Smijten met geld
De Mode in Amerika
J
Binnenkort 2 manen
aan onze hemel?
De UNESCO als melkkoe of
de strijkstok van het idealisme
■Lezers
schrijven ons,
Winkelsluiting
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB: Het geheim van de tunnel
Fanny en Slijkhuis
naar Amerika
Craaat rüjïts
(rw&n
Kerknieuws
Uit de boekenmolen
„Begeerte heeft
ons aangeraakt"
NESE
PAPEGAAI
Radio-programma
Donderdag 11 November 1948
3
V\JIJ zijn bang, dat de crganisa-
v v tie, welke in de wandeling
bekend staat als de Unesco, voor
de meesten onzer lezers weinig
meer is dan een naam. Zo zij al
weten, dat de letters van deze naam
staan voor United Nations Educa
tional Social Cultural Organization
en daarbij een vage voorstelling
hebben van wat de betekenis en de
bedoeling van deze speciale onder
organisatie der Verenigde Naties is,
dan zal hun kennis van deze mate
rie hiermee vermoedelijk ook wel
ophouden. Tenzij ze zich herinne
ren, dat er in Augustus van dit jaar
een groot congres onder auspiciën
van de Unesco in Utrecht gehou
den is, waarvan "zij de verslagen
regelmatig in onze krant hebben
kunnen lezen. Maar of zelfs dit
congres in staat is geweest onze le
zers in het* algemeen een duidelij
ker voorstelling te geven van de
in beginsel zeer belangrijke
taak, die de Unesco gesteld is, dat
wagen wij, gezien het speciale ka
rakter van de daar aan de orde ge
stelde onderwerpen, eerlijk gezegd,
te betwijfelen.
Na deze inleiding verwacht men
wellicht, dat het onze bedoeling
met dit artikel is om deze lacune
in de kennis van onze lezers aan te
vullen. Dit is echter niet het geval.
Wij gaan het zelfs niet hebben over
het grote jaarlijkse Congres van de
Unesco, dat dezer dagen in Beiroet
bijeenkomt en waarschijnlijk wel
weer, zoals dat van het vorig jaar
in Mexico City, een maand zal du
ren en waar natuurlijk ook een
Nederlandse delegatie aan deel
neemt.
Ï~")E aanleiding tot dit artikel is
-1-7 een andere. De laatste dagen
kregen wij twee beschouwingen
van Engelse zijde onder ogen, waar
in zeer scherpe critiek geoefend
werd op de Unesco. Wij oordeelden
deze critiek zo gefundeerd, dat wij
meenden goed te doen haar ook in
Nederland, dat er als eveneens lid
van de Unesco even groot belang
bij heeft als Engeland, in wijdere
kring bekend te maken.
De National News Letter nos.
641/642 onder redactie van com
mander Stephen King Hall stelt
vast op grond van het officiële ver
slag, dat van het vorige Congres
van de Unesco in Mexico-City is
uitgebracht, dat de financiën van
deze internationale organisatie tot
eind 1946 toe één grote janboel zijn
geweest. De subcommissie, die met
de controle hiervan belast was,
heeft bovendien te horen gekregen,
dat een onbetrouwbare cassier de
liefelijke som van 1.173.339 francs
heeft weten te verduisteren en dat
het niet te verwachten was, dat de
Unesco hiervan ooit een cent zou
terugzien. Wanneer dezelfde News
Letter dan vervolgens heeft gecon
stateerd, dat de passages in het of
ficiële verslag, die over het boven
staande handelen, niet zijn opge
nomen in het Witboek, dat de En
gelse regering over dit congres
heeft uitgegeven, dan gaat dit ons,
Nederlanders, niet rechtstreeks aan,
al zou het ons wel aangenaam zijn
om te weten, of onze Kamerleden,
die over de betaling van de Neder
landse contributie aan de Unesco
te beslissen hebben, tenminste op
de hoogte zijn van wat er in 1947 is
gebleken.
MAAR van veel directer be
lang voor de toekomst van
de Unesco en voor het lidmaat
schap van Nederland hiervan is
het volgende. Zowel de hierboven
genoemde News Letter als een
hoofdartikel in de Manchester
Guardian van Maandag 8 Novem
ber verwijten de Unesco (wij vat
ten voor het gemak samen):
le. Dat er met geld gesmet:n
wordt, dat er op een budget van
totaal 1.920.000 per jaar bijna
Geachte Redactie.
Uw blad van heden publiceert de
resultaten van een opinieonderzoek
dat door het Engelse blad de „Daily
Express" onder zijn lezers is ,ge-
houden over het voor en tegen van
winkelsluiting op Zaterdagmiddag.
Ik moge onder Üw aandacht
brengen, dat
1) De „Daily Express" een zgn.
richtingblad is, een conservatieve
krant, welks lezers ook al zijn
er blijkens de uitslag socialisten en
liberalen onder toch moeilijk als
vertegenwoordigers van ,de' Engel
se publieke opinie kunnen worden
beschouwd;
2) het vertrouwen in opinie
onderzoeken in het algemeen sterk
gedevalueerd is sinds de débócle
van de heer Gallup bij de Ameri
kaanse presidentsverkiezingen;
3) als de Nederlandse regering
bü haar voornemen blijft, de win
kels op Zaterdagmiddag open te
houden, een niet onaanzienlijk deel
van de bevolking, namelijk allen
die tot het winkelpersoneel beho
ren, nooit van een .weekend' kun
nen genieten. Een algemene win
kelsluiting op Dinsdagmiddag zou
het aantal vrije uren misschien wel
op peil brengen, maar het zou een
onvoldoende compensatie zijn.
Utrecht, 10 Nov. A. W.
Ander geluid
Geachte Redactie,
Waarom dringen de Midden
standsorganisaties bij de Regering
aan op Zaterdagmiddagsluiting van
winkels? Het is zeker minder aan
genaam als men moet werken ter
wijl andere mensen vrij zijn, maar
is dat niet een onafwijsbare conse
quentie van het beroep of vak, dat
men nu eenmaal gekozen heeft? Ik
werk bij de Spoorwegen en ik doe
mijn werk met plezier, al brengt
het met zich mee, dat ik soms ook
op Zaterdagmiddag, Zondag of
's nachts dienst moet doen. Ik
meen dat men door werken de ge
meenschap moet dienen. Een troost
is, dat ik mijn ongeregelde diensten
gemeen heb met velen van mijn
collega's en bijvoorbeeld ook met
doktoren.
Uw abonné v. G.
600.000 wordt uitgegeven aan
bureaukosten, salarissen, uitgaven
voor congressen e.d., en wat
hier mee samenhangt dat er een
heleboel lieden zijn, die de Unesco,
om het nu ma-r eens platweg te
zeggen, als hun particuliere melk
koetje gebruiken.
2e. Dat het program van de
Unesco zo waanzinnig overladen is
en zulke zonderlinge voornemens
bevat, dat men zich afvraagt, of de
Unesco eigenlijk de vergaarbak is
zowel van alle halfzachte idealisti
sche dilettanten als van de kei
harde „profiteurs", wier baantjes
verband houden met de grootte en
do hoeveelheid der projecten. En
dan te bedenken, dat dit alles moet
worden bekostigd uit 1.300.000
per jaar!
Ziehier zeer in het kort, wat de
National News Letter en de Man
chester Guardian tegen de Unesco
in te brengen hebben. Wij voelen
ons op dit ogenblik niet in staat
om een eigen oordeel in deze ma
terie uit te spreken, daar wij nier
voor niet voldoende gedocumer-
teerd zijn. Maar wij weten, dat de
beide Engelse publicaties, die de
inhoud vormen van ons artikel,
zeer serieus zijn en dat de een en
en de ander zich niet aan licht
vaardige. op sensatie gerichte of
schandalen opdelvende beschou
wingen te buiten gaat.
Ligt het niet op de weg van onze
Kamerleden om van deze materie
studie te maken en deze zaak bij
de behandeling van de begroting
eens ter sprake te brengen, zo zij
daar aanleiding toe vinden? En is
het niet zaak, dat onze delegatie
naar het Congres van de Unesco
te Beiroet instructies krijgt om
extra waakzaam te zijn? Het be
ginsel van de Unesco is te belang
rijk dan dat het gevaar mag lopen
door eigen belang, dilettantisme en
fraseologie in de verwerkelijking
ervan te mislukken.
Subsidie politiek en
loonbijslag
Het standpunt van de Ned.
Vereniging van Spoor- en
T ramwegpersoneel
Ter behandeling van een aantal actu
ele vraagstukken hield Dinsdag de Ne
derlandse Vereniging van Spoor- en
Tramwegpersoneel een bijzondere func-
tlonarissenconferentie. Naast een aantal
urgente personeelsvraagstukken stond
de kwestie van de subsidiepolitiek en
de loonbijslag op de agenda.
Het laatste punt werd uitvoerig be
handeld door de bestuurder van het
N.V.V.. de heer Vermeulen. De2C gaf
dc aanwezigen een beeld van de eco
nomische situatie \an het land en van
de bemoeiingen der vakbeweging In
verband met haar verlangen dc gevol
gen van dc recente regeringsmaatrege
len ter verlaging van de levensmidde
lensubsidies n:ct ten laste van de werk-
nemers te brengen
De conferentie onderschreef algemeen
het door het N V V. gevoerde en verder
te voeren beleid.
Kamer is teleurgesteld
over de UNO
Verscheidene Tweede Kamer-leden
blijken volgens het voorlopig verslag
over Buitenlandse Zaken teleurgesteld
over de ontwikkeling van de UNO ZIJ
zien meer heil ln het scheppen van
regionale federaties binnen UNO-vcr-
band en daarom vragen zij de regering,
wat deze heeft gedaan om de Ideeën
uit de moties Van der Goes van Naters-
Serrarcns (waarin de Kamer zich uit
sprak voor een federale structuur) le
verwerkelijken.
..Is er nog wel reden," zo vragen an
dere leden. ..om de verplichting tot we
derzijdse militaire hulp te beperken tot
Europa? Wat gaat er gebeuren als er
een aanval komt op een ander kwets
baar punt?"
Met welke landen heeft Nederland
een militaire overeenkomst gesloten,
luidt een andere vraag. Vele leden ma
ken er bij voorbaat bezwaar tegen dat
Spanje ingeschakeld zou worden ln de
Wcst-Europese Unie.
De Duitsers roofden uit ons land gro
te hoeveelheden goud. Later trans
porteerden zii dat naar Zwitserland.
..Komt er nog eens wat van terug?"
informeren verscheidene Tweede Ka
merleden.
Verder vragen vele leden, aan welke
voorwaarden de nieuwe staat Israel
moet voldoen om door onze regering
erkend te worden.
Van 12 Nov. tot 12 Dec. wordt
in het Sted. Museum te Amsterdam
een tentoonstelling gehouden van
Nederlands nieuwe Kerken
7. Larry gaat Rob voor
naar het ruime dekhuis
en vraagt hem dan even
te wachten. Hij klopt op
de deur van de hut,
waar de eigenaar van de
„Astra" zich heeft geïn
stalleerd met zijn secre
taresse, Mona. „Goeden-
morgen, mr. Harries",
zegt Larry, „ik heb goed
nieuws voor u: we heb
ben een nieuwe stuur
man!" „En wat is het
voor een vent?" vraagt
Harries wantrouwend:
„als-ie weer zo loslippig
is als zijn voorganger,
kunnen we hem beter niet nemen, want dat
geeft zo'n last, als je 'm kwijt wilt raken."
Larry vertelt wie Rob is: een voortreffelijk
zeeman en zo gesloten als een bus. „Boven
dien", voegt hij er aan toe, „hij zit volko
men aan de grond en heeft enorme schulden.
Hij heeft deze baan nodig en ik zal er wel ben samen nog een rekening te vereffenen en
voor zorgen, dat hij geen gekke dingen uit
haalt." „Ja, ja", zegt Harries, „maar kunnen
we te zijner tijd ook weer gemakkelijk van
hem af komen?" „Laat dat maar aan mij over,
meneer Harries", antwoordt Larry, „we heb-
als ik m'n kans schoon zie..." Hij hoeft er
niets aan toe te voegen: Larry en Harries
begrijpen elkaar wel.
Verschillende Europese athleten
werden door de Amerikaanse Ama
teur Athletic Union uitgenodigd
aan de ïndoor-wedstrijden tussen
29 Januari en 6 Februari deel te
nemen. Tot de^e athleten behoren
ook Fanny Blankers-Koen en Wim
Slijkhuis.
Het echtpaar Blankers-Koen en
Wim Slijkhuis zullen vermoedelijk
od 6 Januari per boot vertrekken.
De eerste wedstrijd zal op 29 Jan.
te New York worden gehouden, zo
dat onze athleten enige tijd zullen
hebben om te acclimatiseren voor
dat hun krachten op de proef wor
den gestold.
De overige Europese athleten,
die door dc Amateur Athletic
Union zijn uitgenodigd, zijn de Belg
Gaston Relff, Hansennc (Frank
rijk), Zatopek (Tsjechoslowakije),
Ahlden en Bengtsson (Zweden).
De nieuwe betonnen brug te Viene bij Delden over de zijtak van het
Twentekanaal naar Almelo, zal deze week voor het verkeer worden
opengesteld. Deze brug met een breedte van 14 meter, ligt in de grote
verkeersweg ZutfenHengelo.
Schulte-Boeyen op de
tweede plaats
Na de sprlntwedstrljden van Woens
dagavond 22 uur was de stand van de
Zesdaagse te Brussel: 1 Kint—van
Steenbergen 54 punten, 2 Schulte-
Boeyen 11 punten, op een ronde: 3 La-
pebieSeres 32 punten, op twee ron
den; 4 Bruncel—dc Kuysschcr 59 pun
ten. 5 NaeyeOckers 34 punten, 6
AdriaenssensBruyland 33 punten, 7
Mollir.A. Hendrickx 26 punten. Dc
overige koppels waren drie of meer
ronden achter
Lamberechts speelt
niet tegen Nederland
In verband met een blessure ls het
uitgesloten dat de bekende Belgische
buitenspeler Lcmberochts op 21 Nov te
Antwerpen met het Belgische elftal
tegen Nederland meespeelt.
De internationale ontmoeting En
gelandWales, die Woensdagmid
dag op het Aston Villa-terrein te
Birmingham werd gespeeld, is ge
ëindigd in een 10 overwinning
voor Engeland. Deze stand was
reeds ln de eerste helft verkregen.
HOE eenvoudig de mode dit sei
zoen is, zien we weer aan dit rs
mantelpakje van fijne beige wol-
len stof. De Amerikaanse vrouw is
teruggekomen van de ronde of af
hangende schouders en draagt de
schouders weer fier met vullingen.
O, die snoezige hoedjes van deze
herfst! Ze zijn meestal rond, wor
den uit het gezicht gedragen, met
vaak een opgewipt randje van vo
ren. De keelbanden zijn er weer
bijna helemaal uit, wel zien we
nog veel voiles losjes om de kin
gebonden. Verder kleine nauw-
aansluitende toques met een bosje
veren aan een kant, of puntige
hoeden met ronde rand en een heel
lange veer parmantig er bovenop.
Er is in Amerika een neiging om
dc garderobe samen te stellen uit
één mantelpak, één jurk, telkens
weer met andere jasjes capes, pe
lerines te completeren. Wij zagen
ergens een grijswollen jurk: aan
geknipte, heel korte mouwen, diep
uitgesneden punthals, wijde rok.
Met een glinsterende ceintuur en
dito halssieraad was dit een chique
middagcreatie, met een zwarte,
hooggesloten jumper erin en een
zwart leren ceintuur werd het een
eenvoudig warm complet voor in
huis.
Wij kunnen ons meestal geen
uitbundige bontgarnering veroor
loven, het bont is hier te duur,
maar jammer is het wel, wanneer
wc denken aan een wijde cape met
rand en mofje van dezelfde bont-
soort, waarbij dan nog aan het
hoedje een paar bonten balletjes
zijn gezet.
Heel typisch zijn de „enkelvrije"
avondjaponnen, met blote rug en
schouderbandjes, waarover heen
een klein jasje of een bolerootje
gedragen wordt, dat het toiletje
weer geschikt maakt voor de mid
dag. Erg practisch voor een feestje
of een dineetje, waar later op de
avond wordt gedanst.
Fantastisch experiment
in Engeland
De aarde krijgt er binnen afzien
bare tijd een tweede maan bij, als
verwezenlijkt wordt wat op het
ogenblik in blauwdrukken van En
gelse ingenieurs is vastgelegd. Zij
zijn van plan. een onbewoond
„livchtruim-station" te plaatsen op
een hoogte van ruim 35.000 km. bo
ven de aarde. Het station zou moe
ten dienst doen als observatiepost
voor het waarnemen van grote ont
ploffingen Alle explosies van enig
belang (bijvoorbeeld van atoom
bommen) die op aarde plaats heb
ben, zouden op deze manier kunnen
worden waargenomen door drie van
deze posten.
Het grote gevaarte heeft de vorm
van een schijf een echte vliegen
de schotel dus het wordt zeventig
meter in doorsnee en weegt (op de
grond) tweeduizend ton. Maar op
de plaats waar het dienst moet doen
is het gewichtloos, doordat de aan
trekkingskracht van de aarde daar
zo gering is geworden dat de schijf
niet kan „vallen": zij zal, als een
nieuwe satelliet, om onze planeet
blijven ronddraaien, mits men haar
een snelheid kan geven van 9100
km. per uur. O
In het midden ervan bevindt zich
een grote spiegel, waarin men door
telescopen alles zou kunnen zien,
wat er „achter" de horizon gebeurt.
Men overweegt, het gevaarte in
Engeland te fabriceren en de delen
dan stuk voor stuk naar „boven" te
CUSTARD
a i z e n a
brengen, waar zij zolang worden
„opgeslagen" in het luchtruim. Als
men de delen maar de vereiste snel
heid geeft, vallen zij niet, maar blij
ven rondom de aarde cirkelen. Ge
steld dat iemand zich met een raket
tot op deze hoogte zou begeven en
daar plotseling uit zijn raket zou
stappen, hij zou niet met een reu-
zensmak naar beneden vallen, maar
vrij van de aantrekkingskracht der
aarde, naast zijn vervoermiddel blij
ven zweven, rondom de aarde.
Stilstaande aarde
De technici, over wie het hier
gaat. hebben de hoogte van 35 000
km uitgekozen omdat hier het voor
werp een snelheid zou hebben die
gelijk is aan de omwentelingssnel
heid van de aarde. Mensen, die zich
op de obstervatiepost zouden bevin
den. zouden dus de aarde zien stil
staan. Iemand zou op die hoogte en
met die snelheid zich voortbewe
gend, de zwaarste balk kunnen op
tillen. Hamers en schroevendraaiers
zou men kunnen neerleggen op
niets, omdat zij eenvoudig zouden
weigeren te vallen. Energie, aan de
zonnestralen ontleend, zou moeten
worden aangewend om de schijf om
haar middelpunt te doen draaien en
om een kunstmatige zwaartekracht
te produceren zonder welke de
mannen, die het station bevolkten,
zouden zweven in de langs chemi
sche weg bereide lucht. De vliegen
de schotels zouden voorts te ge
bruiken zijn voor nauwkeurige
weervoorspelling, als relav-station
voor een televisieverspreiding, die
de gehele aardbol zou kunnen om
vatten. en voor wetenschappelijke
en sterrenkundige waarnemingen.
Fantasie, Jules Verne te dol? We
lazen het deze week in de Daily
Express en er stond bij, dat het plan
zou worden voorgelegd aan de Inter
planetary Society in Londen. Als
we du.s iets bezijden de waarheid,
de volledige waarheid en niets dan
de waarheid zijn, wel, dan zijn we
het in commissie
Expositie in Paleis
op de Dam verlengd
De overweldigende belangstelling,
welke blijkt te bestaan voor de ten
toonstelling van geschenken aan
Koningin Wllhelmina, gezonden op
de dag van haar 50-jarige regering.
Is oorzaak, dat de expositie van
deze geschenken, die op het ogen
blik in het koninklijk paleis op de
Dam te Amsterdam wordt gehou
den, zal worden verlengd tot en
met Zaterdag 27 November.
Tengevolge van de zware mist zijn
op het station van Garenne Colombes
nabij Parijs twee passagierstrelnen op
elkaar ingereden, waardoor verschei
dene wagons over elkaar schoven. Der
tig gewonden zijn naar ziekenhuizen
overgebracht.
Amsterdamse studenten
musici naar Parijs
Koor en orkest van het studen-
tenmuziekcontact der A.S.V.A. zijn
voor de tweede maal uitgenodigd
ln Parijs op te treden. Onder lei
ding van de heer J. Moolenijzer
zullen zij op 6 December in de aula
van de Sorbonne de Kroningsmis
van Mozart uitvoeren. Deze uitvoe
ring, die georganiseerd wordt door
de Franse regering, zal. naar ver
wacht wordt, worden bijgewoond
door de president der Fraase repu
bliek, Vincent Aurioi.
Bloembollen naar
Engeland
Het komt veelvuldig voor. dat Ne
derlanders bloembollen meenemen, of
ze als geschenk op eigen gelegenheid
verzenden naar Engeland. De Engelse
douane zal dergelijke zendingen bij
aankomst in Engeland in beslag nemen
en vernietigen. Men kan zich deze te
leurstelling besparen door dc voorge
schreven weg te volgen. Wanneer men
zijn vrienden of relaties in Engeland
wil verrassen met een geschenkzending
bloembollen dan dient men deze zen
ding te laten verzorgen door erkendo
exporteurs. Alleen z ij kunnen hier
voor een uitvoermachtiging krijgen. Bo
vendien eist de Engelse douane bij In
voer een gezondheidscertificaat, afge
geven door de plantenzlcktenkundlge
dienst. De erkende exporteurs zorgen
tevens voor het verkrijgen van een
dergelijk certificaat voor de te verzen-
i den bollen.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Haatten J. G. Abbringh
te Benschop: te Leerdam J. W. dc
Bruljn te Sprang; te Nlcuw-Loosdrccht
N. Kooreman te Scherpcnlsse; te Olde-
.markt (toez.) D. Grocneboer. cand. cn
hulppred. tc Leeuwarden; te Veen J.
Bakker te Vccncndaal.
Aangenomen- naar Drogeham A. H.
Weenlnk. cand. cn hulppred. te Wecsp;
de benoeming tot Zcndlngspred. (voor
Nicuw-Guinca) G. J. Klal te Valken
burg.
Bedankt- voor Gaast en Ferwoude A.
H. Weenlnk, cand. cn hulppred. tc
Wccsp: voor Goudcrak J. Lekkerkcrk tc
Wcstbrook; voor Ridderkerk (4c pred.
pl J. dc Lange te Nunspeet; voor
Wijngaarden J. Boczer te Eethcn en
Drongelcn; voor Jourc J. C. Wisse tc
Nleuwe-Pekela; voor H I. Ambacht
H. Engelsma te Vollenhove.
Beroepbaarstclllngds. J. Schuur-
mans. Oranjestraat 34 a te Groningen.
Ind. pred. met verlof hier ter lande, is
beroepbaar in de Ned Herv. Kerk.
Gcref. Kerken
Beroepen tc 's-Gravendcel B. A. v.
Lummel, legerpred. te Katwijk a. d.
Rijn tc 's-Gravcnmoer A. C. Schcrpe-
nissc. cand. tc Klundert; tc Molenaars
graaf-Brandwijk A. C. Scherpcnlsse,
cand. te Klundert.
Benoemd; als lerend Ouderling tc
Nicuwcrkerk (Z.) dhr A. Vrcugdcnhll
te Rotterdam.
Bedankt; voor dc Glind P. Uidam te
Holysloot-Zunderdorp voor Rijsoord W.
Schouten te Zuilen; voor Appingedam
H. Veldkamp tc Middelburg.
Geref. Kerken onderh. art. 31 K O.
Beroepen; te Bedum G. Spijkerk
te Urk.
Chr. Gercf. Kerken
Bedankt: voor Ouderkerk a. d. Amstel
G. Rijksen te Middelburg.
Ver. van VrIJz. Hervormden
Benoemd: tot voorganger tc Haren A.
Kalis L.Czn., voorganger te Maasdijk.
Wij aarzelen niet „Begeerte
heeft ons aangeraakt van de
Amerikaanse schrijver H o w a r d
Fast het eerste werk van zl.ln hand.
dat in een Ncderlandso vertaling ver
scheen (van mevrouw R. Wlesslng—dc
Sterke bij dc Republiek der Letteren in
Amsterdam) één dor aangrijpendste
romans tc noemen, die v.'U ooit hebben
gelezen. Aangrijpend door zUn ondcr-
werp de strijd om de geestelijke cn
maat schappelijke vrijheid, die dc neger*
cn dc nrmc blanken na de Amerikaanse
burgeroorlog ln de zestiger jaren van
de vorige eeuw moesten Voeren (en die
zij verlorenI) cn door zijn grote «o-
berheid. De auteur heeft cr angstvallig
voor gewaakt zijn stijl „mooi" tc maken,
waardoor de aandacht van zijn lezers
afgetrokken zou kunnen worden van
de ontzettende tragedie, dlc hij be
schrijft. Primair in zijn werk 1» de
uitbeelding van het grootse, naïcvo
Idealisme, waarmee dc pas van hun
slavenjuk bevrijde negers cn de uit htm
sociale kluisters los geworstelde vcr-
pauverde blanken hun nieuwe, demo
cratische gemeenschap wilden opbou
wen. Daarnaast dc schets van Ku Klux
Klan, die de meeste vunze maatschap
pelijke elementen tot zich trok om do
nieuwe gemeenschap te verwoesten.
Do vroegere schatrijke slavenhouders
willen kost wat kost hun machtspositie
heroveren Dc Ku Klux Klan Illegaal
en geheimzinnig ontstaat. Is het al
leen rassenhaat, die deze mensen be
zielt? Fast toont overtuigend aan- be
slist niet! Gelijk ook \vU weten, dat do
Jodenhaat der natlonanl-soelallsten niet
uitsluitend is te verklaren uit rassen-
afkeer. Hier spelen en speelden econo
mische motieven een grote rol. onge
twijfeld vermengd met uiterst primitieve
hartstochten. Maar primair Is In de Zui
delijke staten wel het verlies van ka
pitaal grond, hulzen, landerijen en de
ontelbare rechteloze, willoze menselijke
werktuigen cn machtspositie. Geen
middel tot herovering daarvan versma
den zij. die aan de Ku-Klux-KIan-
touwtjos trekken: corruptie, glulpcrigo
kuiperij, verscholen achter schijnheilige
vriendschap, sabotage, vervalsing, vcr-
lcugendc verdachtmaking, ophitsing,
geweld.
Wie dit boek leest vraagt zich af: la
dit allemaal echt gebeurd of zijn bet
slechts fantasieën van do auteur?
Howard Fast verzekert ons, dat allo
gegevens, waarop dit verhaal berust,
volkomen authentiek zijn. Een groot
deel der zwarte cn blanke mensen, dlc
ln deze roman voorkomen, hebben echt
geleefd, zelfs hun namen zijn ln de
meeste gevallen niet gefingeerd. Deze
tragedie ls dan wel één der donkerste
vlekken op het kleed van dc natie, die
zich bij uitstek vrijheidslievend noemt.
En als het ncgerproblc.em ln Amerika
nu maar geheel tot het verleden zou
behpren.
EEN CHARUE CHAN-MYSTERIE
No. 113.
Chan grijnsde. „Vergeef mij, als
ik lichte verbetering aanbreng. Op
kort geleden morgen bij dageraad,
heb ik zeer druk werk gehad deze
prachtige verzameling ouderwetse
wapenen te ontladen. Lange, stof
fige karwei, maar ik ben blij het
gedaan zijn." Hij wendde zich plot
seling tot de grote man naast hem.
„Handen omhoog, Delaney," riep hij
„Delaney?" herhaalde de com
missaris.
„Ontegenzeggelijk." antwoordde
Chan. „U hebt de waarde van mijn
toespraak in twijfel getrokken, te
genover het woord van P. J. Mad
den. Verheugd u te zeggen, dat de
ze toestand niet is voorgekomen.
Dit is niet P. J- Madden. Zijn naam
is Jerry Delaney."
Bob Eden was stil binnen geko
men door de patiodeur. „Mooi
werk, Charlie," zei hij. „Je bent er
achter. Maar. hoe ter wereld heb
je dat gesnapt?"
„Niet lang geleden," antwoordde
Chan, „schiet ik revolver uit zijn
greep. Merk op. verband om zijn
Amsterdamse ontvangt
Franse literaire prijs
Lucie Marchal uit Amsterdam,
echtgenote van de geneesheer-di
recteur van het Wilhelmina-Gast-
huis, dr. W F. Veldhuyzen, behoort
tot de drie uitverkorenen, aan wie
de „Grand Prix du roman francais"
is toegekend. Zij dong mee naar een
door het weekblad „Les nouvelles
litteraires" in Parijs uitgeschreven
prijsvraag naar de beste onuitgege
ven Franse roman. Er waren 510
manuscripten binnengekomen. Me
vrouw Veldhuyzcn's bekroonde
boek is haar eerste roman. Zij heeft
zich tot nu toe in hoofdzaak gewijd
aan toneelstukken, maar zal nu de
roman laten vóórgaan.
„Zeker, meneer Madden," stemde
de commissaris toe.
Toen hij naar voren kwam, hield
Chan hem tegen. „Eén minuut. U
hebt parelsnoer
„O ja goed zo." antwoordde
Cox. Hij gaf Chan do paarlen, cn
deze legde ze in Madden's hand.
„Ten volle bewust, dat u ze in New
York wilde hebben," merkte hij op,
„maar u zult grote vriendelijkheid
plegen, ze hier in ontvangst te ne
men. Ik heb ze gedragen tot bui
tenste grens van hedendaagse uit
houdingsvermogen. Kwitantie wan
neer het u schikt. Dank u."
Madden glimlachte. „Best. ik
neem ze aan." Hij stak het snoer in
zijn zak. „U bent zeker meneer
Chan? Bob Eden heeft me onder
weg over u gesproken. Ik ben heel
blij. dat u hier geweest bent."
„Gelukkig u te dienen." boog
Chan.
De commissaris draaide zich om.
„Ziezo, meneer. De aanklacht is
zeker poging tot diefstal
„En nog heel wat meer," voegde
Madden er bij, „waaronder ook po
ging tot moord met voorbedachten
rade."
Hij wees op zijn verbonden arm.
„Ik zal u alles zo vlug mogelijk
vertellen, maar ga er bij zitten" Hij
.lk ben
gezicht was bleek onder een baard
groei van tien dagen. Maar hij
dwong eerbied af door zijn houding;
hij stond daar, als een toren van
graniet, al was zijn grijze pak nu
lelijk gehavend. Somber keek hij
Delaney aan.
„Nu, Jerry," zei hij, „je bent goed
in je rol. Maar dat hebben ze me
altijd gezegd de lui. die je bij
Mc Guirc ontmoet hebben. Ja
werkelijk heel goed. Zoals je daar
staat in mijn huis, met mijn kleren
aan, lijk je meer op me dan ik zelf."
HOOFDSTUK XXII
De weg naar Eldorado.
De man bij de deur kwam verder
de kamer in, en keek nieuwsgierig
rond. Zijn oog viel op Thorn
„Zo. Martin," zei hij, „ik heb je
gewaarschuwd, dat het niet lukken
zou. Wie van de heren is de com
missaris?"
Cox kwam naar voren. „Ik, me
neer. U bent zeker P. J. Madden?"
Madden knikte. „Ik geloof het
wel, ik heb het altijd gedacht. We
telefoneerden om de politie op een
ranch aan de weg. en er werd ons
gezegd, dat u hier was. We hebben
dus nog iemand voor uw verzame-
ling meegebracht." Hij wees op de „ln„naar 2lJn schrijftafel. Ik ben
deur. waardoor nu Holley binnen "f 2wak Cl ik heb het niet best
kwam; hij had Slappe Flip vast aan
een arm. Maydorf's handen waren
Hedenavond
HILVERSUM I: 19.— de ring van Rt-
co. 1910 avondschool; 19.45 rog. ultz.;
20— nieuws; 20.05 echo van dc dag:
20.15 kamerorkest; 21 ultimatum: 22.15
muslcorda; 22.45 pijlers van Nccrlands
welvaart; 23.nieuws; 23 15 24.—
walsmelodieën.
HILVERSUM II: 19 nieuws; 19.15 Le
ger dos Hells; 19.30 actueel geluld; 19.43
Ned. organisten spelen eigen werken:
20— nieuws; 20.05 prog, prol.: 20.15
preclosa; 21.30 familie-competitie; 22
gram. muziek; 22.05 de vaart der vol
ken; 22.25 liederen uit Valerius Ned.
gedcnckclanck; 22.45 avondoverdcnklng;
23.— nieuws: 23.15 24.Russisch con
cert.
Morgen
HILVERSUM I- 7 00 Nieuws: 7.15
Ochtendgymnastiek: 7.30 Gr. platen:
8 00 Nieuws; 8.18 Operette-selecties; 8 50
Voor dc vrouw: 9.00 Kamcrmujiek-pro-
gramma; 10.00 Morgenwijding: 10.20
Londens theaterorkest; 10.30 Voor de
vrouw; 1045 Pablo Casals; 11.15 Licht
Orkestconcert; 12 00 Van Wood-kwar-
tot; 12.30 Wccrprantjc; 12 33 Sport cn
prognose 12 45 Gram muziek; 1300
Nieuws; 13.15 Mededelingen; 13 20 John
Rcnova; 13 50 Edith Plaf; 14 00 Kook
kunst: 14.20 Pierre Palla; 15 00 Ons volk
In zijn dichters; 15.20 Middagconcert;
16.00 Richard Tauber en Jcannottc Mac
Donald; 16.30 Tussen twaalf en zestien:
17.00 Altviool; 17.20 Wil cn de muziek;
18.00 Nieuws; 18.15 Felicitaties; 18.30
Reg. uitzending.
HILVERSUM II: 7.00 Nieuws; 7.15
Concert; 7 45 Morgengebed; 8.00 Nieuws;
8 15 Gram platen. 9.00 Russische com
ponisten; 9 30 Waterstanden; 9.35 School
radio; 10 05 Gram. platen; 1100 Zonne
bloem; 11.40 Schoolradio; 12 00 Angelus;
12.03 Pianorecital; 1230 Wecroverzlcht;
1233 Johnny Ombach; 12.55 Zonnewij
zer; 13.00 Nieuws; 13 25 American Walt
zes; 13.50 Op de korrel: 14 00 Edward
Elgar; 15.40 Patricia Rossbourough; 1G.00
Zonnebloem; 17.00 Na schooltijd; 17.15
Zang cn piano: 17.45 Wat het buitenland
leest; 1800 Rumba's en conga's; 18.20
Amstcrd kamermuzlekgczclsejiap.
hand. noteer, het is de linker. Eens.
in deze kamer, vertelde itc u,
dat
Delaney links was.
Door de open deur. achter Bob.
kwam een grote, forse, maar ver
moeid uitziende man Een van ziin
armen hing in een doek, en zijn
op zijn rug vast gebonden. Paula en
Evelyn kwamen ook binnen.
„Doe deze nieuwe gast van Dela
ney ook de handboeien maar aan.
commissaris." opperde Madden. „En
dan zal ik een lijstje van aan
klachten indienen tegen dit groepje,
dat ze wel een poosje rustig houden
zal."
gehad U weet al in grote trekken,
wat èr gebeurd is. maar u kent niet
de achtergrond, de geschiedenis van
de zaak lk moet teruggaan naar
een speelhuis in de Vier en veertig
ste Straat, in New York Bent u op
de hoogte van New Yorkse gokkers
en hun manieren?"
„Ik ben maar eens in New York
geweest', zei Cox. ..cn het beviel
me er niets" (Wordt vervolgd)
TUINKALENDER
12 NOVEMBER. Dc gewone
groenblijvende Liguster of Ligus-
trum ovalifolium is niet alleen een
voortreffelijke plant voor de aan
planting van heggen, doch kan ook
als afzonderlijke heester worden
gebruikt. Ze kan wel een hoogte
van 3 a 4 meter bereiken en prijkt
dan bovendien nog met talrijke
witte bloemtrossen. Daardoor is
deze groenblijvende Liguster, die
zich in enige jaren tot een zeer
zware heester kan ontwikkelen,
ook zeer geschikt voor maskering
van muren, hoge schuttingen, enz.
Er bestaan van deze plant echter
ook nog fraai gekleurde soorten
o.a. de zilverbonte argenteo-mar-
ginatum en de goudbonte aureo-
marginatum. Door hun fraaie con
trasterende kleur geven deze een
mooi effect naast andere altijd
groene planten, zoals Hulst, Taxus,
Mahonia. enz. Bovendien pleegt
men deze bonte soorten ook wel
als kuipplant te houden.
