DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Nederland zal in Oudejaarsnacht
het vuren op Java staken
Dr. Drees nu zelf naar
Indonesië
Irak kondigt hervatting van
strijd tegen Israel aan
Europa zal de buikriem nog
strakker moeten aanhalen
Nederland kan middeleeuwse
documenten aankopen
Een nieuwe kracht
naar Batavia
Veiligheidsraad: voorlopig nog geen
nieuwe stap inzake Indonesië
Vrijlating leiders
onder voorbehoud
Consuls te Batavia
beraden zich
Oorkonden worden
geëxposeerd
Onverrichterzake
terug
Donderdag 30 December 1048
Achtste jaargang, No. 1212
Opgericht door de Stichting ..Het Parool" Giro 510330.
Bank: Rorterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements
prijs 32 cent p. w ol A.5 p kw Losse oummers 10 cent
.Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Hoofdredacteur: Tl. DE BOORDER.
Dr. VAN ROYEN KONDIGT AAN:
(Van onze Haagse redacteur)
HOEWEL over de reis van jhr
M i c h e I s van V e r-
d u ij n e n naar Batavia half-of-
ficieel werd medegedeeld, dat de
opbouw van de federatie en de ver
hoogde activiteit van de consulairt
commissie de directe aanleiding to;
deze reis zouden vormen, is duide
lijk. dat het accent in werkelijk
heid elders ligt. Het lijdt geen
twijfel, dat de regering deze stap
heeft genomen naar aanleiding van
het uiterst ongelukkig geachte op
treden van dr. B e e l. toen hij be
vel gaf de republikeinse leiders in
berghotels buiten Java te doen in
terneren. Hiermede deed dr. Beel
een stap, die lijnrecht indruist te
gen de buitenlandse politiek van
de Nederlandse regering
Teneinde thans in Batavia een
man te hebben, die de buitenland
se politiek van de regering door en
door kent en die dus voorkomen
kan dat in Batavia besluiten wor
den genomen, die de Nederlandse
politiek doorkruisen, heeft de rege
ring de Nederlandse ambassadeur
in Londen met speciale opdracnt
naar Indonesië gezonden. In poli
tieke kringen wordt dit beschouwd
als een uitzonderlijke openlijke
desavouering van de heer Beel
Intussen is er in de boezem van
de regering veel strijd geweest
voor dit besluit kon worden geno
men. Het is duidelijk dat het be
sluit van de heer Beel geheel in
overeenstemming was met de on
verzoenlijke woorden, die prof.
Rom me onlangs aan het adres
van H a 11 a heeft geuit. Men kon
dus verwachten, dat de katholieke
ministers in het kabinet het vol
dongen feit van dr. Beel niet on
welkom was. Zij schijnen daarbij
echter niet alleen de socialistische
ministers, doch ook minister Stik
ker tegenover zich te hebben ge
vonden.
Dit heeft tot discussies geleid, die
zoveel tijd hebben gevergd, dat d r.
Van R o ij e n in de Veiligheids
raad gisteren in de onmogelijke po
sitie werd geplaatst, dat hij zijn
aangekondigde „nadere inlichtin
gen" niet heeft kunnen geven.
Achter deze tegenstelling tussen
de P. v. d. A. en de K.V.P. over
een op het eerste gezicht wellicht
niet al te gewichtig punt, ligt
uiteraard, dat de K.V.P., door het
afwijzen van mensen als Hatta
Soekarno, Sharir. Leimenia en an
deren. het terrein wil effenen voor
een strijd om een verschuiving van
het accent dat op de Unie tussen
Nederland en Indonesië zal worden
gelegd.
Aan republikeinse zijde heeft
men de Uniebanden vrij ver willen
laten gieren. Aan K.V.P. zijde daar
entegen wilde men de touwtjes zo
kort mogelijk houden. In politieke
kringen in Den Haag is men er
van overtuigd, dat de K.V.P. door
het uitschakelen van de republi
keinse politici de weegschaal wil
laten doorslaan naar de Neder
landse kant. Tegen deze politiek
heeft de P. v. d. A. stelling geno
men omdat zij niet meer wenst te
korten op de positie van de Ver
enigde Staten van Indonesië, zoals
die in de loop der jaren is uitge
stippeld.
Winston Churchill. die met
vrouw en dochter vacant ie houdt te
Monte Carlo, zal Oud en Nieuw waar
schijnlijk vieren bij de hertog en de
hertogin van Windsor.
Dr. J. H. van Royen heeft namens de Nederlandse regering
gisteren de Veiligheidsraad meegedeeld, dat Nederland het vuren
op Java zal staken op het tijdstip van de jaarwisseling en op
Sumatra enige dagen later.
Verder maakte dr. Van Royen bekend, dat de geïnterneerde
republikeinse leiders op bepaalde voorwaarden zullen worden
vrijgelaten, dat minister-president Drees dezer dagen naar Indo
nesië zal gaan en dat Nederland de militaire waarnemers van de
C. v. G. D. en ook de leden van de consulaire commissie te
Batavia alle faciliteiten zal verlenen om aan de Veiligheidsraad
rapport te kunnen uitbrengen over de toestand.
De Veiligheidsraad zal naar men verwacht, voorshands geen
verdere stappen ondernemen met betrekking tot de Nederlandse
actie in Indonesië.
president in Indonesië het mogelijk
zal zijn. maatregelen te nemen voor
de vestiging van een federale rege
ring voor geheel Indonesië, die alle
delen van Indonesië 'pwnwoor-
digt
De heer Van Royen sprak de
hoop uit, dat de Raad aan deze
verklaring een meer onbevooroor-
deeloe ontvangst zal geven dan aan
zijn eerste verklaring, toen geen
enkel lid van de raad aandacht
heeft geschonken aan de positieve
punten, welke die verklaring be
vatte.
De heren Palar (Rep. Indonesia).
Malik (Sowjet-Unie). Tarasjenko
(Oekraïne). - mis al Choery (Syrië),
Dessai (India) en Hodgson (Austra
lië) gaven allen in meer of minder
scherpe bewoordingen hun onte
vredenheid te kennen over de Ne
derlandse gedi :7"lijn. De Rus sprik
van ..een cynisch verzoek van de
aanvaller om nog twee of drie da
gen uitstel, teneinde zijn slachtof
fer totaal te gronde te kunnen
richten": Palar kondigde aan, zijn
houding nader te willen reserveren
totdat de Raad stappen heeft geno
men tot oplossing van het conflict,
maar verheelde zijn teleurstelling
niet over de wijze waarop de raad
de kwestie heeft behandeld. Ook
do Syriër oefenu.. tuttere critiek.
..Het schijnt dat aan de Nederlandse
generaals gevraagd is. wanneer zij
dachten klaar te zijn en dat hun
antwoord nu ook aan de Veilig
heidsraad is gegeven", aldus Faris
al Choery.
Philip Jessup (Amerika) had
•oneens critiek op de verklaring
van mr. Van Royen. Er bleek niet
uit, zei hij, dat Nederland het bevel
van de Raad had opgevolgd. „Het
feit is er", aldus dr Jessup, „dat
dr. Van Royen niet in staat is om
ons namens zijn regering mee te de
len dat aan de beide voorwaarden
is voldaan". Jessup was echter geen
voorstander van verdere iraatrege
len tijdens de huidige zitting en
v. ilde liever eerst de rapporten van
dc C. v. G. D. en de consulscom
missie afwachten.
De Engelse gedelegeerde, Allan,
vond dat de Nederlandse verkla
ring „enigermate" tegemoetkomt
aan de eisen van de Veiligheidsraad
en wilde ook de nadere rapporten
uit Indonesië afwachten.
Een soortgelijke mening was dr.
Tsjiang (China) toegedaan. D?
Fransman Parodi bepaalde zich tot
hef spreken van een woord van
dank voor de leiding die de Bel-
g:sche voorzitter Van Langenhove
aan deze zitting had gegeven. De
B<Mg op zijn beurt bracht de Franse
regering dank voor de aan de Vei
ligheidsraad verleende gastvrijheid
en nam daarna afscheid van zijn
collega's in de Raad. (België verlaat
de Veiligheidsraad op 31 December
na een tweejarig lidmaatschap).
Voordat hij om vijf minuten over
half zeven de hamer voor de laat
ste maal liet neervallen, deelde de
president nog mee, dat de Veilig
heidsraad 6 Januari weer te Lake
Success (V.S.) zal bijeenkomen.
De volledige verklaring van dr.
Van Royen cmvatte de volgende
vier punten:
l.-Het staken der vijandelijk
heden op Java zal ingaan uiterlijk
op 31 December te 24 uur.
Met het oog op de bijzondere
noodtoestand op Sumatra zal dit
daar eerst enige dagen later kunnen
ingaan Uiteraard blijft optreden
nodig tegen ordeverstoorders, die.
hetzij individueel, hetzij collectief,
de openbare veiligheid in gevaar
brengen dan wel de voorziening
der zo noodlijdende bevolking met
voedsel en andere primaire goede
ren verstoren of verhinderen.
2 Aangezien de beperking van
de bewegingsvrijheid van een aantal
vooraanstaand^ persoonlijkheden
het onvermi>^lijk gevolg was van
de getroffen militaire maatregelen,
welke binnenkort zullen worden
beëindigd, zal de Nederlandse rege
ring hierna deze beperking ophef
fen ervan uitgaande, dat zij zich
zullen onthouden van handelingen,
welke de openbare veiligheid in ge
vaar brengen.
3. Ter bevordering van de sa
menwerking voor de constructieve
opbouw van geheel Indonesië heeft
de Nederlandse regering besloten,
dat de minister-president Drees
zich dezer dagen naar Indonesië zal
begeven
4. Teneinde mede te werken tot
de uitvoering van het door de Vei
ligheidsraad gedane verzoek om
volledig te worden ingelicht om
trent de toestand sinds 12 Decem
ber. heeft de Nederlandse regering
reeds verklaard, dat zij alle moge
lijke faciliteiten zal verlenen aan
de militaire waarnemers en hun
staf. Ook aan de leden der consu
laire commissie zullen de nodige
faciliteiten worden verleend.
In verband met punt 3 deelde dr.
Van Royen nog mede, dat hij ge
machtigd is hieraan toe te voegen
dat de legerine hoont, dat spoedig
na de aankomst van de minister-
Indonesië is geen rem
op Atlantisch Pact
Robert Lovett. de waarnemende
Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, zei op zijn perscon
ferentie, dat de gevechten in Indo
nesië geen invloed hadden gehad
op de besprekingen over het Atlan
tische verdrag.
Lovett voegde er aan toe, dat
het verdrag in brede lijnen reeds
besproken was met zekere leiders
van het Congres, doch hij legde er
de nadruk op, dat hij niet Kon
voorspellen wanneer het werk be
ëindigd zou worden.
SOETAN SJAHR1R, Ir. Achmed Soekarno en Mohammed Hatta (v.l.
v.r.) op het bordes van het gebouw waar zii tijdelijk werden onderge
bracht. na de bezetting van Djokja door de Nederlandse troepen, in ge
zelschap van een Nederlands militair. Sedertdien zijn zij naar een ver
blijfplaats buiten Java overgebracht en thans is de Nederlandse rege
ring, blijkens een verklaring van dr. van Royen in de Veiligheidsraad,
bereid hen, onder bepaalde voorwaarden hun bewegingsvrijheid te her
geven.
Het ligt in de bedoeling, dat mi
nister-president, dr. W. Drees.
zich dezer dagen naar Indonesië zal
begeven ter bevordering van de
samenwekring voor de constructie
ve opbouw van geheel Indonesië.
Dit nieuws werd gisteren offi
cieel in Den Haag medegedeeld.
Ongeveer tezelfdertijd werd het te
Parijs bekendgemaakt door mr. dr.
J. H. van Royen, de Nederland
se afgevaardigde in de Veiligheids
raad.
Over de reis, die jhr. mr. M i-
chiels van Verduynen.de
Nederlandse ambassadeur te Lon
den, naar Indonesië zal maken,
verneemt AFP. dat jhr. Michiels
morgen. Vrijdag, zal vertrekken.
Reuter meldt, dat de Nederlandse
ambassadeur gisteravond een ge
sprek met Bevin, de Britse minis
ter van buitenlandse zaken, heeft
gehad over zijn reis naar Indone
sië.
V
tv
STAAKT HET VUREN
Israëlische troepen op Egyptisch gebied?
De Veiligheidsraad heeft de strijdende partijen In Palestina het bevel
„staakt het vuren" gegeven. Maar terwijl dit bericht gisteren uit ParUs
binnenkwam, werd uit Palestina zelf gemeld, dat Irak. een der Ara
bische staten, de strijd tegen Israel gisteren heeft hervat. En voorts
waren er Engelse berichten, dat Israëlische troepen de grens van Egypte
zouden zijn overgetrokken. Deze berichten kwamen van dc Britse am
bassadeur te Caïro.
Dii is Abdel Hamid Ahmed Hassan, de man, die Dinsdag dc Egyptische
premier Nokrasji Pasja vermoordde. Direct na dc aanslag werd hij door
de politie gegrepen en geboeid weggevoerd. Als reden voor zijn daad
gahij op. Ten eerste omdat dc premier veroorzaakte dat Egypte dc
Soedan verloor, ten tweede omdat hij Palestina aan de Joden heeft uit
geleverd, ten derde omdat hij de Mohammedaanse broederschap ver
bood, welke de enige organisatie was die voor de Islam streed en dit
reeds twintig jaar had gedaan." Gistermorgen is Nokrasji Pasja te
Cairo ter aarde besteld. Zeventigduizend mensen sloegen de uitvaart
gade.
Nederland vraagt meer
Marshallhulp
De raad van de Europese organi
satie voor economische samenwer
king (O.E.E.C.) is eergisteren en
gisteren te Parijs bijeengekomen
om het tussentijdse rapport over
het herstelprogramma op lange ter
mijn te beoordelen en een raming
op te stellen van de dollar-hulp, die
in het tweede jaar van het plan-
Marshall nodig zal zijn.
Dit tussentijdse rapport waar
schuwt de aan het Europese Her
stelprogramma deelnemende lan
den, dat Europa in haar geheel een
politiek zal moeten volgen, die op
verdere versobering is gericht, wil
men het in Juli 1952, wanneer het
plan-Marshall eindigt, zonder Ame
rikaanse hulp kunnen stellen.
Alle deelnemende landen zullen,
als een geheel genomen, na 1952
nog steeds een dollartekort hebben.
Sommige deskundigen ramen dit
tekort op ongeveer IV» milliard dol
lars en anderen op 3 milliard dol
lars.
Men meent alhier te weten, dat
het rapport aan de deelnemende
landen bepaalde richtlijnen voor
stelt, zoals verdere beperking van
de invoer uit de dollarlanden en een
meer intensieve exportcampagne.
Ook zou het krachtigere maatrege
len ter bestrijding van inflatie voor
stellen.
Sommige landen vragen voor het
tweede jaar van het plan-Marshall
CvGD spoedig ontbonden?
De Commissie voor Goede Dien
sten heeft aan de leden van de con
sulaire vertegenwoordiging te Ba
tavia het verzoek van de Veilig
heidsraad om een rapport op te
stellen, overgebracht. De zes lan
den. die consuls te Batavia hebben,
zijn: Amerika, Engeland, China,
Frankrijk. België en Australië. Het
laatstgenoemde land is echter geen
lid meer van de Veiligheidsraad en
België treedt 1 Januari uit. De
leden van de commissie der consuls
welen dan ook niet met zekerheid,
wat de betekenis van hun lidmaat
schap is. Zij zouden vandaag bij
eenkomen.
Intussen beschouwt men de stap
van de Veiligheidsraad om de con
suls weer in te schakelen als een
klap in het gezicht van de C.v.G.D.
en men voorzag zelfs reeds een
spoedige ontbinding van dit college.
De C.v.G.D. heeft intussen haar
briefwisseling met de Nederlandse
en Republikeinse delegaties over
de resolutie van 24 December aan
de Veiligheidsraad gezonden. Hier
uit blijkt o.m. dat de Nederlandse
delegatie nog geen contact met
haar regering heeft kunnen opne
men over het verzoek van de
C.v.G.D. tot invrijheidstelling der
republikeinse regeringspersonen,
Dr. VAN ROYEN NAAR
AMERIKA
Dr van Royen heeft passage geboekt
een vliegtuig van de American Alr-
uips dat 1 Jan. naar New York ver
trekt
De Nederlandse afgevaardigde
ook te Lake Success de zittingen van de
Veiligheidsraad bijwonen. Voor zijn
vertrek naar Amerika zal hij nog enke
le dagen ln Nederland vertoeven.
Nieuwe leden van de
Veiligheidsraad
De voorzitter van de Veiligheids
raad, de Belg Van Langenhove,
heeft Woensdag afscheid genomen
van zijn collega's. België, Columbia
en Syrië, zullen op 31 December af
treden als niet-permanente leden
van de Raad. In Lake Success zal de
plaats van deze landen worden in
genomen door Cuba, Noorwegen en
Egypte.
minder dollarhulp dan voor het
eerste jaar. Groot-Brittannie,
Frankrijk, België en Luxemburg,
IJsland, Ierland en de Brits-Ameri
kaanse zone van Duitsland vragen
minder.
De landen, die voor het tweede
jaar echter meer dollarhulp vragen
dan voor het eerste jaar, zijn: Grie
kenland, Italië, Nederland en
Indonesië, Noorwegen, Zweden
en Turkije.
Geneesmiddel tegen
slaapziekte
De Britse plaatsvervangende mi
nister van koloniën. Rees Williams,
heeft bekendgemaakt, dat Engelse
geleerden een genees- en afweer
middel hebben gevonden tegen de
gevreesde slaapziekte, veroorzaakt
door de tsetsc-vlieg. Dc nieuwe me
dicijn heet antrycide.
De resolutie waarin Israel en
Egvpte een staken van de vijande
lijkheden wordt opgelegd (een En
gels voorstel), werd aangenomen
met 8 stemmen voor. Amerika.
Rusland en de Oekraïne onthielden
zich. Volgens deze resolutie moet
Israel zijn troepen terugtrekken uit
het gebied van de Negeb. ingevolge
de instructies die dr. Bunche, dc
waarnemende bemiddelaar, op 4
November gaf. Tussen dc twee le
gers zou dan een geïsoleerde zone
worden ingesteld.
De mededeling, dat Irak dc strijd
in Palestina weer ging voortzetten,
kwam van Moeahim Patsjatsji, de
premier van dit land. Nadat stu
denten te Bagdad een demonstra
tie hadden gehouden voor hervat
ting van de strijd „om Palestina te
redden", verscheen Moeahim, en
kondigde aan, dat Irak de strijd in
Palestina aan de zijde van Egypte
hervatte. Een verzoek van briga
dier Riley) de chef van de UNO-
waarnemers) om een permanent
bestand te aanvaarden, was van de
hand gewezen.
Een Israëlische militaire woord
voerder zei gisteravond, dat aan
het Iraakse front (de driehoek
Nablocs-Toelkarm-Djenin in Mid-
den-Palestina. ten Zuiden van het
meer van Galilea) alles rustig was
„Als de Iraakse strijdkrachten weer
willen beginnen, zullen zij 't zelfde
antwoord krijgen dat de Egyptena-
ren thans ontvangen." aldus liet de
Israëlische zegsman zich uit.
probleem voor Londen
Het bericht over de Israëlische
troepen die op Egyptisch grondge
bied zouden staan, werd de Veilig
heidsraad meegedeeld door de
Britse gedelegeerde Beeley. Dc Is
raeli's zouden 10 km. van de Egyp
tische stad Al Arisj verwijderd zijn
(dit is later door een Israëlische
zegsman ontkend) en zich op onge-
l veer 170 km. afstand van het Suez-
DE ARGENTIJNSE TANKER „EL CAP1TAN" werd gesleept op de At
lantische Oceaan voor de Amerikaanse kust. toen in een vliegende storm
het schip door midden brak. Het achterschip met twee leden van de
bemanning verdween in de diepte. Het voorste stuk bleef behouden en
zestien mannen werden aan boord genomen van de Amerikaanse kotter
„Cherokee".
Verzameling van geschiedkundige waarde
verblijft in Miinchen
Ruim twintig jaar geleden in 1928 kreeg de toenmalige Rijks
archivaris, jhr. mr. A. H. Martens van Sevenhoven, van een zijner Duitse
relaties de belangrijke mededeling, dat zich in het „Geheime Hausarchief",
het privé-archief van het Huis Wittelsbach, het voormalige Beierse
Koningshuis, dat tot 1918 heeft geregeerd, een verzameling van bijna 250
oorspronkelijke perkamenten oorkonden bevond, die uitsluitend op
Gelderland betrekking zouden hebben.
Deze mededeling boezemde de Rijksarchivaris zoveel belang in, dat hij
onmiddellijk naar Munchen reisde om een en ander te onderzoeken Inder
daad kreeg jhr. Martens van Sevenhoven de gelegenheid de charters te
bestuderen en deze bleken van zoveel belang te zijn. dat direct met het
Beierse Koningshuis onderhandelingen werden aangeknoopt over de aan
koop der stukken door Nederland.
Aanvankelijk hadden deze onder
handelingen geen succes wegens ge
brek aan medewerking van de zijde
van de eigenaar, doch in verband
met het bijzondere belang, dat deze
charters voor Gelderland hadden,
zowel uit geschiedkundig als uit
staatkundig oogpunt gezien. wtXen
de onderhandelingen voortgezet en
het is de huidige Rijksarchivaris,
jhr. dr. D P. M. Graswinckel thans
gelukt overeenstemming over de
aankoop te bereiken met de verte
genwoordiger van het Beierse Ko
ninklijke Huis.
Hiermede zal een bedrag van
f 40.000 zijn gemoeid. De minister
van Onderwijs. Kunsten en Weten
schappen heeft toegezegd uit
's Rijks schatkist f 30 00Ö.beschik
baar te stellen. Hij hoopt, dat de
Provinciale Staten van Gelderland
de resterende f 10.000.— zullen vo
teren. Een voorstel van deze strek
king is inmiddels door Gedeputeerde
Staten van Gelderland aan de Pro
vinciale Staten dier provincie gezon
den.
Geschiedenis
Niet alleen bevatten de charters
een belangrijk stuk Nederlandse ge
schiedenis, ook aan de documenten
is een geschiedenis verbonden. Vóór
1543 behoorde deze verzameling tot
het Gelderse Hertogelijk archief te
Arnhem, doch toen Willem van
Kleef, de hertog van Gelre, Kleef,
Jiilich (Duitsland) en Berc (niet de
hoofdstad Diisseldorf) in 1543 de ca
pitulatievoorwaarden moest tekenen,
die zijn overwinnaar Karei de Vijf
de hem in Venlo voorlegde, was het
gevolg dat het Gelderse Hertogelijk
archief aan de overwinnaar diende
te worden uitgeleverd Misschien
toevallig, misschien ook niet, doch in
ieder geval was de verzameling niet
meer in het Hertogelijk archief te
Arnhem aanwezig. De stukken wa
ren naar Düsseldorf overgebracht.
De documenten zijn door het nage
slacht van Willem van Kleef zorg
vuldig bewaard om als fundament
te dienen bij een eventuele poging
om in het Hertogdom te worden her
steld. Op onregelmatige wijze zijn
ze vererfd aan de graven van de
Paltz en omstreeks 1800 naar het
..Geheime Hausarchief" van het
Beierse Koningshuis 111 München
overgebracht.
Waardevol
Dat de inhoud van de documenten
waardevol is. bewijst wel het feit,
dat de Duitsers de archieven, toen in
1939 de oorlog uitbrak, in de Beierse
Alpen hebben opgeborgen.
Op de voorgrond treden de 62
door de Duitse keizers en Roomse
Koningen uitgegeven oorkonden,
kanaal bevinden. Bij het Suezkja-
naal zijn volgens het Brits-Egyp
tische verdrag van 1936 nog steeds
Britse strijdkrachten gestation-
neerd en een Israëlische inval in
Egypte zou Groot-Brittannië voor
een probleem stellen. Het moet na
melijk krachtens het verdrag van
1936 Egypte militaire hulp verle
nen als dit land door een invasie
wordt bedreigd. Egypte had echter
gisteravond nog niet om Britse
hulp verzocht en de Egyptische
ambassade te Parijs had nog geen
bericht over de Israëlische invasie
gekregen.
Te Londen verluidde gisteravond
dat Egypte bereid zou zijn met Is
rael te onderhandelen als Israel
zijn troepen terugtrekt tot op de
bestandslinies van 4 November.
Indonesië-vliegtuig in
Irak gestrand
De regering van Irak heeft aan
gezagvoerder Vickerstaff van do te
Basra opgehouden K.L.IM.-,.Constel
lation" PII-TEP doen weten, dat dit
toestel naar Nederland moet terug
keren. Dientengevolge zal de PII-
TEP vandaag uit Basra vertrekken
en vla Cairo naar Schiphol vliegen,
waar het toestel Vrijdag in dc loop
van dc dag wordt verwacht.
De PH-TEP vertrok de vorige
week Woensdag met twintig vol
wassenen, zestien kinderen en acht
tien babies aan boord van Schip
hol, op een vlucht in het kader van
de gezinshereniging. Donderdag
landde het vliegtuig te Basra. In
verband met de militaire actie in
Indonesië weigerde de Iraakse re
gering echter een vergunning om
de tocht voort te zetten. De passa
giers vertoefden al die tijd in een
hotel te Basra. De volwassenen aan
boord zijn de echtgenoten van reeds
enige tijd in Indonesië verblijvende
Nederlanders. Zij hebben hun "wo
ningen in Nederland verlaten en
hun huisraad verzonden of ver
kocht. Uiteraard aanvaarden zu de
gedwongen terugreis met gemeng
de gevoelens.
voorzien van uitnemend geconser
veerde zegels over de jaren 1107—
1416, waarin de rechten der Gelder
se Graven en Hertogen worden vast
gelegd. Ook de oorspronkelijke actet
waarbij Nijmegen bij Gelderland
wordt gevoegd en tot Hertogdom
wordt verheven, bevindt zich bij
deze unieke verzameling charters.
Dit belangrijke document bewijst,
dat Gelderland terecht zijn voorrang
boven Holland en de andere provin
cies handhaaft. De titel van Hertog,
die de regerend vorst in Gelderland
droeg, was n.l. de hoogste titel van
de regerende vorsten in de oude
Zeven Provinciën en daardoor be
kleedde Gelderland de eerste rang
in de Verenigde Nederlanden en
heeft als zodanig het eerst de Unie
van Utrecht en het Vredesverdrag
van Munster getekend. De titel
„Hertog van Brabant" bestond wel
eerder, doch destijds behoorde Bra
bant nog niet tot de Nederlanden.
Naar Nederland?
Bij de stukken vindt zich voorts
de oorspronkelijke acte betreffende
de Tol van Lobith. die in vroeger
eeuwen in verband met de drukke
Rijnscheepvaart een van de belang
rijkste inkomstenbronnen t was van
het gewest. Het oudste stuk is geda
teerd van 1109 en is een acte. waar
bij Friesland aan de Graaf van Zut-
fen te leen wordt gegeven.
Het bezit van deze verzameling
archieven is van eminent belang
voor ons land te achten. Dit is de
reden, dat reeds in overleg met het
departement van Financiën de wijze
van betaling door het departement
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen is geregeld. Indien verder
alles vlot verloopt, zullen de docu
menten reeds in het aanstaande
voorjaar naar Nederland worden ge
bracht. De Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen heeft
de wens te kennen gegeven, dat deze
aanwinst niet direct in het Rijks
archief van Gelderland wordt opge
borgen. doch dat deze 250 perkamen
ten oorkonden zullen worden geëx
poseerd, opdat iedereen in de gele
genheid zal zijn de collectie te be
zichtigen.
Prof. Cosijns ontstemd
over zijn regering
„Alle uranium uit de
Congo gaat naar Amerika
Prof. Max Cosijns, de Belgische
hoogleraar die kortgeleden naam
maakte door zijn diepzee-expeditie
met prof. Picard, heeft de Belgische
regering verweten, niet genoeg
uranium ter beschikking van het
wetenschappelijk onderzoek te stol
len, doordat de gehele uranium-
voorraad van de Belgische Congo
naar Amerika wordt gezonden.
Prof. Cosijns, die zijn klacht uitte
in een interview aan het commu
nistische dagblad „Le Drapeau
Rouge", vertelde, dat de Belgische
universiteiten 'aan de regering om
één procent van de uraniumproduc-
tie van de Congo hadden gevraagd,
maar de regering had hierop niet
gereageerd. „Ons verzoek", aldus
prof. Cosijns, „werd afgev/ezen,
klaarblijkelijk omdat de Belgische
regering gebonden is aan de in de
oorlog gesloten overeenkomst met
Amerika, om de gehele uranium-
productie uit te leveren."
Weer vredesgeruchten
te Nanking
Gisteren was door generalissimus
Tsjiang Kai Sjek een speciale con
ferentie te Nanking uitgeschreven,
welke werd bijgewoond door de ge
westelijke gouverneurs en door be
velhebbers van de Chinese rege
ringstroepen. Volgens te Nanking
circulerende berichten zou het
vraagstuk betreffende het aankno
pen van vredesonderhandelingen
met de commuristen tijdens de
conferentie worden besproken.
Luchtpost lag nog te
Batavia
BU navraag naar het bericht uit Bata
via, betreffende dc verzending van de
luchtpost uit Batavia, vernam het ANP
dat er bij de PTT ernstig wordt ge-
wijfeld aan de juistheid van dit be
richt, omdat gebleken Is. dat de post
■mg te Batavia ligt en er geen aanwij
zingen zijn voor een spoedige verzen
ding.
De begroting voor de Amerikaan
se strijdkrachten voor het jaar dat
in Juli begint, is sterk beknot. Er
is 13.600.000.000 dollar uitgetrok
ken, hetgeen minder is dan voor
het thans lopende jaar.
Weerbericht
TIJDELIJK REGEN OF SNEEUW
Weersverwachting,
geldig tot Vrijdag- r •JÊmnnh.
avond. 1
Zwaar bewolkt mpt j j ffl'.i.
later enkele opklarln- c 1
gen. Tijdelijk regen of l<| 1
sneeuw, hier en daar I
In de vorm van buien. 1 I
Aanvankelijk matige 1
tot krachtige en lang' m
de kust harde wind
tussen Zuid en West 0
later tijdelijk afne- 1
mende uind Weinig
verandering In tempe
ratuur.
31 December: Zon op 8)3, onder 16.38,
Maan op 10 13, onder 17.16.