KERSTMIS in het ziekenhuis
Kinder-Kerst-Raadsel
Midwinterhoorn klinkt ove
het ruige Twentse land
De oude timmerman Tobias
lie wist niet, dat het Kerstmis was;
hij moest zijn planken schaven.
Hij werkte tot hij niets meer zag,
hij stond de lieve lange dag
te zwoegen en te slaven.
H IJ liep te dolen door de staa
:ijn baard werd ivit, zijn voeten nai
de sneeutv drong door zijn laarsjes
Toen rustte hij een poosje uit,
en gluurde door een vensterruit
daar stond een boom met kaarsjes.
M ET zijn besneeuwde laarzen Maar ik heb wel voor allemaal De kinderogen vielen dicht
De Kerstman
Kerstpuzzle
Toen de
Koningin
sprak
Wie zat naast
wie
voor
emu. u.
de Kerstdagen in een zie-
mist veel. Het maakt daarbij niet
ze heel veel verschil, of men pa
tiënt is of lid van het ziekenhuis
personeel. Immers de Kerstdager
zijn nu eenmaal bij uitstek dagen,
die iedereen graag in de huiselijke
kring of onder familie en vrienden
doorbrengt Zou er wel één andei
tijdstip in het hele jaar zijn, dat
even grote betekenis heeft voor het
familieleven? Er is ook geen be
drijf, geen werkkring, waarin daar-
rr.ee geen rekening wordt gehou
den. Ook in het ziekenhuis houdt
men er rekening mee, hoewel men
daar over het algemeen zo uitslui
tend te maken heeft met onvermij
delijke noodzaak, dat er bijna met
niets anders rekening gehouden
kan worden. Ziekte èn dood laten
zich nu eenmaal niet uitstellen of
verschuiven.
Toch is er omstreeks Kerstfeest
in het ziekenhuis iets te bespeuren
van slapte in het bedrijf. Kerst
feest wordt ook daar belangrijk
geacht. Als Kerstfeest nadert, over
weegt men daar nauwkeurig, wie
van de patiënten maar enigszins in
staat zijn de feestdagen thuis door
te brengen. Er worden er dan wel
naar huis gezonden, die wellicht
nog zouden zijn vastgehouden, als
het Kerstfeest niet voor de deur
stond. Maar terwille van de patien-
TOCH kan het Kerstfeest in het
ziekenhuis bijzonder verrij
kend zijn. Juist daar is de kans
misschien groter, dan ergens an
ders om met de wezenlijke beteke
nis van het Kerstfeest geconfron
teerd te worden. De gezelligheid
van de huiselijke sfeer is stellig
een niet te onderschatten voor
recht. Is de armoede van onze we
reld niet juist ook, dat dit voor
recht steeds schaarser gekend
wordt? Maar toch kan hel Kerst
ten zelf en van het personeel laat fc-est t e huiselijk, t e gezellig zijn.
men hen gaan. Het kan te veel opgaan in de schit-
T tering van de kerstboom en de
uist tegen deze achtergrond ge- zoetigheid van kerstkransjes. Deze
zien is het voor degenen, die blij- dingen kunnen maar al te gemak
ven moeten extra moeilijk met de - kelijk de aandacht van het Kerst-
Kerstdagen in het ziekenhuis. Ze
v/eten, hoe de meeste andere men
sen die dagen doorbrengen. Wat
zouden ze 't graag ook zo doen!
Een vier maanden geleden dartelden de vacantiegangers er rond in het
zoele water. Nu ligt het meer verlaten, roerloos in het bos. Slechts een
eenzaam hert trippelt door de sneeuw, kijkt behoedzaam rond, en komt
er drinken. Nu is het bos op zijn mooist. De sparren dragen hun sneeu-
wenlast, die kan glinsteren in de zon, mooier dan de duurste versierselen
in het kaarslicht van de fraaiste kerstboom. Maar niemand bijna gaat er
kijken, het is te verhet is te koud. Doch wie wel gaat, als de sneeuw
gevallen is, kan er smetteloze reinheid vinden en gewijde rust. Zal het
ook dit jaar weer zo zijn? Staat ons een witte Kerstmis te wachten?
Alsof een stier in
de stal loeit.
feest afleiden.
Maar zij, die in het ziekenhuis
moeten blijven met de Kerstdagen,
hetzij als patient, hetzij ter verzor
ging van de patiënten, hebben in
zekere zin een extra-kans om we
zenlijk Kerstfeest te vieren.
Het Kind van Kerstfeest is ge
beren in een armoedige omgeving.
Het is daar geboren, omdat in een
betere omgeving geen plaats was.
Wat is er eigenlijk voor verhef
fends, voor feestelijks in die ar
moedige geboorte? En wat kan er
vor verheffends zijn in een Kerst-
f .est in het ziekenhuis? De slechte
mtvangst van dit Kind is zeker
met verheffend. Het laat alleen
uidelijk zien de onmacht van
mensen om werkelijk lief te heb
ben en liefde te bewijzen aan el
kaar en aan God. Maar het verhef-
londe is, dat in dit Kind God komt
tot die wereld, die onmachtig is
verkelijk liefde te bewijzen. God
inkeert deze beledigende ont
vangst van Zijn Zoon. Hij
schenkt daarin zijn liefde aan de
wereld. Dit. kind komt in een we
reld vol noden, komt ook zelf in
nood, alleen om aan de nood van
ie wereld een eind te maken.
DE zieke, die dat overdenkt en
aanvaardt, verdiept zich niet
in zijn ziekte, maar in dat wonder,
dat te groter is, omdat het er ook
voor hem is. Het is hard, in een
ziekenhuis te liggen, als iedereen
Kerstfeest viert in een vertrouwde
omgeving. Maar er is iets belang-
rijkers aan de orde: God bewijst
zijn dienst der liefde aan de we
reld Die dienst houdt bij ziekte en
dood niet op. Als ziekte en zieken-
DE KINDERKRANT
En -/Tobias bleef aan het werk
en in de torens van de kerk
daar luidden alle klokken,
omdat het Kerstmis was vandaag.
Dc sneeuw viel zachtjes naar
omlaag
in grote witte vlokken.
Toen Tobias naar huis wou gaan
trok hij zijn warme duffel aan.
zijn duffel met gen bontje.
Het was al donker en al laat
hij was de enige op straat,
behalve dan een hondje.
Daar stonden gouden sterren op;
een engeltje blonk in de top,
met zilveren geflonker.
Er zaten kinderen omheen,
en Tobias stond zo alleen
daar buiten in het donker.
O, kijk, zo riep een jongen uit:
daar staat de Kerstman voor de
ruit,
de Kerstman staat te wachten!
Zij riepen toen die Tobias,
die moe en heel verwonderd was
zij haalden hem en lachten.
Os?
aan een owJt gezellig kerstverhaal, er glansde nog wat kaarsjes-licht
is Tobias toen meegegaan zal ik daarmee beginnenop de besneeuwde ruiten,
naar binnen in de kamer. £n toen, totdat het bedtijd was Nu wist hij dat het Kerstmis was
Wal heb je voor ons meegebracht? :ot daar die oude Tobias die oude timmerman Tobias
maar Tobias antwoordde zacht: verhalen te verzinnen. en zacht ging hij naar buiten.
Ik heb alleen mijn hamer.
vendien. Verder ls nu zowat overal de
slacht aan do gang. met het „vetprie-
zen" door de buren en de vrienden op huis en zelfs sterven verleden zijn
siachtvisites. geworden, is de liefdedienst van
Wu zitten teeen de avond in de God nog altijd aan de orde. Het
Ten Oosten van Deventer, in het grote kamer-keuken om de kachel die
hier het open haardvuur al lang heeft
KERSTLIED
„bergen", wordt nu bil oude bo^-. de-
rijen. die verscholen achter donker
groene dennen liggen, weer de mid
winterhoorn geblazen. Dat moest
eigenlijk, volgens geijkte folklore-
ruige land achter Bathmen aan de nicr nct open naaravui»r 31 nccit huiselijk Kerstfeest laat niet altijd
?„rva„nddeHÓÏÏonBseenCSiark".osc BS» Kerst;
blezen mat er op tegen de koude voe
ten Langs een van de wanden zijn.
achter de betimmering van hout. de
bedsteden, waarvoor blauw-cn-rood-
gebloktc gordijnen hangen De kachel
- - - - staat ver vóór een brede schouw, waar-
begnppen, al begonnen zijn kort na onder een antieke haardplaat tegen een
Sint-Andries i30 November), zoals blauw-betegelde achtergrond,
het cok moet eindigen met Kerst- Het ls er mooi licht, al kan de sfeer
mis. 'Maar de boeren in Salland en van nu niet meer halen bij het gele
Twente kan het niet veel sche- schijnsel der vroegere olielampen. En
len of de hoorn, die om geluid te f's we laler buiten komen, W] oe wa- kenhuis op de Kerstdagen, kunnen
kunnen geven vooraf in een water- dY heïe^u^fkenn^'teeeSIndTt wil stl' en eerbiedig worden bij het
nut of in een beek moet weken od dat oude ]a^dsccbrv,ik ln ere'hóuden, aanvaarden van deze dienst van
dan is het nachtelijk duister zwarter cn God aan mensen en dan zullen ze
dieper dan ooit in hun eigen dienst in de zieken-
Niet hygiënisch zaal iets laten glinsteren van dank-
Het blazen op die hoorn gaat buiten baarheid en vreugde over de dienst
stadse begrippen van hygiëne om, want
feest te laten inwerken op de
mens. En toch gaat het in de grond
der zaak alleen hierom in het
Kerstfeest. In het ziekenhuis kan
het zo worden, dat alles wegvalt,
behalve dit feestelijke geheim van
Gods liefde.
Zij, die dienst hebben in het zie-
a i nu n iQficiaon
-
Lr_* ''Lr ir tl- r p
1
rf=: 4* Cj~~Lp
put of in een beek moet weken op
tijd geheel „gebruiksklaar" is.
Wij hebben het midwinterhoorn
blazen weer eens meegemaakt op
zo'n Overijsels boerenerf met antie
ke bouwsels en met boerenlui, die
hechten aan oude gebruiken. Al
reikt ook tot daar in de huiskamer het putwater, waarin de hoorn heeft
en op de deel bij de koeien de uit *e,fKc" de "ade,n van heï *°«id
7wnl1e Henepln en Niimecen eele- dlcht te doen trekken, is niet bepaald
ZAvoiie. Hengelo en Nijmegen geie bacterie-vri| Jon en alleman lurkt bo-
verde electrische stroom voor licht, vendien aan hetzelfde mondstuk en het
kracht en radicf al is er zelfs de pro- wordt een concurrentie In het voort-
vinciale waterleiding, die gemak- brengen van geluldsrorigheden. Ket
kelijk kan concurreren in kwaliteit doel is. een hele toonladder te blazen,
tegen de inhoud van de waterput kan gemakkelijker solist worden
die God in het Christuskind aan
deze wereld bewijst.
Ds. G. J. DERKSEN.
met z'n emmer aan de wipbalk.
Maar de midwinterhoorn kwam
toch nog uit die waterput te voor
schijn. Het is een vreemdgevormd
instrument, dat een melancholisch
geluid kan doen klinken over het
land. als er de avond is gevallen.
Anderhalve meter lang
De hoorn ls ongeveer anderhalve me
ter lang. wat omgebogen naar het uit
einde toe en gemaakt van twee uitge
holde "helftc-n van dik vlier- beuken- of
wilgenhout, welke helften met liefst
koperen banden tegen elkander zijn ge
hecht. Er is een mondstuk aan van
vlierhout.
De Overijselsc boeren nemen de tijd
voor zulke traditionele dingen van de
mlddenwinter. Ze gaan daags hetzij op
Jacht, met vrienden-geweerdragers, hét
zij aan het fretteren van konijnen, wat
vooral bij de kleine boeren een popu
laire sport ls cnerg voordelig bo-
bli de dorpsfanfarc. dan te leren bla
zen op de midwinterhoorn, waarvan de
klanken niet veel verschillen met het
klagelijk gerucht uit de koestal, als de
stier zich niet lekker voelt.
Het gemis aan muzikaal effect wordt
ln elk geval ondervangen door folk
loristische vreugd in dit oude land. Dc
hoorn-klanken, on natuurlijke wijze
versterkt door de zandstenen wanden
van de waterput, grommen in bas-toon
zo ver weg. dat andere boeren, op
grote afstand, van de weeromstuit od
gelijke wijze gaan antwoorden. En dan
komt er toch wel een bijzondere mld-
wlntcr-sfcer over de enken aaq
voet van de Twfentse heuvels, waar
men langs de boerderijen gaat over
mulle zandwegen cn langs bemoste ak-
kerwallcn.
Ver van de auto-wegen af. links en
rechts daarvan, klinken nu hier en
daar. als signalen uit een grijs ver
leden. de vreemde tonen van de mid
winterhoorn. volgens oud advents-ge-
brulk geblazen boven de waterput
De Kerstman op deze
tekening voert op de zak.
die hij op de rug torst,
een deel van de Kerstbood
schap mee, die Koningin
W ilhelmina in 1944 in
Londen heeft uitgespro
ken.
Begint U eens met de
p letter K die links onder
figuur door telkens dc vol
gendletter te kiezen on-
3 middellijk boven, onder
rechts of links van dc
j laatstverkregen letter.
Wanneer U dc juiste
route kiest, verkrijgt U de
I bovenbedoelde tekst. Het
l-l is niet zo moejjijk als het
JA. Jantje en Anneliesje van
Dam zaten er echt mee. Zij
hadden Fransje en Sientje van
Dalen, Henk en Corrie Flipsen en
Wim en Treesje Harmsen uitge
nodigd om op Kerstmis te komen
eten. Moeder van Dam had het
goed gevonden deze zes kinderen,
wier ouders het niet zo breed had
den aan de Kersttafel te vragen en
speciaal voor de kinderen werd een
echte maaltijd aangericht. In de
serre stond een tafel feestelijk ge
dekt terwijl in een hoekje de
kerstboom een vrolijk kaarslicht
uitstraalde.
Alleen was het moeilijk, wie
naast wie moest zitten. Het zou het
leukste^zijn als geen enkel broertje
in de figuur staal; door- naast zijn eigen zusje zou komen
!1 loont U verder \le eehclc - te zitten" terwiil elk broertje door
loopt u veraer ae geneic Gen even groQt aantaJ plaatsen var
figuur door telkens dc vol- zijn zusje gescheiden zou ziir
gende-letter te kiezen on- wanneer men aan de ovale tafr'
6 v zou plaats nemen.
Na lane schikken waren ze ein
delijk tevreden: Sientie van Dalen
kwam tegenover Anneliesje var
Dam te zitten en Henk Flipsen or
de tweede plaats links van Anne
liesje. Fransje van Dalen en Win-
Harmsen waren twee plaatsen va'
elkaar gescheiden.
Wie zat nu naast wie tijdens d'J
Kerstmaal, dat moeder van Dar-
zc lekker had klaar gemaakt, d?
het allen uitstekend smaakte.
Het is niet moeilijk, voor wi<-
goed kan lezen.
Iin_.gen Hel licht.
- waar
dc we rcld wacht.
f Voor goede oplossers stellen
2 wU prfjzen beschikbaar van
ij 1 5.cn twee van 2 50.
L Oplossingen aan de puzzlc-
C redactie van ons blad. ultcr-
lijk Donderdags, liefst per
r briefkaart waarop in de lln-
f ker-bovenhoek vermeld staat:
Kerstpuzzle
Laat ons voorbijgaan aan de luide dingen
en zoeken naar de stilte van de nacht,
waarin alleen de kinderstemmen zingen
over het licht voor alle stervelingen;
het licht, het licht, waarop de wereld wacht.
Wij hebben de betekenis vergeten.
De duisternis om ons was ol zo dicht.
De vrome woorden leken ons versleten,
zodat wij jaren lang al niet meer weten
waarin de vrede van de Kersttijd ligt.
En alles wat wij and're jaren déden,
dat doen wij telkens op de Kerstdag weer:
wij dwalen door het duister van de steden.
Het licht van Bethlehem is lang geleden.
Wij zoeken, zoeken, vinden het niet meer.
Wij vinden het niet meer, tenzij wij treden
tot bij de diepe armoe van een kind;
tenzij wij schuchter vragen: ,C?eef ons heden
de stilte en de reinheid en de vrede
die niemand meer op deze aarde vindt'.
"uosd|jj ajijco 'ussuijch tutav 'uiea
ue\ afjucf "uajea uba afjuois 'uas
-uubh ofsaaix 'uasdn.1 sjuoh 'uoiea
uba afsucjj "urea «ca afsaqauuv
■apjoSjoA op si puaicBjpaaui
uoz op jaui ua uibq uca afsaiiauuy
joui uauu|8aq aj, .3 u i s s o d o
(Alle rechten voorbehouden)
Vrijdag 24 December 1948