Woningbouw met grintbeton
thans ten volle mogelijk
Er zijn nog Nederlanders in
de Sow jet-Unie
Greshoff dichter en burger
Van Triest geeft college over de
„rotzooi" van de illegaliteit
Uiterst nuttige uitvinding van
een Utrechter
DE A VONTUREN VAN KAPITEIN ROBHet geheim van de tunnel
Nog geen vorst!
Vereenvoudiging
in de distributie
Heden 60 jaar
Kerknieuws
Geheim agent in
oorlogstijd
Radio-programma
Woensdag 15 December 1948
3
Het lijkt een soort bouwdoos, die voor de dag komt als de heer Imberg
zijn koffer opendoet en ons een aantal miniatuur stenen voorzet en daarmee
een muurcomplex opbouwt. Maar een aardig spelletje alleen is dit toch
niet. De heer Imberg. adj Hoofdinspecteur van Bouw- en Woningdienst in
Utrecht, is de jaren van het spel te boven. In werkelijkheid zijn het model
len van betonnen bouwstenen, waarmee hij aan het experimenteren is ge
weest. een experiment, dat tenslotte geleid heeft tot een vinding, die in de
bouwwereld met verrassing en niet zonder enige sensatie is ontvanger
Door deze vinding wordt het gebruik van goede grindbeton mogelijk bij de
opbouw van binnen- en buitenmuren voor woningen, terwijl de nadelen,
die dit materiaal aankleven, volkomen worden weggewerkt!
Uitvindingen komen zelden uit de
lucht vallen. Meestal zijn ze het re
sultaat van lang nadenken en taai-
geduldige proefnemingen, waarbij
teleurstellingen en tegenslagen niet
plegen te ontbreken.
Iedereen, die met de bouwwereld
te maken heeft, kent de huizen te
Santpoort, die indertijd naar een
Amerikaans systeem geheel van
beton werden gegoten. Theoretisch
was alles prachtig uitgebalanceerd,
er was echter één nadeel: de huizen
bleken onbewoonbaar en er
moesten kostbare voorzieningen
worden getroffen om ze bewoonbaar
te maken. Een voortzetting van
deze proef heeft dan ook niet plaats
gehad.
FASE DER REALITEIT
Toen de heer Imberg kort na de eer
ste wereldoorlog bij de gemeentelijke
woningbouw werd betrokken en hij de
déccptles meemaakte, welke de z.g. be
tonbouw (Marnixlaan) veroorzaakte,
rees reeds de gedachte ln hem, om een
definitieve oplossing voor deze bezwa
ren te vinden. Het spreekt wel vanzelf,
dat hij niet voortdurend met deze zaak
bezig is geweest. Hij heeft trouwens
méér interessante vindingen op zijn
naam staan. Maar telkens greep het
hem weer en er zit een zekere logica
in. dat Juist n zijn vinding uit het
stadium van het experiment getreden
is ln de fase van de realiteit. Van alle
problemen toch. die ons na de oorlog
aangrijnzen, is dat van de woningnood
wel het allerergste. Allerlei oplossingen,
die dienen om aan de dringende wo
ningbehoefte tegemoet te komen, zijn
en blijven noodoplossingen, die soms
nog erger zijn dan de kwaal. Wat al
ellende b.v. heeft het samenwonen van
meer dan één gezin ln één huls niet
reeds teweeggebracht.
IDEAAL. MAAR....
Tot op zekere hoogte ls beton een
ideaal bouwmateriaal, doch zoals ge
zegd: het heeft vooral voor woning
bouw bezwaren, die het zelfs ten enen
male ongeschikt maken. De troosteloze
aanblik van de gevels kan door een
dunne muur van baksteen altijd worden
weggewerkt. Voor binnenmuren geldt
dit bezwaar van het aspect natuurlijk
niet. Evenwel: deze muren dienen, be
halve dat zij voor hun driegende en
steunende functie een zokei* sterkte
moeten bezitten, de vrij belangrijke
hoeveelheden waterdamp, die bij het
koken ontstaan cn door de bewoners
worden afgescheiden, snel te kunnen
opnemen en ook weer snel te kunnen
afgeven. Vervolgens moeten deze mu
ren geluidwerend zijn en koude en hit
te buitensluiten. Aan draagvermogen
hapert het bij 't beton niet, doch door
zijn grote vastheid is dit materiaal on
geschikt om vocht op te nemen, dat
dan condenseert op de oppervlakte met
alle noodlottige gevolgen van dien. Bo
vendien werkt het beton als klankbo
dem in plaats van geluiddempend en
dan nog is het niet mogelijk zonder
blzondere hulpmiddelen spijkers ln de
wand te slaan, wat toch een belangrijk
vereiste ls.
Sommige bouwers hebben deze be
zwaren' ondervangen door gebruik te
maken van beton van andere samen
stelling. De heer Imberg echter is van
een andere gedachte uitgegaan. HIJ wil
terecht de goede kwaliteiten van grind
beton behouden, doch heeft de inte
rieurzijde van de muur bedekt met een
laag van bijzondere samenstelling cn
enkele centimeters dik.
Het is naar deze samenstelling, dat hij
jaren en jaren heeft gezocht. Nu het
hem gelukt ls, lijkt het inderdaad het
ei van Columbus. In dit materiaal zijn
namelijk alle eigenschappen verenigd,
die het grindbeton mist. Het is onge
voelig voor temperatuurswisseling,
werkt geluiddempend cn is even licht
spijkerbaar als hout. Bovendien cn
dat ls niet het onbelangrijkste neeft
deze laag een eclatant absorberend ver
mogen. Zij kan niet minder dan 27
van haar gewicht aan vocht opnemen,
dat direct weer verdampt, zodra het
vochtgehalte der ruimte daalt. Hier
door wordt de kameratmosfeer constant
op hetzelfde gewenste vochtgehalte ge
houden. Wat dit materiaal zo bij uit
stek geschikt maakt is het feit. dat het
zich zo voortreffelijk aan beton laat
hechten, ja. er volkomen één mee
wordt. In deze laag kunnen ook gemak
kelijk de leidingen worden aangebracht.
Zonder enig bezwaar wordt op
deze laag het pleister aangebracht
en hierop wordt weer zonder de minste
moeite het bc-hang geplakt.
Het systeem Imberg berust, goed be
zien, op twee vindingen. Ten eerste de
hier beschreven laag. die de gebreken
van het beton compenseert Ten twee
de de vorm, de constructie vah de
bouwstenen van grindbeton. Op de
juiste wijze samengevoegd vertonen zij
een holte, die in normale omstandighe
den als ..spouw' werkt cn die wanneer
men hoog wil bouwen, gelegenheid
geeft tot het maken van gewapende ko
lommen in de wand zelf. Wil men dus
verschillende woonlagen op elkaar sta
pelen, dan kan dit gemakkelijk gebeu
ren zonder dat de muren een onge
wenste dikte krijgen.
Worden beide vindingen toegepast,
dan kan men op de totale bouwkosten
van '47"48 een besparing bereiken
van met minder dan 13
De betonnen „stenen" zijn wij
hebben dit op het „werk" vastgesteld
van een dergelijke omvang cn zwaar
te. dat ze door de bouwvakarbeiders te
tillen zijn. Zij wegen zwaarder dan de
gewone bakstenen, maar ze zijn ook
aanzienlijk groter, cn er behoeft dus
aanzienlijk minder fetild te worden 1
Frappant ls het verschil van warmte,
als men de hand legt op het grind
beton. of wel haar houdt tegen de
nieuwe wandhekleding. De laatste voelt
bjjna aan als kurkl
Oud papier dat f 4000
waard was
Winkelier had haast...
Een Haagse winkelier heeft enige da
gen geleden in haast zijn geldkist met
4000,er in en 14000 textielpunten
en wolcoupures ln een kist met oud
papier gedeponeerd, die in de winkel
stond. De volgende morgen was hij deze
uitzonderlijke bergplaats vergeten. Toen
een opkoper langs kwam, gaf de wip-
keljuffrouw de kist oud papier mee
aan de man. die hem op een handwa
gen lcegstortte en verdween.
36 Ja, Rob is over
boord geslagen, alleen
Rob was in dit geval
Rob niet. Het was de
pop, die Mona heeft ge
maakt, die aan het roer
zat en waar Larry op
heeft gemikt. Rob zelf
hurkt neer achter de
verschansing en bedient
het roer met de stuur-
ketting. Wordt er niet
meer geschoten? Och
nee, ze hebben natuur-
's Middags herinnerde de winkelier I lijk gezien, dat de pop
over boord sloeg en Lar
ry zal nu wel tevreden
den cn Harries ook. „Alleen zijn we de bar- kopen." Mona prijst zich gelukkig, dat haar
kas kwyt," zegt de laatste, ..die zal wel ergens plan zo goed is geslaagd. De anderen hebben
bezwarende feiten waren pietter lopen op de rotsen. Enfin, we heb- niets in de gaten. „Als jij ons niet had ge-
rtr vn Pn Pn 5 oen dollars genoeg om in Cadiz een andere te svaarschuwd, hadden we hem niet te pakken
zich alles, cn de Haagse recherche wc-rd
in dc arm genomen om het geldkistje
op te sporen Alle groothandelaren in
lompen, verhuurders van bakfietsen cn j zijn. Ja, Larry is tevre-
bonafide opkopers werden nagegaan I
Na lang speuren werd aangehouden dc
27-Jarige koopman D. A. B.. die. nadat
hem vele bezwarende feiten waren
voorgelegd, een volledige bekentenis
aflegde.
Het bleek dat de man geen vergun
ning voor opkopen had. Toen hij de
kist papier op de bakfiets leegde had
hij meteen dc geldkist gezien. Met hulp
van dc schilders P B cn J. H had hij
hem opengebroken, B. voor de moeite
f 838.— en H F. 675.— gegeven. Deze
heren verborgen het geld in een bloem
pot op het dak van een huis. waar zij
aan het schilderen waren. De kist werd
ln een luchtkoker verstopt, terwijl de
14 000 textielpunten en coupures wer
den verbrand. Ook de beide schilders
zijn gearresteerd.
gekregen," zegt Harries, „je hebt goed werk
gedaan, Mona!" Mona zegt daar maar niets op.
D, als die twee eens wisten, hoe het was ge-
Damrubriek
De Oceaan-depressies, die de laat
ste dagen hun invloed niet verder
dan tot over het Noordzee-gebied
konden uitstrekken, breiden zich nu
ook snel over Scandinavië uit.
Dit heeft tot gevolg, dat de vorst
daar weer wordt verdreven in de
richting \an Rusland Ook in Polen
is de uitbreiding van het vorr bied
in Westelijke richting nu vrij .1 lot
staan gekomen. Alleen in de Balkan
stromen nog grote hoeveelheden
koude lucht uit Rusland binnen.
De kans op uitbreiding van het
vorstgebied tot boven onze omge
ving is door deze ontwikkeling in de
luchtdrukvcrdeling nu voorlopig
weer tot bijna 0 gereduceerd. Ons
land blijft in een stroming van
oceanische luchtmassa's. die nu nog
een zeer hoge temperatuur hebben,
doch die later wat droger en min
der zacht worden, maar nog steeds
de temperatuur boven normaal zul
len doen blijven.
In de periode van 20 December
1948 t/m 12 Februari 1949 zullen de
distributicdiensten nieuwe bon
kaarten voor de voedingsmiddelen
uitreiken, t.w. een bonkaart KA of
LA 903 aan degenen, die in 1928 of
vroeger geboren zijn, een bonkaart
KB of LB 903 aan degenen, die ge
boren zijn in de jaren 1929 t 'm 1944
sn een bonkaart KD 903 aan dege
nen. die geboren zijn in 1945 of la
ter. Deze bonkaarten worden uitge
reikt tegen inlevering van de in
wisselingsbon van de bonkaarten,
welke op 17 December in gebruik
worden genomen en wel een bon
kaart KA of LA 903 tegen de inwis
selingsbon van de kaarten KA of
LA 901, een bonkaart KB of LB 903
tegen de inwisselingsbon van de
kaarten KB LB. KC of LC 901. een
bonkaart KD 903 tegen dc inwisse
lingsbon van de kaarten KD of KE
901.
Hieruit blijkt, dat de tegenwoor
dige leeftijdsgroepen B en C wor
den samengevoegd tot één groep
(nieuwe B-groep» met de rantsoe
nen van de tegenwoordige B-groep
Hetzelfde geldt voor de bestaande
D- en E-groepen. welke gecombi
neerd worden tot een nieuwe D-
groep.
Nieuwe tabakskaarten
Tegelijk met de uitreiking van de
nieuwe bonkaarten voor levensmid
delen zullen nieuwe tabakskaar
ten worden uitgereikt. Deze uitrei
king zal uitsluitend geschieden te
gen inlevering van een bon van de
tabaks- en diversenkaarten QA en
QC 901. welke op 17 December a s.
in gebruik worden genomen. Tcgën
inlevering van bon Tabak 07" vn
de tabakskaart Q\ 901 wordt <-#•
tabakskaart QA 903 voor mannen
uitgereikt, tegen inlevering van dp
bon ..Diversen 10" van de diversen-
kaart QC 901 een tabakskaart QC
903 voor vrouwen.
Vijftien jaar voor man die
zijn vrouw vereifti ede
De Maastrichtse rechtbank heeft
gisteren de 35-jarige schilder P. W. Ver
schuren uit Uhaeh-over-'Worms. die zijn
vrouw, door het herhaaldelijk toedienen
van arsenicum vergiftigde, ten gevolge
waarvan zij oo 23 Januari van dit Jaar
overleed, conform dc cis veroordeeld
tot 15 Ja3r gevangenisstraf. Dc 25-jarige
huishoudster E. Hanegraaf. die beschul
digd was van medeolichtlpheid aan de
ze daad. werd vrijgesproken. De els
tegen haar was 10 jaar.
Atlantisch Pact
NOORSE EN DEENSE
TEGENSPRAAK
Zowel Rasmussen als Lange. resp. de
Deense en de Noorse minister van bui
tenlandse zaken, hebben zich gisteren
negatief uitgelaten omtrent een uitno
diging aan Denemarken en Noorwegen
tot toetreding tot het Noordatlantische
verdediging sverdrag.
Ten Zuiden van de Haarlemmerweg, buiten de ringspoorbaan, is men
bezig met de uitvoering van een uitbreidingsplan voor Amsterdam,
waar op een gebied van ong. 6 km2 11.000 woningen zullen worden ge
bouwd, terwijl tevens een ontspanningsgebied met een kunstmatige plas
van 90 h.a. en omliggende parkstroken wordt aangelegd. Men is thans
bezig met het graven van de cunetten (geulen, welke later met zand
worden gevuld voor de aanleg van verkeerswegen)waarvoor men ge
bruik maakt van de grootste demontabele elecfrische cutterzuiger ter
wereld. Deze is geheel van Nederlandse makelij en kan per dag een
stuk kanaal van 100 m. lengte, 40 m. breedte en 2.80 m. diepte uitgra
ven. Het uitgebaggerde veen wordt gebruikt voor het ophogen van de
plantsoenstroken. Een vooraanzicht van de in werking zijnde zuiger.
Russen laten ze niet
vertrekken
„De Sowjet-autoriteiten zegden ln
Juni 1948 de repatriëring toe van
ongeveer twee honderd Nederlan
ders, zonder vermelding van hun
personalia. Van de uitvoering dezer
toezegging is echter nooit iets geko
men", schrijft de minister van Bui
tenlandse Zaken in zfjn memorie van
antwoord over de vraag, of er nog
Nederlanders in Rusland zijn.
Hij stelt verder vast, dat na het
einde van de oorlog vele Nederlan
ders uit door de Russische troepen
bevrijd gebied en met medewerking
der Sowjet-autoriteiten, naar Ne
derland zijn teruggebracht. Er zijn
echter aanwijzingen, dat zich in de
Sowjet-Unie nog enige honderden
Nederlanders bevinden, die naar ons
land willen terugkeren. Moeilijk en
laat doorkomen van de schaarse be
richten maakt een volledige docu
mentatie zeer lastig.
Zowel door onze ambassadeur ln Mos
kou als door tussenkomst van de Sow-
jes-ambassade in 's-Gravenhage zijn
voortdurend besprekingen gevoerd om
tot de repatriëring van de nog tegen
hun wil in de U.S.S.R. vertoevende
Nederlanders te komen
Onze ambassadeur heeft omtrent alle
berichten over Nederlanders ln de Sow-
Jct-Unle onverwijld nadere Inlichtingen
aan dc Sowjet-regerlng verzocht, waar
op deze echter In het algemeen nimmer
een positief antwoord gaf
Van Nederlandse zijde is steeds als
geheel ongegrond weersproken d'e her
haaldelijk van Sowjet-zijdc geponeerde
stelling, dat dc vrij willige repatriëring
van Sowjet-burgers uit Nederland zou
worden belemmerd. Onze regering heeft
er steeds op gewezen, dat het In Neder
land iedere vreemdeling volkomen vrij
staat, zich vrij met de autoriteiten van
zijn land te verstaan en Nederland te
verlaten. De regering drong aan, c,p
wederkerig gelijke behandeling.
De bedrieglijke verhalen van fantas
ten en oplichters zouden weinig succes
hebben, indien dc Nederlanders in de
Sowjet-Unie. zowel die in de kampen
als zij. die zich op vrije voeten bevin
den, gelegenheid hadden, geregeld met
hun familie ln Nederland of met dc
ambassade in Moskou te corresponde
ren Voortdurend heeft de ambassade
er bij de Sowjet-regerlng op aange
drongen. de Nederlanders daartoe ln de
gelegenheid te stellen. Aangezien schijn
baar de Nederlandse gevangenen, in te
genstelling met dc Duitse, van de
Sowjet-lnstanties vrijwel nooit Roodc
Kruiskaarten voor berichten aan familie
krijgen, ls het begrijpelijk, dat de on
zekerheid aanleiding geeft tot allerlei
geruchten
Het nadeel van een
randschijf
Van vrij algemene bekendheid is het
dat het nadelig is de velden 23 cn 25
voor Zwart of 26 cn 28 voor Wit gelijk- j
tijdig te bezetten in een volle stand.
Dat is theorie, doch ln de practijk ls
het dikwijls heel moeilijk op dat denk-
beeld enig voordeel te behalen, zelfs zo
moeilijk dat vele sterke spelers van
mening zijn. dat het hier slechts om
een academisch voordeel gaat zonder
prnctische betekenis.
Enige tijd geleden verkregen we ccn
stand waarin dat gegeven voorkwam
en het gelukte ons op drastische wijze
de waarde van dit denkbeeld te bewij
zen.
Deze stand was als volgt:
Zwart- 2, 3, 5. 6. 8, 9. 13. 15. 16. 18/21,
23 25. Wit: 28, 31, 32. 34,40, 42. 43. 45.
46.' 48.
Zwart s laatste zet was 17-21, waarop
Wit als volgt voordcel behaald: 1.28-22!
18x27. 2 31x22. (Nu ls 2.-.6-11: niet
mogelijk wegens 3 22-17! altijd gevolgd
door 4 34-30. enz. Natuurlijk zijn ook
8-12 cn 9-14 verboden wegens 34-30
enz.) 2-,2-7; (dus wel gedw.) 3 34-30,
(Op 3.38-33, ..Coup Napoléon" door
3 -.23-20, 4 -.13-19. 5 25-30: enz. inet
winst voor Zwart) 3.-.25x34: 4.40x18;
21-26, Op 4.-,7-11: 5.13-12. enz en op
4-.8-12; 5 36-31.12x23: 6.31-26, 2-8. 7.26X
17. 7-12; 8 37-31. 12x21; 0.31-26, enz. en
behoudt materiele voorsprong). 5.39-341
(Dreigt C.22-17, 7 37-31, 8.38-33. enz met
dam. waardoor dus zowel 5-.8-12; als
5-.5-10; verhinderd worden). 5 -.20-24;
(Dus wel dc enige zet om te trachten
het evenwicht te herstellen). C 13-39!
(Een zet waarvan de waarde straks
blijkt). 6 -.8-42; 7 32-27! (7 39-33 sorteert
geen effect wegens 7.-, 12x23; 8.33-29.
24x33; 9 38x18 2-8; cn Zwart herstelt
het evenwicht). 7.-12x23; 8 22-171 (Wit
is er in geslaagd gehele nieuwe dreigin
gen te creëren door 9.17-11, 10 27-21 cn
11 37-31, enz cn Zwart kan dat niet
verhinderen door 8-.7-11; wegens 9 36-
31 enz) 8-.7-12; (Dus weer gedwon
gen). 9 17x8. 13x2; (Nu blijkt de waarde
van Wit's 6de zet. Zwart lean niet 9 -,
3x12; wegens 10 35-30, 24x35; 11.45-10,
35x33; 12.38x7. en Wit wint). 10 39-331
(De aanval barst opnieuw los), 10-, 3-
8' (Er is niet beter). 11.33-29, 24x33.
12.38x18. 2-7; 13.48-43! (Dreigt nu weer
met 37-31 enz., waardoor 8-12 niet mo
gelijk is. Tevens dreigt ook 1418-12.
1537-31. enz) 13-.19-24. (Dus gedw
14 42-38 6-11: 15 27-22 (Voorkomt 11-1. G
5-10: 16 34-29! 24x33. 17. 38x20. en Wit
heeft zijn schijfwinst geconsolideerd,
want op 17.-.8-12. 13 29-23. 12-17; 19-3-
19. 17x28; 20 19-13, 9-14. 21.13-8. cn wit
I wint
Een prachtig geslaagde aanval!
(Nadruk verboden).
Hog'e Raad verwerpt
Lunshofs beroep
De Hoge Raad heeft het beroep
van de heer H. A. Lunshof,
voormalig hoofdredacteur van „El-
seviers Weekblad", verworpen en
dus het vonnis van de Amsterdam
se rechtbank die de heer Luns
hof veroordeelde tot 10.boete
bevestigd.
Gelijk men weet was er een strafver
volging ingesteld tegen de heer Luns
hof. omdat deze de notulen van Ling-
gadjatl had gepubliceerd cn daarna
weigerde de bron te publiceren. HIJ be
riep zich op het beroepsgeheim voor
journalisten.
Het beroepsgeheim van ccn dokter of
ccn geestelijke, zoals het bij de wet
wordt erkend, ls. naar het oordcel van
de Hoge Raad. niet van toepassing op
journalisten, omdat aan ccn journalist
uit geheel andere overwegingen gege
vens verstrekt worden dan aan een
dokter of een geestelijke.
Wanneer aan een journalist medede
lingen worden verstrekt, waaraan een
strafbare handeling is verbonden, heeft
hij niet het recht aan de justitie de ge
gevens te weigeren, die nodig zijn voor
de vervolging van het strafbare feit. De
Raad was verder van oordeel, dat de
journalist zich ook niet kan beroepen op
overmacht. Dc heer Lunshof had aange
voerd. dat de uitoefening van zijn be
roep onmogelijk zou worden indien hij
de naam noemde van degene, die hem
dc notulen had gegeven Dc Raad ver
klaarde. dat de heer Lunshof zich door
te publiceren vrijwillig ln die situatie
had geplaatst. Hl] wist. wat de gevolgen
van zijn publicatie zouden zijn.
Zijn werk is riik aan ironie en polemiek
I
Er zijn uitdrukkingen en begrippen,
welke door een veelvuldig gebruik aan
kracht hebben verloren Het ls er mee
als met een munt. welke zo dikwijls
door de handen is gegaan dat dc beel
denaar Is afgesleten. Eén van die be
grippen wordt aangegeven met het
woord markant En toch als wU ccn
schets willen geven van het werk on
dc persoon van Jan Greshoff. die
vandaag zijn zestigste verjaardag
viert, dan grijpen wij naar dit woord,
omdat het dc figuur van Greshoff zo
Juist typeert.
Greshoff is dichter en essayist en
bovenal bohémien. Hij heeft het zij
met permissie gezegd lets van een
kwajongen die zijn .Voetzoekers" te
midden van de lezende Nederlanders
gooit cn plezier heeft om hun schrik.
Met genoegen zal hij morgen vergeten
zijn, wal hij vandaag betoogde. Een
zekere vrijheid van beweging zo
schreef hij zelf eens is hem een
genot. En hij ziet er geen bcpn ln om
dc voortdurende veranderingen ln zijn
smaak en oordcel schaamteloos uit te
stallen
Met principes, mist de schrijver ook
pretenties. Van één echter heeft hij
zich vrb kunnen houden: van dc pre
tentie, dat hij altijd, op het ogenblik
van het schrijven, zo eerlijk en open
hartig is geweest, als een behoorlijk
mens maar zijn kan.
Zi|n werk verraadt die tendenz Hij
windt nergens doekjes om. is uiterst
polemisch en schroomt de spot niet
Hij heeft iets onberekenbaars en de
ironie ls telkens weer ln zijn werk te
vinden.
Er zullen lezers zijn. die, onpervlak-
kig kennis nemend van zijn werk.
2ich van hem afwenden cn die geneigd
GEDECENTRALISEERDE TOOGDAG
JONGE KERK
Op een conferentie van De Jonge
Kerk tc Oosterbeek ls besloten om in
afwijking van de traditie de jaarlijkse
trvogdag ln 1949 niet op Tweede Paas
dag. maar op Tweede Pinksterdag te
houden Deze toogdag wordt gedecen
traliseerd cn waarschijnlijk gehouden te
Groningen. Breda, Lelden en Deventer
of Arnhem
Ds. O Steenbeek gaf een overzicht
van dc huidige toestand van de Jonge
Kerk. Thans ls het zo gesteld, aldus
spreker, dat dc Ncd. Herv Kerk ln het
gemeen als de Jonge Kerk In het bij
zijn hem ccn spotter, ccn harlekijn te
noemen. Hoezeer miskennen zij deze
„dichter van het gezond verstand"
(Stuiveling), wiens werk naast ironie
en polemiek, ook rijk is aan gevoel
cn geest Oppervlakkig gezien geeft
Greshoff zich graag een houding,
wendt hij graag bravour voor, maar
in wezen mint hij dc gewone „huise
lijke" kanten van het leven. Behalve
dichter ls hU ook „burger" cn mcn'^B..-
dient dit woord dan tc nemen in zijn zonder In een Impasse:i Hen. waardoor
beste betekenis. Telkens weer duikt het geestelijke cn stoffelijke werk niet
dit beeld ln zijn werk naar boven doorgaat zoals het moet doorgaan Men
Greshoff ls verheerlijkt cn tevreden, heeft overwogen om de Jonge Ke.k
„Met de geringe feestelijkheden;
Het stelle licht boven den Rijn,
Een zoen, een iach. een vogelstem.
Een rlnsche vreugde om brood en wijn.
En elders zegt hij hoezeer hij dc
realiteiten van dit leven mint;
De vriendschap voor ccn uitgelezen
vrouw.
De vriendschap voor het eigen kind
En voor dc makkers die tc goeder
trouw
Hun voelen lekker wannen bij mijn
schouw:
Dc vriendschap voor mijn Siamees dlc
spint
Omdat ik zachtjes op zijn kopje krauw;
En voor de verzen waar ik troost bij
vind.
l
In de oorlogsjaren heeft Greshoff
ontzaglijk veel gedaan voor de Neder
landse cultuur en reeds voor 1934 ge
selde hij de Kultur" van het Nazi
dom op onbarmhartige wijze.
Greshoff, die ook verdiensten heeft
voor het schone bock en dit met kracht
heeft gepropageerd, woont thans In
Afrika. Vandaag zal menigeen van
zijn vrienden en bewonderaars zijn
werk tor hand nemen om in zijn ver
zen of „notities" te lezen cn dankbaar
te zijn voor wat hU schonk.
„Streep er onder'
Op „Willem Barentsz"
nu ailes in orde
De minister van Sociale Zaken
heeft volle aandacht gewijd aan dc
hygiënische toestanden aan boord van
de „Willem Barends?.". zoals die in het
boek van dr. A. Mclchior zijn beschre
ven.
Uit de hem ter beschikking staande
gegevens is gebleken, dat tijdens de
i reis de hygiënische toestanden aan
boord dikwijls veel tc wensen over
lieten Deels was dit tc wijten aan or
ganisatorische cn tactische fouten,
j deels aan de kinderziekten van dit
I ruwe en moeilijke bedrijf, dat Nedcr-
i land sinds eeuwen niet heeft beoefend.
Verder aan de dwangpositie, waarin
i men in verband met de buitenlandse
leiding cn bemanning verkeerde.
Dc verwachting, dat deze toestanden
bij volgende expedities tot het vcrlc-
l den zouden behoren, ls niet bc-
l schaamd. Een recent onderzoek, door
dc directeur-generaal van dc Arbeid
ingesteld in samenwerking met de in
specteur-generaal voor dc Scheepvaart
cn één der medici van het staatstoe
zicht op de Volksgezondheid, heeft dit
volkomen bevestigd. Do minister is
van mening, dat er thans aanleiding
bestaat onder het voorgevallene tijdens
de eerste expeditie een streep te zetten.
TUINKALENDER
16 DECEMBER. Een zeer de
coratieve vaste plant, die een zwa
re afmeting kan bereiken en zeer
geschikt is om ergens apart in een
grasveld te worden geplant, is de
Yucca filamentosa, die ook wel
Palmlelie wordt genoemd. In de
zomer vormt ze zware bloemsten
gels met talrijke klokvormige,
roomwitte bloemen. De forse bla
deren kunnen tot in de winter
of in het vroege voorjaar wórden-
geplant. Ook kan ze als kuipplant
worden gebruikt.
XVIII
HOE staan de zaken er in Hol
land voor?" Ik stel deze
vraag opzettelijk om van onder
werp te veranderen.
„Dat hangt er helemaal van af
hoe je de zaak bekijkt." Hij gaat
verzitten, buigt zich half over de
tafel en schuift zijn glas opzij met
een gezicht, dat mij zegt. dat hij op
het punt staat me iets te leren.
„Wat ons werk betreft, is het er
slecht. Veel erger dan hier in Bel
gië Hier in Brussel ben jc tamelijk
veilig, maar in Holland moet je uit-
kijken bij elke stap. die je doet.
Het zit er vol van provocateurs en
N.S B.-ers. die proberen een wit
voetje te halen. Voor het minste of
geringste zit je er in en vaak zelfs
zonder enige reden. De gewone
N.S B -er draagt gewoonlijk zijn in
signe. dus dat is niet zo erg, maar
de provocateurs", dat zijn de echte
boeven Het krioelt er van. Ik ge
loof niet, dat er een land is. dat zo
veel verraders telt als Nederland.
Hollanders zijn altijd zakenlui ge
weest en op het ogenblik verkopen
zij hun eigen landgenoten aan de
S.D. Het is doodgewoon hoogver
raad en Cod moge die lui bijstaan
als dè oorlog voorbij is. De hele
troep zal alt honden worden neer
geknald. De ondergrondse is één
grote rommel. De Belgen hebben
ervaring uit de laatste wereldoor
log, maar wij moeten alles nog le
ren Je zult merken, dat er een
vervloekte concurrentiestrijd
heerst. Jan, Piet en Klaas richten
ieder een organisatie op voor sabo
tage spionnage, overvallen enzo
voorts. samen met drie of vier
vriendjes. Ze zijn allemaal „offi
cieel" of „erkend", ze staan alle
maal in verbinding met Londen en
wanneer je geloven moet wat ze je
vertellen, dan heeft elke groep een
paar duizend aanhangers Bende! Ze
willen niet samenwerken, omdat
iedereen de baas wil ziin, de man,
die de orders uitgeeft. Er zijn ook
goede mensen, fijne kerels met lef
Ons feuilleton
en gezond verstand, die een hoop
goed werk verrichten, maar die
schreeuwen niet cn scheppen niet
op; je hoort nooit van hen. Het
wordt hoog tijd, dat al die kleine
onafhankelijke groepjes in één
nationale organisatie worden sa
mengebracht".
„Wat gaat er nu gebeuren?" vraag
ik. „Dit hotel hangt me de keel uit
Je kunt zeggen wat je wilt, maar
als er hier controle van een Duitse
stationspatrouille komt, zit ik er in.
Ik wil hier zo gauw mogelijk van
daan
„Dat ga je ookGeruststellend
klopt hij mij. op mijn arm. ^Wind
je niet op. Ik zal contact zoeken
met de Brigade Blanche en hen
naar het vliegtuig sturen om eens
te kijken, wat daar gebeurd is. Dan
weten we wat de Hunnen over jou
te weten zijn gekomen. Vervolgens
breng ik jou naar een plaats hier
in de buurt. Ook een hotel, maar de
eigenaar is een beste. Heeft zelf
drie jaar in de gevangenis gezeten."
„Maar wanneer breng je me over
de grens?" houd ik aan.
„Weet ik nog niet precies. Ik
moet dat even uitstellen. En in
ieder geval moet je een Hollands
P.B. hebben vóór je kunt gaan".
Gedurende de uitstekende lunch
vertelt George me, dat hij al zes-
en-vijftig Engelse piloten heeft ge
holpen. „Voor jou heb ik een prach
tige uitwijkpost. Heerlijk!" babbelt
hij met zijn mond vol. „een dorpje
midden in het land. 't Kan niet be
ter. Ik zou je aanraden daar
minstens een paar weken te blijven
en aan alles te wennen, vóór je
met je werk begint. Karei zal je
zoveel mogelijk helpen."
„Wie is Karei?" vroeg ik geïnte
resseerd.
„Die zal in je smaak vallen; is
doctor in de natuurkunde aan een
gymnasium Karei heeft hot juiste
inzicht. Reist het hele land rond en
probeert contact op te nemen met
andere groepen om tot één grote
nationale organisatie te komen
Ik praat nog een paar v.ur met
George van Triest. De man is niet
mijn genre Maar ik ga hem waar
deren als vgkman. Listigheid,
vriendelijkheid, hartelijkheid^ uit
geslapenheid. energie, onafhanke
lijkheid. lef. bluf. dit alles in grote
hoeveelheid bij elkaar geeft een.
eigenlijk nog vaag en zeer ontoe
reikend beeld van George van
Triest, de passeur, zoals hij tegen
over mij zit in het café. waar wij
ten slotte zwijgend onze cognac
drinken.
(Wordt vervolgd)
Employé's Wagons-Lits
veroordeeld
De economische politierechter te
Amsterdam heeft gisteren vonnis
gewezen in de zaken tegen H. N. H
W Ph A K. en J. A A v. d. H
Dit drietal, resp directeur, chef
van het Amsterdamse bureau en
kok bij de Compagnie Internatio
nale des Wagnns-Lits, had zich
schuldig gemaakt aan het in de
zwarte handel brengen van voor de
restauratiewagens bestemde levcns-
middc.'m. De kok v. d. H. de
hoofdschuldige, werd veroordeeld
tot ccn voorwaardelijke gevangenis
straf van 2 maanden en 100 gulden
boete. H. en K. werden elk tot 100
gulden boete veroordeeld.
Ontsnapte moordenaar
weer in arrest
Een gedetineerde, die enige tijd
geleden uit de strafgevangenis te
Leeuwarden wist te ontsnappen, is
in de nacht van Maandag op Dins
dag weer gearresteerd en terugge^
voord naar de gevangenis, waar hij
nog vier jaar wegens moord moet
zitten.
Van dezelfde gevangenis is een
bewaarder gearresteerd Hij bracht
tecen geldelijke beloning pakjes
naar binnen. De afzenders waren
over het gehele land verspreid.
Tehuis voor Joodse DP's
te Amsterdam geopend
In Amsterdam is Dinsdag een te
huis voor Joodse verplaatste per
sonen geopend, waar thans 55 ge
winnen, voornamelijk afkomstig uit
Polen. Hongarije Tsjcchoslowak^e
en Roemenië, onderdak hebben ge
vonden. Zij kwamen een jaar gele
den naar Nederland en vertoefden
tot nu toe in het Joodse jóngens-
tehuis aan de Amstcl.
Hortos van Gloucester in
ons land aangekomen
De hertog van Gloucester, een broer
1 van de Engelse koning, is gisteravond
op Schiphol aangekomen. Hij zal samen
met prins Bernhard cn prins Felix cn
erfgroothertog Jean van Luxemburg
gaan Jagen in dc omgeving van Het Loo
I bij Apeldoorn.
heeft overwogen om de Jonge
weer geheel los te maken van de Her
vormde Jeugdraad, zodat dc Jonge
Kerk weer het karakter krUgt van ccn
federatie van Jong Hervormden als voor
de oorlog. De vergadering was van
oordeel, dat er wel reorganisatie moet
komen maar niet ten kosto van hel
werk.
PROF. DR G J. HERRING TREEDT AF
ALS HOOGLERAAR
Natir Wij vernemen is prof. dr. G. J.
Hcering. hoogleraar aan het Rem. Se
minarium te Leidon ln verband met het
bereiken van de 70-Jarlge leeftijd voor
nemens volgend Jaar als hoogleraar af
tc treden. De algemene vergadering van
de Rem. Broederschap dlc 31 Mei cn 1
Juni tc Arnhem bijeenkomt zal een
opvolger aanwijzen. Prof. Hcering werd
15 Maart 1879 to Pasoerocan op Java
geboren. Hij werd in 1904 proponent cn
aanvaardde dat jaar het predikambt tc
Oude-Wctcring. In 1907 werd hij predi
kant te Dordrecht, in 1913 te Arnhem
cn 25 April 1917 trad h|J op als hoog
leraar om onderwijs tc geven ln de leer
stellingen van het Remonstrnntisme.
Prof. Hcering is lid van dc commissie
tot de zaken der Rem. Broederschap,
voorzitter van het college van professo
ren cn curatoren en Heeft vooral be
kendheid verworven als voorzitter van
de vereniging Kerk cn Vrede. Bekend
is z(]n hoek „De zondeval van het
Christendom' waarin hij het anti-mtll-
tarlsmo verdedigt
Ncd. Herv. Kerk
Beroepen tc Rljssen (2e maal) G.
Boer tc Putten te Vecnendaal (vac.
R. dc Bruin) J. dc Lange tc Nunspcet
tc Koudum (Fr Joh. Poort tc Gies-
sen-Oudekcrk
Aangenomen naar Vecndom (vac. L.
H. Ruitenberg) K. M. Wiltovccn te Ult-
waerda naar Nuls-Nlebert W. dc
Wecrd tc Ballum op Ameland naar
Brussel (vac A G. B. ten Kate) P.
Fngel, pred. in algemene dienst tc Was
senaar naar Dordrecht L. A. Bod aan
vlootprcd. tc Den Helder.
Bedankt voor Lontk C v. d. Wal te
Daarlc voor Zuldwoldc W. E Hcy-
boer tc Gcldermnlsen voor Nlcuw-
Bulncn S. Euvcrman tc Emmeloord
(NOP voor Utrecht (vac. M. N. W
Smit) dr H. v. d. Loos tc Haarlem-N.
(nadere bes!
Benoemd tot hulppred tc Gnrrcls-
wecr D. P. Beljcr, cm pred. to Over-
schlld.
Geref. Kerken
Beroepen te Epc J v. d. Mije te Loe-
nen a. d. Vecht tc Zwagcrvccn S.
Wagenaar te Arum.
Aangenomen naar Hcllendoorn G J
Cozljnscn. cand. tc Amsterdam, die be
dankte voor Nlcuwc-Pekcla naar
Drogchnm J. S. dc Jong te Den Andet
(Gron.).
Chr. Geref. Kerken
Tweetal tc Aalsmeer D Henstro te
Broek op Langondjjk en M. Holtrop t©
Haarlem-C.
Beroepen te Barcndrccht C v d.
Wccle te Harderwijk tc Urk C. Smits
tc Driebergen.
Bedankt voor 's-Grnvendccl J C v.
Ravenswaay te Zanmslag.
Geref. kerken onderh. art. 31 K.O.
Aangenomen naar Dc BiltMaartens
dijk M. A. J v. Putten te Twljzcl.
Gcrcf. Gemeenten
Bedankt voor Schcvcnlngcn D. L.
Aangccnbrug tc Dordrecht.
Doopsgezinde Broederschap,.
Beroepen te Hoorn-Enkhulzcn W.
Broer tc Warns (Fr.).
Beroepbaar verklaard
Gehoord het rapporyvan het curato
rium heeft de comrr/isie van dc Ur.ie
van Bnpt. gemeenten de heren M. de
Jong tc Hengelo (O en S. J. Zijlstra te
Eindhoven beroepbaar verklaard resp.
voor dc gemeenten van 's Gravenhage
O. cn Deventer.
Crirketcompptitie in twee
afdelingen
liet bestuur van de Nederlandse
Cricket Bond heeft besloten de 1ste
klasse competitie in 1940 in twee
afdelingen te splitsen, en wel: afd.
a. A C C Haarlem, H.C.C. 1
(rom)., H.C.C. 2 (rom)., H.D V.S.,
Rood cn Wit. Afd. b Excelsior,
HBS., Kampong.. P.W.. Quick (n)
Sparta. V.O.C V R A.. V.V.V..
De elftallen uit afd. A spelen on
derling een hele competitie en bo
vendien 2 wedstrijden tegen een
b-elftal De b-elftallcn spelen be
halve de wedstrijden tegen a-elf
tallen onderling zoveel wedstrij
den, dat zij in totaal 12 maal in
het veld komen. Voor P W. zal
slechts een tiental wedstrijden
worden vastgesteld.
Excelsior en Kampong zijn naar
de le klasse b gepromoveerd.
Van Zijl en Visser in
Zwaluwenploeg
De belde Zwaluwen-elftallen, die
Tweede Kerstdag te Rotterdam en
Amsterdam tegen respectievelijk het
Rotterdams en het Amsterdams elftal
zullen uitkomen, zijn als volgt samen
gesteld:
Het elftal voor Amsterdam: doel: do
Mttnck (Sittardse Boys): achter: Möh-
ring (Enschede» cn Schljvcnnar (EDO>;
middeii Van Zijl (DOS). Visser (DOSi
en Dijkgraaf (AGOVVi voor: van den
Hoek (Feijcnoord). Schaap (Gooii.
Langelaan (HBS) Timmermans (ADO)
cn dc Harder (VUC).
Reserves: Lasschuit (EDO) Hanse
(RCH), van Meerwijk (SVV) en
Sehrumpf (SVV).
Het elftal voor Rotterdam: doel:
Saris (BW), achter: van Oord (Vole-
wljckers) en Advocaat (DFC)midden:
Bicsbroek (RCH) Holtanpcl (Quick),
den Haag. cn Hooge (PSV); voor.
Heyster (Hermes DVS), Rijvers (NAC).
Langcnbcrg (BW). van der Weert
(Wageningen) cn Clavan (ADO).
Hedenavond
HILVERSUM I: 19— Lezing mr. L.
Vooys 19 15 Andrew Sisters en Ink-
spots: 19.30 Voor de Jeugd: 19.40 Jcugd-
nlcuws; 19 45 Lezen ln de bijbel; 29
Nws; 20.05 Dingen van de dag; 20.10
Socialistisch nws: 20.15 Concërtgebouw-
ork 21— Hoorspel: 22Operette-
mannenkoor: 22 15 Metropole-ork.: 22 45
In dc tuin der poëzie: 23.— Nws: 23 15
Bruce Lowe; 23.35—24 Albert Sand
ler en orkest.
HILVERSUM II: 19.— Nws; 19.15 Reg.
ultz.; 19.30 Actueel geluid: 19.45 En
gelse ie- 20— Nws; 20 05 Prog, prol.;
20.15 Mclndert Bockel met kwartet;
2035 Ons chrlr.tclUk geloof; 21.— Euro
pees concert: 22— nusch-strllkorkest;
22.30 Elisabeth Schumann: 22.45 Avond-
overdenklng; 23.— Nws: 23.15 Jacqucs-
strijkorkest; 23 20 Gezlns- en huwe
lijksmoeilijkheden: 23.35—24.Alumni
orkest.
Morgen
HILVERSUM I: 7— Nieuws: 7.15
Ochtendgymnastiek; 7.30 Franse orkes
ten; 7.5Dagopening; 8Nieuws; 8 15
Anton cn Paramount theater orkest.
3 55 Van vrouw tot vrouw; 9.Ballet;
9 30 Gram. platen; 10.— Morgenwijding;
10.15 Gram piaten; 10.50 Voor de kleu
ters; 11.— Orgelconcert, 11,45 Kerst
mis vieren met de kinderen; 12.— Six
chants dc Metier; 12.30 Wcerpraatje;
12.33 In 't spionnétje; 12.38 Maria Za-
mora. 13.Nieuws; 13.15 Mededelin
gen; 1320 Flnlandia; 13.50 Andre Kos-
tclanetz; 14.— Voordracht; 14.20 Solis
ten-concert: 15.Voor zieken en ge
zonden; 16,— Assortlmento; 17
Hoorspel: 17.20 Welk dier deze weck;
17 30 Tips voor modelvliegtuigbouwers;
17.35 Johnny Meijer; 17 55 Mcdcdc.in-
gen; 18Nieuws, 18.15 Sportpraatjc;
16.30 Rog ultz.
HILVERSUM II 7— Nieuws; 7 15
Gram. platen; 7.45 Morgengebed; 8.—
Nieuws; 8.15 Gram. platen; 9.— Voor
de vrouw; 0 05 Orgelconcert; 9.30 Wa
terstanden; 9.35 Symph. orkest; 9.45
Schoolradio; 10.New London strijk
orkest; 10 15 Morgendienst; 10 45 Koor
van de Bach-cantatc; 11— Zonne
bloem: 1140 Schoolradio; 12Ange
lus. 12.03 Metropolc orlc.; 12.55 Zonne
wijzer. 13— Nieuws; 13.25 Zajig en
plano: 13.45 Hors d'ocuvre; 14.Can
zonetta sextet. 14.40 Voor dc vrouw;
15— Radio phiih. ork 16— Bijbelle
zing. 16 45 Strijkkwartet. 17— Radio
jeugdiournaal; 17.30 Dc Vijf Zapaka-
ra's 17,50 Ree ultz.; 18.Musctteklan-
ken; 18.15 SMB-kwarticr; 18.30 Rcsl-
dcntic-ork18.45 Pientere pickcraars.
