, ook zij praten
ik. Nu verlangen zij te- over de winter. Zij jagen
rug naar die dagen;
lopen zij te kleumen
Als de ivinter
nadert
OCH, de mensen in lung is het geleden, dat
„onze" straat weten de bewoners door een
maar al te goed. dat de klamme hitte vaar buiten
vroeg-donkere, koude da- werden gejaagd? Dat zij
gen pal voor de deur op de stoep zaten te klet-
staan. Zij zien het aan de sen en te puffen? Dat zij
bomen aan de niet-be- klaagden en de zon naar
bouwde overkant, die de polen verwensten?
stokkerig afsteken tegen Tja, de mensen in onze 7~)E
het grijs van de lucht en straat ziin maar heel ac-
aan de bladeren, die rit
selend opwaaien aan de
voet van de stammen. Die
altijd rumoerige blader-
hoop groeit gestadig bij
elke windvlaag en in die
bruin-gele berg ritselt het
allengs sterker, als een
waarschuwing. Want dat
stervend plantenleven
herinnert er de mensen
aan. dat zij zich moeten spreken tot elkander:
voorbereiden op de win- „Koud vandaag! Wat moet veren die vrouwen. Zij
ter. dat worden?" kijken bedenkelijk naar
Onze straat heeft de De buurman van rechts hun kolenvoorraad en als
roep van de bladeren en die agent is. en de buur- 's avonds de heer des hui-
de klacht van de kale man van beneden, stap- zes vraagt: Wat? De ka-
bomen begrepen. Het lijkt Pen 's morgens al tegen chel niet aan?, dan voor-
alsof de huizen dichter zessen de deur uit. Zij spellen ze somber: Hu',
bij elkaar gekropen zijn, 2Vn de eersten; hun stem- Eikels, beukenootjes.
men klinken luid op in de vorst, kou, langdurige
stille, vorst-witte straat, kou.
Veel zeggen ;c niet cn Gelukkig volstaan ome
wat ze dan nog zeggen vrouwen niet met praten,
lijkt brommerig en hu- zij weten nok de zaken
rnevrig: dat 't zo koud actief aan te pakken. Met
is! Dc agent voegt eraan t,mnen en punten trek-
toe, dat als hij weer op- ken ze er 0p om tc
nieuw kon bcainncn hij proberen in de winkels
nooit bij de politic zou een voorraad „winter-
gaan. Een hondenleven. textiel" machtig te wor-
nu elkaar de schrik op het
lijf of laten zich van
streek brengen door „des
kundige" verhalen. Zo in
de geest van: „veel
eikels dit jaar, dat wijst
op strenge vorst". Of
„nog nooit zoveel beuke
nootjes. Dat betekent kon,
langdurige kou". Dan hui-
nu de ramen en de deu
ren angstvallig stevig ge
sloten blijven en de bal-
cons verlaten liggen. Hoe
En wat dan die kou?
Zouden nu werkelijk die
eikels en die beukenoot
jes in staat zijn onze
straat van de kook te
vfrkear te regelen op een den. Niet aUijd~met even- Innaen^ÓehkomVelool
tochtige hoek. En toch veel succes, vooral niet 2" F5!t'
weet ik. dat hij plezier in ais het gaat om djfcfcc jas.
z'n werk heeft. Maar in sc7l mar,tels. Of zij
deze dagen is ieder wat zoeken een slager die nog
klagerig. spek kan leveren. En als
dat toch niet. Die verha
len komen 's avonds bij
dc kachel op de proppen
zij worden met evenveel
overtuiging verteld als 'n
De forens klaagt over het geen spek is. dan mookgcschiedenis.voor
lang wachten op koude maar worst voor het win- A,w
stations, de reiziger valt ter-menu. Zij proberen de
hem bij vooral als winter een slag vóór te
je een aansluiting mist" zijn, zodat zij als de
de winkeljuffrouw rilt echte kou gaat komen
alleen al bij de gedachte kunnen zeggen: „Zie. wij
aan haar koude toon- hebben er op gerekend,
bankhoekje, en de melk- Wij dragen beschermend-
de gezelligheid. Want in
onze straat wonen nuch
tere mensen, als u, als ik,
die bij zichzelf denken:
„Do Bilt slaat nog geen
alarm. Er is dus geen re
den om nu al benauwd te
boer zucht veelbeteke- dikke kleren en wij eten raken. En als het zover is,
nend als hij gewaagt van
zijn vent-misère
beschermend-stevige
kost".
dan
zien!'
zullen we 't wel
Van de Monnikendam at liep dc
V.V.V.-speurtocht anno 1913 door
het Heerenstraatje langs de Zuid
singel („gezicht op buitenzijde van
Muurhuizen en Plompetorcn
poortnaar de beide torentjes
der Kamperbinnenpoort en vandaar
door de Langestraat weer in dc
richting van het Station, waarbij de
tramlijn maar gevolgd behoefde te
worden.
Nu meer te zien
OVERZIEN wij nu de oude wan
deling langs Amersfoorts be
zienswaardigheden, dan valt het ons
op dat wij in 1948 t.a.v. de interes
santé stadsgezichten veel meer heb
ben aan tc bieden dan in 1913 het
geval was. Ondanks dat er dc laat
ste vijf en dertig jaren veel schil
der achtigs is gesloopt, kunnen we
onze vacanticgangers meer oud ste-
deschoon laten zien dan toen. In dc
afgelopen jaren vooral sinds de
heer Van Tol van dc stedelijke res
tauratiedienst gelegenheid kreeg
zijn vleugels uit te slaan, is ont
zagwekkend veel moois hersteld. We
denken maar aan Monnikendam,
Kamperbinnenpoort, Plompetoren,
Tinnenburg. Notarishuisje. Papen
hofstede, Havik, de Groote Slok,
het Kapelhuis na de tweede restau
ratie, en ook aan de betere afslui
ting van het stadsbeeld bij de Kop-
pelpoortcn door onze stadsbouw
meester de heer Zuidcrhoek. Met
dit alles voor ogen en ook in ver
band met de restauratie van de 15c
eeuwse stadsmuur tussen Kamp
poort en Bloemendal is het overdui
delijk, dat de in 1913 uitgestippelde
speurtocht door Oud-Amersfoort uit
de tijd is.
Toch zou het van betekenis
zijn. wanneer ten dienste van
het uitdijend vreemdelingenver
keer een op deze tijd van 1948
afgestemde speurtocht was ont
worpen en dat deze door duide
lijk zichtbare richtingsbordjes
zou zijn gemarkeerd. Hier ligt,
lijkt het mij, een mooie taak
voor onze oplevende plaat-
selijk^ V.V.V, Het ware aan tc
bevelen, dat dan ook onze Kei
een betere plaats krijgt dan
thans het geval is.
En de kei?
DE Amersfoortse Kei is nu een
maal een der meestbckende
onzer bezienswaardigheden en zoals
zij nu ligt, daar op het neerdalend
plantsoentje bij de Slijkpoort, buiten
de route der trekkers, is ze een
tegendeel van goede reclame. Het
moet weer zó worden, dat geen
vreemdeling uit Amersfoort gaat,
zonder de Kei te hebben gezien.
Ónze kei. zoals ze ligt met een veel
te ruime en weidse achtergrond,
moet welhaast elke toerist in
grootte tegenvallen. Het is te wen
sen, dat de Amersfoortse Gemeen
schap spoedig een Keientrekkers-
feest kan vieren, waarop de reuzen-
steen wordt gesleept naar een pit
toresk en ingesloten pleintje gelijk
dat bij de Utrechtsestraat Geplaatst
op een afgeplatte pyramide van
kleinere zwerfstenen zal onze
„grooten keeselsteyn" dan oneindig
veel beter dan thans de langstrek
kende vreemdelingen imponeren
door z'n afmetingen.
PETER VAN DE BIRKT
vooruitgang onmiskenbaar. De ta-
fcltennislanden bij uitstek zijn do
landen der oude Oostenrijks-Hon
gaarse monarchie, nl. Oostenrijk,
Hongarije en Tsjechoslovakije,
terwijl ook Engeland een aardig
woordje meespreekt, vooral omdat
verscheidene cracks, o.a. wereld
kampioen Bergmann, oorspronke
lijk Oostenrijker, en de bekende
Hongaarse speler Barna, eveneens
vele malen wereldkampioen, tot
Engelsen genaturaliseerd zijn.
Hoe komt het, dat tafeltennis
zich in zo'n grote populariteit ver
heugt? Men kan het beoefenen uit
drie oogpunten, nl. als zuivere ont
spanning. als sport of als training
voor andere sporten. Over tafel
tennis als zuivere ontspanning of
„ping-pong" willen wij het hier
niet hebben: omdat men, wil men
tot een volledig waarderen van 't
pingpongen komen, moet trachten
èn in materiaal èn in spelregels cc
tafeltennissport zo veel mogelijk
te benaderen. Anders ontaardt het
spel in „balletjes rapen".
Tafeltennis als sport stelt, ver-*
geleken bij andere sporten, slechts
geringe eisen aan ruimte cn mate
riaal.
OOK als training voor andere
sporten is tafeltennis zeer ge
schikt. Het stelt door zijn grote
snelheid hoge eisen aan concentra
tie cn reactievermogen, twee fac
toren. die voor elke sport van het
grootste belang zijn. Verscheidene
sportverenigingen betrekken daar
om tafeltennis in hun regelmatige
training. In Amersfoort wordt het
Sport binnen onze
landsgrenzen
o.a. door de tennisverenigingen
ALTA en TEVO tijdens de winter
maanden beoefend.
Als wedstrijdsport wordt tafel
tennis in Amersfoort o.a. gespeeld
door „Over 't Net" cn in Soest
door de vereniging „Soest".
Verder zijn er nog talrijke be
drijfsverenigingen in Amersfoort,
waarvan „Van der Meiden" cn
„Noack" in de NTTB-competilie
uitkomen. Ook de in Amersfoort
en omstreken gelegerde militairen
spelen tafeltennis en uit vertegen
woordigers van hen, van dc be
dril fsfederatie en van „Over 't
Net" wordt thans een overkoepe
lend tafeltennis-comité opgericht
Zodoende wordt een intensiever
contact bereikt, dat de tafeltennis
sport zeker ten goede zal komen.
Reeds heeft Amersfoort een goede
naam op tafeltennisgcbicd; niet zo
zeer door het aantal beoefenaars,
want dat is in verhouding met an
dere plaatsen nog klein, maar o.a.
door het jaarlijkse grote tournool
van „Over 't Net" cn door uitwis
seling met andere steden, o a.
Rotherham en Middelburg, die
Amersfoorts sterkste tafeltennis
sers in wijdere kring bekend heb
ben gemaakt. Regelmatig komen
Amersfoortse spelers in 't Utrecht
se provinciale team uit.
TENSLOTTE iets over de spel
regels. Men moet dc bal zo
slaan, dat hij op de tafelhelft van
de tegenstander stuit. Een uitzon
dering is slechts de service, dio
eerst één keer op de eigen spccl-
helft en dan pas op die van de
tegenstander moet stuiten. Een bal
moet één maal, maar ook niet va
ker, stuiten voor men hem terug
slaat; volleyen is dus verboden.
Iedere fout, dat is dus b.v. als men
de bal out, d.i. over de tafel, of in
het net slaat: of hem terugslaat,
nadat hij nog helemaal niet of va
ker dan één keer de eigen spccl-
helft heeft geraakt, geeft een punt
aan de tegenstander. Men serveert
vijf keer achter elkaar, dan dc te
genstander vijf keer, enz. Wie het
eerst 21 punten heeft behaald,
heeft de game gewonnen; het pun
ten verschil moet echter minstens
twee zijn, dus uilslagen als 22-20
of 26-24 zijn mogelijk. Wie twee
games gewonnen heeft, heeft te
vens de wedstrijd gewonnen.
Wij zeiden reeds dat tafeltennis
een zeer snelle sport is. Iedereen,
die wel eens een partijtje gespeeld
heeft, zal dat kunnen beamen.
Tafeltennissen houdt het lichaam
fit, doordat men de meest onmoge
lijke sprongen probeert te maken.
Alle beenspieren komen in actie.
Tafeltennis wordt ook gespeeld
door partijen, die uit twee spelers
bestaan: de zogenaamde dubbels.
Wanneer U een dubbel ziet spelen,
zult U zien, dat tafeltennis snel
denken en snel handelen vereist
en aankweekt, dat men het hoofd
koel houdt in moeilijke situaties.
Een zeer nuttige sport dus!
Sonsbeek lustoord van
beeldhouwkunst
Men heeft de herdenking van het
30-jarig bestaan van de Ned. Becld-
houwerskring in de zomer van het
volgende jaar aangegrepen om een
grote tentoonstelling te organiseren.
In de maanden Juli en Augustus
van 1949 zal het park Sonsbeek in
Arnhem herschapen zijn in een
lustoord, waar, door een speciale
tuin-architectuur, een ideale omge
ving zal worden geschapen voor
monumentale werken van Europese
beeldhouwkunst.
De beroemde groep van Rodin „de
burgers van Calais" zal naar alle
waarschijnlijkheid op deze tentoon
stelling te zien zijn. De gedachten
van de organisatoren zijn uitgegaan
naar bekende beeldhouwers als Ep
stein. Moore ?n andere vooraan
staande Europese kunstenaars.
Onder de beproefde leiding van
bekende tuinarchitecten zal Sons
beek een totale metamorphose on
dergaan.
Er komt een complete werkplaats
op het terrein, waardoor het pu
bliek zal rien hoe de beeldhouwer
werkt. In overdekte pergola's zullen
aparte afdelingen gewijd zijn aan
de klein-plasttek Zeer belangrijk
is ook, naar verwacht wordt, de in
zending van oorlogsmonumenten,
ontworpen door Ned. kunstenaars.
Het idee voor deze tentoonstelling
is afkomstig van de heer j. Vet, di
recteur van de Arnhemse V.V.V.,
die contact zocht met Gerard Tem-
me. secr. Werkgemeenschap van
Arnhemse Kunstenaars (W.A.K.).
