De vicieuze cirkel
doorbroken
Zuiveringsactie zal vastberaden en
grondig worden uitgevoerd
Nederlandse regering zei de
bestandsovereenkomst op
„Wij zullen de terroristenbenden
onverpoosd achtervolgen"
Voor bij-oogmerken mag
geen plaats zijn
Radio-rede van
Dr. L. J. M. Beel
Maandag 20 December 1948 1
3
TUT ET besluit der Nederlandse
regering om door een politie
actie een einde te maken aan de
onzekerheid, welke de verhouding
beheerste tussen haar en dat deel
van Indonesië, hetwelk onder de
Republiek viel, roept bij ons volk
verschillende gevoelens wakker
en kan van verschillend gezichts
punt uit worden beoordeeld.
Bij de meerderheid van ons volk
zal het een gevoel van opluchting
geven. Indien men de communis
ten uitzondert, die ook op dit ge
bied een van de werkelijkheid ge
speende houding aannemen, kan
men zeggen, dat geen enkele poli
tieke partij nog een andere uit
weg zag. Aan de ongewisheid, aan
cember 1942, dan is het middel
erger geweest dan de kwaal.
Om het eens huiselijk te zeggen:
deze actie kan alleen gerecht
vaardigd worden indien het er om
gaat. bengels in hun eigen belang
een oorvijg te geven. Nederland
zal dan ook moeten tonen, dat het
louter en alleen het belang van de
Indonesische volken op het oog
heeft en niet ook door bij-oogmer
ken wordt gestuwd. Dat zal van
sommigen, vooral in Batavia, wel
een andere mentaliteit vergen.
Wil men het nationalistisch stre
ven in goede banen leiden, best;
wil men terroristen uitschakelen,
uitstekend; maar voor bij-oogmer
ken mag geen plaats zijn.
De regering zal daarvoor tot het
uiterste op haar hoede moeten
- - - zijn. Dit geldt ook voor het com-
het stelsel der republikeinen van merciële en economische. De we-
afspraken maken die prompt ge- reid heeft dringend behoefte aan
cesavoueerd worden, moest een de producten van Indonesië. Nie-
elnde komen. Een accoord metmand kan er bezwaar tegen heb-
mensen, die niet in staat zijn een j ben, dat daarbij Nederlands kapi-
accoord te sluiten, o.a. omdat -ij
hun eigen troepen niet in de hand
hebben, is onmogelijk. De achter
eenvolgende regeringen hebben
eindeloos geduld getoond, zich
steeds weer bereid verklaard tot
besprekingen, maar telkens als
men meende er te zijn, kwam er
van republikeinse zijde een kink
in de kabel: de onderhandelaars
bleken door de eigen regering in
de steek gelaten te worden, het
leger verzette zich, het parlement
had bezwaren etc.
Ook onder hen, die zich aanvan
kelijk en lang tegen een geweld
dadige actie verzetten, groeide de
overtuiging, dat het zo niet langer
kon.
De Nederlandse troepen zijn nu
ln beweging gekomen. Djogja is
bezet; hoe de actie verder zal ver
lopen en welke gevolgen zij zal
hebben, moet men afwachten.
Maar zeker is dit: de vicieuze cir
kel, waarin de onderhandelingen
waren geraakt, Is doorbroken.
Men kan nu, laten we hopen zon
der veel moeilijkheden, beginnen
met de opbouw van het nieuwe
regime.
Nu dit besluit, na rijp beraad en
na enige laatste pogingen van de
regering om tot een vredelievende
oplossing te geraken, genomen is,
past het elke Nederlander, die
democratisch denkt, achter zijn
zelfgekozen regering te staan. Zij
heeft gedaan wat de grote meer
derheid van het volk wilde^ al
thans niet afkeurde. Dat kan het
gevoel van opluchting verklaren.
DIT gevoel zal evenwel bij heel
velen getemperd worden door
de vrees voor Ret leven van hun
mannen, zoons, broers, verloofden,
die nu moeten vechten. En die
moeten vechten tegen rijksgeno
ten. Men bedenke, dat het hier
gaat om een broederstrijd, waarin
mensen van wel verschillend ras
maar behorend tot eenzelfde rijk,
sneuvelen.
En als men niet alleen theoreti
seert, maar een actie als deze ook
van menselijk standpunt uit be
ziet, komt de vraag op: had het
dan toch niet anders gekund? Zijn
wel alle middelen uitgeput? Zijn er
misschien groepen, in Batavia b.v.,
die deze strijd hebben gewild? Is
het niet opmerkelijk, dat een der
motieven voor de actie was de af
wezigheid van Soekarno en zijn
ministers, terwijl die later bleken
in Djogja te zijn? En is het niet op-
merkelijk en stemt het niet tot na
denken, dat er tot het laatste toe
meningsverschillen in het kabinet
hebben bestaan en dat sommige
ministers, en dat waren niet de
links-georiënteerde, alles hebben
gedaan om deze actie te vermij
den? Ware geen arbitrage moge
lijk geweest? Had men niet nog
een grootse en stoutmoedige po
ging kunnen en moeten doen, uit
menselijke, politieke en lnternatio-
nale overwegingen, om toch nog
tot een accoord te geraken? Het
zijn vragen, die niet beantwoord
kunnen worden, want de voorlich
ting van de regering is schaars
geweest en de voorlichting uit In
donesië zelf was, behalve schaars,
ook nog vaak van dubieus gehalte.
Evenwel nakaarten helpt niet en
men kan het ook niet, bij gebrek
aan informatie-bronnen. Wij we
ten, dat de beslissing voor de
regering heel zwaar is geweest en
dat zij meende niet anders te kun
nen en te mogen. Maar wij waar
schuwen er wel voor, dat er alle
reden is om zijn opluchting te
temperen. Want de afgelopen
jaren mogen uiterst moeilijk zijn
geweest ten aanzien van de ver
houding NederlandIndonesië, de
komende tijden kunnen even
moeilijk worden, zo niet moei
lijker.
HET zal er nu om gaan de toe
komst te bouwen, politiek, en
economisch. En als wij daaraan
denken, worden de aarzelingen,
die tot op het laatste toe in het
kabinet hebben geheerst, begrijpe-
lijk. De polltie-actie doorbreekt
een vicieuze cirkel, zij maakt een
einde aan onzekerheden, zij stelt
de Nederlandse souverelniteit niet
alleen formeel, maar ook mate
rieel buiten tv/ijfel. Maar het ware
een illusie te menen, dat het na
tionalistisch streven nu heeft af
gedaan; de kans bestaat veeleer,
dat het wordt aangewakkerd.
Hoezeer geweld soms in de poli
tieke verhoudingen een noodzake
lijk kwaad kan zijn, het roept
reacties op, gewelddadige en
geestelijke. Indien tegelijk met de
politie-actie niet onbevreesd,
kloekmoedig en onbewimpeld
wordt begonnen met de verwezen
lijking der doeleinden, genoemd
in de koninklijke rede van 7 De-
taal, Nederlands intellect, Neder
landse scheepvaart wordt inge
schakeld. Maar gezagsherstel, zo
als dat zich nu voltrekt, legt ont
zaglijke verplichtingen op. Neder
land heeft niet de weg gekozen,
die Amerika heeft gevolgd ten
aanzien van de Philippijnen, of
die Engeland volgde inzake India;
het heeft de methode gekozen:
eerst orde, rust en veiligheid en
dan een nieuw regime. Het is een
veel moeilijker weg, want indien
Dr. L. J. AI. BEEL
de nationalistische aspiraties niet
bevredigd worden, langs legale
weg, zou de situatie ontstaan, die
de internationale en dus ook de
Nederlandse handel, niet bepaald
zal bevorderen.
De regering heeft gekozen. Wij
geloven, dat zij niet anders kon,
indien zij geen arbitrage kon of
wilde aanvaarden. Maar haar
keuze legt aan allen, die op eni
gerlei wijze bij de Indonesische
kwestie betrokken zijn. hetzij sol
daat of generaal, koopman of in
tellectueel, zware verplichtingen
op. Van de wijze. waarop wij deze
verplichtingen nakomen zal het
afhangen of, voor de geschiedenis,
Dr. Beel heeft voor radio Batavia mededeling gedaan van het besluit
van zijn regering het bestand met de republiek op te zeggen en een
..zuivering" te beginnen tegen de „terroristen" op republikeins gebied-
Dr. Beel verklaarde:: „Deze zuivering zal vastberaden en grondig wor
den uitgevoerd. Wij zullen met alle ter beschikking staande politionele
en militaire middelen onverpoosd de terroristenbenden achtervolgen
l en wij zullen hen niet langer hun praktijken laten voortzetten hetzij in
de gebieden, welke reeds onder contróle staan, hetzij in gebieden welke
wij thans op het punt staan te gaan bevrijden. Deze stap is gedaan
omdat de Nederlandse regering, zich ten volle bewust van haar plicht, tot
de conclusie is gekomen, dat geen vreedzame regeling meer mogelijk
was.
In een toespraak tot de Nederlandse gewapende machten verklaarde
Dr. Beel: „Gij marcheert niet op teneinde .vijandelijk gebied te bezetten
doch om rechtvaardigheid en veiligheid te brengen, waar tevoren wette
loosheid regeerde. Toon door uw daden dat niemand, wie ook, iets van
u te vrezen heeft, wanneer hij vreedzaam zijn taak vervult."
Dr. Beel deed tenslotte een beroep op de luisteraars, zowel in het
federaal als in het republikeinse gebied, om behulpzaam te zijn, teneinde
„de zuiveringsactie, welke helaas noodzakelijk is gebleken, zo snel
mogelijk te laten verlopen, zodat onvermijdelijk leed tot een minimum
beperkt zal blijven en de vrede snel in geheel Indonesië zal worden
hersteld."
een vrij. onafhankelijk, federaal Indo
nesië. ln.
Dat de overgangsfase noodzakelijk. Ja
onmisbaar Is. zal duidelijk zijn voor een
ergd dat zU zal medewerken aan het
overleveren van andere deelstaten aan
datzelfde republikeinse leger. En dat ls
wat de republiek van Nederland en van
alle nlct-rcpubllkclnse gebieden ver
wacht door te eisen dat de T.N.I. cn an
dere republikeinse strijdorganisaties ln
stand blijven cn dat de Nederlands©
troepen geleidelijk aan worden terugge
trokken.
Niet aanvaardbaar
De Nederlandse regering kan een der
gelijke toestand niet aanvaarden, in do
eerste plaats niet vanwege de op haar
rustende vcrantwoordijkhcid die haar
door dc historie in Indonesië is opge
legd. ln de tweede plaats niet omdat 2ij
hier in flagrante strijd zou komen met
- - de beginselen van het Atlantic Charter
ieder die overweegt, welke omvangrijke aan jC{jcr volk wil garanderen een
en constructieve arbeid ln Indonesië nog icvcn „vrij van vrees cn vrij van ge-
moet worden verricht., wil het vrije en I pro^--. tcn derdo niet omdat artikel 73
onafhankelijke federale Indonesië op I van hct charter der Verenigde Naties
rechte grondslag zijn gefundeerd, en dc Nederland als lid o.m. deze heilige plicht
voorwaarden Inhouden waaraan een goed op|eRt om het welzijn van de inwoners
geordende rechtsstaat noodzakelijk be- dezer gebieden te bevorderen. Uit hoof-
hoort te voldoen. do van deze verantwoordelijkheid moet
Daarenboven dient in gemcenschappc- <lc Nederlandse regering eisen dat ln ge
lijk overleg te worden gewerkt aan dc I heel Indonesië aan de volgende voor-
vormgeving van het vrijwillig samen- I waarden wordt voldaan:
gaan van Indonesië en Nederland, ver- Er moet rust en orde heersen ln het
enlgd met Suriname en Curacao In de RChelc gebied, allereerst ln het belang
voorgenomen Nederlands-Indonesische van do bevolking maar ook ln het wei-
Unie begrepen belang van dc gehele wereld.
Het behoeft geen betoog dat bij nl er inoct zijn veiligheid, zowel voor do
deze overwegingen, zomede bij het ge- i eenvoudige landbouwer in afgelegen ge
voerde federaal overleg steeds nog hoop j bicden als voor de arbeiders en intol-
werd gekoesterd, dat uiteindelijk ook de lcctuele werkers in dorpen cn steden: cr
republiek de haar toekomende nlaats ln moet zijn veiligheid voor allen die zich
het federaal verband zou willen inne- ln deze landen bevinden. Indonesiër, Ne
men en haar constructieve bijdrage zou dorlandcr of vreemdeling, zodat een
willen leveren aan de opbouw van het leder op zijn of haar plaats kan mede-
Een uitvoerigerverslag van de radio
rede van dr. Beel volgt hier onder. Hij
verklaarde o.m..
Nu ik heden voor de eerste maal ln
mijn ambt als Hoge Vertegenwoordiger
van de kroon het woord richt tot u
nllcn. die hier in Indonesië leeft cn
ijwerkt, doet het mij leed dat dit woord
deze politie-actie gerechtvaardigd j moet Zjjn hoog' ernstig woord. Enl-
wordt of niet.
I ge weken geleden heb ik mijn ambt aan
vaard met dc bedoeling om geheel in
grote gchecr.
Dit toch was geheel In overeenstem
ming met datgene wat de regering van
Djogja vrijwillig heeft aanvaard, aan
vankelijk bij het accoord van Llnggad-
jati. vervolgens in de overeenkomst wel
overeenstemming met dc mij gegeven ke tcn overstaan van dc commissie van
opdracht binnen de kortst mogelijke j Roedo diensten werd gesloten aan boord
termijn voorbereidingen te treffen voor van de RenV|nc. Dat het de Nederland-
de Invoering van e«-n nieuw bestel in se rcgering hoge ernst was om dit doel
Indonesië, op (ie grondslag van het ge- het uttorste na te streven is wel zon-
durende de laatste maanden met zo gun- neklaar gebleken uit dc in dc nfgclo-
stig resultaat gevoerde overleg met do pen Wcken door haar gevolgde gedrngs-
vertcgcnwoordlgcrs van de deelstaten
Met het instellen van het ambt van
Hoge Vertegenwoordiger van dc kroon
heeft de Nederlandse regering definitief
een einde willen maken ann de oude
vormen van gezagsverhoudingen en luid
de zij een nieuwe fase. een overgangs
fase naar het uiteindelijk gemeenschap
pelijk nagestreefde doel; vorming van
GRAFISCHE VOORSTELLING VAN HET AANTAL INCIDENTEN IN DE PERIODE VAN 11FEBR. TOT 7DEC.1948
Omdat O.m.: er geen uitzicht was op effectieve republikeinse maatregelen om
de talrijke steeds toenemende bestandsschendingen te beëindigen
geen republikeinse medewerking kon worden verwacht tot een
regeling op grondslag der Renville- overeenkomst en
de republiek de ontketening van grote acties voorbereidde in alle
niet onder haar contróle staande gebieden
NA de besprekingen in Indonesië, eerst door
minister Stikker, later door de minis
ters Sassen en Stikker en de gedelegeer
de van het opperbestuur, de heer N e h e r, met
drs H a 11 a en andere vertegenwoordigers der
republiek gevoerd, zag de Nederlandse rege
ring zich verplicht vast te stellen, dat er geen
uitzicht was op afdoende maatregelen vanwege
de republiek om een einde te maken aan de tal
rijke en steeds toenemende gewelddadige be
standsschendingen. terwijl evenmin kon worden
gewacht, dat de republiek tot een regeling op
de grondslag der Renville-overeenkomst zou
medewerken. Onder die omstandigheden ver
wittigde de Nederlandse regering de Commis
sie van Goede Diensten ervan, dat zij tot haar
ernstig leedwezen tot de conclusie moest komen,
dat verdere onderhandelingen en besprekingen,
hetzij direct, of onder de auspiciën van de Com
missie van Goede Diensten, geen nut meer
konden hebben.
Gedurende enige jaren heeft de
Nederlandse regering bij voortdu
ring getracht tot een overeenkomst
te geraken, waarbij de Republiek
een integraal deel zou worden van
de te vormen souvereine Verenig
de Staten van Indonesië. Onlangs is
ook in de Grondwet vastgesteld,
dat volgens deze beginselen zal
worden gehandeld. Het is echter
telkens weer onmogelijk gebleken
met de Republiek tot werkelijke
uitvoering der gesloten overeen
komst te komen.
Een regeling terzake van de uit
voering der Linggadjati-overeen-
komst, aanvaard door Sjahrir, werd
indertijd door Djogja verworpen.
Evenzeer kort daarop de regeling,
overeengekomen met Sjarifoeddin.
Ook thans bleken verwachtingen,
gewekt door besprekingen tussen
minister Stikker en drs. Hatta, te
niet te worden gedaan, nadat op
positie in Djogja was losgekomen.
Sedertdien werd een brief van
drs. Hatta ontvangen, waarin deze
sprak van een misverstand en over
een aantal punten nader zijn ziens
wijze weergaf. Gezwegen werd
echter over maatregelen tegen de
bestandschendingen, terwijl voorts
te kennen werd gegeven, dat de
brief was persoonlijk, onofficieel en
vertrouwelijk. Bovendien werd op
verschillende wezenlijke punten
een voorbehoud gemaakt, dat de
betekenis ervan twijfelachtig deed
zijn.
Terwijl de brief zonder meer
geen uitgangspunt voor nieuwe be
sprekingen kon vormen, heeft de
regering gemeend de Republiek ge
legenheid te moeten geven de brief
alsnog aan te vullen door een haar
bindende verklaring omtrent een
aantal punten, in het bijzonder:
a. De opneming van de republiek
in het federale bestel op dezelfde
voet als de andere delen der fede
ratie;
b. De regeling van de positie van
de hoge vertegenwoordiger van de
Kroon in de overgangstijd, zoals in
het besluit inzake het bewind in
Indonesië in overgangstijd opgeno
men;
c. De voorzienir gen betreffende
de federale weermacht, de staat
van oorlog en beleg en de toestand
van onveiligheid;
d. Het onverwijld nemen van
maatregelen voor effectieve beëin
diging van de bestandschendingen
en de evacuatie van de infiltran
ten.
Ware een dergelijke verklaring
verkregen, dan zou de regering be
reid zijn geweest de besprekingen
te heropenen.
GEEN ANTWOORD
Een antwoord van de repu
bliek is niet binnen de gestelde
termijn binnengekomen, ter
wijl om verlenging van die ter
mijn niet is gevraagd. Integen
deel is gebleken, dat de repu
blikeinse regering zich op dit
kritieke moment in de onmo
gelijkheid heeft geplaatst om
een definitief antwoord te ge
ven, doordat de president der
Republiek, Soekarno, heeft
aangekondigd met zes van zijn
ministers Djogja te zullen - er-
laten met beslemming naar In
dia, hetgeen inmiddels is ge
schied, terwijl de minister
president Hatta van dit presi-
dentele kabinet zich voor de
duur van twee weken heeft
ziek gemeld. Onder deze om
standigheden ontbrak dus elke
mogelijkheid, dat op korte ter
mijn verbeteriii^; zou v/orden
verkregen in de onhoudbaar
geworden toestand in Indone
sië.
Hierbij moet er in het bijzonder
op worden gewezen, dat het aantal
bestandschendingen voortdurend
stijgende is. Militaire commandan
ten op republikeins gebied hebben
duizenden republikeinse soldaten
doen infiltreren in andere gebie
den, waar in het bijzonder bij
voortduring aanslagen worden ge
pleegd op Indonesische bestuurs
ambtenaren. Sedert Augustus zijn
bijna 300 van deze Indonesiërs ver
moord, terwijl voorts velen gewond
zijn of ontvoerd.
Daarnaast bleek, dat de Repu
bliek, in verband met de voorne
mens tot het instellen ener Fede
rale Interim-regering tegen 1 Jan.,
voorbereidde het ontketenen van
grote acties in alle niet onder haar
contróle staande gebieden en dat
hevige bedreigingen werden geuit
tegen degenen, die tot samenwer
king met Nederland bereid waren.
Mogelijkheden uitgeput.
Onder deze omstandigheden acht
de Nederlandse regering het niet
mogelijk zich opnieuw te begeven in
besprekingen, die, naar de ervaring
geleerd heeft, zonder uitzicht moe
ten worden geacht. Zij kan niet
werkeloos toezien bij het voortdu
ren van de verwarring, de bedrei
gingen en de gewelddadigheden.
Zij kan zich niet verplicht ach
ten, waar de regering der Repu
bliek in feite geen maatregelen
neemt tegen dc bcstandschendin-
gen, harerzijds het bestand te
handhaven cn verder te gedogen,
dat van Republikeins gebied uit de
acties in andere gebieden worden
geleid.
De regering heeft zich daarom
genoodzaakt gezien om. met ge
bruikmaking van de bevoegd
heid in art. 10 van de bestands
overeenkomst verleend, deze op
te zeggen en haar vrijheid van
handelen te hernemen.
Zij is overtuigd, dat, èn in de
Republikeinse regering èn onder de
bevolking van het Republikeins
gebied, zich velen bevinden, die
niets liever willen dan constructief
mede te werken aan de opbouw
van de federatie, aan welke Neder
land zo spoedig mogelijk de souve-
reiniteit wil overdragen. Tegen hen
is de actie, waartoe opdracht js ge
geven. niet gericht. Zij is wel ge
richt tegen de terroristische en on
gedisciplineerde elementen in de
Republiek, welke iedere construc
tieve arbeid onmogelijk maken.
De toekomstige staatkundige in
passing van het Republikeins ge
bied zal geschieden op de grond
slag van de beginselen van Ling-
gadjati- en de Renville-overeen
komst en van het overleg, thans
ook in de Nederlandse grondwet
voorgeschreven. Het besluit inzake
Bewind in Indonesië in Overgangs
tijd, dat heden wordt afgekondigd,
laat uitdrukkelij! de mogelijkheid
open tot zodanige inpassing op de
voet van het nader met vertegen
woordigers dier gebieden te plegen
overleg. De Nederlandse regering
zal haar toezeggingen met betrek
king tot de staatkundige hervor
mingen en de stichting van een on
afhankelijke souvereine Verenigde
Staten van Indonesië, in een Unie
met Nederland op voet van gelijk
heid verbonden, volledig nakomen.
Nederland heeft getoond bereid
te zijn mede te werken tot het
openen van de weg naar de vrij
heid van Indonesië. Deze vrijheid
is echter alleen mogelijk met waar
borgen tegen overheersing door de
extremistische el.-menten in de
Republiek, die een democratische
rechtsorde onmogelijk zouden ma
ken. De wereld moge dit begrijpen.
lijn.
Vergeefse moeite
Nndnt in maandenlange gevoerde be
sprekingen vruchteloos was gepoogd om
tot een reële uitvoering vnn dc Rcnville-
ovcrcenkomst tc komen heeft dc Neder
landse regering in dc loop van de maand
November van dit jaar tot tweemaal toe
een ministeriële missie naar Indonesië
gezonden, daarmede onomwonden tonen
de het uiterste in het werk tc stellen
om tot een vergelijk te komen.
Tevergeefs. Het is helaas niet moge
lijk gebleken om voorwaarden voor een
reëel samengaan tc scheppen Dc repu
blikeinse regering bleek hiertoe niet be
reid. in elk geval niet bij machte.
Voor een reëel samengaan dienden
enige preliminaire voorwaarden te
zijn vervuld. In de eerste plaats
deze. dat dc veiligheid van lijf en
goed dient tc zijn verzekerd voor
iedereen in geheel Indonesië onge
acht ras. nationaliteit, godsdienst of
welke andere onderscheiding ook.
Dit houdt in dat onverwijld een ein
de dient tc komen aan infiltraties
van gewapende benden uit republi
keins gebied in andere deelstaten,
aan talrijke ontvoeringen, aan alle
ondergronds gewroet, aan alle ophit
sing. geweldpleging, rampok. moord,
aan onnoemlijk groot leed dat te
lang reeds werd cn nog steeds wordt
veroorzaakt onder weerloze on
schuldige plattelandsbevolking, aan
alle vernielingen welke in econo
misch opzicht, nog dagelijks plants
vinden.
Het is voorts duidelijk, dat aan toe
treding tot federatief verband vooraf
moet gaan de verklaring dat de repu
blikeinse regering bereid is dc daaruit
voortspruitende consequenties te aan
vaarden en met name niet door haar
kan worden opgeëist een positie die in
wezen ondorscheldend is van die van de
overige deelstaten
Er kan geen sprake zijn van con do
mineren door een der deelstaten over
de andere. Hiermede toch zou dc gehele
opzet van iedere federatie teniet wor
den gedaan.
De voor de overgangsfase In gemeen
schappelijk overleg met de vertegen
woordigers van dc prcfcdcrnle regering
cn de vertegenwoordigers der deelstaten
ontworpen staatkundige regeling welke
werd neergelegd ln het ontwerp BIO
(Bewindvoering Indonesië ln Overgangs
tijd). steunt op het federale beginsel.
Daarin zijn dc verhoudingen tussen dc
deelstaten onderling bepaald Tevens
zijn hierin vastgelegd de verhoudingen
tussen de deelstaten ën dc federale re
gering. alsmede tussen deze en de hoge
vertegenwoordiger van de kroon wiens
bevoegdheden cn taak zowel staat
kundig als militair tevens daarin een
omlijning vindt.
Door hare pogingen om zo enigszins
mogelijk op redelijke grondslag tot sa
menwerking te komen met de republiek
van Djogja nam dc Nederlandse rege
ring hel risico op zich dat de invoering
dezer staatkundige hervormingen, welke
zij blijkens hare uitdrukkelijke en her
haalde verklaringen met Ingang van 1
Januari 1949 wilde doen Invoeren, aan
ernstige vertraging zou blootstaan. Zij
verkoos echter dit risico boven de mo
gelijkheid dat de republiek door het
voortbestaan van enig misverstand niet
van de aanvang af zou deelnemen aan
de federale opbouw.
werken aan de wederopbouw van dit
land. er moet zijn geestelijke vrijheid
voor ieder individu; cr moet met voort
varendheid kunnen worden voortge-
werkt a .in de culturele cn geestelijke
ontwikkeling van de cchcle bevolking.
Indonesië moet zijn een geordende staat
waar recht geldt en niet macht van wa
penen ln handen vnn troepen die zich
onrechtmatig hiervan hebben kunnen
meester maken.
Indonesië inoct zijn een land waar de
vruchten van de bodem in vrede kun
nen worden geplukt door de gehele be
volking op rechtmatige wijze zodat de
producten weer rijkelijk kunnen toe
vloeien naar de wereldmarkt die daar
aan zo grote behoefte heeft.
Slechts Indien aan deze fundamen
tele eisen Is voldaan, kan Nederland
zijn beloften inlossen betreffende do
zclfstnndigmnking van dc Indonesi
sche volken welke in de radiorede
van koningin Wllhclmlna van 7 De
cember 1942 zo duidelijk ls omschre
ven Dit koninklijk woord wil Ne
derland gestand doen ln de weten
schap dat slechts een regering, dl©
getrouw ls aan haar woord, door
anderen cn zich zelf kan gerespec
teerd worden.
Welnu, nakoming van deze belofte
kan nimmer geschieden, zolang ln enig
deel van Indonesië een ten hemel
schreiende terreur wordt uitgeoefend
door groepen gewopenden op de weer
loze bevolking, zolang moord en roof
worden bedreven In dagelijks toenemen
de mate onder de ogen ener republikein
se regering, welke niet bij machte is
zich daartegen te verzetten, omdat zij
zelf afhankelijk ls van dezelfde gewa
pende groepen.
Nederland kan het voortbestaan van
een dergelijke toestand niet meer dul
den. Daarom heeft de Nederlandse re
gering. In het volle besef van haar
plicht, besloten om. nu langs vreedzame
weg geen oplossing mogelijk blijkt en
alle pogingen daartoe haars ondank*
hebben gefaald, ten aanzien van de ge
bieden. welke tot nog toe bulten haar
contróle waren, voorwaarden te schep
pen. welke noodzakelijk zijn voor de
verwezenlijking van het gestelde doel in
het belang van geheel Indonesië cn
mede in het belang van dc gehele we
reld. Zij heeft daartoe hot bestand,
waaraan trouwens do republikeinse re
gering blijkens haar optreden nu reeds
maandenlang zich niet meer houdt, for
meel opgezegd.
Genezing van dit zieke land kan
slechts goed een aanvang nemen na zui
vering van de terroriserende machten
binnen het republikeinse gebied
Deze zuivering zal worden uitgevoerd
consequent en zonder voorbehoud. WIJ
zullen met alle beschikbare politionele
en militaire middelen dc terreurbenden
rusteloos achtervolgen en niet langer
dulden, noch In de onder onze contróle
staande gebieden, noch ln dc gebieden
die thans zullen worden bevrijd, dat zij
hun praktijken zullen blijven uitoefe
nen.
Woord tot dc troepen
Negatieve krachten
Helaas wezen de besprekingen uit, dat
ln de republiek krachten werken welke
het aan hare regering Indien al daar
toe bereid het toch onmogelijk ma
ken de fundamentele voorwaarden wel
ke lk zoëven heb omschreven, tc ver
vullen. Het leger en de talrijke al dan
niet in verband met het leger opereren
de gewapende groepen nemen ln de re
publiek een overwegend sterke oncon
troleerbare positie ln
Tot welke excessen dit leidt zou
o.a. het volk van Tapanooli on Su
matra kunnen verhalen Indien het
vrijuit zou kunnen en durven vertel
len van de strijd welke nu reeds
meer dan een jaar lang met afwis
selend succes wordt gevoerd tussen
de verschillende gewapende groe
pen ten koste van de bevolking Het
is trouwens een algemene klacht van
de republikeinse regering zelve dat
de gewapende groepen op Sumatra
ondanks alle verbod doorgaan met
het zich onrechtmatig toe-cigcnen
van producten van ondernemingen
en van in- en uitvoerrechten, terwijl
de arbeiders en de landbouwers in
de verschillende slrcken in de groot
ste armoede en ellende verkeren.
Tot welke onmogelijke situaties dit
alles leidt, hebben de jongste besprekin
gen opnieuw overduidelijk aangetoond.
Hierin werd namelijk door leidende fi
guren In de republikeinse regering hun
onmacht tegenover leger en terreurben
den erkend, zodat het scheppen van
Juiste verhoudingen en do gezondma
king vnn dc toestand op dit gebied on
mogelijk bleek. Indien de regering van
de republiek al moet bukken voor dc
overmacht van de troepen welke her
haaldelijk door haarzelf zijn beschreven
als .benden zonder verantwoordelijk
heidsbesef dan kan daarom nog niet
van de Nederlandse regering worden ge-
Ik richt mij tot u. leden van de strijd
krachten ter zee. te land en ln de luent.
Zwaar Is de taak u opgelegd maar lk
ben overtuigd dat gij die zult vervul
len tot het einde toe op moedige, vast
beraden en waardige wijze. Niet om
vijandelijk gebied te bezetten rukt gij
op. maar oin recht cn veiligheid te bren
gen waar tevoren rechteloosheid heers
te Toont door uw daden dat niemand,
wie hij ook zij, van u Iets te duchten
heeft, wanneer hij zijn vreedzame taak
vervult. Vormt door uw optreden het
levende bewijs, dat gij niet zljt gekomen
om de vrijheidsdrang te beknotten maar
slechts om te verzekeren, dat die vrij
heid gepaard zal gaan met recht, om te
zorgen, dat zij geen ledige leuze blijft
maar levende werkelijkheid wordt.
Ik doe een beroep op u allen, luiste
raars. om ertoe mede te werken, dat d©
helaas noodzakelijk goblckon zuivering
zo snel mogelijk verloopt, opdat onver
mijdelijk leed worde beperkt fot een
minimum en opdat dc vrede spoedig
worde hersteld over geheel Indonesië.
Ik denk daarbij niet enkel aan u. die
in de federale gebieden in de afgelopen
Jaren door uw arbeid cn uw toewijding
ieder op uw wijze hebt bijgedragen tot
de opbouw van het nieuwe Indonesië. Ik
ben overtuigd dat gij ook in de dagen
die voor ons liggen uw plicht zult blij
ven doen, overtuigd, dat gij zo op de
beste wijze medewerkt aan de vrijheid
cn de welvaart van dit land.
Ik denk echter ook aan u. die In het
tot nu toe republikeinse gebied niet bij
machte waart een constructieve bijdra
ge te leveren aan de toekomst van uw
land. omdat uw geestdrift en uw idea
lisme nie» in s.aat bleken tegenwerken
de krachten te overwinnen van op
macht belusten en bandelozen, onbe-
kwamen en zclfzuchtlgcn.
Ook op u doe ik een beroep. Thans
zal u gelegenheid worden geboden om
uw Ideaal tot werkelijkheid te helpen
maken om tezamen met allen, die van
goeden wille zijn, cn die het waarach
tig heil beogen van land en volk, mede
te werken aan de toekomst van Indo
nesië.
Laten wij dan allen gezamenlijk de
hand aan de ploeg slaan om aan dit
land niet enkel de vrijheid te geven
maar ook de vrede, om niet alleen dc
onafhankelijkheid te vestigen maar
evenzeer de heerschappij van het recht.
Dan gaan de vrije souvereine Verenig
de Staten van Indonesië na alle leed en
verwarring een schone toekomst tege
moet. Dan zal het voor een leder in dit
land. burger of vreemdeling, goed zijn
te wonen. Dan neemt het vrije Indone
sië zijn plaats in naast Nederland en
dan treedt het als volwaardig lid binnen
in de gemeenschap der volkeren. Dan
s geen ijdcie leus maar wordt werke
lijkheid de Negara Indonesia Serlkat.
Mcrdeka Dan Bcrdaulnt Dat geve God.