Massale spreeuwentrek
bij Elburg
Geen spel zonder inzet
„Wij gaan er op achteruit"
Een gezicht duikt uit het duister,
een diepe stem gromt: 0.Ko
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROBHet geheim van de tunnel
Nu geen mensen,
die „neen" zeiden
Van Grevelingens
tweede roman
Geheim agent in
oorlogstijd
${ec/ite
spifsiwtering?
Gebismureerd
TUINKALENDER
Uit de boekenmolen
Woensdag 24 November 1948
3
Natuurschoon op een stortplaats
/^NLANGS zwierven wij weer
v-/ eens door het mooie oude ves
tingstadje Elburg met zijn vaak
brokkelige wallen, in wier ge
steente de muurvarentjes zich in
hun element gevoelden. Even later
schoot ons de titel te binnen van
één der films, die de natuurhisto-
ricus Simon de Waard heeft ver
vaardigd: „De idyllische vuilnis
belt". Vlak bij de stad toch be
vindt zich de stortplaats van El-
burgs vuil. Het is, om ons euphe-
mistisch uit te drukken, een on
welriekend milieu, maar toch ver
toeven wij er altijd gaarne.
Ook die herfstdag hadden wij er
geen berouw van de belt weer
eens in ous excursieplan op te ne
men, want het grote kaasjeskruis
bloeide er. zo laat in 't jaar, nog
zeer weelderig mei, vele rosc-vio-
lctte bloemen en uit het welgedane
voorkomen van vele andere plan
ten viel op te maken, dat zij er
een voortreffelijke voedingsbodem
hebben gevonden.
Hoe uitbundig hadden de fluite-
door
RINKE TOLMAN
kruiden er zich ontplooid: gewel
dige bossages vormden zij en zij
bloeiden bovendien of het lente
was. Een andere umbellifeer, de
hondspeterselie, hief er eveneens
zy'n bloemen naar het licht. Knop
en knoopkruid, twee bijna gelijk
namige, maar ten zeerste van el
kaar verschillende kruiden, namen
in de belt-omgeving ook nog heel
zomerse allures aan en hetzelfde
kon worden getuigd van raket,
vlasleeuwenbek en echte kamille.
Het geslacht Euphorbia was door
de tuinwolfsmelk, de kleine wolfs
melk en het kroontjeskruid verte
genwoordigd.
FJ ET gaat natuurlijk niet aan
1 A een volledige plantenlijst te
vermelden, maar de verscheiden
heid der botanische beltgemeen
schap bleek voorts uit het feit, dat
de radijs vlak naast het boeren-
wormkruid, het varkensgras naast
de grote ereprijs, de hoornbloem
naast de rode klaver stond te
bloeien. Cultuurplanten als toma
ten, groene erwten, augurken, snij-
biet en boerenkool gedijden er
evenzeer als kropaar, kleine klis
en Frans zaaigras. Deze laatste
bloeiden nog volop. De kruisdistel
en bereklauw ontbraken er even
min als pastinaak en duizendblad.
En nu heb ik nog niet het vijfde
gedeelte der waargenomen en veel
al geestdriftig florerende planten
soorten opgesomd. Ik raad u in zo
mer of vroege herfst er eens een
kijkje te nemen en de aan een
belt nu eenmaal inhaerente geu
ren manmoedig te trotseren.
Aardig was die dag ook de mu
zikale omlijsting van de belt:
daarvoor zorgden de vogels. De
belt toch biedt hun allerlei lekker
nijen en is aan een paar kanten
omheind door vlieren, die bij ons
bezoek zwart zagen vsn de bessen:
een voortreffelijk dessert voor de
spreeuwen. Collectief zongen zij
in de struiken een opgewekt en
aanstekelijk lied.
De bell was tevens het operatie-
terrein voor de Elburgse kauwen,
terwijl de kokmeeuwen herhaalde
lijk boven de stortplaats hingen
als een tierende, warrelende wolk.
De penetrante geuren schrikten
hen niet in 't minste af, misschien
omdat het reukvermogen hun ont
breekt, of in 't gunstigste geval,
zeer slecht ontwikkeld is.
ATUURLIJK slenterden wij nog
een tijdje langs de rietkragen
van 't IJselmeer, waarin de war
me kleur van een roodborst gloei
de. Wintertalingen snelden de
grauwe einder tegemoet en toen
wij drasse oeverterreinen bereik
ten, vluchtten watersnippen, die net
aan tafel zaten, krijsend weg. Af
en toe kwam een wulp fluitend
over en blauwe reigers stonden
aan de oever te vissen, strak en
bedachtzaam. Maar toen ineens
vond er een doortocht plaats van
kleine zwanen: de voorlopers van
de grote scharen, die zich eerlang
weer in de voormalige Zuiderzee
zullen vestigen, waar de wortels
der fonteinkruiden hun maanden
lang tot voedsel zullen strekken;
veertien blanke vleugelparen sloe
gen boven de grijze egaliteit van
het water: een onvergetelijk ge
zicht.
Zoetjesaan drentelden wij in 't
late middaguur het havenkwartier
tegemoet. In de verte hadden wij
reeds donkere hozen zich tegen de
lucht zien aftekenen; op een af
stand leken het wel muggenzwer
men. Toen zy naderbij kwamen,
bleken het spreeuwenwolken te
zijn, die daalden en rezen en sier
lijke zwenkingen uitvoerden. De
ene hoos volgde op de andere; in
geweldige scharen verplaatsten de
vogels zich naar het Oosten. In
den beginne waren het honderden,
de honderden groeiden aan tot
duizenden, de duizenden tot tien
duizenden. Zelden zagen wij zulke
indrukwekkende reisgezelschap
pen. Minutenlang konden wij ge
tuige zijn van dit vroegavondlijk
phenomeen: een onafgebroken vo-
gelstroom. Het leed geen twijfel:
wij hadden hier, te doen met een
buitengewoon massale slaaptrek
van spreeuwen, die vermoedelijk
op weg waren naar hun collectieve
overnachtingsoorden. Misschien
zouden zij over enige tijd, buiten
't bereik van onze blikken en kij
kers. ergens neerstrijken in de uit
gebreide rietcomplexen langs het
IJselmeer om er als een gevleu
geld heirlegcr de nacht- door te
brengen.
Dodenmasker van Mozart
gevonden
Het dodenmasker van de Oosten
rijkse componist Wolfgang Amadeus
Mozart, dat meer dan 150 jaar weg
was. is in een Weense tweedehands
winkel door de beeldhouwer Willy
Kauer ontdekt.
Kauer was reeds lang op zoek
naar dit masker, dat naar zijn me
ning nog bestaan moest. Een com
missie van deskundigen, waarin on
der andere een professor in de ana
tomie, een professor in de muziek
geschiedenis en een beroemd Mo-
zartkundige zitting hadden, hebben
het masker wetenschappelijk onder
zocht en zijn tot de conclusie geko
men, dat het inderdaad het doden
masker van Mozart is. Toch zal het
onderzoek nog verder worden voort
gezet, voordat het masker wordt
tentoongesteld.
Het zeer expressieve masker is in
brons uitgevoerd en wijkt, naar ver
luidt. geheel af van de afbeeldingen
van Mozart in Rokoko-stijl, die mu
ziekliefhebbers zo wel bekend zijn.
Om 't damkampioenschap
De uitslagen van de partijen gespeeld
voor de elide ronde van het tournool
om het wereldkampioenschap dammen.
Dinsdagavond te Heerlen gespeeld, lui
den: Roozenburg—Gesthem 1—1. Laros—
Verpoost 0—2, Demesmaecker—Chlland
02, KellerPost 11, Van der Staay—
Perot 1—1.
De stand na de elfde ronde, alle elf
deelnemers hebben nu tien partijen gc.
Speeld, lulden:
1. Roozenburg 18 pnt. 2. Keiler 14
pnt 3. Gesthem 13 pnt. 4. Verpocst 12
pnt. 5 van der Staay 11 pnt. 6, 7 en 8.
Perot. Post en Chlland 10 pnt. 9 Laros
9 pnt. 10. Demesmaecker 2 pnt. 11. Ros-
tnn 1 pnt.
Prins leidt in tienkamp
schaken
De uitslagen van dc afgebroken par
tijen uit de 6e ronde van de schaak
wedstrijd voor het Nederlandse kam
pioenschap lulden: van Scheltinga—
Kramer 0—1, dr. Stumpers—van Mln-
deno afgebroken in een voor dr. Stum
pers iets gunstiger stelling.
De uitslagen der partijen gespeeld
voor de 7e ronde lulden: van Schel
tinga—Barendrecht 10. Vinke van
Mindcno 1—0, dr. .Stumpers—Viagsma
afgebroken in gelijke stelling. Prins—
Henneberke afgebroken in een voor
Prins gunstiger stelling. KramerBaay
1—0.
De stand na de 7e ronde: 1. Prins 5
pnt plus 1 afgebr. partij 2 Kramer 5
pnt. 3. van Scheltinga 4i pnt. 4. Hen
neberke 4 pnt plus 1 afgebr. partij 5.
dr. Stumpers 3Vj pnt plus 2 afgebr.
partijen. C Baay 3 pnt. 7. Viagsma 2V»
pnt plus 1 afgebr. partij. 8 Vinke 2
pnt 9. Barendrecht 1% pnt 10. van
Mindcno 1 pnt plus 1 afgebr. partij.
Om de titel groot biljart
cadre 47/2
Voor het nationaal kampioenschap
hoofdklasse groot biljart cadre 47/2. dat
georganiseerd zal worden van 16 tot en
met 19 December ln het Kurhaus te
Scheveningen, zijn dc volgende inschrij
vingen binnengekomen'
P J. van dc Pol (Rotterdam). A. J. J.
van Loon (Bergen op Zoom). A Jacobs
(Halsteren). L. G. J. Teegclaar (Lelden)
C. van Vliet (Den Haag), P. dc Leeuw
(Amsterdam). J. H. Sweering (Amster
dam), c. de Ruyter (Waalwijk) en H.
Mctz (Den Haag).
Van de te houden voorwedstrijden
zijn de wereldkampioen 45/2 Van de Pol
cn de landskampioen Van Vliet vrij
gesteld.
18. Diezelfde avond
nog worden twee Bull-
biters aan boord geladen
van de „Astra". Harries
zet er wel haast achter!
De zware machines
Harries heeft er vier ge
kocht, maar twee zullen
later worden geleverd
moeten aan dek wor
den gestouwd en Rob
vreest het ergste, want
op zo'n vracht is het dek
toch zeker niet bere
kend. Doch er gebeurt
niets; de „Astra" moet
ijzersterk zijn. Larry
heeft ondertussen ande
re zorgen. „De schuit wordt topzwaar", zegt
hij tegen Harries; „als we slecht weer krijgen
zijn we verkocht." „Kom, kom", zegt zijn baas,
„we hebben altijd nog geluk gehad; het zal
deze keer ook wel loslopen." De volgende nen" naar buiten trekt. De vijfmaster gaat noar
morgen onderneemt dc „Astra" de terugreis Cadiz om daar zeilklaar te worden gemaakt.
en wanneer ze even buiten de haven zijn, ziet
Rob, dat een sleepboot ook al de „Carl Vin-
Harries laat er geen gras over groeien.
Kerknieuws
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Gorrcdljk-Kortezwaag
(toez J de Boer te Loppersum te
Vreeswijk P Bouw te Woudenberg
te Zuldwolde (Dr.) W. E. Heijbocr te
Geldermalsen te Nieuw-Helvoct G.
H. W. v. Medevoort tc Beetgum (Fr.)
te Gieten J N Wlllemse te Havelte
te Terwinselen (toez H. J Bouwers te
Hoogersmilde te Op en Neder Andel
J. v Malcnstein te Nicuwpport te
Siddeburen T W. Dekker tc De Cocks-
dorp (Texel).
Aangenomen naar Vootburg P. A
Eldercnbosch te Kloetinge naar
Grocde C, B. Boere. Ind. pred. met ver
lof te Delft, die bedankte voor Zoe-
lcn en voor dc benoeming tot hulppred.
te Goor naar "s Gravenhage (nieuwe
pred. pi.) Chr J. Gall te Kralingcn
Bedankt voor Hlen en Dodcwaard G.
J. J, Llcfting te Niekerk-Oldckerk
voor Pynacker (toez.) W L Heljmans
te Oudelande voor Koudum P. J. de
Gceter te Zwaagwestelnde voor
Wnddlnxveen G. Boer te Putten.
Benoemd tot hulppred. te Zonncmalre
M, J. van Wljck, cand. te Zlerikzee.
Geref. Kerken
Beroepen te Willemstad E. de Vries,
cand. te Zwartsluis
Bedankt voor Krommenie cn voor
Hijken G J. Cozljnsen, cand. te Am
sterdam.
Chr. Geref. kerken
Bedankt voor Wormcrvecr P. H. van
Marrum te Nieuw-Amsterdam.
Meeste Nederlanders zeggen:
1)
2)
3)
4)
Alleenwonenden
67
11
22
Gezin van 2 pers
60
7
24
9
,.3
67
7
19
7
4
68
1
24
7
5
72
2
14
2
6
77
6
9
8
7 en
meer personen
77
2
7
14
1) Gaan er op
achteruit:
2)
Op
vooruit; 3) Blijft gelijk; 4) Geen
oordeel.
Nederlands Instituut voor de
Publieke Opinie.
Toen de N.I.P O.-enquêteurs on
geveer veertien dagen geleden men
sen uit alle rangen en standen on
dervroegen over de prijsverhogin
gen en dc loonsverhoging van een
gulden per week, bleken er slechts
enkelen niet van gehoord te heb
ben Minder dan van de on
dervraagde steekproef nl.
Vrijwel ledereen is dus van deze
maarregel op de hoogte. Bijna
100 antwoordde ..Ja" op de vraag:
..Hebt U gehoord of gelezen over de
prijsverhoging van brood, suiker,
varkensvlees en anthraciet en over
de loonsverhoging van een gulden
per week?"
Voor 't eerst in de geschiedenis
van het opinie-onderzoek in Neder
land kon dus Iedereen een mening
hebben, omdat iedereen op de hoog
te bleek te zijn.
..Vindt U deze dingen samen
(dus prijsverhogingen èn loonsver
hogingen) een goede of een slechte
maatregel?", konden de N.IP.O-
interviewers dus ook aan iedereen
vragen.
53 antwoordde: Slechte maat
regel; 27 Goede maatregel; 20
Geen oordeel.
Vervolgens vroeg het N.I.P.O.:
„Wat denkt U, gaat U door 'leze
maatregel er zelf op vooruit, op
achteruit of blijft het gelijk?"
69 antwoordde: Ik ga er op
achteruit: 4% Op vooruit;
20 Blüft gelijk cn 7 Geen oor
deel.
Vooral armstcn
De armste mensen vinden het
meeste, dat zij er op achteruit
gaan. Van de mensen met de laag
ste inkomens zegt 72 dat, van die
met iets minder lage inkomens 70%,
van de middenklasse-ondervraagden
65 en van de welgestelden 67
De N.I.P.O.-enquêteurs noteren
bij elk vraaggesprek de grootte van
het gezin. Daardoor kunnen wij de
volgende onderverdeling der ant
woorden maken:
IN zijn Homo Ludens heeft onze
onvergetelijke en onvervang
bare Huizinga de culturele grond
slag van het spel ontleed, en vele
psychologen hebben over de ziel
kundige grondslag er van het hun
ne gezegd. Men komt hoe langer
hoe meer tot de overtuiging, dat
ook indien een spel volkomen on
doelmatig en nutteloos en onopzet
telijk wordt bedreven, het toch wel
degelijk tot niet bewust beoogde
rgsultaten en doeleinden leidt.
Spel zonder Inzet van H.
van Grevelingen (Het We
reldvenster, Amsterdam) geeft een
beeld van de levenshouding van
een groepje mensen uit de artis
tieke. litteraire en journalistieke
wereld van kort na de bevrijding
en de schrijver wenst door clie
titel, die een voortreffelijke vondst
is, deze houding samenvattend te
karakteriseren. De keuze van deze
ontredderde en stuurloze wereld
tot stof voor de roman zou er ech
ter ook toe kunnen leiden, te den
ken dat het schrijven van een boek
als dit eveneens een spel is zonder
inzet. Het tegendeel is het geval.
Voor de schrijver moet het een in
nerlijke bevrijding zijn geweest,
dit boek te maken en wat ook ver
der zijn intentie was, iets van dat
bevrijdende moet uitstralen naar
de lezer. Dat is dan de ongeweten
functie achter dit spel geweest.
H. van Grevelingen is het pseudoniem
van dr. J. W. G. Vcrhagc, die als oog
arts te Hengelo op 15 October 1947 plot-
Ecu enorme explosie vernielde en
kele dagen geleden de gebouwen
van de Société Oriëntale de Pu-
blicité" in Cairo, waar de voor
naamste Egyptische kranten wor
den uitgegeven. 400 huizen, win
kels, fabrieken en garages werden
beschadigd, terwijl ook de twee
grootste bioscopen van Cairo ern
stige schade bij deze aanslag op
liepen. Onbekenden reden een auto
met springstoffen in een steegje
naast dc drukkerij en vluchtten,
nadat zij de lading in brand had
den gestoken. Overzicht van de
ravage.
Letterkundige kroniek
door
Victor E. van Vriesland
sellng aan een hartaandoenlng overleed,
niet ouder dan 37 Jaar. H(J debuteerde
met „Het Onverbreekbaar Zegel", ccn
soort van trilogie, bestaande uit ëén
groot verhaal, geflankeerd door twee
kleinere en alle drie verbonden door de
gedeeltelijke gelijkheid der personen.
Vestdijk, die naar mijn mening teveel
raffinement en berekening heeft ge
zocht achter de compositorische opzet
van „Het Onverbreekbaar Zegel", die
m i. Juist niet zijn sterkste kant was,
heeft wel oog gehad voor de grote ver
diensten van dit debuut dat vele kwa
liteiten had die men eerder bij een
reeds ervaren en gerijpt schrijver zou
verwachten. De titel van deze triptiek
is ontsproten aan het weemoedig in
zicht. dat niemand ooit bulten zichzelf
kan treden, het zegel van dc eigen per
soonlijkheid kan verbreken.
Iets van dit gevoel vindt men ook in
het posthuum verschenen „Spel zonder
Inzetterug. Een Hollander, die in de
oorlogsjaren met de geallieerde legers
heeft meegevochten, komt na dc bevrij
ding terug, vervreemd van zichzelf en
anderen, en kan niet meer aarden en
het onderbroken leven moeilijk hervat
ten. De vrouw van wie hij hield ls met
een vriend van hem getrouwd; als hij
hen na lange aarzeling bezoekt, blijkt
zij bij een bombardement omgekomen,
Hij komt nu bij de inmiddels hertrouw
de vriend logeren en een „spel zonder
inzet" begint tussen deze drie talent
rijke maar zwakke en onevenwichtige
mensen, nog gecompliceerd door de gel
delijke moeilijkheden van het echtpaar,
waar de "vriend aan tegemoet komt Het
slot ls, dat de echtgenoot verdwijnt en
nn enkele maanden een eind aan zltn
leven maakt, waarna de belde anderen
uiteengaan.
INDIEN ooit de waarde der kunst als
katharsis als gemocdszulverlng
duidelijk was. dan wel hier. Het onder
werp immers ls volkomen gebonden aan
de decadente, wllszwakke doelverloren.
twijfelzieke na-oorlogsmcntallteit. Deze
wordt echter uitgebeeld op zo cvenwich-
1 tlge, beheerste wijze, zozeer vanuit dc
afstand der aandachtige cn koele aan
schouwing cn ln zulk soepel cn rustig
voornaam proza, dat die hele beklem
mende geestesgesteldheid daarmede
doorlicht wordt, aan het tijdelijke mo
ment onttrokken, verhelderd en over
wonnen.
Nergens vindt men effectbejag, ner
gens worden grove middelen gebruikt.
Dit proza ls genuanceerd. Zij wier tong
cn verhemelte zijn afgestompt door de
te sterk gekruide cn gepeperde spijzen
welke veel hedendaagse litteraire scho
tels, waaronder vooral veel volgens jong
Amerikaans recept, hun bieden, kunnen
deze roman beter ongelezen laten. ZIJ
zullen teleurgesteld worden door dit
zuivere cn eerlijke werk gelijk de ver
dienstelijke maar te eenzijdig op dc Ver
enigde Staten georiënteerde Jonge criti
cus Adriaan van der Veen in dc N R.C.
teleurgesteld was door „Het Onver
breekbaar Zegel" (11 Jan. '47).
De oorzaak van het heengaan en daar
mede van de ondergang van de echt
genoot uit dit book ls natuurlijk ccn ge
heel complex van aanleg, ervaringen en
reacties, waarvan de schrijver met een
zeker fatalisme en onontkoombare
noodzaak doet gevoelen, welke dc men
sen tot pionnen maakt ln een onbekend
schaakspel. Maar de aanleiding was. dat
de Inwonende vriend de echtgenoot ln
zijn financiële moeilijkheden steunde
met een groot bedrag dat hem tot zijn
overigens niet voorziene vlucht ln staat
stelde Was dit alleen een neiging om te
helpen, of speelde hierin mede het ver
langen. de vrouw voor zich te winnen?
Op bijzonder fijnvoelende wijze maakt
de auteur hier de Invloed van dc onbe
wuste drijfveren duidelijk cn daarmede
van het betrekkelijke van alle schuld
begrip. Dit boek zet de traditie voort
van de goede psychologische roman die,
hoezeer doordrenkt met wijsheid om
trent mensen en leven, niet propageert,
polemiseert, bestrijdt of aanprijst.
Een boek als dit pielt dan ook, meer
dan welke theoretische beschouwing,
voor het pure werkstuk, tegenover de
existentialisten cn vele anderen die
slechts willen weten van een „littératurc
engagéc", d wz. waarin men met „in
zet" van de eigen vitale belangen zich
zelf op het „spel" zet. Het ls nuttig dat
een nog Jong cn door en door Neder
lands schrijver heeft laten zien, dat ook
dit soort van litteratuur nog alle be
staansrecht heeft en dit recht wel altijd
zal blijven houden nanst een op meer
bulten dc kunst liggende overtuiging en
werking gebaseerde letterkunde. Deze
roman van Van Grevelingen ls ccn spel
zonder inzet, zo men wil, op sociaal-
psychologisch terrein. Maar van een an
der standpunt bezien ls het nu juist dc
Inzet van dit spel, dat het geen doel
matige Inzet heeft Dc Inzet immers is
die van elk kunstwerk dat die naam
verdient. Het menselijk streven ls er oj
gegaan cn veredeld en ln zeker opzie)
vereeuwigd ln dc op het blijvende ge
richte vorm.
Stijl en verhaaltrant zijn bijna koel
en zouden de oppervlakkige lezer zelfs
eentonig kunnen lijken, te gelijkmatig
en effen. Dat. komt. doordat de span
ningen hier niet direct (als subjectieve,
regelrechte onthulling van de schrijver
zelf) maar verwerkt aanwezig zijn. Men
onttrekt zich moeilijk aan de grote bc
koring van dit op vrije, ontspannen, on
getourmenteerde wijze schrijven over
getourmenteerdheden
den en gaan dan haastig door de vaart op de smalle landwegen. Zij
open voordeur langs een paar meis- moet elke steen, ieder grassprietje
III
DE Iaat vertrekken we?"
vraag ik Fitzy, als we na
een uitstekend diner nog een laatste
glas drinken
„We weten, dat het overal een hel
is, „Fitzy", zei ik, „maar we weten
toch liever precies, waar we zullen
landen."
„Soms vraag ik me af, waarom
„Ik weet het niet precies, maar je aan dit werk begonnen bent, als
ik veronderstel zo tegen midder
nacht. In de regel nemen ze in 't
vliegtuig tegelijk dingen voor an
dere plaatsen mee. Geen passagiers,
maar voorraden".
De kellner schenkt mijn glas nog
eens vol en vraagt plotseling of ik
zenuwachtig ben.
„Niet bijzonder", antwoord ik.
„mar ik zal blij zijn wanneer al dat
geduvel van het vertrek voorbij is."
„Ja, dat denk ik ook", knikt hij.
„Weet U. meneer, ik heb me vaak
afgevraagd hoe ik me zou voelen.
Het moet grappig zijn te bedenken,
dat je hier in Engeland iets drinkt,
waarvan je morgen in Oslo of er
gens anders de kater krijgt".
Dc twee anderen, die toevallig
zijn laatste opmerking, horen, bars
ten in lachen uit over de ernstige
manier, waarop hij het zegt en ook
ik kom weer in mijn zonnige stem
ming
„Ik hoop. dat de piloot ons niet
zover naast ons doel zal laten val
len. We moeten die kerel te pakken
krijgen en hem zeggen, dat hij ons
in géén geval laat springen, wan-
ik zie. dat jullie zo weinig vertrou
wen in de organisatie hebben"
merkt de chef stijfjes op.
„Het is niet. dat wc niét in de or
ganisatie geloven", zegt Pluto en
gaat rechtop in zijn stoel zitten, met
zijn stralende oogjes op zijn glas
gericht, „maar we geloven wel in de
menselijke zwakheid. Op één der
scholen vertelde een Noor. die twee
maal weggeweest was. hoe de piloot
op zijn tweede tocht zijn spring
plaats niet kon vinden en hem op
een ander terrein neerliet, dat hij
vroeger al gebruikt had. En dat
zonder een woord te zeggen,
„Dat kan ik bijna niet geloven!"
protesteert Fitzy.
We worden gestoord door een
Fanny, die de kamer binnenkomt.
„Dc auto staat voor. meneer!"
Gedurende een fractie van een
seconde is de atmosfeer gespannen.
Het meisje staat keurig in de hou
ding, haar gezicht zonder een spoor
van uitdrukking.
„O. goed, we komen! Kom mee,
jes, die zwijgend toekijken de auto
in.
„Eén ogenblik!" hoor ik Pluto's
stem achter me. „Ik geloof, dat ik
een verkeerde jas heb. Hier zit een
pistool in!"
„Schiet alsjeblieft op", zegt Fitzy
op de rustige, maar gezaghebbende
toon, die hij gebruikt, wanneer hij
onvoorwaardelijke gehoorzaamheid
verlangt.
„Snel1" z.egt de chef tot de chauf-
feuse. als Pli'.to met zijn jas over
zijn arm weer binnen is. Met een
ongelofelijke snelheid vliegen we
naar het hek, de hoge bomen aan
-\
Ons feuilleton
op die weg kennen, want zij neemt
bochten die in het maanlicht slechts
vaag zichtbaar zijn, met feilloze
nauwkeurigheid. Het feit, dat de
auto geen licht voert en een bijna
geruisloos lopende motor heeft,
geeft het geheel als bovennatuur
lijks. We zijn ernstig, mijn vriend
cn ik. We zijn op weg met een moei
lijke dracht, een zware opdracht,
die al ons verstand eist.
Ik weet niet. hoelang we gereden
hebben, wanneer we op dezelfde
onverwachte en correcte wijze stop
pen recht voor iets, dat een slag
boom over de weg blijkt te zijn.
Het meisje mompelt iets lot de
wacht, die zich overtuigt door in de
duistere wagen te kijken. Terwijl
we door de versperring glijden,
stapt een andere man op de tree
plank en blijft daar onbeweeglijk
staan tot we na een onnoemelijk
aantal bochten halt houden voor
iets. wat er v.it ziet als een primi
tieve stenen loods. Hij springt voor
uit, terwijl we tot stilstand ko
men, loopt om de auto heen naar
mijn kant, opent het portier en zegt
op gedempte toon-
,Pas op uw hoofd, meneer. Di
Advertentie
Leos dit dan
eens goed
Do oorzaak Is waarsohUnllJk to
veel maagzuur. Hot gevolg daarvan
ls een gevoel van opgeblazenheid on
andere maagstoornisson. Wat U
nodig hooft. Is eon betrouwbaar
geneesmiddel, zoal8"Geblsmurcerd
Magnesium", omdat dit de stoor-
nlsson voorkomten or toe bijdraagt
do maag normaal te doen functlon-
noren. Voor allon, dio last hobbon
van do maag, ls Oeblsmurecrd
Magnesium" een waro uitkomst.
Probeer bet vandaag. U zult
merken, dat het binnen drio
minuten opluchting brengt.
MAGNESIUM
T*blolt«n lo'bUkkcn öoosjt» d M «l. f o.3fl p«r 0oc*l«
Po«d«r ln flacon) r LM c«r flacoi
Verkrijgbaar In Apotheken en Droglicerlleo
beide kanten van de laan houden
het maanlicht, dat er nog is, tegen, reet naar binnen alstublieft."
Dan trapt het meisje geheel onver
wacht op de rem en de wielen slip
pen over het grind. Een gezicht
Pluto komt onmiddellijk achter
me de gladde houten deur door en
we worden opgevangen door twee
neer hij de plaats niet vinden kan. lui-' Pak je jas en je hoed, we zijn
Ik kom liever een nacht terug dan al laat!"
dat ik ergens in die woestenij daal."
Pluto is het hier volkomen mee
eens en we laten ons niet beïnvloe-
het portier en gromt met een diepe
stem: „O K
Het meisje sluit het raam. Ik
hoor voetstappen op het grind voor
de auto, het geknars van ijzer, alsof
een hek opengeduwd wordt. Dan
volgt een klop buiten op de auto en
Haastig glijdt de laatste slok door zonder waarschuwing schieten we
ons keelgat. We beantwoorden het weer vooruit. Het meisje rijdt op
onverschillige „goedennacht, heren" lopsnelheid met een bijna ongelofe
lijke behendigheid Ze zit licht
duikt uit het duister, gluurt door sergeants.
har nnr» i or- art ffrnmt ma+ aan i^iarsa Vr n„
„Noorwegen?
Neen!' komt Fitzy snel tussen
beiden. „P.12".
Ze kijken hem even aan en één
van hen leidt ons naar de trap,
terwijl zij ons beiden van top tot
teen op onplezierige manier opne-
den door Fitzy's veelbetekenende^ van de barkeeper alsof we gewoon
opmerkingen, dat hij mensen ge- wgglopen en over een paar uur weer voorovergebogen over het stuur,
kend heeft, die gezegd hebben, dat terugkomen. In de verduisterde hall kijkt ingespannen vooruit, wannéér
zoiets in het geheel geen verschil zoeken we naar onze jassen, slagen
zou maken. er eindelijk in onze hoeden te vin-
we de ene bocht na de andere door- loslaten....
suizen en vermindert nauwelijks
men. Het is koud in het gebouw en
vochtig, dc trap is smal en onze
slappen klinken hol, de mt*.ren zijn
van ruw, wit gekalkt beton.
Opnieuw controle, opnieuw in
structies. Of ze ons nóóit zullen
(Wordt vervolgd)
Radio-programma
Hedenavond
HILVERSUM I 19.00 Lezing ds J. J
Buskes; 10.15 Sllveslrl-kwartet; 19 30
Voor do Jeugd: 19 40 Jcugdnlcuws: 19 45
Lczon ln dc bijbel; 20 00 Nieuws; 20.05
Dingen van de dag; 20 15 Socialistisch
nieuws 20.20 Omroeporkest; 21.00 Hoor
spel, 22 00 Malando. 22 25 Viool; 22 43
Van boek tot boek. 2-".0Q Nieuws; 23 15
Hit-Kit 23 45—24 00 Gr platen.
HILVERSUM II 19 00 Nieuws; 19 15
Rcg uit?.; 19.30 Actueel geluld: 19 45
Engelse les- 20 00 Nieuws; 20 05 Progr.
proloog; 20.20 Concertgebouw-orkest-
21.00 Lezing over Arablë: 21.20 Concert
gebouworkest. 22 20 Gram muz.. 22 4^
Avondoverdenking-, 23.00 Nieuws' 23
Gram.pl 23 45—24 00 Richard Crooks
Morgen
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws; 7.15
Ochtendgymnastiek; 7.30 Marsen
walsen; 7.50 dagopening 8 00 Nieuws;
8 15 Gram. muziek 8.55 Voor de vrouw:
9.00 Gram muziek; 9 30 Gram. platen;
10 00 Morgenwijding: 10 15 Bandl Ba-
logh; 10 50 Voor de kleuters; 11.00
Frans symph. orkest; 11 45 Uit de we
reldpers; 12 00 Do Papavers: 12,30 Weer-
rrnatje: 12 33 In 't spionnetje 12 38
Pianoduo- 13 00 Nieuws: 13.15 Medede
lingen: 13 20 Romancers: 13.50 Zancnla-
ton: 14 00 Amy Groskamo-ton Have;
14 20 Röntgenkwartler: 13.OO Voor zie
ker, cn gezonden; 16 00 Van vier tot
vijf; 17.00 Kaïelrtoscoop; 17 20 Wolk rlicr
deze week?; 17 30 Doe het zelf: 17 35 Les
gars de Paris 18 00 Nieuws: 18 15 Sport-
pvaatje 1830 Rog. uitzending.
HILVERSUM II 7.00 Nieuws; 7 15
Gram. piston: 7.45 Morgengebed; 8 00
Nieuws 8 15 Gram muziek: 8 25 Hoog
mis; 9.35 Jussl Björling; 9 40 Waterstan
den 9.45 Schoolradio; 10 00 Pascal-
kwartet; 10.15 Morgendienst; 10 15
Gram muziek- 1100 Zonneb'oem: 1140
Schoolradio- 1200 Angelus; 12 03 Liede
ren vnri Faure; 1230 Wccroverzlcht;
12 33 Klaas van Beock; 12 55 Zonne
wijzer; 13 00 Nieuws. 13 25 Klaas van
Rccck: 13.45 Hors d'ocuvre; 14.00 Hin-
elcy Temnlp Band. 14 40 Voor de
vrouw; 15 00 Ivor Moreton m Dave
Kaye; 15.15 Kamerorkest; lfi.no Bijbel
lezing; 16 45 Vladimir Horowitz nlano;
17 00 Jcugdiournan' 17 30 Alcx Schel-
levis: met koor: 17 50 Reg uitz.; 1800
De vijf Zaoakarn's: 18,15 Land- en tuin
bouw: 18 30 Luigl Fort; 18 45 Voor pien
tere pickeraars.
24 NOVEMBER. Een bekende
inheemse boom is dc meidoorn of
Cratageus, die in de voorzomer
met zijn weelderige bloei bekend
heid geniet. Daar deze vroeger ook
veel voor heggen werd gebruikt,
kent men hem ook onder de naam
..haagdoorn". De liguster heeft ech
ter grotendeels de plaats van de
meidoorn ingenomen. Het mooiste
effect geeft de wilde meidoorn bij
een boerenerf of in de duinen. In
siertuincn gebruikt men veelal ro
de. rose en dubbelbloemige soorten.
Een der allerfraaiste is wel de
scharlakenrode Crataegus oxyan-
cantha Paul's scarlet. Als stam-
heester of in de gedaante van
struik kan deze rode meidoorn een
zware afmeting bereiken en vraagt
daarom veel ruimte.
„Eekje Hoorn" overwint
H. van Kruiningon, de schrijver-schil
der. die ln zijn „De Tovertuin van Eek-
Je Hoorn" een pientere eekhoorn schiep
7.ct ln zijn „Eekje Hoorn Overwint" do
avonturen van dit beestje voort.
Do draad die door dit boekje van Ofi
bladzijden loopt, is do vindingrijkheid
van Eekje Hoorn ln dienst zijner medo-
dleren. Na heel veeï tegenslagen gelukt
het hem de bewoners van zijn wondcr-
tuln de narigheden van de winter te
besparen. De laatste regel van dit bij
Pegasus" te Amsterdam verschenen
boekje luidt: „Tot ccn volgende keer!"
We zullen dus nog meer van Eek Ie
te weten komen Daaruit kon tussen do
kinderen van acht tot tien met dit die
renwereldje vriendschap groeien Veie
zwart wit prenten en drie fraaie gc-
kicurdo platen ondersteunen dc tekst
Dp pretmakers
„Dc Pretmakers van School C" Is het
zoveelste jongensboek ln het genre dat
bij elke opvolgende schoolgcneratle
weer opgeld doet.
Het verhaal, dat ln Vlisslngcn speelt,
waar de scholen, die de schrijver J P.
Balie als plaats van handeling koos.
echt bestaan brengt een zwerm jongens
ten tonele. Eigenlijk twee zwermen,
want de ene hoort thuis op de „hetero
school C" cn de andere op school F.
Aanvankelijk gedragen zit zich als
aartsvijanden, maar onder invloed vnn
hun onderwijzers, die de dadendrang
der Jongens weten te kanaliseren naar
het sportveld, verliest dc tegenstelling
zijn felheid. Een zwempartij tie ln do
Schelde biedt, door het levensgevaar
waarin ccn der Jongens komt te verke
ren, de aanvoerder van een der partijen
de gelegenheid zich een ridder te tonen.
Een les. die dc Jeugdige lezers op pret
tige manier wordt meegegeven. (Uit
gave van De Boekerij" te Bnarn, om
vang 119 bladzijden met Illustraties).
Tante Rietje vertelt
De uitgeverij Kluitman te Alkmaar
lanceert onder de verzameltitel „Tante
Riesle vertelt" van de hand van dr. Ph.
A. Landsberg een serie van vier boek
jes voor klnderc-n van 6 tot 8 Jaar. Elk
deeltje, ruim geïllustreerd, omvat veer
tig pagina's Bijzondere avonturen ma
ken de hoofdpersonen In deze boekjes,
die elk een in zichzelf besloten verhaal
bevatten, niet mee. ZIJ zijn bestemd
voor kinderen die eerst sedert kort
kunnen lezen en die hier misschien voor
het eerst een EIGEN boekte vinden,
waarin zij ZELF kunnen lezen. In dul-
de-HJ-ke druk en een spel-ling die hun
ver-trouwd is. leest het kind hier van
de belevenissen, die ook zijn eigen le
ventje vervullen
Dc eno keer vertelt het boekje van
een fijne verjaardag, een tweedo dco]-
t1o gaat over drie kleine poesjes cn een
dikke man, het derde handle verhaalt
van Koosje, die wegliep cn het laatste
bandje van een bokkewagen cn ccn
autobus.
Noël Coward speelt te
Parijs in liet Frans
Noel Coward, dc Engelse acteur en
toneelschrijver, heeft ln Parijs dc
hoofdrol vertolkt In zijn comedle Pre
sent Laughter", dat in een Franse be
werking werd opgevoerd.
Coward bleek het Frans evengoed te
beheersen als zijn mocdcrtanl. HIJ ver
klaarde na afloop erg moe te zijn maar
ook zeer verheugd. Alles was naar wifts
gegaan.
„Ik zal altijd ln Frankrijk blijven",
zclde hij.
Muziekfestival in Palermo
Tc Palermo zal van 22 tot 30 April
1949 het 23ste International Festival o£
Contemporary Music worden gehouden.
Er zal nieuwe orkest- en kamermuziek
worden uitgevoerd uit 11 Europese en
twee Zuid-Amerikaanse landen. Do
grote politieke tegenvoeters de Ver
enigde Staten cn Rusland die ook
niet hebben meegedaan aan het dit
jaar te Amsterdam gehouden festival
zullen schitteren door afwezigheid
Tot de uitverkoren componisten be
hoort de Nederlander Willem Pijper
(Strijkkwartet no. 3).
Nel, Dicky en Marie
Louise naar Denemarken?
Naar wij vernemen is van Deense
zijde een uitnodiging binnengeko
men voor Nel van Vliet cn Dieky
van Ekris en voor Marie Louise
Vaessen om op 14 cn 16 Januari
a.s te Kopenhagen en op 18 Janu
ari te Aarhus aan wedstrijden deel
te nemen.
Dc „Willem Ruys" wordt Donder
dagmorgen uit Batavia In Rotterdam
verwacht. Aan boord zijn 750 passagiers,
waaronder 225 cvacué's.