Commandant Berg hield er een
eigen slaaf op na
Dramatische tonelen tijdens
de rechtzitting
Luisterrijke reizen, door
luisteren te krijgen
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROBHet geheim van de tunnel
Radio-programma
En het4 is voor een
goed doel!
Roozenburg wint
ook zesde partij
DE
HIN
ESE
PAPEGAAI
Kerknieuws
Spoil voor Zondag
Vrijdag 19 November 1948
3
tje leggen of een partijtje biljar
tenWeiter machte ich wohl
mal Vernehmungen". Waaruit deze
verhoren bestonden?
t.Hij gooide ons, afgeranseld, ln
de bunker", schreeuwt getuige Van
Dijk Deze is zo woedend, dat prof
Van Hamel hem bijna niet tot be
daren kan brengen. Lijkwit en be
vend gaat hij eindelijk zitten.
Getuige Melkman bevestigt, dat
Berg eens opdracht heeft gegeven
niet meer te slaan.
„En wat was het resultaat?",
vraagt prof. Van Hamel.
„Dat we nog harder en meer wer-
(Van onze speciale verslaggever)
Hoe meer het proces tegen de Amersfoortse beulen vordert des te sterker
dringt zich aan allen, die het büwonen, de-vraag op: „Hoe is dat alles toch
mogelijk geweestAls getuige M. van West zijn treurig verhaal
doet is afgrijzen op alle gezichten behalve op dat van Berg! te lezen.
Vier en twintig maal hebben de nazi-helden de heer Van West in een
beerput gegooid, daarna kreeg hij vijftig slagen met oen gespijkerde stok.
Twee maal is hij levend begraven geweest. Wat hij vertelt klinkt zo onge
loofwaardig, dat de president van het Amsterdamse Bijzondere Hof. prof.
Van Hamel, de getuige waarschuwt: „Denk er aan, dat hier Nederlands
recht wordt gesproken. Ik kan niet toestaan dat hier leugens worden ver
teld om de schuld van de verdachte te verzwaren". Het enige antwoord,
dat do heer Van West op deze vermaning geeft, is: „Edelachtbare, ik wil
tien eden zweren, dat geen woord overdreven is!" En Berg zegt: „Ich welss
es nicht mehr
„In strijd met ieder
goddelijk gebod"
Na de afschuwelijke mishande
lingen, die de heer Van West moest
ondergaan, heeft hij zich bij Berg
beklaagd op het gevaar af te wor
den afgebeuld. De sadist heeft hem
zijn verhaal drie maal laten doen
waarna hij alleen maar zei: „Es
gibt hier nur Arbeit". Toen riep hij
een stel andere S.S.-ers, die West
met bikhamers in het gezicht beuk
ten.
„Es ist nicht wahr," zegt Berg
vei-beten.
De stroom van getuigen gaat ver
der allen geven hetzelfde beeld:
slaan, schoppen, gruwelijke andere
wreedheden, honger„De Joden
hadden het slecht, de Russen nog
veel slechter", zegt de Jehova's ge
tuige C. Spitsbaard.
Een mooi treitermiddel was
de Oriënt-Express of wel de Pa-
lestina-express: een zware wals, die
dertig of veertig Joden moesten
voortzeulen. Slaag was hun enige
loon. Ook de heer Spitsbaard is
beestachtig mishandeld door Berg
en consorten Men vraagt zich
steeds weer af: hoe is het mogelijk,
dat mensen een dergelijk lijden
konden doorstaan....
„Berg suggereerde de Russen dat
zij naar Zuid-Frankrijk zouden
gaan", vertelt de heer Spitsbaard.
„De bewakers stopten ze in een
vrachtauto. Een paar uur later
kwam de auto terug met alleen wat
uniformen en klompen. „Ziezo, die
kerels zijn in Zuid-Frankrijk",
grijnsde het „Kerstmannetje"
(Wolf)".
Enig commentaar van Berg? „Es
ist nicht wahr!" Als het feiten be
treft, die hem belasten, blijkt zijn
geheugen volkomen afgestompt.
Tientallen keren zegt hij: „Weiss
ich nicht mehr....!"
Berg heeft ook „zijn" gevangenen
financieel geëxploiteerd. De N.S.F.
in Hilversum moest 20.per week
betalen voor iedere nazi-slaaf, d:e
daar werkte. De gevangenen zelf
kregen ongeveer 2.50, de rest stak
Berg in zijn zak. Dit grapje heeft
de N.S.F. rond twee millioen ge
kost. Dat was zeker een appeltje
voor Bergs na-oorlogse dorst.
„Es ist nicht wahr". Berg zegt
hot met een gezicht van: „Wie ge
looft me niet?"
„Het was uitdrukkelijk verboden
neergevallen Joden weg te dragen.
Wij moesten ze wegslepen", zegt de
heer Van Mierlo. Hoe vreselijk
in „Amersfoort honger is geleden
blijkt uit zijn verklaring: „Ik ben in
zes weken dertig kilo afgevallen".
„Als er iemand dood neerviel
schreeuwde Berg „Lijkenpikkers
aantreden", roept de heer Spits
baard verontwaardigd.
„Nicht wahr".
„Geen gestorven Jood kreeg een
behoorlijke begrafenis", schreeuwt
getuige Van Dijk
„Sie gingen alle ins Kremato-
rium".
Bergs persoonlijke „slaaf"
Dan verschijnt, timide en
schuw, Bergs persoonlijke
„slaaf" Gustaaf Dame, een
woonwagenbewoner, bij alle
Amersfoorters bekend als no.
550. Dame's haat tegen Berg is
zo groot, dat hij, vóór de rechts
zitting, heeft gedreigd zijn beul
te vermoorden. («Toen hij het ge
rechtshof binnentrad is hij dan
ook gefouilleerd
Nog is hij zeer ziekelijk door
de vreselijke mishandelingen,
die Berg hem toediende. Ook
zijn neef, no. 570, was Bergs
slaaf. Dame heeft er bij gestaan
dat Berg zijn neef met een
schop doodsloeg....
„Sie sind mcin Eigcntum" pochte
Berg altijd. Hij deed precies met
zijn „slaven" wat hij wilde. Tijdens
een felle sneeuwjacht liet Berg
Dame zich, op een broeft na, geheel
uitkleden en buiten staan. Daar
sneeuwde Dame inSchiet me
toch dood", heeft hij in d.epe wan
hoop Berg toegebruld.
„Zonde van de kogel", vas Bergs
enige antwoord.
Tot grote verrassing van Hof en
publiek erkent Berg: „Ik tab hem
wel eens geslagen, maar....
„Ach, gaat U maar zittel", be
veelt prof. Van Hamel geërgtad.
De laatste getuige Zwarkaalem
wordt onpasselijk als hij Berg ziet.
Prof Van Hamel laat een ^toel
brengen, omdat Zwarkhalem dieigt
ineen te zakken. Zijn verhaal: fc>rg
sloeg, schopte, schold, vloekte k\z,
„Berg, was U lid van de S.Di"
vraagt prof. Van Hamel.
„Nein", antwoordt Berg.
Nauwelijks is dat woord over zijr.
lippen of acht, tien getuigen sprin
gen op en roepen: „Jawel, Edelacht
bare Hij droeg een lintje o$ zijn
mouw met S.D. er op".
Bergs bleke, fanatieke kop tont
geen enkele verrassing, hij trcht
iets uit te leggen van „Gruppe 3 en
„Gruppe 5" van de S.D., maar nr.
Besier bijt hem toe: „Alles één Dt-
nat. 't Waren allemaal onderdem
van de Sicherhcitsdienst!"
Onschuldig bureauwek
Prof. Van Hamel gaat dan
eens met Berg de hele dagvaardir
door. Deze is één lijst van gruwe
heden, getreiter, mishandelingen e
moorden, maar als men Bergs ver
klaringen hoort is alles terug t
Berg zwijgt
Nu eens zwijgt Berg volkomen..
Nog een fusillade: op 8 Maart
1945 zijn 49 Nederlanders neerge
knald als represaille op de aanslag
op Rauter. Berg had de leiding van
het vuurpeloton. „Der Auftrag kam
aus Den Haag", verklaart Berg.
Weerzinwekkend is het, dat deze
kerel nog alle details van zijn
moordpartijen weet en met zijn
scherpe, klankloze stem ze uitvoerig
meestal, onverschillig altijd, vertelt
De afkeer, die alle aanwezigen voor
deze wreedaard voelen, is duidelijk
op hun gezichten te lezen Enkele
getuigen kunnen zich dikwijls zeer
moeilijk beheersen: als Berg niet zo
zwaar werd bewaakt zouden mis
schien enigen van hen zijn opge
sprongen om deze cynische schurk
persoonlijk ter verantwoording tc
roepen.
„Wenn ich's nicht tate, sollte ich
die Konscquenz daraus ziehen".
roept Berg.
„Wflke consequentie?" vraagt mr
Besier.
„Ich ginge dann selbst d'ran",
zegt Berg.
„Vandaag trekken wjj daaruit
andere consequenties", zegt prof.
Van Hamel scherp.
Tenslotte leest prof. Van Hamel
een brief van Berg aan zijn vrouw
voor waarin hij schreef: „De Hol
landers haten mij zo. Ze vertellen,
dat ik van Amersfoort een tweede
Bergen-Belsen wil maken
„Dat was niet nodig, Amersfoort
Duizenden Nederlanders en honderd Russen vonden een afschuwelijke
dood in het Polizeiliches Durchgangslager in Amersfoort. Een behoor
lijke begrafenis kregen zij niet. Kampcommandant Berg liet ze als
oud vuil in kuilen gooien. Na de bevrijding gaf deze „heer" die nu
terecht staat voor het Amsterdamse Bijzondere Gerechtshof „wel
willend" aanwijzingen, aan de dienst Identificatie en Berging, over de
plaatsenwaar de „graven" ivaren. biet een onverschillig gezicht keek
hij toe hoe zijn slachtoffers werden uitgegraven.
den geslagen dan daarvoor", licht
de heer Melkman toe.
„Hebt U deelgenomen aan het fu
silleren van de 76 Russen?" vraagt
de president.
„Jawohl", antwoordt Berg kort.
Geen spoor van aandoening is er
op zijn gezicht te zien. „Ich habe
niemals gewusst dass es Kriegsge-
fangenen waren".
„Wel nu nog mooier", vliegt mr.
Besier op „Je hebt het zelf in je
kampregister geschreven!"
„Krijgsgevangenen of geen krijgs
gevangenen, jullie maakten geen
verschil. Een mens had in de ogen
van de Derde Rijk-aanbidders geen
greintje waarde. Alles wat U deed
was in strijd met ieder goddelijk
gebod", voegt prof. Van Hamel
Berg met trillende stem toe. „Dat
zogenaamde fusilleren was een or
dinaire moordpartij! Er was geen
reden voor en geen recht! Wij Ne
derlanders, wij walgen daarvan!
Het Hof zal nauwkeurg uitzoeken
wie daarvoor de verantwoordelijk
heid draagt en er aan heeft deelge
nomen!"
Hongaarse kardinaal
het schrijven belet
De Hongaarse politie heeft een
verklaring van kardinaal Minds-
zenty in beslag genomen, die hij in
het katholieke blad Magyar Kurir
zou publiceren en waarin gezegd
werd, dat geen enkele kardinaal in
de Hongaarse geschiedenis ooit zo
vervolgd is als hij.
Volgens iemand die het manu
script had gezien, was de verklaring
een „zwanenzang" waarin de kar
dinaal afscheid neemt van zijn
volk, voordat hij een onbekend lot
tegemoet gaat. „Hier sta ik en
wacht af wat er met mij gaat ge
beuren," zo luidt de verklaring, die
eindigt met het citaat: „Vader, ver
geef het hun, want zij weten niet
wat zij doen."
Kardinaal Mindszenty is de laat
ste tijd het voorwerp geweest van
hevige aanvallen van de politieke
autoriteiten in Hongarije.
Admiraal Jaujard brengt
bezoek aan Nederland
Admiraal R. Jaujard, vlagofficier
van de gezamenlijke zeestrijd
krachten der vijf Westelijke mo
gendheden heeft gisteren te 's-Gra-
venhage besprekingen gevoerd met
de chef van de marinestaf, tevens
waarnemend bevelhebber der zee-
strijdkrachten, vice-admiraal jhr.
E. J. van Holthe.
Gistermiddag bezocht de Franse
admiraal in gezelschap van de com
mandant zeemacht Nederland,
schout bij nacht J. J. L. Willinge,
Ie havens van Rotterdam. Vandaag
Uond een bezoek aan Amsterdam
o? het programing. waarna de ad-
ma-aal per vliegtuig naar Parijs
terjgkeert.
Westelijk elftal tegen
Oostelijke ploeg
Het Westelijk elftal, dat 21 November
te Deventer tegen het Oostelijk elttal
zal uitkomen, is als volgt samengesteld:
doel. Kramer (Alkm Bo>s); achter.
Lasschuit (EDO) en Paulus (Hermes
DVS); midden, Biesbrocck (RCH), Vos
(RCH) er. Odenthal (EDO): voor. La-
brengen tot onschuldig bureauwerk "ge B1°ki^.x(KFC)L Hanse
Vprdpr einc ik wel eens met del?? Schrumpf (SVV) en Goosscns
„Verder ging ik wei een* -"„ Ballet rKFC) en Van Veen (Water
gevangenen om zegt Berg onver-(SVV) Reserve Wlmmers (Biauw Wit),
schillig, alsof het gaat om een kaar-iraafsmeer).
was al erg genoeg", zegt prof. Van
Hamel.
Voor het eerst tijdens het hele
proces toont Berg enige ontroering
als de president vraagt naar Bergs
vrouw. De meest cynische, wrede
„beul van Amersfoort" buigt nu zijn
hoofd en tranen stromen over zijn
wangen „Mijn vrouw werkt als
arbeidster in Holland maar woont
even over de grens in Duitsland",
fluistert hij.
Dan wordt de zitting verdaagd
tot Zaterdag 20 November. Dan
komt Kotalla voor.
14. Op een stil plek
je voor de Afrikaanse
kust is de „Astra" voor
anker gegaan en dagen
lang blijft het schip hier
liggen. Voortdurend
hoort Rob die zware ma
chines draaien, zonder
dat hij er achter kan ko
men waar die staan op
gesteld. Op zekere dag
raakt hij in gesprek met
mr. Harries. „Ik hoorde
de ingenieur in de tun
nel spreken over betere
boormachines," zegt hij
zo langs zijn neus weg.
„maar heeft u die nieu
we Engelss* Bullbiters wel eens gezien, die
ze in Gibraltar gebruiken?" Harries kent die
machines niet, maar is er erg voor geïnte
resseerd. „Ze zijn zeker niet te koop," zegt
hij. „Dat weet ik niet," antwoordt Rob. „toen
ik in Gibraltar was, heb ik er een demon
stratie* meegemaakt en de eigenaars waren er valuta we kunnen betalen," zegt de marco-
bij. Tóen waren de machines te koop." Har- nist. „Haha", lacht Harries, „in dollars hoorl
ries laat zich dat gqen tweemaal zeggen. Hij En contant!" Rob ziet verwonderd, dat ook
laat de marconist een telegram verzenden miss Mona deze opmerking blijkbaar erg
en ja, de eigenaars zijn wel bereid twee grappig vindt,
machines te verkopen. „Ze vragen in welke
Verkeer in de hoofdstad
Amsterdamse politie
kent geen pardon
In de tien en eon halve maand
dat het jaar 1948 thans oud is, ge
beurden er 8.000 verkeersongeval
len in de hoofdstad. Acht en veer
tig doden, drie honderd zwaar ge
wonden, van wie velen voor hun
leven verminkt, en twaalf honderd
licht gewonden, plus een zeer aan
zienlijke-materiele schade, vormen
de sombere balans, welke verkeers
politie en geneeskundige dienst op
maakten. Een stad als Amsterdam
zal uit verkeerstechnisch oogpunt
nimmer een absoluut veilige stad
kunnen zijn - zo zei mr. H. A. Was-
senbergh, officier van justitie te
Amsterdam op een persconferentie
over deze problemen - maar er
moet een einde komen aan de op
het ogenblik heersende chaos. On
geveer tien dagen geleden is de
politie te Amsterdam begonnen met
een grote actie - de vierde sedert
de bevrijding - die in zoverre van
de voorgaande verschilde, dat dit
maal niet meer werd gepraat, of
foldertjes werden uitgedeeld, maar
het boekje te voorschijn komt en
voetganger, fietser of automobilist,
die zich aan overtreding van de
verkeersvoorschriften schuldig
maakt „rücksichtslos" op de bon
gaat. De Amsterdammers hebben -
zoals het Amsterdanwiers betaamt
- heftig tegen geprotesteerd. De
politie liet zich niet van haar stuk
brengen: zelfs is besloten deze
actie, die aanvankelijk veertien
dagen zou duren, tot een maand uit
te breiden.
Duitse juffrouw ging door
voor Nederlandse
mevrouw
Een zekere V., die tijdens de be
zettingsjaren in Duitsland had ge
werkt, vestigde zich ongeveer drie
jaar geleden tc Borne, samen met
een Duitse jonge dame. dlc voor
zijn vrouw doorging, maar wier pa
pieren heetten te zijn zoekgeraakt
bij een bombardement. Dezer dagen,
toen aan de vrouw enkele bewijs
stukken werden gevraagd die nodig
waren om administratieve formali
teiten te kunnen vervullen, viel zij
door de mand en bekende, dat het
huwelijk tussen V. (die in militaire
dienst is in Indonesië) en haar niet
echt was. De affaire krijgt nu voor
deze Duitse juffrouw nog meer
strafrechtelijke vervolgen, want zij
heeft hierdoor gelden aangenomen,
waarop zij geen recht had, o.m. de
gebruikelijke kostwinnersvergoe
ding voor vrouwen van militairen.
Bedreigde agent trekt
zijn revolver
Tengevolge van het niet werken
van de handrem van zijn vrachtwa
gen kwam de 30-jarige groentekoop
man F. B gisteravond in de Twee
de Rosestr. te R'dam in botsing met
'n wagen van lijn 2. Toen een agent
zijn naam wilde opnemen en zijn
papieren wilde controleren namen
B. zijn compagnon, de 29-jarige H.
P. van K„ en twee vrouwen, die ook
in de auto zaten een dreigende hou
ding aan. Zij vielen de agent aan,
die genoodzaakt werd zijn revolver
te trekken en een schot te lossen.
Dit trof K. in de buik. Hij moest
naar het Zuiderziekenhuis worden
vervoerd, waar operatief ingrijpen
noodzakelijk bleek. Hij verkeert niet
in levensgevaar. B. yrerd achter slot
en grendel gezet.
Hedenavond
HILVERSUM I: 19.00 Denk om de
bocht!: 19.15 Accordeola- 19 30 Neder
land en zijn gewesten. 19 50 Tien voor
ni-ht; 20 00 Nieuws* 20.05 Cello cn niano:
20.30 Midden ln de wereld: 21.00 Men
vraagt; 21 30 Hoorspel: 22.00 Buiten
lands weekoverzicht. 22.15 Virginia Pa
ris. zang; 22.40 Vandaag: 22 45 Avond
wijding; 23.00 Nieuws; 23 15—24.00 Sym
concert.
HILVERSUM II: 19.00 Nieuws; 19 15
Reg. uitz.; 19.30 Actueel gc*Ud; 19.45
CNV-kwartier: 20.00 Nieuws; 20 05 Prog.
prol.; 20.15 Samenzang van geestelijke
liederen: 20 50 Hoorspel; 21 25 Fluit, cla
rinet en fagot: 21.35 Symphonle-orkcst:
22.10 Christendom cn humaniteit; 22 40
Gram.muz. 22 45 Avondovcrdcnking:
23.00 Nieuws: 23.15 Marek Wcber; 23 35
—24 00 Gr.platen.
Morgen
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws: 7 15 Och
tendgymnastiek; 7.30 Gr. platen: 8.00
Nieuws: 8.18 Gr. platen; 9.30 Koorzang;
10.00 Morgenwijding. 10 20 Radiofeulllc-
ton; 10.35 Voor de arbeiders. 11.45 Ned.
liederen; 12.00 Marsen cn walsen; 12.30
Wcerpraatje: 12 33 Orgelspel; 13.00 Rcg.
uttz.: 13.30 Gram. muziek. 14 00 Neder!
lied; 14.20 New Maylair orkest; 14.30
Kon. Militaire Kapel; 15 00 Groninger
dichter. Geert Teir.; 15 25 Omroepka-
merorkest; 16.00 N.V.V. spreekt een
woordje mee, 16 15 Malando, 16 45
Sportpraatje; 17 00 Nieuws van de pla-
tenmarkt: 17 30 Om en nabij de twintig;
18 00 Nieuws: 18.15 Zangplaten: 18.30
Reg. uitzending.
HILVERSUM II: 7 00 Nieuws; 7 15
Koormuziek; 7 35 Gram muziek; 7.45
Morgengebed. 8 00 Nieuws: 8.15 Gram.
platen 9.00 Voor de vrouw; 9 05 B B C.
Revue orkest 9 30 Waterstanden; 9.35
Morgenconcert: 10 00 Voor de kleuters;
10.15 Gr. platen; 11.00 Zonnebloem;
11 45 Schoolradio: 1215 Glasgow Or
pheus Choir; 12.30 Weeroverzicht: 12.33
Klaas van Bceck: 12 55 Zonnewijzer;
13 00 Nieuws: 13.25 Klaas van Bceck;
13:50 Film en toneel: 14.10 Richard
Crooks; 14 20 Engelse les: 14 40 Omroep
orkest; 15.20 Aurora: 15.50 Volkshoge
school: 16 00 Tenor cn piano: 16 30 Do
schoonheid van het Gregoriaans; 17 00
De Wigwam 18.00 Oude melodieën: 18 20
Journalistiek weekoverzicht; 18.45 Wie
weet hoe deze plaat heet.
Sinterklaas-wedstrijd Maandag voor de radio
De luisterwedstrijd, die telkcnjave
samenvalt met en bedoeld is als sti
mulans voor de verkoop van de zo
genaamde kinderzegels, komt aan
staande Maandag 22 November in de
aether.
De beide Hilversumse stations
Hilversum II om 7 30 uur cn Hilver
sum I om 8 30 uur 's avonds zen
den „de St. Nicolaasluisterwedstrijd
„voor het kind" 1948" uit.
Tot de velen, die met de goede
Sint aan deze uitzending medewer
ken behoort oa. de bekende KLM-
gezagvoerder-publicist A Viruly.
Aan deze wedstrijd kunnen deel
nomen:
a Alle luisteraars. Zij moeten de op
lossing op een briefkaart van 6 ct-
met daarop tenminste twee kin
derzegels van 10 ct. (kosten 2x
15=30 ct boven het normale por
to) zenden aan: St. Nicolaas. He
rengracht. Amsterdam,
b De schopljeugd. in klassicaal ver
band. van de derde klasse der
lagere school af tot en met de
hoogste klasse der middelbare
school. Iedere leerling plaatst zijn
(haar) antwoord op een briof-
kaart van 6 ctplakt daarbij ten
minste een kinderzcgel van 10 ct
en adresseert deze briefkaart aan:
St. Nicolaas. Herengracht, Amster
dam-
Het onderwijzend personeel verza
melt de briefkaarten voor 27 Nov.
cn stuurt de klasse-inzending (daar
bij een zogenaamde klassestaat met
het totaal aantal) aan het Amster
damse adres van Sint Nicolaas.
Een bijzonderheid is dat ditmaal de
schooljeugd van Amsterdam. Rotterdam
cn Groningen op twee manieren aan de
wedstrijd kan deelnemen Ten eerste op
de manier als onder b vermeld en ver
volgens door de oplossing te plaatsen op
Zwijgen is Goud met
M. Chevalier
Alle goede bedoelingen en alle Franse
geest teh spijt, die tenslotte toch nog in
deze film van René Clair verwerkt is:
het echte „goud", waarover deze emi
nente filmer placht te beschikken blijft
hier'zwijgen....
Men versta ons goed. Wij hebben hier
te doen met een charmante en bemin
nelijke. een bijna tc onschuldige film.
René Clair doet er het burgerlijke en
pretiicvende Parijs van 1900 in herleven,
een periode, die hem. dat behoeven wij
niel te zeggen, uitstekend ligt. En het
is een sector uit het Parijse leven, die
hem extra moet hebben geboeid De
film speelt n.l. voor een groot deel in
een van de primitieve cinematografi
sche studio's van die tijd Ook het lief
desverhaal, waarom het tenslotte gaat
heeft ontegenzeglijk zijn bekoding.
Maar het beweegt zich voor een geest
als Clair op een t e banaal niveau. On
danks aardige vondsten en treffend spel
wordt onze interesse niet wezenlijk ge
wekt; het verhaal blijft wat flets, leeg,
het tempo gerekt, godat wij onbevredi
gend blijven.
Natuurlijk, lezer: Maurice Chevalier,
die de hoofdrol speelt, i s briilant Daar
gaat geen punt van af. Hij moet de
charmeur en de vaderlijke voogd tege
lijkertijd zijn: een rol. die volkon-.en
bij zijn huidige leeftijd past en waar
voor hij de eigenschappen op de meest
ongedwongen onbevangen wijze ont*c
wikkeld. In dat opzicht passen Cheva
lier cn Clair volkomen bij elkaar aan.
En ook de andere sujetten hebben de
typisch Franse sfeer, die hier vereist
wordt, tc pakken Het milieu is geestig
getekend en het feit dat Christian Dior,
de veelgeprezen en veelvergulsde ont
werper van de New Look voor de cos
tumes heeft gezorgd, zegt genoeg. Het
ls een film, die men zeker niet moet
overslaan, ook al heeft de fantasie van
René Clair hier dan niet de vleugels
Marcello Derricn en Maurice Che
valier in de nieuwe film van René
ClairZwijgen is goud".
gekregen, die de engeltjes van zijn pri
mitieve filmfabriek dragen.
Do film draait voor het eerst in het
Noggerath-theater te'Amsterdam, waar
de pers het proefdraaien heeft bijge
woond. C. A. S.
TUINKALENDER
20 NOVEMBER. Er bestaat
een vaste plantdie ten onrechte
wel eens blauwe Clivia wordt ge
noemd. Het is de Agapanthus glo-
bosus, die in JuliAugustus prijkt
met haar prachtige lichtblauwe
bloemschermen. Deze bevinden
zich op forse bloemstengels van
wel 60 d 90 centimeter lengte. De
Agapanthus kan een zware afme
ting bereiken en wordt reeds van
oudsher als kruipplant in tuinen
of op terrassen gebruikt. Desge
wenst kan ze ook wel in ruime
poffen worden gehouden. In het
vroege voorjaar of in het laatste
van de winter kan de plant in een
kuip of pot worden gezet. Ze ver
langt een voedzame potaarde en in
de zomer veel water en nu en dan
wat mest. Des winters wordt ze in
een koele, vorstvrije kamer gehou
den. Indien ze als vaste plant in de
tuin staat, dan vraagt ze in het
koude seizoen een flinke afdek
king.
Een krachtige aardbeving deed
zich gisteren aan de Noordkant
van Oporto (Portugal) gevoelen.
Slachtoffers zijn niet te betreuren.
Advertentie
Pijn - Pijn - Rheumatische pijn
Heel de lange dag en 's nachts
Waarom al dat lijden, die chagrijnige
pijn, die slapeloze nachten, dat onver
draagzame humeur? Er is toch geen
reden om tc wanhopen! Neem Kruschcn
Salts. Duizenden cn tienduizenden en
honderdduizenden gaven U het goede
voorbeeld en zij zouden voor niets ter
wereld hun kleine dagelijkse dosis
Kruschcn willen missen. Kruschcn
regelmatig gebruikt werkt aan
toonbaar bloedzuiverend. En het zijn
juist de onzuiverheden in het bloed die
oorzaak zijn van Uw pijnen cn leed. Dc
zes minerale zouten waaruit Kruschcn
is samengesteld, hebben een aanspo
rende werking op Uw lever, nieren cn
ingewanden. Die bloedzuiverende orga
nen komen dan weer tot krachtiger
werking cn de schadelijke, pijnverwek-
kende zuren worden afgevoerd langs
natuurlijke weg. Begin weer ccn nieuw
leven begin met Kruschcn morgen
dc dag reeds en na een kort regelmatig
gebruik zult ge de weldadige werking
aan den lijve ondervinden. Vraag
Kruschcn bij Uw Apotheker of Drogist.
een daarvoor afzonderlijk beschikbar#
lijst Iedere leerling in dc drie genoem
de steden ontvangt een bcstclblljct cn
tracht tenminste drie bestellingen op
kinderpostzegels tc plaatsen bi) ouders
familie, kennissen enz. het onderwijzend
personeel verzamelt deze bestellingen
cn zendt die tezamen met dc oplossin
gen cn dc klassestaat. vóór 27 Novem
ber aan St. Nicolaas ln Amsterdam Do
klassen, die op deze wijze mededingen,
komen voor do uitgeloofde prijzen ln
aanmerking als tenminste tweederdo
van van bet aantal leerlingen drie of
meer bestellingen inzendt. Dc klasso
met het hoogste aantal bestellingen per
leerling ontvangt ccn extra beloning.
Aflevering der zegels cn inning van
geld geschiedt niet door de leerkrach
ten of leerlingen daarvoor zorgt het
plaatselijk comité voor do verkoop van
kinderzegels- DE pBIJZE„
Klassen, waarvan tenminste tweeder
de van het aantal leerlingen dc Julsto
oplossing inlevert, dingen mee aan do
volgendo prijzen:
1. Een r<is naar en verblijf van 14 da
gen ln Zwitserland, in dc zomerva-
cantle 1949. vergezeld van 1 leer
kracht per vijf leerlingen
2. Een vacantlc van 7 dagon in Neder
land. eveneens vergezeld van 1 leer
kracht per vijf leerlingen.
3. en 4. Schoolreisje van 1 dag.
5. en 6. Naar keuze ccn radiotoestel
voor schoolgebruik of een bedrag
gelijk aan dc waarde van toestel
voor- aanvulling bibliotheek, bijdrage
voor aanschaffing film- of projectie-
apparaat, epidiascoop, fonds-school-
rcisjc c d.
Een extra-beloning ln de vorm van
eer. reis van drie dagen naar België
(voor MO.) resp. drie dagen ln Neder
land (voor L.O.) voor dc klasse-Inzen
ding met de hoogste gemiddelde fran-
keerwaarde per leerling.
VOOR VOLWASSENEN
Zeer vele prijzen zijn beschikbaar
gesteld voor de volwassen oplossers,
zoals een veertiendaagse reis voor tv.co
personen naar Zwitserland, ccn week
zeereis voor twee personen naar Ierland,
een week vacantlc voor twee personen
in Nederland Twintig telefoongesprek
ken met Indonesië tot in de meest af
gelegen oorden van dc archipel. Voorts
radiotoestellen, stofzuigers, fietsen, kcu-
kenultrustingen, clectrlschc klokken
enz. enz
Op Maandag 6 December zal de
goede Sint om 8.05 des avonds over
de beide Nederlandse zenders de win
naars van de hoofdprijzen bekend ma
ken.
Wereldtitel dammen
De uitslagen van de gisteren in
Den Haag gespeelde zesde ronde
van het tournooi om het wereld
kampioenschap dammen, luiden als
volgt:
Van der Staay (N.)-Demes-
maecker (B.) 2-0
Pérot (F.)-Roozenburg (N.) 0-2
Verpoest (B.)-Keller (N.) 1-1
Ghestem (F.)-Rostan (Z.) 2-0
Laros (N.)-Chiland (F.) remise.
De stand is thans:
1. Roozenburg 12 p. 2. Keiler 9
p. 3. en 4. Verpoest en Ghestem 7
p. 5. 6 en 7. Chiland, Post en v. d.
Staay 5 p. 8. Laros 4 p. 9. Pérot 3
p. 10. Demesmaecker 2 p. 11. Ros-
tan 1 p.
EARL DERR BIGGERS
CE ARE DER.
EEN CHARLIE CHAN-MYSTER1E
119
,Het spijt mij dat te horen", zei
Chan. „Sta mij toe, dat ik enige
woorden spreek, ten gunste van ge.
huwde staat. Ik ben iemand, die
weet. Waar is betere plaats dan.
nieuw tehuis? Waarlijk, één aards
paradijs, waar zorgen spoorloos
verdwijnen, waar de hemelse melo- -
die van vrouwenstem alles doet beetje eenzaam
„Zeer grote genegenheid", voegde
Clian er nog bij.
„Nu. als het daar op aan komt",
erkende het meisje, „heb ik ook
wel wat genegenheid voor hem".
Chan gaf Bob een ribbestoot. Zij
bestegen de donkere heuvels, en de
lichten van Eldorado schenen hen
tegemoet. Toen zij voor het hotel
stopten, werden zijbegroet door
Holley en Victor.
„Ziezo", zei de redacteur. Je
tas staat op het kantoor, Charlie,
de deur is niet op slot".
„Veel dank", antwoordde Chan
en vluchtte weg.
Holley keek omhoog, naar de
witte sterren Het spijt me. dat je
heengaat. Eden", zei hij. „Het zal
zijn, zonder
in New York",
grillen in vreemde symphonie"
„Dat klinkt wel aardig", merkte
Eden op.
„Hand in hand dwalen met vrouw
door avondstraten, wandeling aan
strand bij maneschijn. Ik herinner
mij gelukkige lente van mijn eigen
huwelijk met onbegrensd smach
ten"
„Hoe vind jij. dat het klinkt, Pau
la?" drong Bob aan.
„En deze jonge man", ging Chan
voort „ik ben niet in staat te
vatten, waarom u tegenstand biedt.
Voor mij is hij overvloedig flinke
kerel. Ik heb grote genegenheid Charlie kwam om de hoek: jas en
voor hem". Paula bleef zwijgen, vest van Sergeant Chan haddeli de
jou
„Maar je komt
opperde Eden.
Holley glimlachte, hoofdschud
dend. „Neen, ik ga niet Vanavond
heb ik een telegram verzonden.
Enige jaren geleden, misschien
maar nu niet. Nu kan ik niet gaan.
Ik weet niet hoe maar dit woes
tijnland houdt me vast Ik zal
voortaan New York alleen zien in
de bioscoop".
Ver weg. op de kale vlakte ver
brak het fluitje van de trein naar
Barstow de stilte van de woestijn.
Kantonese kiel van Ah Kim ver
vangen.
„Hese stem van spoorweg kondi
gen aan einde van ons avontuur",
merkte hij op. Hij nam Paula's
hand. „Aanvaard laatste wens van
ietwat vermoeiden, postbode. Moge
dit voor u zijn, begin van grootste
levens-avontuur. En gelukkigste"
Zij staken de lege straat over.
„Adieu" zei Bob. toen hij en het
meisje in de schaduw van het sta
tionsgebouw bleven staan. Iets in
de warme druk van haar slanke
sterke vingers, zei hem alles, wat
hij wenste te weten, en zijn hart
klopte sneller. Hij trok haar naar
zich toe.
„Ik kom gauw terug", beloofde
hij. Hi| deed de smaragden ring
aan haar rechterhand. .Alleen
maar ter herinnering" zei hij. „Als
ik terugkom, zal ik een plaatsver
vanger meebrengen de stralend
ste keuze vat de mooiste voorraad
van het lanod. Onze voorraad."
„Onze voorraad?"
„Ja."
De trein was rammelend binnen-
gestoomd, en Chan riep hem toe
vanaf de treeplank. „U weet het
nog niet, maar voor u wordt droom
van elk vrouwenleven bewaarheid
u zult een man trouwen die
eigenaar is van juwelenwinkel!"
EINDE
Ncd. Ilerv. Kerk
Beroepen te Holten (toez J N. do
Ruiter tc Sncek; tc Nedcrhorst den
Berg H. Engelsma tc Vollenhovc.
Aangenomen naar Gameren J. van
Dijk te Putten- naar Oud-Vossemcer
R C. van Putten te Bnbylonlënbroek:
naar Loersum (toez.) J. P. N. v. d. Vos
te Rllland-Bnth.
Bedankt voor ColUnsplaat W. van
Hoogevest tc Warns; voor Vccncndnal
Jac. Vermaas te Amersfoort: voor Ber
gen op Zoom II. Glctcma tc..Oudkcrk-
Roodkerk; voor 's-Gravcnmoer J. C.
Terlouw te Otterlo.
Gerrf kerken
Beroepen te Wcsterlee (Gron.) J. H.
Antuma te Gorredijk.
Aangenomen naar Nieuw Lckkerland
(2e maal) P. dc Feljter te Zwartsluis.
VOETBAL
Zaterdag. Brugge: Brugs elftal-
Utrechts elftal.
Zondag. Antwerpen: BelgiëNeder
land
District I. 2c klasse A- Dc Spartaan—
Volendam. 4e klassa J: Actief—SDO,
RK BW—Victoria.
District II. 2e klasso B: Overmaas—
ODS
District III. 2e klasse A: Tubantla—
Golto. Achilles—Vasta, Nco—Eilermark.
2e klasse B: ZutphanlaZAC.
Afdeling Utrecht K.N.V.B.
Ie klasse A: R.K StormvogelsSper
wer. lc klasse B. Fortissimo—En Avant,
KV VA—De Toekomst. 2e klasse A: Kie
viten—Soestcr berg.
Zaterdagvoethal. Afdeling Utrecht,
lc klasse A: Maarssen—Edo (U.). WJ—
VVOG, Veencndaal—Altlus. PVHU—Le-
vu lc klasse B OSO—Alcyon. Bloe-
menkwartler—Montfoort. Jonathan—
Dcsto. CJVV"— Sparta <N.). 2e klasse A:
TOV—CSW, PTT—Avance. P fc S—Che-
fana. BDSGravcland. 2c klasse B:
Matjan—OG, OMS—SNA. Barneveld—
Valkenhcldc. 2e klasse C. DVSA—
Pucm. CDN—Urva. VRA—DEV. Hercu
lesEntre Nous
HOCKEY
Amsterdambeker
Amers-
GHBS—Kampong,
Heren.
foortWageningen,
GIIC-SCHC II.
Trcslingbeker' Be Fair IIKampong
I# Amsterdam VI—Voordaan II. Pinoke
IV—SCHC III, Schaerweyde—Ijsvogels
II, Voordaan—Kraaien. Pinoke V—
Schaerweyde II. Tempo '41—Amersfoort
II.
Dames. Amsterdambeker' Voordaan—
Kameleon. Schaerweyde II—Wagenin
gen, Fit—Kampong II. Amsterdam III—
Kampong.
KORFBAL
Ie klasse N Holland: Westerkwar
tier—DED, Rohda—Koog Zaandijk,
Swift—Archipel. Oostcrkwartlcr—Blauw
Wit. lie kla6se A: Allen Weerbaar-
Sport Vereent. Zwaluwen—Aurora,
Amstclodanum—Nlcuwcndammcrham,
Olympla—DTV. lie klasse B: Indo
DDV. ZKVFortuna. SamosLudo,
A'dam Zuid—Vogel. Ille klasse B.
SKVTovers. Altius—Landlust, Togo
Meo. Ille klasse C' DSV—Bep, Socster-
kwartier—KCO. Animo Ready—Giraf
fes. Res. 2e klasse: Olympla 2—Rohda
2. Res 3e klasse: Landlust 2Vogel 2.
Samos 2—Excelsior 2
G.U K B. Zondagafdcling. Ie klasse:
Zuiden—SKV 2. Tovers 2—Soestcrkwar-
tier 2. 2c klasse: Vogel 3—Samos 4. Ad-
spiranten: Tovers a—DSV. Samos a—
Olympla. Soesterkwartlcr—Kamco a.
Excelsior—Zwaluwen.
De voor dc Zaterdngafdcling vastge
stelde wedstrijden zijn, ln verband met
de algemene vergadering, afgelast.
Pierre de Gaulle, de broer
van de generaal, is herkozen tot
voorzitter van de Parijse gemeen
teraad.