DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Republiek wil nieuw gesprek
met Nederland openen
C.v.G.D. toont ernstige
bezorgdheid
Zware explosies wekten
slapend Veenendaal
Ministerraad
vergadert
Zwitserland gaf ons goud
nog niet terug
Vredescontact tussen Israel
en Transjordanië
Van 's middags één uur tot
's nachts één uur...
CvGD naar Djogja
„Alleen communisten zouden belang
bij nieuwe oorlog hebben"
„Mogelijkheid tot grote onrust
in Indonesië"
Charles Philip
Arthur. George
Chemische fabriek van VanSchuppen
door felle brand verwoest
Brandweer stond
voor moeilijke
taak
Liga ontstemd over
koning Abdoeliah
Lekke band? Geen
nood meer!
Versobering nodig,
zegt minister
In kort
bestek _l
W oensdag 15 December 1948
Achtste jaargang, No. 1200
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs 32 cent p. w. of 4.15 p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7, Amersfoort
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Hoofdredacteur. TDE BOORDER.
EEN „DOMINION" INDONESIË?
De Republiek Indonesië is bereid, de onderhandelingen met
de Nederlanders te hervatten. Dr. S o e ra i t r o, de republikeinse
vertegenwoordiger bij de UNO, heeft gisteravond te Washington
bekend gemaakt, dat hij zojuist van zijn regering instructies had
ontvangen om te verklaren, dat de republiek bereid was tot
nieuwe onderhandelingen met Nederland. De Commissie van
Goede Diensten was hiervan op de hoogte gesteld, zo zei
Soeraitro.
Deze heeft toen schriftelijk enige
verklaringen en verduidelijkingen
gegeven waarover de C. v. G. D.
zich zeer verheugd toonde. Zij
stelde onmiddellijk de Nederlandse
regering op de hoogte. Over de in
houd van de verduidelijkingen gaf
echter ook dr. Soemitro gister
avond geen concrete bijzonderhe
den. Wel wees hij in antwoord op
een desbetreffende vraag, op de
verhouding tussen India en Enge
land als mogelijk voorbeeld voor
die tussen Indonesië en Nederland.
Het is thans aan Nederland, de
volgende stap te ondernemen, zo
zei Soemitro nog.
(Van onze Haagse redacteur)
De ministerraad heeft zich Maan
dag en Dinsdag langdurig met
de Indonesische crisis bezig gehou
den. Met betrekking tot deze be
sprekingen wordt het diepste stil
zwijgen bewaard.
Aangenomen wordt echter, dat
het niet in het voornemen ligt op
korte termijn tot het voortzetten
der politionele actie over te gaan.
Alle mogelijkheden die zulks kun
nen voorkomen, zullen zeker wor
den aangegrepen. Dat de regering
arbitrage als aanvaardbare moge
lijkheid in overweging zou nemen,
acht men hoogst onwaarschijnlijk.
Ook voor de maanden Juli, Augus
tus en September 1949 is weer een be
drag aan Zwitserse deviezen ten be
hoeve van Nederlandse toeristen ter
beschikking gesteld.
Op welke basis de republiek het
overleg wil hervatten, was uit de
berichten van gisteravond nog niet
op te maken. Het Franse persbu
reau AFP meldde, dat premier
Hatta aan Cochran, 't Amerikaan
se lid van de Commissie van Goe
de Diensten een brief had over
handigd, waarin de republiek zich
bereid verklaarde, de Nederlandse
souvereiniteit over Indonesië te
aanvaarden. Associated Press zegt
echter in zijn bericht uit Washing
ton. dat de republiek dezelfde in
terim-status ten opzichte van Ne
derland wenst als het dominion In
dia ten opzichte van Groot-Brit-
tannië.
Soemitro, die in de ochtend
van gisteren persoonlijk de
mededelingen van de republi
keinse regering over de laatste
ontwikkeling had overhandigd
op het Amerikaanse departe
ment van buitenlandse zaken,
zei dat men daar „zeer vol
daan" was over het nieuws.
Soemitro deelde gisteravond zijn
nieuws aan de pers mee. Hij was
eerst van plan geweest, een hartig
woordje te spreken over de op han
den zijnde dreiging in Indonesië,
maar had intussen de nieuwe in
structies van zijn regering gekre
gen. De reden van de nieuwe repu
blikeinse stap was, dat alleen de
communisten er wel bij zouden va
ren, indien opnieuw ooi*log in In
donesië uitbrak. Hetgeen in Indo
nesië geschiedt, is van dusdanige
aard, dat het in geheel Azië reac
ties teweeg zou brengen, aldus de
republikeinse woordvoerder.
Wat zich de laatste dagen op Ja
va heeft afgespeeld, is uit de be
richten van vannacht als volgt te
reconstrueren: na het bekend wor
den van het Haagse besluit van
Zaterdag heeft de Commissie van
Goede Djensten zich tot Djogja ge
wend met de vraag wat hierna net
standpunt van de republiek was.
Blijkens een speciaal rapport aan de Veiligheidsraad, heeft de
Commissie van Goede Diensten in Indonesië, nu de mogelijkheid
van politieke overeenstemming kleiner wordt, niet het vertrou
wen, dat zelfs de huidige, onbevredigende uitvoering van de
bestandsovereenkomst gehandhaafd zal kunnen worden.
De Commissie bevestigt de Nederlandse verklaring, dat in dit stadium
onderhandelingen onder auspiciën van de C. v. G. D. nutteloos zijn. In
afwüking van de Nederlanders voert de Commissie als argument hier
voor echter aan de „onverzoenlijkheid van beide partijen".
Het bovenstaande is ontleend aan
het rapport, dat de C.v.G.D. op 12
December overhandigde aan de Vei
ligheidsraad en dat thans voor pu
blicatie is vrijgegeven.
De Commissie ziet in de huidige
gang van zaken een verscherping
van de factoren, die reeds tot econo
mische verslechtering, sociale woe
lingen en algemene onrust leidden.
Letterlijk zegt zij: „Vijande
lijkheden op grote schaal, waar
bij botsingen van georganiseer
de gewapende groepen betrok
ken zijn, zullen hiervan moge
lijk het resultaat zijn".
Vervolgens geeft het rapport een
samenvatting van het Nederlandse
en het republikeinse standpunt aan
gaande de mislukking der recente
besprekingen.
De Nederlandse delegatie ver
klaart:
1. De republiek mist daadwerkelijk
gezag over haar troepen.
2. Het republikeinse standpunt ten
aanzien van de hoge vertegen
woordiger van de kroon en in het
bijzonder van diens gezag over de
troepen is fundamenteel
onverenigbaar met de Ne
derlandse souvereiniteit.
2. De republikeinse weigering om
tijdens de interim-periode de Ne
derlandse souvereiniteit te erken
nen, maakt de basis-overeen
komst. zoals deze door de repu
bliek en de Amerikaanse gede
legeerde in de C.v.G.D. werd op
gesteld van onwaarde.
Nadat de Nederlandse regering
heeft vastgesteld, dat de bemidde
ling van de C.v.G.D. nutteloos is, zegt
zij door de loop der dingen ge
dwongen te zijn geweest uitvoering
te geven van het besluit tot instel
ling van de interim-regering, zon-
Eerste Kamer
Verhogingtabaksaccijns
goedgekeurd
De Eerste Kamer heeft gisteren zon
der hoofdelijke stemming het wetsont
werp tot verhoging der tabaksaccijns
en uitbreiding van de lijst der artikelen
vallend onder de weeldebelasting, goed
gekeurd. De communisten wilden ge
acht worden te hebben tegengestemd.
De tabaksaccijns wordt dus hoger,
automobielen, motorfietsen, sportvlleg-
tuigen. diverse meubelen, fototoestellen,
haarden, portretfoto's, siervoorwerpen
en tal van andere luxe-producten
vallen nu onder de weeldebelasting.
der deelneming daarin van de re
publiek.
De republiek stelt hier tegenover:
1. Wij hebben goodwill tot het
uiterste getoond bij het doen van
concessies aan de Nederlandse
regering:
2. Bij de Nederlanders heeft niet de
ernstige bedoeling voorgezeten
door onderhandeling tot overeen
stemming te geraken;
3. De instelling van een interim
regering zonder de Republiek is
een schending van de Renville-
overeenkomst en van de Neder
landse verklaringen tegenover de
Veiligheidsraad.
Als haar eigen zienswijze op de
situatie die thans is ontstaan,
spreekt de C.v.G.D. uit, dat door de
vorming van een interimregcring
zonder deelneming van de Repu
bliek het bereiken van overeen
stemming door onderhandelingen
ernstig wordt bemoeilijkt. Zij zegt:
Dit zou tot grote onrust in Indo
nesië kunnen leiden."
Aan het rapport is een groot
aantal bijlagen toegevoegd.
Vanmorgen vroeg is de Commissie
van Goede Diensten van Batavia met de
zogenaamde delegatietrein naar Djogja
vertrokken. Alle commissieleden, bene
vens het secretariaat hebben zich naar
Djogja begeven. Alleen Nayaran van
het secretariaat bleef te Batavia. Drie
andere leden hebben de reis gisteren
per jeep aanvaard.
De namen van het jongste
Britse prinsje
De zoon van prinses Elisabeth
van Engeland, die vandaag wordt
gedoopt, krijgt de namen Charles
Philip Arthur George. Hij zal prins
Charles van Edinburgh worden ge
noemd.
De prins komt na zijn moeder in
aanmerking voor de troonsopvol
ging. De laatste koning van Enge
land die de naam Charles droeg,
was koning Charles II (Karei), die
van 1660 tot 1685 regeerde.
Prinses Elisabeth en haar gemaal
kozen de naam Charles uit „per
soonlijke en particuliere overwe
gingen". De tweede naam van de
baby. Philip, is afkomstig van zijn
vader, die slechts een voornaam
heeft.
Er kwamen gisteren op Bucking
ham Palace tal van telegrammen
binnen en wel voor drie gelegenhe
den: de doop van het nieuwe
prinsje, de verjaardag van koning
George hij werd gisteren 53
en het feit, dat de koning 12 jaar
geleden de troon besteeg. De ver
jaardag van de koning is zonder
officiële plechtigheden gevierd. De
officiële gebouwen vlagden en in
Hyde Park werd een salvo van 21
kanonschoten afgevuurd.
's Konings toestand was zover
verbeterd, dat hij kon aanzitten
aan een familielunch. Op Bucking
ham Palace wordt verteld dat de
koning, die slechts de allerdrin-
gendsfe staatsstukken behandelt,
veel detective-romans leest en veel
met de koningin het spelletje „bo
ter. kaas en eieren" speelt, dat de
koningin hem een jaar geleden
leerde. De koningin wint meestal,
wordt er bij verteld.
Costa Rica bindt strijd
aan met invaller
Regeringsstrijdkrachten van Costa
Rlca hebben de strijd aangebonden met
de troepen die enkele dagen geleden
uit Nicaragua het land zijn binnengeko
men. zo melden de radiostations van
Costa Rica.
De V S hebben zich bereid verklaard
zich te laten vertegenwoordigen in een
commissie van onderzoek naar de ge
vechten in Costa Rica. Deze commissie
van onderzoek zou Dinsdag worden in
gesteld door de raad van de organisatie
van Amerikaanse staten die die dag te
Washington zou worden gehouden.
Engeland. Nederland en
België gewaarschuwd
Engeland. Nederland en België
zijn er van beschuldigd, dat zij te
zamen ongeveer een vijfde van een
hoeveelheid van 100.000 ton alumi
nium- en loodschroot. aangekocht
met Marshall-dollars, aan het Ame
rikaanse bedrijfsleven hebben ver
kocht De ECA heeft meegedeeld,
dat de drie landen gewaarschuwd
zijn. deze praktijken te staken, om
dat. anders drastische beperk in qcr
zullen worden toegepast op de toe
komstige aankopen van non-ferro
metalen die door de ECA worden
gefinancierd.
De fabriek aan de N.V. v.h. Wed. D. S. van Schappen en Zn. te Veenen-
daal in lichter laaie.
Hevige ontploffingen In de chemische fabriek van de N.V. v.h. wed. D. S.
van Schuppen en Zn. hebben gisteravond om lialf elf geheel Veenendaal
doen opschrikken. Door onbekende oorzaak bleek brand le zijn uitgebroken
in een grote benzinetank. Een felle steekvlam had de bovenverdieping van
dit bedr(jf in lichter laaie gezet. De nachtploeg, die om tien uur was opge
komen. wist zich in allerijl uit de voeten te maken. Brandweercorpsen uit
Veenendaal en vele andere plaatsen hebben deze ongewoon hevige brand
hardnekkig bestreden, maar konden niet voorkomen, dat een groot deel
van de fabriek uitbrandde.
De verwoeste chemische fabriek
was de enige in Europa, die ver
scheidene zeer waardevolle prepa
raten fabriceerde uit wolvet. Zij
had daarvoor het wereldpatent en
haar producten werden over de
wereld gevraagd. Nederland ver
liest in dit bedrijf dus een belang
rijke bron van deviezen.
Onmiddellijk na de eerste explo
sie werden de brandweercorpsen
van Stichts- en Gelders Veenen
daal gealarmeerd. Wetend, dat er
in djt bedrijf grote hoeveelheden
alcohol, benzol en benzine waren
opgeslagen, spoedden de brand
weerlieden zich met uiterste haast
naar het fabrieksterrein. De brand
woedde op het gebied van Gelders
Veenendaal en nu deed zich de
vreemde omstandigheid voor, dat
de brandweer van Utrechts Vee
nendaal eerst toestemming moest
vragen om te mogen helpen. Daar
door is enige kostbare tijd verloren
gegaan.
De belde corpsen zagen echter spoe
dig. dat zij alleen de loeiende vuur
haard niet meester konden worden.
Daarom riep men de hulp in van de
corpsen uit Ede. Barncveld en Arn
hem. Ook de eigen fabrieksbrandwecr
deed wat zij kon Omdat spoedig bleek
dat van het brandende fabrieksgcdee]tc
vrijwel niets te redden viel. bepaalde
men zich hoofdzakelijk tot het nat
ho -den van de reservoirs waarin de
andere zeer brandbare vloeistoffen wa
ren opgeslagen.
Nog vreesde men het niet te kun
nen houden, want de fabriek brandde
letterlijk als een fakkel. Als de reser
voirs In brand zouden raken was de
ramp niet te overzien geweest. Enorme
ontploffingen zouden dan gevaar heb
ben opgeleverd voor een groot deel van
Veenendaal Daarom riep men ook nog
de hulp in van de fabrieksbrandwecr
der Ritmeester-sigarenfabrieken. ter
wijl ook andere bedrijfsbrandweren ge
reed stonden om op het eerste sein uit
Een woordvoerder van de Israë
lische regering heeft Dinsdagavond
tegenover een correspondent van
Reuter gezegd, dat er contact tot
stand was gekomen tussen Israel
en Transjordanië na een Joods ver
zoek om vredesonderhandelingen.
De woordvoerder weigerde te
zeggen op welk niveau het contact
tot stand was gekomen. Zondag
De Enci-cementfabrieken in Zuid-Limburg hebben een belangrijke
concessie verkregen tot verdere afgraving van de Sint-Pietersberg,
waardoor een jaarproductie van 600.000 ton cement gedurende bijna een
eeuw verzekerd is. Het ministerieel besluit is genomen ondanks het ad
vies van het Nationaal Plan Bureau om de berg als nationaal monument
zoveel mogelijk ongeschonden te laten. Een overzicht van de afgravin
gen. Op de achtergrond een deel der Enci-fabrieken. In de bergwand
zijn enkele grotten en gangen duidelijk zichtbaar.
deelde de Israëlische commandant
van Jeruzalem zijn Arabische col
lega mede, dat verdere besprekin
gen tussen hen gericht zouden moe
ten zijn op een overeenkomst voor
een wapenstilstand en later een
permanente vrede. Geruchten over
een contact tussen afgezanten van
koning Abdoeliah en vertegenwoor
digers van de Israëlische regering
werden enige maanden geleden
voor het eerst vernomen, doch toen
door beide zijden officieel tegenge
sproken.
Volgens welingelichte kringen te
Tel Aviv is de Israëlische regering
hoopvol gestemd over de totstand
koming van een regeling met ko
ning Abdoeliah. Men gelooft, dat
Transjordanië ook vrede wenst,
doch bezorgd is over de reactie van
de Arabische Liga op eventuële
vredesonderhandelingen tussen Is
rael en Transjordanië. Een Israë
lisch woordvoerder weigerde een
I bericht te bevestigen, volgens het
welk een afgezant van de bevel
hebber van het Arabische legioen
kolonel Abdoeliah el Tel Dinsdag
een ontmoeting had met de Israëli
sche kolonel Dayan in Jeruzalem.
Kringen van de Arabische Liga
te Cairo lieten vandaag uitkomen
dat Transjordanië mogelijk uit de
Liga zal worden gestoten indien dat
land blijft aandringen op uitroe
ping van koning Abdoeliah tot
heerser over Palestina.
Azzam Pasja, de secretaris van
de Arabische Liga, deelde mede
dat de raad van de Liga waarschijn
lijk zal worden bijeengeroepen om
dit vraagstuk te bespreken. Azzam
Pasja deelde aan United Press me
de: „Ik kan mij niet voorstellen dat
een zwakke minderheid zich tegen
de meerderheid, die het bij het
rechte eind heeft, zal kunnen blij
ven verzetten".
tc rukken Hun hulp bleek echter niet
meer nodig.
Intussen was het vuur kilometers ver
te zien. Uit verscheidene dorpen in de
omgeving stroomden mensen naar Vee
nendaal. Omdat deze mensenvloed het
blussingswerk in gevaar bracht zetten
de politie cn de arbeiders van de nacht
ploeg de weg af Radicaal kon men pas
ingrijpen, toen om kwart over elf de
speciale schuimblusploeg uit Arnhem
arriveerde, terwijl de brandweer met
tientallen slangen het vuur bestreed.
Tegen twaalf uur deden zich geen nieu
we ontploffingen voor en om half één
kon men vaststellen, ieder gevaar voor
explosies Is geweken. Even later kon
den de te hulp geroepen brandweer
corpsen inrukken, omdat de Gclders-
Veenendaalsc ploeg het verder alleen
af kon.
Op het terrein van de brand was een
grote Rnrir Kruv.v>:oeannweMg.
die gelukkig niet behoefde op te tre
den. De volledige colleges van B. en W.
uit Veenendaal en Ede waren bij de
brand aanwezig.
Het „goudconflict" tussen Neder
land en Zwitserland is nog niet op
gelost. GelUk men weet hebben de
Duitsers in de bezettingstijd grote
hoeveelheden Nederlands goud
weggesleept, die zij later in Zwit
serland In veiligheid brachten. Do
Zwitserse regering heeft tot nu toe
geweigerd dit goud terug te zen
den. De Nederlandse regering
pleegt nu overleg met alle betrok
ken partijen om dit probleem als
nog opgelost tc krijgen. ZU zal deze
zaak vast niet laten rusten. Zodra
zü in een beslissend stadium is ge
treden zal de minister van Buiten
landse Zaken, in overleg met zijn
ambtsgenoot van Financiën, waar
schijnlijk inlichtingen verstrekken
aan de Kamer.
De regering heeft op dit
ogenblik geen aanleiding om
tot erkenning van de staat
Israel over te gaan. Zij wenst
nog een afwachtende houding
aan te nemen, omdat de zaken
daar in Palestina wel zeer ge
compliceerd liggen.
De mogelijkheden om familie in
Duitsland te bezoeken zijn korte
lings aanzienlijk uitgebreid. Voor
sterfgevallen, ongelukken, lange
scheiding, hoge ouderdom, huwe
lijksfeesten, erfenissen en emigra
tie wordt reisvergunning verleend.
De regering heeft haar eisen
t.a.v.4 grenscorrectie niet vergeten.
Zij heeft het vaste plan bij een
eventueel met Duitsland te sluiten
vredesverdrag de grenscorrecties
met klem naar voren te brengen.
Goed nieuws voor automobilisten en
een nieuwe bron van deviezen dat kan
de nieuwe Trav-o-flat «travel on flat),
een Amerikaanse uitvinding, die thans
hier wordt overgenomen, worden. Het
apparaatje lijkt iets op een autoped,
maar dan zonder verticale stang. Het
heeft twee rubbcrwieltjes achter en één
draaibaar wieltje voor. Een automobi
list. die zich gehandicapt ziet door ccn
lekke band, kan het uit de bagageruim
te van zijn wagen halen, voor de lekke
band plaatsen en over een op een kruk-
ns bevestigde korto loopplank het wiel
met de platte band in het bekken rij
den. Daarna kan hij zijn tocht naar
huis of garage met een snelheid van
•15 K.M. per uur voortzetten, waarbij
het wiel met de lekke band zonder tc
draaien op de drie kleine wieltjes van
de Trnv-o-flat voortglijdt.
De Amerikanen, die zich niet op de
export van dit auto-accessoire wensten
te werpen, hebben arm de Nederlandse
firma Trav-o-flnt N.V. de lieentlerech-
ten verkocht, zodat Nederland thnrts kon
trachten een exportmarkt tc winnen.
De apparaten worden gefabriceerd door
de N.V. staalindustrie tc Wfjhc, die cr
binnen afzienbare tijd 50.000 per Jaar
hoopt te vervaardigen. In Februari
worden de eerste opdrachten (13.000
alleen voor de Scandinavische landen)
uitgevoerd. In Nederland zal het nog
wel enige maanden duren voor men
zich een Trav-o-flat kan aanschaffen.
Alle Duitse krijgsgevangenen die
zich nog In Frankrijk bevinden, zullen
voor Kerstmis naar Duitsland terug
keren.
...sprak de Tweede Kamer over de begroting
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
Dc Tweede Kamer heeft zich
Dinsdag van 's middags één uur tot
's nachts één uur bezig gehouden
met dc begroting van liet departe
ment van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen. De algemene be
schouwingen zijn afgehandeld, dc
afdeling „ministerie" is onder de
hamer doorgegaan cn met de be
schouwingen over de afdeling „la
ger onderwijs" was men vannacht
zover gevorderd, dat dc minister
aan hét woord kon komen. Dat zal
dan vandaag in de loop van de
middag geschieden.
Bij de algemene beschouwingen
zei de heer Terpstra (a.r) van
oordeel te zijn, dat de minister te
recht een grondslagenwet voor het
onderwijs heeft afgewezen. Een on
derwijsraad met verordenende be
voegdheid achtte spr. niet gewenst.
Het kleuteronderwijs mist nog elke
wettelijke regeling.
Wijzende op de uitgaven voor
leger en vloot betoogde de heer
Gortzak (CPN), dat er niet
wordt gebouwd aan de jeugd, maar
vernield en vernietigd. Het kleu
teronderwijs dient z i. wettelijk ge
regeld te worden. Spreker dien
de een motie in, dat de Kamer,
van oordeel, dat de gehuwde on
derwijzeres als onderwijzeres met
vaste aanstelling in de school ge
handhaafd. respectievelijk be
noemd moet kunnen worden.
Een 2e motie vroeg de salaris
sen van het onderwijzend perso
neel, gelijktijdig en evenredig met
die der overige ambtenaren om
hoog te laten gaan.
Testen
Mevr. F o r t a n i e rD e Wit
(VVD) zei, dat de denkbeelden
over vernieuwing, door de minis
ter aangeduid, haar wel kunnen
bekoren. Zij beval psycho-tech-
nisch onderzoek aan om de zeer
begaafden onder de leerlingen der
zesde klasse te ontdekken.
De heer Van SI een (Arb.)
meende, dat eei\ staatssecretaris op
zijn plaats zou zijn aan het depar
tement van Onderwijs.
Beurzen
Met voldoening zeide de heer
W e 11 e r te hebben vernomen, dat
de minister niet voornemens is
voorshands te komen met een ver
andering van ons schoolstelsel. Het
invoeren van Angelsaksische syste
men met name zou hij niet geluk
kig achten.
De heer S t o k m a n (KVP) bleek
tegen een onderwijs-orgaan met
verordende bevoegdheden te zijn.
De heer Krol (CH) pleitte voor
volledig benutten van de gelegen
heid tot godsdienstonderricht.
De heer Peters (KVP) drong
aan op preventieve didactische
controle op de uitgaven der lagere
scholen.
Geen organisatieplan
Minister R u 11 e n, ingaande op
de gedachte van de heer Van Sleen
ten aanzien van de toevoeging van
een staatssecretaris, gaf te kennen,
dat de minister eerst enigszins dc
materie moet kennen. Hij betoogde,
dat op zijn departement hard ge
werkt wordt om de achterstand
sinds de bezetting in te halen. Ver
sobering der uitgaven moet ge
schieden door zicht op de toekomst.
Bezuiniging in cultureel opzicht
achtte spr. verlies voor de toe
komst. Een centraal orgaan
met beperkte verordenende be
voegdheid is een aantrekkelijk
idee, maar een solide onderbouw is
nog niet aanwezig. Ook als het een
overkoepelend, coördinerend or
gaan zou zijn, zouden nog verschil
lende bezwaren onder het oog moe
ten worden gezien,
Voor vermindering van de kracht
van de vernieuwingsdrift behoeft
men z.i. niet bang te zijn. De mi
nister verklaarde genegen te zijn
te zoeken naar een mogelijkheid
om de subsidiepost voor buitenge
woon lager onderwijs aldus te ver
delen, dat de opleiding der leer
krachten beter wordt geholpen.
Van de waarde van het kleuteron
derwijs zeide hij volkomen over
tuigd te zijn. Het kleuteron
derwijs zou hij niet te zeer rr-llen
koppelen aan het lager onderwijs.
Verplicht kleuteronderwijs is van
hem niet te verwachten.
Minister Rutten deelde verder mee,
dat hij zoekt naar wat gedaan kan
worden voor begaafde jongelieden
De bedoeling is de terugstorting
van beurzen over een langer tijd
perk uit te strijken. Hij zal nagaan
wat er nog meer te doen zou zijn.
Buitenlandse officieren in
Nederland op bezoek
In het kader van de Westelijke
militaire samenwerking maken eni
ge buitenlandse officieren een stu
diereis o.a. naar Nederland. Het
doel van deze reis is een indruk te
krijgen van de productiemogelijk
heden in Nederland en demonstra
ties bij te wonen van nieuwe wa
penen.
Na de officiële ontvangst door de
chef van de generale staf op diens
hoofdkwartier te 's Gravenhage, he
denmorgen, zullen zij een demon
stratie bijwonen met licht lucht-,
doelgeschut in de omgeving van
Ermelo.
PEKING OMSINGELD
DOOR COMMUNISTEN
Peking (Peiping), de oude hoofd
stad van China, is door communis
tische legers omsingeld In de om
geving woeden zware gevechten, de
twee vliegvelden van de stad lig
gen reeds onder artillerievuur der
rode troepen en de situatie in de
stad zelf wordt als „steeds hache
lijker" beschreven.
Generaal Foe Tsjo Jl, de bevel
hebber van de regeringsstrijd
krachten in Noord-China. heeft er
bij de bevolking van Peking op
aangedrongen, „stand te houden'
De stad zou voor maanden genoeg
steenkool en voedsel hebben.
Het bericht, dat Tsjiang Kaj
Sjek zou zijn afgetreden, is door
een officiële zegsman te Nan
king „onjuist en belachelijk"
genoemd.
In Sjanghai vielen gisteren do
eerste granaten der communisten.
Dc hachelijke toestand van de na
tionalisten bij Peking heeft in Nan
king weer een dergelijke stroom
geruchten doen ontstaan als toen
een maand geleden Hsoctsjau be
dreigd werd Deze geruchten be
treffen opnieuw de vorming van
een coalitie-kabinet en over vre
desonderhandelingen om een eind to
maken aan de burgeroorlog.
Generalissimus Tsjiang Kaj Sjek
heeft zijn veroordeling uitgespro
ken over degenen die deze geruch
ten vertellen. Hij noemt hen „vre-
desstokers
Het Amerikaanse departement
van buitenlandse zaken heeft Dins
dag ontkend, dat de V S. zouden
aandringen op de vorming van een
coalitieregering van nationalisten
cu communisten.
15.000 IS UIT
In de 505e staatsloterij, 5e klasse,
15e lijst is op nr. 21359 de prijs van
15.000.gevallen.
Twee tierde van „Krupp'
blijft intact
Ongeveer twee derde van het
geweldige Krupp-concern zal voor
de Duitse economie bewaard blij
ven. Generaal Bishop, de Britse
commissaris van Noord Rijnland-
Wcstfalen, heeft aan het ministerie
van economische zaken van de staat
een lijst gezonden van 127 fabrieken
en werkplaatsen van Krupp, die
voor dc vredesproductie bestemd
zijn Nog 72 fabrieken cn 22 werk
plaatsen zullen gereorganiseerd
worden voordat zij door Duitse fir
ma s worden overgenomen Het res
terende deel. dat bestaat uit zwaar
beschadigde bedrijven, zal worden
vernietigd. Een gemengde Brits-
Amerikaanse commissie zal aanbe
velingen doen over het toekomstig
gebrtuk van 221 Krupp-fabricken.
Dat de V.S. het plan koesteren. In
Wcst-Dultsland weer een leger op do
been tc brengen, Is gisteren met klem
tegengesproken door Kenneth
Royal, dc Amerikaanse minister voor
het leger. Royal kwam gisteren per
vliegtuig te Frankfort aan op een In
spectiereis door Europa In Duitsland
zal hij met generaal Clay en Avercll
Harriman. de ambassadeur van het
plan-Marshall. besprekingen voeren
over de Amerikaanse politiek ln Duits
land.
Op een avond ln 1944 hield de Bus-
sumse politieman J P J. v. d. Vlies ccn
auto aan en hoewel dc bestuurder, dl©
zich een opvliegend man toonde, hem
toesnauwde Zie je niet dat lk Musscrt
ben, ging hij op de bon omdat zijn
rijbewijs verlopen was. Nu hoorde v. d.
Vlies een Jaar gevangenisstraf tegen
zich eisen, omdat hIJ te Bussum enkele
Joodse Inwoners had gearresteerd
„Wees een heer ln het verkeer", luidt
hei motto waaronder de Amsterdamse
politie op het ogenblik een verkeers-
actlc voert. De meneer, die op het
Lcldscplcin echter zo'n haast had dat
hU een 77-Jarlgc passaglcre van de wa
gen duwde, toonde zich geen heer. Het
slachtoffer moest met een worvclfrac-
tuur naar het ziekenhuis worden ge
bracht t' Dc visserij op sardine onder
dc Nederlandse kust is aangevangen.
f Dc Noorse zangeres Klrsten Flagsted
struikelde tijdens een concert in Carne
gie Hall te New York over ccn kleedje
en viel languit over het toneel Ca
nada ls niet voornemens ln vredestijd
enigerlei dienstplicht ln te voeren
Dc Duitse ex-vcldmaarschalk Albert
von Kessclrlng brengt thans acht da
gen verlof ln dc buurt van MUnchcn
door. HIJ heeft op erewoord beloofd
naar de gevangenis terug te keren.
Dc Engelse universiteiten zijn overbe
volkt, de professoren zijn tc gering ln
aantal en hun salarissen zijn te laag
volgens het rapport van een commissie
die een onderzoek Instelde naar de ont
wikkeling der Engelse universiteiten.
Voor hei eerst ln het 50-Jarlg bestaan
van de universiteit van Oklahoma ls
een ncgcr-studcnt tot de colleges toege
laten. Ilij moet echter ln een apart
kamertje zitten, dat aan dc collegezaal
grenst Sonja Henle heeft dc laatste
tien jaar 28.000 k m geschaatst. 18 000
k m. in Ijsrcvucs en 12.000 k m. in films
In een film van dc Universal-Inter
national. getiteld „Mensenjacht aan de
Noordpool", zal voor het eerst een echt
eskimo-meisje voor de film optreden.
Zij heet Qulannn en werd ln een schoon
hcldswcdstrijd gekozen tot „Miss Alas
ka" Een leerling van he'. lyceum te
Albi ln Frankrijk vormt wat zijn li
chaamsbouw betreft een groot pro
bleem Hij ls twaalf Jaar doch meet
reeds 1 88 cn weegt 77 k.g In de periode
van 7 November tot 11 December tril
de hij 3 c m en hfj ls nog lang niet
uitgegroeid- In Zwlefalten ln de
Franse zone van Duitsland Is Alois
Zahn, ccn generaal van Hitlers vroegere
weermacht, met duidelijke meerderheid
tot burgemeester gekozen.
Weerbericht
KOUDER DES NACHTS
Weersverwachting, gel
dig tot Donderdagavond.
Matige tot zwakke Wes
telijke wind. Over het al
gemeen weinig bewol
king, bijna overal droog
weer mot ln de ochtend
plaatselijk mist. Veel
kouder des nachts met op
enkele plaatsen lichte
nachtvorst. Overdag Iets
kouder dan vandaag.
16 December: Zon op 3 43, onder 16.29
Maan op 16.04, onder 9 17.
