Verwording en vernieuwing van de democratie Standen Biljartcompetitie STMSYEIWÏER-. Wolf behandelde gevangenen letterlijk als dieren nazen-na KRAMERS' WOORDENBOEKEN PAR0LA 1ST. 2 Drs. H. Y. D. Lammers sprak voor A.R. kiesvereniging Geldleningen voor woningbouw Socialisme en Federalisme Onderhoudskosten van woningwet woningen Knaap maakte val van acht meter B. Q. Hogeivind VAN MAANEN'S .Woensdag 24 November 1948 In een wel gedocumenteerd en met veel overtuiging voor gedragen referaat heeft Dins dagavond de heer drs. H. Y. D. Lammers van Utrecht voor de A.R. Kiesvereniging „Neder land en Oranje" te Amers foort zijn visie gegeven op het begrip „democratie". De waarde, die, aldus de in leider, aan dat begrip moet 1 worden toegekend, hangt ten nauwste samen met de we reldbeschouwing, die aan een bepaalde democratie ten grondslag ligt. Men kent de z-g. bolsjewisti sche „volksdemocratieën" van Oost-Europa, Hitler's derde Rijk e.d. De heer Lammers behandelde zijn onderwerp in drie punten: \Vezen, verwording, vernieuwing. Democratie volksregering. Een regeringsvorm dus van-het-volk, door-het-volk en voor-het-volk. Naar zijn mening is er drieërlei democratie: de naturalistische, waarbij de mens slechts een pas> sief deel der natuur is, zonder geest, zonder ziel de idealistische, die wel hoger ligt dan de naturalistische, doch waarin de mens alles is en God wordt buiten gehouden en de theïstische. Hierbij is God souve rein. bron en drager van gezag en vrijheid. De Heilige Schrift openbaring en richtsnoer voor het politieke leven. De mens gesteld boven de natuur. De twee eerstgenoemde demo cratieën noemt spreker schijn- democratieën. Talrijke voorbeel den zowel uit het verre verleden als van recente datum staafden spr.'s bewering. De theïstische is z.i. de ware democratie. Komende tot de verwording der democratie constateert de inleider, dat deze reeds dateert uit het ein de der 19e en het begin der 20e eeuw, toen in het geestesleven van Europa een sterke hang naar tota litair bestuur merkbaar werd. Het politieke leven ondervond van deze stroming de invloed. Deze revolu tie van het geestesleven scheen in naturalistische geest te werken. Rechtschapenheid, ^ouw, geloof en zelfverloochening zakten als grondslagen onzer samenleving weg. Vernieuwing De inleider geeft dan enkele richtlijnen waarlangs naar zijn me ning, de democratie vernieuwd zou moeten worden. Regering niet door het getal, doch door de besten. Daartoe wij ziging van het huidige kiesstelsel, beperking van de macht der vak bonden, waar deze hun bevoegd heden te buiten gaan. Men zie naar Frankrijk. De heer Lammers acht voor het Noteert U even GRAND THEATRE Snouckaertlaan tel. 4632. „Hamlet Zondag: kwart voor twee, 5 en 8.15 u Overige dagen: 2 en 7.30 u. Donderdag al leen matinée 2 uur. CITY-THEATER- „De Kopermijn". Zondag 2, 4.15 18.45 en 21 uur. Overige dagen 2.30. IR 45 en 21 u. REMBRANDT THEATER: „Op 't nippertje" en „Bandieten in het zadel"'. Zond: 2, 4.15, 18 45 en 21 u: Vrijdag en Zat. 2.30, 18.45 en 21 u. Overige dagen 2.30 en 20 u. 32—28 NOV. St. Pieter- en Blok landsgasthuis, verkoopstent. A.K. G. van 1012.30 u., 25 en Zon dags 2—5 u 24 NOVEMBER Nedcrland-Frankrijkavond, 20 uur: Regentesselaan 21A. Jcan Cassou „L'es- prit de la pelnturc frarigaise moderne". Amicitia, 8 uur: Ned. Relsver Zwlt- lerland-avond, m m. v. „de Lhndler Kapelle" uit Luzern. Burgerlijke Stand Geboren: Bernardus Franciscus Antonius, z. v. K. H. Aben en A. P. Klabbers: Doreen Ines, d. v. W. Knol en A. v. d. Berg; Gert, z. v. M. Berendse en J. de Vries. Gehuwd: N. G. A. H. Breuers en W. H. van Eijkelenburg; E. de Rui ter en J. H. van Leeuwen; G. Schuurman en H. van Dijk. Overleden: Gerardus Theodorus Rasmelaar, oud 61 j wed. v. G. E. Moors. protestants-christelyk volksdeel noodzakelijk staatkundige vorming o.a. door congressen, periodieken etc.; activering van cultuurarbeid, krachtige jeugdactie. Onze begin selen zijn hecht en degelijk, aldus besloot spr. Draag ze uit, nationaal en internationaal. Naast en boven al deze organi satorische arbeid blijve ons oog gericht op het Kruis van Christus, De tijden zijn duister en onze kan sen naar de mens gesproken, niet groot. Mogen wij dan in dat teken optrekken en overwinnen. Op dit met gespannen aandacht gevolgde referaat, kwamen talrijke vragen uit de vergadering naar voren. Om des tijds wille moest de brede discussie, die hieruit ont stond te ongeveer elf uur worden afgebroken. Na een slotwoord van dc heer G. Wiclinga, onder wiens leiding do vergadering stond, eindigde de heer C. Gilhuis met dankgebed. Advertentie In beginsel bestaat de mogelijk heid voor Nederlandse firma's om deel te nemen als exposant op de Leipziger Messe (vermoedelijk be gin Maart 19491 en de Hannoverse Messe (Mei of Juni 1949) Het is de bedoeling dat do Neder landse firma's zoveel mogelijk col lectief deel nemen om de kosten zo laag mogelijk te kunnen houden. Zij die voor deelnome aan een van deze beurzen belangstelling heb ben, wordt in overweging gegeven zich te wenden tot: De Nederlandse Kamer van Koophandel voor Duitsland, van der Spiegelstraat 18, DEN HAAG. Voor belangstellenden ligt vanaf heden ter inzage de: „Dansk Exsportkalender 1949" Bouw van 96 huizen in Soestcrkwartier Teneinde de druk te verminderen, welke op de staatsbegroting wordt uitgeoefend voor woningbouwvoor- zieningen. heeft het rijk zich op het standpunt gesteld dat de. woning bouw in principe moet worden ge financierd uit middelen, die de ge meenten op de kapitaalmarkt aan trekken. Daar deze financiering thans tegen voordeliger voorwaar den geschiedt dan het rijk stelde bij het verstrekken van voorschotten op de voet der woningwet, is het bovendien voor de gemeenten aan trekkelijk. Aangezien vóór 22 Augustus 1948 een beslissing genomen moest wor den of, en zo ja voor welke com plexen onze gemeente van deze aan bieding der rijksfondscn gebruik wilde maken en dc toewijzing naar volgorde van binnenkomst der aan vragen zou plaats vinden, hebben B en W. 3 Augustus 1948 bericht gezonden gaarne in aanmerking te komen voor het verstrekken van le ningen door de rijksfondsen en -in stellingen voor enige complexen nieuwbouw. Naar aanleiding hiervan ontvingen B. cn W. op 29 September 1948 een aanbieding van de rijkspostspaar bank. Daar opnieuw aangedrongen werd. ter bevordcringvan een snelle af wikkeling van de te volgen procedu re. zo spoedig mogelijk te antwoor den. hebben B en W. 11 October 1948 de nieuwe leningen aanvaard, onder voorbehoud van bekrachtiging door de raad en van goedkeuring door gedeputeerde staten Deze le ningen zijn groot f 1.403 086,en f 28 971.Respectievelijk dienen zij voor de financiering der 36 en 60 woningen Soestcrkwartier cn de 2 woningen KrankclcdenBreestraat. „Amersfoort'-reserves wonnen Het is Amersfoort II gelukt Zui len I. dat als de sterkste tegen standster in die afdeling van de 2e kl gold, in bedwang te houden. De wedstrijd die te Zuilen werd gespeeld eindigde in een voorlopi ge 4_3 uitslag Van de 3 partijen die moeten worden gearbitreerd is van 2 de stand zodanig gunstig dat het wel zeker is dat zij door Amersfoort gewonnen zullen wor den. De derde is een twijfelachtig geval, doch onze stadgenoten heb ben aan die twee punten genoeg om te winnen. Amersfoort 4 verspeelde waar schijnlijk haar kans, door het te gen Baarn 3 niet verder te bren gen dan een gelijk spel 55. De mogelijkheid n.l. om van Den Dol- der I te winnen, achten wij uitge sloten. Niet volledig opkomen is de oorzaak van het resultaat tegen Baarn. waarvan men zeer zeker had kunnen winnen. Twaalf personen werden be keurd, omdat hun maten en ge wichten niet in orde waren. Dr. B. S. A. Al sprak voor Vlamgroep Voor de Amersfoortse Vlam groep, een lezersgroep van het weekblad „De Vlam sprak Dins dagavond in het Volksgebouw dr. B. S. A. Al over het onderwerp „Waarom wij socialisten federalis ten zijn". De heer Al schetste uit voerig het ontstaan van het begrip federalisme, dat reeds in de mid deleeuwen bestond. Er was toen reeds een eenheid van beschaving in de kerk. „Wij leven in een pe riode, waarin wij een nieuwe, juiste maatschappelijke omstan digheid moeten kweken", zo ver volgde spreker. Er zijn mensen, die deze nieuwe eenheid zien als de nieuwe „middeleeuwen" met een totalitaire geest. Spreker toonde met enkele voorbeelden aan, dat de nieuwe eenheid ivan onze maat schappij in de onderdelen elkander moeten raken, de politieke, gods dienstige en culturele kringen moeten samenvloeien. Hieruit vloeit de noodzaak tot Europese, zelfs internationale samenwerking waarmede echter nog niet is be slist welke vorm deze samenwer king zal hebben. De federalisten zijn van mening, en in bijzonder de socialisten, dat op economisch terrein belangrijke gebieden on derling in nauwer contact moeten worden gebracht. Indien de Euro pese industriegebieden niet meer 't afzonderlijke machtsterrein van afzonderlijke naties zouden zijn (spreker doelde op het Ruhr-ko- lenschap). maar Europees beheerd en ten aanzien van productie en verdeling Europees gecontroleerd zouden kunnen worden, kwam de mogelijkheid te vervallen, dat een afzonderlijke natie een dergelijk gebied zou kunnen misbruiken om het in dienst te stellen van een oorlog. Willen wij een federalis tisch Europa bereiken, zo vervolg de dr. Al, dan zullen wij de gren zen moeten laten wegvallen, waar het functionele terreinen betreft. Het is daarom, dat socialisten fe deralisten zijn en mede omdat het federalisme de staat overbodig kan maken. Na afloop van deze boeien de inleiding volgde een leerzame discussie. Janine Andrade Op een weldadig mooi en belang wekkend programma vergastte gis teravond Janine Andrade met haar begeleider Jcan Antonietti een (in weerwil van speciale kaarten via de Gemeenschap) lang niet vol-bezette Amicil ia-zaal. Prima op elkaar Inge speeld en op de hoogtepunten wer kelijk huns gelijke brachten zij so naten van Pergolese cn Schumann en een van sprankelende geest ge tuigende sonatine van Jean Frangais, waarin het Andante misschien een beetje té veel constrasteert met de nogal capricieuze hoekdelen. Buiten gewoon temperamentvol, maar toch steeds bedacht op een mooie toon en zuiver passagenspcl, was het luis teren naar het spel van deze ras violiste een onverdeeld genot. Slechts een enkele keer dreigde zij zich in uiterlijkheden, in maniertjes te verliezen, en 't was jammer, dat vooral Bach's G-moll-Partita daar door een zekere tweeslachtigheid kreeg. Haar sensitieve toon is meer geschikt voor werken uit andere stijlperioden, hetgeen dan ook juist Schumann en Francais en de steeds weer verrassende Fontaine d'Aré- thuse van Szymanowski, alsmede het vuurwerk van de brillante Po lonaise van Wieniawsky tot een violistisch en muzikaal genot maak te. Voor bloemen en langdurig ap plaus dankten beide kunstenaars met een langoureuze air. Hans M. Scheifes. Financiering herstel oorlogsschade Door de vele bombardementen tijdens de bezettingsjaren op ver schillende punten in de stad, doch hoofdzakelijk op het emplacement der Nederlandse Spoorwegen, is een aanzienlijke schade toege- biacht aan de gemeentewoningen en de woningen van de woning stichting „Volkshuisvesting II", vyelke thans in onderhoud en be heer zfjn bij de stichting „centrale woningzorg". Het gehele herstel is voorlopig door de centrale boekhouding voor do gemeentebedrijven gefinan cierd. Evenals dit in Januari 1947 ten aanzien van de woningbouwver eniging „Goed Wonen" is gedaan, kunnen ook voor bovengenoemde woningcomplexen voorschotten uit 's rijks kas op de voet van de wo ningwet beschikbaar worden ge steld. In de hierdoor ontstane ho gere tekorten op de exploitatie's kunnen bovendien bijdragen wor den toegekend, welke voor herstel van beschadigde woningen gesteld worden op het bedrag der wegens het herstelvoorschot te betalen an nuïteit. Deze bijdragen worden door het rijk en de gemeente ge dragen in de verhouding 9 1. Van de thans van kracht zijnde regeling, als hierboven omschre ven, zouden B. en W. ook nu weer gebruik willen maken. B. en W. stellen de raad dan ook voor te besluiten om een bedrag ad 152.410,47 en een bedrag ad 2.704,13 te verstrekken resp. voor de financiering van het herstel van de oorlogsschade toegebracht aan de woningen van de gemeente en van de stichting „Volkshuisvesting 11", welke zijn ondergebracht bij de stichting „centrale woningzorg", mits het rijk tot dat doel voorschot ten verleent. Nu de helft van de biljart-com petitie van de N.B.B. in het dis trict Eemland ten einde is, laten we hieronder de standen, bijge werkt tot 13 November volgen: Cadre klasse: Gouden Ploeg 5 Centraal 5 Vergulde Wagen 5 Ons Genoegen 5 le Klasse Libre: Gouden Ploeg 2 6 Metropole 1 6 Zonneheuvel 1 5 Leusderkwart. 1 5 Vergulde Wagen 2 5 Nieuwe Kei 1 5 Ons Genoegen 2 6 Soestdijk 1 5 Theomien 1 5 2e Klasse Libre A. Gemiddelde 87.75 16 87.56 14 84.80 16 82.17 14 93.29 36 91.53 26 92.20 22 90.29 25 90.37 17 90.19 19 88.51 O' 22 89.66 13 71.90 10 2e Klasse Libre B. Leusderkwart. 2 6 90.99 26 Oosterpark 1 6 88.82 25 O.DL. 1 6 88.33 26 Animo 1 6 86.71 28 Metropole 2 6 87.42 20 Vergulde Wagen 3 6 87.35 23 Centraal 2 6 82.54 24 Ons Genoegen 3 6 85.11 'O 20 ONS GARNIZOEN De sergeant was erg kwaad op ons. We wisten niet precies, waaróm, maar ja, sergeanten horen op gezette tijden nu een maal kwaad te zijn. Hij liet ons eerst in ons werk pak aantreden voor onze kribben en daarna hadden we vier minuten de tijd om ons beste „kloffie" aan te doen cn ons te omgorden met allerlei heldhaftige uitrustingstukken, zoals ransel, broodzak, veldfles en een heleboel riemen. Helm en geweer maakten stoere strijders van ons. Daarna hield de sergeant inspectie of de haren niet te lang waren en of alle knopen wel op de juiste manier behandeld waren en of de vouw in de broek wel kaarsrecht was. De geweerlopen werden nage keken of er geen stofje te zien was en boven op de kastjes werd gevoeld of er geen sigarettenpeukjes lagen. Kprtom, „het leek wel oorlóg", om de voor die speciale .gelegenheden uitgedachte soldaten-term nog eens te gebruiken. Gelukkig voor ons kon de boze sergeant nergens een onregelmatigheidje be speuren, dank zij ingewik keld en strikt geheime sol daten-foefjes. die ze zo onderhand al geleerd had den. Totdat, ja. totdat ie het deurtje van soldaat De Vies' kastje opende en aan de binnenkant de foto zag van het beeldschone meiske, dat soldaat De Vries steevast iedere Woensdagavond de groeten van thuis kwam brengen. De sergeant bulderde en stampte met zijn hakken en gesticulicerde hevig. .Maar sergeant", zei de soldaat De Vies, „dat is mijn zusje!" hetgeen be slist niet waar was „Dan moet jij gauw mijn zwager worden!", zei de sergeant, die toch ook iucl een menselijke zijde bleek te hebben. VOORZORG Wolter Dros zal in 1950 het 75-jarig bestaan vieren. U kunt het gelo ven of niet. maar er is nu al een zaal besproken in Amicitia voor de feestvie ring' Over voorzorgen ge sproken! VACANTIE Donderdag vertrekken tien Amersfoortse kleuters wier ouders in moeilijke financiële omstandigheden verkeren cn hun kinderen niet in de gelegenheid kun nen stellen eens van een onbezorgde vacantie te ge nieten. naar het Bio-Va- cantiepord te Bergen aan Zee. Herinnert U zich nog die rammelende collecte bus in de bioscoop en dat grappige mannetje op het doek. die zei: „Dat kost duiten!" Welnu, het kostte dui ten cn u, stadgenoot, hebt ze verstrekt. Bravo! TROUWRING We waren onlangs in de kleedkamer van Amicitia, waar de medespelenden in een toneelstuk gegrimeerd werden door de alombe- kende Leo Grootkop. Er heerste die echte, zenuw achtige sfeer, die kenmer kend is voor een première. Iedereen rookte sigaretten cn dronk water. Iedereen liep heen en weer en wachtte op het belletje, dat de aanvang zou aan- kondVcn. Daar lcwam het belletje. De spelers voor de eerste acte van het eer ste bedrijf renden naar het „Wacht even", zei de hoofdpersoon, die een on gehuwde man moest uit beelden, „ik kan mijn trouwring niet afkrijgen''' En het duurde nog een kwartier, voordat die ring van een dikker geworden vinger af was.' podium. VERANTWOORDING Wij zijn buitengewoon verheugd reeds nu de eer ste verantwoording te kunnen geven over boe ken, die de lezers van ons „Stadsvenster" door be middeling onzerzijds be schikbaar stellen voor de in het militair hospitaal cn in het Sanatorium te Amersfoort verpleegde zieke militairen. Mevr. De B. uit de P. Bothlaan zond ons 26 boekwerken. waaronder enkele, die een trotse plaats in iedere boeken kast zouden krijgen. Har- telhke dank, mevrouw! U weet het toch? Num mer 4291 bellen en de boe ken en tijdschriften, die U beschikbaar stelt voor Uw medemens worden door ons afgehaald cn. als we een voorraadje hebben, aan het hospitaal of aan het sanatorium doorge stuurd. Dus nummer 4291, vier- twee-negen-een. WORDT VERWACHT Donderdag houdt Jean Cassou in de Kamer van Koophandel een voor dracht voor het genoot schap „Nederland—Frank rijk" «en in het* Grand The atre wordt een reprise ge- geven van de operette ..De Graaf van Luxemburg". Vrijdag is er m Prin senhof een feestavond van het gemeentepersoneel. Zaterdagavond is er een feestavond van de „Sociëteit" met medewer king van de „Keitjes" en een opvoering van „On der één dak" door ATE voor de „Indische Buurt" in Prinsenhof. Middelwijk 2 5 93.27 27 D.O.S. I 5 89.87 28 Metropole 3 5 91.93 26 Middel wijk 1 5 89.63 21 K.O.T. 1 5 86.58 14 Gouden Ploeg 3 5 80.57 /O 14 Nieuwe Kei 2 5 80.23 14 3e Klasse Libre A O.D.L. 2 6 96.15 35 Soestdijk 2 6 93,53 30 K.O.T. 2 6 91.59 24 Centraal 3 6 87.01 29 Vergulde Wagen 4 6 86.18 •21 Theomien 2 6 79.38 24 Metropole 4 6 82.53 12 Ons Genoegen 4 6 79.78 17 3e Klasse Libre B. Metropole 5 6 94.51 29 Ons Genoegen 5 6 91.71 36 Leusderkwart. 3 6 94.04 26 Animo 2 6 87.01 30 Zonneheuvel 2 6 89.80 22 T avenu 1 6 85.85 19 Nieuwe Kei 3 6 85.27 14 O.D.I. 3 6 79.42 12 3e Klasse Libre C. Centraal 4 6 91.21 Of 27 D.O.S. 2 5 90.09 22 Oosterpark 2 6 88.94 32 Leusderkwart. 5 5 89.00 26 K.O.T. 3 5 89.42 13 Zonneheuvel 3 4 88.87 15 Animo 3 5 84.57 21 O.D.L. 3 5 78.94 14 Middelwijk 3 5 79.55 12 Restauratie kantoor Reinigingsdienst B. on W schrijven aan de raad o.m. het volgende: Het bestaande admini stratie-kantoor van de velnigings-' en ontsmettingsdienst is gelegen op de eerste etage van het hoofdgebouw. In deze ruimte is tevens ondergebracht het bureau van de technisch ambte naar. Het publiek wordt rechtstreeks in dit lokaal ontvangen, hetgeen veelal een zeer onrustige sfeer teweeg brengt. Om aan deze ongewenste toestand m«t wei nig kosten een eind tc maken, is de vojgende oplossing gevonden In het hoofdgebouw zijn gelijkvloers drie kleine lokalen gelegen, die vroeger dienst deden als magazijn. De bedoeling is nu de tussenmuur van twee der drie lokalen uit te breken cn de overblijvende tussenmuur zodanig le wijzigen, dat het bovengedeelte in glas wordt uitgevoerd, waarin twee loketten worden aangebracht. Alzo wor den gelijkvloers een ruim voor het publiek ontoegankelijk administratie kantoor cn een ruimte voor het pu bliek verkregen, waarmede ongctwij- leld jaren iang kan worden volstaan Het op deze wijze vrijkomende kan toor op de eerste etage zal worden in gericht tot lokaal voor dc technisch ambtenaar en tot een dringend nodig archief bergplaats. Verder ligt het in de bedoeling de beneden- cn bovenkantoor ruimten te verbinden, door in een der beneden- muren een deur aan te brengen. B. en W. vragen de raad voor deze verbouwing een crédlet van f 3000 - Diefstal opgehelderd Verleden week werd bij de po litie aangifte gedaan van diefstal van zeven accu's. Dinsdag is deze zaak opgehelderd. Door de politie is de mgezetene V. aangehouden. B. en W. stellen de raad voor te besluiten per 2 Januari 1949 een lening te verstrekken, groot f 92255 90, tegen een rente van 3'i 'sjaars, uit het fonds we gens overdracht van het gemeente lijk electriciteitsbedrijf, voor stor ting van de aflossingsbestanddelen 1949 en 1950 van de desbetreffende leningen in het algemeen onder- houdsfonds, waarvan: I aan de gemeente Amersfoort f 43.655.90, op te nemen per 2 Ja nuari 1949 f 21.761,70 en per 2 Ja nuari 1950 f 21.894.20, ten laste van de navolgende complexen gemeen tewoningen: Soestcrkwartier III f 10.000.Soesterkwartier IV f 2000.Soesterkw. V f 2.160. Achter de Kamp II f 443.Bol derstraat I f 470.42, Bolderstraat II f 2.095.48, Gaslaan en Eemstraat f 3.640.Walikerstraat f 347. Leusderkwartier I f 8.900.Leus- derkwartier II f 4.630Kamper- binnenp. f 1.600.-, Frisia f 7.370.-, totaal f 43.655.90. II. Aan de woningbouwvereniging ,Goed Wonen" f 34.400.op te nemen per 2 Januari 1949 f 17150.- en per 2 Januari 1950 f 17.250. ten laste van de volgende com plexen: Goed Wonen II f 4.200 idem IV f 21.100.-, idem V f 5 900.-, idem VII f 3.200.-, totaal f 34.400.-. III. Aan de woningstichting Volkshuisvesting II f 4100.op te nemen per 2 Januari 1949 f 2000. en per 2 Januari 1950 f 2100.ten laste van het complex 34 nieuwe woningen. IV. Aan de woningstichting „St. Ansfridus" f 7300.op te nemen per 2 Januari 1949 en per 2 Ja nuari 1950 f 3650.in ieder jaar, ten laste van het complex 29 mid denstandswoningen. V. Aan de woningbouwvereni ging „St. Bonifacius" f 2800.op te nemen per 2 Januari 1949 en per 2 Januari 1950 f 1400.in ieder jaar, ten laste van het complex 52 woningen. „Ronkende motoren" Door de Personeelsveren. „Ons Belang" werd Dinsdagavond een toneelavond gegeven. Het spel „Ronkende Motoren" in drie be drijven, geschreven door Jan Ever- wijn en Bob Bertina is door deze vereniging, onder regie van A. Huisman en W. Kraan, zeer goed vertolkt. Het onderwerp, waar het eigen lijk om gaat, is spionnage in een fabriek van vliegtuigen. Op het kantoor van deze fabriek ontmoe ten we de directeur, een man, die zijn vader haatte. De rol van di recteur werd door G. Vreeman uit stekend gespeeld, evenals de rol van de privé-secretaresse doormej. A. G. v. d. Bos. Men is bezig voor bereidingen te treffen voor de Mel bourne-race en een oud-vriend van de directeur, komt met zijn vrouw naar de fabriek om de plannen van een nieuw toestel voor deze race te stellen. Ook deze rollen werden door F. J. Rekké en mej. A. Rave- stein goed voor het voetlicht ge bracht. Goed spel werd geleverd door de kantoorknecht, die door zijn af en toe wat sullige houding de mensen aan het gieren bracht. Over het algemeen was het geen onverdienstelijke opvoering. Het décor was goed verzorgd en de grime van Leo Grootkop, v/as als altijd in orde. Onder de pauze werd door de Hawaiian Band een aardig programma afgewerkt. Auto's botsten op Utrechtseweg Nabij het perceel Utrechtseweg 80, gebeurde Dinsdag een onge luk. Uit de richting Amersfoort kwam een auto, bestuurd door de heer v. d. W. uit Zeist. Voor per ceel 93 stond aan de rechter zijde van de weg een personenauto ge parkeerd. Uit de richting Amers foort naderde eveneens een luxe auto bestuurd door een barones uit Heino. Zij trachtte de auto be stuurd door de heer v. d. W. te passeren, maar week te veel naar links uit, met het gevolg, dat ze tegen deze wagen aanreed. De ba rones en haar medereizigsjer lie pen een lichte hersenschudding op. Pe twee auto's werden be schadigd. Achter een woning van een per ceel in het Soesterkwartier werd een vloerkleed gestolen, dat op 'n drooglijn hing. „Nicht wahr" eeuwig refrein Soms ^reten van verontwaardi ging, dan weer hoongelach klonk gistermiddag op van de publieke tribune bij het bijzonder gerechts hof te Amsterdam, toen de getui genverklaringen tegen Hugo Her mann Wolf, een der bewakers uit het kamp Amersfoort, werden voortgezet en Wolf stijf en strak ontkende of beweerde dat hij ge vangenen had doodgeschoten om hen „uit hun lijden" te helpen. Wolf had de gewoonte Joodse gevangenen als dieren op handen en knieën te laten rondkruipen en blaffen. Anderen joeg hij midden in de winter door kuilen waar wa ter in stond. Zij moesten dan een stuk hout in de mond meenemen. Getuige Buijsen heeft Wolf met een baksteen een 16-jarige Joodse jongen op het hoofd zien slaan. De jongen zakte ineen en kon niet meer opstaan. Wolfs commentaar is: „Es 1st nicht alles wahr. Alles wird auf mich geschoben." Getuige De l'Or moest eenmaal kruiwagens vullen met graszoden. Joodse gevangenen moesten deze kruiwagens een kilometer ver in het bos rijden. Dit was zeer zware arbeid voor een normaal mens, dus zeker voor de uitgeputte Joodse gevangenen. Sommigen hielden tiet niet vol en zakten ineen. Wolf sloeg er dan met een gummiknup pel op los. Eén gevangene werd op deze wijze gedood. Het lijk werd ontkleed en op een kruiwagen naar de kalkput gereden. Getuige verklaarde voorts dat Wolf hem bij Berg had gemeld, waardoor getuige een maand „ro zentuin" kreeg. Dit bestreed Wolf fel: „Ich habe nie einen gemeldet. Ich erledigte selbst melne Sachen". „Hebt u dat soms uit medelijden gedaan?" vroeg de president. „Jawohl, aus Mitleid", ant woordde Wolf onder hoongelach van de publieke tribune. „Wolf nam meer dan eens een Joodse gevangene mee in het bos. Wij hoorden dan schreeuwen en huilen cn na enige tijd een schot. Even later kwam Wolf terug, het lijk op een kruiwagen meevoe rend", verklaart getuige Van Lin- schoten. „Franzca deed dat heel vaak". Wolf: „Ich habe nie einen men- schen crschossen". Verdachte is enige jaren in Amersfoort en ongeveer van medio 1943 tot de Dolle Dinsdag in het kamp Vught geweest. Na dolle Dinsdag ging Wolf met het grote evacuatie-transport weer naar Amersfoort. In beide kampen stond hij bekend onder zijn bijnaam „Kerstmannetje" en in beide kam pen sidderde de kampbevolking als hij in de nabijheid kwam. Edwin Ernst Alscher, 60 jaar oud een lange magere man, die door een grijs sikje een professoraal uiterlijk heeft, kwam in 1931 naar ons land als vertegenwoordiger voor Duitse machinefabrieken en Soest In de maalderij van de B. aan de Molenstraat waren enige kin deren aan het spelen, toen plot seling het 12-jarige zoontje van de familie Van W. eveneens wo nende aan de Molenstraat, door de zich in de maalderij bevinden de hijsketting, aan een zijner han den naar boven werd getrokken. Juist bij het wiel boven in de maalderij, geraakte de knaap van de ketting los en viel van een hoogte van 8 meter naar beneden cp een betonnen vloer. Het bleek toen dat hij met zijn vingers in de z.g. knijper was geraakt en dat een andere knaap, terwijl hij met deze knijper aan het spelen was, het mechanisme in werking heeft gesteld, waardoor hij naar boven werd getrokken. Met twee afge knepen vingers en in bewusteloze toestand is de knaap op dokters advies naar het St. Elisabeth Zie kenhuis te Amersfoort overge- gebracht. genoot hier tot de oorlog gastvrij heid. Na de Meidagen van 1940 liet hij zijn werkelijk karakter zien. Toen in het najaar 1941 een hon derdtal Russische krijgsgevangenen in het kamp Amersfoort opgesloten werd, nam Alscher, die Russisch sprak, de „zorg" over deze gevan genen op zich. De eerste getuige, Welters, legde verklaringen af over de komst en de behandeling van de Russen. Op de derde dag van hun verblijf in het Amersfoortse kamp moesten de Russen zich midden op de appélplaats het was October geheel ontkleden. Daarna wer den zij tussen twee barakken met koud water „schoon gespoten" en met een harde boender behandeld. Tot slot volgde dan een „keuring" door dokter Nieuwenhuis, die daar bij kwistig de zweep hanteerde. Ook Alscher heeft aldus ge tuige bij die gelegenheid de Russen met de vlakke hand in het gezicht geslagen. „Alscher werd door ons als 'n „spion" beschouwd. Hij liep altijd in burger met een nazispeldje op zijn jas". Getuige Kalf heeft gezien dat Al scher eens de Russen geslagen heeft, ook is hij aanwezig geweest toen de Russen een paar dagen voor hun fu sillade onder leiding van Alscher volksliederen moesten zingen. De getuigenissen, die vandaag af gelegd worden, verschillen nogal van de verklaringen die op de eerste zittingsdag o.a. door dr. Wessel werden gedaan. Zo b.v. over het al dan niet aanwezig zijn van Alscher bij het wegvoeren van de Russen verschillen de meningen der getui gen. Niemand kan positief beweren, dat verdachte daarbij tegenwoordig was. Advertentie Een ober ln Moerkapelle, dacht: „Ik ga de bediening versnellen". Hij wist iedereen, wil toch TIP VAN BOOTZ alleen: 'k Zal niemand met „Wat blieft U", meer kwellen. Inz. de Hr. J. v. V. te Den Haag, ontv, 1 fles TIP. Scheepstijdingen Alblasserdijk, 24 Nov. van New Or leans te Antwerpen verwacht: Alde- gonda (t), 20 Nov. van Singapore naar Bangkok: Alkaid, Rotterdam Porto Alegre. 22 Nov. van Pernambuco; Alm- dijk (Holl.-Am.lijn), 21 Nov. van Mo bile te Tampa; Axeldijk, 22 Nov. van Tampa to Vera Cruz; Cleodora (t), 21 Nov. van Madras naar Calcutta: Ena (t.) 18 Nov. van Tarakan te Singapore; Helbergen, Rotterdam—Italië, pass. 22 Nov. Ouessant: Hermes, 10 Nov. v. Cor- ïal naar Puerto Mont; Melampus, 20 Nov. van Ballk Papan te Macassar: Prins Alexander, 22 Nov. van Montreal n. Port Alfred; Prins Willem v. Oranje, Rotterdam—Valencia, pass. 21 Nov. Gibraltar; Streefkerk, Rotterdam—Port Okha, 22 Nov. te Alexandrië; Talisse. 20 Nov. van Semarang naar Amster dam; Tegelberg, 20 Nov. van Batavia naar Hongkong. Aalsum, 22 Nov. van Dar es Salaam naar Port Amelia; Abbekerk, 22 Nov. van Melbourne naar Sydney; Alchiba, RotterdamCalcutta, 22 Nov. van Co lombo; Aldabi, RotterdamBuenos Ai res. 22 Nov. 400 mijl Nrd. St. Pauls- rock; Alphard, Rotterdam—Pernambuco pass. '22 Nov. Ouessant; Ball, 22 Nov. van Colombo naar Suez; Boisevain. 22 Nov. van Manilla te Singapore; Garoet, RotterdamJava, 22 Nov. (niet 21 Nov.) Ouessant gepass.; Grootebeer. Amster damJava. pass. 22 Nov. Suez: Groote- kerk, 22 Nov. van Port Elisabeth naar East Londen: Gadila (t), Cartagena- Port do Bouc, pass. 22 Nov. Saba; Ittersum, Calcutta—Rotterdam, 20 Nov. van Port Soedan; Kota Inten, 22 Nov. v.m. van Rotterdam te Kaapstad; n m. naar Durban; Leopoldskerk, Rotterdam —Calcutta, pass 22 Nov. Wight; Marie- kerk, 22 Nov. van Hongkong te Manilla; Marken, Java—New York. pass. 22 Nov. 12 uur Gibraltar; Meerkerk. Rot terdamJapan, pass. 22 Nov. Finlsterre; Meliskerk, 22 Nov. van Accra naar Co- tanou; Murena (t), 22 Nov. van Miri te Singapore; Nederland (t), Alelandrië Perzische Golf, pass. 22 Nov. Ras el Hadd; Noordam, 23 Nov. van Baltimore te Rotterdam; Ovciijsel, 21 Nov. van Lorenzo Marqucz te Houston; Pericles, 20 Nov. van Guayaquil n. Eten (Peru); Ridderkerk, 23 Nov. van Colombo te Fremantle verwacht; Rondo, 23 Nov. van Colombo te Belawan verw Sing- kep, Java—Amsterdam, 22 Nov. van Aden; Slamat, 22 Nov. van Soerabaya naar Makassar. Stad Maastricht. 23 Nov. van Rotterdam tc Savona; Tabian. Am sterdam—Java, 22 Nov. van Marseille; Tjikampek, 23 Nov. van Singapore te Hongkong; Wiilem Ruys, Batavia—Rot terdam. pass. 22 Nov. 23 uur Flnisterre; Zeeman, vermoedelijk 24 Nov. van Bre men naar Bona. tandarts BERGSTRAAT 11. AFWEZIG tot 29 November. Juist NU Adverteren De Goedkoopste onder do Beste De Beste onder do Goedkoopste zeer geschikt a's ST. NICOLAAS Frans—Nederlands/Nederlands—Frans 1240 blz. DuitsNederlands/NederlandsDuits 1370 blz. Engels—Nederlands/Nederlands—Engels 1238 blz. Spaans—Nederlands/Nederlands—Spaans 625 blz. Kramers' Nederlands Woordenboek 988 blz. In KRAMERS' WOORDENBOEKEN heeft U binnen een minuut elk gewenst woord opge zocht. Ze zijn in hoge mate overzichtelijk en worden bewerkt volgens nieuw systeem: grondwoord met uitgang. Elke band bevat twee delen en is gedrukt over twee kolommen. Formaat der boeken 13 X 19 c.M. Gebonden in geheel linnen band slechts 7.90 per deel. Elk deel kan AFZONDERLIJK worden geleverd. Bij afname van 1 deel 1.50 per maand; tot 20 2.50 per maand 30.— 3.50 per maand; 40.— 4.50 per maand of meer. FRANCO LEVERING DOOR GEHEEL NEDERLAND. Duidelijk opgeven wat men per maand wenst te betalen. Boekh G. J. GRAAUW, Keizersgracht 168, Amsterdam-C. Telefoon 44505 Postgiro 48605 Gem. Giro G 2021. RUNDLEDEREN SCHOOLTASSEN slechts f 10. Alleen bij LEDERHANDEL PRACTIJKDIPLQMA'S Boekhouden en talen Voor een goede handelspositie eerste vereiste I Onze schriftelijke prlvé- opleidlng waarborgt succes bij lage kosten. Ook: M.O.L.O, Midden stand sdi piOpleiding AsslsL-Accountant. Officieel erkende instelling i Mauritaweg 29 Rotterdam

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1948 | | pagina 2